Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh các trường Trung học phổ thông huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc

Nội dung text: Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh các trường Trung học phổ thông huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc

1. 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Việt Nam và nhiều quốc gia trên thế giới đang thực hiện việc đổi mới giáo dục hướng tới mục tiêu giúp người học thích nghi với môi trường nhiều biến động và toàn cầu hoá. Các nhà khoa học nghiên cứu về cách thức giúp người học phát triển năng lực thực tiễn, phát huy tiềm năng, phẩm chất nhân cách chỉ ra rằng là cách thức phù hợp nhất là thông qua tổ chức hoạt động dạy học trải nghiệm. Các hoạt động trải nghiệm chỉ có thể phát huy được hiệu quả khi thực sự kích thích người học sự say mê, sáng tạo và chủ động tham gia vào hoạt động. Để thực hiện được mục tiêu này, các nhà trường cần tổ chức các hoạt động trải nghiệm trong và ngoài môn học phong phú, hướng tới sự phù hợp với đặc điểm của cá nhân học sinh, là con đường giúp các nhà trường khắc phục những tồn tại của chương trình giáo dục hiện nay, đáp ứng yêu cầu cấp thiết của đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục. Tại Điều 2, Luật giáo dục năm 2005 đã xác định rõ mục tiêu giáo dục của nước ta “là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp; trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Để thực hiện có hiệu quả mục tiêu đó, đòi hỏi sự chuyển biến mạnh mẽ của nền giáo dục nước nhà từ nội dung đến phương thức hoạt động. Nghị quyết 29/NQ/TW đã chỉ rõ "chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Học đi đôi với hành; lý luận gắn với thực tiễn; giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”. Trên thực tế cho thấy, trong những năm qua, việc triển khai các hoạt động dạy học trải nghiệm môn học tiếng Anh cho học sinh trường THPT nói chung và trên địa bàn huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc nói riêng chưa được đầu tư cả về trí tuệ, thời gian và các nguồn lực. Các hoạt động trải nghiệm môn học được các nhà trường tổ chức vẫn chỉ mang tính chất theo chuyên đề, kết hợp vào các buổi hoạt động ngoại khoá, vì vậy đã hạn chế phần nào những hiệu quả tích cực mà hoạt động trải nghiệm môn học mang lại. Từ trước đến nay đã có nhiều công trình nghiên cứu đề cập đến vấn đề tổ chức hoạt động trải nghiệm trong nhà trường. Tuy nhiên, hiểu như thế nào là hoạt động trải nghiệm và làm thế nào để thực hiện chương trình giáo dục của nhà trường thông qua tổ chức hoạt động trải nghiệm thì còn là điều mới mẻ, cần được quan tâm nghiên cứu đến từng nhà trường, từng môn học. Với những lý do trên, đề tài “Quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh các trường Trung học phổ thông huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc” cần được đặt ra và triển khai nghiên cứu.
2. 2 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực trạng, đề xuất biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm dạy học môn tiếng Anh cho học sinh trường THPT trên địa bàn huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc theo các chương trình thí điểm trong nhà trường nhằm mục đích đưa hoạt động trải nghiệm Tiếng Anh trở thành hoạt động thường xuyên, có hiệu quả, đồng thời nâng cao chất lượng tổ chức các hoạt động dạy học trải nghiệm môn học, góp phần nâng cao chất lượng ngoại ngữ của nhà trường. 3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động dạy học trải nghiệm cho học sinh trung học phổ thông. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh các trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. 4. Giả thuyết khoa học Nếu đề xuất được biện pháp quản lý hoạt động dạy và học trải nghiệm môn tiếng Anh cho học sinh khắc phục được những hạn chế trên thì sẽ giúp học sinh phát triển năng lực, phẩm chất, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của các nhà trường trên địa bàn huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Hệ thống hóa các vấn đề lý luận về quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh trường THPT. 5.2. Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh trường THPT trên địa bàn huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. 5.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh trường THPT trên địa bàn huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu 6.1. Giới hạn về nội dung nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu các nội dung quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh trường THPT thông qua hoạt động trải nghiệm trong và ngoài giờ học. 6.2. Giới hạn về khách thể điều tra Đề tài dự kiến khảo sát: - 15 CBQL trường THPT; - 25 giáo viên Tiếng Anh trường THPT; - 01 CBQL cấp Sở. 6.3. Giới hạn về địa bàn khảo sát: 05/05 trường THPT trên địa bàn huyện Lập Thạch, trong đó 2 trường nhóm 1, 3 trường nhóm 2. 6.4. Giới hạn về thời gian nghiên cứu Đề tài sử dụng số liệu thống kê của ba năm học (từ năm học 2016-2017 đến năm học 2018-2019).
3. 3 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.3. Nhóm phương pháp xử lý thông tin 8. Cấu trúc của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, luận văn được trình bày trong 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh cho học sinh trường trung học phổ thông. Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh cho học sinh trường trung học phổ thông trên địa bàn huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh cho học sinh trường trung học phổ thông trên địa bàn huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC TRẢI NGHIỆM MÔN TIẾNG ANH CHO HỌC SINH TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Các công trình nghiên cứu về hoạt động dạy học trải nghiệm 1.1.2. Các công trình nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh trường trung học phổ thông 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài 1.2.1. Quản lý Quản lý là sự tác động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý và khách thể quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các tiềm năng, các cơ hội của tổ chức để đạt được mục tiêu đề ra trong điều kiện biến động của môi trường. 1.2.2. Hoạt động trải nghiệm Trải nghiệm là hoạt động giáo dục (theo nghĩa rộng), được tổ chức theo phương thức để người học tự vận dụng kiến thức và kinh nghiệm, tư chất cá nhân vào giải quyết các nhiệm vụ thực tiễn, nhờ vậy phát triển toàn diện nhân cách cho học sinh. 1.2.3. Quản lý giáo dục Quản lý giáo dục là: Sự tác động có tổ chức, có định hướng phù hợp với qui luật khách quan của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý nhằm đưa hoạt động giáo dục ở từng cơ sở và của toàn bộ hệ thống giáo dục đạt tới mục tiêu đã định.
4. 4 1.2.4. Hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh Hoạt động DHTN môn tiếng Anh tại trường THPT là quá trình tổ chức cho người học lĩnh hội hệ thống những tri thức và kĩ năng sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh thông qua các hoạt động trải nghiệm đa dạng, từ đó hình thành ở học sinh sự tự tin và những năng lực cần thiết trong giải quyết các tình huống có sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh. 1.2.5. Quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh trung học phổ thông Quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh THPT là hệ thống các tác động có mục đích của hiệu trưởng tới giáo viên, học sinh và các lực lượng giáo dục nhằm tổ chức các hoạt động dạy học trải nghiệm đạt được mục tiêu và kế hoạch dạy học môn tiếng Anh của nhà trường. 1.3. Hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh trường trung học phổ thông theo Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 1.3.1. Đặc điểm tâm sinh lý của học sinh trung học phổ thông Đặc điểm phát triển về thể chất của học sinh trung học phổ thông Đặc điểm hoạt động của học sinh trung học phổ thông Đặc điểm tâm lý của học sinh trung học phổ thông 1.3.2. Những yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 về hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh trung học phổ thông. 1.3.3. Các thành tố của hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh trường trung học phổ thông 1.3.3.1. Mục tiêu của hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh 1.3.3.2. Nội dung của hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh 1.3.3.3. Hình thức tổ chức hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh 1.3.3.4. Kiểm tra đánh giá hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh 1.3.3.5. Các nguồn lực tổ chức hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh 1.4. Nội dung quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh tại trường trung học phổ thông theo Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 1.4.1. Phát triển chương trình nhà trường về hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh - Phổ biến kịp thời những thay đổi nội dung chương trình giáo trình, phương pháp giảng dạy bộ môn. - Chỉ đạo tổ chuyên môn thiết kế đa dạng, phong phú, mềm dẻo, linh hoạt và mở về không gian, thời gian, quy mô, đối tượng và số lượng trong tổ chức dạy và học, tạo điều kiện cho HS có cơ hội được trải nghiệm. - Chỉ đạo tổ chuyên môn thiết kế nội dung dạy học tiếng Anh phải phù hợp với mục tiêu đào tạo, nội dung dạy học phải đảm bảo tính toàn diện, tính hệ thống, tỷ lệ giữa lý thuyết và thực hành; kỹ năng, kỹ xảo cần có của môn học.
5. 5 - Chỉ đạo việc thực hiện đổi mới chương trình, phương pháp dạy học trong giai đoạn hiện nay. - Chỉ đạo khoa/tổ chuyên môn thảo luận những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn giảng dạy và thống nhất trong nhóm, tổ chuyên môn sau khi đã bàn bạc thảo luận. - Theo dõi việc thực hiện chương trình qua hệ thống sổ báo giảng, thời khoá biểu. 1.4.2. Lập kế hoạch dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh - Xác định đúng, đủ các căn cứ để xây dựng kế hoạch DHTN trong trường môn tiếng Anh - Chỉ đạo tổ chuyên môn, các bộ phận khác và GV xây dựng kế hoạch tổ chức các DHTN môn tiếng Anh. - Chỉ đạo các bộ phận liên quan xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục (kế hoạch năm, tháng, tuần) thống nhất với kế hoạch chung của nhà trường, với kế hoạch của các bộ phận (để tránh tổ chức các hoạt động chồng chéo trong cùng một thời điểm, đồng thời có sự hỗ trợ và phối hợp tổ chức hoạt động của các bộ phận có liên quan). - Phê duyệt kế hoạch của từng giáo viên, kế hoạch được triển khai chỉ sau khi có sự phê duyệt của hiệu trưởng. 1.4.3. Tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh - Yêu cầu GV cần kết hợp đa dạng các phương pháp dạy học - Hướng dẫn GV sử dụng, kết hợp đa dạng các phương pháp, hình thức dạy học trải - Hoạt động học tập môn Tiếng Anh ngoài giờ lên lớp có thể thông qua các hoạt động tổ chức của Đoàn. - Xây dựng mối quan hệ để phối hợp tổ chức các DHTN cho HS học tiếng Anh sẽ góp phần giúp HS có cơ hội trau dồi, rèn luyện kỹ năng giao tiếp, khuyến khích HS mạnh dạn, tự tin giao lưu với GV bản ngữ giảng dạy tiếng Anh để nâng cao năng lực sử dụng tiếng Anh của mình. 1.4.4. Chỉ đạo, giám sát thực hiện hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh - Chỉ đạo tổ khối chuyên môn hướng dẫn GV thực hiện tích hợp hoặc lồng ghép nội dung trải nghiệm qua một số môn học. - Chỉ đạo tổ chuyên môn tham gia tổ chức DHTN môn tiếng Anh, khuyến khích tổ chuyên môn xây dựng các câu lạc bộ, các buổi ngoại khóa và đầu tư cho chất lượng hoạt động của các câu lạc bộ. - Chỉ đạo GV thực hiện đúng chương trình qui định trong dạy học và tổ chức DHTN - Hiệu trưởng chỉ đạo các bộ phận khác trong nhà trường phối hợp với GV chủ nhiệm trong tổ chức DHTN môn tiếng Anh. - Chỉ đạo bộ phận thư viện tạo điều kiện về tư liệu tham khảo cho việc tổ chức các HĐTN, tăng cường tư liệu tham khảo từ các tổ chức xã hội ngoài
6. 6 nhà trường. 1.4.5. Kiểm tra đánh giá hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh - Xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá - Tổ chức thực hiện các hình thức kiểm tra, đánh giá trong quá trình dạy học - Tổ chức để giáo viên theo dõi sự tiến bộ của học sinh - Thu thập và xử lí thông tin phản hồi từ học sinh 1.4.6. Quản lý cơ sở vật chất, thiết bị, các điều kiện phục vụ cho hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh - Quản lý cơ sở vật chất, thiết bị dạy học - Quản lý công tác thi đua khen thưởng. 1.4.7. Phối hợp các lực lượng và phân cấp trong quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh - Xây dựng cơ chế phối hợp với chính quyền, Đoàn thanh niên ở địa phương để thực hiện nội dung hoạt động - Chỉ đạo, tổ chức phối hợp giữa ban giám hiệu, GV chủ nhiệm với tổ chức hội cha mẹ học sinh - Tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương về tổ chức hoạt động giáo dục truyền thống cho học sinh tại địa phương trong đó có thể tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho HS. - Tham mưu với chính quyền để được hỗ trợ kinh phí sửa chữa trường lớp, mua sắm thiết bị phục vụ DHTN. 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh cho học sinh trường trung học phổ thông. 1.5.1. Yếu tố thuộc về chủ thể quản lý Năng lực của Hiệu trưởng và đội ngũ cán bộ quản lý: Ban giám hiệu, tổ trưởng chuyên môn, đặc biệt là Hiệu trưởng phải là người am hiểu mục tiêu, nội dung, phương pháp và hình thức DHTN; có khả năng lãnh đạo, tiếp thu các chủ trương, các chương trình, kế hoạch một cách sâu sắc, có khả năng triển khai, chỉ đạo tổ chức thực hiện nội dung dạy, đổi mới phương pháp giáodục, phương pháp dạy học; Hiệu trưởng phải là người có hiểu biết về tâm lý quản lý, có uy tín, gương mẫu trong thực hiện nhiệm vụ. 1.5.2. Yếu tố thuộc về đối tượng quản lý Năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm của giáo viên dạy tiếng Anh Lực lượng phối hợp tổ chức hoạt động dạy học trải nghiệm tiếng Anh cho học sinh Khả năng tham gia các hoạt động học trải nghiệm tiếng Anh của học sinh 1.5.3. Các yếu tố thuộc về môi trường quản lý Chỉ đạo, hướng dẫn của Sở GD&ĐT Điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường Kết luận chương 1
7. 7 Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC TRẢI NGHIỆM MÔN TIẾNG ANH CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN LẬP THẠCH - VĨNH PHÚC 2.1. Khái quát đặc điểm tự nhiên, kinh tế-xã hội, giáo dục cấp trung học phổ thông huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc 2.1.1 Đặc điểm tự nhiên và kinh tế-xã hội huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc 2.1.2. Đặc điểm giáo dục cấp trung học phổ thông huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc Trong những năm qua, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, sự nghiệp giáo dục của huyện đã đạt được một số kết quả khả quan. Hệ thống trường lớp đáp ứng được nhu cầu học tập của con em nhân dân. Chất lượng giáo dục đang có sự chuyển biến tích cực. Đội ngũ giáo viên cơ bản đáp ứng đủ nhu cầu về chất lượng giảng dạy. Trình độ giáo viên được nâng lên đạt chuẩn và trên chuẩn. Cơ sở vật chất được nâng cấp nhất là ở trung tâm các xã trường THPT. Kinh phí dành cho ngân sách sự nghiệp giáo dục tăng, chế độ chính sách ưu đãi đối với giáo viên miền núi, chính sách học sinh nội trú và nội trú dân nuôi được thực hiện đã góp phần động viên đội ngũ giáo viên và học sinh. 2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng 2.3. Thực trạng hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh các trường trung học phổ thông huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc 2.3.1. Thực trạng xác định mục tiêu của hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh Theo bảng khảo sát, ta có thể thấy ĐTB chung ở cả tần suất thực hiện và kết quả thực hiện đều ở mức khá tốt ( = 3.12; = 3,69). Điều này phản ánh, các cán bộ quản lý và giáo viên đều nhận thức được tầm quan trọng và mục tiêu của việc tổ chức các HĐTN trong nhà trường THPT. Trong đó, mục tiêu nhằm phát triển phẩm chất, phát triển năng lực và kĩ năng cho học sinh được các nhà trường chú trọng hơn cả với ĐTB chung cao = 3,5, = 3,75 tỉ lệ thuận với kết quả thực hiện. 2.3.2. Thực trạng nội dung của hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh Qua bảng khảo sát trên ta thấy hoạt động dạy học môn Tiếng Anh trong các nhà trường rất được quan tâm chú trọng với nhiều hình thức phong phú đa dang. Điểm trung bình cả ở tần xuất thực hiện và kết quả thực hiện đều ở mức khá = 2.9 và = 3.19.
8. 8 2.3.3. Thực trạng hình thức tổ chức hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh Để đánh giá thực trạng sử dụng các hình thức dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh, đề tài đã tiến hành khảo sát và thu được kết quả như sau: Qua bảng kết quả khảo sát 2.4 ta thấy các trường đã áp dụng rất đa dạng các hình thức hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh nhằm nâng cao chất lượng dạy và học cho học sinh. Có tới hình thức tổ chức dạy học trải nghiệm đã được áp dụng. Tuy nhiên theo đánh giá chung thì kết quả thực hiện và tần suất thực hiện còn khiêm tốn, chưa được như mong muốn. ết quả thực hiện ở khá = 3,11 với tần suất thực hiện = 2,55 2.3.4. Thực trạng kiểm tra đánh giá hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh hông chỉ riêng môn tiếng Anh mà đối với tất cả các môn học khác, việc kiểm tra đánh giá luôn được CBQL và giáo viên quan tâm và được tiến hành thường xuyên vớ nhều hình thức đa dạng, tần suất thực hiện trung bình khá cao = 3.09 và thu được kết quả trung bình ở mức tốt với = 3.46 Đặc biệt Hình thức kiểm tra thường xuyên, iểm tra định kì, kiểm tra học kì được điểm tuyệt đối =4, =4. Tuy nhiên việc đánh giá nhóm khi tiến hành hoạt động sử dụng tiếng Anh còn ở mức thấp về tần suất thực hiện với = 1.75, = 2.75. Vì vậy cần được tiến hành thường xuyên hơn nữa trong thời gian tới. 2.3.5. Thực trạng sử dụng các nguồn lực tổ chức hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh Qua bảng khảo sát 2.6 chúng ta thấy rằng việc sử dụng các nguồn lực cho hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh rất đượcc coi trọng với tần suất thực hiện và kết quả thực hiện trung bình gần như tuyệt đối ( = 3.93 và = 3.90). 2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh tại trường trung học phổ thông huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc 2.4.1. Thực trạng phát triển chương trình nhà trường về hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh
9. 9 Bảng 2.7: Thực trạng phát triển chương trình nhà trường về hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh (n = 40) Tần suất Kết quả STT Nội dung khảo sát thực hiện ĐTB Thứ thực hiện ĐTB Thứ RTX TX TT KBG Bậc T Kh TB Y Bậc Phổ biến kịp thời những thay đổi nội dung chương trình 1 40 0 0 0 4 40 0 0 0 4 giáo trình, phương pháp giảng dạy môn tiếng Anh Chỉ đạo tổ chuyên môn thiết kế đa dạng, phong phú, mềm dẻo, linh hoạt và mở về không gian, thời gian, quy 2 40 0 0 0 4 40 0 0 0 4 mô, đối tượng và số lượng trong tổ chức dạy và học, tạo điều kiện cho HS có cơ hội được trải nghiệm tiếng Anh Chỉ đạo tổ chuyên môn thiết kế nội dung dạy học tiếng Anh phải phù hợp với mục tiêu đào tạo, nội dung dạy 3 học phải đảm bảo tính toàn 40 0 0 0 4 40 0 0 0 4 diện, tính hệ thống, tỷ lệ giữa lý thuyết và thực hành; kỹ năng, kỹ xảo cần có của môn học Chỉ đạo việc thực hiện đổi mới chương trình, phương 4 30 10 0 0 3,75 40 0 0 0 4 pháp dạy học môn tiếng Anh trong giai đoạn hiện nay Chỉ đạo tổ chuyên môn thảo luận và thống nhất cách giải 5 quyết những vấn đề nảy sinh 35 5 0 0 3,88 30 10 0 0 3,75 trong thực tiễn dạy và học tiếng Anh Theo dõi việc thực hiện kế hoạch dạy học môn tiếng 6 40 0 0 0 4 40 0 0 0 4 Anh qua hệ thống sổ đầu bài, thời khoá biểu Xác định mục tiêu, chỉ tiêu 7 phấn đấu trong dạy học môn 40 0 0 0 4 40 0 0 0 4 tiếng Anh ĐTB chung 3,95 3,96
10. 10 Qua bảng số liệu ta thấy việc phát triển chương trình nhà trường về dạy học trải nghiệp môn tiếng Anh rất được quan tâm chỉ đạo và tổ đôn đốc thực hiện. Vì vậy mà các tiêu chí đưa ra gần như đạt điểm tuyệt đối với điểm trung bình = 3.95 và = 3.96. 2.4.2. Thực trạng lập kế hoạch dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh Bảng 2.8: Thực trạng lập kế hoạch dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh (n = 40) Tần suất Kết quả Thứ ĐTB Thứ STT Nội dung khảo sát thực hiện ĐTB thực hiện Bậc Bậc RTX TX TT KBG T Kh TB Y Xác định đúng, đủ các căn cứ để xây dựng kế 1 40 0 0 0 4 40 0 0 0 4 hoạch DHTN trong trường môn tiếng Anh Chỉ đạo tổ chuyên môn, các bộ phận khác và GV 2 xây dựng kế hoạch tổ 30 10 0 0 3,75 30 10 0 0 3,75 chức các DHTN môn tiếng Anh Phê duyệt kế hoạch dạy học tiếng Anh theo hướng trải nghiệm của 3 từng giáo viên, kế hoạch 40 0 0 0 4 40 0 0 0 4 được triển khai chỉ sau khi có sự phê duyệt của hiệu trưởng Chỉ đạo tổ chuyên môn, các bộ phận khác và GV 4 xây dựng kế hoạch tổ 35 5 0 0 3,88 40 0 0 0 4 chức các DHTN môn tiếng Anh ĐTB chung 3,91 3,94 Việc lập kế hoạch dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh luôn được quan tâm chỉ đạo thường xuyên và liên tục với tần suất thực hiện rất cao = 3.91 và kết quả thựu hiện gần như tuyệt đối = 3.94.
11. 11 2.4.3. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh Bảng 2.9: Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh (n = 40) Tần suất Kết quả STT Nội dungkhảo sát thực hiện ĐTB Thứ thực hiện ĐTB Thứ RTX TX TT KBG Bậc T Kh TB Y Bậc Yêu cầu GV cần kết hợp 1 đa dạng các phương pháp 30 5 5 0 3,63 30 10 0 0 3,75 dạy học môn tiếng Anh Hướng dẫn GV sử dụng, kết hợp đa dạng các 2 phương pháp, hình thức 30 10 0 0 3,75 35 5 0 0 3,88 dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh Tổ chức cho GV kết hợp với Đoàn Thanh niên Hồ Chí Minh thực hiện hoạt 3 0 0 30 10 1,75 0 0 30 10 1,75 động giáo dục trong và ngoài nhà trường có liên quan đến tiếng Anh Tổ chức cho GV chủ nhiệm, GV bộ môn tiếng Anh phối hợp với Đoàn 4 25 15 0 0 3,63 30 10 0 0 3,75 trường để lồng ghéo các chương trình học tập tiếng Anh Xây dựng điều kiện để phối hợp các lực lượng xã 5 hội tổ chức hoạt động 0 0 35 5 2 0 0 30 10 1,75 DHTN cho HS học tiếng Anh ĐTB chung 2,84 2,98 Mặc dù được quan tâm chỉ đạo thường xuyên nhưng việc tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh lại có kết quả thực hiện chưa như mong muốn. Tần suất thực hiện và kết quả đều ở mức trung bình với = 2. và = 2.98. 2.4.4. Thực trạng chỉ đạo, giám sát thực hiện hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh Để đánh giá thực trạng chỉ đạo, giám sát thực hiện hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh, đề tài đã tiến hành khảo sát 0 giáo viên và cán bộ
12. 12 quản lý tại trường THPT trêm địa bàn huyện Lập Thạch và thu được kết quả như sau: Qua bảng số liệu 2.10 ta thấy việc chỉ đạo giám sát hoạt động DHTN môn tiếng Anh được giáo viên và cán bộ quản lý rất chú ý với tần suất thực hiện và kết quả thực hiện trung bình rất cao: ( = 3.22, =3.16). Trong đó việc Chỉ đạo GV thực hiện đúng chương trình qui định trong dạy học và tổ chức DHTN, chú ý đổi mới PPDH, đồng bộ với đổi mới kiểm tra đánh giá HS có kết quả cao nhất ( = 4, =4). Các nội dung khác cũng ở ức trung bình từ 2 – 3.88. 2.4.5. Thực trạng kiểm tra đánh giá thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh Bảng 2.11: Thực trạng kiểm tra đánh giá thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh (n = 40) Tần suất Kết quả STT Nội dung khảo sát thực hiện ĐTB Thứ thực hiện ĐTB Thứ RTX TX TT KBG Bậc T Kh TB Y Bậc Xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá hoạt 1 20 5 5 10 2.88 5 15 20 0 2.63 động DHTN môn tiếng Anh Tổ chức thực hiện các hình thức kiểm tra, 2 đánh giá trong quá 10 10 12 8 2.55 5 10 25 0 2.5 trình dạy học môn tiếng Anh Tổ chức để giáo viên theo dõi sự tiến bộ của 3 học sinh trong quá 10 5 25 0 2.63 10 5 15 10 2.38 trình học môn tiếng Anh Thu thập kịp thời chính xác những thông tin về mức độ đạt được trên các phương diện 4 kiến thức, kĩ năng, thái 5 10 25 0 2.5 3 10 15 12 2.1 độ học tập của học sinh mục tiêu và đạt chuẩn đầu ra môn tiếng Anh ĐTB chung 2.64 2.4
13. 13 Thực trạng kiểm tra đánh giá thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh có tần suất thực hiện trung bình ( =2. ) và có kết quả thực hiện cũng tỉ lệ thuận =2.4. 2.4.6. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất, thiết bị, các điều kiện phục vụ cho hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh Hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh sẽ không thể có kết quả tốt nhất nếu như chỉ thầy giảng trò nghe hay là chỉ dựa vào sách giáo khoa mà cần phải có sự hỗ trợ đắc lực từ cơ sở vật chất, thiết bị, các nguồn lực phục vụ cho việc giảng dạy. Vì vậy mà công tác quản lý cơ sở vật chất, thiết bị, các điều kiện phục vụ cho hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh được đánh giá rất cao và được thực hiện thường xuyên với kết quả thực hiện và tần suất thực hiện trung bình ( = 3.13, =3.14). 2.4.7. Thực trạng phối hợp các lực lượng và phân cấp trong quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh Qua bảng số liệu bảng 2.13 chúng ta thấy việc phối hợp các lực lượng và phân cấp trong quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh đã được tiến hành và chỉ đạo thực hiện nhưng kết quả chỉ ở mức trung bình về tần suất thực hiện = 4, Còn kết quả thực hiện ở mức khá với =4). 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh tại trường trung học phổ thông huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. Bảng 2.14: Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh Mức độ ảnh hưởng Ảnh Ảnh Không ĐTB Thứ STT Nội dung khảo sát hưởng hưởng ảnh Bậc nhiều ít hưởng Chủ thể quản lý Nhận thức của HT về tầm quan trọng 1 40 0 0 3 1 của hoạt động DHTN môn tiếng Anh Năng lực của HT về quản lý hoạt động 2 30 10 0 2.75 4 DHTN môn tiếng Anh Nhận thức của TT TCM về tầm quan 3 trọng của hoạt động DHTN môn tiếng 30 10 0 2.75 4 Anh Đối tượng quản lý Năng lực tổ chức hoạt động trải 4 40 0 0 3 1 nghiệm của giáo viên dạy tiếng Anh Lực lượng phối hợp tổ chức hoạt động 5 dạy học trải nghiệm tiếng Anh cho học 36 4 0 2.9 2 sinh
14. 14 Mức độ ảnh hưởng Ảnh Ảnh Không ĐTB Thứ STT Nội dung khảo sát hưởng hưởng ảnh Bậc nhiều ít hưởng Khả năng tham gia các hoạt động học 6 30 10 0 2.75 4 trải nghiệm tiếng Anh của học sinh Môi trường quản lý Chỉ đạo, hướng dẫn của Sở GD&ĐT 7 về tổ chức hoạt động dạy học trải 35 5 0 2.88 3 nghiệm tiếng Anh cho học sinh Điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường phục vụ cho tổ chức hoạt động 8 25 15 0 2.63 8 dạy học trải nghiệm tiếng Anh cho học sinh ĐTB chung 2,83 Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động DHTN môn tiếng Anh như chủ thể quản lý, đối tượng quản lý, môi trường quản lý. Cả ba yếu tố này đều có ảnh hưởng ở các mức độ khác nhau đến hoạt động DHTN môn tiếng Anh trong nhà trường THPT. Đối tượng quản lý và chủ thể quản lý có ảnh hưởng lớn đến hoạt động DHTN môn tiếng Anh, với Nhận thức của HT về tầm quan trọng của hoạt động DHTN môn tiếng Anh, Năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm của giáo viên dạy tiếng Anh có điểm trung bình đạt 3 điểm. 2.6. Đánh giá chung về quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh tại trường trung học phổ thông huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. 2.6.1. Ưu điểm 2.6.2. Nhược điểm 2.6.3. Nguyên nhân của những tồn tại Kết luận chương 2 Chương 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC TRẢI NGHIỆM CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN LẬP THẠCH – VĨNH PHÚC 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp 3.1.1. Đảm bảo tính kế thừa Đây là một trong những nguyên tắc rất quan trọng khi đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh trong trường THPT. Nguyên tắc này đòi hỏi các biện pháp được đề xuất phải dựa trên những biện pháp đã tiến hành trước đó để kế thừa những cách làm hay, có hiệu quả trong quá trình chỉ đạo và triển khai các hoạt động, từ đó đưa ra những biện
15. 15 pháp mới phù hợp với thực tiễn. 3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn Đảm bảo tính thực tiễn là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công trong quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh trong trường THPT. Điều này được thể hiện rõ ở việc các biện pháp được xây dựng đều xuất phát từ mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục của ngành, nhà trường; bối cảnh thực tiễn của địa phương; nhu cầu hoạt động của HS cũng như điều kiện CSVC, nguồn nhân lực của mỗi nhà trường. Nếu các biện pháp đề xuất không đảm bảo được yếu tố này, các nhà quản lý sẽ gặp nhiều khó khăn trong quá trình chỉ đạo, triển khai quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh trong trường THPT. 3.1.3. Đảm bảo tính khả thi Các biện pháp đề xuất phải đảm bảo tính khả thi, có khả năng áp dụng vào thực tế quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh tại các nhà trường một cách thuận lợi, có những tác động tích cực và phù hợp đối với giáo viên và học sinh. Để làm được điều đó, các biện pháp cần phải chú ý đến các điều kiện để thực hiện biện pháp như: nhân lực, CSVC, kinh phí, thời gian và không gian thực hiện, các rào cản, phong tục tập quán . Nguyên tắc này đòi hỏi phải nắm bắt thông tin một cách chính xác, nhanh chóng, cụ thể, tránh xa vời, viển vông. 3.1.4. Đảm bảo tính đồng bộ Việc đề xuất các biện pháp quản lý phải đảm bảo tính đồng bộ, phải chú ý đến việc huy động các bộ phận, các tổ chức liên quan, các điều kiện sẵn có, nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp vào việc quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh trong trường THPT. Đảm bảo tính đồng bộ với các biện pháp quản lý hoạt động khác trong nhà trường tạo ra sự thống nhất về định hướng trong quản lý để đạt mục tiêu giáo dục. 3.2. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm cho học sinh các trường THPT trên địa bàn Huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc 3.2.1. Biện pháp 1: Tổ chức bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, HS và các lực lượng giáo dục về tầm quan trọng của hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh ở trường THPT 3.2.1.1. Mục đích Nhằm giúp các CBQL, GV, HS và các lực lượng giáo dục khác hiểu được tầm quan trọng của hoạt động dạy học trải nghiệm trong môn học; nâng cao ý thức trách nhiệm của CBQL, GV và các lực lượng giáo dục trong việc tổ chức các hoạt động dạy học trải nghiệm cho HS để đạt được mục tiêu đã đề ra. 3.2.1.2. Nội dung và cách thức thực hiện Nâng cao nhận thức về việc tổ chức hoạt động dạy học trải nghiệm ; có chủ trương đúng đắn để định hướng xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh phù hợp với tình hình thực tế nhà trường và
16. 16 Chương trình giáo dục phổ thông đáp ứng yêu cầu đổi mới của xã hội. 3.2.1.3. Điều kiện thực hiện - Đối với CBQL: Phải nắm được tầm quan trọng và ý nghĩa, tác dụng của việc quản lý hoạt động DHTN môn tiếng Anh; hiểu rõ về mục tiêu, nội dung và phương thức tổ chức, quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn học, nghiên cứu nắm vững các văn bản chỉ đạo của các cấp về các hoạt động trải nghiệm để hiểu rõ cách thức, quy trình tổ chức hoạt động. - Đối với GV: Nhận thức sâu sắc về mục tiêu, nội dung, phương pháp tổ chức các hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh, có kế hoạch tự bồi dưỡng để nâng cao năng lực tổ chức hoạt động dạy học trải nghiệm. - Đối với HS: Phải chuyển hóa nhận thức của HS từ việc tham gia hoạt động chuyển sang mức độ HS tích cực tổ chức hoạt động phù hợp với mình. 3.2.2. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh cho học sinh phù hợp với điều kiện thực tiễn của nhà trường và Chương trình giáo dục phổ thông ban hành năm 2018 3.2.2.1. Mục đích Xây dựng được kế hoạch hoạt động DHTN môn tiếng Anh đảm bảo sự phù hợp với điều kiện thực tiễn của nhà trường, có tính khả thi nhằm định hướng tốt cho việc thực hiện, bám sát vào yêu cầu, nội dung của Chương trình giáo dục phổ thông, các văn bản chỉ đạo của các cấp về tổ chức HĐTN, HĐNGLL, hoạt động ngoại khóa cho HS và kế hoạch năm học của nhà trường. 3.2.3.2. Nội dung và cách thực hiện Hiệu trưởng cần nghiên cứu, học tập các văn bản chỉ đạo của cấp trên về tổ chức HĐNGLL, hoạt động ngoại khóa cho HS, bám sát khung chương trình môn học trong Chương trình giáo dục phổ thông mới của Bộ GD&ĐT, căn cứ vào điều kiện, tình hình thực tế của nhà trường cả về CSVC, nhân lực và đặc điểm của học sinh để xác định các nội dung, hình thức và phân phối nguồn lực quản lý hoạt động DHTN môn tiếng Anh sao cho phù hợp. 3.2.3.3. Điều kiện thực hiện CBQL các nhà trường phải nắm vững các văn bản chỉ đạo của các cấp, có năng lực xây dựng kế hoạch, có khả năng tập hợp và phát huy tối đa năng lực các thành viên trong nhà trường, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng ngoài nhà trường. Giáo viên nhóm chuyên môn tiếng Anh và các lực lượng trong nhà trường phải có tinh thần trách nhiệm cao, tích cực tham gia đóng góp ý kiến, đề xuất cách thức tổ chức và giải pháp thực hiện phù hợp với đặc điểm của học sinh và điều kiện thực tế của nhà trường, của địa phương để xây dựng kế hoạch của nhà trường có tính khả thi và đạt hiệu quả cao, đáp ứng được yêu cầu của dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể.
17. 17 3.2.3. Biện pháp 3: Bồi dưỡng nâng cao năng lực cho giáo viên và các lực lượng tham gia tổ chức hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh cho học sinh THPT 3.2.3.1. Mục đích Nhằm lựa chọn và đào tạo được đội ngũ cán bộ, GV dạy môn tiếng Anh và các lực lượng tham gia tổ chức hoạt động DHTN có trình độ, có khả năng quản lý và tổ chức tốt; tăng cường bồi dưỡng cho CBQL, GV dạy môn tiếng Anh và các lực lượng khác về việc xác định mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức và cách kiểm tra đánh giá hoạt động DHTN môn tiếng Anh một cách hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng của HĐGD trong nhà trường. 3.2.3.2. Nội dung và cách thực hiện + Tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn cho GV dạy môn tiếng Anh về cách thiết kế các hoạt động trải nghiệm trong quá trình dạy học, cách khuyến khích HS tích cực tham gia các hoạt động và phát huy được năng lực của bản thân. Hình thức bồi dưỡng, tập huấn: mời chuyên gia, sinh hoạt chuyên môn theo các chuyên đề, diễn đàn, hội thảo, + Phân công các GV dạy môn tiếng Anh có kinh nghiệm, có năng lực tổ chức để giúp đỡ và hướng dẫn cho các GV mới, ít kinh nghiệm. + Đổi mới phương pháp bồi dưỡng giáo viên ngay tại các lớp tập huấn theo các hình thức: Tăng cường trao đổi, thực hành thiết kế hoạt động trải nghiệm, nghiên cứu và phân tích các hoạt động trải nghiệm, rút kinh nghiệm, thống nhất cách thực hiện dạy môn tiếng Anh. + Tổ chức xây dựng một tiết dạy mẫu có lồng ghép dạy môn tiếng Anh cho HS để GV dự giờ, đánh giá và rút kinh nghiệm. 3.2.3.3. Điều kiện thực hiện Hiệu trưởng phải nắm rõ về đội ngũ của mình, hiểu rõ về vai trò của từng lực lượng trong việc tổ chức hoạt động DHTN môn tiếng Anh. Phân công nhiệm vụ cho cán bộ giáo viên phù hợp với trình độ và khả năng, tạo điều kiện để phát huy được năng lực, sở trường của đội ngũ Các trường cần phải chủ động xây dựng kế hoạch bồi dưỡng GV dạy môn tiếng Anh phù hợp với đặc điểm riêng của từng trường, từng địa phương. 3.2.4. Biện pháp 4: Thực hiện đổi mới công tác kiểm tra đánh giá hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh ở trường THPT 3.2.4.1. Mục đích Nhằm tạo động lực thúc đẩy sự nỗ lực và rèn luyện phấn đấu tự hoàn thiện của mỗi GV dạy môn tiếng Anh, đảm bảo cho việc thực hiện kế hoạch hoạt động DHTN môn tiếng Anh đúng hướng, đồng thời phát hiện những sai lệch để kịp thời uốn nắn, ghi nhận những thành công để khuyến khích và nhân rộng. 3.2.4.2. Nội dung và cách thực hiện Xây dựng các tiêu chí đánh giá hoạt động DHTN môn tiếng Anh một cách rõ ràng và cụ thể, đảm bảo tính phù hợp và khả thi, các tiêu chí này cần
18. 18 được thống nhất và thông qua trong Hội đồng nhà trường. Các tiêu chí kiểm tra đánh giá phải được xây dựng dựa trên các năng lực đặc thù, ý thức trách nhiệm của giáo viên và học sinh trong từng hoạt động, hiệu quả của công việc, Các tiêu chí kiểm tra, đánh giá phải được xây dựng từ ý kiến của tập thể GV và HS trong toàn trường, sau đó thống nhất thành các tiêu chuẩn để triển khai thực hiện trong toàn trường. 3.2.4.3. Điều kiện thực hiện Hiệu trưởng phải xây dựng được lực lượng tham gia kiểm tra đánh giá là những người có năng lực, uy tín và trách nhiệm. Quy trình kiểm tra cần chặt chẽ và khoa học, đảm bảo tính khách quan, tính hệ thống, phản ánh trung thực việc tổ chức thực hiện các hoạt động trải nghiệm của GV và HS. 3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường các nguồn lực phục vụ cho hoạt động trải nghiệm 3.2.5.1. Mục đích Nhằm huy động được các lực lượng trong và ngoài nhà trường tham gia tổ chức hoạt động DHTN môn tiếng Anh cho HS. Tạo được sự đồng thuận thông qua cơ chế phối hợp chặt chẽ thống nhất giữa các lực lượng giáo dục trong tổ chức hoạt động DHTN môn tiếng Anh. Khai thác và sử dụng có hiệu quả các điều kiện CSVC của nhà trường và địa phương để tổ chức tốt các hoạt động DHTN môn tiếng Anh. 3.2.5.2. Nội dung và cách thực hiện Tăng cường nguồn nhân lực cho hoạt động DHTN môn tiếng Anh Tăng cường CSVC cho hoạt động DHTN môn tiếng Anh của nhà trường 3.2.5.3. Điều kiện thực hiện Xây dựng kế hoạch hoạt động DHTN môn tiếng Anh phù hợp với điều kiện CSVC của nhà trường và điều kiện thực tiễn của địa phương. CBQL cần tôn trọng và đề cao vai trò, sự phối kết hợp của các lực lượng trong và ngoài nhà trường trong việc tổ chức hoạt động DHTN môn tiếng Anh. 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp Luận văn đề xuất 5 biện pháp nhằm nâng cao chất lượng quản lý hoạt động DHTN môn tiếng Anh cho HS trường THPT. Các biện pháp được xây dựng trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn các trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. Mỗi biện pháp có vị trí vai trò khác nhau, thể hiện sự độc lập tương đối nhưng giữa các biện pháp có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, hỗ trợ lẫn nhau, kết quả của biện pháp này sẽ quyết định sự thành công của các biện pháp khác, tất cả tác động qua lại lẫn nhau tạo thành một chỉnh thể thống nhất nhằm mục đích nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác quản lý hoạt động DHTN môn tiếng Anh tại các trường. Có thể khái quát mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý hoạt động DHTN môn tiếng Anh theo sơ đồ 3.1:
19. 19 Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện HS các trường THPT huyện Lập Thạch Sơ đồ 3.1: Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý hoạt động DHTN môn tiếng Anh cho học sinh trường THPT 3.4. Khảo nghiệm nhận thức về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất Bảng 3.1: Kết quả khảo nghiệm mức độ cấp thiết và mức độ khả thi của biện pháp quản lý đề xuất (n=40) Mức độ Mức độ ĐTB Thứ ĐTB Thứ TT Các biện pháp cấp thiết khả thi X bậc Y bậc RCT CT KCT RKT KT KKT Tổ chức nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, HS và các lực 40 40 1 lượng giáo dục về tầm quan 0 0 3 1 0 0 3 1 100 100 trọng của hoạt động DHTN môn Tiếng Anh ở trường THPT Xây dựng kế hoạch hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho học sinh phù hợp với điều kiện thực 35 40 2 5 0 2.88 2 0 0 3 1 tiễn của nhà trường và theo định 87,5 100 hướng chương trình giáo dục phổ thông tổng thể
20. 20 Mức độ Mức độ ĐTB Thứ ĐTB Thứ TT Các biện pháp cấp thiết khả thi X bậc Y bậc RCT CT KCT RKT KT KKT Bồi dưỡng nâng cao năng lực cho GV và các lực lượng tham 30 35 3 10 0 2.75 3 5 0 2.88 3 gia tổ chức hoạt động DHTN 75,0 87,5 môn Tiếng Anh cho HS THPT Thực hiện đổi mới công tác kiểm tra đánh giá hoạt động 35 36 4 5 0 2.88 2 4 0 2.9 2 DHTN môn Tiếng Anh ở 87,5 90,0 trường THPT Tăng cường các nguồn lực phục 25 25 5 vụ cho hoạt động DHTN môn 15 0 2.63 4 15 0 2.63 4 62,5 62,5 Tiếng Anh ĐTB chung 2.82 2.88 Về mức độ cần thiết: Cả 5 biện pháp đều được 100% các đối tượng khảo sát đánh giá là cấp thiết và rất cấp thiết, không có biện pháp nào đánh giá là không cấp thiết. Điểm trung bình của các biện pháp ở mức khá cao từ 2,5 đến 3 trong đó biện pháp nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, HS và các lực lượng giáo dục về tầm quan trọng của HĐTN môn Tiếng Anh ở trường THPT được đánh giá gần như tuyệt đối ( = 3 và = 3). Về mức độ khả thi: 100% đối tượng được khảo sát đều đánh giá cả 5 biện pháp đề xuất của đề tài đều có tính khả thi và rất khả thi. Đặc biệt là biện pháp Xây dựng kế hoạch HĐTN môn Tiếng Anh cho học sinh phù hợp với điều kiện thực tiễn của nhà trường và theo định hướng chương trình giáo dục phổ thông tổng thể. ( = 3) và biện phápThực hiện đổi mới công tác kiểm tra đánh giá HĐTN Môn Tiếng Anh ở trường THPT ( = 3) được đánh giá có tính khả thi cao tuyệt đối
21. 21 Bảng 3.2: Bảng xét tính tương quan giữa mức độ cấp thiết với mức độ khả thi của các biện pháp quản lý đề xuất Mức độ Mức độ cấp thiết khả thi STT Các biện pháp D D² Thứ Thứ X Y bậc bậc Tổ chức nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, HS và các lực lượng giáo dục về tầm quan 1 3 1 3 1 0 0 trọng của hoạt động DHTN môn Tiếng Anh ở trường THPT Xây dựng kế hoạch hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho học sinh phù hợp với điều 2 kiện thực tiễn của nhà trường và theo định 2.88 2 3 1 -1 1 hướng chương trình giáo dục phổ thông tổng thể Bồi dưỡng nâng cao năng lực cho GV và các 3 lực lượng tham gia tổ chức hoạt động DHTN 2.75 3 2.88 3 0 0 môn Tiếng Anh cho HS THPT Thực hiện đổi mới công tác kiểm tra đánh 4 giá hoạt động DHTN môn Tiếng Anh ở 2.88 2 2.9 2 1 1 trường THPT Tăng cường các nguồn lực phục vụ cho hoạt 5 2.63 4 2.63 4 0 0 động DHTN môn Tiếng Anh Kết quả tương quan giữa mức độ cấp thiết và mức độ khả thi của các biện pháp quản lý được thể hiện bằng công thức Spearman: Trong đó: r là hệ số tương quan (r 0: tương quan thuận, giá trị r càng gần 1 thì mối tương quan càng chặt. D: hiệu số giữa thứ bậc của X với thứ bậc của Y N: số biện pháp Ta có: r = = = 0,8 Như vậy, với hệ số tương quan là r = 0, cho thấy giữa tính khả thi và tính cấp thiết của các biện pháp có tính tương quan tỉ lệ thuận và chặt chẽ. Kết luận chương 3
22. 22 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận 1.1. Quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh THPT là hệ thống các tác động có mục đích của hiệu trưởng tới giáo viên, học sinh và các lực lượng giáo dục nhằm tổ chức các hoạt động dạy học trải nghiệm đạt được mục tiêu và kế hoạch dạy học môn tiếng Anh của nhà trường. 1.2. Nội dung quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh cho học sinh tại trường trung học phổ thông theo Chương trình giáo dục phổ thông năm 201 bao gồm: (1) Phát triển chương trình nhà trường về hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh; (2) Lập kế hoạch dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh; (3) Tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh; (4) Chỉ đạo, giám sát thực hiện hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh; (5) iểm tra đánh giá hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh; (6) Quản lý cơ sở vật chất, thiết bị, các điều kiện phục vụ cho hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh; (7) Phối hợp các lực lượng và phân cấp trong quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn Tiếng Anh. 1.3. Quản lý hoạt động dạy học trải nghiệm môn tiếng Anh cho học sinh trường trung học phổ thông chịu ảnh hưởng của ba nhóm yếu tố: yếu tố thuộc về chủ thể quản lý, yếu tố thuộc về đối tượng quản lý, yếu tố thuộc về môi trường quản lý. 1.4. Thực trạng quản lý hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho học sinh tại các trường THPT huyện Lập Thạch cho thấy quản lý, tổ chức và thực hiện HĐTN môn Tiếng Anh của các trường THPT huyện Lập Thạch đã đạt được những kết quả nhất định: CBQL và GV đều nhận thức đúng về mục tiêu, ý nghĩa và tầm quan trọng của hoạt động DHTN môn Tiếng Anh; các trường đã chú trọng và thực hiện việc xây dựng kế hoạch hoạt động DHTN môn Tiếng Anh tương đối thường xuyên; việc tổ chức chỉ đạo triển khai và thực hiện kế hoạch hoạt động DHTN môn Tiếng Anh đã được các trường quan tâm thực hiện lồng ghép trong các hoạt động liên môn và hoạt động NGLL với sự tham gia tích cực của HS; đồng thời đã dần huy động được các lực lượng trong và ngoài nhà trường tham gia thực hiện mục tiêu hoạt động DHTN. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện khâu kiểm tra đánh giá hoạt động DHTN môn Tiếng Anh và khâu quản lý các điều kiện để tổ chức hoạt động DHTN môn Tiếng Anh được thực hiện chưa tốt, các nhà trường còn gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất phục vụ cho các HĐTN, về cách thức tổ chức kiểm tra đánh giá. Một bộ phận lực lượng tham gia chỉ đạo con yếu về năng lực quản lý, một số giáo viên vẫn còn bỡ ngỡ, còn hạn chế về năng lực tổ chức các hoạt động
23. 23 DHTN nên nội dung và hình thức của hoạt động chưa phong phú và đa đạng. Bên cạnh đó, hoạt động DHTN môn Tiếng Anh chưa huy động được đông đảo các lực lượng trong và ngoài nhà trường cùng tham gia. 1.5. Quản lý hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho học sinh tại các trường THPT huyện Lập Thạch , tỉnh Vĩnh Phúc chịu ảnh hưởng của một loạt các yếu tố, trong đó yếu tố ảnh hưởng lớn nhất được đánh giá chính là nhận thức và năng lực lãnh đạo của Hiệu trưởng, sau đó là năng lực thực thi của người giáo viên, còn điều kiện CSVC của các nhà trường và điều kiện kinh tế, sự hỗ trợ đóng góp của địa phương cũng có ảnh hưởng, tuy không nhiều đến việc tổ chức hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS. 1.6. Đề xuất 5 biện pháp quản lý hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho học sinh tại các trường THPT huyện Lập Thạch , tỉnh Vĩnh Phúc, bao gồm: (1) Tổ chức nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, HS và các lực lượng giáo dục về tầm quan trọng của hoạt động DHTN môn Tiếng Anh ở trường THPT; (2) Xây dựng kế hoạch hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho học sinh phù hợp với điều kiện thực tiễn của nhà trường và theo định hướng chương trình giáo dục phổ thông tổng thể; (3) Bồi dưỡng nâng cao năng lực cho GV và các lực lượng tham gia tổ chức hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT; (4) Thực hiện đổi mới công tác kiểm tra đánh giá hoạt động DHTN môn Tiếng Anh ở trường THPT; (5) Tăng cường các nguồn lực phục vụ cho hoạt động DHTN môn Tiếng Anh. Các biện pháp có mối quan hệ chặt chẽ và đã được khẳng định qua khảo nghiệm về tính cấp thiết và có tính khả thi. 2. Khuyến nghị 2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc - Tham mưu với UBND Thành phố ban hành chủ trương cụ thể về cơ chế phối hợp giữa các lực lượng trong và ngoài nhà trường trong công tác tổ chức HĐTN và hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT. - Tham mưu với các cấp có thẩm quyền điều chỉnh nguồn ngân sách để các nhà trường có kinh phí tổ chức hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT. - Ban hành kịp thời các văn bản hướng dẫn cụ thể về công tác tổ chức, quản lý hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT. - Tổ chức các lớp học bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực tổ chức, quản lý hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT cho cán bộ quản lý và giáo viên dạy môn tiếng Anh. 2.2. Đối với Hiệu trưởng các trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. - Thường xuyên cập nhật các văn bản về hoạt động DHTN môn Tiếng
24. 24 Anh cho HS THPT và triển khai, hướng dẫn kịp thời tới các trường THPT trong toàn huyện. - Ban hành công văn, kế hoạch chỉ đạo thực hiện hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT cụ thể, rõ ràng và triển khai tới các trường trước khi vào năm học mới. - Tổ chức kiểm tra, tư vấn cho các trường THPT trong toàn huyện về việc thực hiện hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT. - Tổ chức hội thảo, chuyên đề về việc thực hiện hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT để các nhà trường có điều kiện trao đổi, thảo luận, học hỏi kinh nghiệm trong công tác quản lý và tổ chức thực hiện hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT. - Tổ chức tập huấn, tạo điều kiện cho các bộ giáo viên theo học các lớp tập huấn nâng cao trình độ nhận thức, năng lực trong việc tổ chức, thực hiện hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT. - Phân công giáo viên phụ trách hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT phù hợp với năng lực, sở trường và phát huy được tiềm năng của cán bộ giáo viên trong trường. - Chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT thường xuyên, đẩy mạnh công tác kiểm tra đánh giá, chú trọng việc quản lý tăng cường cơ sở vật chất và nguồn lực cho hoạt động DHTN môn Tiếng Anh cho HS THPT.