Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội

Nội dung text: Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC CHU HỒNG ĐỨC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO TRÌNH ĐỘ THẠC SĨ TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN - ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 8 14 01 14 HÀ NỘI - 2019
2. Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN CÔNG GIÁP Phản biện 1: PGS.TS. Nguyễn Phúc Châu Phản biện 2: PGS.TS. Nguyễn Tiến Hùng Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận văn Thạc sĩ họp tại Học viện Quản lý Giáo dục Vào hồi giờ ngày tháng năm 2019 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Quản lý Giáo dục
3. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn lựa đề tài Trong thời đại của nền kinh tế tri thức, đặc biệt trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, bất kỳ một quốc gia nào muốn theo kịp xu thế phát triển chung thì đều phải quan tâm đến việc phát triển giáo dục và đào tạo, qua đó để có được nguồn nhân lực chất lượng cao. Nguồn nhân lực này sẽ là lực lượng chính thúc đẩy sự phát triển của cả hệ thống kinh tế - xã hội. Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao được xuất phát từ những bậc học cao nhất trong hệ thống giáo dục quốc dân, do các cơ sở giáo dục đại học cung cấp. Đó là các bậc học: đại học, thạc sĩ và tiến sĩ. Trong thời gian qua, đào tạo sau đại học nói chung và đào tạo trình độ thạc sĩ nói riêng đã đạt được nhiều thành tựu: số lượng cơ sở đào tạo được phép tổ chức đào tạo thạc sĩ tăng, các chương trình đào tạo được mở rộng và hoàn thiện, việc gắn kết đào tạo với nghiên cứu khoa học được thực hiện, đội ngũ giảng viên phát triển cả về số lượng và chất lượng, đội ngũ cán bộ quản lý được nâng cao về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, cơ sở vật chất, máy móc thiết bị phục vụ đào tạo được hoàn thiện. Qua đó đã dẫn tới chất lượng đào tạo được tăng lên. Tuy nhiên, trong thực tế từ khoảng năm 2013 trở lại đây, quy mô đào tạo thạc sĩ của các cơ sở giáo dục đại học có xu hướng giảm. Một số lý do khách quan là: sự gia tăng số lượng của các đơn vị đủ điều kiện đào tạo thạc sĩ, sự tham gia vào thị trường giáo dục của các cơ sở giáo dục đại học quốc tế, xu hướng sinh viên tốt nghiệp đại học chưa tiếp tục học tập nâng cao trình độ mà lại tập trung vào công việc trước mắt, Bên cạnh đó, các lý do chủ quan của bản thân các cơ sở đào tạo cũng cần được lưu ý. Để khắc phục những lý do chủ quan này, chúng ta cần có những nghiên cứu về công tác quản lý hoạt động đào tạo thạc sĩ qua đó phát hiện ra vấn đề và tìm phương hướng giải quyết. Với mong muốn góp phần nâng cao chất lượng đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, cùng với kinh nghiệm công tác ở vị trí chuyên viên tại Phòng Sau đại học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên từ năm 2010 đến nay, tác giả xin chọn đề tài “Quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội” làm đề tài nghiên cứu của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội nhằm nâng cao chất lượng đào tạo. 1
4. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ. 3.2. Đối tượng nghiên cứu: Quản lý hoạt động đào tạo thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội. 4. Giả thuyết khoa học Hoạt động quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội thời gian gần đây có nhiều khó khăn, bất cập. Vì vậy, việc khảo sát thực trạng hoạt động quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ, trên cơ sở đó đề xuất những biện pháp quản lý phù hợp sẽ giúp nâng cao chất lượng hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ của Nhà trường. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ. - Đánh giá thực trạng hoạt động quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội. - Đề xuất những biện pháp quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội. 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu Quản lý hoạt động đào tạo thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội với đối tượng khảo sát là đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên và các học viên cao học. Thời gian nghiên cứu từ 2017 đến 2019. 7. Phương pháp nghiên cứu (Tiếp cận và phương pháp nghiên cứu) 7.1. Phương pháp nghiên cứu định tính - Tập hợp và nghiên cứu các văn bản, tài liệu có liên quan đến đề tài. - Phỏng vấn một số đối tượng nghiên cứu. 7.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng - Sử dụng phiếu khảo sát với các đối tượng nghiên cứu để tìm hiểu thực trạng, hướng giải quyết. - Tổng hợp ý kiến, cập nhật dữ liệu để phân tích, đánh giá. 8. Đóng góp của đề tài (về khoa học và thực tiễn) - Là công trình đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội trong bối cảnh hội nhập và phát triển mới. - Đề xuất các biện pháp nâng cao chất lượng công tác quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Nhà trường. 2
5. 9. Cấu trúc luận văn Ngoài phần Mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục thì luận văn có cấu trúc gồm 03 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ. Chương 2: Thực trạng hoạt động quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội. Chương 3: Biện pháp quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội. 3
6. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO TRÌNH ĐỘ THẠC SĨ 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề Giáo dục và đào tạo được coi là quốc sách hàng đầu. Đại hội XII của Đảng xác định đổi mới căn bản toàn diện giáo dục, đào tạo. Phát triển nguồn nhân lực là một trong những định hướng lớn để hiện thực hóa mục tiêu phấn đấu sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ trong các trường đại học, học viện đã góp phần lớn trong việc cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao này. Để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thì việc quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ là một vấn đề tất yếu. Cho đến nay, đã có nhiều bài báo, báo cáo hội nghị, giáo trình, luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ nghiên cứu về quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ với những đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu khác nhau. 1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài 1.2.1. Đào tạo Đào tạo là quá trình tác động đến một con người nhằm làm cho người đó lĩnh hội và nắm vững những tri thức, kĩ năng, kĩ xảo một cách có hệ thống nhằm chuẩn bị cho người đó thích nghi với cuộc sống và khả năng nhận một sự phân công lao động nhất định, góp phần của mình vào việc phát triển xã hội, duy trì và phát triển nền văn minh của loài người. 1.2.2. Đào tạo trình độ thạc sĩ Đào tạo trình độ thạc sĩ là một nội dung trong đào tạo sau đại học. Đây là quá trình phát triển về chất nhằm tạo ra những con người có tư duy và nhận thức tổng quan, có khả năng tổ chức quản lý và điều hành một nhóm người cùng làm việc. Người tham gia chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ được gọi là học viên cao học. Đào tạo trình độ thạc sĩ nhằm giúp cho học viên bổ sung, cập nhật và nâng cao kiến thức ngành, chuyên ngành; tăng cường kiến thức liên ngành; có kiến thức chuyên sâu trong một lĩnh vực khoa học chuyên ngành hoặc kỹ năng vận dụng kiến thức đó vào hoạt động thực tiễn nghề nghiệp; có khả năng làm việc độc lập, tư duy sáng tạo và có năng lực phát hiện, giải quyết những vấn đề thuộc ngành, chuyên ngành được đào tạo. 1.2.3. Quản lý Quản lý là một dạng hoạt động đặc biệt của con người. Quản lý chứa đựng nội dung lớn, đa dạng phức tạp và luôn vận động, biến đổi, phát triển. Vì vậy, khi nhận thức về quản lý, khái niệm quản lý có nhiều cách tiếp cận khác nhau, được nhiều tác giả quan niệm khác nhau. Ở mỗi góc nhìn khác 4
7. nhau, các tác giả đưa ra những khái niệm khác nhau về quản lý, tổng quan lại, chúng ta có thể đưa ra khái niệm quản lý như sau: “Quản lý là sự tác động có tổ chức, có mục đích của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra”. 1.2.4. Quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ Quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ là việc xây dựng các biện pháp nhằm đảm bảo và nâng cao chất lượng đào tạo như xây dựng, hoàn thiện và đổi mới mục tiêu, nội dung, chương trình, phương pháp, phương tiện giảng dạy, phát triển đội ngũ giảng viên, quản lý học viên, nhằm đạt hiệu quả cao nhất trong quá trình đào tạo đồng thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời những tồn tại, yếu kém để hướng tới mục tiêu đào tạo đã đặt ra. 1.3. Những yêu cầu về đào tạo trình độ thạc sĩ - Khối lượng kiến thức tối thiểu: - Yêu cầu về năng lực mà người học đạt được sau khi tốt nghiệp: 1.4. Đặc điểm đào tạo trình độ thạc sĩ 1.4.1. Đặc điểm của học viên cao học 1.4.1.1. Đặc điểm dân số học - Đặc điểm về tuổi tác: - Đặc điểm về nghề nghiệp: - Đặc điểm về tình trạng hôn nhân: - Đặc điểm về mục đích học thạc sĩ: - Đặc điểm về nơi cư trú: 1.4.1.2. Đặc điểm về khung kiến thức cơ bản Mỗi đối tượng học viên có một khung kiến thức cơ bản riêng. 1.4.2. Đặc điểm về hình thức, ngôn ngữ và thời gian đào tạo Hình thức, ngôn ngữ và thời gian đào tạo trình độ thạc sĩ được quy định tại Điều 3, Quy chế đào tạo thạc sĩ ban hành kèm theo Thông tư 15/2014/TT- BGDĐT ngày 15/5/2014: Đào tạo trình độ thạc sĩ được thực hiện theo hình thức giáo dục chính quy. Ngôn ngữ chính thức dùng trong đào tạo trình độ thạc sĩ là tiếng Việt. Việc đào tạo thạc sĩ bằng ngôn ngữ nước ngoài do cơ sở đào tạo quyết định theo quy định của Thủ tướng Chính phủ. Thời gian đào tạo trình độ thạc sĩ từ một đến hai năm học. 1.4.3. Đặc điểm của giảng viên Giảng viên đào tạo trình độ thạc sĩ có đầy đủ những đặc điểm chung của giảng viên giảng dạy trong các trường đại học nhưng cũng có những tiêu chuẩn riêng, ở mức cao hơn. Điều này hoàn toàn là hợp lý vì bậc đào tạo sau đại học có những yêu cầu cao hơn bậc đào tạo đại học. 5
8. 1.4.4. Đặc điểm của điều kiện học tập Điều kiện học tập ở trình độ thạc sĩ bao gồm: thời gian học tập (lên lớp, thực hành, tự học), điều kiện cơ sở vật chất, trang bị, điều kiện về giảng viên, cán bộ quản lý. 1.5. Hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại trường đại học 1.5.1. Công tác tuyển sinh 1.5.1.1. Phương thức tuyển sinh, số lần tuyển sinh và địa điểm tổ chức tuyển sinh - Phương thức tuyển sinh đào tạo trình độ thạc sĩ gồm: thi tuyển đối với người Việt Nam và xét tuyển đối với người nước ngoài có nguyện vọng học thạc sĩ tại Việt Nam. - Việc tuyển sinh đào tạo trình độ thạc sĩ được tổ chức tối đa 2 lần mỗi năm. - Địa điểm tổ chức thi tuyển sinh là trụ sở của cơ sở đào tạo. Việc tổ chức thi tuyển sinh ngoài địa điểm theo quy định này phải được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép. 1.5.1.2. Các môn thi tuyển sinh Thi tuyển sinh bao gồm 3 môn thi, do thủ trưởng cơ sở đào tạo xác định, cụ thể như sau: - Môn ngoại ngữ và trình độ ngoại ngữ của người dự tuyển đối với từng ngành, chuyên ngành đào tạo - Hai môn thi khác, trong đó có một môn chủ chốt của ngành, chuyên ngành đào tạo, được xác định theo yêu cầu của ngành, chuyên ngành đào tạo trình độ thạc sĩ. - Đối với ngành, chuyên ngành đặc thù hoặc chương trình đào tạo thạc sĩ theo định hướng ứng dụng, cơ sở đào tạo có thể thay môn thi không chủ chốt bằng phương thức kiểm tra năng lực khác phù hợp với yêu cầu. 1.5.2. Chương trình đào tạo Chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ được xây dựng theo định hướng nghiên cứu và/hoặc theo định hướng ứng dụng. 1.5.3. Quá trình dạy học 1.5.3.1. Tổ chức dạy học - Đào tạo trình độ thạc sĩ được thực hiện theo học chế tín chỉ. - Các khóa học trình độ thạc sĩ được tổ chức tập trung toàn bộ thời gian cho việc học tập nghiên cứu để thực hiện chương trình đào tạo. 6
9. - Riêng đối với chương trình đào tạo thạc sĩ theo định hướng ứng dụng, cơ sở đào tạo có thể tổ chức tập trung từng đợt với điều kiện tổng thời gian tập trung để hoàn thành chương trình phải bằng thời gian theo quy định. - Tổ chức giảng dạy các nội dung trong chương trình đào tạo thạc sĩ phải được thực hiện bằng cách phối hợp học tập ở trên lớp với tự học, tự nghiên cứu; coi trọng năng lực phát hiện, giải quyết vấn đề thuộc lĩnh vực ngành, chuyên ngành đào tạo và năng lực độc lập nghiên cứu khoa học, xử lý các vấn đề thực tiễn của học viên. 1.5.3.2. Thi, kiểm tra, đánh giá 1.5.4. Đội ngũ giảng viên - Đội ngũ giảng viên tham gia giảng dạy trình độ thạc sĩ phải đảm bảo những tiêu chuẩn theo quy định. 1.5.5. Cơ sở vật chất phục vụ đào tạo Thủ trưởng cơ sở đào tạo có trách nhiệm đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm, trang thiết bị thực hành hoặc hợp đồng với các cơ quan, tổ chức, đơn vị kinh tế để đảm bảo điều kiện nghiên cứu, thử nghiệm, thực hành, ứng dụng thực tế cho người học phù hợp với yêu cầu của ngành, chuyên ngành và loại chương trình đào tạo. 1.6. Nội dung quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại trường đại học Nội dung của quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại trường đại học là xác định những công việc cần quản lý, bao gồm: 1.6.1. Quản lý tuyển sinh Các nội dung quản lý tuyển sinh đào tạo trình độ thạc sĩ gồm có: - Quản lý việc quảng bá tuyển sinh, thông báo tuyển sinh. - Quản lý việc thu và xét duyệt hồ sơ của các thí sinh. - Quản lý việc tổ chức thi tuyển: bao gồm các khâu chuẩn bị cơ sở vật chất, ra đề thi, tổ chức coi thi, chấm thi, xét duyệt điểm trúng tuyển, - Quản lý việc thông báo kết quả thi, gọi nhập học và công nhận học viên. 1.6.2. Quản lý chương trình Quản lý chương trình đào tạo thạc sĩ là thực hiện các công việc từ việc xây dựng nội dung, chương trình đào tạo, cập nhậ, điều chỉnh chương trình đào tạo đến việc thực hiện và kiểm tra, giám sát. 7
10. 1.6.3. Quản lý hoạt động dạy học Quản lý hoạt động dạy học trình độ thạc sĩ là khâu trọng yếu của chủ thể quản lý, nhằm giúp giảng viên hoàn thành được nhiệm vụ giảng dạy, học viên hoàn thành được nhiệm vụ học tập theo đúng quy định và đảm bảo chất lượng, hiệu quả đào tạo, góp phần tích cực trong việc thực hiện và hoàn thành mục tiêu đào tạo. Quá trình dạy học trình độ thạc sĩ gồm 2 quá trình: hoạt động giảng dạy của giảng viên và hoạt động học tập của học viên. 1.6.3.1. Quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên Quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên bao gồm: - Theo dõi việc thực hiện chương trình giảng dạy theo kế hoạch (thời khóa biểu, khung chương trình đào tạo). - Tổ chức chỉ đạo hoạt động chuyên môn. - Đánh giá kết quả hoạt động giảng dạy thông qua các mục tiêu đã đề ra cho người dạy và người học. Chủ thể quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên là bộ môn, khoa, phòng chức năng, bộ phận thanh tra. 1.6.3.2. Quản lý hoạt động học tập của học viên Quản lý quá trình học tập của học viên là hoạt động của cán bộ quản lý thực hiện công tác quản lý, giám sát, điều chỉnh việc thực hiện các nhiệm vụ học tập, nghiên cứu. 1.6.4. Quản lý đội ngũ giảng viên đào tạo trình độ thạc sĩ Quản lý đội ngũ giảng viên đào tạo trình độ thạc sĩ là hoạt động phối hợp của các đơn vị từ Ban giám hiệu tới phòng chức năng như bộ phận Tổ chức cán bộ, bộ phận đào tạo sau đại học, nhằm mục đích để các giảng viên thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Quản lý đội ngũ giảng viên bao gồm các hoạt động: quán triệt tới giảng viên các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy chế, quy định của ngành và của đơn vị; yêu cầu giảng viên thực hiện đúng và làm gương cho học viên; đảm bảo các điều kiện vật chất và tinh thần để giảng viên yên tâm công tác; tạo điều kiện để giảng viên tham gia bồi dưỡng, nâng cao trình độ và nghiệp vụ. 1.6.5. Quản lý cơ sở vật chất phục vụ đào tạo trình độ thạc sĩ Để đáp ứng yêu cầu của phương thức đào tạo mới đòi hỏi bản thân trường đại học phải thay đổi. Mỗi trường đại học phải đảm bảo đáp ứng được nhu cầu hoạt động học tập, giảng dạy, nghiên cứu, sinh hoạt, nghỉ ngơi cho cán bộ, giảng viên và học viên. Do đó, việc đảm bảo cơ sở vật chất và các trang bị phục vụ quá trình đào tạo trình độ thạc sĩ cũng là điều kiện quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo. 8
11. 1.7. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại trường đại học 1.7.1. Các yếu tố chủ quan 1.7.1.1. Yếu tố chất lượng đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý, cán bộ phục vụ 1.7.1.2. Yếu tố nhận thức của đội ngũ cán bộ 1.7.1.3. Yếu tố cơ sở vật chất phục vụ quá trình đào tạo 1.7.1.4. Yếu tố công nghệ thông tin và truyền thông 1.7.1.5. Yếu tố chiến lược phát triển của nhà trường 1.7.2. Các yếu tố khách quan 1.7.2.1. Yếu tố thể chế, quy chế đào tạo và các quy định của pháp luật 1.7.2.2. Yếu tố môi trường đào tạo Kết luận chương 1 Quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ thực chất là quản lý các yếu tố: công tác tuyển sinh, mục tiêu đào tạo, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức, hoạt động dạy và học, sự đáp ứng của cơ sở vật chất, thiết bị, phương tiện, môi trường đào tạo, Các yếu tố này luôn vận động và tác động qua lại lẫn nhau. Người cán bộ quản lý phải hiểu biết rõ về các yếu tố này, qua đó tiến hành các tác động, điều chỉnh nhằm góp phần nâng cao chất lượng hoạt động quản lý đào tạo trình độ thạcsĩ. Khung lý luận được nghiên cứu, trình bày trong chương này là cơ sở lý luận để giúp tác giả tiến hành việc đánh giá thực trạng và nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội trong chương 2. 9
12. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO TRÌNH ĐỘ THẠC SĨ TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN - ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI 2.1. Khái quát về hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội 2.1.1. Giới thiệu về Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội Trường Đại học Khoa học Tự nhiên thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội được thành lập theo Nghị định số 97/CP, ngày 10/12/1993 của Chính phủ, trên cơ sở tách Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội thành Trường Đại học Khoa học Tự nhiên và Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Trường ĐHKHTN ra đời là sự tiếp nối, kế thừa và phát huy truyền thống của Trường Tổng hợp Hà Nội - Trường đại học đầu tiên và lớn nhất của đất nước với nhiệm vụ chính trị là đào tạo đội ngũ cán bộ khoa học cơ bản, có đức có tài; tổ chức các hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, phục vụ đắc lực cho công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc. 2.1.1.1. Cơ cấu tổ chức của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên: Về cơ cấu tổ chức, Nhà trường có 8 khoa, 1 trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, 1 Công ty TNHH Khoa học Tự nhiên, 9 phòng chức năng và 1 trung tâm Công nghệ thông tin và Truyền thông, 8 Trung tâm và Phòng thí nghiệm trực thuộc trường. Phòng Sau đại học được giao nhiệm vụ là đầu mối quản lý công tác đào tạo trình độ thạc sĩ, tiến sĩ và bồi dưỡng sau đại học. 2.1.1.2. Đội ngũ cán bộ của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên: Về đội ngũ công chức, viên chức và người lao động toàn trường tính đến hết tháng 6/2018 có 735 người; trong đó có 487 người là cán bộ cơ hữu; 248 người là cán bộ hợp đồng lao động có đóng BHXH (trong đó có 191 người do trường ký hợp đồng và trả lương; 24 người theo Nghị định 68; 33 người do trường ký hợp đồng và trả lương từ quỹ lương của đơn vị). 2.1.1.3. Nhiệm vụ trọng tâm của Nhà trường - Nhiệm vụ đào tạo - Nhiệm vụ khoa học và công nghệ - Nhiệm vụ hội nhập quốc tế 2.1.2. Đặc điểm công tác quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Nhiệm vụ đào tạo sau đại học nói chung, đào tạo trình độ thạc sĩ nói riêng được giao cho Phòng Sau đại học làm đầu mối quản lý, phối hợp với các phòng ban chức năng khác. Ban giám hiệu Trường Đại học Khoa học Tự 10
13. nhiên phân công một phó hiệu trưởng trực tiếp phụ trách công tác đào tạo sau đại học. Ở cấp khoa, mỗi khoa đều phân công một phó trưởng khoa phụ trách đào tạo sau đại học và có một trợ lý đào tạo sau đại học hỗ trợ xử lý công việc. Hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ của Trường ĐHKHTN tuân thủ đúng theo các văn bản pháp quy hiện hành. 2.1.3. Quy mô và chuyên ngành đào tạo Trường ĐHKHTN được giao nhiệm vụ đào tạo trình độ thạc sĩ từ năm 1992. Hiện nay, quy mô đào tạo bậc thạc sĩ của Nhà trường là khoảng 650 học viên. Trong năm 2019, Nhà trường thông báo tuyển sinh ở 50 chuyên ngành đào tạo thạc sĩ. 2.1.4. Chất lượng đào tạo Trường ĐHKHTN là một trong những trường đại học hàng đầu về đào tạo khoa học cơ bản trong cả nước. Các thạc sĩ tốt nghiệp từ Trường ĐHKHTN luôn được các đơn vị tiếp nhận đánh giá cao về kiến thức và năng lực chuyên môn. Đại học Khoa học Tự nhiên đã trở thành một thương hiệu cho chất lượng đào tạo các ngành khoa học cơ bản trên bình diện quốc gia và khu vực. Năm 2017, Trường ĐHKHTN vinh dự là trường đại học đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á thực hiện kiểm định và đạt chuẩn chất lượng AUN-QA. 2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng 2.2.1. Mục tiêu khảo sát Đánh giá được thực trạng của hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội, bao gồm: thực trạng tuyển sinh, thực trạng dạy và học, chương trình đào tạo, cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên, 2.2.2. Đối tượng khảo sát Đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý, cán bộ phục vụ, và các đối tượng HVCH đang học tập tại Nhà trường. - Phỏng vấn và phát phiếu điều tra tới các cán bộ quản lý cấp trường, cấp khoa. Tổng cộng 40 người. - Phỏng vấn và phát phiếu điều tra tới các HVCH khóa QH 2017, 2018 và khóa QH 2019 (đợt 1). Tổng cộng 40 người. 2.2.3. Nội dung khảo sát - Khảo sát thực trạng công tác tuyển sinh và quản lý công tác tuyển sinh - Khảo sát thực trạng chương trình đào tạo và quản lý chương trình đào tạo - Khảo sát thực trạng quá trình dạy học và quản lý quá trình dạy học 11
14. - Khảo sát thực trạng đội ngũ giảng viên và quản lý đội ngũ giảng viên - Khảo sát thực trạng cơ sở vật chất và quản lý cơ sở vật chất phục vụ đào tạo - Khảo sát mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý - Khảo sát mức độ khả thi của các biện pháp quản lý 2.2.4. Phương pháp khảo sát: Phỏng vấn kết hợp với phát phiếu điều tra 2.2.5. Quy trình tổ chức khảo sát: - Lập kế hoạch - Lên danh sách đối tượng cần khảo sát - Lập danh sách câu hỏi phỏng vấn và các nội dung của phiếu điều tra - Thực hiện phỏng vấn và phát phiếu điều tra - Thu nhận các kết quả 2.2.6. Xử lý số liệu khảo sát: Dựa vào các kết quả thu được, tiến hành phân tích, so sánh. 2.3. Thực trạng hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội 2.3.1. Thực trạng công tác tuyển sinh Bảng 2.3. Thực trạng công tác tuyển sinh đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN Kết quả Bình Chưa Điểm Thứ STT Nội dung Tốt thường tốt TB bậc (3 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Thông báo tuyển sinh đào tạo 1 59 18 3 2,70 3 thạc sĩ đầy đủ, rõ ràng Việc giải đáp thắc mắc, tư vấn, hỗ trợ thủ tục trong tuyển sinh đào tạo thạc sĩ của Nhà trường 2 53 22 5 2,60 4 có hiệu quả (qua email, hotline, trả lời trực tiếp thí sinh đến liên hệ, ) Việc cung cấp đề cương, tài liệu 3 ôn tập, cố vấn học tập cho các 62 16 2 2,75 2 thí sinh 4 Việc thu nhận hồ sơ tuyển sinh 56 15 9 2,59 5 Các mốc thời gian trong tuyển sinh được thực hiện đúng như 5 72 7 1 2,89 1 đã công khai trong thông báo tuyển sinh 12
15. 2.3.2. Thực trạng các chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ Trường Đại học Khoa học Tự nhiên hiện đang triển khai đào tạo 43 trong tổng số hơn 50 chuyên ngành thạc sĩ mà Nhà trường được giao nhiệm vụ đào tạo. Bảng 2.5. Thực trạng các chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN Kết quả Chưa Điểm Thứ STT Nội dung Đồng ý Phân vân đồng ý TB bậc (3 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Mục tiêu và chuẩn đầu ra của 1 51 21 8 2,54 4 chương trình đào tạo rõ ràng Các học phần có cấu trúc logic 2 57 20 3 2,68 1 và nội dung phù hợp Tỉ lệ các khối kiến thức phù 3 55 20 5 2,62 2 hợp Chương trình đào tạo đáp ứng 4 43 35 2 2,51 5 được yêu cầu công việc Chương trình đào tạo có tính 5 51 25 4 2,59 3 liên thông với bậc đại học 2.3.3. Thực trạng hoạt động dạy học trình độ thạc sĩ Hoạt động dạy học trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN bao gồm hoạt động giảng dạy của giảng viên và hoạt động học tập của học viên. Bảng 2.6. Thực trạng hoạt động dạy học trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN Kết quả Bình Chưa Điểm Thứ STT Nội dung Tốt thường tốt TB bậc (3 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Hoạt động dạy 1 Hoạt động biên soạn giáo trình 65 14 1 2,80 3 2 Hoạt động lên lớp (giảng dạy) 67 11 2 2,81 2 Hoạt động kiểm tra, đánh giá học 3 63 13 4 2,74 4 viên 4 Hoạt động hướng dẫn học viên 70 8 2 2,85 1 Hoạt động học 1 Hoạt động lên lớp (học tập) 55 16 9 2,58 3 2 Hoạt động tự học 52 14 14 2,48 4 3 Hoạt động kiểm tra, đánh giá 57 15 8 2,61 2 Hoạt động nghiên cứu khoa học, 4 65 12 3 2,78 1 viết báo, làm luận văn 13
16. 2.3.4. Thực trạng đội ngũ giảng viên tham gia giảng dạy Về đội ngũ giảng viên cơ hữu của Trường, số có chức danh giáo sư, phó giáo sư chiếm 42,5% (142/334), số cán bộ có học vị tiến sĩ và tiến sĩ khoa học chiếm 95% (317/334), số có học vị từ thạc sĩ trở lên chiếm 98,8% (330/334). Bảng 2.7. Thực trạng đội ngũ giảng viên tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN Kết quả Bình Chưa Điểm Thứ STT Nội dung Tốt thường tốt TB bậc (3 điểm) (2 điểm) (1 điểm) 1 Đủ về số lượng 62 15 3 2,74 4 2 Đảm bảo về trình độ chuyên môn 73 7 0 2,91 1 3 Trình độ sư phạm của giảng viên 70 9 1 2,86 2 4 Nhiệt tình, yêu nghề 68 11 1 2,84 3 2.3.5. Thực trạng cơ sở vật chất phục vụ đào tạo Bảng 2.8. Thực trạng cơ sở vật chất tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN Kết quả Phân Chưa Điểm Thứ STT Nội dung Đồng ý vân đồng ý TB bậc (3 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Phòng học, phòng thí nghiệm đáp 1 69 11 0 2,86 3 ứng yêu cầu Hệ thống máy tính, mạng 2 75 4 1 2,93 1 internet, wifi hoạt động tốt Hệ thống thư viện và thư viện 3 50 19 11 2,49 4 điện tử hoạt động tốt Khuôn viên Nhà trường sạch sẽ, 4 74 4 2 2,9 2 thoải mái 2.4. Thực trạng quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội Tác giả đã tiến hành phỏng vấn các đối tượng liên quan về mức độ quan trọng của công tác quản lý đối với chất lượng đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN. 14
17. Bảng 2.9. Mức độ quan trọng của công tác quản lý đối với chất lượng đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN Ý kiến STT Mức độ Số lượng Tỉ lệ % 1 Rất quan trọng 69 86% 2 Quan trọng 11 14% 3 Không quan trọng 0 0% 2.4.1. Thực trạng quản lý công tác tuyển sinh đào tạo trình độ thạc sĩ Bảng 2.10. Thực trạng quản lý công tác tuyển sinh đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN Kết quả Bình Chưa Điểm Thứ STT Nội dung Tốt thường tốt TB bậc (3 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Việc xây dựng và phân bổ chỉ 1 50 20 10 2,50 5 tiêu đào tạo Việc xây dựng kế hoạch tuyển 2 55 19 6 2,61 3 sinh 3 Công tác quảng bá tuyển sinh 56 14 10 2,58 4 Quản lý qua cổng thông tin tuyển 4 62 9 9 2,66 2 sinh Công tác tổ chức thi nghiêm túc 5 75 5 0 2,94 1 và đúng quy chế 2.4.2. Thực trạng quản lý chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ Bảng 2.11. Thực trạng quản lý chương trình đào tạo tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN Kết quả Phân Chưa Điểm Thứ STT Nội dung Đồng ý vân đồng ý TB bậc (3 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Quản lý việc xây dựng mục tiêu 1 59 15 6 2,66 2 đào tạo và chuẩn đầu ra Có sự bổ sung, cập nhật chương 2 50 24 6 2,55 4 trình đào tạo một cách kịp thời Xây dựng kế hoạch phát triển 3 61 17 2 2,74 1 chương trình đào tạo Thường xuyên đối chiếu mục tiêu 4 50 21 9 2,51 5 và kết quả đào tạo Thường xuyên kiểm tra việc thực 5 54 22 4 2,63 3 hiện chương trình đào tạo 15
18. 2.4.3. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học Bảng 2.12. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN Kết quả Bình Chưa Điểm Thứ STT Nội dung Tốt thường tốt TB bậc (3 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Quản lý thực hiện kế hoạch 1 62 15 3 2,74 3 giảng dạy Quản lý thực hiện công tác giảng 2 60 17 3 2,71 4 dạy đúng quy định 3 Quản lý công tác thi, kiểm tra 68 11 1 2,84 1 4 Quản lý hoạt động học tập 59 14 7 2,65 5 Công tác xét học vụ và xử lý học 5 63 14 3 2,75 2 vụ Hỗ trợ học viên trong các hoạt 6 62 7 11 2,64 6 động nghiên cứu khoa học 2.4.4. Thực trạng quản lý đội ngũ giảng viên Bảng 2.13. Thực trạng quản lý đội ngũ giảng viên tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN Kết quả Bình Chưa Điểm Thứ STT Nội dung Tốt thường tốt TB bậc (3 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Việc thường xuyên cập nhật 1 danh sách, thông tin của các 30 8 2 2,70 4 giảng viên Chính sách hỗ trợ các giảng viên 2 32 5 3 2,73 3 trẻ về tài chính Việc tạo điều kiện để giảng viên 3 tham gia học tập nâng cao trình 36 4 0 2,90 1 độ Việc tạo điều kiện để giảng viên 4 35 4 1 2,85 2 tham gia nghiên cứu khoa học Việc thực hiện lấy ý kiến đánh 5 27 10 3 2,60 5 giá giảng viên sau mỗi học kỳ 16
19. 2.4.5. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất Bảng 2.14. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN Kết quả Phân Chưa Điểm Thứ STT Nội dung Đồng ý vân đồng ý TB bậc (3 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Bố trí phòng học, phòng thí 1 69 11 0 2,86 1 nghiệm theo đúng thời khóa biểu Các phòng học, phòng thí 2 nghiệm thường xuyên được sửa 52 20 8 2,55 4 chữa, cải tạo, nâng cấp Việc quản lý sử dụng phòng học, 3 phòng thí nghiệm theo đúng quy 65 13 2 2,79 2 định và đảm bảo an toàn Hoạt động phổ biến, khuyến 4 khích học viên sử dụng phần 51 19 10 2,51 5 mềm thư viện điện tử Hoạt động kiểm tra, giám sát 5 55 22 3 2,65 3 việc sử dụng cơ sở vật chất 2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội 2.5.1. Kết quả đạt được trong đào tạo và quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ Trong nhiều năm qua, Trường ĐHKHTN luôn là cái nôi đào tạo cán bộ có trình độ cao về khoa học cơ bản cho nhiều trường đại học và viện nghiên cứu trên cả nước. Các HVCH tốt nghiệp từ Trường ĐHKHTN đều được đánh giá cao bởi tinh thần, thái độ và năng lực. Nhiều người đã và đang giữ những vị trí quan trọng trong cơ quan, tổ chức. Đã có hơn 8000 HVCH của Nhà trường đã tốt nghiệp và có đóng góp đáng kể cho sự phát triển của xã hội. Mỗi người trong đó đều tự hào vì đã từng học tập dưới mái trường Đại học Khoa học Tự nhiên. Trường ĐHKHTN là đơn vị đứng đầu trong toàn ĐHQGHN nhiều năm liên tục ở tiêu chí công bố quốc tế (chiếm hơn 50% số công bố quốc tế của toàn ĐHQGHN). Các công bố này có phần đóng góp không nhỏ của hoạt động đào tạo và quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ. Hệ thống quản lý hoạt động đào tạo thạc sĩ của Nhà trường đã kiện toàn và có được sự phối hợp nhịp nhàng giữa các đơn vị liên quan hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho học viên của nhà trường. 17
20. 2.5.2. Những hạn chế Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN vẫn còn một số hạn chế, tồn tại như sau: - Số chuyên ngành đào tạo quá nhiều, dẫn tới số học viên ở mỗi CTĐT ít, việc tổ chức đào tạo gặp nhiều khó khăn. - Quy mô tuyển sinh những năm gần đây càng ngày càng giảm. - Việc ứng dụng các kết quả của các đề tài luận văn trong thực tiễn chưa nhiều, sự phối hợp giữa 2 lĩnh vực chủ yếu của trường đại học là đào tạo và khoa học công nghệ còn cần chặt chẽ hơn nữa. 2.5.3. Nguyên nhân của hạn chế 2.5.3.1. Nguyên nhân chủ quan - Các chuyên ngành đào tạo được xây dựng từ lâu và gắn bó với các đơn vị đào tạo cấp khoa, bộ môn, rất khó có thể điều chỉnh. - Công tác quảng bá tuyển sinh đào tạo trình độ thạc sĩ còn chưa tương xứng nếu so sánh với bậc đại học. - Cơ chế hỗ trợ, liên hệ giữa đào tạo và khoa học công nghệ chưa được thiết lập. - Kinh phí để duy trì, vận hành hệ thống máy móc, trang thiết bị phục vụ đào tạo tốn kém. 2.5.3.2. Nguyên nhân khách quan - Trong bối cảnh mới của nền kinh tế thị trường, sức thu hút của khoa học cơ bản giảm, dẫn tới số lượng học viên giảm. - Nhiều trường đại học, viện nghiên cứu đã được cấp phép đào tạo trình độ thạc sĩ. - Nhiều cơ sở giáo dục quốc tế tham gia vào thị trường giáo dục ở Việt Nam. Kết luận chương 2 Trong chương này, tác giả đã có những nét khái quát về thực trạng quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN. Qua phân tích thực trạng quản lý công tác tuyển sinh, chương trình đào tạo, quá trình dạy học, cơ sở vật chất phục vụ đào tạo và quản lý đội ngũ giảng viên, chúng ta có thể khẳng định việc quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN đã được thực hiện đúng quy định và có những kết quả nhất định. Tuy nhiên, trước yêu cầu ngày càng cao của xã hội nói chung và giáo dục nói riêng, Trường ĐHKHTN cần thiết phải có những biện pháp quản lý để tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo trình độ thạc sĩ. Đó sẽ là nội dung được đề cập đến trong chương 3 của luận văn này. 18
21. CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO TRÌNH ĐỘ THẠC SĨ TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN - ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI 3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo thực hiện đúng Quy chế đào tạo 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa 3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả và khả thi 3.2. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội 3.2.1. Biện pháp 1: Đổi mới quản lý công tác tuyển sinh đào tạo trình độ thạc sĩ 3.2.2. Biện pháp 2: Quản lý rà soát và điều chỉnh chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ theo hướng đáp ứng yêu cầu xã hội 3.2.3. Biện pháp 3: Triển khai các hoạt động đảm bảo chất lượng trong quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ 3.2.4. Biện pháp 4: Quản lý, phát triển đội ngũ giảng viên đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu và chuẩn hóa về trình độ trong đào tạo trình độ thạc sĩ 3.2.5. Biện pháp 5: Quản lý bảo đảm cơ sở vật chất và tài chính phục vụ đào tạo trình độ thạc sĩ 3.3. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và khả thi của các giải pháp quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội. 3.3.1. Mục đích, nội dung và phương pháp khảo nghiệm Để kiểm chứng mức độ cần thiết và khả thi của các giải pháp quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tạị Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN, tác giả đã dùng phương pháp lấy ý kiến chuyên gia. 3.3.2. Kết quả khảo nghiệm 3.3.2.1. Kết quả khảo nghiệm mức độ cần thiết 19
22. Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm mức độ cần thiết của các biện pháp Mức độ cần thiết Điểm Thứ STT Biện pháp quản lý Rất Cần Không TB bậc cần thiết thiết cần thiết (3 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Đổi mới quản lý công tác 1 tuyển sinh đào tạo trình độ 27 13 0 2,68 2 thạc sĩ Quản lý rà soát và điều chỉnh chương trình đào tạo trình độ 2 31 9 0 2,78 1 thạc sĩ theo hướng đáp ứng yêu cầu xã hội Triển khai các hoạt động đảm bảo chất lượng trong quản lý 3 19 21 0 2,48 5 hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ Quản lý, phát triển đội ngũ giảng viên đủ về số lượng, 4 đồng bộ về cơ cấu và chuẩn 21 19 0 2,53 4 hóa về trình độ trong đào tạo trình độ thạc sĩ Quản lý bảo đảm cơ sở vật 5 chất và tài chính phục vụ đào 25 15 0 2,63 3 tạo trình độ thạc sĩ Trung bình 2,62 20
23. 3.3.2.2. Kết quả khảo nghiệm mức độ khả thi Bảng 3.3. Kết quả khảo nghiệm mức độ khả thi của các biện pháp Mức độ khả thi Điểm Thứ STT Biện pháp quản lý Rất Không Khả thi TB bậc khả thi khả thi (2 điểm) (3 điểm) (1 điểm) Đổi mới quản lý công tác 1 tuyển sinh đào tạo trình độ 26 14 0 2,65 1 thạc sĩ Quản lý rà soát và điều chỉnh chương trình đào tạo trình độ 2 20 18 2 2,45 3 thạc sĩ theo hướng đáp ứng yêu cầu xã hội Triển khai các hoạt động đảm bảo chất lượng trong quản lý 3 17 20 3 2,35 4 hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ Quản lý, phát triển đội ngũ giảng viên đủ về số lượng, 4 đồng bộ về cơ cấu và chuẩn 19 21 0 2,48 2 hóa về trình độ trong đào tạo trình độ thạc sĩ Quản lý bảo đảm cơ sở vật 5 chất và tài chính phục vụ đào 15 20 5 2,25 5 tạo trình độ thạc sĩ Trung bình 2,44 Kết luận chương 3 Trong chương này, trên cơ sở lý luận và trực trạng quản lý, tác giả đã đề xuất 5 biện pháp quản lý hoạt động đào tạo thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN. Các biện pháp này, đều đã nhận được đánh giá cao từ các ý kiến của các cán bộ quản lý, các giảng viên của nhà trường. Các biện pháp trên có mối quan hệ chặt chẽ với nhau tạo thành một hệ thống. Các biện pháp này không thể chỉ được thực hiện rời rạc mà phải được đồng bộ thực hiện để đạt hiệu quả tốt nhất trong công tác quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN. 21
24. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ KẾT LUẬN Dựa trên kết quả nghiên cứu về lí luận quản lý và nghiên cứu thực trạng quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN, tác giả xin đưa ra một số kết luận sau: - Luận văn đã làm rõ các khái niệm về quản lý, đào tạo, đào tạo trình độ thạc sĩ, quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ. - Luận văn cũng làm rõ các nội dung quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ bao gồm 5 hoạt động: Quản lý công tác tuyển sinh, Quản lý chương trình đào tạo, Quản lý quá trình dạy học, Quản lý đội ngũ giảng viên, Quản lý cơ sở vật chất phục vụ đào tạo. Các hoạt động này có liên quan chặt chẽ với nhau hợp thành nội dung quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN. - Luận văn đã xác định được những ưu điểm, hạn chế trong đào tạo và quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ cũng như những nguyên nhân của hạn chế. - Trên cơ sở lý luận về quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ, từ kết quả khảo sát thực trạng hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, tác giả đã đề xuất 5 biện pháp để nâng cao chất lượng công tác quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ tại nhà trường. Đó là: Đổi mới quản lý công tác tuyển sinh đào tạo trình độ thạc sĩ, Quản lý rà soát và điều chỉnh chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ theo hướng đáp ứng yêu cầu xã hội, Triển khai các hoạt động đảm bảo chất lượng trong quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ, Quản lý, phát triển đội ngũ giảng viên đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu và chuẩn hóa về trình độ trong đào tạo trình độ thạc sĩ, Quản lý bảo đảm cơ sở vật chất và tài chính phục vụ đào tạo trình độ thạc sĩ. Đồng thời, tác giả cũng tiến hành khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp này và khẳng định được các biện pháp này là cần thiết và khả thi. KHUYẾN NGHỊ Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo - Hoàn thiện hệ thống các văn bản pháp quy, quy định, quy chế liên quan đến đào tạo trình độ thạc sĩ. - Triển khai hệ thống đảm bảo chất lượng đào tạo trình độ thạc sĩ tại các cơ sở giáo dục đại học. 22
25. Đối với Đại học Quốc gia Hà Nội - Thống nhất hệ thống văn bản pháp quy với Bộ Giáo dục và Đào tạo. - Tiến hành rà soát thực trạng đào tạo và quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại các đơn vị trực thuộc ĐHQGHN, qua đó xác định các vấn đề tồn tại và tìm hướng giải quyết. - Xem xét và phê duyệt các phương thức đổi mới tuyển sinh phù hợp với tình hình mới. - Tạo điều kiện để Trường ĐHKHTN tiến hành tái sắp xếp và đổi mới ngành, chuyên ngành đào tạo. - Có chính sách hỗ trợ tài chính cho các hoạt động đào tạo và nghiên cứu khoa học. - Hoàn thiện cổng thông tin tuyển sinh và cổng thông tin đào tạo sau đại học. Đối với Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Quán triệt tới các đối tượng cán bộ, học viên về tầm quan trọng của đào tạo sau đại học nói chung, đào tạo trình độ thạc sĩ nói riêng đối với Trường ĐHKHTN - một nhà trường có lịch sử và truyền thống đào tạo chất lượng cao. - Xây dựng phương thức tuyển sinh sau đại học phù hợp với đặc thù của nhà trường. - Tập trung nguồn lực tiến hành tái sắp xếp và đổi mới ngành, chuyên ngành đào tạo, qua đó xây dựng, điều chỉnh lại các CTĐT. 23