Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- tom_tat_luan_van_quan_ly_hoat_dong_giao_duc_dao_duc_cho_hoc.pdf
Nội dung text: Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội
- BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC ___ ___ NGUYỄN THỊ HÀ TUYÊN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HOÀNG VĂN THỤ - QUẬN HOÀNG MAI THÀNH PHỐ HÀ NỘI Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 60.14.01.01 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2017
- Công trình được hoàn thành tại HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: GS-TSKH. NGUYỄN MẠNH HÙNG Phản biện 1: PGS – TS Đỗ Thị Thúy Hằng Học viện Quản lý giáo dục Phản biện 2: PGS – TS Nguyễn Thị Yến Phƣơng Trường Bồi dưỡng Cán bộ Giáo dục Hà Nội Luận văn đƣợc bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn Thạc sĩ Họp tại Học viện Quản lý giáo dục Vào hồi: 13 giờ , ngày 18 tháng 7 năm 2017 CÓ THỂ TÌM HIỂU LUẬN VĂN TẠI THƢ VIỆN HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
- MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Trong xu thế hội nhập và phát triển, đất nước ta đã, đang có nhiều chuyển biến mạnh mẽ và rõ nét. Việc đổi mới đường lối kinh tế - xã hội đã đem lại sự phát triển toàn diện, mạnh mẽ và sâu sắc trong đời sống xã hội, đồng thời kéo theo đó là hệ quả về sự biến đổi hệ thống định hướng giá trị trong mỗi cá nhân con người. Bên cạnh việc hình thành những giá trị, phẩm chất mới mang tính tích cực thì sự phát triển, mở cửa, hội nhập nền kinh tế thị trường và sự phát triển về khoa học công nghệ với tốc độ như vũ bão cũng làm nảy sinh những hiện tượng tiêu cực trong xã hội, ảnh hưởng đến đạo đức, lối sống của một bộ phận dân cư nói chung, thế hệ trẻ hiện nay nói riêng. Chính vì thế việc giáo dục đạo đức cho học sinh là một trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo dục toàn diện. Từ xưa đến nay, giáo dục luôn đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách công dân cho thế hệ trẻ. Đó cũng chính là mục tiêu của việc phát triển sự nghiệp Giáo dục và Đào tạo của Hệ thống giáo dục quốc dân, của sự phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam hiện nay. Học sinh trung học phổ thông là lứa tuổi đang được hình thành và phát triển hoàn thiện về nhân cách. Những tác động từ môi trường bên ngoài dễ dàng thâm nhập vào nhận thức của các em. Vì vậy, cần giáo dục thói quen hành vi để trở thành những phẩm chất đạo đức tốt trong nhân cách các em. Quận Hoàng Mai Hà Nội là một trong những Quận mới và cũng là một trong những địa bàn có tốc độ phát triển kinh tế - xã hội mạnh của Thành phố hiện nay. Trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ - tọa lạc tại số 234 đường Lĩnh Nam - Hoàng Mai - Hà Nội có bề dày 50 năm truyền thống dạy và học, có kết quả khá cao về chất lượng học tập và rèn luyện đạo đức. Tuy nhiên trường nằm trong Quận mới thành lập nên trong vài năm gần đây cùng với xu thế phát triển kinh tế - xã hội mạnh mẽ của Quận thì những mặt tiêu cực cũng có ảnh hưởng không nhỏ đến đối tượng là học sinh trong Quận trong đó có học sinh trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ . Những biểu hiện như: bỏ học, đánh nhau, dối trá, lười, sống hưởng thụ, ích kỉ, trong lối sống của học sinh đang có dấu hiệu gia tăng điều này có ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện mục tiêu giáo dục của nhà trường. Tìm hiểu công tác giáo dục đạo đức học sinh trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ - Hoàng Mai - Hà Nội tôi nhận thấy có rất nhiều biểu hiện, hành vi đạo đức chưa phù hợp với các chuẩn mực đạo đức và thực trạng giáo dục đạo đức của trường đang đặt ra hàng loạt vấn đề cần phải giải quyết. Việc đánh giá đúng thực trạng, phát hiện được các nguyên nhân và đề xuất các giải pháp nhằm quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ là vấn đề cấp 1
- thiết, góp phần tạo nên những chuyển biến tích cực của đời sống đạo đức và giáo dục đạo đức học đường. Đứng trước tình trạng xuống cấp về đạo đức của một bộ phận học sinh trung học phổ thông đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng, các nhà quản lí giáo dục cần nhận thức sâu sắc về vấn đề này, đặc biệt là cần đi sâu nghiên cứu tìm tòi biện pháp quản lí nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông trên địa bàn quận Hoàng Mai trong đó có trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ. Xuất phát từ những lý do trên, là một cán bộ quản lý trong nhà trường trung học phổ thông thuộc quận Hoàng Mai đang được đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục nên tôi chọn đề tài: “Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội”. Để nghiên cứu nhằm mục đích nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục đạo đức và hành vi đạo đức của học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lí luận, khảo sát thực trạng, từ đó đề xuất một số biện pháp quản lí hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ - Hoàng Mai - Hà Nội nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường góp phần vào sự nghiệp giáo dục chung của thành phố. 3. Khách thể nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động giáo dục đạo đức học sinh ở trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội 3.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, Thành phố Hà Nội. 4. Giả thuyết khoa học Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, Thành phố Hà Nội đã đạt được những kết quả nhất định, tuy nhiên vẫn còn một số hạn chế, bất cập. Nếu đề xuất được các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức phù hợp với thực trạng hiện nay của nhà trường sẽ góp phần nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, Thành phố Hà Nội. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Xác định cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông 2
- 5.2. Phân tích, đánh giá thực trạng giáo dục đạo đức và công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, Thành phố Hà Nội. 5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, Thành phố Hà Nội. 6. Phạm vi nghiên cứu Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu để đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. Đối tượng khảo sát: Cán bộ quản lý, Đoàn thanh niên, giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn, giám thị, phụ huynh và học sinh trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ. 7. Phƣơng pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận 7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Phƣơng pháp điều tra bằng phiếu hỏi - Phƣơng pháp phỏng vấn - Phƣơng pháp quan sát - Phƣơng pháp chuyên gia 7.3. Phương pháp nghiên cứu bổ trợ 8. Những đóng góp của luận văn 8.1. Về mặt lý luận 8.2. Về mặt thực tiễn 9. Cấu trúc luận văn Gồm 3 phần - Phần mở đầu - Phần nội dung: Luận văn gồm 3 chương: + Chương 1: Cơ sở lí luận về quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh Trung học phổ thông. + Chương 2: Thực trạng giáo dục đạo đức và quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. + Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. - Phần kết luận kiến nghị. - Ngoài ra, trong luận văn còn có các phụ lục và tài liệu tham khảo. 3
- CHƢƠNG I CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 1.1.Tổng quan về vấn đề nghiên cứu 1.1.1. Các nghiên cứu về giáo dục đạo đức và quản lý giáo dục đạo đức trong các tác phẩm khoa học. Đạo đức có vai trò quan trọng trong đời sống của con người và trong xã hội. Đạo đức hướng con người tới chân , thiện, mỹ, chống lại cái giả dối, cái ác, cái xấu. Đạo đức góp phần giữ vững ổn định chính trị xã hội và thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Do vậy, giáo dục đạo đức luôn là vấn đề được đặc biệt quan tâm trong mọi thời đại, mọi thể chế chính trị. 1.1.2. Các nghiên cứu về quản lý giáo dục đạo đức. Trong lĩnh vực quản lý giáo dục đã có một số công trình ở cấp độ thạc sĩ nghiên cứu thực tiễn công tác quản lý giáo dục đạo đức ở các cấp học trên các địa bàn khác nhau trong cả nước. 1.2. Một số khái niệm 1.2.1. Đạo đức và chuẩn mực đạo đức 1.2.1.1. Đạo đức Đạo đức là một phạm trù xuất hiện từ xa xưa, nó đồng nghĩa với “luân lý”, hay còn là chuẩn mực hành vi được xã hội quy định, được mọi người thừa nhận và tự giác thực hiện. Theo thời gian, luân lý trở thành truyền thống trong đạo lý ứng xử của con người với những người xung quanh. 1.2.1.2. Chuẩn mực đạo đức Nói đến đạo đức là nói đến các chuẩn mực đạo đức. Vậy chuẩn mực đạo đức là gì? Chuẩn mực đạo đức là những phẩm chất đạo đức có tính chất chuẩn mực, được nhiều người thừa nhận, được dư luận xác định như một đòi hỏi khách quan, là thước đo giá trị cần có ở mỗi người. Những chuẩn mực đạo đức ấy được coi như mục tiêu giáo dục, rèn luyện ở mỗi người. Đồng thời, chuẩn mực đạo đức đó lại có giá trị định hướng, chi phối, ước chế quá trình nhận thức, điều chỉnh thái độ, hành vi của mỗi người, đáp ứng yêu cầu của một xã hội, một thời đại nhất định”. 1.2.2. Giáo dục đạo đức 1.2.2.1.Giáo dục Khái niệm giáo dục được xem xét và nêu lên từ nhiều cấp độ khác nhau. Hiện nay, các nhà giáo dục, các nhà lí luận kinh điển thường quan niệm khái niệm này dưới 2 góc độ: Giáo dục (theo nghĩa rộng) và giáo dục (theo nghĩa hẹp) 1.2.2.2. Giáo dục đạo đức 4
- Giáo dục đạo đức là quá trình tác động tới đối tượng giáo dục để hình thành cho họ ý thức, tình cảm và niềm tin đạo đức. Quan trọng nhất là hình thành cho họ ý thức, tình cảm và niềm tin đạo đức. Quan trọng nhất là hình thành cho họ hành vi, thói quen đạo đức, giáo dục đạo đức về bản chất là quá trình biến hệ thống những chuẩn mực đạo đức từ những đòi hỏi của xã hội đối với mỗi cá nhân thành những đòi hỏi bên trong của mỗi cá nhân, thành niềm tin, nhu cầu thói quen của đối tượng giáo dục. 1.2.3. Quản lý, chức năng quản lý, quản lý giáo dục đạo đức 1.2.3.1. Quản lý Quản lý là sự tác động có định hướng, có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý một cách hợp quy luật nhằm đạt được mục tiêu đề ra trong điều kiện biến động của môi trường. 1.2.3.2. Chức năng quản lý Quản lý là một dạng lao động đặc biệt - lao động quản lý, có các chức năng cơ bản: - Chức năng lập kế hoạch- Chức năng tổ chức, - Chức năng chỉ đạ- Chức năng kiểm tra đánh 1.2.3.3. Quản lí giáo dục đạo đức Quản lí giáo dục đạo đức là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lí tới khách thể quản lí nhằm đưa hoạt động giáo dục đạo đức đạt tới kết quả mong muốn bằng cách hiệu quả nhất. 1.2.4. Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức. Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý nhằm đưa hoạt động giáo dục đạo đức đạt tới mục tiêu mong muốn một cách hiệu quả nhất. 1.2.5. Quản lý nhà trường Căn cứ nhiệm vụ và quyền hạn của nhà trường qui định trong mục 2 điều 58, chương III của Luật giáo dục nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2005) thì: Quản lý trường học trước hết là quản lý dạy và học, quản lý các hoạt động bên trong của nhà trường, đồng thời phải bao gồm việc quản lý các quan hệ giữa nhà trường và xã hội bên ngoài. 1.3. Giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông 1.3.1. Trường trung học phổ thông trong hệ thống giáo dục quốc dân và đặc điểm lứa tuổi học sinh trung học phổ thông 1.3.1.1. Trường trung học phổ thông trong hệ thống giáo dục quốc dân Theo điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông nhiều cấp học thì: Trường trung học phổ thông là cơ sở giáo dục phổ thông của 5
- hệ thống giáo dục quốc dân, là một bậc học trong hệ thống giáo dục quốc dân nước ta hiện nay. Nó kéo dài 3 năm từ lớp 10 đến lớp 12. Thông thường độ tuổi của học sinh trường trung học phổ thông là từ 16 đến 18 tuổi. 1.3.1.2. Đặc điểm lứa tuổi của học sinh trung học phổ thông Như kết luận ở trên, học sinh trung học phổ thông có độ tuổi từ 16 - 18 tuổi, lứa tuổi này có những đặc trưng nhất định về tâm sinh lý mà không xuất hiện ở các lứa tuổi khác. Cũng có những cách nhìn khác nhau về đặc điểm của lứa tuổi này, nhưng tựu chung lại có thể nhận thấy, trong sự phát triển của lứa tuổi này có các đặc trưng cơ bản sau: + Về độ tuổi + Về tâm sinh lý 1.3.2. Giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông 1.3.2.1. Mục tiêu giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông Mục tiêu của giáo dục phổ thông là đào tạo giáo dục học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, là nhân cách chứa đựng đầy đủ đức tính của con người Việt Nam mới. 1.3.2.2. Nội dung giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông. Nội dung giáo dục đạo đức cho học sinh có thể chia ra các nhóm chuẩn mực đạo đức như sau: - Nhóm chuẩn mực đạo đức về nhận thức tư tưởng, chính trị. - Nhóm chuẩn mực đạo đức về quyền và nghĩa vụ của công dân. - Nhóm chuẩn mực đạo đức hướng vào những đức tính hoàn thiện bản thân. - Nhóm chuẩn mực đạo đức hướng vào tính nhân văn. - Nhóm chuẩn mực đạo đức vì lợi ích cộng đồng. 1.3.2.3. Phương pháp giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông Trong hoạt động giáo dục đạo đức thường sử dụng những nhóm phương pháp sau đây: - Nhóm phương pháp tác động đến ý thức, tình cảm, ý chí của học sinh : + Phương pháp đàm thoại - Phương pháp nêu gương - Phương pháp tổ chức hoạt động xã hội - Nhóm phương pháp kích thích hoạt động và điều chỉnh hành vi ứng xử: + Phương pháp thi đua- Phương pháp khen thưởng, trách phạt 1.3.2.4. Hình thức tổ chức giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông Giáo dục đạo đức cho học sinh ở trường trung học phổ thông hiện nay được tiến hành dưới nhiều hình thức, trong đó: 6
- - Thông qua dạy học chính khóa, sinh hoạt dưới cờ; qua sinh hoạt của Đoàn thanh niên và công tác chủ nhiệm lớp . 1.4. Quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh của hiệu trƣởng trƣờng trung học phổ thông 1.4.1. Xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông. Việc xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh là việc làm quan trọng, cần thiết trong công tác quản lí giáo dục. Đây là một quá trình xác định mục tiêu và các biện pháp tốt nhất để thực hiện mục tiêu đó. 1.4.2. Tổ chức giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông Nội dung công tác tổ chức giáo dục đạo đức cho học sinh của người hiệu trưởng bao gồm: Xây dựng, xác định các chương trình của hoạt động giáo dục đạo đức; Quán triệt mục đích, yêu cầu của giáo dục đạo đức; Bố trí, phân công nhiệm vụ cho các lực lượng tham gia giáo dục đạo đức cho học sinh; Tổ chức phối hợp giữa các lực lượng tham gia giáo dục đạo đức cho học sinh; Tập huấn cho các lực lượng tham gia giáo dục đạo đức cho học sinh. 1.4.3. Chỉ đạo giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông Nội dung công tác chỉ đạo giáo dục đạo đức cho học sinh bao gồm: Xác định, phương hướng, mục tiêu giáo dục đạo đức cho học sinh; Lên kế hoạch cho việc tích hợp các hoạt động giáo dục đạo đức trong các môn học khác theo chương trình; Tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh theo tiến độ; Điều chỉnh kế hoạch thực hiện giáo dục đạo đức cho học sinh (nếu cần); Kiểm tra, tổng kế việc thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh. 1.4.4. Kiểm tra hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Nội dung kiểm tra hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh bao gồm: Xây dựng tiêu chí, xác định các khâu kiểm tra hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh; Kiểm tra hoạt động của các bộ phận tham gia giáo dục đạo đức cho học sinh; Kiểm tra các việc thực hiện các hoạt động giáo dục theo tiến độ kế hoạch đã đề ra; Điều chỉnh những sai lệch trong quá trình thực hiện giáo dục đạo đức cho học sinh; Đánh giá việc thực hiện mục tiêu. 1.4.5. Tạo môi trường thuận lợi cho việc giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông Nội dung tạo môi trường thuận lợi cho việc giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông bao gồm: Thực hiện chế độ động viên, khen thường; Tạo điều kiện về CSVC: trang thiết bị, tài liệu tham khảo, sách kĩ năng; Huy động cộng đồng phối hợp trong giáo dục đạo đức cho học sinh; Sự ủng hộ của cha mẹ học sinh trong công tác giáo dục đạo đức cho học sinh. 7
- 1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng tới hoạt động quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông 1.5.1. Yếu tố chủ quan 1.5.1.1. Các yếu tố thuộc về nhà quản lý Các yếu tố thuộc về hiệu trưởng ảnh hưởng đến công tác quản lý giáo dục đạo đức bao gồm: Nhận thức và định hướng của nhà quản lý về giáo dục đạo đức cho học sinh; Năng lực và kĩ năng quản lý của nhà quản lý; Trách nhiệm giáo dục đạo đức cho học sinh; Sự động viên, khuyến khích của nhà quản lý (chế độ, chính sách ưu tiên, khen thưởng giáo viên, học sinh). 1.5.1.2.Các yếu tố thuộc về giáo viên Các yếu tố thuộc về đối tượng quản lý (giáo viên): Ý thức, trách nhiệm của giáo viên; Năng lực chuyên môn, nghiệp vụ; Đời sống vật chất (kinh tế) của đội ngũ giáo viên; Sự đồng thuận của giáo viên đối với lãnh đạo nhà trường. 1.5.1.3. Sự tự tu dưỡng của cá nhân học sinh Đối với học sinh trung học phổ thông muốn tiến hành tự bồi dưỡng những tình cảm đạo đức tốt đẹp thì chính bản thân học sinh phải có những điều kiện, tiền đề nhất định. Các em phải tự thấy mình còn thiếu gì, cần rèn luyện thêm phẩm chất đạo đức nào và cách thức để đạt được điều đó. 1.5.2. Các yếu tố thuộc về khách quan 1.5.2.1. Giáo dục gia đình Gia đình là tế bào của xã hội, là nơi đặt nền móng đầu tiên cho sự hình thành nhân cách của mỗi cá nhân. Giáo dục gia đình có ảnh hưởng sâu sắc, trực tiếp đến việc hình thành và phát triển nhân cách của học sinh. 1.5.2.2. Bối cảnh xã hội và phong tục tập quán địa phương Mọi hoạt động của văn hoá kể trên sẽ giáo dục nhận thức để hình thành ý thức đạo đức, bồi dưỡng tình cảm, hình thành và phát triển những xúc cảm, tình cảm đạo đức trong sáng, cao quý thuộc về nhân tính của con người; từ đó có giáo dục được niềm tin đạo đức, tập luyện hành vi đạo đức, trau dồi thói quen trong ứng xử của học sinh. KẾT LUẬN CHƢƠNG I 8
- CHƢƠNG II THỰC TRẠNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC VÀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HOÀNG VĂN THỤ, QUẬN HOÀNG MAI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 2.1. Một vài nét khái quát về trƣờng Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, Quận Hoàng mai, Thành phố Hà Nội. 2.1.1. Một vài nét khái quát về quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. 2.1.2. Lịch sử phát triển trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. Trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ được thành lập từ 1967. Trải qua 50 năm xây dựng và trưởng thành, mặc dù còn gặp rất nhiều khó khăn nhưng các thế hệ thầy và trò nhà trường đã không ngừng phấn đấu nâng cao chất lượng dạy và học góp phần nâng vị thế của trường lên tầm cao mới trong sự nghiệp giáo dục chung của thành phố. 2.2. Thực trạng về đạo đức của học sinh trƣờng trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ. 2.2.1. Thực trạng nhận thức và thái độ của học sinh về các khía cạnh của phẩm chất đạo đức. Khảo sát về nhận thức và thái độ của học sinh về các khía cạnh của phẩm chất đạo đức, tôi tiến hành lấy ý kiến đối học sinh lớp 10, 11, 12 với số lượng 122 học sinh và câu hỏi đặt ra cho các em là: “ Theo em, những phẩm chất đạo đức sau giữ vai trò như thế nào đối với chính bản thân em?” Kết quả cho thấy đa phần học sinh nhà trường đều đánh giá các phẩm chất có vai trò quan trọng đối với bản thân mình. Điều đó cho thấy các em có nhận thức tương đối tốt về đạo đức và có nhu cầu được giáo dục và hoàn thiện bản thân. 2.2.2. Thực trạng đạo đức của học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ Khảo sát thực trạng này tôi sử dụng bộ câu hỏi trắc nghiệm kết hợp với trò chuyện cùng học sinh, cán bộ đoàn, giám thị, và một số giáo viên 9
- nhà trường. Bộ câu hỏi trắc nghiệm tôi điều tra với 40 học sinh của lớp 10a13, 41 học sinh lớp 12a11, 46 học sinh lớp 11a6 tổng 127 học sinh ở cả 3 khối lớp. Qua kết quả khảo sát tôi nhận thấy được thực trạng đạo đức của học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ. Đó là phần lớn các em có suy nghĩ và hành động tích cực . 2.2.3.Nguyên nhân thực trạng đạo đức của học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ Để tìm hiểu về nguyên nhân các em vi phạm đạo đức, tôi sử dụng câu hỏi: “ Em mắc khuyết điểm hoặc vi phạm nội quy trường lớp vì những lí do nào sau đây?”. Qua trưng cầu ý kiến của 120 học sinh lớp 10, 11, 12. Tôi nhận thấy nguyên nhân mà các em vi phạm đạo đức chủ yếu từ: - Nguyên nhân từ phía gia đình - Nguyên nhân từ phía nhà trường - Nguyên nhân từ phía xã hội - Nguyên nhân chủ quan từ phía học sinh - Nguyên nhân từ việc “Quản lý giáo dục đạo đức của các lực lượng trong nhà trường chưa đồng bộ” 2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trƣờng Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, Quận Hoàng Mai, Thành phố Hà Nội. 2.3.1. Nhận thức của giáo viên về vai trò của giáo dục đạo đức đối với học sinh Tìm hiểu về vấn đề này tôi tiến hành trưng cầu ý kiến của 66 giáo viên trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ với câu hỏi : « Theo thầy/cô, giáo dục đạo đức có vai trò như thế nào đối với việc hình thành và hoàn thiện nhân cách học sinh hiện nay? Qua khảo sát cho thấy các hầu hết các thầy cô giáo đều nhận thức đúng vai trò của việc giáo dục đạo đức song cũng thấy việc giáo dục đạo đức chưa phủ khắp và tác động chưa tích cực đến 100% đối tượng học sinh, vẫn còn những “vùng lõm”. Vì vậy, cần thấy rằng việc giáo dục đạo đức cần được tiến hành tích cực và mạnh mẽ hơn nữa. 10
- 2.3.2. Nội dung giáo dục đạo đức cho học sinh Khảo sát về vấn đề này chúng tôi sử dụng câu hỏi: “Thầy/cô có đánh giá như thế nào về tầm quan trọng của các nội dung giáo dục đạo đức cho học sinh nhà trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ. Kết quả cho thấy hầu hết các thầy cô đều khẳng định rằng để hình thành và giáo dục đi vào chiều sâu cho học sinh những phẩm chất đạo đức trên thì nhà trường phải có biện pháp để nâng cao nhận thức về vai trò của giáo dục đạo đức và quản lí hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh có hiệu quả. 2.3.3. Hình thức giáo dục đạo đức cho học sinh Khảo sát về các hình thức giáo dục đạo đức cho học sinh ở các mức độ phù hợp, ít phù hợp, không phù hợp đới với 66 thầy cô trong nhà trường với câu hỏi: “ Thầy cô hãy cho biết quan điểm của mình về các hình thức giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ?” Hầu hết các thầy cô đều cho rằng các hình thức giáo dục đạo đức cho học sinh của nhà trường chúng tôi hiện nay được đánh giá ở mức độ phù hợp (Điểm trung bình đánh giá chung là 2,86) và đạt ở cận của mức độ phù hợp. 2.3.4. Biện pháp giáo dục đạo đức học sinh Bảng 2.8. Mức độ thực hiện các biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ. Tốt nh thƣờng Chƣa tốt Thứ TT iện pháp Tổng SL % SL % SL % bậc Kiểm tra, đánh giá 1 kết quả giáo dục đạo 45 67,6 17 25,5 4 6,0 173 2,6 2 đức Phối hợp giữa gia đình, nhà trường và 2 xã hội trong việc 29 43,81 15 22,66 22 33,24 139 2,1 4 giáo dục đạo đức cho học sinh Thông qua giảng dạy 3 27 40,9 10 15,15 29 43,9 130 1,97 5 các môn học 11
- Thông qua giáo dục 4 kĩ năng sống cho 37 55,9 16 24,19 13 19,65 172 2,6 2 học sinh Lập kế hoạch công 5 tác quản lý giáo dục 22 33,34 18 27,28 26 39,4 128 1,94 6 đạo đức cho học sinh Tổ chức các hoạt động để học sinh 6 phản ánh suy nghĩ 35 52,9 26 39,3 5 7,5 162 2,45 3 và phân tích sự trải nghiệm của mình Giáo dục đạo đức 7 thông qua công tác 47 71,13 15 22,7 4 6,05 185 2,8 1 chủ nhiệm lớp Từ các số liệu trên ở bảng trên có thể thấy nhận thức tầm quan trọng của các biện pháp giáo dục đạo đức được đánh giá phần lớn ở mức độ thực hiện khá tốt. 2.3.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến giáo dục đạo đức cho học sinh Để khảo sát vấn đề này tôi tiến hành khảo lấy ý kiến của 66 thầy cô gồm có đại diện Ban giám hiệu, đại diện Đoàn thanh niên, giám thị, giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn. Tôi sử dụng câu hỏi: “ Thầy/ cô hãy cho biết những yếu tố sau có ảnh hưởng như thế nào đến việc giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ?” 2.4. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trƣờng trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ. 2.4.1. Xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức học sinh Để tìm hiểu thực trạng xây dựng kế hoạch thực hiện giáo dục đạo đức cho học sinh, tác giả đã lấy ý kiến của cán bộ quản lý, ban chấp hành Đoàn thanh niên, chi đoàn giáo viên và 39 đồng chí giáo viên chủ nhiệm của nhà trường và kết quả cho thấy việc xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh được đánh giá ở mức độ độ khá với = 2,37 (min = 1, max = 3). 12
- 2.4.2. Tổ chức giáo dục đạo đức cho học sinh - Cán bộ quản lý và giáo viên được khảo sát đánh giá mức độ tổ chức giáo dục đạo đức cho học sinh của nhà trường ở mức độ khá tốt với = 2,3 (min = 1, max = 3). 2.4.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh. Khảo sát công tác chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh nhà trường tác giả sử dụng câu hỏi: “ Thầy(cô) hãy cho biết công tác chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ được thực hiện như thế nào?”. Kết quả cho thấy công tác chỉ đạo giáo dục đạo đức cho học sinh của nhà trường được đánh giá ở mức độ thực hiện khá tốt với = 2,46 (min = 1, max = 3). 2.4.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục đạo đức học sinh. Kết quả khảo sát cho thấy: Mức độ thực hiện biện pháp kiểm tra đánh giá giáo dục đạo đức cho học sinh được thực hiện ở mức độ tốt với = 2,5 (min = 1, max = 3). 2.4.5. Thực trạng việc tạo môi trường giáo dục đạo đức cho học sinh ở trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ. Kết quả khảo sát cho thấy: Mức độ thực hiện việc tạo môi trường giáo dục đạo đức cho học sinh nhà trường được đánh giá thực hiện ở mức độ tốt với = 2,57(min= 1,max = 3). 2.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trƣờng trung học phổ thông Hoàng văn Thụ 2.5.1. Các yếu tố thuộc về nhà quản lý Qua khảo sát kết quả cho thấy: Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố thuộc về Ban giám hiệu đến quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh rất nhiều thể hiện điểm trung bình chung = 2,65 (min = 1, max = 3). 13
- 2.5.2. Các yếu tố thuộc về giáo viên Qua khảo sát kết quả cho thấy: Mức độ ảnh hưởng của người giáo viên chủ thể giáo dục đạo đức cho học sinh có mức độ ảnh hưởng khá cao với = 2,42 (min = 1, max = 3). 2.5.3. Các yếu tố thuộc về môi trường quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh. Kết quả khảo sát cho thấy: Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố thuộc về môi trường quản lý giáo dục đạo đức rất cao với = 2,68 (min = 1, max = 3). 2.6. Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh của trƣờng trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ. 2.6.1. Thành công 2.6.2. Hạn chế 2.6.2.1. Nguyên nhân chủ quan 2.6.2.2 Nguyên nhân khách quan * Xét từ phía gia đình * Xét từ phía xã hội KẾT LUẬN CHƢƠNG II 14
- CHƢƠNG III BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HOÀNG VĂN THỤ, QUẬN HOÀNG MAI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 3.1. Định hƣớng và nguyên tắc đề xuất biện pháp 3.1.1. Định hướng phát triển giáo dục trường Trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ giai đoạn 2017-2020 3.1.2. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp 3.1.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu 3.1.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ và hệ thống 3.1.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn và tính khả thi 3.1.2.4. Nguyên tắc tính kế thừa 3.2. Các biện pháp đƣợc đề xuất 3.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên, các lực lượng giáo dục về tầm quan trọng của công tác giáo dục đạo đức cho học sinh trong bối cảnh hiện nay. 3.2.1.1. Mục tiêu của biện pháp Nâng cao vai trò, vị trí của công tác giáo dục đạo đức để hướng tới nhận thức giáo dục đạo đức là quá trình tác động có mục đích, có kế hoạch đến học sinh nhằm giúp cho mỗi học sinh được hình thành và phát triển nhân cách một cách đúng đắn. 3.2.1.2. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp Đối với cán bộ, giáo viên và học sinh: Tập trung quán triệt đường lối, chủ trường của Đảng và Nhà nước về công tác giáo duc chính trị - tư tưởng, đạo đức cho thế hệ trẻ. Đối với tổ chức Đoàn: Quán triệt Nghị quyết Đại hội đoàn các cấp; triển khai kế hoạch phong trào thanh thiếu nhi nhằm thực hiện tốt việc bồi dưỡng chính trị, tư tưởng, phẩm chất đạo đức và lối sống cho thế hệ trẻ. 15
- Đối với giáo viên chủ nhiệm: Phải có nhận thức đúng đắn về mục tiêu giáo dục trung học phổ thông và tầm quan trọng của việc giáo dục đạo đức học sinh. 3.2.1.3. Điều kiện thực hiện biện pháp Đảm bảo các điều các điều kiện về việc tổ chức, thực hiện biện pháp thành công bao gồm: Kinh phí, con người, cách thức kiểm tra đánh giá, tổ chức sơ, tổng kết rút kinh nghiệm. 3.2.2. Xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh theo yêu cầu đổi mới. 3.2.2.1. Mục đích của biện pháp Thực hiện tốt, có hiệu quả theo kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông, kế hoạch phải được thực hiện một cách đồng bộ, toàn diện, thường xuyên và liên tục. 3.2.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp Tổ chức triển khai kế hoạch cụ thể, khoa học, hợp lí, đôn đốc thực hiện kế hoạch, xác định cấu trúc bộ máy, điều hành các bộ phận thực hiện theo đúng kế hoạch đã định, theo dõi và điều chỉnh kịp thời những lệch lạc, những yếu tố nảy sinh trong quá trình thực hiện một cách linh hoạt, tránh máy móc, tùy tiện. 3.2.2.3. Điều kiện thực hiện biện pháp Khi thực hiện các cá nhân, các bộ phận, các tổ chức phải biết được những thuận lợi, khó khăn, yếu tố khách quan, chủ quan, đặc biệt phải thực hiện nghiêm chỉnh nhiệm vụ được giao. 3.2.3. Chỉ đạo đa dạng hóa hình thức, phương pháp giáo dục đạo đức cho học sinh 3.2.3.1. Mục tiêu thực hiện biện pháp Từ việc nhận thức mục tiêu giáo dục toàn diện cho học sinh coi trọng công tác đức dục và trí dục, trong ban giám hiệu phải thống nhất phương châm chỉ đạo chung “Dạy chữ đi đôi với dạy người”, phải đa dạng hóa các hình thức hoạt động giáo dục, tránh khuynh hướng chỉ chú trọng chất 16
- lượng văn hóa, đề cao thành tích học tập, xem nhẹ, xao nhãng việc giáo dục đạo đức học sinh. 3.2.3.2. Nội dung thực hiện biện pháp Việc đổi mới nội dung và hình thức giáo dục đạo đức cho học sinh phải dựa vào những hoạt động mà hiện nay học sinh đang thích sẽ mang lại hiệu quả cao. Có rất nhiều các hình thức tổ chức hoạt động nhằm giáo dục đạo đức cho học sinh. Các nhà quản lí, các lực lượng tổ chức cần đa dạng hóa hình thức, phong phú về nội dung để tăng tính hấp dẫn cho học sinh. 3.2.3.3. Điều kiện thực hiện biện pháp Cần phải xây dựng kế hoạch hoạt động toàn diện để giáo dục đạo đức cho học sinh, kế hoạch này được bàn và thông qua trong hội nghị cán bộ viên chức đầu năm học. Việc đa dạng hóa các hình thức giáo dục đạo đức cho học sinh là vô cùng cần thiết và quan trọng, nó có tác dụng định hướng cho các hoạt động xây dựng được kế hoạch cụ thể ngay từ đầu năm học, từng học kỳ để mọi thành viên trong nhà trường nắm được và triển khai thực hiện. 3.2.4. Đổi mới kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh 3.2.4.1. Mục tiêu thực hiện biện pháp Xây dựng tiêu chí, phương pháp đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức học sinh một cách hợp lí, khoa học nhằm đánh giá chính xác công bằng kết quả rèn luyện của học sinh, từ đó giúp học sinh nhận thức đầy đủ về bản thân phát huy mặt tích cực, khắc phục những khuyết điểm để không ngừng tiến bộ. 3.2.4.2.Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp Đánh giá đúng kết quả rèn luyện của tập thể lớp và học sinh sẽ tạo động lực thúc đẩy sự tiến bộ của học sinh. Tiêu chuẩn đánh giá tập thể lớp hàng tuần, hàng tháng, từng học kỳ và năm học cần phại lượng hóa thành quan điểm, định mức điểm phù hợp để xếp loại tốt, trung bình, yếu. 17
- Cuối tuần, cuối tháng, một đại diện của Ban thi đua tổng hợp điểm thi đua hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng đánh giá ưu, khuyết điểm, dự kiến xếp loại các lớp, công khai kết quả xếp loại trước toàn trường. Nếu phát động thi đua theo chủ đề thì cần phải xây dựng tiêu chí đánh giá thi đua cho từng đợt. 3.2.4.3. Điều kiện thực hiện biện pháp Có kế hoạch rõ ràng, cụ thể, các văn bản pháp quy cần thiết và thiết thực để đánh giá đạo đức học sinh trong giai đoạn hiện nay. Có sự chỉ đạo sát sao, có sự phối hợp chặt chẽ với các lực lượng giáo dục để đánh giá đạo đức học sinh một cách khách quan. Xây dựng chế độ thưởng phạt nghiêm minh với học sinh .Thời gian kiểm tra đưa ra phải phù hợp với từng giai đoạn, từng thời kỳ mang tính chất tổng kết kịp thời 3.2.5. Tổ chức phối hợp chặt chẽ các lực lượng giáo dục trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh nhất là đối với học sinh cá biệt 3.2.5.1. Mục tiêu thực hiện biện pháp Có thể khẳng định trong bất cứ nhà trường nào cũng có học sinh cá biệt nhưng số học sinh cá biệt không nhiều và quan trọng hơn việc giáo dục học sinh cá biệt lại có ý nghĩa rất to lớn đối với xã hội,đối với gia đình, với cha mẹ học sinh. 3.2.5.2. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp Công tác giáo dục đạo đức học sinh ở nhà trường nói chung và giáo dục học sinh cá biệt nói riêng muốn thành công cần phải có sự kết hợp với gia đình, đây là sự phối kết hợp thường xuyên, trong đó nhà trường giữ vai trò chủ động và người trực tiếp tham gia là giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn. Cha mẹ học sinh cần có sự nhận thức đúng đắn về trách nhiệm phối hợp giữa gia đình và nhà trường, cần phản ánh thường xuyên, trung thực về tính cách và hành vi của con, không được bao che, biện luận cho con. Bên cạnh đó cộng đồng nơi ở của học sinh cũng giữ vai trò quan trọng trong việc phát triển nhân cách của học sinh bởi vì cộng đồng làng 18
- xã, khối phố nơi học sinh đang sinh sống, học tập, vui chơi, nơi gắn bó với các em, sống trong mối quan hệ nhiều chiều khăng khít. 3.2.5.3. Điều kiện thực hiện biện pháp Nhà trường nâng cao vai trò của cha mẹ học sinh trong việc phối hợp với nhà trường quản lí, giáo dục học sinh, phối hợp với nhà trường chăm sóc, động viên học sinh tích cực, tự giác học tập, rèn luyện đạo đức, tuân thủ quy định của điều lệ và nội quy nhà trường đồng thời chịu trách nhiệm đối với sai phạm, khuyết điểm của con em mình theo quy định của pháp luật. Mặt khác cần nâng cao tinh thần trách nhiệm của đội ngũ giáo viên của nhà trường trong việc phối kết hợp với gia đình và xã hội tăng cường chất lượng công tác giáo dục đạo đức học sinh – giáo dục học sinh cá biệt. Nhà trường thiết lập phương tiện cần thiết để duy trì mối quan hệ gia đình, nhà trường và xã hội ngày càng chặt chẽ, hiệu quả hơn; cần phải đảm bảo sự nhất trí cao về yêu cầu giáo dục đạo đức giữa các thành viên trong nội bộ nhà trường và sự thống nhất phối hợp giáo dục học sinh giữa gia đình, nhà trường và xã hội. 3.2.6. Bồi dưỡng năng lực công tác của giáo viên chủ nhiệm 3.2.6.1. Mục đích của biện pháp Trong nhà trường, nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm luôn gắn với nhiệm vụ giáo dục của nhà trường đó là : - Kết hợp với giáo viên bộ môn trong việc giáo dục học sinh cả về chất lượng học tập cũng như giáo dục đạo đức học sinh. - Là cầu nối giữa các lực lượng giáo dục trong nhà trường, gia đình, xã hội để giáo dục học sinh toàn diện. - Là người luôn sát cánh cùng học sinh trong quá trình học tập rèn luyện, 3.2.6.2. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp Giáo viên chủ nhiệm phải là người năm vững quy chế, điều lệ trường phổ thông, mục tiêu chương trình giáo dục phổ thông và kế hoạch giáo dục của nhà trường, phải hiểu sâu sắc chức năng nhiệm vụ của các tổ chức trong nhà trường, phải tổ chức liên kết các lực lượng giáo dục trong và 19
- ngoài nhà trường nhằm tạo nên môi trường giáo dục lành mạnh cho học sinh. 3.2.6.3. Điều kiện thực hiện - Giáo viên chủ nhiệm phải là những giáo viên có trình độ chuyên môn vững vàng, có năng lực tổ chức và quản lý. - Giáo viên chủ nhiệm phải như một người nhạc trưởng biết cách khuyến khích động viên học sinh tham gia các hoạt động chung của nhà trường. 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp Biện pháp quản lí giáo dục đạo đức là một hệ thống đa dạng, mỗi biện pháp có mục tiêu, nội dung và điều kiện thực hiện riêng biệt song giữa chúng có mối quan hệ, tác động hỗ trợ qua lại với nhau. Do vậy, quản lí hoạt động giáo dục đạo đức học sinh phải sử dụng đồng bộ các biện pháp để đạt được kết quả cao nhất Vì vậy những biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ được thực hiện đồng bộ sẽ góp phần vào công tác giáo dục đạo đức cho học sinh đạt kết quả cao hơn, đáp ứng được mục tiêu giáo dục của nhà trường cũng như của ngành trong giai đoạn hiện nay. 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức Qua phiếu trưng cầu ý kiến của 37 người gồm 2 đồng chí trong ban giám hiệu, 5 đồng chí tổ trưởng chuyên môn, 1 đồng chí chủ tịch công đoàn, 1 đồng chí bí thư đoàn trường, 15 đồng chí giáo viên chủ nhiệm, 18 đồng chí giáo viên và 5 đồng chí bí thư chi đoàn các lớp với 6 biện pháp: 1 - Nâng cao nhận thức cho các cán bộ, giáo viên, các lực lượng giáo dục về tầm quan trọng của công tác giáo dục đạo đức cho học sinh trong bối cảnh hiện nay 20
- 2 - Xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh theo yêu cầu đổi mới. 3 - Chỉ đạo đa dạng hóa hình thức, phương pháp giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông 4 - Đổi mới kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh 5 - Tổ chức phối hợp chặt chẽ các lực lượng giáo dục trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh nhất là đối với học sinh cá biệt 6 - Bồi dưỡng năng lực công tác của giáo viên chủ nhiệm Kết quả cho thấy hầu hết các biện pháp tác giả đưa ra đều được đánh giá là rất cần thiết và nhận được sự đồng tình ủng hộ cao. Tuy nhiên vẫn còn một số ý kiến cho rằng có những biện pháp là không cần thiết. 6 biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ mà tác giả đưa ra đều có tính khả thi cao. Điều này có thể khẳng định 6 biện pháp trên đều có thể áp trong điều kiện thực tế của nhà trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ hiện nay và phù hợp với các lượng lượng tham gia công tác giáo dục đạo đức học sinh. KẾT LUẬN CHƢƠNG III 21
- KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận 1.1.Trên cơ sở phân tích các tài liệu lí luận trong và ngoài nước, đề tài luận văn đã tổng quan được vấn đề nghiên cứu về quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh để xác định được điểm mới của đề tài trong lĩnh vực quản lý giáo dục và xác định được những vấn đề lí luận cơ bản của đề tài bao gồm: Giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông là quá trình tác động của các lực lượng giáo dục đạo đức (nhà trường, gia đình, xã hội) đến học sinh trung học phổ thông nhằm hình thành những hành vi đạo đức tốt phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội cho học sinh trung học phổ thông. Quản lí giáo dục đạo đức cho học sinh của hiệu trưởng trung học phổ thông là sự tác động có ý thức của hiệu trưởng tới hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh nhằm đưa hoạt động giáo dục đạo đức đạt tới kết quả mong muốn theo mục đích giáo dục đạo đức đã đặt ra . Nội dung quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh của hiệu trưởng theo tiếp cận chức năng quản lý bao gồm: Lập kế hoạch giáo đục đạo đức; Tổ chức hoạt động giáo dục đạo đức; Chỉ đạo lãnh đạo hoạt động giáo dục đạo đức, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh và tạo môi trường thuận lợi cho việc giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh rất đa dạng bao gồm các nhóm yếu tố: Các yếu tố thuộc về người hiệu trưởng; Các yếu tố thuộc về giáo viên ; Các yếu tố thuộc về môi trường quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh . 1.2.Khảo sát 66 cán bộ quản lý và giáo viên của trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ về quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh có thể bước đầu kết luận: 22
- Trong thời buổi kinh tế thị trường hiện nay hành vi đạo đức của học sinh trong các trường trung học phổ thông nói chung và trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ nói riêng còn có các hạn chế, vi phạm hành vi đạo đức cần phải được giáo dục. Nhà trường đã tổ chức hoạt động giáo dục đạo đức và quản lý hoạt động giáo dục đạo đức thông qua lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra giáo dục đạo đức. Mức độ thực hiện các biện pháp quản lý giáo dục đạo đức khá tốt. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh bao gồm nhiều yếu tố và mức độ ảnh hưởng được xếp theo thứ bậc: 1 - Môi trường quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh; 2 - Các yếu tố thuộc về nhà quản lý giáo dục đạo đức; 3 - Các yếu tố thuộc về người giáo viên . 1.3.Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng tổ chức hoạt động giáo dục đạo đức học sinh, thực trạng công tác quản lí hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, đề tài đã đề xuất 06 biện pháp quản lí hoạt động giáo dục đạo đức học sinh: 1 - Nâng cao nhận thức cho các cán bộ, giáo viên, các lực lượng giáo dục về tầm quan trọng của công tác giáo dục đạo đức cho học sinh trong bối cảnh hiện nay 2 - Xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh theo yêu cầu đổi mới. 3 - Chỉ đạo đa dạng hóa hình thức, phương pháp giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông 4 - Đổi mới kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh 5 - Tổ chức phối hợp chặt chẽ các lực lượng giáo dục trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh nhất là đối với học sinh cá biệt 6 - Bồi dưỡng năng lực công tác của giáo viên chủ nhiệm Thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả các biện pháp này có tác dụng rõ rệt trong việc giáo dục đạo đức cho các em. Các biện pháp đã đề xuất khi áp dụng vào thực tiễn cần có sự tham gia thực sự có trách nhiệm của các cá nhân trong và ngoài nhà trường thì mới phát huy hiệu quả giáo dục đối với học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ nói riêng và học sinh trung học phổ thông nói chung. 23
- 1. Khuyến nghị 2.1. Với Sở Giáo dục và Đào tạo Tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra các hoạt động quản lí giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trường học. Ban hành các văn bản hướng dẫn về công tác quản lí và công tác giáo dục đạo đức học sinh. Tổ chức các hội nghị chuyên đề, hội thảo về các hoạt động quản lí và công tác giáo dục đạo đức cho học sinh, về giảng dạy môn giáo dục công dân và việc lồng ghép giáo dục đạo đức thông qua các môn học khác. 2.2. Đối với hiệu trưởng Xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức, chi tiết, cụ thể, chú ý phối hợp ba môi trường giáo dục là Nhà trường - gia đình - xã hội. Tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch một cách chặt chẽ, nghiêm túc. Nghiêm túc nói không với bệnh thành tích trong giáo dục để nhìn nhận, đánh giá đúng thực tế. 2.3. Đối với giáo viên Các thầy cô giáo phát huy cao ảnh hưởng mạnh mẽ của mình trong công tác giáo dục đạo đức cho học sinh. Luôn có ý thức, thái độ, hành vi mẫu mực để học sinh học tập. 2.4. Đối với các lực lượng xã hội Nhận thức về vai trò, vị trí của công tác giáo dục đạo đức cho học sinh và thanh niên nói chung, coi đó là trách nhiệm của toàn xã hội. Phối hợp với nhà trường tạo ra phong trào xã hội giáo dục, cần tạo ra tư luận để ngăn chặn và lên án những hành vi vi phạm đạo đức. 2.5. Đối với phụ huynh học sinh Phụ huynh học sinh tham gia đầy đủ các buổi hội thảo giáo dục đạo đức do nhà trường tổ chức Luôn sẵn sàng và kết hợp cùng với nhà trường, với giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn trong việc giáo dục đạo đức cho con em mình. 24