Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay

Nội dung text: Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay

1. 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong các nhà trường, đội ngũ giáo viên có vai trò quyết định chất lương giáo dục, chất lượng giáo viên có tốt thì chất lượng giáo dục mới tốt, nguyên thủ tướng Phạm Văn Đồng đã nói: “Thầy giáo là nhân vật trung tâm trong nhà trường, là người quyết định đào tạo nên những con người mới xã hội chủ nghĩa. Chính vì vậy, mỗi thầy cô giáo phải không ngừng phấn đấu vươn lên, rèn luyện, tu dưỡng phấn đấu về mọi mặt, để thực sự xứng đáng là người thầy giáo xã hội chủ nghĩa” [41]. Thủ tướng cũng chỉ rõ: “ Vấn đề lớn nhất trong giáo dục hiện nay là tạo điều kiện thuận lợi nhất để đội ngũ giáo viên dần dần trở thành một đội quân đủ năng lực, đủ tư cách làm tròn sứ mạng của mình. Chất lượng giáo dục trước mắt và tương lai tuỳ thuộc vào đội ngũ này. Cho nên lo cho sự phát triển về giáo dục thì khâu quan trọng bậc nhất là lo cho chất lượng chuyên môn đội ngũ giáo viên” [41]. Nghị quyết Trung ương 2, Khoá VIII của Đảng đã khẳng định: “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”, “Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển” [18]. Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI lại tiếp tục khẳng định “Giáo dục là quốc sách hàng đầu” và chỉ rõ: “Con người là nguồn nhân lực, là nhân tố quyết định sự phát triển đất nước trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá” [19]. Từ nhận thức về vai trò của đội ngũ giáo viên như trên, là một cán bộ quản lý, tác giả nhận thấy cần phải quan tâm đặc biệt tới công tác bồi dưỡng chuyên môn xây dựng đội ngũ giáo viên và xem đó là đòi hỏi cấp bách cần được giải quyết. Quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La còn nhiều bất cập, hạn chế như: Các văn bản định hướng, nhất là nội dung quy chế chuyên môn chưa trong tâm; Công tác tư học, tự bồi dưỡng vẫn còn nặng về hình thức, chưa thực chất; Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học nhà trường chưa đủ mức chất lượng tối thiểu; CBQL, GV nhà trường còn hạn chế về năng lực chuyên môn và năng lực quản lý; Công tác phối hợp với gia đình và các tổ chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường để giáo dục HS chưa đồng bộ, nhịp nhàng; Hoạt động thanh kiểm tra còn mang nặng tình cảm, chủ yếu động viên khích lệ Đã có nhiều công
2. 2 trình nghiên cứu về hoạt động chuyên môn đối với giáo viên ở các trường Tiểu học, xong chưa có một bài viết hay công trình nghiên cứu về hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha một cách toàn diện, đề tài “Quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay” hy vọng sẽ góp phần giải quyết các hạn chế như đã khái quát ở trên. 2. Mục tiêu nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu về lý luận giáo dục tiểu học, lý luận về quản lý giáo dục và thực tiễn quản lý hoạt động chuyên môn trong nhà trường nghiên cứu, phân tích, đánh giá các ưu, nhược điểm, hạn chế trong công tác quản lý hoạt động chuyên môn, từ đó đề xuất các biện pháp nhằm đáp ứng hoạt động quản lý chuyên môn của giáo viên trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động chuyên môn của giáo viên trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 4. Giả thuyết khoa học Nếu chỉ đạo, quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên tiểu học bằng các việc: Xây dựng và hoàn thiện quy chế chuyên môn; Tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng; Xây dựng phong trào học tập và các hoạt động giáo dục trong nhà trường; Tăng cường xây dựng, đầu tư và sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học; Đổi mới công tác thanh kiểm tra, đánh giá chuyên môn thì quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La sẽ góp phần từng bước phù hợp hơn với các yêu cầu giáo dục ở địa phương trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.
3. 3 5.2. Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng về hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay và thực trạng việc quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 5.3. Đề xuất một số biện pháp được ứng dụng cho quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu - Giới hạn phạm vi không gian: Trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La. - Giới hạn phạm vi thời gian nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu số liệu từ năm học 2014-2015 đến năm học 2018-2019 - Giới hạn chủ thể: Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn, tổ trưởng chuyên môn trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La. - Giới hạn phạm vi quy mô khảo sát: 260 học sinh khối 3,4,5 và 260 phụ huynh học sinh nhà trường; 36 cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên; 08 hiệu trưởng trường tiểu học trên địa bàn huyện; Cán bộ lãnh đạo phòng GD và chuyên viên bộ phận chuyên môn tiểu học phòng giáo dục tổng số 04 người. - Giới hạn phạm vi nội dung nghiên cứu: Về hoạt động chuyên môn đối với giáo viên trong nhà trường Tiểu học có rất nhiều nội dung nghiên cứu như là: Đọc tài liệu; soạn bài; lên lớp; chấm bài; trả bài; tự học tự bồi dưỡng; dự giờ thăm lớp Nhưng luận văn chỉ giới hạn nghiên cứu các nội dung quản lý về hoạt động chuyên môn xây dựng và hoàn thiện quy chế đánh giá, xếp loại chuyên môn; Tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng; Xây dựng phong trào học tập và các hoạt động giáo dục trong nhà trường; Tăng cường xây dựng, đầu tư, quản lý và sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học; Đổi mới và tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.
4. 4 7. Phương pháp nghiên cứu - Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận: Phân tích- tổng hợp tài liệu, phân loại tài liệu nhằm xây dựng cơ sở lý luận của đề tài nghiên cứu, hệ thống hóa, khái quát hóa những vấn đề lý luận có liên quan đến đề tài. - Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Phương pháp điều tra giáo dục, phương pháp quan sát, phương pháp nghiên cứu sản phẩm, phương pháp phỏng vấn, phương pháp chuyên gia - Nhóm các phương pháp xử lý thông tin: Sử dụng thống kê toán học để xử lý số liệu đã thu thập 8. Cấu trúc luận văn Phần thứ nhất: Mở đầu Phần thứ hai: Nội dung nghiên cứu, gồm 3 chương Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Phần thứ ba: Kết luận và kiến nghị
5. 5 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHUYÊN MÔN CỦA GIÁO VIÊN TRƯỜNG TIỂU HỌC TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY 1.1.Tổng quan vấn đề nghiên cứu 1.1.1. Nghiên cứu ở trên thế giới Trong các tài liệu nghiên cứu của thế giới mà luận văn đã đề cập mới chỉ nói vấn đề quản lý con người, quản lý áp dụng cho các tổ chức cấp vĩ mô, hay quản lý về hoạt động CMNV như đào tạo bồi dưỡng. Bên cạnh đó còn rất nhiều vấn đề như quản lý hoạt động chuyên môn chưa được đề cập đến. 1.1.2. Nghiên cứu ở Việt Nam Qua các công trình nghiên cứu của nhiều tác giả, ta thấy có một điểm chung nổi bật đó là: Khẳng định vai trò quan trọng các biện pháp quản lý CMNV của GV trong việc nâng cao chất lượng dạy học ở các cấp học, bậc học. Đây cũng là một trong những tư tưởng mang tính chiến lược về phát triển giáo dục của Đảng ta. Đối với các đơn vị trường tiểu học huyện vùng núi như huyện Vân Hồ nói chung và trường Tiểu học Xuân Nha huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La nói riêng, ngoài những văn bản, Chỉ thị, đề án mang tính chủ trương đường lối của Huyện ủy, UBND huyện, Phòng GD&ĐT Vân Hồ về các biện pháp quản lý chuyên môn ở trường tiểu học thì chưa có tác giả nào nghiên cứu vấn đề này. Vậy làm như thế nào quản lý có hiệu quả hoạt động chuyên môn ở trong nhà trường Tiểu học? Đây chính là vấn đề quan tâm nghiên cứu trong luận văn này. 1.2. Một số khái niệm cơ bản 1.2.1. Quản lý Từ rất nhiều định nghĩa dưới các góc độ khác nhau, chúng ta có thể nhận biết các yếu tố cấu thành khái niệm quản lý như sau: (1) Có hai yếu tố cấu thành là chủ thể và khách thể (2) Có sự tác động của chủ thể lên khách thể (3) Có mục tiêu đã được thống nhất (4) Hoạt động theo nguyên tắc trong quản lý (5) Cách tác động giữa chủ thể và khách thể quản lý
6. 6 Như vậy khái niệm quản lý được đề cập trong luận văn này được diễn giải như sau: “Quản lý là sự tác động có định hướng, có nguyên tắc thông qua các quá trình: Kế hoạch, Tổ chức, Chỉ đạo, Kiểm tra của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý nhằm đạt được mục tiêu chung đã được thống nhất”. Trong đó các quá trình kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra được gọi là chức năng quản lý và có nội dung cơ bản sau: + Chức năng lập kế hoạch + Chức năng tổ chức + Chức năng chỉ đạo + Chức năng kiểm tra 1.2.2. Hoạt động chuyên môn của giáo viên trường tiểu học Qua các phân tích lý thuyết luận văn đưa ra khái niệm hoạt động chuyên môn của giáo viên trường tiểu học là: “Hoạt động chuyên môn của giáo viên trường tiểu học là những hoạt động thực hiện của người giáo viên ở trường tiểu học bằng các nghiệp vụ sư phạm tác động lên đối tượng hoạt động và theo mục tiêu nhất định đã được đề ra”. 1.2.3. Quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên trường tiểu học Từ khái niệm quản lý và khái niệm hoạt động chuyên môn của giáo viên trường tiểu học như đã nói ở trên, luận văn đưa ra khái niệm quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên trường tiểu học như sau: “Quản lý chuyên môn trong nhà trường tiểu học là quản lý toàn bộ việc giảng dạy, giáo dục của GV, việc học tập rèn luyện của HS theo nội dung giáo dục toàn diện nhằm thực hiện mục tiêu đường lối giáo dục của Đảng”. 1.3. Bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay 1.3.1. Quan điểm của Đảng về đổi mới giáo dục hiện nay Nghị quyết Trung ương 2, khóa VIII Nghị quyết số 29-NQ/TW của Trung ương Đảng, khóa XI, Nghị quyết đã đưa ra 7 quan điểm và 9 nhiệm vụ giải pháp. 1.3.2. Định hướng đổi mới về quản lý hoạt động chuyên môn đối với giáo viên trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay Vậy người quản lý không những cũng phải có đầy đủ các yếu tố như người giáo viên mà còn phải giỏi hơn, chuyên sâu hơn và phải nắm bắt kịp thời
7. 7 những đổi mới của xã hội để từ đó mới có thể quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên tốt hơn. 1.4. Nội dung hoạt động chuyên môn đối với giáo viên ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay 1.4.1. Hoạt động nghiên cứu xây dựng kế hoạch bài học, chuẩn bị bài lên lớp Để hoạt động nghiên cứu xây dựng kế hoạch bài học, chuẩn bị bài lên lớp của GV có thể thực hiện theo một kế hoạch đồng bộ và có hiệu quả, CBQL nhà trường cần phải phân công trách nhiệm cụ thể cho cán bộ giáo viên trong nhà trường, tạo mọi điều kiện để họ thực hiện tốt hoạt động nghiên cứu xây dựng kế hoạch bài học, chuẩn bị bài lên lớp, có kế hoạch thường xuyên kiểm tra, theo dõi để khuyến khích kịp thời, đồng thời chấn chỉnh những sai lệch nhằm thực hiện đúng những quy định đề ra. 1.4.2. Hoạt động giảng dạy của giáo viên trên lớp Hoạt động dạy học ở trường tiểu học được thực hiện chủ yếu là bằng hình thức dạy học trên lớp với những bài dạy, những giờ lên lớp. 1.4.3. Hoạt động tự học, bồi dưỡng, thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, sinh hoạt chuyên môn 1.4.3.1. Hoạt động tự học, tự bồi dưỡng Xã hội ngày càng phát triển đã và đang đòi hỏi chất lượng giáo dục không ngừng tăng lên. Mặt khác, quá trình đổi mới căn bản toàn diện giáo dục cũng buộc những người thầy tự trang bị cho mình những hành trang tri thức cần thiết để đáp ứng tốt công tác giảng dạy. Đứng trước yêu cầu chung đó, vấn đề tự học, tự bồi dưỡng kiến thức của đội ngũ GV tiểu học cần được quan tâm và đẩy mạnh để góp phần vào chất lượng hiệu quả ngành Giáo dục. 1.4.3.2. Hoạt động đổi mới phương pháp dạy học Đổi mới PPDH nhằm phát triển năng lực của học sinh. Đất nước ta đang trên đà phát triển. Việt Nam chúng ta đứng trước những cơ hội mới nhưng cũng gặp không ít những thách thức khó khăn. Chính vì vậy ngành giáo dục phải đổi mới thì mới nâng cao được nguồn lực con người, trong đó một việc quan trọng và cần thiết là đổi mới PPDH của mỗi GV.
8. 8 1.4.3.3. Hoạt động đổi mới sinh hoạt chuyên môn Thực hiện hoạt động SHCM theo hướng đổi mới đã giúp cho giáo viên tăng thêm tình đoàn kết, thân thiện, tăng cường khả năng quan sát, biết cách phân tích tiết học một cách sát thực, chính xác. Đồng thời giúp giáo viên tích lũy thêm nhiều bài học trong quá trình tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh. Đặc biệt, học sinh được chú ý nhiều hơn về phát triển năng lực và phẩm chất. 1.4.4. Hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh Qua hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh giúp học sinh có khả năng tự nhận xét, tham gia nhận xét; tự học, tự điều chỉnh cách học; giao tiếp, hợp tác; có hứng thú học tập và rèn luyện để tiến bộ. Qua hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh giúp cha mẹ học sinh hoặc người giám hộ tham gia đánh giá quá trình và kết quả học tập, rèn luyện, quá trình hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất của con em mình; tích cực hợp tác với nhà trường trong các hoạt động giáo dục học sinh. Qua hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh giúp cán bộ quản lí giáo dục các cấp kịp thời chỉ đạo các hoạt động giáo dục, đổi mới phương pháp dạy học, phương pháp đánh giá nhằm đạt hiệu quả giáo dục. 1.5. Nội dung quản lý hoạt động chuyên môn đối với giáo viên ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay 1.5.1. Xây dựng kế hoạch hoạt động chuyên môn và thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên nhà trường Muốn GV thực hiện đúng quy chế chuyên môn người CBQL phải xây dựng được kế hoạch chuyên môn một cách cụ thể và triển khai đầy đủ đến GV nhà trường. 1.5.2. Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn 1.5.2.1. Tổ chuyên môn Mỗi tổ có ít nhất 3 thành viên. Tổ chuyên môn có tổ trưởng, nếu có từ 7 thành viên trở lên thì có một tổ phó. Đối với các trường trên địa bàn huyện vùng núi nhà trường có nhiều điểm trường có thể thành lập tổ chuyên môn theo điểm trường tùy thuộc vào điều kiện tự nhiên của nhà trường.
9. 9 1.5.2.2. Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn Việc quản lý hoạt động tổ chuyên môn đòi hỏi người CBQL phải thường xuyên nắm bắt tình hình qua việc kiểm tra, quan sát để từ đó có hướng thay đổi tích cực, tạo cơ hội cho tổ chuyên môn phát huy hết năng lực của các thành viên trong tổ. 1.5.3. Chỉ đạo, lãnh đạo hoạt động chuyên môn của nhà trường Chỉ đạo, lãnh đạo hoạt động của tổ chuyên môn là một hoạt động của người CBQL nhà trường. Người CBQL nhà trường nếu thực hiện tốt việc Chỉ đạo, lãnh đạo hoạt động của tổ chuyên môn sẽ giúp công tác chuyên môn của nhà trường phát triển. 1.5.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động chuyên môn Bao gồm các nội dung sau: 1.5.4.1. Kiểm tra hoạt động chuyên môn của giáo viên 1.5.4.2. Kiểm tra hoạt động của tổ chuyên môn Như vậy, nội dung quản lý hoạt động chuyên môn đối với giáo viên ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay là quá trình người CBQL phải thực hiện các công việc: Xây dựng kế hoạch hoạt động chuyên môn; Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn; Chỉ đạo, lãnh đạo hoạt động chuyên môn của nhà trường; Kiểm tra, đánh giá hoạt động chuyên môn nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra. Trong toàn bộ quá trình quản lý của nhà trường thì quản lý hoạt động chuyên môn là quan trọng nhất, là hoạt động trọng tâm đòi hỏi người CBQL dành nhiều thời gian và công sức nhiều nhất. 1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động chuyên môn ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay 1.6.1. Yếu tố khách quan 1.6.1.1. Môi trường giáo dục, môi trường dạy học, cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học 1.6.1.2. Hoạt động học tập của học sinh 1.6.1.3. Năng lực của tổ chuyên môn 1.6.2. Yếu tố chủ quan 1.6.2.1. Năng lực cán bộ quản lý + Hiệu trưởng + Phó Hiệu trưởng
10. 10 Năng lực của cán bộ quản lý được quy định theo chuẩn Hiệu trưởng cơ sở giáo dục phổ thông, Ban hành kèm theo Thông tư 14/2018/TT-BGDĐT ngày 20/7/2018. 1.6.2.2. Quy chế chuyên môn và quy chế quản lý hoạt động chuyên môn 1.6.2.3. Công tác thi đua khen thưởng Công tác thi đua của nhà trường đứng ở góc độ các cấp là yếu tố khách quan, nhưng khi xét ở một đơn vị trường thì nó là yếu tố chủ quan, vì công tác thi đua khen thưởng ở một đơn vị trường nào thực hiện tốt thì ở đó công tác chuyên môn cũng tốt. Vì vậy trong mỗi nhà trường tiểu học công tác thi đua, khen thưởng là một trong những biện pháp quản lý. Khen thưởng đúng, kịp thời và thích đáng sẽ tạo ra động lực, động viên, cổ vũ lòng nhiệt tình sự say mê sáng tạo của mỗi GV và HS. Kết luận Chương 1 Khái niệm quản lý “Quản lý là sự tác động có định hướng, có nguyên tắc thông qua các quá trình: Kế hoạch, Tổ chức, Chỉ đạo, Kiểm tra của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý nhằm đạt được mục tiêu chung đã được thống nhất”, Trong đó các quá trình kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra được gọi là chức năng quản lý và chức năng quản lý có nội dung cơ bản sau: + Chức năng lập kế hoạch + Chức năng tổ chức + Chức năng chỉ đạo + Chức năng kiểm tra Khái niệm hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường tiểu học qua phân tích và diễn giải là: “Hoạt động chuyên môn của giáo viên trường tiểu học là những hoạt động thực hiện của người giáo viên ở trường tiểu học bằng các nghiệp vụ sư phạm tác động lên đối tượng hoạt động và theo mục tiêu nhất định đã được đề ra”. Từ khái niệm quản lý và khái niệm hoạt động chuyên môn của giáo viên trường tiểu học, luận văn đã đưa ra khái niệm quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên trường tiểu học “Quản lý chuyên môn trong nhà trường tiểu học là quản lý toàn bộ việc giảng dạy, giáo dục của GV, việc học tập rèn
11. 11 luyện của HS theo nội dung giáo dục toàn diện nhằm thực hiện mục tiêu đường lối giáo dục của Đảng”. Luận văn cũng đã đưa ra được định hướng của Đảng đối với công tác giáo dục trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay là 7 quan điểm và 9 nhiệm vụ giải pháp được thể hiện rõ trong Nghị quyết 29/NQ-TW. Qua các quan điểm và nhiệm vụ giải pháp ở trên luận văn cũng đã chỉ ra được quan điểm định hướng đổi mới về quản lý hoạt động chuyên môn đối với giáo viên trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Luận văn cũng đưa ra được những nội dung hoạt động chuyên môn đối với giáo viên ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Các nội dung quản lý hoạt động chuyên môn đối với giáo viên ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Luận văn cũng chỉ ra được các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động chuyên môn ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay bao gồm: - Yếu tố khách quan: - Yếu tố chủ quan: Chương 2 THỰC TRẠNG VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHUYÊN MÔN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC XUÂN NHA, HUYỆN VÂN HỒ, TỈNH SƠN LA TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY 2.1. Khái quát tình hình kinh tế - xã hội và Giáo dục – Đào tạo của xã Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La 2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế-xã hội xã Xuân Nha, huyện Vân Hồ 2.1.2. Giáo dục và Đào tạo của xã Xuân Nha, huyện Vân Hồ 2.1.3. Trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La 2.1.3.1.Thuận lợi 2.1.3.2. Khó khăn 2.2. Tổ chức khảo sát 2.2.1. Mục tiêu khảo sát Mục tiêu của khảo sát nhằm thấy được thực trạng của các phương pháp liên quan đến quản lý hoạt động chuyên môn của CBQL nhà trường. Qua
12. 12 khảo sát để thấy được thực trạng việc học tập của học sinh nhà trường để từ đó luận văn đề ra các biện pháp phù hợp cho việc quản lý hoạt động chuyên môn của nhà trường. 2.2.2. Đối tượng khảo sát Đối tượng khảo sát mà luận văn tiến hành gồm toàn thể CB, GV nhà trường 36 người; học sinh các khối 3, 4, 5 nhà trường trường 260 em và 260 phụ huynh học sinh; CBQL các đơn vị trường tiểu học trên địa bàn huyện là 08 người; CB lãnh đạo và chuyên viên cấp tiểu học Phòng GD&ĐT huyện là 04 người. 2.2.3. Nội dung khảo sát Luận văn tiến hành khảo sát về: Thực trạng nghiên cứu xây dựng kế hoạch bài học, chuẩn bị bài lên lớp của giáo viên nhà trường; Thực trạng giảng dạy của giáo viên trên lớp; Thực trạng nhu cầu tự học, tự bồi dưỡng của giáo viên; Thực trạng hoạt động tự đổi mới phương pháp dạy học; Thực trạng việc thực hiện đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh; Thực trạng về xây dựng kế hoạch chuyên môn; Thực trạng tổ chức, chỉ đạo hoạt động chuyên môn; Thực trạng về kiểm tra, đánh giá hoạt động chuyên môn; Thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động chuyên môn ở nhà trường trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 2.2.4. Kỹ thuật xử lý thông tin - Qua phiếu hỏi; Qua phỏng; Qua quan sát - Qua các số liệu qua phiếu hỏi, qua phỏng vấn, qua quan sát luận văn tiến hành tính giá trị trung bình và tính số phần trăm của các biện pháp luận văn đưa ra. 2.3. Thực trạng về hoạt động chuyên môn ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La. 2.3.1. Thực trạng nghiên cứu xây dựng kế hoạch bài học, chuẩn bị bài lên lớp Bảng 2.1. Thực trạng nghiên cứu xây dựng kế hoạch bài học, chuẩn bị bài lên lớp của giáo viên nhà trường 2.3.2. Thực trạng giảng dạy của giáo viên trên lớp Bảng 2.2. Thực trạng giảng dạy của giáo viên trên lớp 2.3.3. Thực trạng hoạt động tự học, tự bồi dưỡng Bảng 2.3. Thực trạng nhu cầu tự học, tự bồi dưỡng của giáo viên
13. 13 2.3.4. Thực trạng hoạt động đổi mới phương pháp dạy học Bảng 2.4. Thực trạng hoạt động đổi mới phương pháp dạy học 2.3.5. Thực trạng hoạt động đổi mới sinh hoạt chuyên môn 2.3.6. Thực trạng hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh Bảng 2.5. Thực trạng việc thực hiện đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh 2.4. Thực trạng về quản lý hoạt động chuyên môn ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La. 2.4.1. Thực trạng kế hoạch hóa hoạt động chuyên môn Bảng 2.6: Thực trạng xây dựng kế hoạch hoạt động chuyên môn 2.4.2. Thực trạng tổ chức, chỉ đạo hoạt động chuyên môn Bảng 2.7: Thực trạng tổ chức, chỉ đạo hoạt động chuyên môn 2.4.3. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động chuyên môn Bảng 2.8: Tổng hợp ý kiến nhận xét của cán bộ giáo viên về công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động chuyên môn của CB 2.5. Thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động chuyên môn ở nhà trường trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay 2.5.1. Thực trạng công tác thi đua khen thưởng 2.5.2. Thực trạng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học Bảng 2.9: Thực trạng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học nhà trường 2.5.3. Thực trạng môi trường giáo dục của nhà trường 2.5.4. Thực trạng hoạt động học tập của học sinh Bảng 2.10. Thực trạng hoạt động học tập của học sinh Bảng 2.11: Đánh giá của học sinh về các biện pháp quản lý thực hiện hoạt động học tập của học sinh ở nhà trường Bảng 2.12: Thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động chuyên môn ở nhà trường 2.6. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động chuyên môn đối với giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 2.5.1. Điểm mạnh - Công tác giáo dục luôn được sự quan tâm sâu sắc của các cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương.
14. 14 - Đội ngũ CBQL, GV nhà trường đảm bảo đủ về số lượng, có phẩm chất đạo đức chính trị tốt, đa số có trình độ chuyên môn vững vàng, có nhiều kinh nghiệm, nhiệt tình trong công tác, có tinh thần tích cực học tập, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nâng cao chất lượng giảng dạy. - Quy mô trường lớp được phát triển đáp ứng nhu cầu học tập của mọi trẻ em trên địa bàn xã trong độ tuổi đến trường. - CSVC về phòng học, thư viện, đồ dùng dạy học, SGK, sách GV, sách tham khảo đáp ứng tương đối đầy đủ cho hoạt động dạy học theo yêu cầu đổi mới. - Công tác xã hội hóa giáo dục tiếp tục được duy trì, cha mẹ HS ngày càng quan tâm tới việc học tập của con em nói riêng và sự nghiệp giáo dục nói chung từ đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường. - Hoạt động Đoàn, Đội trong nhà trường được tổ chức hoạt động thường xuyên với nhiều hình thức phong phú nhằm năng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho HS. - Công tác đổi mới hoạt động sinh hoạt chuyên môn, đổi mới PPDH luôn được duy trì. - Công tác thanh kiểm tra trong nhà trường thực hiện thường xuyên. 2.5.2. Điểm yếu - Các văn bản định hướng, nhất là nội dung quy chế chuyên môn chưa trong tâm. - Công tác tư học, tự bồi dưỡng vẫn còn nặng về hình thức, chưa thực chất. - Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học nhà trường chưa đủ tối thiểu . - CBQL, GV nhà trường còn hạn chế về năng lực chuyên môn và năng lực quản lý. - Công tác phối hợp với gia đình và các tổ chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường để giáo dục HS chưa đồng bộ, nhịp nhàng. - Hoạt động thanh kiểm tra còn mang nặng tình cảm, chủ yếu động viên khích lệ. 2.5.3. Nguyên nhân - Công tác hoạt động chuyên môn và xây dựng quy thực hiện chuyên môn chưa đồng bộ.
15. 15 - Trình độ GV nhà trường đã đạt chuẩn 100%, trên chuẩn 78,8% song được đào tạo từ nhiều nguồn khác nhau, chất lượng đào tạo còn hạn chế, nặng về chuẩn bằng cấp. Một số GV nhất là GV lớn tuổi còn hạn chế trong việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy; tinh thần trách nhiệm chưa cao, tiếp cận đổi mới PPDH hay sử dụng thiết bị hiện đại trong dạy học còn hạn chế. - Công tác xã hội hóa giáo dục còn hạn chế, nhân dân còn nghèo lên việc huy động trong nhân dân còn rất khó khăn. - Việc tổ chức các hoạt động giáo dục khác trong nhà trường chưa được thường xuyên, nếu có tổ chức thì nhàm chán không thu hút được nhiều học sinh tham gia. - Việc thanh kiểm tra nội bộ trong nhà trường vẫn thực hiện thường xuyên, tuy nhiên trong các năm học chưa đưa ra xử lý một đối tượng nào. Mới chỉ dừng lại ở nhắc nhở nội bộ. Kết luận Chương 2 Từ các kết quả điều tra, khảo sát cho thấy thực trạng về hoạt động chuyên môn ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La. Luận văn tiến hành khảo sát thực trạng về quản lý hoạt động chuyên môn ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La. Tiến hành khảo sát thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động chuyên môn ở nhà trường trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay: Các yếu tố khách quan; Các yếu tố chủ quan. Qua việc phân tích đánh giá về thực trạng trong công tác quản lý hoạt động chuyên môn ở trường Tiểu học Xuân Nha huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La thấy rõ những điểm mạnh, điểm yếu, nguyên nhân. Những kết quả đạt được và những tồn tại còn thể hiện trên một số mặt và thực trạng hoạt động chuyên môn của nhà trường là cơ sở để nghiên cứu những biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động chuyên môn của trường Tiểu học Xuân Nha huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La.
16. 16 Chương 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHUYÊN MÔN ĐỐI VỚI GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC XUÂN NHA, HUYỆN VÂN HỒ, TỈNH SƠN LA TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY 3.1. Định hướng và nguyên tắc đề xuất biện pháp 3.1.1. Định hướng Để đề ra các biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn đối với giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay, luận văn dựa vào các văn bản định hướng sau: - Nghị quyết 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương; - Thông tư 20/2018/TT-BGDĐT ngày 22/8/2018 về quy định chuẩn nghề nghiệp đối với giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông; - Thông tư quy định về kiểm định chất lượng giáo dục và công nhận đạt chuẩn quốc gia đối với trường tiểu học, Ban hành kèm theo Thông tư 17/2018/ TT-BGDĐT ngày 22/8/2018. 3.1.2. Nguyên tắc Từ các định hướng ở trên luận văn đảm bảo tính hệ thống, tính khả thi, tính đồng bộ có thể khái quát nguyên tắc đề xuất sau: Phải xuất phát từ cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn liên quan đến vấn đề nghiên cứu, đồng thời trên cơ sở mục tiêu định hướng, tìm ra các biện pháp thực hiện cụ thể. Các biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn nghiệp vụ phải được thực hiện một cách toàn diện và đồng bộ. Biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn của trường tiểu học được đề xuất phải được tăng cường và đổi mới so với thực trạng quản lý chuyên môn. Các biện pháp được đề xuất có quan hệ mật thiết với nhau bổ trợ cho nhau. 3.2. Các biện pháp 3.2.1. Xây dựng và hoàn thiện quy chế chuyên môn 3.2.1.1. Mục tiêu của biện pháp 3.2.1.2. Nội dung biện pháp 3.2.1.3. Cách thức và điều kiện thực hiện biện pháp 3.2.2. Tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng
17. 17 3.2.2.1. Mục tiêu của biện pháp 3.2.2.2. Nội dung biện pháp 3.2.2.3. Cách thức và điều kiện thực hiện biện pháp 3.2.3. Xây dựng phong trào học tập và các hoạt động giáo dục trong nhà trường 3.2.3.1. Mục tiêu của biện pháp 3.2.3.2. Nội dung biện pháp 3.2.3.3. Cách thức và điều kiện thực hiện biện pháp 3.2.4. Tăng cường xây dựng, đầu tư và sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học 3.2.4.1. Mục tiêu của biện pháp 3.2.4.2. Nội dung biện pháp 3.2.4.3. Cách thức và điều kiện thực hiện biện pháp 3.2.5. Đổi mới công tác thanh kiểm tra, đánh giá chuyên môn 3.2.5.1. Mục tiêu của biện pháp * Đối với người được thanh tra, kiểm tra chuyên môn * Đối với CBQL 3.2.5.2. Nội dung biện pháp * Kiểm tra trình độ chuyên môn, nghiệp vụ * Kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên gồm: * Kiểm tra kết quả giảng dạy, giáo dục của giáo viên * Kiểm tra việc thực hiện các công tác khác 3.2.5.3. Cách thức và điều kiện thực hiện biện pháp 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp Những biện pháp trên nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động chuyên môn ở trường Tiểu học Xuân Nha huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Mỗi biện pháp đều có một ý nghĩa, một vai trò nhất định trong quá trình quản lý hoạt động chuyên môn ở trường tiểu học. Các biện pháp trên có mối quan hệ biện chứng với nhau và hỗ trợ nhau. Do vậy, trong công tác quản lý hoạt động chuyên môn, người quản lý không được coi trọng hay xem nhẹ biện pháp nào mà phải biết kết hợp và triển khai một cách đồng bộ. Người quản lý phải biết lựa chọn, biết kết hợp các biện pháp một
18. 18 cách phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh thực tế thì mới có thể đem lại hiệu quả cao. 3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết, tính khả thi của các biện pháp và khảo nghiệm biện pháp số 2 3.4.1. Mục tiêu khảo nghiệm - Để khẳng định tính cấp thiết và tính khả thi của 5 biện pháp trong luận văn - Đánh giá biện pháp tự học, tự bồi dưỡng của GV có ảnh hưởng đến kết quả học tập, rèn luyện của học sinh hay không. 3.4.2. Nội dung khảo nghiệm - Tính cấp thiết và tính khả thi của 5 biện pháp trong luận văn - Khảo nghiệm biện pháp 2 3.4.3. Đối tượng khảo nghiệm - CB, GV trường Tiểu học Xuân Nha gồm 36 người - Lãnh đạo, chuyên viên cấp tiểu học phòng GD&ĐT huyện 04 người - Hiệu trưởng một số trường tiểu học trên địa bàn huyện 08 người 3.4.4. Kỹ thuật khảo nghiệm - Qua phỏng vấn: Phương pháp phỏng vấn có thể phỏng vấn trực tiếp hoặc phỏng vấn sâu với lãnh đạo, chuyên viên phòng giáo dục; với CBQL các trường tiểu học trên địa bàn huyện; với CB,GV nhà trường. - Qua phiếu hỏi: Trao phiếu hỏi cho CB,GV nhà trường tích vào bảng hỏi, tính số phần trăm ở mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp trong luận văn. 3.4.5. Kết quả khảo nghiệm Kết quả khảo nghiệm về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất được thể hiện trong bảng 3.1 Bảng 3.1. Kết quả thống kê khảo sát về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất Với kết quả khảo sát ở trên ta thấy được đa số các ý kiến cho rằng các biện pháp đều cấp thiết và khả thi như biện pháp 1 có đến 100% ý kiến được hỏi cho là rất khả thi và có tới 79,2% trở lên ý kiến cho rằng các biện pháp đều rất cấp thiết. Điều này cho phép khẳng định tính cấp thiết và tính khả thi của việc tăng cường quản lý hoạt động chuyên môn trong bối cảnh đổi mới
19. 19 giáo dục hiện nay. Như vậy, các biện pháp của đề tài nghiên cứu có cơ sở để triển khai thực hiện, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của trường Tiểu học Xuân Nha trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay, cũng như sự nghiệp phát triển Giáo dục và Đào tạo của huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La. Luận văn cũng chọn biện pháp 2 để khảo nghiệm tính cấp thiết và khả thi qua việc đánh giá biện pháp tự học, tự bồi dưỡng của GV có ảnh hưởng đến kết quả học tập, rèn luyện của HS hay không (Theo thống kê số lượng cáo chất lượng giáo dục học sinh năm học 2017-2018 và năm học 2018- 2019). Kết quả khảo nghiệm biện pháp 2 được thể hiện trong bảng 3.2 Bảng 3.2. Mức độ ảnh hưởng việc tự học tự bồi dưỡng của GV đến kết quả học tập rèn luyện của HS. Qua bảng mức độ ảnh hưởng việc tự học tự bồi dưỡng của GV đến kết quả học tập rèn luyện của HS ta thấy được năm học 2017-2018 trước tác động của các biện pháp cho thấy tỉ lệ học sinh đạt ở mức độ cần cố gắng ở tiêu chí năng lực là 2,02% và tiêu chí phẩm chất đạt ở mức độ cần cố gắng là 1,3% là một tỉ lệ khá cao so với các đơn vị trường tiểu học trên địa huyện Vân Hồ. Còn c mức độ được đánh giá xếp loại Tốt cả 2 tiêu chí năng lực và phẩm chất cũng chỉ đạt lần lượt là 20,67% và 27,4% đây là một mức rất thấp so với các đơn vị trường tiểu học trên địa bàn huyện Vân Hồ. Như vậy qua bảng thấy được trong năm học 2017-2018 tất cả các chỉ số nhà trường đều chưa đạt so với kế hoạch cấp trên giao cho. Sau tác động của biện pháp năm học 2018-2019 đã qua chất lượng giáo dục về năng lực và phẩm chất nhà trường đã đều đạt được so với kế hoạch phòng GD&ĐT giao cho đầu năm. Các chỉ số xếp loại tốt đều vượt kế hoạch được giao như loại tốt về năng lực vượt 2,5%; loại tốt về phẩm chất vượt kế hoạch 0,2% và giảm tỉ lệ xếp loại cần cố gắng xuống còn 1,2% về năng lực và 0,43% về phẩm chất. Đó là những kết quả vượt bậc của nhà trường trong năm học vừa qua. Kết luận Chương 3. Trên cơ sở lý luận về quản lý hoạt động chuyên môn ở trường Tiểu học Xuân Nha huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La, căn cứ vào định hướng Nghị quyết 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương; Thông tư 20/2018/TT-BGDĐT ngày 22/8/2018 về quy định chuẩn nghề nghiệp đối với giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông và Thông tư quy định về kiểm định
20. 20 chất lượng giáo dục và công nhận đạt chuẩn quốc gia đối với trường tiểu học, Ban hành kèm theo Thông tư 17/2018/ TT-BGDĐT ngày 22/8/2018. Căn cứ vào định hướng phát triển kinh tế - xã hội, phát triển GD&ĐT ở trường phổ thông nói chung và trường tiểu học nói riêng của tỉnh Sơn La, luận văn đưa ra 5 biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn: Biện pháp 1: Xây dựng và hoàn thiện quy chế chuyên môn Biện pháp 2: Tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng Biện pháp 3: Xây dựng phong trào học tập và các hoạt động giáo dục trong nhà trường Biện pháp 4: Tăng cường xây dựng, đầu tư và sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học Biện pháp 5: Đổi mới công tác thanh kiểm tra, đánh giá chuyên môn Các biện pháp đưa ra nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động chuyên môn ở trường Tiểu học Xuân Nha huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Các biện pháp được viết theo cấu trúc gồm 3 phần: Mục tiêu của biện pháp; Nội dung biện pháp; Cách thức và điều kiện thực hiện biện pháp. Biện pháp 1: Xây dựng và hoàn thiện quy chế chuyên môn Qua biện pháp 1 luận văn đã đưa ra được nhà nhà trường cần có quy chế đánh giá, xếp loại chuyên môn của GV phù hợp, chuẩn xác, khách quan công bằng hơn từ thực tế đơn vị. Từ quy chế nhà trường cần đánh giá, xếp loại chính xác khả năng chuyên môn, năng lực và thái độ lao động của từng GV, qua đó tạo sự đoàn kết, thống nhất cao trong nhà trường và là cơ sở để sàng lọc và phân công lao động đúng người, đúng việc. Biện pháp 2: Tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng Từ biện pháp 2 luận văn đã chỉ rõ cho ý nghĩa của việc tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ nhận thức, trình độ CMNV cho đội ngũ CBQL và GV. Từ đó nâng cao vị thế, uy tín của người GV và nâng cao chất lượng giáo dục HS một cách toàn diện, thực hiện được mục tiêu giáo dục của nhà trường trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Biện pháp 3: Xây dựng phong trào học tập và các hoạt động giáo dục trong nhà trường
21. 21 Từ biện pháp CBQL nhà trường tạo phong trào thi đua học tập, rèn luyện sôi nổi trong và ngoài nhà trường; phát huy vai trò “lấy HS làm trung tâm của mọi hoạt động giáo dục” giúp HS chủ động chiếm lĩnh tri thức, rèn luyện kỹ năng và trau dồi đạo đức, qua đó giúp GV nhà trường tích cực, chủ động sáng tạo đổi mới PPDH. Thi đua hăng say lao động trong nhà trường. Biện pháp 4: Tăng cường xây dựng, đầu tư và sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học Biện pháp đề ra các bước để thực hiện tăng cường xây dựng, đầu tư và sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học vì CSVC và trang thiết bị dạy học có vai trò quan trọng trong quá trình dạy và học. Nó là yếu tố tác động trực tiếp đến quá trình giáo dục, góp phần và quyết định đến việc nâng cao chất lượng giáo dục của mỗi nhà trường. Biện pháp 5: Đổi mới công tác thanh kiểm tra, đánh giá chuyên môn Qua việc đổi mới công tác thanh kiểm tra, đánh giá chuyên môn nhằm để đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch, mục tiêu về chuyên môn của trường, của tổ khối và của từng GV để khẳng định cái tốt, tìm ra những cái thiếu sót, để điều chỉnh và làm tốt hơn. Qua biện pháp đổi mới công tác thanh kiểm tra, đánh giá chuyên môn còn nhằm giúp cho CBQL xem quyết định quản lý về chuyên môn của mình có phù hợp, có sát thực hay không để có những điều chỉnh kịp thời. Kiểm tra đánh giá chuyên môn là một khâu đặc biệt quan trọng, không thể thiếu của chu trình quản lý. Kiểm tra chuyên môn nhằm tác động vào hành vi của GV được kiểm tra nhằm nâng cao trách nhiệm của họ đối với công tác chuyên môn. Kiểm tra giúp đối tượng ngăn ngừa được những sai sót vì có thể phát hiện được nguy cơ sai sót. Kết quả khảo nghiệm về 5 biện pháp đã nêu ở trên cho thấy: Cả 5 biện pháp đều cấp thiết và khả thi cho việc quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La, trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Mỗi biện pháp vừa là tiền đề, vừa là hệ quả của các biện pháp còn lại. Do đó, tăng cường các biện pháp quản lý trong quản lý công tác chuyên môn cần phải đồng bộ và có tính hệ thống thì chất lượng chuyên môn ở trường Tiểu học Xuân Nha huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La mới đạt được mục tiêu đề ra.
22. 22 Cũng qua kết quả khảo nghiệm của biện pháp 2 cho thấy mức độ ảnh hưởng việc tự học tự bồi dưỡng của GV đến kết quả học tập rèn luyện của HS trước tác động của biện pháp và sau tác động của biện pháp. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận Hoạt động quản lý chuyên môn trực tiếp là CBQL do đó CBQL phải là hạt nhân chủ yếu trong việc ứng dụng các khoa học quản lý để vận dụng linh hoạt, năng động các biện pháp quản lý giáo dục, chú trọng vào biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn, là nhiệm vụ chính trị cơ bản và then chốt nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục đã đề ra của nhà trường trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Với nhận thức đó, đề tài đã tập trung nghiên cứu các vấn đề về lý luận và thực tiễn, nhằm đề ra những biện pháp có tính khả thi trong công tác quản lý hoạt động chuyên môn của giáo viên ở trường Tiểu học Xuân Nha huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay, cụ thể là: 1.1. Đề tài đã nghiên cứu một cách có hệ thống lý luận quản lý, đã đưa ra được 3 khái niệm ở chương 1. Đặc biệt từ những quan điểm của các nhà khoa học đã có luận văn đề xuất khái niệm QL như sau “Quản lý là sự tác động có định hướng, có nguyên tắc thông qua các quá trình: Kế hoạch, Tổ chức, Chỉ đạo, Kiểm tra của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý nhằm đạt được mục tiêu chung đã được thống nhất”. Đồng thời đề tài tập trung nghiên cứu những quy định về nội dung cũng như những yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lý hoạt động chuyên môn của trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay, khi xét tới những yếu tố ảnh hưởng luận văn đã đề cập đến yếu tố chủ quan và yếu tố khách quan, trong đó yếu tố thi đua khen thưởng được coi là then chốt: Bởi vì bất cứ một đơn vị nhà trường nào, để quản lý tốt bên cạnh những biện pháp quản lý hành chính chặt chẽ về quản lý chuyên môn thì cần phải chú trọng đến vấn đề thi đua khen thưởng để động viên kịp thời kết hợp với các giải pháp tâm lý đối với CB - GV -NV và HS. Công việc khen thưởng cần diễn ra kịp thời đúng người, đúng việc, đúng lúc để khuyến khích động viên các phong trào thi đua dạy và học trong nhà trường.
23. 23 Tùy vào điều kiện kinh phí của nhà trường mà có chế độ khen thưởng thích hợp và không thể coi nhẹ công tác này. Việc nghiên cứu phần lý luận đầy đủ và có hệ thống đã giúp tác giả có cơ sở khoa học để nghiên cứu thực trạng hoạt động chuyên môn và quản lý hoạt động chuyên môn, từ đó đề ra một số biện pháp có tính khả thi nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt chuyên môn của nhà trường trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 1.2. Đề tài đã đánh giá khá đầy đủ về thực trạng hoạt động chuyên môn và quản lý hoạt động chuyên môn của nhà trường, đề tài đã khảo sát và thu thập ý kiến đánh giá về các biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn mà nhà trường đang thực hiện. Qua kết quả khảo sát cho thấy: Các CBQL đã nỗ lực trong việc quản lý, xây dựng được hệ thống các biện pháp chỉ đạo hoạt động chuyên môn trong nhà trường. Có những biện pháp tích cực, thực hiện có hiệu quả góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Song trong công tác quản lý của nhà trường còn có những nội dung quản lý chưa thật hiệu quả: Công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên có đến 75% GV khi được hỏi cho rằng công tác tự học tự bồi dưỡng của nhà trường chưa hiệu quả; có đến 72% CQ, GV được hỏi là công tác xây dựng và hoàn thiện quy chế đánh giá, xếp loại chuyên môn giáo viên chưa hợp lí và theo quan sát của cá nhân có đến trên 60% về cơ sở vật chất - trang thiết bị dạy học của nhà trường chưa đảm bảo quy định, công tác xã hội hóa giáo dục chưa huy động hết các nguồn lực của địa phương, hoạt động giáo dục trong trường còn nhiều hạn chế và chất lượng HS còn có một bộ phận chưa đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 1.3. Từ cơ sở lý luận và thực tiễn khảo sát đánh giá thực trạng về công tác quản lý để nâng cao chất lượng chuyên môn ở trường Tiểu học Xuân Nha huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La, đề tài đã đề xuất 5 biện pháp để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động chuyên môn của nhà trường: - Biện pháp 1: Xây dựng và hoàn thiện quy chế chuyên môn - Biện pháp 2: Tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng - Biện pháp 3: Xây dựng phong trào học tập và các hoạt động giáo dục trong nhà trường
24. 24 - Biện pháp 4: Tăng cường xây dựng, đầu tư và sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học - Biện pháp 5: Đổi mới công tác thanh kiểm tra, đánh giá chuyên môn Luận văn cũng tiến hành khảo nghiệm biện pháp 2 đó là tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng qua đó thấy được chất lượng mức độ ảnh hưởng việc tự học tự bồi dưỡng của GV đến kết quả học tập rèn luyện của HS, thấy kết quả tiến bộ rõ rệt, kết quả được thể hiện ở chương 3. 2. Khuyến nghị - Trường Tiểu học Xuân Nha thực hiện biện pháp 1: Xây dựng và hoàn thiện quy chế chuyên môn. - Cán bộ quản lý và giáo viên trường Tiểu học Xuân Nha thực hiện biện pháp 2 (Tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng), và biện pháp 3 (Xây dựng phong trào học tập và hoạt động giáo dục). - Cán bộ quản lý trường Tiểu học Xuân Nha, Phòng GD&ĐT huyện Vân Hồ, hội phụ huynh học sinh và xã Xuân Nha thực hiện biện pháp 4: Tăng cường xây dựng, đầu tư và sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học. - Cán bộ quản lý và các tổ trưởng chuyên môn trường Tiểu học Xuân Nha thực hiện biện pháp 5: Đổi mới công tác thanh kiểm tra đánh giá chuyên môn.