Luận văn Đánh giá hiệu quả kinh tế, xã hội của rừng trồng keo lá tràm (Acacia auriculiformis) tại một số khu vực huyện Sông Cầu tỉnh Phú Yên

pdf

119 trang yendo 7050

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Luận văn Đánh giá hiệu quả kinh tế, xã hội của rừng trồng keo lá tràm (Acacia auriculiformis) tại một số khu vực huyện Sông Cầu tỉnh Phú Yên", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

luan_van_danh_gia_hieu_qua_kinh_te_xa_hoi_cua_rung_trong_keo.pdf

Nội dung text: Luận văn Đánh giá hiệu quả kinh tế, xã hội của rừng trồng keo lá tràm (Acacia auriculiformis) tại một số khu vực huyện Sông Cầu tỉnh Phú Yên

B GIÁO DC VÀ ĐÀO TO TRƯNG ĐI HC TÂY NGUYÊN NGUYN TRN VŨ ĐÁNH GIÁ HIU QU KINH T, XÃ HI CA RNG TRNG KEO LÁ TRÀM (Acacia auriculiformis) TI MT S KHU VC HUYN SƠNG CU TNH PHÚ YÊN LUN VĂN THC SĨ KHOA HC LÂM NGHIP Buơn Ma Thut, 2009
i B GIÁO DC VÀ ĐÀO TO TRƯNG ĐI HC TÂY NGUYÊN NGUYN TRN VŨ ĐÁNH GIÁ HIU QU KINH T, XÃ HI CA RNG TRNG KEO LÁ TRÀM (Acacia auriculiformis) TI MT S KHU VC HUYN SƠNG CU TNH PHÚ YÊN Chuyên ngành: Lâm Hc Mã s: 60.62.60 LUN VĂN THC SĨ KHOA HC LÂM NGHIP NGƯI HƯNG DN KHOA HC: TS. NGUYN VĂN HỊA Buơn Ma Thut, 2009
ii LI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cu ca riêng tơi, các s liu và kt qu nghiên cu nêu trong lun văn là trung thc, đưc các đng tác gi cho phép s dng và chưa tng đưc cơng b trong bt kỳ mt cơng trình nào khác. Tác gi Nguyn Trn Vũ
iii LI CM ƠN Lun văn này đưc hồn thành ti Trưng Đi Hc Tây Nguyên theo chương trình đào to cao hc lâm nghip h chính quy, khĩa I (năm 2006 – 2009). Đ hồn thành đưc khố hc tơi xin chân thành cm ơn Ban Giám hiu, Quý Thy, Cơ giáo Khoa Nơng Lâm nghip, Phịng Đào To Sau Đi Hc Trưng Đi hc Tây Nguyên đã tn tình dy d, giúp đ tơi trong sut khố hc. Đc bit xin bày t lịng bit ơn sâu sc Thy giáo Tin s Nguyn Văn Hịa đã dành nhiu thi gian quý báu, tn tình hưng dn và giúp tơi trong sut thi gian thc tp và hồn thành lun văn. Xin chân thành cm ơn Ban Giám Hiu, Khoa Nơng nghip Trưng Đi Hc Phú Yên, nhng bn đng nghip, nhng bn hc viên cùng lp đã đng viên to điu kin giúp đ tơi trong quá trình hc tp và hồn thành lun văn này. Xin chân thành cm ơn tp th cán b, cơng nhân viên Ban Qun Lý Rng phịng h huyn Sơng Cu – Tnh Phú Yên đã to điu kin giúp đ tơi trong quá trình thc tp và hồn thành lun văn này. Xin chân thành cm ơn ! Hc viên Nguyn Trn Vũ
IVi MC LC Trang Trang ph bìa i Li cam đoan ii Li cm ơn iii Mc lc IVi Danh mc ch vit tt Danh mc đ th Danh mc bng biu ĐT VN Đ 1 Chương 1: TNG QUAN NGHIÊN CU 3 1.1 Trên th gii 3 1.2 Trong nưc 6 Chương 2: ĐIU KIN T NHIÊN, KINH T XÃ HI KHU VC NGHIÊN CU 16 2.1 Điu kin t nhiên 16 2.1.1 V trí đa lý 16 2.1.2 Đa hình 16 2.1.3 Khí hu thi tit 17 2.1.4 Thy văn 17 2.1.5 Đt đai 17 2.2 Tình hình sn xut lâm nghip 19 2.2.1 Hin trng s dng đt ca Xuân Lâm 19 2.2.2 Hin trng s dng đt ca Xuân Lc 20 2.2.3 Hin trng s dng đt ca Xuân Cnh 21 2.3 Tình hình kinh t xã hi 22
IVi 2.3.1 Dân s 22 2.3.2 Đi sng dân cư 23 2.3.3 Y t Văn hĩa Giáo dc 24 2.3.4 Tình hình giao thơng 24 2.4 Thun li và khĩ khăn ca điu kin t nhiên 24 Chương 3: ĐI TƯNG, MC TIÊU, NI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CU 26 3.1 Đi tưng nghiên cu 26 3.2 Mc tiêu nghiên cu 26 3.3 Ni dung nghiên cu 26 3.3.1 Gii thiu k thut trng keo lá tràm 26 3.3.2 Đánh giá sinh trưng 26 3.3.3 Đánh giá hiu qu kinh t 27 3.3.4 Đánh giá hiu qu xã hi 27 3.4 Phương pháp nghiên cu 27 3.4.1 Phương pháp lun tng quát 27 3.4.2 Phương pháp nghiên cu chung 28 3.4.3 Phương pháp nghiên cu c th 28 3.4.3.1 Phương pháp thu thp s liu 28 3.4.3.2 Phương pháp điu tra sinh trưng và tr lưng 29 3.4.3.3 Thu thp các ch tiêu v cht lưng 30 3.4.3.4 Phương pháp đánh giá hiu qu kinh t 30 3.4.3.5 Phương pháp đánh giá hiu qu xã hi 33 3.4.3.6 Phương pháp x lý s liu 33 Chương 4: KT QU NGHIÊN CU 34 4.1 K thut trng, chăm sĩc, qun lý bo v rng Keo lá tràm 34
IVi 4.1.1 K thut trng 34 4.1.2 K thut chăm sĩc, qun lý bo v rng, phịng chng cháy rng 34 4.2 Đánh giá sinh trưng 36 4.2.1 Sinh trưng chiu cao vút ngn 36 4.2.2 Sinh trưng đưng kính D1,3 39 4.2.3 Cht lưng rng trng 41 4.2.4 Đánh giá tr lưng 43 4.3 Đánh giá hiu qu kinh t 45 4.3.1 Chi phí đu tư cho 01 ha rng Keo lá tràm 45 4.3.1.1 Chi phí đu tư cho 01 ha to rng ti 03 khu vc nghiên cu 46 4.3.1.2 Chi phí đu tư cho 01 ha to rng tính c lãi vay ti 03 khu vc nghiên cu 47 4.3.2 Thu nhp t 01 ha rng Keo lá tràm 51 4.4 Hiu qu xã hi 55 4.5 Đ xut mt s gii pháp nhm n đnh kinh doanh trng rng Keo lá tràm đa phương 61 4.5.1 V k thut trng rng 61 4.5.2 V chính sách 62 KT LUN VÀ KIN NGH 63 1 Kt lun 63 2 Tn ti 64 3 Kin ngh 65 Tài liu tham kho Ph biu
DANH MC CH VIT TT A: Tui cây BCR: T sut thu nhp so vi chi phí D1.3 : Đưng kính ngang ngc ĐVT: Đơn v tính ha: hecta Hvn : Chiu cao vút ngn IRR: T l thu hi vn ni b M: Tr lưng N: S cây NPV: Giá tr hin ti thc OTC: Ơ tiêu chun PH: Nng đ chua TB: Trung bình TNHH: Trách nhim hu hn UBND: y ban nhân dân V: Th tích thân cây VSL : Sn lưng g Xmax1 : Tr s trung bình ln th nht Xmax2 : Tr s trung bình ln th hai %: T l phn trăm :Y : Giá tr trung bình
DANH MC Đ TH Hình 4.1. Biu đ sinh trưng chiu cao Hvn ca Keo lá tràm 10 năm tui Hình 4.2. Biu đ sinh trưng đưng kính D 1,3 ca Keo lá tràm 10 năm tui Hình 4.3. Biu đ tr lưng g ca Keo lá tràm 10 năm tui
DANH MC BNG BIU Bng 1.1 Sinh trưng ca Keo lá tràm ti Đi Li (9/1990 8/ 1999) Bng 1.2 Sinh trưng ca các xut x Keo lá tràm ti Đơng Hà, Sơng Mây và Cm Quỳ (1994 1999). Bng1.3 Sinh trưng ca các xut x Keo lá tràm ti vưn ging Cm Quỳ và Chơn Thành (1997 2000). Bng 1.4 Sinh trưng ca các dịng Keo lá tràm (xut x Coen R) đưc la chn ti Cm Quỳ (6/1998 4/2000). Bng 1.5 Sinh trưng ca các xut x keo lá tràm 03 tui Bng 2.2 Cơ cu các nhĩm đt vùng nghiên cu Bng 2.3 Bng tng hp hàm lưng dinh dưng trong đt ti các khu vc nghiên cu. Bng 2.4 Hin trng s dng đt khu vc xã Xuân Lâm Bng 2.5 Hin trng đt lâm nghip ca xã Xuân Lc Bng 2.6 Hin trng s dng đt lâm nghip khu vc Xuân Cnh Bng 2.7 Thc trng phát trin dân s qua mt s năm Bng 4.1 Chiu cao trung bình ca Keo lá tràm 10 năm tui (m) Bng 4.2 Đưng kính trung bình D1,3 ca Keo lá tràm 10 năm tui (cm) Bng 4.3 Cht lưng rng trng ca các khu vc nghiên cu Bng 4.4 Tr lưng g Keo lá tràm sau 10 năm tui Bng 4.5 Chi phí trng, chăm sĩc, qun lý bo v cho 01 ha to rng đn năm th 10 ca các khu vc Bng 4.6 Tng hp chi phí đu tư cho 01 ha rng tính c lãi vay chu kỳ kinh doanh10 năm Xuân Lâm Bng 4.7 Tng hp chi phí đu tư cho 01 ha rng tính c lãi vay chu kỳ kinh doanh10 năm Xuân Lc
Bng 4.8 Tng hp chi phí đu tư cho 01 ha rng tính c lãi vay chu kỳ kinh doanh10 năm Xuân Cnh Bng 4.9 Thu nhp t 01 ha rng Keo lá tràm Bng 4.10 Cân đi thu nhp và chi phí cho 01 ha rng (Chu kỳ kinh doanh 10 năm ) Bng 4.11 Hiu qu kinh t cho 01 ha rng Bng 4.12 S lao đng tham gia trng rng 1 chu kỳ kinh doanh 10 năm Bng 4.13 Khung phân tích SWOT
1 ĐT VN Đ Nhng năm gn đây, rng t nhiên đã b suy gim nhanh chĩng c v s lưng và cht lưng. Trưc thc trng đĩ, các đa phương nưc ta đã quan tâm và đy mnh kinh doanh trng rng. Trong đĩ vic trng các lồi cây mc nhanh, năng sut cao gĩp phn tăng nhanh đ che ph đt trng đi núi trc, đng thi đáp ng yêu cu v g, gii quyt vic làm cho cng đng xã hi, nht là đng bào min núi, vùng sâu, vùng xa. Phú Yên là mt tnh thuc vùng kinh t duyên hi Nam Trung B vi tng din tích 5.045 km 2. Ngành lâm nghip ca tnh hin đang qun lý và s dng 156.336 ha đi tưng đt trng đi núi trc phân b vùng đa hình phc tp. Huyn Sơng Cu là huyn min núi ca tnh Phú Yên cĩ din tích đt lâm nghip trong tồn huyn 29.917,3 ha. Trong đĩ đt chưa cĩ rng chim 15.754,5 ha là tim năng trong vic kinh doanh và phát trin trng rng. Trong nhng năm qua, ngành lâm nghip tnh Phú Yên nĩi chung và Huyn Sơng Cu nĩi riêng đã thc hin nhiu bin pháp tích cc đ duy trì và bo v vn rng hin cĩ, khai thác hp lý rng t nhiên. Đng thi tích cc trng rng mi đ nâng cao đ che ph ca rng, bo v đt đai, chng xĩi mịn và to ra ngun nguyên liu thay th dn cho lâm sn t rng t nhiên. Vi mc tiêu n đnh kinh doanh lâm nghip, tăng cưng tác dng che ph, bo v s dng đt hiu qu, nhiu đơn v sn xut lâm nghip trên đa bàn huyn đã chú trng đu tư cơng tác trng rng. Nhưng do nhiu nguyên nhân v ging, v k thut trng cịn hn ch nên, năng sut các loi rng trng chưa cao, chưa đáp ng đưc nhu cu g cho cơng nghip ch bin và mc tiêu kinh t nĩi chung.
2 Trong các lồi cây đưa vào trng rng, Keo lá tràm, Keo lai đưc đưa vào trng thun lồi mt s khu vc trên đa bàn huyn Sơng Cu Phú Yên bưc đu đã mang li hiu qu kinh t. Tuy nhiên, chưa cĩ nhng nghiên cu đánh giá mt cách tồn din, do đĩ đa phương cịn lúng túng trong vic đánh giá cơng tác phát trin trng rng t khâu k thut đn hiu qu kinh t, hiu qu xã hi. Đ gĩp phn tìm hiu tình hình sinh trưng, phát trin và hiu qu cơng tác trng rng phc v vic n đnh kinh doanh lâm nghip ca đa phương, chúng tơi tin hành thc hin đ tài: “Đánh giá hiu qu kinh t, xã hi ca rng trng Keo lá tràm (Acacia auriculiformis) ti mt s khu vc thuc huyn Sơng Cu, tnh Phú Yên” Do qu thi gian cĩ hn, đ tài ch tp trung nghiên cu v sinh trưng chiu cao vút ngn, đưng kính ngang ngc D 1.3 , tr lưng (M) và hiu qu kinh t, hiu qu xã hi ca vic trng Keo lá tràm ti 3 xã: Xuân Lâm, Xuân Lc và Xuân Cnh huyn Sơng Cu tnh Phú Yên. Đ tài s gĩp phn nghiên cu cơ s khoa hc cho vic trng rng sn xut và đ xut mt s vùng trng rng sn xut trên đa bàn tnh Phú Yên.
3 CHƯƠNG 1 TNG QUAN VN Đ NGHIÊN CU 1.1 Trên th gii Keo lá tràm là cây nguyên sn phía bc Australia, Papua new Guiea và Irian Juaya ca Indonesia. Hin nay, ngưi ta tìm ra khong 1.300 lồi cây Keo trên tồn th gii, trong đĩ khong 950 lồi cĩ ngun gc Australia , và phn cịn li ph bin trong các khu vc khơ ca vùng nhit đi và ơn đi m c hai bán cu, bao gm Châu Phi, Min Nam Châu Á, Châu M dn theo Lê Đình Kh, [19]. Ngày nay, Keo lá tràm đưc gây trng ti nhiu nưc như Châu Á, Châu Phi, Châu M La Tinh. Nghiên cu sinh trưng và d đốn sn lưng rng Keo lá tràm đưc hình thành và phát trin đu tiên Châu Âu t th k XIX. Năm 1780 Châu Âu đã xut hin nhng nghiên cu lâu dài. Nhng nghiên cu v sinh trưng Nghiên cu sinh trưng, phân chia cp đt đã cĩ nhiu cơng trình đ cp đn vi nhng mơ hình tốn hc cht ch như các cơng trình xây dng biu din đu tiên Trung Âu ca Fies (1866), Cotta (1821), Schumacher (1823), Hatig (1805), Mayer Stevenson (1944), Coile (1960), Nix (1987), Fao (1986) và các nhà lâm hc Nga [33]. Trên th gii, cho đn nay s lưng hàm tốn hc mơ t quá trình sinh trưng rt phong phú, dui đây là mt s kt qu thng kê mt s hàm sinh trưng đã đưc s dng. Tác gi năm Dng Gompert 1825 y= m.exp(c1.exp(bx)) Verhull 1845 y = m/(1exp(m.b.(xk))) Mitscherlich 1919 y= m.(1exp(c2.x)^j3 Schumacher 1980 y= a.exp(b/A^k)
4 Theo Joness (1996) cĩ 3 trưng hp phi phân chia đánh giá rng và đt rng đĩ là: Phân chia cp đt trên cơ s quan h chiu cao theo tui, phân chia thc bì và phân chia mơi trưng. Theo D. Alder (1980) đi vi rng đơn gin vùng nhit đi đơi khi h o khơng phi là ch tiêu thích hp đ biu th cp đt. Trưng hp này thưng xut hin nhng lâm phn ca các lồi cây sinh trưng nhanh và nhng lồi cây bin đng mnh v sinh trưng chiu cao [33]. Richhom (1904) cho rng: Tr lưng rng là mt hàm s ca chiu cao bình quân lâm phn. Chiu cao bình quân lâm phn tui xác đnh là mt ch tiêu biu th tt cho sc sn xut ca lâm phn đĩ. Vi lưng mưa trung bình 2.700 mm, Keo lá tràm 3 năm tui, chiu cao trung bình ca mt cây đng trng vi mt đ 1.010 cây/ha là 12,4 m, đưng kính trung bình 12,2 cm, tr lưng g 73,2 m 3/ha; tui 4 chiu cao vút ngn là 13,1 m, đưng kính là 13,6 cm, và tr lưng 96,1 m 3/ha. Trên đt nơng cn khơ cn Tây Bengal, sn lưng ch 5 m3/ha/năm vào năm th 15. Theo Wiersum và Ramlan cho rng sn lưng g Keo lá tràm cĩ th cao hơn 20 m 3/ha/năm trên mt chu kì 1020 năm. Trên đt nghèo dinh dưng sn lưng đt t 812 m 3/ha/năm. Trên đo ca Madura, lưng mưa hàng năm 17001900 mm, Keo lá tràm t 712 tui, sn lưng cĩ th đt 7,69 m3/ha/năm, nhng nơi cĩ lưng mưa ít t 1.0001.400 mm, sn lưng ch đt 26 m 3/ha/năm.[41] Nhng nghiên cu v kinh t G ca Keo lá tràm dùng trong sn xut giy, đ g gia dng và các cơng c. Nĩ cĩ cha tanin nên cĩ th dùng trong cơng nghip thuc da. Ti n Đ, g và than ci t Keo lá tràm dùng làm ngun nhiên liu. Nha ca Keo lá tràm cũng đưc buơn bán quy mơ thương mi, lồi cây này cũng
5 đưc th dân Australia dùng làm thuc gim đau. Các cht chit ra t g lõi ca Keo lá tràm cĩ tác dng chng nm làm hư hi g. Lồi cây này cũng đưc trng như là cây cnh, cây ly bĩng râm và trng trong các đn đin đ ly g khu vc Đơng Nam Á và Sudan. Cành nhánh và lá khơ ca Keo lá tràm dùng làm cht đt. G ca Keo lá tràm cĩ vân đp, bĩng, khơng bi, chu đưc nén, va đp rt tt. Sindh v cây Acacia arabica đưc s dng đ thuc da. mt s quc gia, v cây này đưc coi là phương thuc cĩ ích trong điu tr vic xut tinh sm trong y hc. V các lồi Keo khác nhau rt giàu tanin và là mt mt hàng xut khu quan trng; các lồi cĩ giá tr ln nht trong vic này là Acacia pycnantha (Keo vàng), Acacia decurrens (Keo v dà), Acacia dealbata (Keo bc) và Acacia mearnsii (Keo đen). Lồi Keo đen đưc trng Nam Phi. Qu ca Acacia nilotica (gi là "nebneb" trong ngơn ng bn đa), mt lồi khác Châu Phi cũng rt giàu tanin và cũng đưc nhng th thuc da s dng [41]. Mt s lồi cung cp các loi g cĩ giá tr; chng hn Acacia melanoxylon (Keo g đen) Australia, chúng là lồi cây thân g ln; g ca chúng đưc dùng đ làm đ g ni tht và cĩ đ bĩng cao; hay Acacia homalophylla (g Myall, cũng Australia) to ra g cĩ mùi thơm, đưc s dng cho mc đích làm cnh. Acacia formosa cung cp loi g cĩ giá tr ca Cuba gi là "sabicu". Acacia seyal đưc coi là cây keo (shitta) đã xut hin trong Kinh Thánh và cung cp g shitta. Nĩ đưc s dng trong sn xut hp đng pháp đin ca ngưi Do Thái. Là mt biu tưng tinh thn, nĩ cịn là mt trong nhng biu tưng cĩ quyn lc nht trong hi Tam đim, th hin linh hn ca Thưng Đ và s tinh khit ca tâm hn. Acacia heterophylla t đo Réunion và Acacia koa (Keo Hawaii) t qun đo Hawaii là các lồi cây ly g cĩ giá tr. Ti Vit Nam, các lồi cây keo tai tưng (Acacia mangium )
6 và Keo lá tràm (Acacia auriculiformis ) đưc trng đ làm nguyên liu sn xut giy, ci to vưn rng. Ht ca mt s lồi Keo đưc dùng làm thc phm và mt lot các sn phm khác trong m thc. Ví d, ht ca Acacia niopo đưc nưng và dùng như là thuc hít ti Nam M. Ti Lào và Thái Lan, các loi r ca Acacia pennata (gi là chaom ) đưc s dng trong súp, cà ri, trng p lt hay các mĩn xào. Nhiu lồi trong chi Acacia cha mt s ancaloit cĩ các tác đng ti thn kinh như gây o giác, trong đĩ DMT và NMT là ni bt và cĩ ích nht. Lá, thân và hoc r cĩ th vi mt s thc vt cha MAOI đ thu đưc các tác dng khi ung. Nĩ cĩ th coi là mt dng ca Ayahuasca . Cĩ th liên quan đn tác dng này, thn thoi Ai Cp đã gn cây keo vi các đc trưng ca cây ca s sng. [41], [42]. 1.2 Trong nưc Vic nghiên cu sinh trưng và d đốn sn lưng rng phc v kinh doanh rng nưc ta đã đưc các nhà khoa hc vin khoa hc Lâm nghip, vin điu tra quy hoch rng, Trưng Đi hc Lâm nghip và các Trung tâm nghiên cu trong c nưc tin hành. Năm 1970, Đng S Hin và mt s tác gi Vin khoa hc lâm nghip đã lp biu th tích cây đng rng Vit Nam riêng cho tng lồi nhưng chung cho các đa phương, tác gi chn f 01 làm h s tính th tích thân cây. Mt s tác gi như Vũ Đình Phương (1971), Trnh Đc Huy (1988), Đào Cơng Khanh và các cơng s (1993) đã đưa ra mt s kt qu nghiên cu quy lut tăng trưng và lp biu th tích cho mt s lồi cây trng vùng nguyên liu giy si như M (Manglietia glauca), B đ, Thơng ba lá, Thơng Cairibe, Bch Đàn
7 Bng 1.1 Sinh trưng ca Keo lá tràm ti Đi Li (9/1990 8/ 1999) D1,3 H V Lơ ht Xut x 3 (cm) (m) (dm ) 16142 Coen R Qld 10,5 10,2 49,5 16845 Kings Plains Qld 10,4 10,2 48,7 16101 Mibini PNG 10,1 9,9 45,9 16484 Morehead R Qld 10,1 9,8 45,0 16154 Goomadeer NT 10,0 9,4 41,0 16152 Alligator NT 9,9 10,1 44,2 16148 Manton R NT 9,5 9,5 38,7 16684 Bensbach PNG 9,4 9,2 38,6 16151 Mary R NT 9,3 9,4 38,5 16163 Elizabeth NT 8,8 8,3 28,6 16107 Old Tonda PNG 8,2 7,5 24,3 16158 Gerowie Creek NT 7,8 6,9 19,4 Ngun: Trung tân nghiên cu ging cây rng Vit Nam Nhng xut x cĩ trin vng v cơ bn vn ging vi nhng xut x đã đưc đánh giá và đ xut trưc đây (Lê Đình Kh, 1996; Nguyn Hồng Nghĩa, 1996; Nguyn Hồng Nghĩa, Lê Đình Kh, 2000) [21]. Kho nghim so sánh mt s xut x Keo tai tưng, Keo lá tràm, Keo lá lim, Keo nâu (A. aulacocarpa) và Keo qu xon (A. cincinnata) cũng đưc Trung tâm nghiên cu cây nguyên liu giy Phù Ninh xây dng ti Mang Yang (Gia Lai) trên đt Bazan và đt đi phân hĩa t đá granit năm 1992 (Mai Đình Hùng, Huỳnh Đc Nhân, Cameron, 1996). S liu đo đm giai đon 4 năm tui (1996) cho thy Keo tai tưng, Keo lá tràm, Keo lưi lim là nhng lồi cĩ sinh trưng nhanh hơn hai lồi cịn li.
8 Kho nghim các xut x Keo lá tràm tin hành theo d án ACIAR 9310 hp tác vi Australia. Kho nghim xây dng năm 1994 ti Cm Quỳ Ba Vì Hà Tây, Đơng Hà Qung Tr, Sơng Mây Đng Nai. Sau 03 năm cho thy xut x South Coen (Qld) là xut x cĩ sinh trưng tt ti Sơng Mây và Đơng Hà, Rifle Creek (Qld) cĩ sinh trưng tt ti Cm Quỳ, Lower Pasco (Qld) cĩ sinh trưng tt ti Đơng Hà (Montagu và cs 1998). Đánh giá giai đon 5 tui cho thy ti Cm Quỳ Halroyed (Qld) là xut x cĩ sinh trưng tt nht, tip đĩ là xut x Rifle Creek (Qld) và Goomadeer R (NT). Ti Đơng Hà xut x cĩ sinh trưng tt nht là Wondo Village (Qld), tip đĩ là các xut x Lower Pasco (Qld), Goomadeer R (NT), Morehead (PNG) và Manton (NT). Ti Sơng Mây các xut x cĩ sinh trưng tt nht là Wenlock R. (Qld), Halroyed (Qld), Morhead (PNG) [18]. Sơng Mây th tích thân cây trung bình ca 16 xut x là 90 dm 3/cây thì Đơng Hà là 30,1dm 3 /cây, Ba Vì là 20,4 dm 3 /cây. Như vy giai đon 05 tui mt đ trng như nhau (2x3m) Keo lá tràm ti Sơng Mây cĩ sinh trưng th tích gp 3 ln Đơng Hà và gp hơn 4 ln Cm Quỳ (nơi cĩ đt xu hơn Đá Chơng thuc Ba Vì). Điu đĩ chng t điu kin khí hu, đt đai cĩ nh hưng rt ln đn sinh trưng ca Keo lá tràm. Kho nghim sinh trưng ca các xut x Keo lá tràm ti vưn ging Cm Quỳ và Chơn Thành (1997 2000) cho thy: các xut x keo lá tràm cĩ trin vng nht ti vưn ging Cm Quỳ là Rocky Creek (Qld) và Coen River(Qld), trong lúc đĩ Chơn Thành xut x cĩ trin vng là t vưn ging Melville (NT). Các xut x cĩ sinh trưng tt nht c 02 vưn ging là Olive River (Qld), Archer River và Tribs (Qld). T năm 1996 – 1999, d án FORTIP (Regional Project on Forest Tree improvement) do trung tâm nghiên cu ging cây rng hp tác vi CSIRO ca Australia đã đưc thc hin mt s vùng ti Vit Nam. D án này bao
9 gm xây dng 46 ha rng ging và vưn ging cho các lồi Keo lá tràm, Keo tai tưng, Bch Đàn Urơ, Bch Đàn Caman ti Cm Quỳ (Ba Vì Hà Tây), Vn Xuân (Phú Th), Đơng Hà (Qung Tr) và Chơn Thành (Bình Phưc). Bng 1.2 Sinh trưng ca các xut x Keo lá tràm ti Đơng Hà, Sơng Mây và Cm Quỳ (1994 1999) . Đơng Hà Sơng Mây Cm Quỳ Lơ Xut x D H V D H V D H V ht 1.3 1.3 1.3 (cm) (m) (dm 3) (cm) (m) (dm 3) (cm) (m) (dm 3) 18018 Qld 11,3 6,9 38,6 11,6 14,8 88,5 7,5 7,0 17,2 18359 Qld 11,0 7,1 35,1 11,9 15,5 95,4 7,9 7,8 22,0 18090 PNG 11,1 6,3 33,0 13,2 15,3 117,7 6,9 6,8 15,5 16148 NT 10,9 6,5 33,0 10,8 13,8 71,6 7,9 7,4 21,8 16154 NT 10,8 6,8 33,1 11,9 14,9 84,4 8,5 7,4 24,3 18601 NT 10,7 6,8 33,0 12,3 15,3 103,1 7,3 7,5 18,1 15697 Qld 10,6 6,9 32,9 12,4 15,1 102,6 7,0 6,6 14,6 18564 Qld 10,5 6,7 31,4 11,8 14,6 91,6 7,9 7,4 21,8 18247 Qld 10,6 6,5 30,7 13,3 16 120,1 7,6 7,4 19,2 16684 PNG 10,3 6,6 30,6 12,1 14,5 93,3 7,7 7,3 19,7 17961 Qld 10,3 6,6 30,6 12,4 15,3 103,1 7,8 7,5 21,9 16644 Qld 10,0 6,6 28,9 13,2 15,4 117,5 9,0 8,5 31,5 ĐNai VN 9,7 6,4 25,6 10,7 13,3 68,3 7,4 7,1 16,7 16151 NT 9,5 5,8 23,3 10,6 13,4 65,4 7,1 7,1 15,8 17966 Qld 9,5 5,7 21,2 10,0 13,1 60,2 7,5 7,2 18,9 15688 Qld 8,7 6,3 20,8 11,8 12,7 63,8 8,6 8,4 26,8 Trung 10,3 6,5 30,1 11,8 14,6 90,4 7,7 7,4 20,4 bình Ngun: Trung tâm nghiên cu ging cây rng
10 Trong đĩ cĩ 8 ha vưn ging Keo lá tràm và 7 ha vưn ging Keo tai tưng ti Cm Quỳ và Chơn Thành. Vt liu đ xây dng vưn ging là ht ging thu t các cây tri đã đưc chn lc ti Papua New Guinea (PNG), các bang Queensland (Qld) và Northern Territory (NT) ca Australia, cũng như t Sakaerat ca Thái Lan. Đây là các xut x đưc kho nghim và đánh giá tt nht ti Thái Lan và Vit Nam. Mi xut x gc đưc chn mt s cây tri. Bng 1.3 Sinh trưng ca các xut x Keo lá tràm ti vưn ging Cm Quỳ và Chơn Thành (1997 2000). Chơn Thành Cm Quỳ (8/97 12/2000) (11/9612/2000) D1.3 H V Lơ D1.3 H V Lơ ht Xut x (cm) (m) (dm 3) ht (cm) (m) (dm 3) 19244 Rocky Creek Qld 8,1 7,9 21,6 19255 7,8 7,9 19,1 19250 Coen River Qld 8,0 7,9 20,5 19326 7,7 7,0 18,3 17961 Olive River Qld 7,8 7,6 20,4 18854 7,7 7,0 18,0 18854 Archer R,Tribs Qld 7,8 7,8 20,4 17961 7,6 7,0 17,6 19326 Sakaerat Thai 7,8 7,6 19,5 19251 7,5 7,0 17,4 19254 Normandy R Qld 7,8 7,8 19,2 19246 7,5 6,9 17,0 18998 Pascoe R Qld 7,8 7,6 19,2 19244 7,3 6,8 16,4 19251 MoreheadR Qld 7,7 7,7 19,0 19245 7,3 6,8 15,9 19245 Wenlock R Qld 7,5 7,3 18,0 18998 7,3 6,8 15,7 19255 Melville SO NT 7,6 7,0 17,0 19250 7,2 6,7 11,5 19249 Wenlock R Qld 7,4 7,3 15,7 19254 7,2 6,4 14,7 19246 Wenlock R Qld 7,3 7,1 15,6 17966 7,0 6,5 14,5 17966 Boggy Creek Qld 7,3 6,8 15,0 19249 7,0 6,5 14,1 Fpr 0,177 0,001 0,012 Fpr 0,001 0,001 0,001 H2 0,74 0,54 H2 0,72 0,73 0,64
11 Ngun: Kt qu nghiên cu khoa hc v chn lc ging cây rng – Vin Khoa hc lâm nghip Vit Nam Ht ly t các cây tri đưc th phn t do đưc coi là mt gia đình (family). Nhng gia đình này đưc gây trng trong các vưn ging theo khi hàng 4 cây lp li 8 ln hồn tồn ngu nhiên. Sau 3 năm đã tin hành đánh giá sinh trưng ca cây theo gia đình và theo xut x. T đĩ gi li nhng gia đình tt nht ca nhng xut x cĩ trin vng ta b nhng các th và nhng gia đình xu đ thành vưn ging ly ht cung cp ging cho trng rng Vit Nam. Bng 1.4 Sinh trưng ca các dịng Keo lá tràm (xut x Coen R) đưc la chn ti Cm Quỳ (6/1998 4/2000). Đ dài D1,3 (cm) H(m) V Dịng cung St Đtt Đnc Pnt Msl (dm 3 ) lá (cm) x V(%) x V(%) Aa.83 0,38 4,4 15,8 4,4 7,1 3,35 1 3,6 2,2 3,6 3,9 Aa.85 0,53 4,0 17,5 4,2 7,9 2,95 1 3,4 2,2 3,4 3,8 Aa.84 0,49 3,8 9,3 4,2 5,9 2,55 1 3,3 2,5 3,5 3,8 Aa.82 0,53 3,7 11,1 4,3 8,5 2,50 1 3,3 2,4 3,4 3,7 Aa.81 3,7 14,3 4,0 8,3 2,45 1 3,3 2,3 3,4 3,8 Coen. 3,5 15,9 3,5 10,9 2,00 1,4 2,3 1,2 2,7 3,7 ĐN 3,3 19,2 3,2 7,4 1,70 3 1,0 1,0 1,0 3,0 Fpr. <0,01 0,03 <0,01 Sed 0,14 0,19 0,76 H2 0,72 0,62 0,62 Ngun: Trung tâm nghiên cu ging cây rng Vit Nam
12 Nghiên cu chn lc dịng vơ tính keo lá tràm ti Ba Vì cho thy xut x Coen River (Qld) (lơ ht 16142) là xut x khơng nhng cĩ sinh trưng nhanh nht mà cịn cĩ hình dáng thân cây đp nht, thân cây thng, cành nhánh nh. Vì th vic chn ging, nhân ging sinh dưng và kho nghim dịng vơ tính đã đưc thc hin cho lơ ht này. Năm 1993 các cây hom đưc nhân t 40 cây ca lơ ht này đã đưc trng hn hp dng mơ hình trng th (khong 500 cây) ti Đá Chơng. T khu rng trng này đã chn 05 cây tri, nhân ging hom và kho nghim dịng vơ tính. Tuy cịn quá sm (22 tháng tui) song vn cho thy c 05 dịng đưc chn đu cĩ đ vưt v th tích so vi ging nn ca xut x Coen River 25 87%, đc bit cĩ đ vưt so vi ging sn xut ly ging trong nưc (ĐN) 44 120%, đng thi cĩ các ch tiêu cht lưng như đ thng thân cây, đ nh cành, kh năng sinh trưng (đưc th hin qua ch tiêu “ phát trin ngn”) tt hơn rõ rt so vi ging đi chng. Tuy vy, 05 cây tri nĩi trên đưc chn t mt s dịng vơ tính ca 40 cây ban đu trng hn hp năm 1993 ti Đá Chơng, vì th cn xác đnh s sai khác gia chúng vi nhau. Bng phương pháp “in du vân tay AND” (AND fingerpringting) Butcher (2001) đã dùng 3 microsatellite markers Am 030, Am 136 và Am 770 đ xác đnh mi quan h gia các dịng Keo lá tràm này và thy đưc các locus tương ng ca các dịng như sau: Dịng Aa81 và Aa85 cĩ các Alen ging nhau tc là 02 dịng này khơng khác nhau v mt di truyn, trong khi đĩ các ch tiêu v hình thái gii phu li cho thy dịng 82 và 85 cĩ đ dài cung lá hồn tồn ging nhau, các ch tiêu khác khơng theo hưng này. Mc du cịn cĩ mt s ch tiêu hình thái cn đưc xem xét thêm. Song kt qu nghiên cu ch th phân t khi s dng 3 micostellite nĩi trên cĩ th coi các dịng Aa30, Aa81 và Aa85 là mt dịng.
13 Các dịng vơ tính cịn li đu cĩ nhng khác bit nhau nht đnh và khác bit 3 dịng trên [19]. Năm 1990 trung tâm ging Đơng Nam B thc hin kho nghim 06 xut x keo lá tràm và đưc xp hng bng sau: Các xut x Morehead R t Ơxtrâylia và PaPua New Guinea (PNG) Mai Kussa và Noogoo Swamp đu cĩ trin vng. Năm 1991, 12 xut x Keo lá tràm đưc đưa vào kho nghim ti Đi Li trong d án 027 do Trung tâm Đơng Bc B thc hin sau 21tháng tui các xut x cĩ sinh trưng đu bng là E. Alligator, Coen, Goomadeer Bng 1.5 Sinh trưng ca các xut x keo lá tràm 03 tui T l Lơ ht Xut x V(m 3) D(cm) H(m) sng ( %) 16484 Morehead R (Au) 0,029 8,48 10,12 72,95 16683 Morehead RM (PNG) 0,027 8,84 8,96 55,61 16610 Maikussa (PNG) 0,021 7,97 8,38 61,73 16147 Noogoo Swamp 0,020 7,50 9,25 70,04 16152 E.Alligator R 0,017 7,13 8,31 86,26 15951 Sai Thong (Thailan) 0,015 6,63 8,63 55,10 Ngun: Trung tâm nghiên cu ging cây rng Năm 1992, Lê Đình Kh nghiên cu nhân ging Keo lá tràm và Keo tai tưng bng hom bng dung dch IBA cho thy Giâm hom vào tháng 07 thì Keo lá tràm và Keo tai tưng giai đon 1 năm tui ra r rt cao, khơng cn x lý thuc vn cĩ th ra r 90%. Trong các đon thân thì đon sát ngn cĩ t l ra r cao nht c hai lồi b m [19]. Năm 2001, Nguyn Văn Xuân đã nghiên cu sinh trưng và d đốn sn lưng rng trng Keo lá tràm làm cơ s đ xut gii pháp kinh doanh ti
14 Đăk Lăk. Kt qu tác gi xác lp phương trình sinh trưng chiu cao cho các cp đt như sau: Cp đt Phương trình H s tương quan I Cp đt tt H t 15 17m Ph = 129,55A 1,3474 0,98 II Cp đt trung bình H t 13 15m Ph = 124,197A 1,2577 0,96 III Cp đt xu H t 11 13m Ph = 120,2603A 1,19417 0,97 Phương trình sinh trưng đưng kính cho các cp đt như sau: Cp I Pd = 186,33.A 1,3884 Cp II Pd = 197,97.A 1,4364 Cp III Pd = 188,62426.A 1,4955 Phương trình th tích V = 0,01677 + 0,003362.h + 0,275209.d 2 .h/10 4 Kt qu tác gi đưa ra tr lưng ca các cp đt tương ng vi các tui khai thác như sau: Mt đ trng ban đu 1660 cây/ha thì tui khai thác là 7, 8 và 10 ng vi các cp đt t tt đn xu. Tương ng vi các cp đt này, tr lưng khai thác khong 140m 3 /ha, 120m 3 /ha và 110m 3/ha [33]. V hiu qu kinh t: hin nay chưa cĩ nhiu nghiên cu v vn đ này. Nhưng t thc t kt qu khai thác g ca các đơn v trng rng Keo lá tràm làm g nguyên liu và ch bin đ g dân dng ca các Cơng ty trng rng thì ti Cơng ty lâm nghip M’Đrăk (Đăk Lăk) 01 ha rng Keo lá tràm trng 10 năm tui giá bán cây đng là 65 triu đng/ha, Cơng ty Lâm nghip huyn Ea Kar rng Keo lá tràm 8 năm tui giá bán 40 triu đng/ha. Ti Hàm Tân và Bc Bình (Bình Thun) rng Keo lá tràm 7 năm tui giá bán cây đng là 45 triu/ha. Ti khu vc Tr An, Long Thành (Đng Nai) rng Keo lá tràm 8 năm tui tr lưng g bình quân t 130 150 m 3/ha, giá bán cây đng 40,5 triu đng/ha, ti Xuân Lc (Đng Nai) rng Keo lá tràm 9 năm tui giá bán cây đng trung bình là 50,5 triu đng/ha. Ti khu vc Bù Đăng (Bình
15 Phưc) rng keo lá tràm 7 năm tui giá bán cây đng trung bình 50 triu đng/ha, [15], [17]. Nhn xét : T nghiên cu trên cho thy: mc dù đã cĩ nhiu cơng trình nghiên cu v sinh trưng, th tích, lp biu cp đt cho Keo lá tràm trên các vùng đa lý khác nhau ca c nưc. tnh Phú Yên, đn nay chưa cĩ cơng trình nào nghiên cu v sinh trưng và hiu qu kinh t, hiu qu xã hi ca lồi Keo lá tràm nĩi chung và huyn Sơng Cu nĩi riêng. Chính vì vy, nghiên cu sinh trưng, hiu qu kinh t, hiu qu xã hi, ti khu vc huyn Sơng Cu đ đ xut các bin pháp kinh doanh rng trng ti đây là rt cn thit. Kt qu nghiên cu ca đ tài s rt cn thit đi vi các đơn v trng rng sn xut. Do đĩ, vic nghiên cu hiu qu kinh t, xã hi ca rng Keo lá tràm ti Sơng Cu tnh Phú Yên s cĩ ý nghĩa v mt khoa hc cũng như thc tin sn xut đ các Cơng ty lâm nghip làm cơ s cho vic đu tư trng rng sn xut nĩi chung và m rng din tích Keo lá tràm ti đa phương nĩi rêng.
16 CHƯƠNG 2 ĐIU KIN T NHIÊN, KINH T XÃ HI KHU VC NGHIÊN CU 2.1 ĐIU KIN T NHIÊN 2.1.1. V trí đa lý Huyn Sơng Cu nm v phía Bc tnh Phú Yên, cách Thành ph Tuy Hịa khong 60 km (theo quc l 1A) và cách thành ph Quy Nhơn 42 km (theo quc l 1D). Tng din tích t nhiên tồn huyn là 489,28 km 2, chim 9,66 % din tích t nhiên tồn tnh Phú Yên. + Phía Bc giáp tnh Bình Đnh. + Phía Tây giáp huyn Đng Xuân. + Phía Đơng giáp Bin Đơng. + Phía Nam giáp huyn Tuy An. To đ đa lý: T 13 o21 ’ đn 13 o42 ’ vĩ đ Bc. T 109 o06 ’ đn 109 o20 ’ kinh đ Đơng. 2.1.2. Đa hình: Khu vc Xuân Lâm ch yu là dng đa hình núi cao chim phn ln din tích t nhiên ca xã, phân b ch yu phía Tây, Tây Bc và phía Bc ca xã, cĩ đ cao trung bình 500m. Đây là khu vc đu ngun cĩ vai trị quan trng trong vic phịng h, d tr nưc tưi và bo v vùng h lưu. Khu vc Xuân Lc ch yu là dng đa hình đi núi thp, đ cao trung bình 350m. Khu vc Xuân Cnh đa hình ch yu là nhng dãy đi núi bát úp k tip nhau phân b ri rác khp các khu vc rng trng, đ cao bình quân 405m, cĩ
17 nhiu sui nh xen k dưi chân đi nên mt s khu vc cĩ rung lúa nhũng thung lũng. 2.1.3 Khí hu thi tit. Các khu vc nghiên cu mang đc đim khí hu vùng núi thp duyên hi Trung Trung B, mt năm cĩ hai mùa rõ rt. Lưng mưa trung bình năm bin đi trong t 1600 1700mm. Mùa mưa t tháng 09 đn tháng 12, tp trung tháng 10 11, trong 04 tháng mùa mưa lưng mưa cĩ th đt 900 1200mm. Mùa nng t cui tháng 12 đn trung tun tháng 08, nng nĩng hn nht vào tháng 07 và hu như khơng cĩ mưa. Lưng bc hơi khá cao, khong 1200 1300mm, lưng bc hơi đt giá tr ln trong mùa khơ tháng 6, 7, 8 và thp nht trong 04 tháng mùa mưa (9, 10, 11, 12). Nhit đ trung bình khong 26,3 o, nhit đ trung bình tháng thp nht 22,3 o (tháng 1), nhit đ tuyt đi thp nht 19,3 o. Đ m khơng khí tương đi trung bình năm 80%. Thi kỳ cĩ đ m cao nht là mùa mưa > 85 %. Thi kỳ cĩ đ m thp nht là mùa khơ 75%. 2.1.4 Thu văn Ti khu vc nghiên cu cĩ sơng Tam Giang: Bt ngun t dãy núi Gà phía Tây Bc ca huyn dài 25,5km, chy qua các xã Xuân Lc, Xuân Bình, Xuân Lâm và Th trn Sơng Cu. Din tích lưu vc sơng là 161,7km 2. Đc đim chính ca sơng bt ngun t nhng dãy núi cao nên sơng cĩ đ dc ln, kh năng tp trung nưc nhanh, d gây ngp úng và lũ quét. 2.1.5 Đt đai Tồn b đt huyn Sơng Cu đưc chia làm 7 loi chính, tng hp theo bng sau:
18 Bng 2.1 Cơ cu các nhĩm đt vùng nghiên cu Din tích STT Nhĩm đt T l (%) (ha) 1 Cn cát, đt cát ven bin (Haplic Arenosols) 3.863,0 7.90 2 Đt mn (Salic Fluvisols) 2.432,0 4.97 3 Đt phù sa ( Dystric Fluvisols) 588,0 1.20 4 Xám (Perris Acrisols) 271,0 0.55 5 Đt đen (Haplic Andosols) 469,0 0.96 6 Đt đ vàng và nâu vàng (Ferralsols) 39.474.5 80.68 7 Đt thung lũng (Fluvisols) 1.511,0 3.09 8 Đt khác (ao, h, sơng) 320.0 0.65 Tng din tích t nhiên 48.928,5 100.00 Ngun: Át lát Tài nguyên đt Phú Yên. Theo tài liu thng kê ca Phịng nơng nghip và phát trin nơng thơn thì đt ti khu vc trng rng ch yu là đt Feralít đ vàng phát trin trên đá Granit, đ vàng phát trin trên đá phin sa thch sét, đá bin cht và nâu vàng phát trin trên đá Bazan. Rng Keo lá tràm đưc trng ch yu là trên đt dc, cĩ thành phn dinh dưng t nghèo đn trung bình. Đ tn dng hp lý qu đt trng nghèo dinh dưng rt ln hin cịn ca huyn đng thi nhanh chĩng ph xanh đt trng đi núi trc ca huyn gĩp phn làm tăng đ che ph b mt đt, tăng kh năng phịng h, hn ch tình trng xĩi mịn ra trơi đang din ra, đng thi gĩp phn bo v mùa màng, bo v ngun nưc ngm và phát trin du lch sinh thái thì vn đ trng rng các lồi cây mc nhanh cĩ kh năng ci to đt như keo lai, Keo lá tràm,
19 Keo tai tưng là rt cn thit ti huyn Sơng Cu nĩi riêng và các khu vc khác ca tnh nĩi chung. Bng 2.2 Bng tng hp hàm lưng dinh dưng trong đt ti các khu vc nghiên cu. Hàm P2O5 K2O lưng Đ Đm (mg/ (mg/ Khu Loi đt cĩ rng mùn dc PH TS 100 100 vc trng trung 0 (0 ) (%) gam gam bình đt) đt) (%) Xuân Đt đ vàng, đt 1525 4,04,5 2,36 0,08 6,10 5,1 Lâm đen Xuân Đt đ vàng, đt 1020 4,65,2 3,28 0,16 5,3 5,6 Lc nâu vàng Xuân Đt xám, đt đen 1530 3,63,9 2,02 0,06 4,11 4,1 Cnh Ngun: Phịng nơng nghip phát trin nơng thơn huyn Sơng Cu 2.2 Tình hình sn xut lâm nghip 2.2.1 Hin trng s dng đt ca Xuân Lâm Din tích đt lâm nghip trong tồn xã cĩ 11.092,3 ha; gm: đt rng t nhiên phịng h: 3.567 ha, đt trng rng phịng h 6.069,3 ha, đt trng là 4.911,5 ha, trong đĩ đt đã giao s dng 1.598,0 ha, đt chưa giao s dng là 3.313,5 ha. Din tích đt chưa s dng cịn nhiu cn đưa vào quy hoch trng rng đ tn dng đt mt cách hp lý và nhanh chĩng làm tăng đ che ph b mt.
20 Bng 2.3 Hin trng s dng đt khu vc xã Xuân Lâm Din tích đt t nhiên ca xã Hin trng (ha) I. Đt nơng nghip 1.563,0 II. Đt lâm nghip 11.092,3 1 Đt rng t nhiên 5.023 Đt rng sn xut 1.456 Đt rng phịng h 3.567 2. Đt rng trng 6.069,3 Đt rng phịng h 5.369 Đt trng rng 700,3 III. Đt chuyên dùng 800,8 IV. Đt th cư 512,0 V. Đt trng, mt nưc 6.036,9 1. Đt trng 4.911,5 Đt đã giao s dng 1.598,0 Đt chưa giao s dng 3.313,5 2. Mt nưc 1.125,4 Tng cng: 20.005 Ngun: Ban đa chính xã Xuân Lâm 2.2.2 Hin trng s dng đt Lâm nghip ca Xuân Lc Tng din tích t nhiên ca xã là 11.973,1 ha, trong đĩ đt cĩ rng t nhiên là 7.015,8 ha, bao gm rng cây g 3.013,5 ha, rng trung bình 981,5 ha, rng nghèo 1.507,4 ha, rng non 321 ha, rng hn giao tre + l ơ + cây g 982,4 ha, rng le 212 ha.
21 Bng 2.4 Hin trng đt lâm nghip ca xã Xuân Lc Hin trng Din tích (ha) Tng din tích t nhiên 11.973,1 1. Đt cĩ rng t nhiên 7.015,8 Rng g 3.013,5 Rng trung bình 981,5 Rng nghèo 1.507,4 Rng non 321,0 Rng hn giao g + tre 982,4 Rng le 210,0 2. Đt khơng cĩ rng 4.957,3 Đt trng 1.675,1 Trng c cây bi 1.562,8 Cây bi ri rác 895,5 Đt khác 823,9 Ngun: Ban đa chính xã Xuân Lc Đt khơng cĩ rng là 4.957,5 ha, trong đĩ đt trng 1.675,1 ha, đt cĩ trng c cây bi 1.562,8 ha, đt cây bi ri rác 895,5 ha, đt khác 823,9 ha. Hin ti, đt khơng cĩ rng din tích cịn ln, din tích này trng cây nơng nghip ngn ngày kém hiu qu. Nht thit phi trng rng đ nâng cao đ che ph, hn ch xĩi mịn ra trơi. 2.2.3 Hin trng s dng đt lâm nghip xã Xuân Cnh Tng din tích t nhiên hin cĩ ca xã là 19.220,3 ha, trong đĩ đt cĩ rng t nhiên là 6.422,3 ha, đt cĩ rng trng các loi là 3.998,0 ha, đt chưa s dng 8.800,0 ha. Vi qu đt này cn nhanh chĩng trng rng đ nâng cao đ che ph b mt đt và phát trin du lch sinh thái.
22 Bng 2.5 Hin trng s dng đt lâm nghip khu vc Xuân Cnh Hin trng Din tích (ha) Tng din tích t nhiên 19.220,3 1. Đt cĩ rng t nhiên 6.422,3 Rng g 1.121,7 Rng trung bình 1.345,4 Rng nghèo 654,0 Rng hn giao g + tre 1879,7 Rng le 1.421,5 2. Đt cĩ rng trng 3.998,0 Rng phịng h 2.231,1 Rng sn xut 1.091,6 Rng du lch sinh thái 675,3 3. Đt chưa s dng 8.800,0 Đt trng 4.980,0 Trng c 1.212,3 Cây bi 510,0 Đt khác 2.097,7 Ngun: Ban đa chính xã Xuân Cnh 2.3 Tình hình kinh t xã hi 2.3.1 Dân s * Xuân Lâm: Tng dân s ca xã Xuân Lâm là 9.469 ngưi, s ngưi trong đ tui lao đng là 6.314ngưi. Dân s Xuân Lâm bao gm nhiu dân tc sinh sng như Tày, Nùng, Ê Đê và dân kinh t mi.
23 * Xuân Lc: Dân cư trên đa bàn xã Xuân Lc khong 785 h, gn 3000 nhân khu trong gm mt s là đng bào dân tc thiu s và dân di cư t do chưa n đnh. * Xuân Cnh: Trên đa bàn xã cĩ khong 650 h gia đình, khong 1.923 nhân khu và mt s dân di cư t do sng ri rác chưa n đnh. Sơng Cu cĩ mt đ dân s mc trung bình so vi c tnh. Nhưng din tích đt nơng nghip bình quân đu ngưi vào loi thp nht tnh (0,08 ha/ngưi). Th mnh ca huyn là phát trin mnh các ngành ngh khác như đánh bt hi sn, du lch dch v; Thâm canh và kinh doanh các loi cây lâu năm cĩ hiu qu kinh t cao như điu, da, trng rng đ khai thác ht qu đt chưa s dng. 2.3.2 Đi sng dân cư Bng 2.6 Thc trng phát trin dân s qua mt s năm Hng mc ĐVT 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1. Dân s TB Ngưi 90.646 91.923 93.008 94.231 95.548 96.925 Thành th " 21.196 21.351 21.608 21.892 17.845 18.093 Nơng thơn " 69.450 70.572 71.400 72.339 77.703 78.832 2.Tng s h H 17.944 18.805 19.524 Thành th " 4.326 4.448 4.468 Nơng thơn " 13.618 14.357 15.056 3. Lao đng trong Ngưi 50.800 45.912 đ tui Trong đĩ: NLngư " 33.181 Chưa qua đào to " 32.938 Qua đào to " 243 Ngun: Niên giám thng kê huyn Sơng Cu năm 2006
24 2.3.3 Y t Văn hĩa Giáo dc + Y t: Xã đã cĩ trm y t đ chăm sĩc sc khe cho nhân dân, mi trm cĩ 01 bác s khám cha bnh. Năm 2008 đưc s quan tâm ca chính quyn đa phương tnh, huyn trm y t đã đưc đu tư nâng cp và trang b thêm phương tin, dng c khám cha bnh đ phc v nhân dân. + Văn hĩa: Hin ti xã đã cĩ 03 trm thu phát sĩng đin thoi nên phương tin liên lc rt thun li và nhanh chĩng và gĩp phn tích cc tuyên truyn đưng li, chính sách ca Đng, pháp lut ca Nhà nưc vào cuc sng và nâng cao dân trí cho nhân dân. + Giáo dc: Đưc s quan tâm ca đng, nhà nưc nhng năm gn đây cht lưng ging dy khơng ngng đưc nâng cao. Thưng xuyên chú trng đn cơng tác đào to giáo viên dy hc, chăm lo đn cơ s vt cht, bo đm trang thit b cho bc tiu hc và Trung hc cơ s. 2.3.4 Tình hình giao thơng Tình hình giao thơng ti các khu vc nghiên cu cịn nhiu khĩ khăn. Ti khu vc trung tâm xã h thng đưng giao thơng nhng năm gn đây đã đưc đu tư làm đưng cp phi theo chương trình d án 135 ca chính ph. Đưng giao thơng t xã đn các thơn buơn mt s nơi Xuân Lc và Xuân Cnh chưa đưc đu tư nâng cp, đưng đt đã hư hng cn đu tư nâng cp sa cha và làm mi, xã Xuân Lâm cĩ đưng quc l 1A đi qua nên vic giao thơng đi li thun li hơn Xuân Lc và Xuân Cnh. Vic đi li t xã Xuân lc và Xuân Cnh vào các khu vc trng rng ch yu li dng đưng lâm nghip là chính. 2.4 Các thun li và khĩ khăn ca điu kin t nhiên Thun li: V trí đa lý t nhiên rt thun li đ giao lưu kinh t, trao đi văn hĩa, khoa hc k thut, phát trin du lch dch v trong và ngồi tnh.
25 Điu kin t nhiên, đc bit là đt đai cĩ nhiu thun li đ phát trin tng hp nhiu loi cây trng, vt nuơi như: Da, điu, mía và chăn nuơi bị, heo và đc bit là trng rng, phát trin mơ hình nơng lâm kt hp. Vic trin khai các d án trng rng đưc chính quyn đa phương và ngưi dân ng h, bên cnh đĩ gii quyt đưc vic làm và nâng cao thu nhp cho đng bào dân tc sng gn rng. Khĩ khăn : Mưa ln tp trung nên thưng gây ra lũ quét các vùng sn xut nơng nghip, gây thit hi ln cho mùa màng và các cơng trình giao thơng, thy li, Rng t nhiên cịn rt ít, đi núi trc nhiu (chim 80% din tích), sơng sui ít, lưu vc nh, đ dc ln, đa hình chia ct mnh gây khĩ khăn cho vic sn xut, qun lý; Đt đai đ phát trin nơng nghip cĩ đ phì t nhiên nhìn chung rt thp, gây khĩ khăn và tn kém ln trong vic thâm canh tăng năng sut cũng như nâng cao hiu qu sn xut ca cây trng.
26 CHƯƠNG 3 ĐI TƯNG, MC TIÊU, NI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CU 3.1 Đi tưng nghiên cu Đi tưng nghiên cu là rng Keo lá tràm 10 tui trng thun loi bng cây con cĩ túi bu trên đa bàn 3 xã Xuân Lâm, Xuân Cnh và Xuân Lc huyn Sơng Cu tnh Phú Yên. 3.2 Mc tiêu nghiên cu * Mc tiêu tng quát Làm cơ s khoa hc và thc tin cho n đnh kinh doanh trng rng Keo lá tràm đa phương. * Mc tiêu c th Thc trng phát trin trng rng Keo lá tràm và hiu qu kinh t, xã hi. Tìm gii pháp k thut phc v n đnh kinh doanh trng rng Keo lá tràm đa phương. 3.3 Ni dung nghiên cu Đ đáp ng mc tiêu đt ra đ tài tin hành nghiên cu nhng ni dung như sau: 3.3.1 Gii thiu k thut trng rng Keo lá tràm vùng nghiên cu 3.3.2 Đánh giá sinh trưng Sinh trưng chiu cao Hvn. Sinh trưng đưng kính ngang ngc D 1.3. Đánh giá cht lưng rng trng: tt, trung bình, xu. Tr lưng g sau 10 năm tui (M).
27 3.3.3 Đánh giá hiu qu kinh t Xác đnh chi phí đu tư cho 01 ha rng trng (t ging, làm đt trng rng, trng, chăm sĩc, qun lý bo v phịng chng cháy rng trong sut chu kỳ kinh doanh 10 năm). Xác đnh thu nhp cho 01 ha rng trng (ly tng thu nhp khi kt thúc chu kỳ kinh doanh tr đi các chi phí t trng rng, chăm sĩc rng, qun lý bo v phịng chng cháy rng trong sut chu kỳ kinh doanh k c các khon thu và lãi vay). 3.3.4 Đánh giá hiu qu xã hi Kh năng to ra vic làm cho ngưi dân. Kh năng tăng thu nhp, nâng cao đi sng ca ngưi dân, s h gia đình nhn khốn trng rng. Nhn thc và s chp nhn ca ngưi dân đa phương khi thc hin d án trng rng sn xut. 3.4 Phương pháp nghiên cu 3.4.1 Phương pháp lun tng quát Sinh trưng cây rng nĩi chung là s tăng lên v kích thưc chiu cao vút ngn, đưng kính ngang ngc, th tích thân cây. Nĩi cách khác đĩ là sinh trưng ca mt thc th sinh hc, nĩ chu s tác đng ca các nhân t mơi trưng và các nhân t ni ti trong bn thân mi cá th và qun th. Vì vy, khi nghiên cu sinh trưng khơng th tách ri nh hưng ca các nhân t đĩ. Sinh trưng ca cá th và ca qun th (lâm phn) là hai vn đ khác nhau nhưng cĩ quan h cht ch vi nhau. Sinh trưng ca lâm phn gm tồn b s tăng lên v khi lưng vt cht đưc tích lu bi tng cá th và vt cht b mt đi t nhng b phn hay các th b đào thi (cht hoc b ta thưa). Nhng đi lưng sinh trưng bình quân như chiu cao vút ngn, đưng kính ngang ngc, th tích thân cây cĩ v luơn ph thuc vào tui và tuân theo
28 nhng quy lut nht đnh. S tăng lên ca nhng ch tiêu này là kt qu tng hp ca hai quá trình trên. Tuy nhiên, mi giai đon trong quá trình sinh trưng ca lâm phn, s ln lên ca các đi lưng sinh trưng trên đã to ra nhng bin đi v cht ca lâm phn đĩ theo nhng nguyên lý ca quy lut “lưng đi cht đi”. V d tốn chi phí, thu nhp ca 01 ha rng trng Keo lá tràm trong phm vi nghiên cu ca đ tài, trên gĩc đ kinh doanh đưc hiu là kt qu cui cùng ca mt chu kỳ sn xut kinh doanh. D tốn đĩ biu hin mi quan h gia kt qu thu đưc trong mt quá trình hot đng sn xut vi chi phí v lao đng, vt cht trong mi quan h vi kh năng sinh trưng và sn phm đt đưc trên mt lâm phn, đánh giá hiu qu ca vn đu tư. Hiu qu xã hi đưc xem xét da vào kh năng to ra vic làm cho ngưi dân, kh năng tăng thu nhp, nâng cao đi sng và s chp nhn ca ngưi dân. Trong quá trình nghiên cu đ tài luơn c gng bo đm tính khách quan, đánh giá trung thc các ch tiêu v sinh trưng, kinh t bng phương pháp áp dng các k thut v thu thp và x lý thơng tin. 3.4.2 Phương pháp nghiên cu chung Áp dng phương pháp điu tra kho sát, thu thp s liu kt hp vi vic k tha s liu. S dng thng kê tốn hc trong lâm nghip đ x lý s liu và đánh giá kt qu nghiên cu. 3.4.3 Phương pháp nghiên cu c th 3.4.3.1 Phương pháp thu thp s liu Đ tài tha k các s liu đã cĩ v điu kin t nhiên, khí hu, th nhưng, điu kin lp đa, tình hình dân sinh kinh t ca 03 khu vc nghiên cu; k thut trng, chăm sĩc, qun lý bo v và phịng chng cháy rng. Các
29 đnh mc d tốn, trng, chăm sĩc, qun lý bo v 01 ha rng trong sut chu kỳ kinh doanh tng khu vc. Phn hiu qu kinh t, đánh giá căn c vào giá tr thc t giá th trưng tng khu vc thi đim nghiên cu và tham kho giá bán rng ca hp đng kinh t gia các đơn v khai thác g trên đa bàn tnh. 3.4.3.2 Phương pháp điu tra sinh trưng và tr lưng Lp ơ tiêu chun : Ti mi đa đim nghiên cu lp 09 ơ tiêu chun (OTC) đi din, mi ơ cĩ din tích 500m 2 (20 x 25m) bo đm mu quan sát n > = 30 cây/ơ. Các ơ đưc lp nơi đi din cho sinh trưng ca rng trng ti đa đim nghiên cu, bo đm đ 3 ln lp li. Tng th: 3 đa đim nghiên cu x 9 OTC = 27 OTC Đo đm sinh trưng Các ch tiêu đo đm sinh trưng: + Chiu cao vút ngn ca cây (Hvn); đưc đo t mt đt lên đnh sinh trưng cao nht, đơn v là mét (m). + Đưng kính ngang ngc (D 1.3 ); đưc đo v trí 1.3m thân cây tính t mt đt, đơn v là centimet (cm). Các ch tiêu v chiu cao vút ngn (Hvn), đưng kính ngang ngc (D 1.3 ) đưc đo đm trên tồn b các cây trong ơ tiêu chun . Tính tốn tr lưng Th tích thân cây đưc tính bng cơng thc: V = GHf (3.1) π 2 Trong đĩ: G = D 1.3 (tit din ngang) (3.2) 4 H: là chiu cao vút ngn f : là hình s thân cây (f = 0,5)
30 D1.3 là đưng kính thân cây v trí 1.3m Tr lưng g trên 01 ha đưc tính bng cơng thc: M = V*n (3.3) Trong đĩ: M là tr lưng (m 3/ha) n là s cây trên ha Sn lưng g đưc tính bng cơng thc: VSL = 75%* M (3.4) Ci đưc tính bng 10% tr lưng. 3.4.3.3 Thu thp các ch tiêu v cht lưng Da vào chiu cao Hvn, đưng kính D 1.3 , đ thng thân cây, mà cht lưng cây rng đưc đánh giá bng phương pháp phân loi tng cây trong ơ tiêu chun theo 3 cp. Cây tt (A): là nhng cây mt thân cĩ Hvn, D 1.3 cao hơn Hvn và D 1.3 nhng cây trung bình, hình thân thng, tán đu, ít b chèn ép, ta cành t nhiên tt, khơng gãy ngn, khơng sâu bnh, đ thon cây đng đu. Cây trung bình (B): là nhng cây cĩ Hvn, D 1.3 gn đt đưng kính chiu cao trung bình tr lên, tán hơi b lch, b chèn ép mt phn, tán vn nm trong tng tán chính ca rng, thân hơi cong, khơng gãy ngn và ít b sâu bnh. Cây xu (C) là nhng cây b chèn ép, tán nm dưi tng tán chính ca rng, cĩ Hvn, D 1.3 dưi trung bình, hoc cây cong queo, sâu bnh, ta cành t nhiên kém, thân b cong hoc b tn thương. 3.4.3.4 Phương pháp đánh giá hiu qu kinh t Giá tr hin ti thc (NPV) đưc tính bng giá tr hin ti ca tt c các thu nhp tr đi giá tr hin ti ca tt c các chi phí trong sut chu kỳ sn xut kinh doanh.
31 Bng phương pháp tính tốn cân đi trc tip nu cân đi bng 0 thì kt qu sn xut kinh doanh hồ vn (tng thu bng tng chi). Nu cân đi 0 kt qu kinh doanh cĩ lãi, phương án đưc chp nhn. Cơng thc tính theo Dk.Paul [1] như sau: n Bt − Ct NPV = ∑ t (3.5 ) t=1 ()1+ r Trong đĩ: NPV là giá tr hin ti thc (giá tr li nhun rịng hin ti) Bt: Thu nhp năm th t Ct: Chi phí năm th t r: T l lãi sut ca vn đu tư t: Thi gian ca chu kỳ kinh doanh (1+r) t : H s tính kép Nu: NPV >0 kinh doanh cĩ lãi phương án đưc chp nhn NPV < 0 kinh doanh b thua l phương án khơng đưc chp nhn Ch tiêu này cho bit mc li nhun v mt s lưng, nĩ cho phép la chn các phương án cĩ quy mơ và kt cu đu tư như nhau, phương án nào cĩ NPV ln thì đưc la chn. T sut thu nhp so vi chi phí Benefit Costs Ratio (BCR) Là t s gia giá tr hin ti ca tồn b thu nhp so vi giá tr hin ti ca tồn b chi phí sau khi đã chit khu đưa v giá tr hin ti. Cơng thc tính theo John Egunter [1] như sau: n Bt ∑ r t=0 1+r BCR = () (3.6) Ct ∑ t ()1+ r
32 BCR là t sut thu nhp so vi chi phí Bt: Thu nhp năm th t Ct: Chi phí năm th t r: T l lãi sut ca vn đu tư t: Thi gian ca chu kỳ sn xut kinh doanh Ch tiêu này phn ánh cht lưng đu tư, tc là cho bit thu nhp trên mt đơn v chi phí sn xut. Nĩ cho phép so sánh và la chn các phương án cĩ quy mơ và kt cu đu tư khác nhau, phương án nào cĩ BCR ln nht thì đưc la chn. Ch tiêu t sut thu hi vn ni ti Internal Rate of Return (IRR) hay cịn gi là t l thu hi vn ni ti, là mt t l chit khu làm cho giá tr hin ti ca chui thu nhp bng giá tr hin ti ca chui chi phí. n Bt − Ct = 0 Tc là NPV = 0 khi ∑ t (3.7 ) t=1 ()1+ r Ch tiêu này cho bit kh năng sinh li ti đa ca mt chương trình đu tư. Da vào ch tiêu này cũng cĩ th thy đưc kh năng chu đng mc lãi sut tin vay ln nht ca mt chương trình đu tư. IRR là t l lãi sut làm cho NPV = 0, tc là vi mc lãi sut IRR thì chương trình đu tư hồ vn khi đĩ: n (Bt − Ct) Bt Ct = 0 = NPV = ∑ t hay ∑ t ∑ t (3.8 ) t=1 ()1+ IRR ()1+ IRR ()1+ IRR Vì vy t IRR cho phép xác đnh thi đim hồn tr vn đu tư, nĩ cho phép so sánh và la chn các phương án cĩ quy mơ và kt cu đu tư khác nhau phương án nào cĩ IRR ln nht thì đưc la chn [1]. Nu IRR > r phương án cĩ kh năng hồn tr vn và đưc chp nhn. Nu IRR < r phương án khơng cĩ kh năng hồn tr vn khơng đưc chp nhn.
33 3.4.3.5 Phương pháp đánh giá hiu qu xã hi Hiu qu xã hi đưc đánh giá thơng qua vic thc hin trng rng Keo lá tràm s to ra vic làm cho đng bào dân tc đa phương và dân kinh t mi ca 03 khu vc nghiên cu. Áp dng phương pháp PRA (đánh giá nơng thơn cĩ s tham gia ca ngưi dân) đ bit đưc: Ý kin ca ngưi dân, nhn thc ca h trong vic trng rng sn xut. Thu nhp và vic to ra vic làm cho ngưi dân thơng qua vic trng rng. T các kt qu trên mà hn ch đưc các tác hi tiêu cc như tình trng phá rng làm nương ry, hn ch tình trng du canh du cư ca ngưi dân. Phương pháp đánh giá: s dng phương pháp phng vn trc tip ngưi dân, cán b xã, cán b k thut ca Cơng ty Lâm nghip Sơng Cu. 3.4.3.6 Phương pháp x lý s liu X lý thng kê các s liu điu tra bng phn mm Excel 7.0 Dùng phương pháp phân tích phương sai hai nhân t đ kim tra nh hưng ca các khu vc đn sinh trưng chiu cao vút ngn và đưng kính D1.3 và tr lưng.
34 CHƯƠNG 4 KT QU NGHIÊN CU VÀ THO LUN 4.1 Gii thiu k thut trng, chăm sĩc, qun lý bo v rng Keo lá tràm 4.1.1 K thut trng Cây ging xut vưn đem trng cao t 3540 cm, đưng kính c r t 34 mm, tui cây tính t khi cy ht vào túi bu t 3,5 tháng tui. Cây con kho mnh khơng sâu bnh, lá cĩ màu xanh đm khơng gãy ngn, túi bu khơng v, thân cây đã hố g, b r phát trin đy đ. Các khu vc cĩ k thut trng như nhau. Mt đ trng: Mt đ trng rng ban đu là 2.220 cây/ha, c ly hàng cách hàng 3 m, cây cách cây 1,5 m. Hàng cách hàng đưc b trí trng theo đưng đng mc. Thi v trng : Trng vào mùa mưa (tháng 10). X lý thc bì và làm đt: Trưc khi trng phát tồn b thc bì trên lơ, gom đt sch thc bì trên lơ, gc phát thp dưi 15 cm. Sau khi phát đt thc bì xong, đào h trưc khi trng t 15 20 ngày, c ly h 30x30x30 cm, h đưc đào theo đưng đng mc. Lp h: Dùng cuc xi nh đt, nht c và r cây tht k ri lp ½ h bng lp đt mt, ½ lp đt mt cịn li đưc trn đu vi 0,5g phân NPK 16 16 8 ri tip tc lp đt cho đy h. Trng cây: Cây con vn chuyn đn bãi tp kt ti hin trưng trng rng, cây xp sát nhau gn gàng cĩ dàn che nng, dùng cuc nh mĩc đt tâm h nhúng bu vào hĩa cht chng kin, dùng dao nh rch túi bu theo chiu thng đng bĩc túi bu, đt cây theo chiu thng đng gia h, lp đt đn đâu tay nén cht ti đĩ, vun gc hình mu rùa đn c r khơng đ cây b úng nưc.
35 Cây trng chính đưc 1015 ngày, kim tra, trng dm các cây cht, cây b gãy ngang thân bo đm đ mt đ. 4.1.2 K thut chăm sĩc, qun lý bo v, phịng chng cháy rng Chăm sĩc năm th nht: Đưc tin hành 02 ln/năm; chăm sĩc ln mt sau khi trng chính và trng dm xong t 10 15 ngày, gm bưc cơng vic: xi c, vun bn kt hp dãy c theo băng hàng cây rng 1m và phát tồn din thc bì cịn li gia hai hàng cây. Chăm sĩc ln hai tin hành vào tháng 11 và tháng 12 gm các ni dung sau: xi c, vun bn kt hp dãy c theo băng hàng cây rng 0,8m; phát thc bì cịn li gia hai hàng cây; gom x lý vt liu cháy trên lơ và làm đưng băng cn la phịng chng cháy rng. Đn mùa khơ thưng xuyên tun tra bo v ngăn chn, ngưi, trâu bị phá hi. Chăm sĩc năm th hai và năm th ba: Đưc tin hành 02 ln/năm; ln mt tin hành vào tháng 7 đn tháng 9 gm các ni dung sau: Phát tồn din thc bì trên lơ; xi c vun bn kt hp dãy c theo băng hàng cây rng 1,0 m; chăm sĩc ln 2 tin hành t tháng 10 đn ht tháng 12 gm các ni dung sau: Phát tồn din thc bì trên lơ; xi c vun bn kt hp dãy c theo băng hàng cây rng 1,0m; gom x lý vt liu cháy trên lơ, làm đưng băng cn la phịng chng cháy rng, đn mùa khơ xây dng chịi canh la, tun tra canh gác, bo v ngăn chn, ngưi, trâu bị phá hi. Bo v rng và phịng chng cháy rng năm th 4 đn năm th 10 : Rng trng đn năm th 4 tr đi tin hành bo v xuyên sut c năm; mùa khơ làm đưng băng cn la và gom x lý vt liu cháy trong lơ. Tuyên truyn, vn đng nhân dân tham gia bo v và cha cháy khi cĩ cháy rng xy ra. Ký cam kt bo v rng vi các h dân sng gn rng, ti các đưng mịn vào rng, khu dân cư giáp rng trng đĩng các bng cm la và bng quy ưc bo v rng, bng cp d báo cháy rng.
36 Ti 3 khu vc nghiên cu cĩ các bin pháp k thut trng, chăm sĩc, qun lý bo v rng ging nhau. Vi điu kin trng rng sn xut, trng trên din tích rng, các bin pháp k thut trng rng này bo đm cho cây trng sinh trưng và phát trin. Các bin pháp k thut trng rng, thi v trng, cht lưng cây ging, quy trình chăm sĩc rng các năm nh hưng rt ln đn cht lưng rng trng. Ti các khu vc nghiên cu mt đ rng trng hin cịn thp, cht lưng rng chưa đng đu. Tìm hiu ca chúng tơi thì giai đon trng rng các đơn v trng chm hơn so vi thi v (trng vào cui tháng 11), các bin pháp x lý kin, mi chưa tt. Sau khi trng rng năm th nht t l cây sng khong 80%, đn năm th hai chăm sĩc mun hơn so vi k hoch (chăm sĩc cui tháng 9), nên mt s khu vc rng trng b thc bì ln áp dn đn mt đ rng trng b suy gim. Do đĩ, kt thúc chu kỳ kinh doanh mt đ rng cịn thp. Rng trng đn năm th 4 tin hành qun lý bo v ti khu vc Xuân Cnh, Xuân Lc chưa x lý ht lưng thc bì trong các lơ rng, do đĩ rng trng b cháy đây cũng là nguyên nhân làm cho mt đ rng trng gim. 4.2 Đánh giá sinh trưng rng trng 4.2.1 Sinh trưng chiu cao vút ngn (Hvn) . Rng trng Keo lá tràm khu vc nghiên cu mt đ ban đu là 2.220 cây/ha, (hàng cách hàng 3 m, cây cách cây 1,5 m), sau 10 năm tui mt đ hin ti ca các khu vc nghiên cu cũng như mt đ ca các cây trong ơ tiêu chun khơng ging nhau. Do đĩ s cây dùng đ đo đm tính tốn sinh trưng chiu cao là s cây cịn tn ti đn thi đim điu tra. Kt qu điu tra sinh trưng chiu cao vút ngn ca Keo lá tràm 3 khu vc nghiên cu cĩ s sai khác khá rõ rt.
37 Bng 4.1 Chiu cao trung bình ca Keo lá tràm 10 năm tui (m) Khu vc Xuân Lâm Xuân Lc Xuân Cnh OTC 1 16,9 16,9 16,2 2 17,3 17,8 15,9 3 16,6 16,4 16,4 Trung bình (m) 16,9 17,0 16,2 S liu t bng 4.1 cho thy: chiu cao vút ngn Keo lá tràm ca 03 khu vc cĩ s khác nhau. Chiu cao vút ngn ca khu vc xã Xuân Lâm t 16,6 17,3m, trung bình 16,9m, xã Xuân Lc t 16,4 17,8m, trung bình 17m, Xuân Cnh t 15,9 16,4m, trung bình là 16,2m. Như vy, sinh trưng chiu cao vút ngn ca Keo lá tràm khu vc xã Xuân Lc tri hơn hai khu vc cịn li. Kt qu kim tra s bng nhau ca các phương sai 2 2 2 S1 = 0,4805; S 2 = 0,0513; S 3 = 0,12808 Gmax = 0,92 > G max(0,05,3,2) = 0,87 Kt lun: phương sai ca các mu quan sát cĩ s sai khác. Kt qu phân tích phương sai 2 nhân t chiu cao vút ngn ca các khu vc cho thy: + Đi vi ln lp li : F t = 0,533 F (0,05) = 4,75.
38 Như vy: Các khu vc khác nhau cĩ nh hưng đn sinh trưng chiu cao vút ngn. Nĩi cách khác, các khu vc khác nhau cĩ s sai khác v sinh trưng chiu cao vút ngn . T kt qu phân tích phương sai tính đưc V N = 2.818. Xmax1 = 17,0 tr s trung bình ln th nht (Xuân Lâm) Xmax2 = 16,9 tr s trung bình ln th hai (Xuân Lc) t tính = 1,064 < t (0,05,6) = 2,45 Kt lun : Sinh trưng chiu cao ca hai khu vc xã Xuân Lâm và Xuân Lc khác nhau chưa rõ rt. 18,00 17,79 17,50 17,28 16,94 17,00 16,88 16,56 16,43 16,50 16,37 1 16,20 2 15,92 16,00 3 Chiu cao (m) cao Chiu 15,50 15,00 14,50 Xuân Lâm Xuân Lc Xuân Cnh Hình 4.1 Biu đ sinh trưng chiu cao Hvn ca Keo lá tràm 10 năm tui So sánh sinh trưng chiu cao vút ngn ca Keo lá tràm trng các khu vc Sơng Cu phù hp vi các nghiên cu v sinh trưng ca các xut x Keo lá tràm trng kho nghim ti Đi Li (Vĩnh Phúc), Sơng Mây (Đng Nai), Đơng Hà (Qung Tr) Ti 03 khu vc nghiên cu thì khu vc Xuân Lc đt cĩ hàm lưng mùn trung bình, hàm lưng đm tng s (0,16%) khá và hàm lưng kali (5,6), lân (5,3) mc trung bình khá, đa hình cĩ đ dc t 10 20 0, đt đ vàng và
39 đt nâu vàng thì sinh trưng chiu cao Keo lá tràm tt nht, khu vc Xuân Lâm và Xuân Cnh rng trng trên đt xám đen, đt đen cĩ hàm lưng mùn mc nghèo, hàm lưng đm tng s nghèo, hàm lưng lân và ka li mc trung bình vn thích hp cho Keo lá tràm sinh trưng nhưng yu hơn Xuân Lc. T kt qu trên cho thy: vi điu kin đt đai, khí hu, ti các khu vc nghiên cu Sơng Cu tương đi phù hp vi sinh trưng chiu cao ca Keo lá tràm. 4.2.2 Sinh trưng đưng kính D 1,3 . S liu đo đm tính tốn đưng kính trung bình D1,3 đưc trình bày bng 4.2. Bng 4.2 Đưng kính trung bình D1,3 ca Keo lá tràm 10 năm tui (cm) Khu vc Xuân Lâm Xuân Lc Xuân Cnh OTC 1 14,4 14,4 13,5 2 15,2 15,8 12,9 3 13,6 13,6 13,8 Trung bình (cm) 14,4 14,6 13,4 S liu t bng 4.2 cho thy đưng kính bình quân D1,3 ca khu vc Xuân Lâm là 14,4cm, Xuân Lc 14,6cm, khu vc Xuân Cnh cĩ sinh trưng D1,3 thp hơn 02 xã cịn li 13,4cm. Kt qu kim tra s bng nhau ca các phương sai 2 2 2 S1 = 1,2987; S 2 = 0,2429; S 3 = 0,6202 Gmax = 0,6007 < G max(0,05,3,2) = 0,87 Kt lun: phương sai ca các mu quan sát bng nhau.
40 Kt qu phân tích phương sai 2 nhân t đưng kính bình quân D 1,3 ca các khu vc cho thy: + Đi vi ln lp li : F t = 0,476 F (0,05) = 4,75. Như vy: Các khu vc khác nhau cĩ nh hưng đn sinh trưng đưng kính. Nĩi cách khác các khu vc khác nhau cĩ s sai khác v sinh trưng đưng kính. 18.0 15.8 16.0 15.2 14.4 14.4 13.6 13.6 13.5 13.8 14.0 12.9 12.0 10.0 OTC1 OTC2 8.0 OTC3 6.0 Đưng kính (cm) Đưng 4.0 2.0 0.0 Xuân Lâm Xuân Lc Xuân Cnh Hình 4.2 Biu đ sinh trưng đưng kính D 1,3 ca keo lá tràm 10 năm tui So sánh sinh trưng ca đưng kính bình quân D 1,3 Keo lá tràm trng các khu vc Sơng Cu phù hp vi các nghiên cu v sinh trưng ca các xut x Keo lá tràm trng kho nghim Đi Li (Vĩnh Phúc), Sơng Mây (Đng Nai), Đơng Hà (Qung Tr). Như vy, sinh trưng đưng kính bình quân D 1,3 ca các khu vc ti Sơng Cu cao hơn các kho nghim trên.
41 Ti 03 khu vc nghiên cu vi điu kin đt cĩ hàm lưng mùn trung bình, hàm lưng đm tng s (0,16%) khá và hàm lưng kali (5,6), lân (5,3) mc trung bình khá, rng trng trên đt đ vàng và đt nâu vàng, đa hình cĩ 0 đ dc t 10 20 (Xuân Lc) thì sinh trưng đưng kính D 1,3 ca khu vc Xuân Lâm, Xuân Lc tương đương nhau chưa cĩ s sai khác v sinh trưng đưng kính. Khu vc Xuân Cnh rng trng trên đt xám đen, đt đen cĩ hàm lưng mùn mc nghèo, hàm lưng đm tng s nghèo, hàm lưng lân và Kali mc trung bình, rng trng trên đt cĩ đ dc t 15 30 0, đt chua nhiu nng đ PH t 3,6 3,9 nhưng Keo lá tràm sinh trưng đưng kính chm nht, D1,3 trung bình (13,4 cm). Nguyên nhân là do mt đ rng trng ca khu vc này thưa hơn 02 khu vc cịn li do đĩ b thc bì cnh tranh v mt dinh dưng nên đưng kính phát trin chm hơn. Như vy sinh trưng đưng kính ca Keo lá tràm ti các khu vc nghiên cu ph thuc vào mt đ rng trng hin cịn. T đĩ cho thy điu kin đt đai, khí hu, hàm lưng dinh dưng trong đt như: hàm lưng mùn, hàm lưng đm tng s, hàm lưng Lân, Kali ca các khu vc nghiên cu ti huyn Sơng Cu tương đi phù hp và thích nghi vi sinh trưng đưng kính ca Keo lá tràm. 4.2.3 Cht lưng rng trng S liu đo đm cht lưng rng trng đưc trình bày ti bng 4.3 cho thy t l cây tt xu trung bình ca các khu vc cĩ s chênh lch nhau đáng k, xã Xuân Lâm t l cây tt chim 21,13%, cây trung bình 42,32%, cây xu 36,54%, Xuân Lc cây tt chim 8,64%, trung bình 50,34%, xu 41,02%, Xuân Cnh tt chim 29,81%, trung bình 36,69%, xu 33,50%.
42 Bng 4.3 Cht lưng rng trng ca các khu vc nghiên cu Cht lưng Khu vc Tt Trung bình Xu S cây T l % S cây T l % S cây T l % Xuân Lâm 607 21,13 703 42,32 351 36,54 Xuân Cnh 484 8,64 594 50,34 102 41,02 Xuân Lc 409 29,81 448 36,69 364 33,50 S liu bng 4.3 cho thy t l cây xu và cây trung bình ca rng trng chim t l cao hơn cây tt, khu vc Xuân Cnh t l cây tt chim t l thp nht 8,64%. T đĩ cho thy cht lưng rng trng ti các khu vc nghiên cu khơng đng đu cĩ s sai khác rõ rt. Kim tra cht lưng rng trng bng tiêu chun X2 cho thy: 2 2 Xn = 170,71 > X (0,5,2,2) = 9,49 Kt lun: Bác b gi thit Ho tc là cht lưng rng trng ca các khu vc cĩ s sai khác cĩ ý nghĩa. T l cây sng hin cịn ca rng Keo lá tràm thi đim điu tra so vi mt đ thit k trng rng cịn thp c th như sau: khu vc Xuân Lc mt đ trung bình hin cịn 1664 cây/2220 cây thit k chim 73,87%, Xuân Cnh 1180 cây/2220 cây chim 53,15%, Xuân Lâm 1220 cây/2220 cây, chim 54,95%. Qua đĩ cĩ th khng đnh cht lưng rng trng hin cịn so vi mt đ thit k trng ban đu là thp. Đ nâng cao cht lưng rng trng cn chú ý cơng tác la chn ging. Ging đưa vào trng rng đi trà phi là ging tin b k thut hoc ging chun quc gia và đc bit là các bin pháp k thut chăm sĩc rng trng. Cn áp dng các bin pháp thâm canh như bĩn lĩt phân trưc khi trng, bĩn thúc phân khi rng trng sang tui 2, các bin pháp k thut trng, thi v trng, các ln chăm sĩc phi đng b, kp thi v, đúng
43 quy trình k thut, ta thưa các cây cong queo sâu bnh thì mt đ cây cịn sng s cao hơn. Khi rng trng khép tán chuyn sang giai đon qun lý bo v thì cơng tác phịng chng cháy rng ht sc quan trng. Hàng năm vào đu mùa khơ cn tin hành xây dng các cơng trình phịng chng cháy rng như tuyên truyn cơng tác phịng cháy cha cháy trong qun chúng nhân dân, làm h thng đưng băng cn la bao quanh khu vc rng trng, xây dng h thng chịi canh la, đĩng các h thng bng quy ưc, bng cm la, bng cp d báo cháy rng. Rng trng đưc bo v tt khơng xy ra cháy rng gĩp phn nâng cao mt đ cây sng. 4.2.4 Đánh giá tr lưng Kt qu đo đm, tính tốn tr lưng g ca 03 khu vc nghiên cu đưc tng hp trình bày bng 4.4. Bng 4.4 Tr lưng g Keo lá tràm sau 10 năm tui Lưng sinh trưng bình Tr Sn Đa Mt đ quân năm OTC Hvn D1,3 lưng lưng 3 Đim (cây/ha) (m /ha/năm) (m3/ha) (m3/ha) Tr Sn lưng lưng 1 16,9 14,4 1820 248,65 198,92 24,87 19,89 Xuân 2 17,8 15,8 1460 254,5 203,6 25,45 20,36 Lc 3 16,4 13,6 1640 194,17 155,34 19,42 15,53 TB 17,0 14,6 1640 232,44 185,95 23,25 18,59 1 16,2 13,5 1460 169,73 135,78 16,97 13,58 Xuân 2 15,9 12,9 1180 121,77 97,42 12,18 9,74 Cnh 3 16,4 13,8 900 110,32 88,26 11,03 8,83 TB 16,2 13,4 1180 133,94 107,15 13,39 10,72 1 16,9 14,4 1140 157,94 126,35 15,79 12,64 Xuân 2 17,3 15,2 1180 185,01 148,01 18,5 14,8 Lâm 3 16,6 13,6 1340 161,84 129,47 16,18 12,95 TB 16,9 14,4 1220 168,2 6 134,61 16,82 13,46
44 S liu t bng 4.4 cho thy rng Keo lá tràm 10 năm tui cĩ tr lưng trung bình t 133,94 232,44 m 3 c th như sau: khu vc Xuân Lc cĩ tr lưng cao nht 232,44 m 3, mt đ hin cịn trung bình là 1640 cây/ha, thp nht là Xuân Cnh 133,94 m 3, mt đ trung bình cịn 1180 cây/ha, Xuân Lâm 168,26 m 3, mt đ trung bình cịn 1220 cây/ha. Tr lưng Keo lá tràm ph thuc rt ln vào mt đ và đưng kính. 250,00 198,92 203,60 200,00 155,34 148,01 150,00 135,78 126,35 129,47 OTC1 OTC2 97,42 100,00 88,26 OTC3 Tr lưng (m3) 50,00 0,00 Xuân Lâm Xuân Lc Xuân Cnh Hình 4.3 Biu đ tr lưng g ca Keo lá tràm 10 năm tui Mc dù, chiu cao và đưng kính khu vc Xuân Lc chênh lch Xuân Lâm và Xuân Cnh khơng nhiu nhưng tr lưng và lưng sinh trưng bình quân hàng năm cao hơn Xuân Cnh và Xuân Lâm. Lưng sinh trưng bình quân hàng năm ca Xuân Lc là 23,25m 3/năm, Xuân Cnh 13,39m 3/năm, Xuân Lâm 16,82m 3/năm. Kt qu kim tra s bng nhau ca các phương sai 2 2 2 S1 = 1107,0003; S 2 = 993,4687; S 3 = 214,14063 Gmax = 0,478267 < G max(0,05,3,2) = 0,87 Kt lun: phương sai ca các mu quan sát bng nhau. Kt qu phân tích phương sai 2 nhân t tr lưng bình quân ca các khu vc cho thy:
45 + Đi vi ln lp li: Ft = 1,77 F 0,05 = 4,75 Kt lun: các khu vc khác nhau cĩ nh hưng đn tr lưng hay nĩi cách khác tr lưng các khu vc nghiên cu cĩ s sai khác cĩ ý nghĩa. Tĩm li : Keo lá tràm trng ti các xã Xuân Lâm, Xuân Lc, Xuân Cnh huyn Sơng Cu (Phú Yên), mc dù mt đ rng trng cui chu kỳ kinh doanh chưa cao, nhưng chiu cao vút ngn, đưng kính D 1,3 và tr lưng g ti Sơng Cu cao hơn mt s khu vc như Ea Kar, Krơng Bơng, (Đăk Lăk), [33]. T đĩ cho thy cht lưng cây ging, các bin pháp k thut trng, chăm sĩc, qun lý bo v phịng chng cháy rng cĩ vai trị rt quan trng. Kt thúc chu kì kinh doanh rng trng đưc chăm sĩc đúng quy trình k thut, đưc qun lý bo v tt, khơng b ngưi và trâu bị phá hi thì t l cây sng cui chu kì doanh cao, s gĩp phn nâng cao tr lưng g rng Keo lá tràm. Qua đĩ cĩ th khng đnh, ngồi yu t ging thì cơng tác chăm sĩc, qun lý bo v, phịng chng cháy rng đ đm bo mt đ rng trng là rt cn thit đi vi các đơn v trng rng nĩi chung. T đĩ nhn thy, điu kin t nhiên ca huyn Sơng Cu tương đi phù hp cho lồi Keo lá tràm sinh trưng và phát trin. Do đĩ, cơng tác la chn ging, xây dng quy trình k thut cho phù hp vi điu kin ca huyn Sơng Cu nĩi riêng và tnh Phú Yên nĩi chung là vn đ cn thit đ nâng cao tr lưng g rng trng. 4.3 Đánh giá hiu qu kinh t 4.3.1 Chi phí đu tư cho 01 ha to rng Chi phí cho 01 ha to rng đưc tính t khi phát dn thc bì khai hoang, cuc h, trng rng, chăm sĩc qun lý bo v, phịng chng cháy rng
46 t khi trng cho đn khi kt thúc chu kỳ kinh doanh (rng trng đưc đưa vào thit k khai thác). Năm 2007, các đnh mc xây dng d tốn khi thit k trng rng đã đưc điu chnh và xây dng theo quyt đnh s 38/QĐ BNN ca B nơng nghip và phát trin nơng thơn. Trong khuơn kh ca đ tài chi phí qun lý đưc tính bng 55% chi phí sn xut, do các đnh mc đưc xây dng da trên đnh mc cũ ca B lâm nghip nên đ tài tha k tng hp theo h sơ thit k trng, chăm sĩc, qun lý bo v rng ca Cơng ty lâm nghip Sơng Cu. Các đnh mc xây dng da trên quyt đnh s: 532/NKT (V vic ban hành tm thi đnh mc kinh t k thut trng rng) ngày 15/07/1988 ca B trưng B Lâm nghip. Căn c tài liu thu thp đưc thì rng trng đn năm th 10 đưc đưa vào khai thác trng kt thúc chu kỳ kinh doanh. 4.3.1.1 Chi phí đu tư cho 01 ha to rng ti 03 khu vc nghiên cu Chi phí đu tư trc tip đ trng 01 ha rng Keo lá tràm ca các khu vc nghiên cu đưc tng hp ti bng 4.5. S liu bng 4.5 cho thy chi phí trng 01ha rng Keo lá tràm phi đu tư bao gm chi phí vt liu, cơng trc tip, chi phí qun lý khu vc Xuân Lâm là 5.381.926 đng, Xuân Lc là 5,767,864 đng, Xuân Cnh là 6,049,433 đng. Chi phí chăm sĩc năm th nht, năm th hai và năm th ba ca khu vc Xuân Lâm là 1.820.814 đng/năm. Tng chi phí cho chăm sĩc 3 năm khu vc Xuân Lâm là 5.462.441 đng. Chi phí chăm sĩc năm th nht, năm th hai và năm th ba ca khu vc Xuân Lc là 1.927.810 đng/năm. Tng chi phí cho chăm sĩc 3 năm khu vc Xuân Lc là 5.783.430 đng.
47 Chi phí chăm sĩc năm th nht, năm th hai và năm th ba ca khu vc Xuân Cnh là 2.199.993 đng/năm. Tng chi phí cho chăm sĩc 3 năm khu vc Xuân Cnh là 6.599.980 đng. Chi phí qun lý bo v rng t năm th tư đn năm th 10 bao gm các cơng đon gom x lý vt liu cháy trong các lơ rng, làm đưng băng cn, qun lý bo v rng ca các khu vc là 300.000 đng/năm. Bng 4.5 Chi phí trng, chăm sĩc, qun lý bo v cho 01 ha to rng đn năm th 10 ca các khu vc ĐVT: đng TT Hng mc Xuân Lâm Xuân Lc Xuân Cnh I Trng rng 5.381.926 5.767.864 6.049.433 II Chăm sĩc 5.462.441 5.783.430 6.599.980 1 Chăm sĩc năm th 1 1.820.814 1.927.810 2.199.993 2 Chăm sĩc năm th 2 1.820.814 1.927.810 2.199.993 3 Chăm sĩc năm th 3 1.820.814 1.927.810 2.199.993 III QLBV năm 4 10 2.100.000 2.100.000 2.100.000 1 QLBVR năm 4 300.000 300.000 300.000 2 QLBVR năm 5 300.000 300.000 300.000 3 QLBVR năm 6 300.000 300.000 300.000 4 QLBVR năm 7 300.000 300.000 300.000 5 QLBVR năm 8 300.000 300.000 300.000 6 QLBVR năm 9 300.000 300.000 300.000 7 QLBVR năm 10 300.000 300.000 300.000 Tng cng: 12.944.367 13.651.294 14.749.413 Tng đu tư t trng, chăm sĩc, qun lý bo v rng ca khu vc Xuân Lâm là 12.944.367 đng, Xuân Lc là 13.651.294 đng, Xuân Cnh là 14.749.413 đng. Vi chi phí đu tư trên, mc dù sut đu tư thp hơn mt s khu vc như: M’Đrăk, Krơng Bơng, Eakar (Đăk lăk). Nhưng bo đm cho vic trng,
48 chăm sĩc, qun lý bo v rng đúng quy trình k thut, bo đm cho rng Keo lá tràm sinh trưng và phát trin do thc bì lúc khai hoang ca các khu vc nghiên cu là thc bì cp II, III, c ly là t 2 – 3 km. Do đĩ sut đu tư thp hơn so vi các khu vc khác. 4.3.1.2 Chi phí đu tư cho 01 ha to rng tính c lãi vay ti 03 khu vc nghiên cu Chi phí đu tư trng rng tính c lãi vay qu đu tư phát trin t năm 2007 tr v trưc vi mc lãi xut 5,4%/năm thì tng đu tư cho 01 ha rng Keo lá tràm ti Xuân Lâm như sau: Bng 4.6 Tng hp chi phí đu tư cho 01 ha rng tính c lãi vay chu kỳ kinh doanh 10 năm Xuân Lâm Lãi vay dài hn (đng) Giá trng Thi Tng T Lãi Ni dung đu tư rng gian Thành tin đu tư T xut (đng/ha) vay (đng) (đng) (%) (năm) I Trng rng 5.381.926 5,4 10 2.906.240 8.288.166 II Chăm sĩc 5.462.441 8.117.187 1 Chăm sĩc năm th 1 1.820.814 5,4 10 983.239 2.804.053 2 Chăm sĩc năm th 2 1.820.814 5,4 9 884.915 2.705.729 3 Chăm sĩc năm th 3 1.820.814 5,4 8 786.592 2.607.405 III QLBV năm 4 10 2.100.000 2.553.600 1 QLBVR năm 4 300.000 5,4 7 113.400 413.400 2 QLBVR năm 5 300.000 5,4 6 97.200 397.200 3 QLBVR năm 6 300.000 5,4 5 81.000 381.000 4 QLBVR năm 7 300.000 5,4 4 64.800 364.800 5 QLBVR năm 8 300.000 5,4 3 48.600 348.600 6 QLBVR năm 9 300.000 5,4 2 32.400 332.400 7 QLBVR năm 10 300.000 5,4 1 16.200 316.200 Tng cng: 12.944.367 18.958.954 Trng rng 8.288.166 đng, chăm sĩc năm th nht 2.804.053 đng, chăm sĩc năm th hai 2.705.729 đng, chăm sĩc năm th ba là 2.607.405
49 đng, qun lý bo v năm th 4 là 413.400 đng, qun lý bo v năm th năm là 397.200 đng, qun lý bo v năm th sáu là 381.000 đng, qun lý bo v năm th by là 364.800 đng, qun lý bo v năm th tám là 348.600 đng, qun lý bo v năm th chín là 332.400 đng, qun lý bo v năm th 10 là 316.200 đng. Tng chi phí qun lý bo v là 2.553.600 đng. Tng đu tư cho c chu kỳ kinh doanh 10 năm là 18.958.954 đng. Chi phí đu tư trng rng tính c lãi vay qu đu tư phát trin t năm 2007 tr v trưc vi mc lãi xut 5,4%/năm thì tng đu tư cho 01 ha rng Keo lá tràm ti Xuân Lc như sau: Bng 4.7 Tng hp chi phí đu tư cho 01 ha rng tính c lãi vay chu kỳ kinh doanh10 năm Xuân Lc Lãi vay dài hn (đng) Giá trng Tng đu TT Ni dung đu tư rng tư Lãi Thi Thành (đng/ha) (đng) xut gian tin (%) vay (đng) (năm) I Trng rng 5.767.864 5,4 10 3.114.646 8.882.510 II Chăm sĩc 5.783.430 8.594.177 1 Chăm sĩc năm th 1 1.927.810 5,4 10 1.041.017 2.968.827 2 Chăm sĩc năm th 2 1.927.810 5,4 9 936.916 2.864.726 3 Chăm sĩc năm th 3 1.927.810 5,4 8 832.814 2.760.624 III QLBV năm 4 10 2.100.000 2.553.600 1 QLBVR năm 4 300.000 5,4 7 113.400 413.400 2 QLBVR năm 5 300.000 5,4 6 97.200 397.200 3 QLBVR năm 6 300.000 5,4 5 81.000 381.000 4 QLBVR năm 7 300.000 5,4 4 64.800 364.800 5 QLBVR năm 8 300.000 5,4 3 48.600 348.600 6 QLBVR năm 9 300.000 5,4 2 32.400 332.400 7 QLBVR năm 10 300.000 5,4 1 16.200 316.200 Tng cng: 13.651.294 20.030.287
50 Trng rng 8.882.510 đng, chăm sĩc năm th nht 2.968.827 đng, chăm sĩc năm th hai 2.864.726 đng, chăm sĩc năm th ba là 2.760.624 đng, qun lý bo v năm th 4 là 413.400 đng, qun lý bo v năm th năm là 397.200 đng, qun lý bo v năm th sáu là 381.000 đng, qun lý bo v năm th by là 364.800 đng, qun lý bo v năm th tám là 348.600 đng, qun lý bo v năm th chín là 332.400 đng, qun lý bo v năm th 10 là 316.200 đng. Tng chi phí qun lý bo v là 2.553.600 đng. Tng đu tư cho c chu kỳ kinh doanh 10 năm là 20.030.287 đng. Chi phí đu tư tính c lãi vay qu h tr phát trin đưc trình bày bng 4.8. Bng 4.8 Tng hp chi phí đu tư cho 01 ha rng tính c lãi vay chu kỳ kinh doanh10 năm Xuân Cnh Lãi vay dài hn (đng) Giá trng Tng đu TT Ni dung đu tư rng Thi tư Lãi Thành (đng/ha) gian (đng) xut tin vay (%) (đng) (năm) I Trng rng 6.049.433 5,4 10 3.266.694 9.316.127 II Chăm sĩc 6.599.980 9.807.571 1 Chăm sĩc năm th 1 2.199.993 5,4 10 1.187.996 3.387.990 2 Chăm sĩc năm th 2 2.199.993 5,4 9 1.069.197 3.269.190 3 Chăm sĩc năm th 3 2.199.993 5,4 8 950.397 3.150.391 III QLBV năm 4 10 2.100.000 2.553.600 1 QLBVR năm 4 300.000 5,4 7 113.400 413.400 2 QLBVR năm 5 300.000 5,4 6 97.200 397.200 3 QLBVR năm 6 300.000 5,4 5 81.000 381.000 4 QLBVR năm 7 300.000 5,4 4 64.800 364.800 5 QLBVR năm 8 300.000 5,4 3 48.600 348.600 6 QLBVR năm 9 300.000 5,4 2 32.400 332.400 7 QLBVR năm 10 300.000 5,4 1 16.200 316.200 Tng cng: 14.749.413 21.677.297
51 S liu bng 4.8 cho thy giá tr đu tư trng rng xã Xuân Cnh là 9.316.127 đng, chăm sĩc năm th nht là 3.387.990 đng. Chăm sĩc năm th hai là 3.269.190 đng, chăm sĩc năm th ba là 3.150.391đng, tng chi phí chăm sĩc 03 năm là: 9.807.571 đng. Chi phí qun lý bo v t năm th 4 là 413.400 đng, qun lý bo v năm th năm là 397.200 đng, qun lý bo v năm th sáu là 381.000 đng, qun lý bo v năm th by 364.800 đng, qun lý bo v năm th tám là 348.600 đng, qun lý bo v năm th chín là 332.400 đng, qun lý bo v năm th mưi là 316.200 đng. Tng chi phí cho qun lý bo v t năm th tư đn năm th 10 là 2.553.600 đng. Tng chi phí cho 01 chu kỳ là 21.677.297 đng/ha. 4.3.2 Thu nhp t 01 ha rng Keo lá tràm Theo d án kh thi trng rng ca Cơng ty Lâm nghip Sơng Cu thì rng trng đn ht năm 10 tui tin hành khai thác trng. Căn c h sơ thit k khai thác rng trng năm 2008 2009 ca Cơng ty Lâm nghip Sơng Cu thì sn lưng g đưc tính bng 75% tr lưng. Đ đánh giá hiu qu kinh t ca 3 khu vc nghiên cu chúng tơi căn c giá th trưng thi đim nghiên cu và giá bán rng cây đng ca Cơng ty Lâm nghip Sơng Cu vi Cơng ty trách nhim hu hn Bo Châu năm 2008. xã Xuân Lâm gn đưng Quc l vic vn chuyn g sau khai thác rt thun li. Rng Keo lá tràm ca Cơng ty Lâm nghip Sơng Cu bán cho Cơng ty trách nhim hu hn Liên Doanh Cát Phú, Doanh nghip tư nhân Mai Giáo và Xí nghip ch bin g Phú Lâm. Ngồi ra, đ tài cịn tham kho giá bán g bng hình thc bán đu giá cây đng ca mt s đơn v khai thác g làm nguyên liu giy trên đa bàn các tnh Đăk Lăk, Đăk Nơng, Bình Thun, Đng Nai ca Cơng ty c phn Tp Đồn Tân Mai và giá mua g cây đng ca Cơng ty c phn giy Đng Nai ti Bình Phưc.
52 Theo hp đng kinh t bán đu giá cây đng gia các đơn v nĩi trên vi Cơng ty Lâm nghip Sơng Cu thì rng Keo lá tràm đưc bán vi giá 336.000 đng/m 3. Kt qu tính tốn giá tr rng Keo lá tràm sau khi kt thúc chu kỳ kinh doanh đưc trình bày ti bng 4.9. Bng 4.9 Thu nhp t 01 ha rng Keo lá tràm Sn lưng g Giá bán Thành tin Khu vc (m3) (đng) (đng) Xuân Lâm 134,61 336.000 45.228.960 Xuân Lc 185,95 336.000 62.480.320 Xuân Cnh 107,15 336.000 36.003.520 S liu t bng 4.9 cho thy khu vc xã Xuân Lâm sn lưng g bình quân là 134,61m 3 vi giá bán 336.000 đng/m 3 cây đng thì sau 10 năm 01 ha rng cho thu nhp là 45.228.960 đng/ha, Xuân Lc sn lưng g 185,95m 3 thu nhp là 62.480.320 đng/ha, Xuân Cnh sn lưng g 107,15m 3 thu nhp là 36.003.520 đng/ha. Như vy sau 10 năm thì rng Keo lá tràm khu vc Xuân Lc cho thu nhp cao nht tip đn là Xuân Lâm, thp nht là Xuân Cnh. Do rng trng đưc bán bng hình thc đu giá cây đng nên giá bán g đưc tính theo giá ca các hp đng kinh t mua bán gia các đơn v chưa cĩ điu kin đ phân loi sn phm g như g nguyên liu, g bao bì dùng đ ch bin đ dùng dân dng và giá tr ci. So vi giá bán g cây đng ti Cơng ty lâm nghip huyn M’Đrăk (Đăk Lăk) 01ha rng Keo lá tràm 10 năm tui giá bán cây đng là 65 triu đng/ha cao hơn giá bán g cây đng ti Xuân Lc, Xuân Lâm và Xuân Cnh. Mc dù thp hơn Cơng ty lâm nghip M’Đrăk, nhưng khu vc Xuân Lâm và Xuân Lc giá bán g cao hơn ti Cơng ty lâm nghip huyn Ea Kar (Đăk Lăk) 40
53 triu đng/ha, cao hơn khu vc Tr An, Long Thành (Đng Nai) 40,5 triu đng/ha. Giá bán g cây đng ti Xuân Lâm tương đương vi giá bán g cây đng ca khu vc Hàm Tân, Bc Bình (Bình Thun) 45 triu/ha. Nhn xét: t thc t so sánh trên cĩ th khng đnh vic trng và kinh doanh rng Keo lá tràm ti các khu vc nghiên cu mang li hiu qu kinh t. Giá tr ca rng trng cui chu kỳ kinh doanh ti Xuân Lâm và Xuân Lc cao hơn mt s khu vc khác. Sau khi tính tốn thu nhp cho 01ha rng trng chúng tơi tin hành cân đi thu nhp cho 01 ha rng ti bng 4.10. Bng 4.10 Cân đi thu nhp và chi phí cho 01 ha rng (Chu kỳ kinh doanh 10 năm ) Tng thu nhp Tng chi phí Cân đi Khu vc ( đng) (đng) ( ; +) Xuân Lâm 45.228.960 18.958.954 26.270.006 Xuân Lc 62.480.320 20.030.287 42.450.033 Xuân Cnh 36.003.520 21.677.297 14.326.223 Tng thu nhp đưc tính bng tng s tin bán cây đng trên 01 ha rng tui khai thác. Tng chi phí gm tồn b các chi phí t khâu to rng đn khi khai thác. Chi phí to rng bao gm chi phí t phát dn thc bì, gieo ươm, trng rng, chăm sĩc, qun lý bo v và phịng chng cháy rng cho đn khi khai thác, lãi vay qu h tr phát trin. Cơng ty Lâm nghip Sơng Cu bán rng bng hình thc bán đu giá cây đng nên chúng tơi khơng tính chi phí khai thác.
54 S liu bng 4.10 cho thy bng phương pháp hch tốn trc tip thì c 03 khu vc trng rng đu cĩ lãi, nhưng mc đ lãi khác nhau c th Xuân Lâm tng thu nhp là 45.228.960 đng/ha, tng đu tư là 18.958.954 đng/ha, li nhun sau 01 chu kỳ kinh doanh là 26.270.006 đng/ha, Xuân Lc tng thu nhp là 62.480.320 đng/ha, tng đu tư là 20.030.287 đng/ha, li nhun sau 01 chu kỳ kinh doanh là 42.450.033 đng/ha, Xuân Cnh tng thu nhp là 36.003.520 đng/ha, tng đu tư là 21.677.297đng/ha, li nhun sau 01 chu kỳ kinh doanh là 14.326.223 đng/ha. Ngồi ra, chúng tơi s dng phn mm Excel đ tính hiu qu kinh doanh theo phương pháp đng là phương pháp tính quan tâm đn giá tr tin t theo thi gian. Kt qu tính tốn các ch tiêu NPV, BCR, IRR các ph biu tính tốn hiu qu kinh t, đưc tng hp bng 4.11. Bng 4.11 Hiu qu kinh t cho 01 ha rng Khu vc NPV (đng) BCR (đng)/đng) IRR (%) Xuân Lâm 15,241,639 2.33 17.08% Xuân Lc 24,781,971 3.04 20.89% Xuân Cnh 8,131,106 1.62 11.92% Giá tr hin ti li nhun rịng NPV ca 3 khu vc nghiên cu > 0, c th: khu vc Xuân Lâm 15.241.639 đng; Xuân Lc 24.781.971đng, Xuân Cnh 8.131.106 đng. T kt qu này cho thy phương án trng rng trên 3 khu vc đưc chp nhn. Rng Keo lá tràm trng khu vc Xuân Lc cĩ giá tr li nhun rịng cao nht. T l thu nhp trên chi phí BCR ca 3 khu vc nghiên cu như sau: Xuân Lâm 2,33; Xuân Lc 3,04; Xuân Cnh 1,62. Nghĩa là c mt đng vn b ra đu tư thì li nhun thu v Xuân Lâm là 2,33 đng; Xuân Lc là 3,04 đng; Xuân Cnh 1,62 đng.
55 Mc dù t l BCR c 3 khu vc nghiên cu chưa cao nhưng phương án trng rng đưc chp nhn do điu kin t nhiên, dân sinh kinh t xã hi như thu nhp, mc sng ca ngưi dân các khu vc này cịn thp, vic làm ca ngưi dân chưa nhiu, nên phương án trng rng đưc chp nhn. Kt qu bng 4.11 cho thy, mc dù t l thu hi vn ni b chưa cao nhưng bo đm an tồn cho vic đu tư. T l IRR Xuân Lâm 17,08%, Xuân Lc 20,89%, Xuân Cnh 11,92%. T l IRR tuy chưa cao nhưng t l này cao hơn mc lãi sut vn vay qu h tr phát trin nên vic đu tư trng rng là cĩ lãi và đưc chp nhn. T các kt qu nghiên cu hiu qu kinh t cĩ th khng đnh vic trng Keo lá tràm trên các khu vc nghiên cu là cĩ hiu qu. Mc dù hiu qu kinh t chưa cao hơn các lồi cây trng khác nhưng vi điu kin đt đai nghèo dinh dưng, đ dc cao, thc bì trên đt là c tranh, cây bi, rng tái sinh kém hiu qu, trng cây nơng nghip ngn ngày khơng mang li hiu qu kinh t cao, ngồi ra s làm thối hĩa đt do sau mi kỳ thu hoch lp đt mt b ra trơi. Đ nâng cao hiu qu kinh t ti các khu vc nĩi trên nht thit phi trng rng đ nâng cao đ che ph b mt, ci thin đt, ci thin điu kin tiu khí hu và gĩp phn làm đa dng thm thc vt ca các khu vc. Đc bit là phương án trng rng Keo lá tràm nhanh thu hi vn, gĩp phn vào vic phịng h, bo v mùa màng. 4.4 Hiu qu xã hi Hiu qu xã hi ca mt phương án kinh doanh hin nay rt đưc quan tâm, phương án kinh doanh đt hiu qu cao s thu hút đưc nhiu ngưi dân tham gia. Hin nay, trong kinh doanh trng rng hiu qu xã hi đưc đc bit chú trng vì khi ngưi dân cĩ thêm vic làm, thu nhp đưc tăng lên, đi sng n đnh s hn ch đưc tình trng phá rng làm nương ry, hn ch tình
56 trng du canh ca đng bào dân tc vùng sâu vùng xa, gĩp phn n đnh đi sng ca ngưi dân. T đĩ ngun tài nguyên rng quý giá ca đt nưc đưc bo v. Hiu qu xã hi là mt lĩnh vc rng ln trong khuơn kh gii hn ca đ tài thc sĩ vi qu thi gian cĩ hn, hiu qu xã hi đưc đánh giá thơng qua vic to ra vic làm cho ngưi dân. Căn c các đnh mc lao đng t khâu phát dn thc bì, đào h, bĩn phân, trng, chăm sĩc và bo v rng chúng tơi tng hp s cơng lao đng tham gia vào hot đng sn xut lâm nghip khi phương án kinh doanh đưc trin khai. Bng 4.12 S lao đng tham gia trng rng 1 chu kỳ kinh doanh 10 năm ĐVT: Cơng/ ha Năm Tng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (cơng) Khu vc Xuân Lâm 142,0 46,5 46,5 12 12 12 12 12 12 12 319,00 Xuân Lc 155,1 49,4 49,4 12 12 12 12 12 12 12 337,83 Xuân 169,9 56,6 56,6 12 12 12 12 12 12 12 367,08 Cnh Ngun: Cơng ty lâm nghip Sơng Cu Kt qu t bng 4.12 cho thy s cơng lao đng to ra trên 01ha rng trng trong 1chu kỳ kinh doanh khu vc Xuân Lâm 319,0 cơng/ha, trung bình là 31,90 cơng; Xuân Lc 337,83 cơng/ha, trung bình là 33,78 cơng; Xuân cnh là 367,08 cơng/ha, trung bình 36,71 cơng. Như vy, vic trng rng Keo lá tràm trên các khu vc nghiên cu s tn dng đưc ht ngun lao đng dơi dư ca đa phương và mt s lao đng các vùng lân cn. Vic s dng ht lao
57 đng nơng nhàn ca đa phương s gĩp phn n đnh trt t xã hi, gii quyt đưc tình trng tht nghip khơng cĩ vic làm ti đa phương. Bình quân mt lao đng tham gia trng, chăm sĩc qun lý bo v rng s cĩ thu nhp t 800.000 đng đn 1.000.000 đng/tháng. Thu nhp này bo đm đưc đi sng ca mt lao đng nơng thơn. Vi mc thu nhp này thì ngưi dân đc bit là đng bào dân tc đa phương rt tích cc tham gia trng rng, hn ch đưc tình trng phá rng làm nương ry. Đánh giá mc đ chp nhn ca ngưi dân: Khi Cơng ty Lâm nghip Sơng Cu tin hành khai thác ht mt chu kỳ và mt s h dân tin hành khai thác nhng din tích rng trng ri rác nh l, thy cĩ hiu qu kinh t thì ngưi dân các khu vc trng Keo lá tràm đã chuyn đi cây trng. Mt s din tích đt dc sn xut nơng nghip kém hiu qu đã đưc ngưi dân trng Keo lai, Keo lá tràm, Keo tai tưng Kt qu điu tra 46 h gia đình ti xã Xuân Lâm, năm 2004, 2005 trong 46 h ch cĩ 02 h trng rng Keo lá tràm, din tích rng trng nh l t 1 2 ha, đn năm 2006 đã cĩ 18 h trng rng Keo lá tràm trên nhng din tích đt trng, đi núi trc, din tích trng mi h t 3 5ha. Cĩ nhng h gia đình trng t 10 15ha. Năm 2008 2009 đã cĩ 30 h trng rng trên các đi dc và trên din tích đt trng sn xut nơng nghip kém hiu qu. T đĩ cho thy din tích rng trng đưc tăng lên rõ rt. Kt qu điu tra 41 h gia đình ti 03 khu vc nghiên cu cho thy nhng h gia đình này thuc din đĩi (thiu ăn t 2 3 tháng/năm) trưc khi cĩ phương án trng rng. Sau 10 năm tham gia hot đng trng rng thì trong 41 h điu tra trên khơng cịn h đĩi, trong s 15 h điu tra ti xã Xuân Lc cĩ 02 h đã thốt nghèo. Điu tra 15 h nhn khốn trng ti Xuân Lâm thì tt c các h nĩi trên khơng cịn h nào phá rng làm nương ry và khơng cịn lao đng nhàn ri.
58 Điu tra 18 h gia đình nhn khốn ti Xuân Lc cĩ 13 h khơng cịn phá rng làm nương ry, cĩ 03 h nhn khốn trng rng vi din tích t 10 15 ha thì thu nhp bình quân đu ngưi/tháng ca h t 1.500.0001.700.000 đng. Điu tra ti Xuân Cnh cho thy trong tng s 13 h nhn khốn trng rng đã cĩ 07 h thốt khi đĩi, 02 h t nghèo đã cĩ mc thu nhp trung bình trên 1.000.000 đng/tháng/ngưi. Ti 03 xã Xuân Lâm, Xuân Lc, Xuân Cnh sau 10 năm trng rng h thng đưng giao thơng t khu trung tâm xã đn các thơn buơn nơi cĩ rng trng đã đưc ci thin đáng k, kt thúc chu kỳ kinh doanh ln th nht đã i mi đưc 15km đưng giao thơng vào các thơn buơn, sa cha và làm mi đưc 18 cây cu, trong đĩ cĩ 02 cu bán kiên c và 16 cu tm, bo đm phc v đ nhu cu giao thơng đi li ca ngưi dân ti các xã. Ngồi ra Cơng ty Lâm nghip Sơng Cu và các đơn v khai thác g đã đu tư cho xã Xuân Lâm, Xuân Lc xây dng 02 nhà mu giáo ti trung tâm xã. Nh cĩ h thng cu, đưng giao thơng đi li an tồn nên s lưng hc sinh đn trưng hc đy đ trong mùa mưa lũ. Tình trng b hc theo b m lên nương ry gim đáng k. Thng kê ca UBND xã Xuân Lâm thì s lưng hc sinh b hc vài năm tr li đây ch cịn t 1 2 em, Xuân Lc thì hu như khơng cịn tình trng hc sinh b hc. Kt qu phng vn các h gia đình khu vc trng rng và cán b ca Cơng ty Lâm nghip Sơng Cu cho thy mc đ chp nhn ca ngưi dân rt cao trong phương án trng rng nĩi chung. Mong mun đưc làm kinh t t vic trng rng, chăm sĩc, qun lý bo v rng ca ngưi dân rt cao. Khi ngưi dân bit t trng rng cho mình và tham gia hot đng trng rng ca Cơng ty đây chính là ý thc bo v rng ca ngưi dân các khu vc nghiên cu đưc tăng lên rõ rt. Theo tài liu báo cáo ca UBND các xã thì t
59 khi cĩ d án trng rng ti đa phương đng bào dân tc ti vùng sâu vùng xa đã nhn thc đưc tm quan trng ca vic qun lý bo v phịng chng cháy rng. Vic phát rng làm nương ry gim đáng k, ngưi dân đã bit tn dng đt ven các khe sui canh tác lúa nưc, thay đi cơ cu cây trng trên nương ry cũ như trng sn thay cho lúa ry. Vic tip cn và áp dng các bin pháp khoa hc k thut vào sn xut đưc nâng lên, ngưi dân đã bit thâm canh tăng v t đĩ năng sut cây trng đưc tăng lên. Ngồi ra chúng tơi s dng khung phân tích SWOT đ phân tích các đim mnh (S), đim yu (W), cơ hi (O) và thách thc (T) đ thy đưc đim mnh, đim yu ca các nhân t bên trong, cơ hi và thách thc ca các nhân t bên ngồi v vn đ trng rng ti 03 khu vc nghiên cu, đưc tng hp ti khung phân tích SWOT như sau: Bng 4.13 Khung phân tích SWOT Đim mnh S (strengths) Đim yu W (weakness) Lc lưng lao đng di dào, khá Đi sng dân cư ph thuc vào sn đy đ, cĩ kinh nghim trng xut nơng nghip, dân trí thp. rng. Tp quán canh tác ca ngưi dân cịn Điu kin t nhiên đt đai khí lc hu. hu phù hp vi sinh trưng và Tranh chp đt đai, phá hoi rng phát trin ca Keo lá tràm. trng. Trng rng Keo lá tràm phù hp S tham gia ca ngưi ti ch cịn ít. vi chin lưc phát trin Lâm Cht lưng cây ging phc v trng nghip ca huyn, tnh. rng chưa n đnh. Rng Keo lá tràm nhanh cho sn Thiu nưc vào mùa khơ. phm, nhanh thu hi vn, ci thin Đt cĩ đ dc cao. đưc đt. S chp nhn ca ngưi dân cao.
60 Din tích đt trng đi trc cịn nhiu. Quyn s dng đt lâu dài. Cơ hi O (opportnities) Thách thc T (theats) Cĩ nhiu d án phát trin nơng Giao thơng đi li vào mùa mưa cịn thơn. khĩ khăn. Vic m rng din tích rng Ngun vn đu tư trng rng chưa trng Keo là tràm phù hp vi nhiu. chin lưc phát lâm nghip ca Din tích trng rng Keo lá tràm huyn, tnh. tăng s thiu đt canh tác nơng nghip Mùa mưa kéo dài to điu kin và đt s dng vào mc đích khác. thun li cho vic trng rng. Mùa khơ nguy cơ cháy rng ln. Phát trin kinh t rng đưc xã Thiên tai, sâu bnh, dch bnh. hi hĩa to cơ hi mi cho ngh Giá c sn phm bin đng chưa n rng. đnh. Sn phm d tiêu th. Tĩm li: Vic thc hin d án trng rng Keo lá tràm ti huyn Sơng Cu mang li hiu qu xã hi thit thc. Ngồi to ra vic làm cho đng bào dân tc ti các đa phương, nâng cao đi sng ca ngưi dân sng gn rng, gĩp phn xĩa đĩi gim nghèo đng thi hn ch đưc tình trng phá rng làm nương ry cịn gĩp phn đáng k vào vic xây dng cơ s h tng cho đa phương và chuyn giao tin b khoa hc k thut đn tn ngưi dân. Nâng cao ý thc ca ngưi dân trong vic qun lý bo v và phát trin rng.
61 4.5 Đ xut mt s gii pháp nhm n đnh kinh doanh trng rng Keo lá tràm đa phương. Vi nhu cu g hin nay ca đa phương, tim năng ca đt trng rng, điu kin t nhiên, kinh t xã hi ca huyn Sơng Cu. Chúng tơi đ xut mt s gii pháp sau: 4.5.1 V k thut trng rng +V ging: Cơng ty cn chú trng kim sốt cht ch hơn v tiêu chun cây con keo lá tràm khi xut vưn đưa đi trng. Đm bo xut x ngun cây ging, khơng s dng ngun vt liu t các vưn ging đã thối hĩa đ nhân ging to cây con. Trong quá trình kinh doanh rng trng, Cơng ty cn đu tư nghiên cu, tuyn chn các cây rng cĩ ưu đim vưt tri v phm cht di truyn đ đưa v làm cây m trong các vưn ging. Tip tc nghiên cu kho nghim và chn lc các ging Keo lá tràm chun quc gia hoc ging tin b k thut đưa vào trng rng ti các vùng đa bàn huyn Sơng Cu đ tìm ra ging sinh trưng tt, thích hp vi điu kin khí hu, đt đai ti Sơng Cu đ đưa vào trng rng đi trà. +V bĩn phân: Nghiên cu giai đon phát trin ca rng trng đ bĩn thúc phân NP K cho rng mi trng, mi gĩc bĩn 50 gam, kt hp xác đnh mt đ ti ưu, ta thưa nhng cây cong queo, sâu bnh đ nâng cao tr lưng g ca rng trng. +V sinh trưng, phát trin: Thêm 01ln chăm sĩc vào năm th hai to điu kin cho rng trng nhanh khép tán và hn ch vt liu cháy dưi tán rng.
62 Nghiên cu kho nghim trng rng mt đ 1660 cây/ha; 1400 cây/ha; 1200 cây/ha. Xác đnh mt đ rng trng cho hiu qu cao nht. +V kinh t: Xây dng mơ hình thí nghim trng rng hn giao gia các lồi Keo lá tràm, Keo tai tưng, Keo lai đ tránh ri ro v sâu bnh hi và cháy rng. Nghiên cu phân loi g sn phm đ nâng cao giá tr kinh t ca g Keo lá tràm. + Nhĩm gii pháp v qun lý, t chc thc hin Ngồi vic m rng các đi tưng hp đng trng rng vi Cơng ty như các t chc, cá nhân, ngưi dân đa phương, Cơng ty cn xây dng các mơ hình giao nhn hp đng trng rng gia Cơng ty và cán b cơng nhân viên, đ tăng trách nhim, bám sát hin trưng và to thêm ngun thu nhp. Trong quá trình ký kt hp đng kinh t, Cơng ty cn xác đnh đơn giá hp đng thi cơng các cơng đon trng rng, chăm sĩc khác nhau tùy theo đ tt xu ca đt đai, mc đ thun li khĩ khăn ca lơ đt trng rng. Cơng ty cn cĩ chính sách khen thưng bên nhn hp đng khi h trng và chăm sĩc rng tt. Nu vưt quá quy đnh v sn lưng g đt đưc thì phi cĩ chính sách chia s li ích t sn lưng g vưt tri. Điu này s khuyn khích ngưi dân tăng cưng cơng tác chăm sĩc, qun lý rng trng đưc tt hơn. Cơng ty cn quan tâm chun b đ ngun vn đ cung cp cho ngưi dân nhn hp đng đúng thi v, đ s lưng đ ch đng trin khai các cơng vic trong quá trình trng và chăm sĩc rng. Đ nâng cao nhn thc ca ngưi dân v hiu qu trng rng, Cơng ty cn phi hp vi đa phương thơn buơn t chc các đt tp hun k thut, tham quan thành qa hin trưng rng trng.
63 Cơng ty cũng cn quan tâm t chc hoc gi cán b đi đào to đ nâng cao năng lc qun lý, k thut như cơng ngh to ging; ng dng cơng ngh thơng tin, GIS trong qun lý rng trng; điu tra d báo sn lưng rng bng các thit b, cơng ngh mi 4.5.2 V chính sách Quy hoch c th các khu vc đt trng, đi núi trc kém hiu qu các đa phương như Xuân Lâm, Xuân Lc, Xuân Cnh và các vùng đt trng, đi núi trc cĩ điu kin tương t nhng nơi khác đ trng rng Keo lá tràm. M rng din tích rng sn xut nhm mc đích cung cp ngun nguyên liu n đnh cho cơng nghip ch bin g ti đa phương và tin đn xut khu. Ngồi ra m rng din tích rng trng s to ra đưc nhiu vic làm cho đa phương đc bit là ngưi dân sng gn rng, t đĩ hn ch đưc tình trng phá rng làm nương ry. Cĩ nhng chính sách khuyn khích, h tr kp thi v vn cho các d án trng rng sn xut trên đa bàn huyn Sơng Cu nĩi riêng và tnh Phú Yên nĩi chung. Đu tư xây dng nhà máy ch bin g trên đa bàn huyn Sơng Cu đ tiêu th sn phm g ca ngưi dân khi rng trng đn thi đim khai thác, làm như vy sn phm khai thác rng trng d tiêu th và hiu qu trng rng s cao hơn, kích thích ngưi dân tham gia trng rng nhiu hơn. Xây dng cơ ch giao khốn rng và đt rng đn tng h dân nhm nâng cao li ích và gn trách nhim ca các h dân trong cơng tác trng chăm sĩc, qun lý bo v rng.
64 KT LUN VÀ KIN NGH 1. Kt lun Sinh trưng chiu cao vút ngn Chiu cao vút ngn ca khu vc xã Xuân Lâm t 16,6 17,3m, trung bình 16,9 m, xã Xuân Lc t 16,4 17,8m, trung bình 17m, Xuân Cnh t 15,9 16,4m, trung bình là 16,2m. Như vy, chiu cao ca Keo lá tràm xã Xuân Lc là cao nht, thp nht là Xuân Cnh. Sinh trưng đưng kính D 1,3 Đưng kính bình quân D 1,3 ca khu vc Xuân Lâm và Xuân Lc ging nhau 14,6 cm khu vc Xuân Cnh cĩ sinh trưng D 1,3 cao hơn 02 xã cịn li 16,2cm. Tr lưng g Keo lá tràm 10 năm tui cĩ tr lưng trung bình t 133,94 232,44m 3 c th như sau: khu vc Xuân Lc cĩ tr lưng cao nht 232,44m 3, mt đ hin cịn trung bình là 1640 cây/ha, thp nht là Xuân Cnh 133,94m 3, mt đ trung bình cịn 1180 cây/ha, Xuân Lâm 168,26m 3, mt đ trung bình cịn 1220 cây/ha. Hiu qu kinh t Khu vc Xuân Lâm tng thu nhp là 45.228.960 đng/ha, tng đu tư là 18.958.954 đng/ha, li nhun sau 01 chu kỳ kinh doanh là 26.270.006 đng/ha, Xuân Lc tng thu nhp là 62.480.320 đng/ha, tng đu tư là 20.030.287 đng/ha, li nhun sau 01 chu kỳ kinh doanh là 42.450.033 đng/ha, Xuân Cnh tng thu nhp là 36.003.520 đng/ha, tng đu tư là 21.677.297 đng/ha, li nhun sau 01 chu kỳ kinh doanh là 14.326.223 đng/ha.
65 Hiu qu xã hi S cơng lao đng to ra trên 01ha rng trng trong 1chu kỳ kinh doanh khu vc Xuân Lâm 319,0 cơng/ha, trung bình là 31,90 cơng; Xuân Lc 337,83 cơng/ha, trung bình là 33,78 cơng; Xuân Cnh là 367,08 cơng/ha, trung bình 36,71 cơng. Như vy, vic trng rng Keo lá tràm trên các khu vc nghiên cu s tn dng đưc ht ngun lao đng dơi dư ca đa phương và mt s lao đng các vùng lân cn. Bình quân mt lao đng tham gia trng, chăm sĩc qun lý bo v rng s cĩ thu nhp t 800.000 đng đn 1.000.000 đng/tháng. Trong s 15 h nhn khốn trng ti Xuân Lâm thì tt c các h khơng cịn h nào phá rng làm nương ry và khơng cịn lao đng nhàn ri. Trong 18 h gia đình nhn khốn ti Xuân Lc cĩ 13 h khơng cịn phá rng làm nương ry, cĩ 03 h nhn khốn trng rng vi din tích t 1015 ha thì thu nhp bình quân đu ngưi/tháng ca h t 1.500.0001.700.000 đng. Ti Xuân Cnh 13 h nhn khốn trng rng đã cĩ 07 h thốt khi đĩi, 02 h t nghèo đã cĩ mc thu nhp trung bình trên 1.000.000 đng/tháng/ngưi. Trong quá trình thc hin d án trng rng tn dng đưc lao đng dơi dư ca đa phương cũng thơng qua d án trng rng nhn thc ca ngưi dân v trng rng, chăm sĩc, qun lý bo v và phịng chng cháy rng đưc nâng lên, đng thi vic chuyn giao tin b khoa hc k thut trong sn xut nơng nghip cũng đưc ngưi dân tip thu và áp dng vào sn xut. 2. Tn ti Bên cnh các ni dung đt đưc đ tài cịn cĩ mt s tn ti như sau: Chưa nghiên cu đưc hiu qu mơi trưng như kh năng ci to đt sau 01 chu kỳ kinh doanh, ci to ngun nưc và điu kin tiu vùng khí hu.