Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động tổ chuyên môn của các trường THCS huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

Nội dung text: Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động tổ chuyên môn của các trường THCS huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN QUẢN LÍ GIÁO DỤC NGUYỄN THỊ TUYẾN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN CỦA CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN QUẾ VÕ, TỈNH BẮC NINH Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 8.14.01.14 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC HÀ HỘI - 2019
2. Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Ngô Thị Bích Thảo Phản biện 1: Phản biện 2: Luận văn sẽ được bảo vệ tại hội đồng chấm luận văn thạc sĩ họp tại Học viện Quản lý giáo dục Vào hồi giờ phút ngày tháng năm 2019 Có thể tìm hiểu luận văn tại: Thư viện Học viện Quản lý giáo dục
3. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong phần “Nhiệm vụ và giải pháp” của Nghị quyết số 29-NQ /TW về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đào tạo, nêu Trong Công văn 4612 của bộ cũng đã xác định: “Tập trung đổi mới sinh hoạt chuyên môn của tổ/nhóm chuyên môn ”.Toàn bộ tinh thần của đổi mới giáo dục, đặc biệt về hoạt động dạy và học, sẽ được thực hiện trực tiếp ở tổ chuyên môn. Do vậy, quản lý hoạt động tổ chuyên môn càng trở nên cần thiết. Xuất phát từ thực tiễn quản lý hoạt động tổ chuyên môn và mức độ đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay.Trong thực tế ở các trường THCS, hoạt động chuyên môn quyết định chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo, có vai trò quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu của mỗi nhà trường. Muốn có hoạt động chuyên môn tốt thì yếu tố quyết định là công tác quản lý, sự chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn phải có kế hoạch, nội dung, hình thức, phương pháp phù hợp. Do đó, hiệu trưởng nhà trường cần vận dụng sáng tạo, linh hoạt những phương pháp quản lý hoạt động của các tổ chuyên môn nhằm đạt mục tiêu giáo dục phát triển nhân cách toàn diện của học sinh trong cấp học. Đây được coi là trọng trách hàng đầu, nhiệm vụ trọng tâm của hiệu trưởng trong mỗi trường THCS. Hiện nay, Hiệu trưởng các trường THCS cũng đã có nhiều cố gắng trong công tác quản lý hoạt động tổ chuyên môn, song vẫn còn nhiều bất cập. Thực thế hoạt động tổ chuyên môn và quản lý hoạt tổ chuyên môn ở các trường THCS huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh còn chưa hướng nhiều đến yêu cầu của đổi mới giáo dục. Mục đích, nội dung, hình thức sinh hoạt tổ chuyên môn nhiều khi chưa phù hợp. Do đó, rất cần thiết phải thay đổi quản lý hoạt động tổ chuyên môn để nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động tổ chuyên môn và phù hợp với yêu cầu của đối mới giáo dục bậc THCS. Trên thực tế, các công trình nghiên cứu về quản lý nhà trường THCS trong lĩnh vực quản lý giáo dục ở địa bàn huyện Quế Võ tập trung chủ yếu nghiên cứu quản lý các hoạt động dạy học, quản lý hoạt động giáo dục (giáo dục đạo đức, giáo dục kỹ năng sống, giá trị sống ). Công trình nghiên cứu quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong các trường THCS huyện Quế Võ tỉnh bắc Ninh thì chưa được nghiên cứu. Xuất phát từ những cơ sở trên, tôi chọn đề tài:“Quản lý hoạt động tổ chuyên môn của các trường THCS huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh ” để nghiên cứu, nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn trong bối cảnh đổi mới. 2. Mục đích nghiên cứu 1
4. Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn quản lý hoạt động tổ chuyên môn của hiệu trưởng trường THCS huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh theo yêu cầu đổi mới giáo dục, đề xuất biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn nhằm góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu * Khách thể nghiên cứu: Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường THCS * Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn của các trường THCS. 4. Giả thuyết khoa học Quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong trường THCS đã góp phần làm cho hoạt động tổ chuyên môn có kế hoạch, có chất lượng, và phần nào đã đáp ứng yêu cầu của đổi mới giáo dục. Tuy nhiên, đứng trước yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông, công tác quản lý hoạt động tổ chuyên môn đã bộc lộ các bất cập. Nếu đề xuất và áp dụng các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn trên cơ sở khoa học, đồng bộ và phù hợp theo yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay thì sẽ nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Xây dựng cơ sở lý luận về quản lý hoạt động của tổ chuyên môn đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. 5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng hoạt động tổ chuyên môn và thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh. 5.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường THCS huyện quế Võ, tỉnh Bắc Ninh. 5.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn của hiệu trưởng ở trường THCS huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh theo yêu cầu đổi mới giáo dục. 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu 6.1. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn của các trường trung học cơ sở trong bối cảnh đổi mới giáo dục. 6.2. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn có nhiều chủ thể quản lý nhưng luận văn chỉ nghiên cứu quản lý hoạt động tổ chuyên môn của Hiệu trưởng các trường THCS huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh 6.3. Nghiên cứu được thực hiện ở 07 trường trung học cơ sở thuộc huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh: 6.4. Đối tượng khảo sát 180 khách thể gồm các nhóm sau đây: 2
5. - Nhóm 1:40 cán bộ quản lý giáo dục Phòng Giáo dục và trường THCS. - Nhóm 2: 140 giáo viên THCS. 6.5. Thời gian nghiên cứu: tháng 3/2019 đến tháng 11/2019 (số liệu được tập hợp và phiếu hỏi tính trong ba năm học 2016 - 2017, 2017 - 2018, 2018 - 2019). 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.3. Phương pháp toán thống kê 8. Những đóng góp mới của luận văn 8.1. Hệ thống và phát triển lý luận về quản lý hoạt động tổ chuyên 8.2. Phát hiện thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh theo yêu cầu đổi mới giáo dục. 8.3. Đề xuất và khẳng định tính cần thiết, khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo yêu cầu đổi mới giáo dục. 9. Cấu trúc luận văn Phần Mở đầu, Kết luận và Khuyến nghị, Danh mục tài liệu tham khảo, Phụ lục, Luận văn được kết cấu gồm 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động tổ chuyên môn của các trường Trung học cơ sở: Chương 2. Thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn của các trường Trung học cơ sở huyện Quế võ, tỉnh Bắc Ninh Chương 3. Biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn của các trường Trung học cơ sở: Kết luận và khuyến nghị Danh mục tài liệu tham khảo Phụ lục 3
6. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN CỦA CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề Các nghiên cứu về tổ chuyên môn và hoạt động tổ chuyên môn được nghiên cứu nhiều hơn so với hướng nghiên cứu về quản lý hoạt động tổ chuyên môn đã đạt được nhiều thành tích, đã làm thay đổi hoạt động và quản lý hoạt động tổ chuyên môn, nâng cao chất lượng xong vẫn còn những hạn chế đó là hướng nghiên cứu về quản lý hoạt động tổ chuyên môn của Hiệu trưởng còn ít được đề cập trong phạm vi trường Trung học. Đặc biệt nghiên cứu về quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường THCS huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục vẫn còn là vấn đề mới mẻ chưa được tìm hiểu, nghiên cứu nên tác giả đã lựa chọn đề tài này. Đây chính là điểm mới trong nghiên cứu quản lý hoạt động tổ chuyên môn cần phải được tiếp tục đi sâu để có ứng dụng vào thực tiễn quản lý giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường THCS huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh hiện nay. 1.2. Đổi mới giáo dục hiện nay, cơ sở định hướng hoạt động tổ chuyên môn Với những yêu cầu đổi mới trên ngành giáo dục đang đặt ra những yêu cầu mới về phát triển năng lực dạy học, giáo dục của đội ngũ giáo viên phổ thông, đòi hỏi giáo viên THCS cần phải có những năng lực nghề nghiệp, năng lực dạy học, giáo dục phù hợp để thực hiện được chức năng và nhiệm vụ của người giáo viên trong bối cảnh mới. 1.3. Hoạt động tổ chuyên môn theo yêu cầu đổi mới giáo dục 1.3.1. Khái niệm tổ chuyên môn, nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn *Khái niệm tổ chuyên môn Tổ chuyên môn là một đơn vị cơ bản, bộ phận cấu thành quan trọng trong bộ máy tổ chức, quản lý ở trường trung học cơ sở; Tổ chuyên môn là nơi trực tiếp thực thiện mọi chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo, Phòng Giáo dục và Đào tạo của địa phương, của nhà trường về giáo dục; Tổ chuyên môn sinh hoạt hai tuần một lần. *Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn Theo dõi tiến độ thực hiện kế hoạch dạy học, tổ chức dự giờ, hội giảng, thi giáo viên giỏi, tổ chức các chuyên đề trao đổi chuyên môn, rút kinh nghiệm giờ dạy .bồi dưỡng GV giỏi, HS giỏi và phụ đạo HS yếu 4
7. kém, sử dụng trang thiết bị dạy học, làm đồ dùng dạy học .tổ chuyên môn tổ chức sinh hoạt mỗi tháng 2 lần. 1.3.2. Khái niệm hoạt động của tổ chuyên môn Hoạt động của tổ chuyên môn trong trường trung học cơ sở là hoạt động giải quyết các vấn đề về chuyên môn trong tổ chuyên môn nhằm đạt được mục đích hoạt động chuyên môn của nhà trường đặt ra đối với tổ chuyên môn. 1.3.3. Hoạt động tổ chuyên môn ở trường trung học cơ sở trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của tổ chuyên môn trong trường trung học cơ sở [10] thì hoạt động của tổ chuyên môn bao gồm nhiều hoạt động nhưng trong luận văn chỉ giới hạn về các hoạt động chuyên môn của tổ chuyên môn. - Hoạt động tổ chuyên môn cần theo hướng phát triển năng lực giáo viên đòi hỏi phải hướng đến hình thành các năng lực dạy học, giáo dục đặc thù trong bối cảnh đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay như: năng lực dạy học, giáo dục tích hợp, năng lực dạy học, giáo dục phân hóa, năng lực dạy học, giáo dục tích cực 1.4. Phân cấp quản lý trong trường THCS đối với hoạt động tổ chuyên môn Ở trường THCS có 02 chủ thể chính quản lý hoạt động tổ chuyên môn: hiệu trưởng và tổ trường chuyên môn (bên cạnh đó còn có phó hiệu trưởng là sự thay mặt, được sự ủy quyền của hiệu trưởng quản lý hoạt động tổ chuyên môn và các công việc ở nhà trường theo mảng công việc được phân công). 1.4.1.Quản lý hoạt động tổ chuyên môn của hiệu trưởng 1.4.1.1. Vị trí chức năng của hiệu trưởng trường trung học cơ sở Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm quản lý các hoạt động của nhà trường, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền bổ nhiệm, công nhận với nhiệm kỳ 5 năm. 1.4.1.2. Nội dung quản lý hoạt động tổ chuyên môn của hiệu trưởng a) Hiệu trưởng quản lý trực tiếp hoạt động tổ chuyên môn b) Hiệu trưởng quản lý hoạt động tổ chuyên môn thông qua chỉ đạo tổ trưởng chuyên môn 1.4.2. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn của tổ trưởng chuyên môn 1.4.2.1.Vị trí, vai trò nhiệm vụ của tổ trưởng chuyên môn Tổ trưởng chuyên môn là người đứng đầu tổ chuyên môn, do hiệu trưởng bổ nhiệm vào đầu năm học. 5
8. Tổ trưởng chuyên môn là người chịu trách nhiệm cao nhất về chất lượng giảng dạy và lao động sư phạm của và được giảm 3 giờ/1 tuần so với giáo viên. 1.4.2.2. Nội dung quản lý hoạt động tổ chuyên của tổ trưởng chuyên môn Tổ trưởng chuyên môn có quyền quản lý, điều hành các hoạt động của tổ, quyết định các nội dung sinh hoạt tổ trên cơ sở của kế hoạch đã xây dựng. Tổ trưởng chuyên môn theo dõi, đôn đốc, nhắc nhở, động viên, kiểm tra thực hiện quy chế chuyên môn đối với các thành viên của tổ. 1.4.3.Quan hệ giữa hiệu trưởng và tổ trưởng chuyên môn trong quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS - Quan hệ chấp hành: Quan hệ tham gia: Quan hệ tham mưu: 1.5. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS trong bối cảnh đổi mới giáo dục Hiện nay có nhiều cách tiếp cận trong quản lý hoạt động tổ chuyên môn, mỗi cách tiếp cận đều có những mặt mạnh và mặt hạn chế của nó, nên trong luận văn sẽ tiếp cận kết hợp giữa tiếp cận chức năng quản lý và tiếp cận nội dung hoạt động tổ chuyên môn, tiếp cận các thành tố của quá trình hoạt động tổ chuyên môn vì với cách tiếp cận phối hợp này sẽ dễ thiết lập mối quan hệ và tạo ra sự phù hợp giữa quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 1.5.1. Khái niệm quản lý, quản lý hoạt động tổ chuyên môn 1.5.1.1.Quản lý là gì? Quản lý là tác động có định hướng, có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý nhằm đạt được mục đích quản lý đã đặt ra. 1.5.1.2.Quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong bối cảnh đổi mới giáo dục Quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong bối cảnh đổi mới giáo dục là quá trình tác động (lập kế hoạch tổ chức, điều khiển, kiểm tra) có định hướng, có mục đích, có kế hoạch của người hiệu trưởng đến hoạt động của tổ chuyên môn nhằm đạt được mục đích đặt ra là nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chuyên môn (đề tài tập trung vào hướng phát triển năng lực dạy học, giáo dục cho giáo viên). 1.5.2. Nội dung quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học, giáo dục của hiệu trưởng trường THCS 15.2.1. Quản lý xây dựng kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học, giáo dục I.5.2.2.Chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng 6
9. lực dạy học, giáo dục I.5.2.3. Kiểm tra đánh giá việc thực hiện kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học, giáo dục 1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động của tổ chuyên môn trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay 1.6.1. Các yếu tố chủ quan 1.6.2. Yếu tố Khách quan Kết luận chương 1 Trên cơ sở phân tích và hệ thống các tài liệu lý đề tài đã xác định được khung lý luận cơ bản của luận án bao gồm các vấn đề lý luận: bối cảnh đổi mới giáo dục, hoạt động tổ chuyên môn trong bối cảnh đổi mới giáo dục và quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học, giáo dục của giáo viên trung học cơ sở trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Nội dung quản lý hoạt động tổ chuyên môn bao gồm: Lập kế hoạch nhà trường và chỉ đạo tổ chuyên môn lập kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học, giáo dục; Tổ chức hoạt động tổ chuyên môn; Chỉ đạo thực hiện và điều chỉnh các hoạt động tổ chuyên môn; Tổ chức hoạt động dạy học của giáo viên trong tổ bộ môn theo hướng phát triển năng lực; Tổ chức hoạt động đổi mới phương pháp dạy; Tổ chức hoạt động đánh giá giáo viên trong tổ chuyên môn theo chuẩn nghề nghiệp; Tổ chức hoạt động nghiên cứu khoa học, viết sáng kiến kinh nghịệm . Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ chuyên môn bao gồm: Các yếu tố chủ quan về phía người hiệu trưởng trong quản lý hoạt động tổ chuyên môn; Yếu tố thuộc về tổ chuyên môn (tổ trưởng chuyên môn và giáo viên); Yếu tố thuộc về môi trường khách quan quản lý tổ chuyên môn. 7
10. Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN CỦA CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN QUẾ VÕ TỈNH BẮC NINH 2.1. Sơ lược về đặc điểm kinh tế - xã hội và giáo dục huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh 2.1.1. Vị trí địa lý, tình hình kinh tế xã hội. 2.1.2. Sự ảnh hưởng của tình hình kinh tế xã hội tới giáo dục Quế Võ 2.2. Khái quát về các trường trung học cơ sở ở huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh 2.2.1 Cơ cấu quy mô trường lớp Đội ngũ GV có đủ về số lượng, đảm bảo về đào tạo. Đội ngũ giáo viên được phân công đúng chuyên môn. 2.2.3. Kết quả hai mặt giáo dục học sinh trong 7 trường khảo sát 2.2.3.1. Kết quả giáo dục Kết quả thu được cho thấy chất lượng giáo dục đạo đức, cũng như chất lượng học lực của các trường đã được nâng dần lên trong những năm gần đây. Mặc dù vậy số lượng HS giỏi vẫn còn thấp, chưa đồng đều, sự chênh lệch ở một số trường còn cao, lượng HS trung bình,HS yếu vẫn còn nhiều. Đây là một vấn đề mà các nhà quản lý, các nhà làm giáo dục đang phải suy ngẫm tìm những giải pháp đổi mới phương pháp trong dạy, học và giáo dục. 2.2.3.2. Cơ sở vật chất thiết bị Kết quả cho thấy các trường đều có cơ sở vật chất tốt, có đủ phòng học, phòng thực hành, phòng tin, phòng ngoại ngữ, phòng thư viện tạo điều kiện thực hành cho HS, giúp giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới phương pháp. 2.3. Tổ chức khảo sát thực trạng 2.3.1 Mục đích khảo sát Tổ chức khảo sát thực trạng hoạt động tổ chuyên môn và quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS huyện Quế Võ nhằm thu thập số liệu cơ sở thực tiễn cho việc đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học, giáo dục (như đã giới hạn trong Mở đầu). 2.3.2 Nội dung khảo sát Luận văn khảo sát thực tiễn các vấn đề sau: 8
11. -Thực trạng lập kế hoạch và chỉ đạo tổ chuyên môn lập kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn - Thực trạng tổ chức hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học, giáo dục; - Thực trạng chỉ đạo thực hiện và điều chỉnh các hoạt động tổ chuyên môn - Thực trạng kiểm tra thực hiện kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn + Khảo sát thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh. 2.3.3.Phương pháp khảo sát -Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: - Ngoài ra tác giả còn phỏng vấn, quan sát để thu thập thêm thông tin - Phương pháp toán thống kê: 2.3.4.Tiêu chí và thang đánh giá 2.3.4.1.Tiêu chí đánh giá Tiêu chí thực hiện với 03 mức độ tốt, bình thường, chưa đạt Tiêu chí ảnh hưởng với 03 mức độ: ảnh hưởng nhiều, ít ảnh hưởng và không ảnh hưởng. 2.3.4.2.Thang đánh giá Được lượng hóa bằng điểm theo nguyên tắc 3-2-1 Thực hiện tốt, ảnh hưởng nhiều: 3 điểm Bình thường, ít ảnh hưởng: 2 điểm Chưa đạt, không ảnh hưởng: 1 điểm + Thang đánh giá: Mức 1 (tốt, ảnh hưởng nhiều): X = 2,5 - 3,0 Mức 2 (thực hiện bình thường, ít ảnh hưởng): = 1,5 - 2,49 Mức 3 (thực hiện chưa đạt, không ảnh hưởng): < 1,5 2.3.5.Mẫu khách thể khảo sát thực trạng - Nhóm 1:40 cán bộ quản lý giáo dục thuộc Phòng Giáo dục và 7 trường THCS được chọn khảo sát - Nhóm 2: 140 giáo viên THCS. 2.4. Kết quả nghiên cứu thực trạng 2.4.1. Thực trạng hoạt động tổ chuyên môn của các trường trung học cơ sở huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh 2.4.2. Thực trạng chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn của các trường trung học cơ sở huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh 9
12. 2.5. Đánh giá thực trạng hoạt động của tổ chuyên môn và thực trạng quản lý hoạt động của tổ chuyên môn các trường THCS huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh 2.5.1.Những mặt mạnh Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về chỉ đạo tổ chuyên môn và xây dựng kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn là khá tốt. Thực hiện đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực ở các trường đang được thực hiện tốt, có hiệu quả cao. Hoạt động bồi dưỡng chuyên môn đã có sự đổi mới, triển khai tốt đạt hiệu quả, các nhà trường đã có sự chỉ đạo tốt việc phân loại năng lực giáo viên, từ đó phân công giảng dạy phù hợp và có hướng xây dựng kế hoạch bồi dưỡng phù hợp. Đây là một trong những đổi mới có hiệu quả cao của sinh hoạt tổ chuyên môn. Cán bộ quản lý trong các nhà trường đã làm tốt công tác kiểm tra đánh giá, quán triệt tinh thần kiểm tra đánh giá hoạt động của tổ cho các bộ phận tham gia kiểm tra, có các hình thức phương pháp tốt. 2.5.2. Những mặt còn hạn chế Quản lý, chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học, giáo dục ở các trường không đồng đều chưa đạt hiệu quả cao, còn lúng túng trong khâu tổ chức, chưa đi sâu, còn mang tính truyền thống. Đổi mới phương pháp, ứng dụng công nghệ mới trong giảng dạy vẫn còn lúng túng, chưa đạt diệu quả cao, mang tính hình thức. Hoạt động NCKH và viết SKKN trong các nhà trường còn hạn chế, chưa xây dựng được phong trào, hội thi khoa học trong các nhà trường mạnh mẽ, mới chỉ dừng lại ở ít các đề tài NCKH đi thi cấp huyện, cấp tỉnh 10
13. 2.5.3. Nguyên nhân của hạn chế Do chỉ đạo xây dựng kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn chưa bám sát, chưa huy động được mọi thành viên trong tổ. Tổ chức sinh hoạt chuyên môn còn mang tính hình thức, các buổi sinh hoạt chuyên đề chủ yếu dạy một tiết, chưa có tính thảo luận cao, để tìm ra giải pháp, chưa đối mặt với vấn đề thực tiễn, phát huy năng lực học sinh. Trong các trường vẫn tồn tại thi đua, hội giảng, thao giảng còn có sự qua loa, chưa đầu tư đổi mới hiệu quả. Trang thiết bị mới hiện đại, GV còn bỡ ngỡ, lúng túng khi sử dụng chưa thành thạo, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy chưa thường xuyên. Kiểm tra thực hiện kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn đã có kế học từ đầu năm xong mới chỉ dừng lại ở kiểm tra theo định kỳ chưa thường xuyên , chưa sử dụng nhiều nguồn tin, thông tin, sử dụng nhiều hình thức kiểm tra, để điều chỉnh kịp thời.Chưa xây dựng được môi trường sư phạm gần gũi, giữa các trường trong huyện 11
14. Kết luận chương 2 Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát ý kiến của cán bộ quản lý gồm CBQL Phòng Giáo dục và Đào tạo, Ban giám hiệu, các tổ trưởng chuyên môn và giáo viên các trường THCS huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh rút ra các kết luận về thực trạng hoạt động của tổ chuyên môn và quản lý hoạt động tổ chuyên môn của hiệu trưởng trung học cơ sở Công tác quản lý hoạt động tổ chuyên môn của các trường THCS trên địa bàn Huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh hiện nay đã đi vào nề nếp, chất lượng hoạt động ngày càng nâng cao góp phần nâng cao chất lượng dạy và học. Hiệu trưởng trường THCS đã áp dụng nhiều biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học, giáo dục ở các mặt: lập kế hoạch và chỉ đạo tổ chuyên môn lập kế hoạch hoạt động; tổ chức bộ máy quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong trường trung học cơ sở; chỉ đạo các hoạt động cơ bản của tổ chuyên môn như: hoạt động dạy học, hoạt động đổi mới phương pháp dạy học, hoạt động bồi dưỡng giáo viên, hoạt động đánh giá giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp, hoạt động nghiên cứu khoa học và viết sáng kiến kinh nghiệm; biện pháp kiểm tra hoạt động tổ chuyên môn Tuy nhiên vấn đề quản lý hoạt động tổ chuyên môn vẫn còn nhiều bất cập, Hiệu trưởng chưa thường xuyên họp với tổ chuyên môn, dự sinh hoạt chuyên môn của tổ nên việc nắm bắt thông tin chậm, chưa sâu, việc chỉ đạo thực hiện hoạt động chuyên môn còn hạn chế ở một số nội dung. Tất cả thực trạng trên là cơ sở thực tiễn gợi mở cho tác giả đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn của hiệu trưởng trường trung học cơ sở huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh. 12
15. Chương 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN CỦA CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ 3.1.Nguyên tắc đề xuất biện pháp 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa, tính thực tiễn 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ 3.2. Biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn của giáo viên ở các trường THCS huyện Quế Võ, tỉnh bắc Ninh. 3.2.1. Chỉ đạo xây dựng kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn 3.2.1.1.Mục đích biện pháp - Chỉ đạo xây kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn nhằm mục đích thống nhất hoạt động và nâng cao khả năng điều hành quản lý tổ chuyên môn của tổ trưởng. - Đảm bảo kiểm soát tốt quá trình hoạt động của tổ chuyên môn một cách thông suốt trong từng thời điểm cũng như cả năm học. - làm cho tổ chuyên môn hoạt động theo hướng đạt được mục tiêu đề ra. 3.2.1.2.Nội dung và cách thức thực hiện *Nội dung a) Xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn b)Xây dựng kế hoạch cá nhân của giáo viên * Cách thức thực hiện - Phổ biến và quán triệt tới các thành viên trong nhà trường tất cả các nghị quyết, quy chế, quy định đối với giáo viên, nhiệm vụ năm học của ngành, của trường. - Phân tích tình hình của nhà trường: Thuận lợi, khó khăn. - Hiệu trưởng và tổ trưởng thống nhất phương án tiến hành phân công chuyên môn, các thành viên trong tổ bàn bạc thống nhất việc phân công chuyên môn - Cung cấp biểu mẫu cho tổ, cho GV - Quy định thời hạn hoàn thành kế hoạch của tổ chuyên môn cũng như kế hoạch cá nhân của giáo viên. - Kế hoạch tổ, cá nhân phải được thống nhất trước tổ chuyên môn, tổ trưởng ký, trình lên hiệu trưởng phê duyệt . - Hiệu trưởng rà soát, ký duyệt và trở thành văn bản pháp lý để chỉ đạo hoạt động chuyên môn tổ. 3.2.1.3.Điều kiện thực hiện 13
16. - Hiệu trưởng phải chủ động, có kế hoạch, dự kiến, dự báo kế hoạch năm học mới ngay sau khi kết thúc năm học. - Cung cấp đầy đủ các điều kiện cần thiết như thông tin, biểu mẫu cho tổ trưởng cũng như giáo viên. - Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ huy của đội ngũ cán bộ quản lý đến các thành viên trong tổ - Hiệu trưởng nhà trường phải có khả năng về chuyên môn, tâm huyết với nghề nghiệp, có trách nhiệm với công việc. - Nhà trường có các điều kiện tối thiểu về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, đội ngũ cán bộ quản lý, nhân viên phục vụ và giáo viên đủ chuẩn, tâm huyết trách nhiệm với nghề nghiệp. 3.2.2.Chỉ đạo tổ trưởng chuyên môn tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học nhằm phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên 3.2.2.1.Mục đích biện pháp -Mục đích nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn, hạn chế tình trạng hình thức, sự vụ, nhảm chán mà cần đi sâu, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học, giáo viên nắm vững được mục tiêu giáo dục và các mục tiêu về chương trình, sách giáo khoa, 3.2.2.2.Nội dung và cách thức thực hiện *Nội dung Tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học đòi hỏi: giáo viên đang phải đối mặt giải quyết những vấn đề trong thực tiễn đang diễn ra trên lớp học. -Tổ chức cho GV bàn bạc, thống nhất mục bàn luận, từ đó thống nhất mục đích yêu cầu của từng chương, từng bài cụ thể theo khối lớp, phát hiện những vấn đề đang vướng mắc trong chương trình, cùng nhau bàn bạc, trao đổi tìm phương án giải quyết. -Tổ chức cho GV tham gia các buổi chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học, -Tổ chức cho giáo viên học tập, nghiên cứu và thực hiện sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học từ đó xác định năng lực dạy học được hình thành thông qua sinh hoạt chuyên môn. -Tổ chức cho GV đăng ký và lên lịch thực hiện hội giảng đổi mới phương pháp, thi giáo viên giỏi dự giờ. - Thống nhất đề cương ôn tập chương, phiếu học tập cho từng môn dạy, từng dạng bài dạy, đề kiểm tra đảm bảo cho HS học thật thi thật. 14
17. - Dựa trên năng lực chuyên môn, năng lực sở trường của các thành viên trong tổ để đề xuất giáo viên dạy giỏi, phụ đạo HS yếu kém. Kiểm tra đánh giá sự tiến bộ của HS trong từng giai đoạn. -Triển khai thực hiện chương trình ngoại khóa’ - Rà soát tiến độ thực hiện chương trình, kế hoạch, kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn dưới hình thức khác nhau. - Bồi dưỡng cho giáo viên hiểu rõ bản chất, cách thức tiến hành sinh hoạt nhóm, TCM dựa trên nghiên cứu nội dung bài học và theo chuyên đề. - Hiệu trưởng chỉ đạo các tổ chuyên môn nộp báo cáo cụ thể, chi tiết về các phân công trong tổ cùng kết quả nghiên cứu của mỗi nhóm. - *Cách thức thực hiện . Hàng tháng trong phiên họp Hội đồng, Hiệu trưởng triển khai, quán triệt đầy đủ các văn bản về quy chế chuyên môn bộ đào tạo ban hành - Trước mỗi đợt sinh hoạt chuyên môn , Phó hiệu trưởng cần có hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn cụ thể về thời gian, mục đích yêu cầu, nội dung, cách thức thực hiện. - Nội dung sinh hoạt phải được phản ánh trung thực qua biên bản tổ. - Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng có thể tham dự sinh hoạt trực tiếp chất lượng, khó khăn vướng mắc của tổ hoặc có thể thông qua báo cáo của tổ trưởng, qua biên bản họp của tổ, từ đó Hiệu trưởng có hướng giải quyết kịp thời và hiệu quả. - Đảm bảo quy trình thực hiện sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học Bước 1: Họp tổ chuyên môn, xác định mục tiêu, chuẩn bị bài dạy Bước 2: Tiến hành bài giảng minh họa và dự giờ Bước 3: Họp TCM. Rút kinh nghiệm, thảo luận, tìm giải pháp khắc phục. Bước 4: Áp dụng 3.2.1.3. Điều kiện thực hiện. -Cần triển khai đầy đủ, cụ thể các quy định, quy chế chuyên môn đến từng giáo viên. - lên lịch cụ thể, hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn từng kỳ, từng tháng cụ thể. - Bố trí đủ các phòng sinh hoạt chuyên môn, đủ trang thiết bị. - Đội ngũ tổ trưởng có năng lực chuyên môn tốt, có đội ngũ GV cốt cán với tinh thần trách nhiệm cao. - Chỉ đạo tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch chi tiết, chú trọng đến công tác sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn - Thường xuyên kiểm tra, giám sát và điều chỉnh việc thực hiện kế 15
18. hoạch của tổ chuyên môn, dự và chỉ đạo công tác sinh hoạt tổ chuyên môn. - Chỉ đạo việc sắp xếp, bố trí thời khóa biểu cho giáo viên dạy minh họa. - Chỉ đạo các bộ phận phục vụ chuẩn bị: cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, tài liệu tham khảo, phục vụ cho việc dạy bài học nghiên cứu và sinh hoạt chuyên môn theo chuyên đề. - Chỉ đạo, phối hợp các tổ chức trong nhà trường tích cực hưởng ứng sinh hoạt chuyên môn cụm về chuyên đề ứng dụng công nghệ mới trong đổi mới phương pháp. 3.2.3.Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch hoạt động tổ chuyên 3.2.3.1.Mục đích của biện pháp: -Hiệu trưởng biết được tình hình thực hiện quy chế chuyên môn, việc thực hiện các hoạt động dạy học -Giáo viên tự nhận ra được năng lực chính bản thân mình từ đó tự điều chỉnh mình cho phù hợp với yêu cầu đổi mới. 3.2.3.2.Nội dung và cách thức thực hiện: *Nội dung của kiểm tra bao gồm: Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn đã được xác định từ đầu năm học; Nội dung kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn của tổ nhóm chuyên môn: Nội dung kiểm tra, thanh tra toàn diện một giáo viên gồm: Hoạt động tổ chuyên môn là hạt nhân hoạt động trong nhà trường có quan hệ chặt chẽ với việc phát triển năng lực dạy học cho giáo viên, vì vậy, việc kiểm tra phải được triển khai đến từng giáo viên để giáo viên có ý thức tự kiểm tra đánh giá hoạt động cá nhân, năng lực dạy học của cá nhân từ đó có phương hướng phát triển năng lực nghề nghiệp cho bản thân. *Cách thức thực hiện biện pháp: -Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra cho từng học kỳ và cả năm học -Xây dựng lực lượng kiểm tra, ra quyết định thành lập tổ kiểm tra - Phân cấp trong kiểm tra, thanh tra - Xây dựng quy chế kiểm tra, thanh tra, hình thức kiểm tra + Kiểm tra định kỳ 1 lần / Tháng + Kiểm tra đột xuất 2 lần / năm Kết luận: chỉ ra những điểm mạnh, điểm yếu, ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân và có những biện pháp khắc phục. Ghi biên bản, lưu hồ 16
19. sơ cho người được kiểm tra. - Tổ chức họp rút kinh nghiệm đánh giá kết quả kiểm tra sau mỗi đợt kiểm tra và ghi vào biên bản lưu hồ sơ để làm căn cứ đánh giá tổ chuyên môn, tổ trưởng chuyên môn và giáo viên. 3.2.3.3.Điều kiện thực hiện biện pháp - Triển khai đầy đủ các văn bản quy định hoạt động tổ chuyên môn tới tổ trưởng chuyên môn và giáo viên trực tiếp giảng dạy trong tổ chuyên môn. -Hiệu trưởng có năng lực xây dựng kế hoạch kiểm tra - đánh giá - Thường xuyên nắm bắt thông tin về thực hiện quy chế chuyên môn từ tổ chuyên môn thông qua tổ trưởng chuyên môn, giáo viên hoặc trực tiếp kiểm tra các thông tin về hoạt động của tổ chuyên môn. - Kế hoạch và công cụ kiểm tra - đánh giá được công khai, minh bạch, dân chủ và công bằng. - Ban kiểm tra phải có đủ phẩm chất, năng lực - Người được thanh tra, kiểm tra chủ động hợp tác. 3.2.4. Quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên của tổ chuyên môn Chất lượng trong nhà trường phụ thuộc rất nhiều vào trình độ năng lực sư phạm của giáo viên với xu hướng hội nhập và sự phát triển của khoa học công nghệ do vậy đòi hỏi hoạt động bồi dưỡng giáo viên là nhu cầu tất yếu. 3.2.4.1.Mục đích của biện pháp. - Quản lý kế hoạch, cách thức bồi dưỡng chuyên môn, nhiệm vụ của tổ chuyên môn cho GV trong tổ nhằm thúc đẩy hoạt dộng đồi dưỡng giáo viên. - Quản lý xây dựng kế hoạch bồi dưỡng dài hạn, ngắn hạn cho các thành viên như thế nào? Kết quả thực hiện ra sao?. Hình thức kiểm tra, đánh giá từ đó phân loại GV về chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm để thấy mức độ tiến bộ của GV và có kế hoạch bồi dưỡng tiếp theo. - Xây dựng trường học thành mái nhà chung để các thành viên thường xuyên học hỏi trao đổi kinh nghiệm với nhau. 3.2.4.2. Nội dung biện pháp và cách thức thực hiện. *Nội dung: - Hiệu trưởng chỉ đạo định hướng các nội dung bồi dưỡng - Hiệu trưởng giao cho tổ chuyên môn cụ thể hóa các nội dung - Tổ chuyên môn phân công cho GV cốt cán trong tổ bồi dưỡng, tư vấn, kèm cặp đồng nghiệp. GV có chuyên môn tốt, lâu năm bồi dưỡng GV mới ra trường 17
20. - Hiệu trưởng giao cho tổ chuyên môn tổ chức , đánh giá, phân loại GV, từ đó xây dựng kế hoạch. - Nâng cao nhận thức cho GV về công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng * Cách thức thực hiện: - Xây dựng kế hoạch phát triển đội ngũ của nhà trường trên cơ sở hiện có và mục đích hướng đến. - Tổ chức, tạo điều kiện và động viên cho giáo viên tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ do cấp trên tổ chức, xây dựng đội ngũ cốt cán làm cơ sở cho việc bồi dưỡng thường xuyên tại trường. - Hiệu trưởng chỉ đạo tổ chuyên môn phân công kèm cặp giúp đỡ lẫn nhau đặc biệt giúp đỡ giáo viên trẻ mới ra trường. - Tổ chuyên môn tổ chức GV đằng ký nội dung bồi dưỡng cụ thể, xây dựng kế hoạch cá nhân, tự bồi dưỡng, có sổ sách ghi chép đủ nội dung chuyên đề, các kinh nghiệm học tập từ lớp tập huấn, từ đồng nghiệp - Tổ chuyên môn phân công GV chuẩn bị chuyên đề cẩn thận chu đáo để báo cáo trước tổ - Đánh giá, phân loại GV trên cơ sở kết quả tự bồi dưỡng, chất lượng qua báo cáo. - Mỗi tổ chuyên môn xây dựng một tập san lưu hành nội bộ trong đó thể hiện những vấn đề chuyên môn và tâm huyết. 3.2.4.3. Điều kiện thực hiện. - Hiệu trưởng luôn động viên giáo viên và học sinh tham gia công tác NCKH, hỗ trợ kinh phí tuyên dương khen thưởng - Nhà trường tạo điều kiện thuận lợi như cung cấp sách vở, tài liệu cần thiết phục vụ cho nhu cầu tự học, tự bồi dưỡng của giáo viên. - Nhà trường tạo điều kiện cho các tổ chuyên môn sử dụng các trang thiết bị để phục vụ việc biên tập, in ấn lưu hành các tập san chuyên môn . 3.2.5. Xây dựng môi trường sư phạm thuận lợi cho hoạt động tổ chuyên môn 3.2.5.1.Mục đích biện pháp Mục đích của biện pháp là hướng đến xây dựng nhà trường THCS, các tổ chuyên môn trong nhà trường thành môi trường sư phạm thuận lợi cho hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển triển năng lực dạy học. Môi trường sư phạm ở đây bao gồm cả về nội dung tâm lí tinh thần tạo động lực làm việc cho giáo viên và cả môi trường vật chất, cơ sở vật chất, kinh phí cho hoạt động tổ chuyên môn. 3.2.5.2.Nội dung và biện pháp thực hiện * Nội dung: 18
21. -Xây dựng văn hóa tổ chức giáo dục trong nhà trường để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học bao gồm: - Phân cấp quản lý tốt trong quản lý hoạt động tổ chuyên môn cho hoạt động tổ chuyên môn -Xây dựng được quan hệ quản lý và quan hệ tốt giữa các tổ chuyên môn và các tổ chức trong nhà trường tổ chức giữa các trường giao lưu chuyên môn - Tăng cường và đảm bảo đầy đủ cơ sở vật chất, phương tiện dạy học cho hoạt động tổ chuyên môn * Cách thức thực hiện : - Biện pháp để thực hiện xây dựng văn hóa tổ chức: - Việc trong xây dựng văn hóa nhà trường của hoạt động tổ chuyên môn. Việc xây dựng văn hóa nhà trường ở mỗi tổ chuyên môn, phải là sự kết hợp giữa tinh thần tự giác của mỗi giáo viên trong tổ cùng với uy quyền và kỷ luật của nhà trường và tổ chuyên môn. - Biện pháp để tiến hành phân cấp quản lý tốt trong quản lý hoạt động tổ chuyên môn cho hoạt động tổ chuyên môn: -Biện pháp để xây dựng được quan hệ quản lý và quan hệ tốt giữa các tổ chuyên môn và các tổ chức trong nhà trường, tổ chức hoạt động giao lư chuyên môn, sinh hoạt cụm. -Biện pháp để tăng cường và đảm bảo đầy đủ cơ sở vật chất, phương tiện dạy học cho hoạt động tổ chuyên môn 3.2.5.3.Điều kiện thực hiện - Có sự thống nhất về nhận thức và trách nhiệm đối với cán bộ quản lý trường THCS và giáo viên về xây dựng môi trường sư phạm thuận lợi cho hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường. - Cung cấp các tri thức về văn hóa tổ chức giáo dục, văn hóa nhà trường cùng các văn bản pháp qui về vấn đề xây dựng môi trường sư phạm cho hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường phổ thông. - Đảm bảo kinh phí, cơ sở vật chất cho việc xây dựng môi trường sư phạm tạo động lực cho cán bộ quản lý và giáo viên thực hiện hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học. 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp Các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học của hiệu trưởng trường trung học cơ sở đề xuất có vị trí khác nhau và có mối quan hệ qua lại chặt chẽ với nhau. Biện pháp “Xây dựng môi trường thuận lợi cho hoạt động của tổ chuyên môn (đầu tư 19
22. cơ sở vật chất, tổ chức sự phối hợp giữa các bộ phận tổ chuyên môn trong nhà trường)" là điều kiện cơ bản để đảm bảo cho tất cả các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn đề xuất có một môi trường thuận lợi phát huy tác dụng trong lĩnh vực quản lý nhà trường, quản lý hoạt động tổ chuyên môn. Các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học đề xuất ở trên có mối quan hệ qua lại chặt chẽ với nhau. Chất lượng hoạt động tổ chuyên môn và kỹ năng dạy học của người giáo viên THCS chỉ có thể đạt được kết quả khi có sự thực hiện đồng bộ tất cả các biện pháp quản lý trên trong nhà trường Trung học cơ sở. 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học 3.4.1. Mục đích khảo nghiệm Thăm dò ý kiến của CBQL phòng GD & ĐT Quế Võ và CBQL, tổ trưởng chuyên môn, GV cốt cán, GV các trường THCS Cách Bi, THCS Bằng An, THCS Bồng Lai, THCS Thị Trấn, THCS Đào Viên, THCS Mộ Đạo thuộc huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy, học. 3.4.2. Nội dung khảo nghiệm Để tiến hành đánh giá sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất trên, tác giả đã tiến hành điều tra thông qua phiếu trưng cầu ý kiến dành cho các trường THCS lựa chọn nghiên cứu. 3.4.3. Đối tượng khảo Nghiệm Để khảo sát, đánh giá tính cần thiết, tính khả thi và các biện pháp đã đề xuất, tôi đã gửi 140 phiếu thăm dò ý kiến cho CBQL, tổ trưởng , giáo viên cốt cán và giáo viên 7 trường THCS trên địa bàn huyện quế Võ, tỉnh Bắc Ninh (Theo mẫu đã chọn) 3.4.4. Cách thức tiến hành khảo nghiệm * Bước 1:Xây dựng phiếu trưng cầu ý kiến dành cho CBQL, GV các trường THCS huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh. * Bước 2:Tôi tiến hành xin ý kiến của CBQL phòng, CBQL, tổ trưởng chuyên môn, GV thuộc 7 trường THCS được chọn khảo sát để thu thập thông tin * Bước 3 Xử lý kết quả và định lượng kết quả nghiên cứu Kết luận chương 3 Nghiên cứu lí luận và thực tiễn quản lý hoạt động tổ chuyên môn 20
23. theo hướng phát triển năng lực dạy học của hiệu trưởng các trường trung học cơ sở luận án đề xuất 04 biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn và năng lực dạy học cho giáo viên trong tô chuyên môn: - Quản lý xây dựng và thực hiện kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn - Tô chức sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học nhằm phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên. - Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn - Quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên của tổ chuyên môn - Xây dựng môi trường sư phạm thuận lợi cho hoạt động tổ chuyên môn Kết quả khảo nghiệm lấy ý kiến đánh giá của cán bộ quản lý phòng, trường và giáo viên trung học cơ sở cho thấy: Các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn của hiệu trưởng trường trung học cơ sở đề xuất có tính cần thiết và khả thi cao phù hợp với điều kiện các trường trung học cơ sở. 21
24. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận 1.1. Trên cơ sở phân tích và hệ thống các tài liệu lý luận, đề tài đã xác định được khung lý luận cơ bản của luận án bao gồm các vấn đề lý luận: hoạt động tổ chuyên môn và quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học của giáo viên trung học cơ sở trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 1.2. huyện Quế Võ tỉnh Bắc Ninh cho phép rút ra các kết luận về thực trạng hoạt động của tổ chuyên môn và quản lý hoạt động tổ chuyên môn của Hiệu trưởng trường Trung học cơ sở như sau: - Cán bộ quản lý và giáo viên trung học cơ sở đã nhận thức đầy đủ và đánh giá cao tầm quan trọng của hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường và mức độ thực hiện các hoạt động của tổ chuyên môn khá tốt. - Hiệu trưởng trường Trung học cơ sở đã áp dụng nhiều biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học - Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ chuyên môn của hiệu trưởng rất đa dạng bao gồm: các yếu tố thuộc về người hiệu trưởng, các yếu tố thuộc về tổ chuyên môn (tổ trưởng chuyên môn và giáo viên), các yếu tố thuộc về môi trường khách quan và mức độ ảnh hưởng nhiều cao là các yếu tố chủ quan ảnh hưởng nhiều hơn yếu tố khách quan bên ngoài. 1.3. Nghiên cứu lí luận và thực tiễn quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học của hiệu trưởng các trường trung học cơ sở luận án đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn và năng lực dạy học cho giáo viên trong tổ chuyên môn: 2. Khuyến nghị 2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo 2.2. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo 2.3. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo 2.4. Đối với hiệu trưởng trường trung học cơ sở PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN 22