Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, Quận Ba Đình, Thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm

Nội dung text: Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, Quận Ba Đình, Thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm

1. 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Dạy học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm không phải là điều quá mới mẻ với giáo dục mầm non hiện nay. Lấy trẻ làm trung tâm là nguyên tắc dạy học của thời đại ngày nay, đây là một tư tưởng, lý luận giáo dục cốt lõi, phản ánh tri thức của nhân loại tiến bộ. Đặt trẻ vào vị trí “trung tâm” là mọi hoạt động dạy học đều xuất phát từ đứa trẻ, dạy trẻ dựa trên nhu cầu, hứng thú, hiểu biết, kinh nghiệm riêng của từng trẻ nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục mầm non, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới giáo dục trong nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. Tuy đã có nhiều cố gắng và tiến bộ đã đạt được, thực tế cho thấy nhiều giáo viên mầm non nhất là giáo viên dạy lớp mẫu giáo 5-6 tuổi đã bộc lộ những thiếu hiểu biết của mình về tổ chức các hoạt động dạy học theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Họ lúng túng khi lập kế hoạch và thực hiện các hoạt động dạy học này một cách chưa hiệu quả, đôi khi chỉ là hình thức còn bản chất của hoạt động vẫn không có gì thay đổi, không xuất phát từ chính đối tượng là trẻ 5-6 tuổi mà họ đang dạy. Bên cạnh đó không ít giáo viên dạy lớp 5-6 tuổi khi thực hiện chưa thực sự mạnh dạn đưa các yếu tố mới lạ có tính bứt phá vào các hoạt động dạy học do tâm lý sợ bị kiểm tra, sợ bị đánh giá tiết dạy và hoạt động không đạt như mong đợi, sợ người kiểm tra mình không chấp nhận những cái mới của họ, phải lựa theo ý kiến của những cán bộ, người chấm, kiểm tra mình nên họ lựa chọn giải pháp an toàn, thực hiện theo đúng cách truyền thống, phương pháp cải cách đã ăn sâu vào trí óc của rất nhiều thế hệ giáo viên. Số lượng trẻ ở khối mẫu giáo lớn quá đông do phải đảm bảo chỉ tiêu phổ cập giáo dục mầm non 5 tuổi cũng là một trong những rào cản, khó khăn làm cho việc tổ chức thực hiện các hoạt động dạy học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm ở các lớp 5-6 tuổi chưa đạt hiệu quả: diện tích lớp học chật so với sĩ số trẻ, thiếu không gian để tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ, hạn chế trẻ hoạt động theo nhóm, cá nhân; giáo viên không thể quan tâm, hướng dẫn được từng trẻ khi tổ chức các hoạt động trải nghiệm, thực hành, không bao quát hết để xử lý tình huống, giúp đỡ trẻ kịp thời làm giảm hứng thú của trẻ Chính vì vậy đòi hỏi người quản lý nhà trường phải có tư tưởng tiến bộ, chấp nhận những đổi mới, thay đổi, khuyến khích động viên giáo viên suy nghĩ, tìm tòi, nghiên cứu, mạnh dạn đưa các yếu tố đổi mới, các hình thức, phương pháp dạy học tiên tiến theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm trong thực hiện tổ chức các hoạt động dạy học trong trường mầm non. Trong những năm qua, phòng GD và ĐT quận Ba Đình, BGH các trường Mầm non trên địa bàn Quận đã có nhiều cố gắng trong công tác quản lý, chỉ đạo các hoạt động dạy học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm nhằm từng bước nâng cao chất lượng giáo dục mầm non đáp ứng yêu cầu của xã hội với GDMN.
2. 2 Tuy nhiên việc quản lý các hoạt động dạy học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm ở các trường mầm non nhất là ở khối mẫu giáo lớn còn bộc lộ những hạn chế, chưa khoa học, thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng được sự phát triển chung, còn mang nặng tính hình thức chính vì vậy rất cần thiết phải có nghiên cứu thực tiễn để tháo gỡ những khó khăn và tồn tại cần khắc phục. Xuất phát từ những lý do trên, đề tài “Quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, Quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm” được lựa chọn để nghiên cứu làm luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Quản lý giáo dục, với mong muốn góp một phần nhỏ bé nhằm nâng cao chất lượng dạy học trong trường mầm non, đáp ứng yêu cầu đổi mới của giáo dục. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn về quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, Quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, đề xuất biện pháp quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, đáp ứng yêu cầu đổi mới của giáo dục hiện nay. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba đình, thành phố Hà nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. 4. Giả thuyết khoa học Hiện nay, quản lý các hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm tại trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội đã được triển khai nhưng vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn, bất cập trong việc phân cấp quản lý, việc quản lý hoạt động dạy học của giáo viên cũng như sự phối kết hợp với cha mẹ trẻ và các lực lượng xã hội. Do vậy, việc đề ra được các biện pháp quản lý phù hợp, khắc phục được hạn chế trên sẽ góp phần đưa chất lượng dạy học trẻ 5-6 tuổi của nhà trường ngày càng được nâng cao, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đổi mới giáo dục hiện nay. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận quản lý hoạt động dạy họccho trẻ 5-6 tuổi ở các trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 5.2. Điều tra, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội, theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm
3. 3 5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội, theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu 6.1. Giới hạn về đối tượng nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề liên quan đến quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 6.2. Giới hạn về chủ thể quản lý Tuy có nhiều cấp cùng tham gia quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm tại trường Mầm non, nhưng đề tài chỉ tập trung nghiên cứu quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm của Hiệu trưởng. 6.3. Giới hạn về đối tượng khảo sát Đề tài tiến hành khảo sát, quan sát khoảng 58 người, gồm: CBQL, GV dạy lớp mẫu giáo; 30 phụ huynh học sinh ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. 6.4. Giới hạn về thời gian nghiên cứu Đề tài nghiên cứu trong 2 năm 2018 và 2019. 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.3. Phương pháp xử lý số liệu 8. Đóng góp của đề tài Luận văn làm rõ những vấn đề về cơ sở lý luận, thực tiễn và đề ra một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm nhằm đáp ứng nhu cầu học tập của trẻ và yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. 9. Cấu trúc luận văn Ngoài phần Mở đầu và phần Kết luận, Khuyến nghị, Danh mục tài liệu tham khảo, Phụ lục. Nội dung luận văn được trình bày trong 3 chương.
4. 4 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHO TRẺ 5-6 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON THEO QUAN ĐIỂM LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Nghiên cứu về hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học 1.1.2. Nghiên cứu về hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học theo quan điểm lấy người học làm trung tâm ở trường mầm non 1.2. Các khái niệm cơ bản 1.2.1. Quản lý hoạt động dạy học 1.2.1.1. Quản lý 1.2.1.2. Hoạt động dạy học 1.2.1.4. Quản lý hoạt động dạy học 1.2.2.Hoạt động dạy học cho trẻ mẫu giáo 1.2.3. Quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 1.2.4. Dạy học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 1.2.5. Hoạt động dạy học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 1.2.6. Quản lý hoạt động dạy học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Quản lý hoạt động dạy học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm là hệ thống những tác động có mục đích, có kế hoạch của nhà quản lý đến đội ngũ giáo viên, nhân viên trong trường nhằm thực hiện nhiệm vụ dạy học của GV và hoạt động học tập của HS theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, phát huy tối đa năng lực của trẻ để trẻ tham gia vào hoạt động học tập một cách chủ động, tích cực góp phần nâng cao chất lượng của quá trình dạy học, làm cho hoạt động dạy học đạt được mục tiêu đã đề ra. 1.3. Hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 1.3.1. Mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non 1.3.1.1. Về mục tiêu chương trình giáo dục trẻ 5-6 tuổi: * Phát triển thể chất * Phát triển nhận thức * Phát triển ngôn ngữ * Phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội * Phát triển thẩm mỹ: 1.3.1.1. Nội dung chương trình giáo dục trẻ 5-6 tuổi * Phát triển thể chất: gồm Phát triển vận động * Giáo dục phát triển nhận thức: gồm Khám phá khoa học * Giáo dục phát triển ngôn ngữ: gồm Nghe, Nói. Làm quen với việc đọc, viết.
5. 5 * Giáo dục phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội: gồm Phát triển tình cảm: Phát triển kỹ năng xã hội. 1.3.2. Hoạt động dạy học của giáo viên lớp 5-6 tuổi ở trường mầm non 1.3.2.1. Thiết kế giáo án (soạn bài giảng) 1.3.2.2. Tổ chức giờ dạy học 1.3.2.3. Các phương pháp dạy học tích cực theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 1.3.3. Hoạt động học tập của trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non 1.3.4. Môi trường giáo dục trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non 1.3.5. Đánh giá kết quả hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non 1.4. Quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 1.4.1. Quản lý mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm - Tổ chức cho toàn thể giáo viên nghiên cứu, học tập yêu cầu về chương trình giáo dục trẻ 5-6 tuổi. - Quán triệt tới giáo viên về mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục trẻ 5 - 6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Chỉ đạo thực hiện chương trình giáo dục trẻ 5 - 6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Tổ chức cho GV trao đổi kinh nghiệm tổ chức thực hiện mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục trẻ 5 - 6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Phân công, tổ chức cho giáo viên xây dựng kế hoạch dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo đúng kế hoạch đã được phê duyệt của lãnh đạo nhà trường. - Xác định mục tiêu, chỉ tiêu cần đạt của nội dung giáo dục trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm và đánh giá tính khả thi của chỉ tiêu, mục tiêu đó. - Xác định các nguồn lực tham gia thực hiện mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, trong đó có lực lượng CMHS, cần cung cấp thông tin chính xác về trẻ để quản điểm dạy học lấy trẻ làm trung tâm được thực hiện đầy đủ. 1.4.2. Quản lý hoạt động dạy học của giáo viên cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm - Chỉ đạo GV xây dựng kế hoạch dạy học cho trẻ 5-6 tuổi heo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Đưa ra những quy định cụ thể về soạn bài và chuẩn bị bài lên lớp cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Hướng dẫn giáo viên nghiên cứu sách giáo khoa, sách tham khảo, sách thiết kế các hoạt động các môn học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm.
6. 6 - Chỉ đạo GV soạn giáo án, lựa chọn các chủ đề, chủ điểm, nội dung dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Chỉ đạo GV tổ chức dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Chỉ đạo các tổ chuyên môn tổ chức các chuyên đề nâng cao chất lượng dạy học, sử dụng hiệu quả đồ dùng dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Tổ chức dự giờ, thăm lớp, đánh giá rút kinh nghiệm giờ dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ GV. 1.4.3. Quản lý phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm ở trường mầm non - Quán triệt hướng đổi mới phương pháp dạy học tích cực cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Chỉ đạo GV đổi mới phương pháp, hình thức dạy học, chú ý đến sự phù hợp đặc điểm lứa tuổi, phát huy tính chủ động, tích cực tham gia hoạt động của trẻ. - Chú trọng việc bồi dưỡng và khuyến khích GV tự bồi dưỡng các kỹ năng, phương pháp, hình thức dạy học tích cực. - Chỉ đạo GV chú ý đến việc dạy phân hóa, chú ý đến những đối tượng khác nhau trong lớp, giúp trẻ phát triển đầy đủ các năng lực, kỹ năng của trẻ như: - Tạo điều kiện, xây dựng cơ chế phù hợp khuyến khích tính sáng tạo, độc lập và trách nhiệm của GV trong dạy học và đổi mới PPDH. 1.4.4. Quản lý hoạt động học tập của trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm - Xây dựng nền nếp học tập cho trẻ: - Tổ chức các hoạt động học của trẻ bao gồm: hoạt động vui chơi, hoạt động học tập, hoạt động lao động, hoạt động dạo chơi, tham quan, hoạt động lễ hội, - Chủ động phối hợp các lực lượng giáo dục quản lý hoạt động của trẻ ở trường nhằm phát huy tối đa tiền năng, năng lực của người học. 1.4.5. Xây dựng môi trường dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm ở trường mầm non - Chỉ đạo tăng cường hệ thống CSVC, đồ dùng thiết bị dạy học cho trẻ 5- 6 tuổi. - Cung cấp đủ tài liệu hướng dẫn sử dụng thiết bị cho cán bộ thiết bị và đội ngũ giáo viên. Tập huấn và hướng dẫn sử dụng thiết bị dạy học cho đội ngũ GV. - Chỉ đạo chặt chẽ việc khai thác và sử dụng có hiệu quả TBDH trong quá trình giảng dạy, học tập của giáo viên và cho trẻ 5- 6 tuổi. - Chỉ đạo đẩy mạnh phong trào tự làm đồ dùng dạy học cho trẻ 5- 6 tuổi.
7. 7 - Chỉ đạo xây dựng môi trường văn hóa sư phạm 1.4.6. Quản lý việc đánh giá kết quả học tập của trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm - Tổ chức cho giáo viên học tập, quán triệt các yêu cầu đổi mới về đánh giá giáo dục trẻ 5- 6 tuổi. - Tổ chức cho giáo viên xác định năng lực và các mục tiêu nhận thức tương ứng làm cơ sở kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của 5- 6 tuổi - Chỉ đạo theo dõi sự phát triển của trẻ 5-6 tuổi một cách toàn diện. - Hướng dẫn GV xây dưng và hoàn thiện hồ sơ đánh giá trẻ theo từng học kỳ, năm học. - Hướng dẫn CMHS quan tâm và biết tham gia đánh giá quá trình học tập, rèn luyện, quá trình hình thành, phát triển năng lực phẩm chất, của con em mình. 1.4.7. Phối hợp với gia đình, các lực lượng xã hội trong hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm - Tổ chức họp phụ huynh thường kỳ để đánh giá quá trình học tập và rèn luyện của trẻ ở trường. - Triển khai thông báo, liên lạc thông tin liên quan đến hoạt động dạy học, học tập của trẻ thông qua sổ liên lạc điện tử. - Lắng nghe ý kiến đóng góp của CMHS vào thực hiện nhiệm vụ dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Huy động sự tham gia đóng góp ủng hộ của địa phương, CMHS đến hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Hướng dẫn CMHS thực hiện nội dung, phương pháp, hình thức và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của trẻ. 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 1.5.1. Các yếu tố thuộc về môi trường dạy học 1.5.2. Các yếu tố thuộc về trẻ mẫu giáo 1.5.3.Các yếu tố thuộc về giáo viên 1.5.4. Các yếu tố thuộc về chủ thể quản lý 1.5.5. Các yếu tố thuộc về lực lượng giáo dục khác ngoài nhà trường Tiểu kết chương 1
8. 8 Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHO TRẺ 5-6 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON HỌA MI, QUẬN BA ĐÌNH,THÀNH PHỐ HÀ NỘI THEO QUAN ĐIỂM LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM 2.1. Khái quát về trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, Hà Nội 2.1.1. Khái quát chung 2.1.2. Đội ngũ giáo viên, nhân viên 2.1.4.Cơ sở vật chất 2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng 2.2.1. Mục đích khảo sát Nắm được thực trạng hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi và quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 2.2.2. Nội dung khảo sát 2.2.3. Phương pháp khảo sát - Điều tra bằng phiếu hỏi cho đối tượng là CBQL, GV (phụ lục 01) - Điều tra bằng phiếu hỏi cho đối tượng là CMHS (phụ lục 02) - Ngoài ra, tác giả còn sử dụng nhiều phương pháp khác như: Phương pháp quan sát (tham gia dự giờ, thăm lớp); nghiên cứu sản phẩm (hồ sơ GV, giáo án ). 2.2.4. Mẫu khảo sát - CBQL, giáo viên nhà trường: 58 người. - CMHS: 30 người. 2.2.5. Tiêu chí đánh giá và cách đánh giá 2.3. Thực trạng hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 2.3.1. Thực trạng thực hiện mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Bảng 2.4. Thực trạng thực hiện mục tiêu giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi ở nhà trường theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm MỨC ĐỘ Điểm Thứ TT NỘI DUNG Tốt Khá TB Yếu TB bậc Nhà trường đã xác định rõ mục tiêu phát 1 50 32 6 0 3,50 3 triển thể chất của trẻ 5- 6 tuổi. Nhà trường đã xác định rõ mục tiêu phát 2 55 30 3 0 3,59 1 triển thể nhận thức của trẻ 5-6 tuổi. Nhà trường đã xác định rõ mục tiêu 3 51 33 4 0 3,53 2 ngôn ngữ của trẻ 5 -6 tuổi. Nhà trường đã xác định rõ mục tiêu 4 48 35 5 0 3,49 4 thẩm mỹ của trẻ 5 -6 tuổi. Điểm TB 3,53
9. 9 Nhận xét: CBQL, GV, CMHS đều đánh giá việc thực hiện mục tiêu giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi ở nhà trường theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm ở mức tốt, điểm TB đạt 3,53. Bảng 2.5. Thực trạng thực hiện nội dung, chương trình giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm MỨC ĐỘ T Điểm Thứ NỘI DUNG T Tốt Khá TB Yếu TB bậc Nhà trường đã triển khai nội dung phát triển 1 vận động; giáo dục dinh dưỡng, sức khỏe cho 51 34 3 0 3,55 2 trẻ 5 - 6 tuổi. Nhà trường đã triển khai nội dung khám phá 2 khoa học; làm quen với một số khái niệm sơ 50 35 3 0 3,53 3 đẳng về toán; khám phá xã hội. Nhà trường giúp trẻ phát triển khả năng nghe, 3 53 33 2 0 3,58 1 nói, làm quen với việc đọc, viết. Nhà trường đã triển khai nội dung phát triển 4 50 34 3 1 3,51 4 tình cảm và kỹ năng xã hội. Điểm TB 3,54 Nhận xét: Nội dung, chương trình giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi được thực hiện bao gồm 4 nội dung cơ bản đó là: Giáo dục phát triển thể chất; giáo dục phát triển nhận thức, phát triển ngôn ngữ; giáo dục phát triển tình cảm xã hội. Trong 4 nội dung, chương trình giáo dục đưa ra thì nhà trường đã thực hiện tốt, điểm TB 3,54. 2.3.2. Thực trạng thực hiện hoạt động dạy học của giáo viên cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Nhận xét: Đánh giá của CBQL, GV nhà trường về việc hoạt động dạy học của giáo viên lớp 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm ở nhà trường được thực hiện ở mức khá, TB 3,32. 2.3.3. Thực trạng hoạt động học tập của trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Nhận xét: Đánh giá của CBQL, GV, CMHS về hoạt động học tập của trẻ theo quan điển lấy trẻ làm trung tâm được thực hiện ở mức khá, điểm TB: 3,33. Trong đó, nhà trường đã thực hiện tốt ở một số nội dung: Trẻ được xây dựng nền nếp học
10. 10 tập theo đúng quy định (điểm TB: 3,48); Khuyến khích trẻ đặt câu hỏi, tìm hỏi và khám phá bản thân (điểm TB: 3,41); Trẻ biết sử dụng đồ dùng học tập và bảo quản đồ dùng học tập (điểm TB: 3,38). 2.3.4 Thực trạng về môi trường dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Nhận xét: Đánh giá của CBQL, GV, CMHS về môi trường dạy học cho trẻ 5- 6 tuổi ở nhà trường theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm được thực hiện ở mức khá, điểm TB: 3,48. Như vậy, có thể thấy đảm bảo các điều kiện về môi trường, CSVC và đồ dùng, thiết bị dạy học có vị trí quan trọng để GV nâng cao chất lượng giảng dạy. Việc tạo ra không gian học tập khuyến khích trẻ được thực hành, trải cần được coi trọng để phát huy tính tích tực của trẻ với vai trò là trung tâm của hoạt động dạy học. 2.3.5. Thực trạng đánh giá kết quả hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Nhận xét: Hiện nay nhà trường chưa xây dựng được hồ sơ để đánh giá kết quả dạy học của GV theo từng học kỳ và năm học. Điều này có ý nghĩa rất quan trong không chỉ giúp GV nhìn nhận năng lực của bản thân mà còn định hướng cho các chương trình bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của GV, đặc biệt là các chuyên đề bồi dưỡng liên quan đến đổi mới PPDH, kiểm tra, đánh giá trẻ. 2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 2.4.1.Thực trạng quản lý mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Bảng 2.10. Thực trạng về quản lý mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi ở nhà trường theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm MỨC ĐỘ Điểm Thứ TT NỘI DUNG Tốt Khá TB Yếu TB bậc Tổ chức cho toàn thể giáo viên nghiên cứu, học 1 30 20 5 3 3,33 2 tập yêu cầu về chương trình giáo dục trẻ 5-6 tuổi. Quán triệt tới giáo viên về mục tiêu mục tiêu, nội 2 dung chương trình giáo dục trẻ 5 - 6 tuổi theo 32 19 6 1 3,41 1 quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Chỉ đạo thực hiện chương trình giáo dục trẻ 5 - 6 3 29 16 10 3 3,22 3 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm.
11. 11 Tổ chức cho GV trao đổi kinh nghiệm mục tiêu, 4 nội dung chương trình giáo dục trẻ 5 - 6 tuổi theo 28 15 10 5 3,14 4 quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Phân công, tổ chức cho giáo viên xây dựng kế hoạch dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo đúng kế 5 26 17 9 6 3,09 5 hoạch đã được phê duyệt của lãnh đạo nhà trường. Xác định mục tiêu, chỉ tiêu cần đạt của nội dung giáo dục trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm 6 24 14 15 5 2,98 7 trung tâm và đánh giá tính khả thi của chỉ tiêu, mục tiêu đó. Xác định các nguồn lực (CMHS, cộng đồng xã hội, điều kiện CSVC, kinh phí ) thực hiện mục 7 25 16 10 7 3,02 6 tiêu, nội dung chương trình giáo dục trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Điểm TB 3,17 Nhận xét: Đánh giá của CBQL, GV về quản lý mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi ở nhà trường theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm được thực hiện ở mức khá, điểm TB: 3,17. 2.4.2. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học của giáo viên cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Nhận xét: Đánh giá về những tồn tại trong quản lý hoạt động dạy học của giáo viên cho trẻ 5-6 tuổi ở nhà trường hiện nay theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm còn những tồn tại sau: - GV chưa chủ động xây dựng kế hoạch dạy học, còn phụ thuộc nhiều vào kế hoạch chung của nhà trường. Thiếu kỹ năng lập kế hoạch dạy học. - Tổ chức dạy học chưa phát huy sáng kiến kinh nghiệm dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Thiếu các PPDH tích cực phát huy tính chủ động, sáng tạo của trẻ. - Nhà trường chưa tổ chức cho GV xây dựng và sử dụng hồ sơ chuyên môn có chất lượng đúng quy định. 2.4.3. Thực trạng quản lý về phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Nhận xét: Hai nội dung chỉ đạo GV chú ý đến việc dạy phân hóa, chú ý đến những đối tượng khác nhau trong lớp, giúp trẻ phát triển đầy đủ các năng lực, kỹ năng; Tạo điều kiện, xây dựng cơ chế phù hợp khuyến khích tính sáng tạo, độc lập và trách nhiệm của GV trong dạy học và đổi mới PPDH đạt điểm
12. 12 TB 2.91; 2.79. Đây là 2 nội dung thực hiện còn chưa tốt trong quản lý phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở nhà trường theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. 2.4.4. Thực trạng xây dựng môi trường dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Bảng 2.13. Thực trạng xây dựng môi trường dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm MỨC ĐỘ Điểm Thứ TT NỘI DUNG Tốt Khá TB Yếu TB bậc Chỉ đạo tăng cường hệ thống CSVC, đồ dùng 1 23 24 8 3 3,16 2 thiết bị dạy học cho trẻ 5- 6 tuổi. Cung cấp đủ tài liệu hướng dẫn sử dụng thiết bị cho cán bộ thiết bị và đội ngũ giáo viên. 2 20 19 15 4 2,95 3 Tập huấn và hướng dẫn sử dụng thiết bị dạy học cho đội ngũ GV. Chỉ đạo chặt chẽ việc khai thác và sử dụng có 3 hiệu quả TBDH trong quá trình giảng dạy, học 19 20 13 6 2,90 5 tập của giáo viên và cho trẻ 5- 6 tuổi. Chỉ đạo đẩy mạnh phong trào tự làm đồ dùng 4 24 23 9 2 3,19 1 dạy học cho trẻ 5- 6 tuổi. Tổ chức tập huấn cho giáo viên sử dụng các 5 17 20 11 10 2,76 6 phần mềm dạy học cho trẻ 5- 6 tuổi. Chỉ đạo xây dựng không gian trường, lớp phù 6 hợp với tổ chức dạy học cho trẻ 5- 6 tuổi theo 21 18 12 7 2,91 4 quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Điểm TB 2,98 Nhận xét: Kết quả khảo sát cho thấy xây dựng môi trường dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm được thực hiện ở mức khá điểm TB: 2,98. 2.4.5. Thực trạng quản lý việc đánh giá kết quả hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Nhận xét: Những tồn tại trong công tác quản lý kết quả hoạt động dạy học cho trẻ 5- 6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm ở nhà trường hiện nay là việc chưa triển khai xây dựng hồ sơ đánh giá năng lực của trẻ thông qua hoạt động học tập hàng ngày. Các tiêu chí đánh giá còn ở mức chung chung, chưa cụ thể, gắn với từng chỉ, việc theo dõi các chỉ số phát triển của trẻ diễn ra vào đầu năm, kết
13. 13 thúc học kỳ và cuối năm học như hiện nay chưa thể hiện hết được đánh giá của nhà trường sau mỗi giai đoạn học tập của trẻ. Điều này đòi hỏi BLĐ nhà trường cần quan tâm chỉ đạo thực hiện kiểm tra, đánh giá trẻ một cách toàn diện hơn. 2.4.6. Thực trạng việc phối hợp với CMHS, các lực lượng xã hội trong hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Nhận xét: Đánh giá của CBQL, GV về phối hợp với gia đình, các lực lượng xã hội trong hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm chưa thực hiện tốt ở các nội dung Triển khai thông báo, liên lạc thông tin liên quan đến chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ thông qua sổ liên lạc điện tử (điểm TB: 2,76). Hiện nay nhà trường chưa triển khai sổ liên lạc điện tử cho CMHS, điều này cũng là một trong những tồn tại cần được khắc phục sớm. Nội dung Hướng dẫn CMHS thực hiện nội dung, phương pháp, hình thức và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của trẻ (điểm TB 2,66) được đánh giá thực hiện trung bình cho thấy, mối gắn kết giữa nhà trường với CMHS trong hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 2.5.1. Thực trạng các yếu tố thuộc về môi trường dạy học Bảng số liệu 2.16 cho thấy: Thực trạng các yếu tố thuộc môi trường dạy học được đánh giá ở mức rất ảnh hưởng (Điển TB là 2,89) và các tiêu chí trong bảng này được đánh giá đồng đều nhau. Trong đó hệ thống thiết bị, đồ dùng, giáo cụ dạy học có ảnh hưởng nhất trong môi trường dạy học nhằm đảm bảo các điều kiện phục vụ hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm; các nội dung Cảnh quan sư phạm nhà trường, không gian lớp học; Môi trường xung quanh nhà trường chi phối, ảnh hưởng đến hiệu quả của môi trường dạy học. 2.5.2. Thực trạng các yếu tố thuộc về trẻ mẫu giáo Bảng số liệu 2.17 cho thấy: Thực trạng các yếu tố thuộc về trẻ mẫu giáo được đánh giá ở mức ảnh hưởng (điểm trung bình chung là 2.93) và các tiêu chí trong bảng này được đánh giá đồng đều nhau. Trong đó cần phải chú ý đến cả 2 tiêu chí Đặc điểm tâm lý sinh trẻ 5-6 tuổi và Chế độ dinh dưỡng, chăm sóc trẻ. 2.5.3. Thực trạng các yếu tố thuộc về giáo viên Bảng số liệu 2.18 cho thấy: Thực trạng các yếu tố thuộc về giáo viên được đánh giá ở mức rất ảnh hưởng (Điểm TB 2.88). Trong đó Nhận thức của đội ngũ GV trong hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi và Trình độ năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của GV là 2 nhóm tiêu chí được xếp đầu tiên nhằm đảm bảo cho hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm đạt chất lượng và hiệu quả mong đợi.
14. 14 2.5.4. Thực trạng các yếu tố thuộc về Hiệu trưởng nhà trường Bảng số liệu 2.19 cho thấy: Thực trạng các yếu tố thuộc về Hiệu trưởng được đánh giá ở mức rất ảnh hưởng (Điểm TB 2.88). Trong đó Nhận thức của đội ngũ GV trong hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi và Trình độ năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của GV là 2 nhóm tiêu chí được xếp đầu tiên nhằm đảm bảo cho hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm đạt chất lượng và hiệu quả mong đợi. 2.5.5. Thực trạng các yếu tố thuộc về lực lượng giáo dục ngoài nhà trường Bảng số liệu 2.20 cho thấy: Thực trạng các yếu tố thuộc về lực lượng giáo dục ngoài nhà trường đánh giá ở mức rất ảnh hưởng (Điểm TB 2.86). Trong đó Nhận thức của CMHS, và sự ủng hộ của chính quyền địa phương trong quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm tiêu chí được đánh giá ảnh hưởng nhiều nhất, góp phần cùng với nhà trường quản lý hiệu quả hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm đạt chất lượng và hiệu quả mong đợi. 2.6. Đánh giá chung quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 2.6.1. Những điểm mạnh - Nhận thức của đội ngũ CBQL, GV, CMHS về hoạt động giáo dục, chăm sóc nuôi dưỡng trẻ 5-6 tuổi nói riêng và trẻ ở nhà trường nói chung khá tốt, thể hiện sự nhất trí, đồng thuận cao trong mọi công tác quản lý và quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Trình độ năng lực của đội ngũ CBLQ, GV đều đạt chuẩn và trên chuẩn, đáp ứng tốt yêu cầu về chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm trong hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Hoạt động giáo dục, chăm sóc trẻ luôn được sự quan tâm, ủng hộ của CMHS, chính quyền địa phương và các lực lượng xã hội. - Nhà trường đã xác định mục tiêu, nội dung chương trình dạy học cho trẻ 5-6 tuổi, bám sát vào quy định thực hiện chương trình của Bộ GD&DDT ban hành. - GV đã đảm bảo các yêu cầu tổ chức hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Nhà trường đã xây dựng môi trường và các điều kiện dạy học tương đối đầy đủ, đáp ứng nhiệm vụ dạy học. - Quản lý mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm được thực hiện tốt. - GV tổ chức dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm đã thục hiện tương đối hiệu quả, đúng quy trình. - Hiệu trưởng khá năng động trong quản lý hệ thống CSVC, thiết bị dạy học hỗ trợ cho hoạt động dạy học của GV.
15. 15 - Công tác tổ chức bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ dạy học cho GV được chú trọng. - Xây dựng mối quan hệ với CMHS và cộng đồng xã hội có nhiều tiến bộ, đem lại sự gắn kết giữa nhà trường với CMHS trong mọi hoạt động giáo dục. 2.6.2. Những điểm yếu - Xây dựng kế hoạch hoạt động dạy học của GV chưa khoa học và triển khai đồng bộ. - Công tác bồi dưỡng nâng cao năng lực GV cần được chú trọng đến đổi mới PPDH và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của trẻ theo quan điểm lấy người học làm trung tâm. - Quản lý hoạt động dạy học chú trọng chủ đề, nội dung, phương pháp dạy học có tính tích cực - Công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của trẻ còn yếu ở khâu đánh giá theo năng lực trẻ. - Công tác chỉ đạo thực hiện phương pháp và hình thức dạy học cho trẻ theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm còn chưa đồng bộ. - CBQL nhà trường chưa thường xuyên kiểm tra, theo dõi nắm tình hình soạn giảng, kiểm tra hồ sơ duyệt giáo án của GV theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Tiểu kết chương 2
16. 16 Chương 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHO TRẺ 5-6 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON HỌA MI, QUẬN BA ĐÌNH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI THEO QUAN ĐIỂM LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo mục tiêu dạy học 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính phù hợp với tâm lý lứa tuổi trẻ 5-6 tuổi 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển 3.2. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức cho đội ngũ CBQL, GV, CMHS và lực lượng giáo dục nhà trường 3.2.1.1. Mục đích của biện pháp Biện pháp này hướng tới mục đích sau: Nhằm giúp cho từng cán bộ quản lý, giáo viên, CMHS trong nhà trường nhận thức đầy đủ và sâu sắc về vị trí, vai trò của hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. 3.2.1.2. Nội dung của biện pháp * Đối với CBQL * Đối với Giáo viên * Đối với CMHS 3.2.1.3. Cách thức thực hiện biện pháp * Đối với GV - Thông qua các cuộc họp của Hội đồng sư phạm, BGH tiến hành tổ chức cho toàn thể cán bộ giáo viên học tập, quán triệt quan điểm, chủ trương, chương trình giáo dục mầm non; về nhiệm vụ năm học Cần nhấn mạnh đến trọng tâm đổi mới quản lý dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Thông qua các buổi sinh hoạt chuyên đề, báo cáo tham luận, các cuộc hội thảo, sinh hoạt chuyên môn nhằm nâng cao nhận thức và năng lực dạy học định hướng phát triển năng lực hợp tác cho đội ngũ giáo viên cũng như tăng cường việc tự học, tự rèn luyện, bồi dưỡng. * Đối vớiCMHS - Thông qua các buổi họp phụ huynh cần tuyên truyền, vận động, giải thích cho CMHS hiểu về hoạt động dạy học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. 3.2.1.4. Điều kiện thực hiện - BGH nhà trường nhận được sự ủng hộ, nhất trí cao của GV và HS trong quản lý dạy học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm.
17. 17 3.2.2. Chỉ đạo xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm khoa học, toàn diện 3.2.2.1. Mục đích của biện pháp Biện pháp này hướng tới mục đích sau: - Giúp cho GV nắm chắc kế hoạch chương trình, chủ động thực hiện các hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với điều kiện thực tế của lớp 5 tuổi, khả năng nhận thức của trẻ. 3.2.2.2. Nội dung thực hiện biện pháp - Tăng cường giám sát chặt chẽ công tác chuẩn bị bài của GV. - Tăng cường quản lý giờ lên lớp cũng như các hoạt động GD khác của GV. - Tăng cường quản lý hồ sơ, sổ sách chuyên môn của GV dạy lớp 5 tuổi. - Nề nếp sinh hoạt chuyên môn cho GV. - Tăng cường công tác đổi mới PP của GV 3.2.2.3. Cách thức thực hiện biện pháp - Hiệu trưởng cần phải quán triệt các chỉ thị, nghị quyết, các văn bản quy định, nhiệm vụ, yêu cầu của Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT về nội dung chương trình dạy. 3.2.2.4. Điều kiện thực hiện biện pháp Có kế hoạch cụ thể trong việc chỉ đạo xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch, triển khai đến CBGV. 3.2.3. Triển khai bồi dưỡng năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên nhà trường 3.2.3.1. Mục đích của biện pháp - Giúp cho GV nâng cao trình độ, kỹ năng nghề, phẩm chất chính trị và các nhiệm vụ chuyên môn đặt ra từ thực tiễn. 3.2.3.2. Nội dung và cách thức thực hiện - Bồi dưỡng các kiến thức về GDMN, nhất là các kiến thức về hoạt động GD trẻ: PP GD trẻ và các kỹ năng lập kế hoạch CSGD, tổ chức kế hoạch các hoạt động CSGD, quản lý lớp học và kỹ năng giao tiếp, ứng xử với trẻ, đồng nghiệp, phụ huynh và cộng đồng. 3.2.3.3. Cách thực hiện biện pháp - Hướng dẫn các văn bản của cấp trên về yêu cầu chuẩn đối với GV và công tác bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ đối với GV trong năm học và trong giai đoạn. - Tổ chức hội thảo theo hình thức chuyên đề - Tổ chức hội giảng, hội thi - Tổ chức tham quan học tập kinh nghiệm 3.2.1.3. Điều kiện thực hiện Động viên, khích lệ GV tham gia học tập, tạo các điều kiện thuận lợi cho GV trong thời gian học tập để đảm bảo chất lượng bồi dưỡng.
18. 18 3.2.4. Chỉ đạo đổi mới hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm của giáo viên nhà trường 3.2.4.1. Mục đích của biện pháp - Đổi mới PPDH của GV theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. - Hình thành nền nếp và kỹ năng học tập cho trẻ 5-6 tuổi để thích ứng nhanh với yêu cầu và nội dung dạy học của GV. 3.2.4.2. Nội dung thực hiện biện pháp * Đối với việc tổ chức dạy học của GV * Đối với đổi mới PPDH của GV theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm 3.2.4.3. Cách thức thực hiện biện pháp * Hướng dẫn GV thiết kế giáo án dạy học quan điểm lấy trẻ làm trung tâm * Hướng dẫn GV thực hiện sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học * Hình thành nền nếp và kỹ năng học tập cho trẻ 5-6 tuổi để thích ứng nhanh với yêu cầu và nội dung dạy học của GV. 3.2.4.4. Điều kiện thực hiện biện pháp - Đảm bảo điều kiện CSVC, thiết bị dạy học phục vụ cho hoạt động giảng dạy và sinh hoạt chuyên môn của GV. 3.2.5. Chỉ đạo thực hiện đa dạng các hình thức kiểm tra, giám sát, đánh giá hoạt động dạy học của giáo viên nhà trường 3.2.5.1. Mục đích của biện pháp Quá trình kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học cho trẻ giúp cho giáo viên và nhà trường có căn cứ xây dựng và điều chỉnh kế hoạch phù hợp với trẻ và với điều kiện thực tế. 3.2.5.2. Nội dung thực hiện biện pháp Kiểm tra hoạt động sư phạm của GV, cụ thể: kiểm tra kế hoạch công tác; kiểm tra việc thực hiện công tác chăm sóc GD trẻ; kiểm tra việc thực hiện chế độ sinh hoạt hàng ngày; kiểm tra hồ sơ sổ sách, kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn, kiểm tra trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kiểm tra sự phối kết hợp giữa nhà trường và gia đình trẻ. 3.2.5.3. Cách thức thực hiện biện pháp * Với việc xây dựng tiêu chí và quy trình kiểm tra, đánh giá: * Thành lập Tổ kiểm tra * Tiến hành kiểm tra 3.2.5.4. Điều kiện thực hiện biện pháp - Căn cứ vào hướng dẫn của các cấp, ngành chỉ đạo công tác kiểm tra, đánh giá GV. Căn cứ vào kế hoạch kiểm tra nội bộ trong năm học. Căn cứ vào tiêu chí chuẩn đánh giá GV. Căn cứ vào mục tiêu, nội dung chương trình GDMN.
19. 19 3.2.6. Đảm bảo môi trường dạy học, điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng dạy học phục vụ cho hoạt động dạy học 3.2.6.1. Mục tiêu của biện pháp Đảm bảo điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng dạy học phục vụ cho hoạt động dạy học trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. 3.2.6.2. Nội dung của biện pháp * Đối với xây dựng môi trường dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm: * Đối với đảm bảo CSVC, đồ dùng và thiết bị dạy học cho trẻ 3.2.6.3. Cách thức thực hiện biện pháp * Đối với xây dựng môi trương dạy học cho trẻ * Đảm bảo điều kiện CSVC, thiết bị, đồ dùng dạy học 3.2.6.4. Điều kiện thực hiện biện pháp - Hoàn thiện nội quy của nhà trường. - Hiệu trưởng phải thường xuyên chăm lo đến công tác xây dựng môi trường dạy học dân chủ, thân thiện, hợp tác, cộng tác, thuận lợi, an toàn và lành mạnh. 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Mỗi một biện pháp có một vị trí quan trọng trong hệ thống các biện pháp. Giữa các biện pháp có mối quan hệ logic, gắn bó mật thiết với nhau, hỗ trợ nhau, thúc đẩy lẫn nhau. QL hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm là quá trình thực hiện kết hợp, đồng bộ các biện pháp trên. 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. 3.4.1. Tổ chức khảo nghiệm 3.4.2. ết quả khảo nghiệm 3.4.2.1. Kết quả khảo nghiệm về tính cần thiết của các biện pháp
20. 20 Bảng 3.1. Tính cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Tính cần thiết Điểm Rất cần Cần Không Thứ TT Tên biện pháp TB thiết thiết Cần thiết bậc SL % SL % SL % Tổ chức nâng cao nhận thức cho 1 đội ngũ CBQL, GV, CMHS và 48 82.8 9 15.5 1 1.7 2.81 1 lực lượng giáo dục nhà trường. Chỉ đạo xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học cho trẻ 5-6 2 46 79.3 9 15.5 3 5.2 2.74 3 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm khoa học, toàn diện. Triển khai bồi dưỡng năng lực 3 chuyên môn, nghiệp vụ cho đội 46 79.3 8 13.8 4 6.9 2.72 4 ngũ giáo viên nhà trường. Chỉ đạo đổi mới hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan 4 47 81.0 9 15.5 2 3.4 2.78 2 điểm lấy trẻ làm trung tâm của giáo viên nhà trường. Chỉ đạo thực hiện đa dạng các hình thức kiểm tra, giám sát, 5 45 77.6 8 13.8 5 8.6 2.69 5 đánh giá hoạt động dạy học của giáo viên nhà trường. Đảm bảo môi trường dạy học, điều kiện cơ sở vật chất, trang 6 40 69.0 13 22.4 5 8.6 2.60 6 thiết bị, đồ dùng dạy học phục vụ cho hoạt động dạy học. Điểm TB chung 2.72 Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm được khách thể khảo sát đánh giá là rất cần thiết, điểm TB đạt 2.72. 3.4.2.2. Kết quả khảo nghiệm về tính khả thi của các biện pháp
21. 21 Bảng 3.2. Tính khả thi thực hiện của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Tính Khả thi Rất khả Không Điểm Thứ TT Tên biện pháp Khả thi thi khả thi TB bậc SL % SL % SL % Tổ chức nâng cao nhận thức cho 1 đội ngũ CBQL, GV, CMHS và 46 79.3 9 15.5 3 5.2 2.79 1 lực lượng giáo dục nhà trường. Chỉ đạo xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học cho trẻ 5-6 2 47 81.0 8 13.8 3 5.2 2.76 2 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm khoa học, toàn diện. Triển khai bồi dưỡng năng lực 3 chuyên môn, nghiệp vụ cho đội 45 77.6 8 13.8 5 8.6 2.69 4 ngũ giáo viên nhà trường. Chỉ đạo đổi mới hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan 4 46 79.3 8 13.8 4 6.9 2.78 3 điểm lấy trẻ làm trung tâm của giáo viên nhà trường. Chỉ đạo thực hiện đa dạng các hình thức kiểm tra, giám sát, 5 40 69.0 13 22.4 5 8.6 2.60 6 đánh giá hoạt động dạy học của giáo viên nhà trường. Đảm bảo môi trường dạy học, điều kiện cơ sở vật chất, trang 6 43 74.1 9 15.5 6 10.3 2.64 5 thiết bị, đồ dùng dạy học phục vụ cho hoạt động dạy học. Điểm TB chung 2.71 Đánh giá của các khách thể về tính khả thi đạt điểm 2.71 3.4.2.1. Kết quả tương quan giữa tính cần thiết và về tính khả thi của các biện pháp Mối quan hệ tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của biện pháp được thể hiện ở bảng 3.3 sau:
22. 22 Bảng 3.3. Tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm Tính cần Tính khả thi thiết TT Tên biện pháp D D2 Điểm Thứ Điểm Thứ TB bậc TB bậc Tổ chức nâng cao nhận thức cho đội 1 ngũ CBQL, GV, CMHS và lực lượng 2.81 1 2.79 1 0 0 giáo dục nhà trường. Chỉ đạo xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo 2 2.74 3 2.76 2 1 1 quan điểm lấy trẻ làm trung tâm khoa học, toàn diện. Triển khai bồi dưỡng năng lực 3 chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ 2.72 4 2.69 4 0 0 giáo viên nhà trường. Chỉ đạo đổi mới hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy 4 2.78 2 2.78 3 -1 1 trẻ làm trung tâm của giáo viên nhà trường. Chỉ đạo thực hiện đa dạng các hình thức kiểm tra, giám sát, đánh giá 5 2.69 5 2.60 6 -1 1 hoạt động dạy học của giáo viên nhà trường. Đảm bảo môi trường dạy học, điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ 6 2.60 6 2.64 5 -1 1 dùng dạy học phục vụ cho hoạt động dạy học. 7 Điểm TB 2.72 2.71 4 Nhận xét: Để tìm hiểu tương quan về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý mới đề xuất, tác giả sử dụng hệ số tương quan thứ bậc Spearman (r): 6 D2 6x4 r 1  1 1 0,14 0,89 N(N 2 1) 6(62 1) Với kết quả r = 0, 89 cho phép kết luận mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp mới đề xuất có tương quan thuận và chặt chẽ. Tiểu kết chương 3
23. 23 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận 1.1. Về mặt lý luận Luận văn đã khái quát hệ thống cơ sở lý luận của quản lý dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm ở trường mầm non, đi từ tổng quan nghiên cứu, khái niệm cơ bản, hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, nội dung quản lý và các yếu tố ảnh hưởng. Luận văn đã tập trung phân tích 6 nội dung cơ bản của quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, đó là: Quản lý mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm; Quản lý hoạt động dạy học của giáo viên cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm; Quản lý phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm ở trường mầm non Quản lý hoạt động học tập của trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm; Xây dựng môi trường dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm ở trường mầm non; Quản lý kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm; Phối hợp với gia đình, các lực lượng xã hội trong hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Luận văn cũng đã xác định được các yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm đó là nhóm các yếu tố thuộc về môi trường dạy học; nhóm yếu tố về trẻ mẫu giáo; nhóm yếu tố thuộc về giáo viên; nhóm yếu tố thuộc về chủ thể quản lý và nhóm yếu tố thuộc về lực lượng giáo dục ngoài nhà trường. 1.2. Về mặt thực tiễn Kết quả khảo sát thực trạng quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm cho thấy: Nhìn chung các nội dung quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm đều đạt kết quả thực hiện khá. Tuy nhiên, kết quả khảo sát cũng đã chỉ ra một số hạn chế, như: việc huy động, hợp tác với các lực lượng xã hội trong dạy học và giáo dục học sinh còn chưa cao; nhiều giáo viên còn lúng túng trong việc xây dựng kế hoạch dạy học, nội dung của chủ đề và từng lĩnh vực; việc tổ chức hoạt động dạy học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm chưa phát huy được tính tích cực cận thức của trẻ, các phương pháp và hình thức dạy học còn chậm đổi mới. Đặc biệt, việc quan tâm, khuyến khích giáo viên tự học, tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ còn chưa được quan tâm thường xuyên, kịp thời. Qua khảo sát, liên hệ giữa mức độ thực hiện và kết quả thực hiện ở từng nội dung quản lý cho thấy nội dung được thực hiện
24. 24 thường xuyên thì kết quả thường không được cao. Luận văn đã tập trung phân tích một số điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức trong quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, góp phần tạo cơ sở thực tiễn cho việc đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Trên cơ sở kết quả nghiên cứu lý luận và thực tiễn quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, tác giả đã đề ra 06 biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học cho trẻ 5-6 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Tác giả luận văn cũng tiến hành khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp. Kết quả cho thấy 06 biện pháp có tính cẩn thiết và tính khả thi cao, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường hiện nay. 2. Khuyến nghị 2.1. Đối với UBND quận Ba Đình 2.2. Đối với Phòng GD&ĐT quận Ba Đình 2.3. Đối trường mầm non Họa Mi, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội