Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay

Nội dung text: Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC MẪN BÁ NAM QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HIỆU TRƯỞNG CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN YÊN PHONG, TỈNH BẮC NINH TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY Chuyên ngành: Quản lý Giáo dục Mã số: 8.14.01.14 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2019
2. Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: TS. Pham Hồng Dương Phản biện 1: Phản biện 2: Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận văn thạc sỹ Họp tại Học viện Quản lý giáo dục Vào hồi giờ phút ngày tháng năm 2018 Có thể tìm hiểu luận văn tại: Thư viện Học viện Quản lý giáo dục
3. 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Thân Nhân Trung trong bài văn bia khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Đại Bảo thứ 3 (1442) đã viết “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”; Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã nói rằng: “Cán bộ là cái gốc của mọi việc”. Thực tế đã chứng minh: Thời đại nào, quốc gia nào, ngành nghề nào cũng cần có người tài, ngành Giáo dục cũng không nằm ngoài quy luật đó. Do vậy ngành Giáo dục muốn phát triển cần phải có đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên giỏi. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ cùng với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các quốc gia thì vai trò của giáo dục càng trở nên quan trọng. Giáo dục là nền tảng của sự phát triển khoa học và công nghệ, là động lực phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Giáo dục giữ vai trò quan trọng trong việc đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của xã hội hiện đại. Trong Báo cáo chính trị của Ban chấp hành Trung ương Đảng, Khóa X đã khẳng định:“Giáo dục và đào tạo cùng với khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu là nền tảng và động lực thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” [12]. Do vậy tại Hội nghị lần thứ 8 khóa XI của Đảng Cộng sản Việt Nam đã thông qua Nghị quyết số 29 - NQ/TW ngày 04/11/2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Nghị quyết đã chỉ rõ việc đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là khâu then chốt [13]. Với những chủ trương, chính sách về hoạt động giáo dục như trên, muốn đạt được thì nhân tố con người là vô cùng quan trọng. Chất lượng giáo dục, hiệu quả đào tạo phụ thuộc rất lớn vào vai trò quản lý nhà trường, trong đó Hiệu trưởng là hạt nhân là người quyết định việc tổ chức thực hiện có hiệu quả mục tiêu giáo dục - đào tạo của nhà trường. Đối với giáo dục trung học cơ sở, đội ngũ Hiệu trưởng trường trung học cơ sở là những cán bộ quản lý giáo dục “Chịu trách nhiệm quản lý các hoạt động của nhà trường” một cấp học có mục tiêu “Giáo dục trung học cơ sở nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những kết quả của giáo
4. 2 dục tiểu học; có học vấn phổ thông ở trình độ cơ sở và những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học trung học phổ thông, trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động”[41]. Chính vì vậy, đội ngũ này cần phải có phẩm chất và năng lực đạt chuẩn nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo trong giai đoạn hiện nay. Trong những năm qua kết quả giáo dục và đào tạo của tỉnh Bắc Ninh nói chung và của huyện Yên Phong nói riêng có nhiều chuyển biến rõ rệt cả về quy mô lẫn chất lượng. Nhưng kết quả giáo dục trong các trường THCS ở huyện Yên Phong tỉnh Bắc Ninh vẫn chưa có đột phá, chưa xứng tầm với sự quan tâm, đầu tư của cấp ủy, chính quyền địa phương và sự đồng thuận, ủng hộ của cha mẹ học sinh. Một trong những nguyên nhân cơ bản đó là năng lực của đội ngũ hiệu trưởng các trường THCS trong toàn huyện còn hạn chế. Hiệu trưởng các nhà trường lãnh đạo, quản lý, điều hành nhà trường theo kinh nghiệm là chính mà ít được đào tạo, bồi dưỡng một cách hệ thống, thiếu bài bản và chuyên nghiệp. Do đó, chất lượng hoạt động quản lý trong các trường THCS chưa đạt hiệu quả cao: Thể hiện trong quản lý chất lượng, quản trị nhà trường, quản lý nhân lực, quản lý sự thay đổi, giải quyết các tình huống phát sinh trong thực tiễn giáo dục. Xuất phát từ lí do trên và từ thực tiễn hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS tại địa phương nơi tác giả công tác, để nâng cao hơn nữa hiệu quả quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS, tác giả chọn đề tài“Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục. 2. Mục tiêu nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và phân tích thực trạng hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh; đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu. 3.1. Khách thể nghiên cứu. Hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS
5. 3 3.2. Đối tượng nghiên cứu. Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh 4. Giả thuyết khoa học. Việc quản lý các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh sẽ đạt hiệu quả cao, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong bối cảnh hiện nay, nếu Hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong có đủ phẩm chất, năng lực và trình độ. Do vậy nếu thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh sẽ góp phần nâng cao phẩm chất, năng lực, trình độ của hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Khảo sát, phân tích thực trạng hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu. 6.1. Giới hạn về nội dung nghiên cứu Trong phạm vi đề tài này chỉ tập trung nghiên cứu lý luận và khảo sát thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh. 6.2. Giới hạn về đối tượng khảo sát Đối tượng khảo sát trong luận văn là đội ngũ CBQL Sở GD&ĐT Bắc Ninh, Phòng Giáo dục và Đào tạo Yên Phong và Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh 6.3. Về thời gian Các số liệu được thu thập trong 3 năm (từ năm 2016 đến hết năm 2018) 7. Phương pháp nghiên cứu. 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
6. 4 Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa các vấn đề lý luận từ các tài liệu lý luận và thực tiễn có liên quan đến việc quản lý hoạt động bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS, bao gồm: - Các tài liệu, văn kiện của Đảng, Nhà nước về hoạt động bồi dưỡng CBQLGD các cấp, về hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS; - Các kết quả nghiên cứu, tài liệu trong nước và ngoài nước về quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS 7.2.Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.1 Phương pháp điều tra Xây dựng các phiếu điều tra phù hợp với nội dung luận văn, thống kê, phân tích các dữ liệu nhằm khảo sát hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh của CBQL Sở, Phòng Giáo dục và Đào tạo và Hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh. 7.2.2 Phương pháp chuyên gia Thông qua bảng hỏi các ý kiến chuyên gia, các cán bộ quản lý giáo dục, các hiệu trưởng có nhiều kinh nghiệm để khảo sát tình hình quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh. 7.2.3 Phương pháp tổng kết kinh nghiệm Xem xét những thành quả đã đạt được trong hoạt động bồi dưỡng CBQL nói chung và hiệu trưởng các trường THCS nói riêng để rút ra những kết luận sử dụng vào quá trình nghiên cứu. 7.2.4 Phương pháp khảo nghiệm Xin ý kiến đánh giá của các chuyên gia, cán bộ quản lý giáo dục về các kết quả nghiên cứu, các biện pháp đề xuất trong luận văn. 7.3. Nhóm phương pháp thống kê toán học và xử lý số liệu Sau khi thu thập thông tin, tác giả tiến hành tổng hợp, thống nhất toàn bộ nội dung, các nhận xét từ đó tìm ra mối liên hệ giữa các thông tin thông qua việc lập các biểu đồ, bảng thống kê số liệu bằng cách sử dụng phần mềm Excel. Các số liệu sau khi được xử lý, sắp xếp một cách hợp lý để việc phân tích dữ liệu được hệ thống thuận lợi và đạt được hiệu quả cao nhất.
7. 5 8. Đóng góp của luận văn Về mặt lý luận, luận văn góp phần làm phong phú thêm về lý luận vấn đề quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS hiện nay. Về mặt thực tiễn, kết quả nghiên cứu của luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho việc nghiên cứu, giảng dạy và tổ chức hoạt động bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục nói chung và hiệu trưởng các trường THCS nói riêng. 9. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, phần kết luận và khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo, các phụ lục luận văn được cấu trúc thành ba chương: CHƯƠNG 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. CHƯƠNG 2: Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. CHƯƠNG 3: Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HIỆU TRƯỞNG CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề. 1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài. Vấn đề bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho hiệu trưởng trường học không còn là vấn đề mới. Song quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý như thế nào thì những công trình trên chưa chỉ rõ và chưa đi sâu bồi dưỡng các kỹ năng cụ thể mà chỉ nêu tầm quan trọng và nội dung bồi dưỡng chung cho CBQL giáo dục. 1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam. Những nghiên cứu trên chưa đề cập cụ thể đến vấn đề quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho hiệu trưởng trường phổ thông nói chung, hiệu trưởng trường THCS nói riêng về nghiệp vụ, kỹ năng quản lý. Đặc biệt, địa bàn huyện Yên Phong tỉnh Bắc Ninh chưa có công trình nào nghiên cứu về Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Vì vậy, việc nghiên cứu cơ sở
8. 6 lý luận, thực trạng và đề xuất các biện pháp các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh là cần thiết. 1.2. Một số khái niệm cơ bản. 1.2.1. Quản lý Quản lý được thực hiện thông qua các chức năng. Chức năng quản lý là hình thức biểu hiện sự tác động có chủ đích của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý. Đó là tập hợp các nhiệm vụ khác nhau mà chủ thể quản lý tiến hành trong quá trình quản lý. Chức năng quản lý gồm: Lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra. 1.2.2. Cán bộ quản lý, Cán bộ quản lý giáo dục Cán bộ quản lý là khái niệm dùng để chỉ những người mà hoạt động nghề nghiệp của họ hoàn toàn hay chủ yếu gắn với việc thực hiện chức năng quản lý trong một tổ chức; nhằm điều hành, hướng dẫn và tổ chức thực hiện những quyết định của cán bộ lãnh đạo tổ chức đó. Từ khái niệm CBQL, có thể hiểu cán bộ quản lý giáo dục là cán bộ quản lý làm việc trong một cơ quan quản lý giáo dục hoặc trong một cơ sở giáo dục, nhằm điều hành, hướng dẫn và tổ chức thực hiện những quyết định của cán bộ lãnh đạo giáo dục của cơ quan hoặc cơ sở đó. 1.2.3. Hiệu trưởng, hiệu trưởng trường THCS Theo điều 54 Luật Giáo dục 2005, sửa đổi bổ sung năm 2009: “Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm quản lý các hoạt động của nhà trường, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền bổ nhiệm, công nhận”. Hiệu trưởng trường THCS thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ trường trung học và phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn được quy định tại Chuẩn hiệu trưởng trường trung học. 1.2.4. Bồi dưỡng và Hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS Bồi dưỡng là một trong ba quá trình giáo dục nối tiếp và xen kẽ nhau, gồm đào tạo, bồi dưỡng và đào tạo lại. Hoạt động bồi dưỡng là quá trình bổ sung tri thức, kỹ năng, nhằm nâng cao trình độ trong lĩnh vực hoạt động chuyên môn nào đó mà người ta đã có một trình độ chuyên môn nhất định. Đối với hiệu trưởng các trường THCS hoạt động bồi dưỡng tạo điều kiện cho người hiệu trưởng có cơ hội củng cố và mở rộng một cách có hệ thống những tri thức, kĩ năng chuyên môn,nghiệp vụ sư phạm và quản lý giáo dục sẵn có để lao động nghề nghiệp một cách có hiệu quả hơn; mặt khác cũng qua bồi dưỡng người học biết chọn lọc, tiếp thu
9. 7 phát huy các mặt mạnh, khắc phục bổ sung những mặt còn hạn chế, bồi dưỡng kịp thời, động viên họ làm việc tự giác với tinh thần trách nhiệm đạt hiệu suất cao. 1.2.5. Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS là tập hợp các tác động của chủ thể quản lý vào các hoạt động lập kế hoạch; tổ chức; chỉ đạo; kiểm tra đánh giá bồi dưỡng, nhằm sử dụng các nguồn lực tổ chức (nhân lực, vật lực, tài lực, tin lực) để đạt được mục tiêu bồi dưỡng hiệu quả nhất. Công cụ chủ yếu để quản lý hoạt động bồi hiệu trưởng trường THCS là các quy định của nhà nước và Bộ GD&ĐT về bồi dưỡng cán bộ QLGD nói chung và bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS nói riêng. Phương pháp quản lý bao gồm việc lựa chọn công cụ, phương tiện quản lý (như quyền lực, quyết định, cơ chế chính sách,tài chính ) và lựa chọn cách thức tác động (tác động bằng quyền lực, tác động bằng kinh tế; tác động bằng tư tưởng chính trị ) của CBQL bồi dưỡng tới đối tượng quản lý. 1.3. Những yêu cầu đối với hiệu trưởng trường THCS trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 1.3.1. Bối cảnh đổi mới giáo dục phổ thông Cùng với sự đổi mới căn bản, toàn diện của cả hệ thống giáo dục, giáo dục phổ thông cũng đang có sự đổi mới căn bản, toàn diện trên tất cả các phương diện, từ mục tiêu, nội dung, phương pháp, đánh giá chất lượng giáo dục đến hoạt động quản lý các nhà trường. Những đổi mới căn bản, toàn diện trên đây của giáo dục phổ thông đã tác động mạnh mẽ đến toàn bộ hoạt động của các trường phổ thông nói chung, hoạt động bồi dưỡng và quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường phổ thông nói riêng. 1.3.2. Vai trò của hiệu trưởng trường trung học cơ sở trong bối cảnh đổi mới giáo dục phổ thông Là người lãnh đạo nhà trường, Hiệu trưởng cần có năng lực vượt trội đồng nghiệp về phân tích tình hình, đề ra được kế hoạch phát triển nhà trường phù hợp quy luật và là điểm tựa tinh thần của tập thể sư phạm. Là người quản lý nhà trường, hiệu trưởng phải xử lý công việc hàng ngày sao cho cho bộ máy nhà trường hoạt động nhịp nhàng, chất lượng, hiệu quả, giáo dục không ngừng được cải thiện. Yêu cầu chung đối với người hiệu trưởng là có tư duy toàn thể và hành động cụ thể.
10. 8 Tất cả những thay đổi trên đòi hỏi hiệu trưởng trường THCS phải được chuẩn bị chu đáo và thường xuyên về chuyên môn - nghiệp vụ quản lí chủ yếu thông qua đào tạo - bồi dưỡng. 1.4. Hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học cơ sở. 1.4.1. Mục tiêu bồi dưỡng Mục tiêu bồi dưỡng là trả lời cho câu hỏi bồi dưỡng đạt những chuẩn gì về kiến thức, kỹ năng và thái độ ra sao, chất lượng người học sau bồi dưỡng như thế nào. Do vậy, mục tiêu bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS cần được xây dựng theo chuẩn hiệu trưởng. Chú trọng các mục tiêu lâu dài, mục tiêu trước mắt đối với việc hình thành năng lực, phẩm chất người học sau khóa bồi dưỡng, khả năng đáp ứng yêu cầu của xã hội và yêu cầu của các nhà trường, khả năng thích ứng với môi trường và phát huy những kiến thức đã học, hoàn thiện và nâng cao năng lực quản lý nhà trường. 1.4.2. Nội dung, chương trình bồi dưỡng Hiện nay nội dung, chương trình bồi dưỡng hiệu trưởng THCS theo quy định là Chương trình bồi dưỡng theo quyết định 382 của Bộ GD&ĐT, được xây dựng một cách hệ thống. - Bồi dưỡng một số kĩ năng: nghiên cứu khoa học; quản lý và lãnh đạo sự thay đổi; định dạng văn hóa và xây dựng thương hiệu nhà trường; phong cách lãnh đạo 360o; giải quyết xung đột; - Bồi dưỡng nâng cao trình độ tin học,ngoại ngữ; - Bồi dưỡng cập nhật và hướng dẫn thực hiện các văn bản ban hành hằng năm của các cấp, Ngành. 1.4.3. Phương pháp bồi dưỡng Luật Giáo dục qui định: Phương pháp giáo dục phải phát huy tính tích cực,tự giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học; bồi dưỡng cho người học năng lực tự học, khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên. Định hướng đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục theo tinh thần Nghị quyết 29 nêu rõ: Phương pháp dạy và học cần khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc;phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kĩ năng của người học, tập trung dạy cách học, cách nghĩ và tự học, theo phương châm "giảng ít, học nhiều".
11. 9 1.4.4. Hình thức bồi dưỡng Ngoài hình thức bồi dưỡng tập trung tại cơ sở bồi dưỡng hoặc theo hình thức vừa học, vừa làm tại địa phương theo lớp một đợt hoặc nhiều đợt cần phải xây dựng hệ thống bồi dưỡng từ xa, qua mạng, trực tuyến. 1.5. Nội dung quản lý bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS. 1.5.1. Lập kế hoạch bồi dưỡng. Lập kế hoạch là quá trình xác định mục tiêu phát triển giáo dục và quyết định những biện pháp tốt nhất để thực hiện mục tiêu đó. Nó đảm bảo cho tiến trình quản lý được thực hiện một cách khoa học, có tính logic chặt chẽ, tính hệ thống và là cơ sở huy động tối đa các nguồn lực cho việc thực hiện các mục tiêu và là căn cứ cho việc kiểm tra, đánh giá. Để lập kế hoạch bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS cần thực hiện các công việc sau: - Phân tích bối cảnh, đánh giá thực trạng, xác định nhu cầu bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS - Xác định mục tiêu của hoạt động bồi dưỡng. - Dự kiến các nguồn lực (nhân lực, tài lực, vật lực và thời gian) cho hoạt động bồi dưỡng. - Dự kiến các giải pháp thực hiện mục tiêu và hình thức bồi dưỡng. 1.5.2. Tổ chức bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS Để tổ chức tốt hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học cơ sở,trước hết cần thực hiện như sau: 1) Thiết lập cơ cấu tổ chức với các bộ phận cơ bản (Lãnh đạo, chuyên viên phụ trách chuyên môn, chuyên viên phụ trách thanh quyết toán, đại diện giáo viên tham gia giảng dạy ); 2) Phân chia quyền hạn, nghĩa vụ, trách nhiệm giữa các bộ phận và xác định các mối quan hệ ngang dọc trong cơ cấu tổ chức; 3) Chọn lựa CBQL các bộ phận để đáp ứng yêu cầu quản lý: Phải là những người có uy tín chuyên môn, được đào tạo về khoa học QLGD; có phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống tốt, là tấm gương tốt cho giáo viên, nhân viên, học viên; có năng lực lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo thực hiện và kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng 4) Đội ngũ GV phải đảm bảo đạt chuẩn trình độ đào tạo, vừa có đức vừa có tài. Có năng lực tìm hiểu học viên, năng lực tìm hiểu môi trường giáo dục, năng lực giao tiếp, năng lực tự học và nghiên cứu khoa học
12. 10 5) Đội ngũ chuyên viên, nhân viên phải có tính chuyên nghiệp, phục vụ nhiệt tình năng nổ, trách nhiệm với công việc được giao. 1.5.3. Chỉ đạo bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS Chỉ đạo về thực chất là những hành động xác lập quyền chủ huy và sự can thiệp của chủ thể quản lý trong toàn bộ quá trình quản lý, chính là việc huy động mọi lực lượng vào việc thực hiện và điều hành các hoạt động để hoàn thành kế hoạch đề ra. Chỉ đạo bồi dưỡng đội ngũ hiệu trưởng các trường THCS, gồm các bước sau: - Lựa chọn phương án tối ưu để ra các quyết định hướng dẫn triển khai các nhiệm vụ thực hiện kế hoạch bồi dưỡng: Căn cứ vào mục tiêu, nội dung của kế hoạch, lãnh đạo các cấp quản lý giáo dục lựa chọn phương án tối ưu để ra các quyết định bám sát mục tiêu, kịp thời và hợp lí và quán triệt các nguyên tắc hoạt động trong triển khai bồi dưỡng. - Sử dụng các phương pháp quản lý để điều hành quá trình bồi dưỡng: Phối hợp các phương pháp quản lý trong việc điều hành như phương pháp hành chính, phương pháp tâm lý xã hội, phương pháp kinh tế để điều hành các hoạt động bồi dưỡng diễn ra một cách thuận lợi. - Giám sát và điều chỉnh hoạt động bồi dưỡng: Là quá trình hoạt động của CBQL nhằm theo dõi việc thực hiện nhiệm vụ của các bộ phận, cá nhân để phát hiện ra những mặt tích cực cần phát huy, những hạn chế, sai lệch cần khắc phục, từ đó đưa ra các quyết định điều chỉnh kịp thời và phù hợp cho quá trình quản lý bồi dưỡng đang diễn ra và cơ thiết lập quá trình quản lý bồi dưỡng tiếp theo. 1.5.4. Kiểm tra, đánh giá bồi dưỡng đội ngũ hiệu trưởng trường THCS Chức năng kiểm tra là một trong những chức năng quan trọng của quá trình quản lý, có nhiều vai trò trong việc giúp hoàn thành các nhiệm vụ của các đối tượng quản lý. 1.6. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường trung học cơ sở. 1.6.1. Yếu tố chủ quan 1.6.1.1. Uy tín, thương hiệu của cơ sở bồi dưỡng 1.6.1.2. Môi trường giảng day - học tập 1.6.1.3. Trình độ, nhu cầu bồi dưỡng của đội ngũ học viên (cán bộ quản lý trường trung học cơ sở) 1.6.1.4. Trình độ chuyên môn của giảng viên
13. 11 1.6.2. Yếu tố khách quan 1.6.2.1. Toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế 1.6.2.2. Điều kiện kinh tế - xã hội 1.6.2.3. Sự quan tâm của các cấp lãnh đạo Sở, Ban, Ngành 1.6.2.4. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về chuẩn năng lực đối với hiệu trưởng trường trung học cơ sở 1.6.2.5. Cơ chế, chính sách quản lý của Nhà nước, của Ngành về tổ chức bồi dưỡng giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục Ngoài ra, vai trò của công nghệ thông tin và truyền thông; thời gian học phù hợp với học viên cũng là những yếu tố khách quan ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS. Tiểu kết chương 1 Để đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, cần coi trọng quản lý bồi dưỡng cho hiệu trưởng trường học nói chung, hiệu trưởng các trường THCS nói riêng. Việc nghiên cứu tổng quan; các khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài; cơ sở lý luận quản lý bồi dưỡng cho hiệu trưởng trường học; tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng; nội dung quản lý bồi dưỡng; các yếu tố ảnh hưởng tác động đến công tác quản lý bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS là cơ sở khoa học làm căn cứ nghiên cứu thực trạng quản lý bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh ở Chương 2. CHƯƠNG 2:THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HIỆU TRƯỞNG CÁC TRƯỜNG THCS HUYỆN YÊN PHONG, TỈNH BẮC NINH TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY 2.1. Khái quát về tình hình KT - XH, văn hóa, giáo dục huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh 2.1.1. Điều kiện tự nhiên Trên địa bàn huyện có các tuyến đường giao thông quan trọng chạy qua như QL18, QL3B. Ngoài ra, huyện còn có các đường tỉnh lộ (TL286, TL277, TL 295, TL 277 mới ) cùng với hệ thống các tuyến đường huyện, đường liên xã rất thuận lợi trong giao thông, vận chuyển hàng hoá và hành khách, giao lưu với các tỉnh trong cả nước.
14. 12 2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn huyện được tăng cường, các nhiệm vụ Quân sự Quốc phòng đảm bảo. Hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở được củng cố, giữ vững. 2.2. Tình hình phát triển giáo dục của huyện Yên Phong 2.2.1. Quy mô phát triển trường lớp Cấp THCS có 15/15 trường đạt chuẩn quốc gia. Các trang thiết bị, đồ dùng học tập được bổ sung kịp thời. 2.2.2. Chất lượng giáo dục Bậc học THCS: Hằng năm tuyển sinh 100% học sinh hoàn thành chương trình tiểu học vào lớp 6; chất lượng đại trà ngày càng được củng cố, nâng lên. Đến nay, 13/13 xã, thị trấn hoàn thành chương trình xóa mù chữ và đạt phổ cập giáo dục Mầm non cho trẻ 5 tuổi, đạt phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3, phổ cập giáo dục THCS mức độ 3, xóa mù chữ mức độ 2; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS được tiếp tục học trung học (phổ thông, bổ túc, trung cấp) là hơn 95%; tỷ lệ lao động có việc làm qua đào tạo là đạt 58,46%. 2.3. Khái quát quá trình khảo sát thực trạng 2.3.1. Mục đích khảo sát Nhằm đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay, từ đó làm cơ sở đề xuất biện pháp quản lý. 2.3.2. Đối tượng khảo sát Bảng 0.1 Đối tượng tham gia khảo sát thực trạng STT Đối tượng Số lượng Ghi chú 1 Cán bộ quản lý 5 Cán bộ phòng GD&ĐT Hiệu trưởng, hiệu Các trường THCS trên địa bàn, 2 40 phó huyện Yên Phong 2.3.3. Địa bàn khảo sát Tiến hành khảo sát ở 15 trường THCS trên địa bàn huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh. 2.3.4. Thời gian khảo sát Thực hiện khảo sát từ tháng 06/2019 đến tháng 10 năm 2019
15. 13 2.3.5. Nội dung khảo sát Đề tài tập trung khảo sát một số vấn đề như sau: - Về hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh gồm các nội dung như sau: - Về hoạt động quản lý bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh gồm các nội dung như sau: - Về những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường trung học cơ sở 2.3.6. Phương pháp khảo sát Sử dụng phương pháp điều tra xã hội học, phỏng vấn và nghiên cứu hồ sơ. Để thu thập thông tin, tác giả xây dựng bộ công cụ điều tra khảo sát là các bộ phiếu điều tra gồm hệ thống các câu hỏi xung quanh các vấn đề về thực trạng công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 2.3.7. Xử lý số liệu khảo sát Nhận, kiểm tra phiếu khảo sát có hợp lệ hay không, phiếu hợp lệ là những phiếu trả lời đầy đủ các câu hỏi, loại bỏ các phiếu chỉ trả lời một phương án khảo sát. Sau đó, phân loại các loại phiếu theo đối tượng khảo sát, nhập vào bảng tính Excel, thống kê số lượng trả lời từng phương án theo từng câu theo từng đối tượng khảo sát, cuối cùng sử dụng công thức tính điểm trung bình và tỷ lệ phần trăm như sau: 2.4. Thực trạng hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay 2.4.1. Thực trạng nhận thức vai trò tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh Qua khảo sát thì phần lớn số ý kiến đánh giá quan trọng, điều này rất thuận lợi một khi có nhận thức đúng đắng về vai trò tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng, thì chủ thể sẽ dễ dàng thực hiện được các công việc tiếp theo trong công tác quản lý của mình.
16. 14 2.4.2. Thực trạng đánh giá mức độ tầm quan trọng các mục tiêu bồi dưỡng hoạt động bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh Thông qua hoạt động khảo sát mục tiêu của hoạt động bồi dưỡng đạt mức độ quan trọng, bồi dưỡng nằm mục đích nâng cao trình độ, bổ sung và chuẩn hóa đội ngũ HT trong giai đoạn hiện nay là việc làm rất quan trọng và cần thiết. 2.4.3. Thực trạng về các nội dung bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh. Các nội dung bồi dưỡng nhằm mục đích nâng cao nâng lực lãnh đạo của HT được đánh giá là quan trọng, đây là cơ sở căn cứ để chủ thể quản lý hoàn thiện các nội dung trong công tác xây dựng, đề xuất các nội dung với lãnh đạo, thực hiện tốt công tác bồi dưỡng cho đội ngũ HT ở các trường. Như vậy, các nội dung bồi dưỡng theo quy định chuẩn hiệu được đánh giá rất quan trọng. Vì thế chủ thể quản lý cần xây dựng, đề xuất các nội dung kết hợp những nội dung nâng cao nâng lực lãnh đạo và các nội dung quy định chuẩn hiệu trưởng. 2.4.4. Thực trạng về hình thức bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh Thông qua kết quả khảo sát hình thức bồi dưỡng cho đội ngũ HT các trường THCS ở mức độ cần thiết thì thu được kết quả cần thiết, nhưng về mức độ thực hiện các hình thức này đạt mức độ ít khi. Vì vậy, trong công tác xây dựng kế hoạch, cần đề xuất lãnh đạo phòng cần quan tâm chú ý thực hiện đồng bộ hiệu quả kết hợp các hình thức bồi dưỡng nhằm đạt được mục tiêu của hoạt động bồi dưỡng. 2.4.5. Thực trạng về phương pháp bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh Các phương pháp bồi dưỡng được đánh giá rất cần thiết, nhưng về mức độ thực hiện chỉ đạt mức độ ít khi. Hơn nữa, phương pháp bồi dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải, nội dung, phong cách tư tưởng đến đội ngũ, vì vậy cần phải đề xuất kết hợp nhiều phương pháp bồi dưỡng trong quá trình lập kế hoạch, nhằm đạt được mục tiêu của công tác bồi dưỡng.
17. 15 2.4.6. Thực trạng về các điều kiện triển khai hoạt động bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh Thông qua kết quả khảo sát đánh giá về các điều kiện triển khai hoạt động bồi dưỡng, các ý kiến đánh giá thì việc cần thiết ở các nội dung từ cơ sở vật chất đến kinh phí cho hoạt động đào tạo, nhưng về mức độ đảm bảo thì các điều kiện này ít đảm bảo, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau. Vì vậy, để hoạt động bồi dưỡng đảm bảo và đạt hiệu quả cao thì cần đảm bảo và hoàn thiện các điều kiện phục vụ cho hoạt động bồi dưỡng. 2.4.7. Thực trạng về hình thức kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh Thông qua kết quả khảo sát về các hình thức kiểm tra, đánh giá các hình thức kiểm tra, đánh giá thì rất cần thiết. Nhưng về mức độ thực hiện thì đạt mức độ ít khi. Vì vậy, cần có biện pháp để kết hợp lồng ghép nhiều hình thức kiểm tra, đánh giá nhằm mục đích rà soát lại kế hoạch, chương trình nội dung bồi dưỡng đội ngũ hiệu trưởng, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động bồi dưỡng đội ngũ hiệu trưởng trong giai đoạn hiện nay. 2.4.8. Thực trạng về mức độ đáp ứng của các khóa bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh Thông qua kết quả khảo sát về mức độ đáp ứng của các nội dung trong hoạt động bồi dưỡng đội ngũ hiệu trưởng, các tiêu chí này thì được đánh giá rất cần thiết, nhưng về mức độ đáp ứng thì ít đáp ứng. Vì vậy, chủ thể quản lý cần có biện pháp tác động lên khách thể quản lý nhằm thực hiện được mục tiêu quản lý. 2.5. Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay 2.5.1. Thực trạng việc lập kế hoạch hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh Thông qua kết quả khảo sát quản lý công tác lập kế hoạch bồi dưỡng các nội dung trong công tác lập kế hoạch thì rất cần thiết từ phân tích bối cảnh đến xác định và phân bổ các nguồn lực điều đạt mức độ cần thiết. Nhưng về mức độ thực hiện chỉ đạt mức độ trung bình. Vì vậy, chủ thể
18. 16 quản lý cần có biện pháp quản lý tác động đến khách thể quản lý nhằm thực hiện tốt công tác lập kế hoạch bồi dưỡng. 2.5.2. Thực trạng tổ chức hoạt động bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh Thông qua kết quả khảo sát quản lý công tác tổ chức hoạt động bồi dưỡng các nội dung trong công tác tổ chức thì rất cần thiết. Nhưng về mức độ thực hiện chỉ đạt mức độ trung bình. Vì vậy, chủ thể quản lý cần có biện pháp quản lý tác động đến khách thể quản lý nhằm thực hiện tốt công tác tổ chức hoạt động bồi dưỡng. 2.5.3. Thực trạng chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh Thông qua kết quả khảo sát quản lý công tác chỉ hoạt động bồi dưỡng các nội dung trong công tác chỉ đạo thì rất cần thiết. Nhưng về mức độ thực hiện chỉ đạt mức độ trung bình. Vì vậy, chủ thể quản lý cần có biện pháp quản lý tác động đến khách thể quản lý nhằm thực hiện tốt công tác chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng. 2.5.4. Thực trạng kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh Thông qua kết quả khảo sát quản lý công tác kiểm tra, đánh giá động bồi dưỡng các nội dung trong công tác kiểm tra, đánh giá thì rất cần thiết. Nhưng về mức độ thực hiện chỉ đạt mức độ trung bình. Vì vậy, chủ thể quản lý cần có biện pháp quản lý tác động đến khách thể quản lý nhằm thực hiện tốt công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng. 2.6. Thực trạng mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay 2.6.1. Thực trạng các yếu tố chủ quan Thông qua kết quả khảo sát về các yếu tổ chủ quan ảnh hưởng đến hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng thì các yếu tố chủ quan này ảnh hưởng. Vì vậy, chủ thể quản lý cần có biện pháp quản lý đồng bộ khắc phục được các yếu tố chủ quan này, nhằm đạt được mục tiêu của hoạt động bồi dưỡng. 2.6.2. Thực trạng các yếu tố khách quan Thông qua kết quả khảo sát về các yếu tổ chủ quan ảnh hưởng đến hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng thì các yếu tố chủ quan này ảnh hưởng.
19. 17 Vì vậy, chủ thể quản lý cần có biện pháp quản lý đồng bộ khắc phục được các yếu tố chủ quan này, nhằm đạt được mục tiêu của hoạt động bồi dưỡng. 2.7. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực quản lý của hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh Thông qua tổng hợp kết quả khảo sát thực trạng hoạt động bồi dưỡng , quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh thu được một số ưu điểm, hạn chế và một số nguyên nhân như sau: 2.7.1. Ưu điểm - Về nhận thức vai trò tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS, phần lớn đội ngũ điều nhận thức được vai trò tầm quan trọng của của hoạt động này. - Về việc đánh giá mức độ tầm quan trọng các mục tiêu bồi dưỡng hoạt động bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS, thu được kết quả đội ngũ nhận thức tầm quan trọng các mục tiêu của hoạt động bồi dưỡng. - Về các nội dung bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS, các nội dung về nâng cao nâng lực và các nội dung theo chuẩn hiệu trưởng điều được đánh giá quan trọng, nhằm nâng cao nâng lực lãnh đạo và bồi dưỡng đạt chuẩn theo quy định của Bộ Giáo dục & Đào tạo. - Về hình thức; phương pháp; kiểm tra, đánh giá; mức độ đáp ứng của các khóa bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS, điều được đội ngũ đánh giá là quan trọng và rất cần thiết trong công tác bồi dưỡng. 2.7.2. Hạn chế - Về công tác tổ chức hoạt động bồi dưỡng về hình thức; phương pháp; kiểm tra, đánh giá; mức độ đáp ứng của các khóa bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS chưa đáp ứng trong hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng. - Về công tác quản lý tổ chức hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng ở các trường THCS như: công tác lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, chỉ đạo hoạt động và kiểm tra đánh giá chỉ thực hiện ở mức độ trung bình, chưa đáp ứng trong công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng.
20. 18 2.7.3. Nguyên nhân Các nguyên nhân ảnh hưởng đến công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh chưa làm tốt, phụ thuộc vào các yếu tố khách quan và chủ quan như sau: - Về nhận thức và nhu cầu bồi dưỡng của Hiệu trưởng trường THCS - Về năng lực của hiệu trưởng trường THCS - Về phẩm chất, năng lực của lực lượng tham gia bồi dưỡng Giảng viên, cán bộ hỗ trợ - Về các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học và hạ tầng CNTT - Về cơ chế quản lý và sự phân cấp quản lý - Về nhận thức của các cấp Sở, Ban, Ngành về bồi dưỡng Hiệu trưởng trường THCS - Về hệ thống văn bản QPPL về chuẩn năng lực hiệu trưởng trường THCS - Về điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương. - Về chế độ chính sách về bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS. Tiểu kết chương 2 Trên cơ sở phân tích khảo sát thực trạng hoạt động bồi dưỡng, quản lý hoạt động bồi dường hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh trong chương 2 cho thấy: về hoạt động nhận thức về mục tiêu, nội dung, hình thức, phương pháp, kiểm tra đánh giá, mức độ đáp ứng thông qua hoạt động khảo sát, thu được mức độ quan trọng và cần thiết; về hoạt động quản lý hoạt động bồi dưỡng thông qua các chức năng của quản lý như: công tác lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá về mức độ nhận thức đánh giá quan trọng, nhưng về mức độ thực hiện chỉ đạt mức trung bình. Như vậy, qua đó kết quả khảo sát ở chương 2 kết hợp với phần cơ sở lý luận mà tác giả đã đề cập ở chương 1 làm căn cứ để tác giả đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh trong chương 3.
21. 19 CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG THCS HUYỆN YÊN PHONG, TỈNH BẮC NINH TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY 3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp 3.1.1. Bảo đảm tính đồng bộ Biện pháp xây dựng đòi hỏi phải đảm bảo sự đồng bộ, liên tục ăn khớp nhau trong việc sắp xếp, lựa chọn để quá trình tổ chức thực hiện các biện pháp không chồng chéo, không mâu thuẫn nhau cả về nội dung lẫn tư tưởng chỉ đạo.Yêu cầu cơ bản của nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ khi đề xuất các biện pháp là sự nối tiếp thông suốt giữa các biện pháp, sự phối hợp giữa các biện pháp với quá trình tổ chức thực hiện. 3.1.2. Bảo đảm tính khả thi Biện pháp đặt ra phải phù hợp với đối tượng, điều kiện kinh tế, xã hội,điều kiện về CSVC, tâm lý, đặc thù. Mặt khác do định hướng phát triển kinh tế xã hội của từng địa phương và đặc điểm của các Nhà trường chi phối trực tiếp đến yêu cầu của quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý nên các biện pháp phải có tính đón đầu, với mục tiêu nâng cao chất lượng GD. Các biện pháp đề xuất phải thể hiện sự cần thiết và tính khả thi cao. 3.1.3. Bảo đảm tính kế thừa Việc đề xuất các biện pháp quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý phải dựa trên cơ sở đánh giá thực trạng kỹ năng quản lý và hoạt động quản lý bồi dưỡng kỹ năng của hiệu trưởng. Các biện pháp đề xuất phải có tính kế thừa phù hợp với thực tiễn GD của địa phương. Các biện pháp phát triển theo hướng phát huy những biện pháp phát triển đang thực hiện có hiệu quả, loại bỏ biện pháp không phù hợp, đề xuất biện pháp mới phù hợp hơn. 3.1.4. Bảo đảm tính thực tiễn Tính thực tiễn quy định nội dung bù đắp những chỗ yếu và thiếu, điều chỉnh những chỗ chưa đúng hoặc chưa phù hợp, đối chiếu những yêu cầu đổi mới quản lý giáo dục với nội dung bồi dưỡng, kế thừa vốn kỹ năng, cải thiện những kỹ năng thấp, phát triển những hình thức mới của kỹ năng quản lý.
22. 20 3.2. Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay 3.2.1. Biện pháp 1: Chỉ đạo xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS theo yêu cầu đổi mới quản lý giáo dục Đảng ta chỉ rõ “ Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế, trong đó đổi mới cơ chế quản lý, phát triển đội ngũ giáo viên và CBQL là khâu then chốt”[11]. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS là một khâu của công tác đào tạo bồi dưỡng nhằm nâng cao trình độ nhận thức, kỹ năng quản lý của hiệu trưởng các trường THCS theo yêu cầu đổi mới giáo dục. 3.2.2. Biện pháp 2: Tổ chức đổi mới nội dung quản lý bồi dưỡng gắn với chất lượng và hiệu quả quản lý Đổi mới nội dung quản lý bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS là để hướng tới mục tiêu đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, để tinh thần đổi mới của Nghị quyết 29-NQ/TW được lan tỏa, đi vào cuộc sống, trở thành động lực nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý nhà trường. Đổi mới nội dung quản lý bồi dưỡng cho hiệu trưởng trường THCS để đội ngũ hiệu trưởng có đầy đủ phẩm chất và năng lực, nâng cao hiệu quả quản lý nhà trường, cụ thể là: - Có nhận thức sâu sắc về quan điểm của Đảng về giáo dục toàn diện đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa đất nước và hội nhập quốc tế. - Có kiến thức và kỹ năng quản lý nhà nước về giáo dục đào tạo nói chung, với trường THCS nói riêng. - Có kiến thức và kỹ năng quản lý chuyên môn, trọng tâm là quản lý hoạt động dạy học và giáo dục ở trường THCS. - Có kiến thức và tầm nhìn trong việc đổi mới công tác quản lý nâng cao chất lượng hiệu quả giáo dục. 3.2.3. Biện pháp 3: Chỉ đạo đổi mới phương pháp tổ chức bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong Phương pháp bồi dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và hiệu quả của một khóa bồi dưỡng.
23. 21 Mục đích của việc đổi mới phương pháp bồi dưỡng là nhằm tích cực hóa các hoạt động nhận thức của người học, phát huy tính chủ động sáng tạo trong học tập, nghiên cứu, biến quá trình bồi dưỡng thành tự bồi dưỡng. 3.2.4. Biện pháp 4: Chỉ đạo việc đa dạng hóa các hình thức bồi dưỡng, chú trọng nhân điển hình tiên tiến Hình thức bồi dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm chất lượng hiệu quả một khóa bồi dưỡng. Đa dạng hóa các hình thức bồi dưỡng góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho mọi đối tượng được tham gia bồi dưỡng cập nhật kiến thức kỹ năng quản lý nhà trường ở các hình thức bồi dưỡng khác nhau, quan tâm đến nhân điển hình tiên tiến trong quản lý trường THCS. 3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường khuyến khích tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực quản lý của hiệu trưởng các trường THCS Biện pháp này rất quan trọng vì nó phát huy nội lực của đội ngũ hiệu trưởng, nâng cao ý thức tự học tự bồi dưỡng là phẩm chất rất quan trọng của người quan lý tạo đà vươn lên của bản thân họ. Nó thể hiện ở sự thường xuyên tích lũy và tìm kiếm các thông tin mới mẻ về thời sự chính trị, chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước đặc biệt là những thông tin mới về chuyên môn nghiệp vụ, về khoa học quản lý thông qua sách báo, tài liệu, tập san, tạp chí, qua Internet 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp đề xuất. Trong quá trình quản lý bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS càng phải chú ý vận dụng các biện pháp quản lý bồi dưỡng phù hợp với từng thời điểm, giai đoạn cụ thể, phù hợp với điều kiện của từng địa phương, đơn vị, thì đội ngũ hiệu trưởng trường THCS mới phát triển kỹ năng quản lý một cách đồng bộ, chất lượng được nâng cao, đáp ứng với yêu cầungày càng cao của đổi mới QLGD hiện nay. 3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh 3.4.2. Các bước khảo nghiệm Để khảo sát tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đã nêu trên chúng tôi đã xây dựng mẫu phiếu trưng cầu ý kiến và đã tiến hành
24. 22 trưng cầu ý kiến khảo sát, đánh giá của đội ngũ lãnh đạo, chuyên viên phòng GD&ĐT và hiệu trưởng, hiệu phó các trường THCS huyện Yên Phong. 3.4.2. Kết quả thu được - Về tính cấp thiết: đạt điểm trung bình từ 2.69 đến 2.84 đạt mức độ cấp thiết. - Về tính khả thi: đạt điểm trung bình từ 2.58 đến 2.73 đạt mức độ khả thi. Như vậy, qua kết quả khảo nghiệm các biện pháp mà tác giả đề xuất quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay, điều rất cấp thiết và khả thi. Tiểu kết chương 3 Trên cơ sở nguyên tắc xây dựng và đề xuất các biện pháp quản lý, cùng với yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo. Căn cứ vào thực trạng quản lý bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyệnYên Phong, tỉnh Bắc Ninh; căn cứ vào yêu cầu đổi mới quản lý giáo dục nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý, công tác quản lý bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh cần tập trung vào các biện pháp: - Biện pháp 1: Chỉ đạo xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS theo yêu cầu đổi mới quản lý giáo dục. - Biện pháp 2: Tổ chức đổi mới nội dung quản lý bồi dưỡng gắn với chất lượng và hiệu quả quản lý. - Biện pháp 3: Chỉ đạou đổi mới phương pháp tổ chức bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong. - Biện pháp 4: Chỉ đạo việc đa dạng hóa các hình thức bồi dưỡng, chú trọng nhân điển hình tiên tiến. - Biện pháp 5: Tăng cường khuyến khích tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực quản lý của hiệu trưởng các trường THCS. Các giải pháp đề xuất có mối quan hệ biện chứng với nhau, phù hợp với thực trạng, thể hiện sự cần thiết và có tính khả thi cao.
25. 23 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận Quản lý vừa là khoa học vừa là nghệ thuật trong công tác giáo dục, công tác quản lý Nhà trường. Kết quả nghiên cứu của luận văn cơ bản đã hoàn thành nhiệm vụ đề ra, cụ thể: - Về mặt lý luận, phải khẳng định rằng công tác quản lý đóng vai trò hết sức quan trọng trong sự nghiệp giáo dục đào tạo. Đội ngũ hiệu trưởng trường học là một trong nhân tố cơ bản quyết định chất lượng giáo dục mỗi nhà trường. Vì vậy tăng cường quản lý bồi dưỡng hiệu trưởng là việc làm cần thiết. - Qua điều tra khảo sát có thể khẳng định công tác bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS những năm qua đã có nhiều mặt tích cực. Nhưng để đáp ứng mục tiêu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo trong giai đoạn mới thì nhiều hiệu trưởng các trường THCS trong huyện còn yếu về kỹ năng quản lý nhà trường. - Quản lý bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh cần tập trung vào 6 biện pháp, đó là: + Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS theo yêu cầu đổi mới quản lý giáo dục. + Biện pháp 2: Đổi mới nội dung quản lý bồi dưỡng gắn với chất lượng và hiệu quả quản lý. + Biện pháp 3: Đổi mới phương pháp tổ chức bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong. + Biện pháp 4: Đa dạng hóa các hình thức bồi dưỡng, chú trọng nhân điển hình tiên tiến. + Biện pháp 5: Khuyến khích tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực quản lý của hiệu trưởng các trường THCS. Để nâng cao chất lượng và hiệu quả thực bồi dưỡng hiệu trưởng các trường THCS cần thực hiện đồng bộ 6 biện pháp. Trong đó tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực quản lý là cần thiết, đổi mới phương pháp tổ chức bồi dưỡng cho hiệu trưởng các trường THCS là trọng tâm. 2. Khuyến nghị 2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo Nghiên cứu, xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý bồi dưỡng hiệu trưởng trường THCS và có
26. 24 hướng dẫn cụ thể, chi tiết, tạo điều kiện thuận lợi cho Hiệu trưởng được bồi dưỡng và tự bồi dưỡng kỹ năng quản lý. 2.2. Đối với Sở GD&ĐT tỉnh Bắc Ninh, Phòng GD &ĐT Yên Phong Cụ thể hóa chiến lược phát triển GD 2011-2020 của Thủ tướng Chính phủ gắn với chiến lược phát triển kinh tế-xã hội ở địa phương, chỉ đạo quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho hiệu trưởng các trường THCS sát với thực tế của địa phương. Tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ quản lý trường học, học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị và chuyên môn nghiệp vụ. 2.3. Đối với hiệu trưởng các trường THCS huyện Yên Phong Các biện pháp quản lý bồi dưỡng là cơ sở khoa học giúp hiệu trưởng vận dụng để nâng cao hiệu quả quản lý. Hiệu trưởng cáctrường cần nêu cao tinh thần tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyênmôn nghiệp vụ, năng lực quản lý đáp ứng yêu cầu đổi mới quản lý giáo dục hiện nay.