Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, Thành phố Hà Nội

Nội dung text: Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, Thành phố Hà Nội

1. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài 1.1. Cơ sở lí luận Trong nhiều năm trở lại đây, Đảng và Nhà nước luôn coi giáo dục là quốc sách hàng đầu, có sự đầu tư lớn cho giáo dục, đào tạo. Ngày 4 tháng 11 năm 2013, Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8, Ban chấp hành Trung ương khóa XI (Nghị quyết số 29 –NQ/TW) ban hành nội dung Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đào tạo. Điểm nổi bật trong quan điểm đổi mới giáo dục là chuyển từ giáo dục truyền thụ kiến thức sang phát triển năng lực người học. Như vậy, việc giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống nhằm phát triển nhân cách người học hoàn toàn phù hợp với định hướng đổi mới giáo dục hiện nay. Trong đó, một trong những nhiệm vụ trọng tâm được đặt ra là “Chú trọng giáo dục đạo đức, nhân cách, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh”. Việc đưa các nội dung giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống vào chương trình học trong nhà trường phổ thông nhằm giúp học sinh sống lý tưởng đúng đắn; có đủ các kỹ năng cần thiết để chủ động giải quyết các tình huống thực tiễn. Giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống song hành sẽ tạo cho học sinh nền tảng đạo đức tốt đẹp, góp phần xây dựng xã hội văn minh. 1.2. Cơ sở thực tiễn Học sinh ngày càng chịu nhiều tác động tiêu cực từ xã hội. Chính vì vậy, việc giáo dục cho các em những giá trị sống, kỹ năng sống là vấn đề cốt lõi trong sự hình thành, phát triển nhân cách của các em. Xuất phát từ cơ sở lý luận và thực tiễn trên, gắn với nhu cầu và đặc điểm của nhà trường, với vai trò là một cán bộ quản lý, tôi lựa chọn nghiên cứu đề tài “Quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội”. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lí luận, thực trạng hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS, thực trạng quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS nói 1
2. chung và học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội nói riêng, luận văn đề xuất một số biện pháp góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động này đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS trong bối cảnh hiện nay. 3.2. Phân tích thực trạng quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. 3.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội trong bối cảnh hiện nay. 4. Phạm vi nghiên cứu - Luận văn nghiên cứu vấn đề quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. - Điều tra, khảo sát được triển khai tại trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội từ năm 2015 đến năm 2017. 5. Đối tượng và khách thể nghiên cứu - Khách thể nghiên cứu: Hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, Hà Nội. - Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, Hoàng Mai, Hà Nội. 6. Giả thuyết khoa học Nếu đề xuất và thực hiện đồng bộ biện pháp quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh nói riêng và nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện nói chung của trường THCS Tân Định trong bối cảnh hiện nay. 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận: Kết hợp các phương pháp phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát hóa 2
3. 7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Gồm các phương pháp:Phương pháp điều tra, phương pháp phỏng vấn, phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động 8. Bố cục luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn được trình bày theo 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh THCS. Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống ở trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. 3
4. CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC GIÁ TRỊ SỐNG VÀ KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRƯỜNG THCS 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề Hiện nay, đã có một số đề tài nghiên cứu về giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh, trong đó có học sinh THCS. Nhưng ít có đề tài nghiên cứu quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh một trường THCS cụ thể. Đề tài “Quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội” có kế thừa và phát huy những kết quả nghiên cứu trên. Vấn đề mà luận văn chú trọng là biện pháp quản lý của nhà trường để chỉ đạo và thực hiện hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh một cách hiệu quả, qua đó, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài Trong luận văn có đề cập và luận giải một số khái niệm sau: 1.2.1. Giá trị sống Giá trị cuộc sống (hay giá trị sống) là những điều chúng ta cho là quý giá, là quan trọng, là có ý nghĩa đối với cuộc sống của mỗi người. Hiện nay ở nước ta cũng như thế giới, người ta đã tổng kết những giá trị sống đích thực, trở thành những giá trị chung cho nhiều người và toàn xã hội. Đó là : Giản dị, hòa bình, hạnh phúc, hợp tác, khiêm tốn, khoan dung, tự do, yêu thương, trách nhiệm, trung thực, đoàn kết, tôn trọng. (8) 1.2.2. Giáo dục giá trị sống Giáo dục giá trị sống cho học sinh là quá trình giúp học sinh tiếp thu, lĩnh hội những giá trị truyền thống của dân tộc và những giá trị phổ quát của nhân loại, biến thành những giá trị đặc trưng của bản thân mỗi học sinh, giúp cho các em có suy nghĩ, thái độ và hành động tích cực, hiệu quả, phù hợp với bản thân và đáp ứng mong đợi của gia đình, nhà trường và xã hội. (8) 1.2.3. Kỹ năng sống Có nhiều quan niệm về kỹ năng sống, song có thể hiểu kỹ năng sống năng lực thực hiện một hành vi hay một hoạt động nào đó bằng cách lựa chọn và vận dụng những tri thức, cách thức hành động, thao tác đúng đắn để đạt được mục đích đề ra. Kỹ năng sống luôn được điều khiển bởi hệ giá trị sống tương ứng. 4
5. 1.2.4. Giáo dục kỹ năng sống a. Khái niệm Giáo dục kỹ năng sống Từ những phân tích về kỹ năng sống, có thể rút ra: Giáo dục kỹ năng sống là hình thành cách sống tích cực trong xã hội hiện đại, là xây dựng những hành vi lành mạnh và thay đổi các hành vi, thói quen tiêu cực trên cơ sở giúp người học có cả kiến thức, giá trị và các kỹ năng thích hợp. (11) b. Các nguyên tắc quan trọng đối với Giáo dục kỹ năng sống - Tổ chức cho người học để phản ánh tư tưởng, suy nghĩ và phân tích các trải nghiệm của họ trong cuộc sống. - Khuyến khích người học thay đổi giá trị, thái độ và cách ứng xử cũ để chấp nhận những giá trị, thái độ, cách ứng xử mới. - Đặt tầm quan trọng vào giải quyết vấn đề, không chỉ là ghi nhớ những thông điệp hay kỹ năng. - Người học vận dụng kiến thức và kỹ năng mới vào các tình huống thực của cuộc sống. c. Các lĩnh vực giáo dục kỹ năng sống hay cốt lõi kỹ năng sống theo quy định của Tổ chức Y tế Thế giới. Các lĩnh vực giáo dục kỹ năng sống gồm: Tự nhận thức, sự đồng cảm với những người xung quanh, tư duy phê phán, tư duy sáng tạo, ra quyết định, giao tiếp hiệu quả, các mối quan hệ xã hội, đối phó với sự căng thẳng, kiểm soát cảm xúc. (2) 1.2.5. Quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống 1.2.5.1. Khái niệm quản lý Có nhiều quan niệm về quản lý, song có thể hiểu bản chất của hoạt động quản lý là cách thức tác động (kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra) hợp quy luật của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận hành đạt hiệu quả mong muốn và đạt mục tiêu đã đề ra.(9) 1.2.5.2. Khái niệm quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống Quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống là sự tác động của chủ thể quản lý tới các đối tượng quản lý, nhằm đưa hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống đạt được những mục tiêu đề ra một cách hiệu quả. 1.3. Giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống ở trường THCS 1.3.1. Đặc điểm của học sinh THCS * Đặc điểm tâm lý lứa tuổi học sinh THCS: Học sinh THCS là giai đoạn trẻ từ 11 đến 15 tuổi Đó là thời kỳ chuyển tiếp từ tuổi thơ sang tuổi trưởng thành. Trong thời kỳ này, những 5
6. cơ sở, phương hướng chung của sự hình thành quan điểm xã hội và đạo đức, nhân cách được hình thành. Chúng sẽ được tiếp tục phát triển trong tuổi thanh niên. * Đặc điểm sinh lý của học sinh THCS: Sự phát triển cơ thể của học sinh THCS diễn ra mạnh mẽ nhưng không cân đối. Ở học sinh THCS, quá trình hưng phấn chiếm ưu thế rõ rệt, dẫn đến nhiều em không làm chủ được cảm xúc của mình, dễ bị kích động. * Đặc điểm trí tuệ của học sinh THCS: Hoạt động tư duy của học sinh THCS có những biến đổi cơ bản. Tư duy trừu tượng phát triển mạnh nhưng tư duy cụ thể vẫn tiếp tục phát triển. 1.3.2. Nội dung giáo dục giá trị sống a. Tầm quan trọng của giáo dục giá trị sống Trong xã hội hiện nay, học sinh phải đối mặt với rất nhiều thử thách, Chỉ khi xác định được giá trị sống đúng đắn, học sinh THCS mới biết sống hướng thiện, tự xác định trách nhiệm của bản thân với gia đình và xã hội. Nắm vững và biến những giá trị sống tích cực thành giá trị của mình, học sinh có nền tảng vững chắc để phát triển nhân cách, hoàn thiện bản thân. b. Mục tiêu giáo dục giá trị sống Hướng dẫn học sinh tìm hiểu những nội dung cơ bản của giá trị sống, biết đánh giá những hành vi ứng xử tích cực cũng như tiêu cực, biết ứng xử tích cực trong các tình huống giao tiếp, nâng cao lòng tự trọng, tự tin khẳng định những giá trị tích cực của bản thân và tôn trọng các giá trị của người khác, có trách nhiệm với xã hội và môi trường xung quanh. c. Những nội dung giáo dục giá trị sống cơ bản Nội dung giáo dục giá trị sống được hệ thống hóa theo 12 giá trị sống phổ quát chung của nhân loại, đó là: hòa bình, tôn trọng, hợp tác, trách nhiệm, trung thực, giản dị, khiêm tốn, khoan dung, đoàn kết, yêu thương, tự do, hạnh phúc. 1.3.3. Nội dung giáo dục kỹ năng sống a. Tầm quan trọng của giáo dục kỹ năng sống Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trường được xem như một công cụ hiệu quả nhằm trang bị cho h/s những kỹ năng cần thiết để ứng phó với các tình huống cụ thể trong thực tiễn. b. Mục tiêu giáo dục kỹ năng sống Trang bị cho học sinh những kiến thức về kỹ năng sống phù hợp, giúp học sinh vận dụng được những kỹ năng đã được học vào cuộc sống để làm chủ bản thân, thích ứng và biết cách ứng phó trước những tình huống khó khăn trong cuộc sống, có suy nghĩ tích cực và tự tin vào bản thân, tự quyết định và lựa chọn hành vi đúng đắn. 6
7. c. Những nội dung giáo dục kỹ năng sống cơ bản Nội dung giáo dục kỹ năng sống gồm: Kỹ năng tự nhận thức, kĩ năng xác định giá trị, kĩ năng kiểm soát cảm xúc, kĩ năng ứng phó với căng thẳng, kĩ năng tìm kiếm sự hỗ trợ, kĩ năng thể hiện sự tự tin, kĩ năng giao tiếp,kĩ năng lắng nghe tích cực, kĩ năng thể hiện sự cảm thông, kĩ năng thương lượng, kĩ năng giải quyết mâu thuẫn, kĩ năng hợp tác, kĩ năng tư duy phê phán, kĩ năng tư duy sáng tạo, kĩ năng ra quyết định, kĩ năng giải quyết vấn đề, kĩ năng kiên định, kĩ năng đảm nhận trách nhiệm, kĩ năng đạt mục tiêu, kĩ năng quản lý thời gian, kĩ năng tìm kiếm và xử lý thông tin. 1.3.4. Phương pháp giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống Gồm các phương pháp sau Phương pháp động não, phương pháp thảo luận nhóm, phương pháp hoạt động nhóm nhỏ, phương pháp đóng vai, phương pháp nghiên cứu tình huống (hay nghiên cứu các trường hợp điển hình), phương pháp trò chơi, phương pháp dự án. 1.3.5. Hình thức giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh THCS a. Hoạt động giáo dục trong nhà trường * Giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống trong các giờ học chính khóa * Giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống qua HĐNGLL b. Hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống ngoài nhà trường: Thông qua hoạt động giáo dục trong gia đình và hoạt động giáo dục ngoài xã hội 1.4. Quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống cho học sinh THCS 1.4.1. Xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống cho học sinh trường THCS. Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống phải dựa trên cơ cấu khung phân phối chương trình của năm học, đồng thời phải dựa trên cơ sở khảo sát tình hình thực tế của trường về nguyện vọng, nhu cầu của học sinh mong muốn được hình thành và rèn luyện những giá trị sống và kỹ năng sống mà các em còn thiếu 1.4.2. Quản lý chương trình, nội dung giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống cho học sinh trường THCS. Ở trường THCS hiện nay nội dung giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống chủ yếu là dạy lồng ghép trong các môn học, bài học và thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp, các hoạt động phong trào của tổ chức Đội thiếu niên, Đoàn thanh niên. Để quản lý tốt nội dung giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống thì người quản lý phải nắm vững các nhiệm vụ năm học, 7
8. bám sát vào các văn bản hướng dẫn của Sở Giáo dục, Phòng Giáo dục và của các cơ quan chức năng, bám sát vào các giá trị chuẩn mực của nhân loại, các kỹ năng quan trọng cần thiết đối với đối tượng học sinh THCS. 1.4.3. Tổ chức hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS. Tổ chức hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống là đảm bảo việc tổ chức hoạt động này đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của học sinh, khơi gợi được sự hứng thú, tự giác của học sinh. Tổ chức thực hiện kế hoạch tức là đưa kế hoạch đã đề ra vào thực tế. 1.4.4. Chỉ đạo hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống là đảm bảo rằng quá trình chỉ đạo thực hiện đó đi đúng hướng để đạt tới mục tiêu đã định. Khi chỉ đạo thực hiện, nhà quản lý phải bám sát kế hoạch và mục tiêu đã đề ra. Đồng thời phải luôn giám sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của giáo viên và các lực lượng có liên quan để đảm bảo rằng công tác giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh đang được thực hiện đúng kế hoạch, hướng tới các mục tiêu đã xác định trước 1.4.5. Tăng cường kiểm tra đánh giá việc thực hiện chương trình hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống Để đánh giá việc thực hiện chương trình hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống nhà quản lý cần phải bám sát vào mục tiêu đề ra, sử dụng các hình thức đánh giá phù hợp và tuân theo một quy trình đánh giá khoa học. 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS 1.5.1. Mục tiêu, chương trình, nội dung giáo dục THCS 1.5.2. Nhận thức của các lực lượng tham gia giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh 1.5.3. Trình độ đội ngũ giáo viên 1.5.4. Cơ sở vật chất 1.5.5. Môi trường xã hội 8
9. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 Quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS là một trong những nhu cầu tất yếu của các nhà trường trong thời kỳ thời kỳ hội nhập và phát triển hiện nay để đáp ứng được mục tiêu giáo dục và phát triển toàn diện cho học sinh THCS nói riêng và thế hệ trẻ Việt Nam nói chung. Chương 1 của luận văn đã trình bày cơ sở lý luận về hoạt động giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trường phổ thông nói chung, và học sinh trường THCS Tân Định nói riêng. Lí luận ở chương 1 này là cơ sở cho việc khảo sát, đánh giá thực trạng ở chương 2 và đề xuất các giải pháp ở chương 3. 9
10. CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC GIÁ TRỊ SỐNG VÀ KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRƯỜNG THCS TÂN ĐỊNH, QUẬN HOÀNG MAI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 2.1. Giới thiệu về trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội 2.1.1. Sơ lược lịch sử hình thành Trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội được thành lập năm 1971 tại địa chỉ số 35 phố Nguyễn An Ninh, phường Tương Mai, quận Hoàng Mai, Hà Nội. Trường được xây dựng trên diện tích 3400 m2, có đầy đủ các phòng học và phòng chức năng. Trải qua hơn 40 năm xây dựng và trưởng thành, trường THCS Tân Định đã đạt được nhiều thành tích xuất sắc, luôn là trường dẫn đầu quận Hoàng Mai và nằm trong tốp đầu của thành phố Hà Nội về chất lượng giáo dục toàn diện. 2.1.2. Quy mô phát triển giáo dục a. Quy mô học sinh, lớp học: Trong những năm gần đây, quy mô của nhà trường ngày một mở rộng, phát triển. Bảng 2.1. Quy mô học sinh, lớp học của trường THCS Tân Định từ năm học 2014-2015 đến 2016-2017 STT Năm học Số lớp Số học Tỉ lệ TB sinh hs/lớp 1 2014 – 2015 34 1613 47,4 2 2015 – 2016 36 1724 47,8 3 2016 – 2017 37 1857 48,8 b. Chất lượng giáo dục: Bảng 2.2. Chất lượng giáo dục của trường THCS Tân Định từ năm học 2014-2015 đến 2016-2017 Năm học Tổng Xếp loại học lực Xếp loại hạnh kiểm số Giỏi Khá TB Yếu Kém Tốt Khá TB Yếu h/s 2014 – 1613 54,3 23,1 19 2,4 1,2 97,8 2,2 0 0 2015 2015 – 1724 58,7 20,3 17,9 2,2 0,9 98,1 1,9 0 0 2016 2016 – 1857 61,4 18,4 17,5 1,9 0,8 98,3 1,7 0 0 2017 2.2. Giới thiệu hoạt động khảo sát 10
11. 2.2.1. Mục đích khảo sát: Đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống cho học sinh ở trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. 2.2.2. Nội dung khảo sát: Thực trạng về hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống cho học sinh và thực trạng quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống cho học sinh ở trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. 2.2.3. Đối tượng và địa bàn khảo sát: Học sinh (100 em), phụ huynh (100 người), cán bộ quản lý và giáo viên trường THCS Tân Định (55 người), cán bộ địa phương (10 người) 2.2.4. Phương pháp khảo sát: Sử dụng các phương pháp: phỏng vấn và điều tra bằng phiếu hỏi. 2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống cho học sinh ở trường THCS Tân Định, Quận Hoàng Mai, Hà Nội. Để đánh giá Thực trạng hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống cho học sinh ở trường THCS Tân Định, Quận Hoàng Mai, Hà Nội, tác giả đã tiến hành khảo sát bằng các phiếu trưng cầu ý kiến ở 5 đối tượng: CBQL, giáo viên, cha mẹ học sinh, học sinh và cán bộ địa phương. Trong luận văn có trình bày các bảng sau: Bảng 2.3a. Mức độ nhận thức các giá trị sống của học sinh. Bảng 2.3b. Mức độ thành thạo các kỹ năng sống của học sinh. Bảng 2.4a. Nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống, Bảng 2.4b. Nhận thức về trách nhiệm giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống. Bảng 2.5. Mức độ thực hiện giáo dục GTS, KNS qua các giờ học chính khóa. Bảng 2.6. Mức độ thực hiện giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp. Bảng 2.7. Mức độ thực hiện giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống thông qua các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Trên cơ sở nghiên cứu kết quả khảo sát, luận văn đi sâu vào các nội dung sau: 2.3.1. Thực trạng nhận thức của học sinh trường THCS Tân Định quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội về giá trị sống và kỹ năng sống: Lấy phiếu khảo sát và phân tích Đa số học sinh đã có nhận thức về mười hai giá trị sống cơ bản, nền tảng. Một số giá trị được các em hiểu khá rõ và thực hành tương đối tốt trong cuộc sống học tập và sinh hoạt hàng ngày như: giá trị hòa bình, giá trị yêu thương, giá trị đoàn kết, Tuy nhiên, có một số giá trị sống vô cùng quan trọng, cần được thực hành hàng ngày như; giá trị trung thực, giá 11
12. trị hợp tác, giá trị trách nhiệm, thì học sinh lại hiểu chưa sâu sắc, chưa nhận thức rõ tầm quan trọng của nó để có ý thức rèn luyện. Học sinh trường THCS Tân Định đã bước đầu hình thành và rèn luyện được một số kỹ năng nhận biết và chung sống như kỹ năng tự nhận thức, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tìm kiếm sự hỗ trợ, kỹ năng thể hiện sự cảm thông, kỹ năng hợp tác Tuy nhiên, khá nhiều kỹ năng quan trọng thuộc nhóm các kỹ năng sống với chính mình và nhóm kỹ năng ra quyết định một cách có hiệu quả như kỹ năng kiểm soát cảm xúc, kỹ năng thể hiện sự tự tin, kỹ năng giải quyết mâu thuẫn, kỹ năng ra quyết định, .có mức độ thành thạo còn thấp. 2.3.2. Thực trạng nhận thức về hoạt động giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định 2.3.2.1. Đánh giá mức độ nhận thức của CBQL, giáo viên, học sinh, phụ huynh học sinh và cán bộ địa phương về tầm quan trọng của hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh Kết quả thu được cho thấy 100% CBQL, giáo viên và cán bộ địa phương cho rằng giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh là quan trọng và rất quan trọng. Về phía phụ huynh học sinh, chỉ có 34% phụ huynh cho là rất quan trọng, 42% cho là quan trọng và có tới 24% phụ huynh cho là không quan trọng. Điều đó phản ánh một thực trạng là còn nhiều phụ huynh học sinh chưa quan tâm, chưa coi trọng việc giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. Về phía học sinh, có 57% học sinh cho là rất quan trọng, 35% cho là quan trọng, vẫn còn 8% em cho là không quan trọng. Điều đó là do một số em chưa có ý thức tu dưỡng, rèn luyện, còn chịu nhiều ảnh hưởng tiêu cực từ xã hội. 2.3.2.2. Đánh giá mức độ nhận thức của CBQL, giáo viên, học sinh, phụ huynh học sinh về trách nhiệm giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh Giáo viên chủ nhiệm lớp là lực lượng giáo dục nhận được mức đánh giá cao nhất của tất cả các đối tượng tham gia khảo sát, tỷ lệ lần lượt là 81.8%, 72%, 61%. Cha mẹ học sinh và Cộng đồng xã hội nhận được mức đánh giá thấp nhất. Trong đó, cha mẹ học sinh được CBQL và giáo viên đánh giá rất cao (80%), nhưng chính cha mẹ học sinh và học sinh lại đánh giá thấp, tỷ lệ lần lượt là 46% và 53%. Còn cộng đồng xã hội là lực lượng được đánh giá mức độ quan trọng thấp nhất, tỷ lệ là 58.1%, 55%, 46%. Kết quả trên cho thấy, các lực lượng giáo dục trong nhà trường được đánh giá 12
13. là lực lượng quan trọng nhất trong hoạt động giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống. Trong khi đó, cha mẹ học sinh lại chưa nhận thức được hết trách nhiệm của mình. 2.3.3. Thực trạng hoạt động giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống thông qua các giờ học trên lớp. Có thể thấy đa số giáo viên chưa tích hợp nội dung giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh vào kế hoạch chuyên môn của từng môn học. Chỉ có 7,2% giáo viên đánh giá đã lập kế hoạch dạy lồng ghép giá trị sống và kỹ năng sống trong môn của mình ở mức độ tốt, 26,6% ở mức độ khá, có tới 66,2% mức độ trung bình và yếu. Ở các khía cạnh khảo sát còn lại, mức độ thực hiện tốt và khá tương đối thấp, trong khi mức độ trung bình và yếu còn cao. Điều đó cho thấy, trong quá trình giảng dạy, giáo viên chưa chủ động lồng ghép, tích hợp nội dung này vào bài dạy. 2.3.4. Thực trạng hoạt động giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp. Kết quả điều tra cho thấy hoạt động giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp chỉ ở mức độ khá. Một số hoạt động được đánh giá khá tốt là các tiết chào cờ đầu tuần, các hoạt động kỷ niệm các ngày lễ lớn, các buổi sinh hoạt Đoàn, Đội. 2.3.5. Thực trạng hoạt động giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống thông qua các hoạt động trải nghiệm sáng tạo Kết quả khảo sát trên cho thấy, hoạt động trải nghiệm sáng tạo chưa được tổ chức thật tốt và hiệu quả. Tỉ lệ ý kiến cho rằng giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống thông qua hoạt động trải nghiệm sáng tạo đạt mức tốt là rất thấp, thậm chí ở các hoạt động tổ chức diễn đàn, hội thi/cuộc thi, giao lưu hợp tác là 0%. 2.4. Thực trạng quản lý hoạt giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội Để đánh giá thực trạng quản lý hoạt giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội, tác giả đã tiến hành khảo sát bằng các phiếu trưng cầu ý kiến ở 2 đối tượng: CBQL, giáo viên. Trong luận văn có trình bày các bảng sau: Bảng 2.8. Mức độ thực hiện xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. Bảng 2.9. Mức độ thực hiện tổ chức hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. Bảng 2.10. Mức độ thực hiện chỉ đạo triển khai hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng 13
14. sống cho học sinh. Bảng 2.11. Mức độ thực hiện kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. Trên cơ sở kết quả khảo sát, luận văn đia sâu phân tích các vấn đề sau: 2.4.1.Thực trạng xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội Theo kết quả khảo sát, hầu hết các nội dung ở mức độ trung bình hoặc yếu chiếm tỉ lệ cao. Cụ thể: Nhà trường chưa thực hiện việc thành lập Ban chỉ đạo Giáo dục GTS, KNS, chưa có kế hoạch, nội dung, chương trình và quy chế hoạt động cụ thể đến từng tuần, từng tháng. Việc xây dựng các kế hoạch khác có liên quan như xây dựng kế hoạch sử dụng kinh phí, trang thiết bị cần thiết ; xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá; xây dựng kế hoạch thi đua, khen thưởng; xây dựng kế hoạch tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ thực hiện; xây dựng kế hoạch phối hợp với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường tham gia giáo dục GTS, KNS có mức độ tốt thấp. 2.4.2. Thực trạng tổ chức hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội Kết quả khảo sát cho thấy, việc tổ chức tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, giáo viên về tầm quan trọng của hoạt động giáo dục GTS, KNS cho học sinh chưa được thực hiện tốt, tỉ lệ trung bình và yếu chiếm tới 54,7%. Việc bố trí, phân công nhiệm vụ cho cán bộ, giáo viên trong công tác giáo dục GTS, KNS cho học sinh cũng chưa được quy định rõ ràng trong phân công chuyên môn của nhà trường. Việc tổ chức bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, giáo viên và đổi mới phương pháp giáo dục GTS, KNS cho học sinh cũng chưa được tiến hành thường xuyên, tỉ lệ trung bình và yếu lần lượt là 61,9% và 63,7%. 2.4.3. Thực trạng chỉ đạo triển khai hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội Kết quả khảo sát cho thấy, việc hướng dẫn cán bộ, giáo viên về mục tiêu, nội dung, phương pháp và chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục GTS, KNS của đội ngũ giáo viên đạt mức tốt là 25,4%, 29%. Việc theo dõi công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán 14
15. bộ, giáo viên về giáo dục GTS, KNS chưa được quan tâm đúng mức. Tỉ lệ tốt chỉ là 12,7%, tỉ lệ khá là 27,2%. Tuy nhiên, việc động viên, khích lệ giáo viên tham gia hoạt động giáo dục GTS, KNS cho học sinh lại có tỉ lệ tốt khá cao, chiếm 41,8%, tỉ lệ khá là 45,5%. Điều đó chứng tỏ BGH nhà trường đã quan tâm và thường xuyên động viên giáo viên tích cực giáo dục GTS và KNS cho học sinh. 2.4.4. Thực trạng kiểm tra đánh giá việc thực hiện chương trình hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội Kết quả khảo sát cho thấy mức độ tốt ở tất cả các nội dung đưa ra đều còn thấp. Tất cả các nội dung khảo sát đều có tỉ lệ yếu cao. Cụ thể, kiểm tra việc lập kế hoạch hoạt động giáo dục GTS, KNS cho học sinh thông qua hệ thống hồ sơ, sổ sách có tỉ lệ 56,5%, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch giáo dục GTS, KNS của các lực lượng giáo dục trong nhà trường là 51,1%, kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục GTS, KNS thông qua kết quả rèn luyện của học sinh là 52,9%, kiểm tra công tác phối hợp và huy động nguồn lực của các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường là 49,2%, kiểm tra việc sử dụng các trang thiết bị, kinh phí phục vụ cho giáo dục GTS, KNS là 32.9%, xây dựng các tiêu chí kiểm tra, đánh giá là 35,0%. Như vậy, có thể nói, công tác kiểm tra, đánh giá của BGH về hoạt động giáo dục GTS, KNS cho học sinh còn nhiều hạn chế. 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống cho học sinh ở trường THCS Để đánh giá thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống cho học sinh ở trường THCS, tác giả đã tiến hành khảo sát trong 55 CBQL và giáo viên trường tHCS Tân Định, quận Hoàng Mai, Hà Nội với 1 bảng sau: Bảng 2.12. Mức độ các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý. Kết quả khảo sát cho thấy, ý kiến cho rằng Ban giám hiệu nhà trường có ảnh hưởng lớn nhất đến hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh, chiếm tỉ lệ 80,1%. Tiếp theo là ảnh hưởng từ gia đình chiếm tỉ lệ ảnh hưởng nhiều là 78,3%. Tuy nhiên, nhiều gia đình còn chưa thực sự nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống, còn chưa quan tâm đến con cái, phó mặc cho nhà trường. Ảnh hưởng nhiều từ giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn chiếm tỉ lệ 76,5%. Tuy nhiên, có một bộ phận giáo viên còn chưa quan tâm đến 15
16. hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. Đoàn Thanh niên và Đội Thiếu niên nhà trường cũng chưa thực sự phát huy được vai trò tích cực trong hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. 2.6. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, Hà Nội 2.6.1. Kết quả đã đạt được Qua việc phân tích kết quả khảo sát, có thể thấy, công tác quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, Quận Hoàng Mai, Hà Nội đã bước đầu đạt được một số vấn đề cơ bản sau: Đa số CBQL và giáo viên nhà trường đã có nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng và trách nhiệm của mình trong hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. BGH nhà trường đã chủ động chỉ đạo việc dạy lồng ghép các nội dung giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống trong các giờ học chính khóa. Trong công tác tổ chức hoạt động giáo dục, nhà trường cũng đã có những hình thức, biện pháp khá phù hợp để thu hút được học sinh và khích lệ giáo viên tích cực tham gia hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống.Nhà trường cũng luôn nỗ lực trong việc phối hợp các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường để triển khai các nội dung giáo dục và bước đầu thu được kết quả. 2.6.2. Tồn tại, hạn chế 2.6.2.1. Tồn tại, hạn chế Công tác giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh chưa được BGH nhà trường lập kế hoạch, tổ chức triển khai và kiểm tra, đánh giá như một mặt giáo dục riêng biệt mà chỉ được lồng ghép trong kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học nói chung. Nhà trường cũng còn lúng túng trong chỉ đạo và tổ chức hoạt động. Nội dung, chương trình giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh chủ yếu được lồng ghép trong các môn học, trong hoạt động ngoài giờ lên lớp. Nội dung giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống còn nặng về trang bị kiến thức, chưa coi trọng việc rèn luyện hành vi, thái độ sống. Đội ngũ cán bộ giáo viện thực hiện công tác giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh đều là giáo viên kiêm nhiệm, chưa được đào tạo bài bản, kiến thức, kỹ năng tổ chức hoạt động chủ yếu dựa vào kinh nghiệm nên hiệu quả giáo dục chưa cao. Nhà trường 16
17. còn thiếu cơ sở vật chất, trang thiết bị dành cho hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. 2.6.2.2. Nguyên nhân của tồn tại, hạn chế * Nguyên nhân khách quan Thứ nhất, do quan điểm về mục tiêu, hiệu quả giáo dục của xã hội nói chung còn nặng về dạy học kiến thức văn hóa. Thứ hai, hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh còn thiếu những văn bản hướng dẫn cụ thể. Thứ ba, những ảnh hưởng tiêu cực từ xã hội đã tác động mạnh đến tư tưởng, lối sống của giới trẻ hiện nay. Trong nhiều gia đình, cha mẹ còn thiếu quan tâm đến giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho con cái. * Nguyên nhân chủ quan Một số CBQL và giáo viên trong nhà trường chưa thực sự quan tâm đến hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. Việc lập kế hoạch, chỉ đạo tổ chức thực hiện còn hình thức, qua loa, chiếu lệ. Nhiều giáo viên vẫn chỉ lo dạy kiến thức chuyên môn, chưa đầu tư đúng mức cho hoạt động giáo dục này. Công tác bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên hầu như chưa được thực hiện vì thiếu văn bản hướng dẫn và thiếu kinh phí. Sự phối kết hợp giữa các lực lượng giáo dục chưa đồng bộ. 17
18. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 Qua điều tra, khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh ở trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, Hà Nội cho thấy: CBQL, giáo viên nhà trường đã có nhận thức đúng đắn về vai trò, trách nhiệm của mình trong giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. Nhà trường đã có những chỉ đạo, tổ chức hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh đem lại kết quả bước đầu. Tuy nhiên, việc quản lý hoạt động này còn nhiều tồn tại, hạn chế. Vì vậy rất cần có những giải pháp hữu hiệu trong công tác quản lý nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động này trong nhà trường, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu giáo dục toàn diện cho học sinh. 18
19. CHƯƠNG 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC GIÁ TRỊ SỐNG VÀ KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRƯỜNG THCS TÂN ĐỊNH, QUẬN HOÀNG MAI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp 3.1.1. Nguyên tắc 1: Đảm bảo tính toàn diện 3.1.2. Nguyên tắc 2: Đảm bảo tính thực tiễn 3.1.3. Nguyên tắc 3: Đảm bảo tính hệ thống 3.1.4. Nguyên tắc 4: Đảm bảo tính hiệu quả 3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, Hà Nội Tất cả các biện pháp đêu được trình bày theo cấu trúc: - Mục tiêu của biện pháp - Nội dung biện pháp - Cách thức tiến hành 3.2.1. Nâng cao nhận thức cho các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường về công tác giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh a. Mục tiêu của biện pháp Nhằm giúp đội ngũ CBQL, giáo viên và PHHS nhận thức đầy đủ và sâu sắc hơn về tầm quan trọng của công tác giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. Từ đó tạo sự đồng thuận trong các lực lượng giáo dục, nâng cao ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân tham gia vào quá trình giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. b. Nội dung * Đối với các lực lượng trong nhà trường: CBQL, giáo viên nhà trường cần phải nắm vững quan điểm, chủ trương chỉ đạo việc đổi mới công tác giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh của Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT Hà Nội, Phòng GD&ĐT quận Hoàng Mai để thực hiện có hiệu quả công tác quản lý hoạt động trên. Mỗi cán bộ giáo viên cần nhận thức rõ về vai trò, vị trí của mình trong công tác giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh . * Đối với các lực lượng ngoài nhà trường: Cần tác động để nâng cao nhận thức của PHHS, chính quyền địa phương và các tổ chức xã hội về vai trò của họ trong việc giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho con em mình, giúp họ tích cực phối hợp với nhà trường để nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh. c. Tổ chức thực hiện biện pháp: 19
20. Tổ chức cho CBQL, giáo viên học tập các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước, Bộ GD&ĐT, địa phương , những quy định, hướng dẫn của Bộ, sở, Phòng GD&ĐT về công tác trên. 3.2.2. Xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh gắn với kế hoạch hoạt động ngoại khóa và kế hoạch dạy học các môn a. Mục tiêu của biện pháp Mục tiêu của việc xây dựng kế hoạch là đưa kế hoạch giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trở thành một nhiệm vụ trọng tâm trong kế hoạch giáo dục toàn diện của trường THCS Tân Định. b. Nội dung của biện pháp Xây dựng kế hoạch giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh cần thực hiện một số nội dung sau: * Xác định đặc điểm, tình hình của nhà trường: * Xác định nhiệm vụ trọng tâm: Kế hoạch tổ chức giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp và các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Kế hoạch tổ chức giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống thông qua các hoạt động ngoại khóa. Kế hoạch tổ chức lồng ghép giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống trong các môn học chính khóa. * Cách thức thực hiện biện pháp: - Kế hoạch tổ chức giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp và các hoạt động trải nghiệm sáng tạo: BGH cần xây dựng kế hoạch dạy học thật cụ thể, phù hợp với đặc điểm của từng khối lớp theo đúng quy định 2 tiết/tuần. - Kế hoạch tổ chức giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống thông qua các hoạt động ngoại khóa: BGH yêu cầu các nhóm chuyên môn khảo sát thực tế và lên kế hoạch hoạt động ngoại khóa cho học sinh. - Kế hoạch tổ chức dạy lồng ghép giá trị sống và kỹ năng sống trong các môn học chính khóa: BGH giao cho các tổ, nhóm chuyên môn rà soát, xác định các môn học, bài học cụ thể có thể tích hợp giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. 3.2.3. Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên; đổi mới nội dung, phương pháp tổ chức hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh a. Mục tiêu của biện pháp Bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ nhằm nâng cao nhận thức, kỹ năng, phương pháp về hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho đội ngũ CBQL và giáo viên, đảm bảo họ có đủ khả năng để hoàn thành tốt 20
21. nhiệm vụ được giao. Đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống nhằm tạo hứng thú cho học sinh. b. Nội dung biện pháp: Bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên và CBQL về chủ trương, kế hoạch, mục tiêu, phương pháp, cách thức tổ chức hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. c. Cách thức thực hiện biện pháp Thường xuyên tổ chức các lớp bồi dưỡng đổi mới phương pháp, nâng cao kỹ năng tổ chức hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng 3.2.4. Xây dựng cơ chế phối hợp giữa các lực lượng giáo dục trong hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh a. Mục tiêu của biện pháp Vì thế, việc xây dựng cơ chế phối hợp giữa các lực lượng giáo dục sẽ giúp các thành viên trong và ngoài nhà trường hiểu rõ chức năng, quyền hạn, nhiệm vụ, trách nhiệm của mình. b. Nội dung biện pháp Tuyên truyền cho phụ huynh học sinh, cán bộ địa phương và các tổ chức xã hội nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. c. Cách thức thực hiện biện pháp - Nâng cao vai trò của gia đình trong giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. - Phát huy hơn nữa vai trò của các tổ chức đoàn thể nhà trường trong giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh, đặc biệt là Đoàn Thanh niên và Đội Thiếu niên. - Tăng cường phối hợp với chính quyền và các đoàn thể chính trị - xã hội ở địa phương để giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. 3.2.5. Chỉ đạo công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh a. Mục tiêu của biện pháp Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá kết quả của hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh nhằm: Phát hiện những ưu và nhược điểm của kế hoạch, cách thức tổ chức, chỉ đạo hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh để kịp thời điều chỉnh, đề ra những biện pháp kịp thời. Nâng cao trách nhiệm của giáo viên và chính học sinh trong giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống. Kịp thời tuyên dương, khen thưởng những điển hình tiên tiến. b. Nội dung biện pháp 21
22. Xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá thường xuyên các hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. Có thể kiểm tra toàn diện hoạt động hoặc kiểm tra chuyên đề hoạt động. c. Cách thức thực hiện Thành lập Ban chỉ đạo hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trường. Công khai kế hoạch, tiêu chí kiểm tra, đánh giá từ đầu năm học. Ban chỉ đạo kiểm tra việc xây dựng kế hoạch và thực hiện kế hoạch giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống của giáo viên chủ nhiệm, của Ban thiếu niên nhà trường; kiểm tra hoạt động của các tổ chuyên môn trong việc thống nhất mục tiêu, nội dung, phương pháp lồng ghép hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống trong từng môn học. Có thể phối hợp nhiều hình thức kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống như dự giờ thăm lớp, phỏng vấn học sinh, giáo viên 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp Các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh đều có quan hệ chặt chẽ, có sự tác động qua lại lẫn nhau. Biện pháp này là cơ sở cho biện pháp kia, chúng bổ sung cho nhau, thúc đẩy nhau góp phần nâng cao hiệu quả của hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. Mỗi biện pháp đều có ưu điểm và hạn chế nhất định. Vì vậy, trong quá trình quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định, CBQL cần phải tiến hành một cách đồng bộ, linh hoạt các biện pháp trên nhằm nâng cao chất lượng của hoạt động. 3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và khả thi của đề tài Nhằm xác định tính cấp thiết và khả thi của đề tài, tác giả đã tiến hành khảo sát, tìm hiểu ý kiến đánh giá của 55 CBQL và giáo viên trường THCS Tân Định về 5 biện pháp theo Bảng 3.1. Bảng tổng hợp tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp và Biểu đồ 3.1. Mức độ cấp thiết và tính khả thi (%). Qua kết quả khảo sát trên, có thể thấy tất cả các biện pháp được đề xuất đều được đánh giá mức độ cấp thiết và có tính khả thi cao. Điều đó chứng tỏ nếu CBQL quyết tâm thực hiện các biện pháp để nâng cao hiệu quả của hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh thì sẽ nhận được sự ủng hộ tích cực của đông đảo giáo viên trong nhà trường. 22
23. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 Trên cơ sở lí luận và thực tiễn quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh ở trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội, luận văn đã đề xuất 5 biện pháp nhằm nâng cao công tác quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh của nhà trường. Kết quả khảo nghiệm cho thấy tất cả các biện pháp đều có tính cấp thiết và khả thi cao. Các biện pháp có mối liên hệ chặt chẽ, bổ sung và hỗ trợ lẫn nhau. Nhà quản lý phải linh hoạt vận dụng và phát huy thế mạnh của từng biện pháp trong quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh nhà trường để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1. Kết luận Qua đề tài nghiên cứu này, luận văn có một số nhận định sau: - Đã làm sáng tỏ lý luận về quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. Đặc biệt là đối tượng học sinh cấp THCS. - Qua kết quả khảo sát thực tế hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh cho học sinh trường THCS Tân Định, đã đánh giá được những mặt đã làm được và những mặt còn hạn chế, chỉ ra nguyên nhân của hạn chế. - Đề tài đã đề xuất được 5 biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh nhà trường. Kết quả khảo sát cho thấy, 5 biện pháp trên đều rất cần thiết và có tính khả thi cao. Nếu được áp dụng đồng bộ, các biện pháp trên sẽ góp phần nâng cao hiệu quả của hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh trường THCS Tân Định nói riêng và các trường THCS nói chung. 2. Kiến nghị 2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Hoàng Mai - Cần quan tâm nhiều hơn đến hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh ở tất các cấp học. - Có kế hoạch chỉ đạo, hướng dẫn cụ thể công tác giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. 23
24. - Mở các lớp tập huấn về giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho CBQL, giáo viên, tổng phụ trách để nâng cao kiến thức, kỹ năng, phương pháp tổ chức giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. - Tổ chức các buổi hội thảo về tổ chức, quản lý hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống để trao đổi kinh nghiệm giữa các nhà trường. - Khi duyệt Kế hoạch năm học của các nhà trường, cần quan tâm đến nội dung giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống. - Xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá đối với các nhà trường trong hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh. 2.2. Đối với trường THCS Tân Định, quận Hoàng Mai, Hà Nội - Chủ động xây dựng kế hoạch, nội dung giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống phù hợp với đối tượng học sinh nhà trường. - Kiện toàn Ban chỉ đạo hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống, phân công trách nhiệm cụ thể cho từng lực lượng. Có sơ kết, tổng kết và rút kinh nghiệm qua từng hoạt động. - Có chế độ tuyên dương, khen thưởng kịp thời. - Đưa tiêu chí thực hiện các hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh vào việc đánh giá, xếp loại thi đua giáo viên hàng năm. - Chú trọng huy động mọi nguồn lực cho hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống. 24