Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường Mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội

Nội dung text: Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường Mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC  NGUYỄN THỊ NHƯ HOA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN TRƯỜNG MẦM NON HOA HỒNG, QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI Chuyên ngành: Quản lý Giáo dục Mã số: 8.14.01.14 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2020
2. Công trình được hoàn thàh tại: HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Nguyễn Thị Mỹ Lộc Phản biện 1: PGS.TS.Nguyễn Xuân Thanh Phản biện 2 : TS. Nguyễn Thị Thanh Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm Luận văn Thạc sĩ học viện Quản lý Giáo dục Vào hồi 14.giờ 30. ngày 11 tháng 01 năm 2020 Có thể tìm đọc luận văn tại: Thư viện Học viện Quản lý Giáo dục
3. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Giáo dục là quốc sách hàng đầu, là nền tảng của sự phát triển khoa học kỹ thuật, kinh tế và hội nhập quốc tế. Giáo dục đào tạo đóng vai trò quan trọng, là “chìa khóa”, là động lực thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Nhiều năm trở lại đây, ngành giáo dục - đào tạo luôn được Đảng, nhà nước và toàn xã hội quan tâm, đặc biệt là việc xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên, lực lượng cốt cán và là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục. Hơn lúc nào hết, phát triển đội ngũ giáo viên vững mạnh, toàn diện, “vừa hồng vừa chuyên” là yêu cầu cấp thiết của giáo dục Việt Nam hiện nay. Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hình thành và phát triển những cơ sở đầu tiên của nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Mục tiêu của giáo dục mầm non là chăm sóc, giáo dục trẻ theo khoa học giúp trẻ phát triển một cách toàn diện cả về thể lực và trí tuệ. Để đạt được mục tiêu đó sẽ đặt ra yêu cầu đối với giáo viên mầm non là phải không ngừng rèn luyện đạo đức, học tập văn hóa, bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng sư phạm, đồng thời phải thường xuyên cập nhật sự đổi mới trong giáo dục. Vì vậy, vai trò và trách nhiệm của các nhà quản lý giáo dục cần phải chú trọng đến việc bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên. Trong những năm qua, giáo dục mầm non quận Cầu Giấy nói chung và trường mầm non Hoa Hồng nói riêng đã có những bước phát triển mạnh mẽ trong công tác chỉ đạo bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên và đạt được hiệu quả đáng kể. Tuy nhiên, hoạt động bồi dưỡng chuyên môn vẫn còn bộc lộ một số hạn chế và bất cập:
4. Việc bồi dưỡng chuyên môn chưa thực sự thường xuyên, thiếu sự đồng bộ và chưa khoa học, công tác tổ chức, quản lý còn mang tính hình thức. Chất lượng đội ngũ giáo viên không đồng đều, một bộ phận giáo viên còn yếu về chuyên môn nghiệp vụ, chưa thực sự đổi mới hình thức và phương pháp giảng dạy, bên cạnh đó, trường có đội ngũ giáo viên trẻ mới vào nghề còn thiếu và yếu về kinh nghiệm và chuyên môn nghiệp vụ. Thực tiễn cho thấy cần phải có biện pháp tổ chức và quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non một cách khoa học và chặt chẽ hơn để đạt được hiệu quả như mong muốn. Xuất phát từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài nghiên cứu: “Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội” 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn về quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn (BDCM) cho giáo viên mầm non, luận văn đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Hệ thống hoá những vấn đề lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non. 3.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng về quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. 3.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non và khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất.
5. 4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 4.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non. 4.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội 5. Phạm vi nghiên cứu Phạm vi nội dung: Luận văn nghiên cứu lý luận và thực trạng về hoạt động bồi dưỡng chuyên môn và quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. Trên cơ sở đó đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non. Phạm vi không gian và thời gian: Khảo sát thực trạng công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội trong năm học 2018 - 2019. 6. Giả thuyết khoa học Hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội vẫn còn bộc lộ một số bất cập. Nếu chủ thể quản lý áp dụng tốt các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non (GVMN) mà luận văn đề xuất sẽ nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trường mầm non Hoa Hồng đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. 7. Phương pháp nghiên cứu Đề tài sử dụng phối hợp các phương pháp nghiên cứu sau: Phương pháp nghiên cứu lý luận; phương pháp nghiên cứu thực tiễn: phương pháp điều tra bằng bảng hỏi, phương pháp quan sát, phương pháp phỏng vấn sâu, phương pháp khảo nghiệm; phương pháp thống kê toán học (Phần mềm SPSS 16.0)
6. 8. Ý nghĩa của luận văn 8.1. Ý nghĩa về mặt lý luận Luận văn làm rõ về mặt lý luận quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non. 8.2. Ý nghĩa về mặt thực tiễn Luận văn đánh giá được thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội; chỉ ra nguyên nhân, hạn chế trong công tác quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non; đề ra một số biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. 9. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục. Đề tài gồm có 3 chương 10 tiết. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN MẦM NON 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề Ở nước ta, vấn đề quản lý giáo dục nói chung, quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non nói riêng đã được các nhà khoa học, các nhà quản lý quan tâm nghiên cứu từ khá sớm. Một số tác giả đã đi sâu nghiên cứu về vấn đề quản lý bồi dưỡng giáo viên mầm non như tác giả: Trần Như Tỉnh, Đinh Hồng Thái, Trần Thị Thanh Trong các luận văn thạc sỹ những năm gần đây cũng đã có những nghiên cứu liên quan đến vấn đề này như luận văn của các tác
7. giả: Nguyễn Huy Thông với nghiên cứu “Giải pháp bồi dưỡng chuẩn hóa giáo viên mẫu giáo các tỉnh Duyên Hải miền Trung” (năm 1999) [27]; tác giả Vũ Thị Minh Hà với đề tài nghiên cứu “Biện pháp quản lý công tác bồi dưỡng giáo viên mầm non Hà Nội” (2004) [8]; tác giả Lưu Thị Kim Phượng với đề tài nghiên cứu “Quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao năng lực sư phạm cho giáo viên mầm non thành phố Thái Nguyên” (năm 2009) [24]; tác giả Nguyễn Hữu Lê Huyên “Thực trạng công tác quản lý việc bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên ở một số trường mầm non tại thành phố Hồ Chí Minh” (năm 2011) [13] . Các công trình nghiên cứu của các tác giả đã trình bày ở trên đều nhấn mạnh đến vai trò, tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng CM, quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non.Tuy vậy các công trình trên chưa đề cập tập trung đến hoạt động bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho GVMN trong bối cảnh đổi mới chương trình giáo dục mầm Non hiện nay và cũng chưa có công trình nào nghiên cứu trường hợp của trường Mầm Non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. 1.2. Một số vấn đề lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non 1.2.1. Một số khái niệm cơ bản 1.2.1.1. Khái niệm về Quản lý, Quản lý giáo dục, Quản lý trường mầm non (1). Khái niệm Quản lý: “Quản lý là sự tác động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể quản lý tới đối tượng quản lý nhằm đạt mục tiêu đề ra”. (2). Khái niệm Quản lý giáo dục “ Quản lý giáo dục là những tác động có hệ thống, có ý thức, hợp quy luật của chủ thể quản lý ở các cấp khác nhau đến tất cả các mắt xích
8. của hệ thống giáo dục nhằm đảm bảo cho hệ thống giáo dục vận hành bình thường và liên tục phát triển, mở rộng cả về số lượng và chất lượng”. (3). Khái niệm Quản lý trường mầm non “Quản lý trường mầm non là hệ thống những tác động có mục đích của hiệu trưởng đến các hoạt động giáo dục, đến con người (Giáo viên, cán bộ, nhân viên, học sinh), đến các nguồn lực (cơ sở vật chất, tài chính, thông tin ) đến các ảnh hưởng ngoài nhà trường một cách hợp quy luật (quy luật quản lý, quy luật giáo dục, quy luật tâm lý, quy luật kinh tế, quy luật xã hội ) nhằm đạt mục tiêu giáo dục”. 1.2.1.2. Khái niệm về chuyên môn, bồi dưỡng chuyên môn (1). Khái niệm chuyên môn “Chuyên môn là tổ hợp các tri thức và kỹ năng kỹ xảo thực hành mà con người tiếp thu được qua đào tạo để có khả năng thực hiện một loại công việc trong một phạm vi, ngành nghề nhất định theo sự phân công của xã hội” [22. tr 14]. (2). Khái niệm về bồi dưỡng chuyên môn “Bồi dưỡng chuyên môn là hoạt động nhằm cập nhật, nâng cao kiến thức và năng lực thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn của người lao động trong ngành, nghề nào đó, nhờ đó, chất lượng thực hiện nhiệm vụ của họ đáp ứng tốt hơn yêu cầu của vị trí công tác”. 1.2.1.3. Khái niệm về giáo viên mầm non “Giáo viên mầm non là những người làm việc trong các cơ sở giáo dục mầm non thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, đảm nhận công tác chăm sóc, giáo dục trẻ em dưới 6 tuổi. Giáo viên mầm non đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn nghề nghiệp về trình độ đào tạo, bồi dưỡng và năng lực chuyên môn, nghiệp vụ do Ngành và Nhà nước quy định”.
9. 1.2.1.4. Khái niệm về hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non Hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non là một hoạt động sư phạm, là quá trình cung cấp những kiến thức về chuyên môn, nghiệp vụ nhằm vun đắp, bổ sung thêm kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm cho đội ngũ giáo viên mầm non trên cơ sở những kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo chuyên môn, nghiệp vụ họ đã có, nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ, giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần. 1.2.1.5. Khái niệm về Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non “Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non” là “Hệ thống các tác động có hướng đích của chủ thể quản lý giáo dục các cấp đến hoạt động bồi dưỡng chuyên môn nhằm thực hiện được mục tiêu bồi dưỡng đặt ra” 1.2.2. Hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non Mục tiêu hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non Nội dung bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non Hình thức tổ chức hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non Phương pháp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non Thời gian bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non 1.2.3. Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. Tổ chức thực hiện hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. Chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên.
10. Kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. Quản lý điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non 1.3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non 1.3.1. Các yếu tố chủ quan Nhận thức của giáo viên mầm non về tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn Nhận thức của cán bộ quản lý về vai trò, tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn và Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non Trình độ chuyên môn nghiệp vụ, năng lực quản lý của Hiệu trưởng 1.3.2. Các yếu tố khách quan Tác động từ những định hướng đổi mới giáo dục mầm non hiện nay Chế độ, chính sách đối với giáo viên mầm non và lực lượng tham gia bồi dưỡng Kết luận chương 1 Để làm rõ cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non, chương 1 đã hệ thống hóa một số khái niệm liên quan đến đề tài nghiên cứu: Khái niệm quản lý, quản lý giáo dục, quản lý nhà trường; khái niệm về chuyên môn, bồi dưỡng chuyên môn, giáo viên mầm non; khái niệm về hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non, quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non, xác định nội hàm của quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non: Kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra đánh giá,
11. xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. Từ đó, phân tích và chỉ rõ những yêu cầu về quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trước yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non hiện nay. Những căn cứ lý luận nêu trên là cơ sở để tác giả khảo sát thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN TRƯỜNG MẦM NON HOA HỒNG, QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 2.1. Khái quát về giáo dục mầm non quận Cầu Giấy và trường mầm non Hoa Hồng 2.1.1. Giáo dục mầm non quận Cầu Giấy Giáo dục mầm non quận Cầu Giấy có đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên đảm bảo về cơ cấu và trình độ đào tạo. Tuy nhiên một bộ phận giáo viên tuy đã được chuẩn hóa, song trình độ chuyên môn chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới dạy học và giáo dục hiện nay. Một số cán bộ quản lý còn hạn chế về trình độ và năng lực quản lý. Hàng năm, GD & ĐT quận Cầu Giấy cũng chú trọng đến công tác bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc và giáo dục toàn diện cho trẻ mầm non 2.1.2. Trường mầm non Hoa Hồng Nhà trường đã khẳng định chất lượng về công tác chăm sóc - giáo dục trẻ và là một trong những đơn vị đứng đầu về chất lượng giáo dục của quận Cầu Giấy và thành phố Hà Nội. Trường có đội ngũ
12. giáo viên, nhận viên đông đảo (104 người) là điều kiện tốt để tổ chức các hoạt động phong trào của nhà trường. Đội ngũ giáo viên trẻ mới vào nghề chiếm tỷ lệ cao, tuy đã được đào tạo bài bản nhưng còn thiếu và yếu về kinh nghiệm giảng dạy, kinh nghiệm tổ chức, quản lý học sinh, thiếu mạnh dạn trong giao tiếp với cha mẹ trẻ cũng như trong giải quyết các công việc. Một bộ phận giáo viên lớn tuổi của nhà trường bằng lòng về trình độ và năng lực chuyên môn của mình, ngại đổi mới phương pháp giảng dạy, nhất là việc ứng dụng công nghệ thông tin vào tổ chức các hoạt động dạy học, chưa tích cực bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn. Trường có 1 đồng chí Hiệu phó phụ trách về chăm sóc nuôi dưỡng mới được bổ nhiệm1 đồng chí hiệu phó phụ trách chuyên môn tham gia công tác đánh giá ngoài của Sở GD & ĐT Hà Nội nên công tác quản lý, chỉ đạo các hoạt động của nhà trường bị hạn chế. 2.2. Tổ chức thực hiện khảo sát thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội 2.2.1. Mục đích khảo sát Xác định căn cứ thực tiễn để đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội. 2.2.2. Nội dung khảo sát Đề tài tập trung nghiên cứu, điều tra, khảo sát các vấn đề sau: - Khảo sát về quy mô nhà trường, số lượng, chất lượng đội ngũ giáo viên, chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ em. - Khảo sát thực trạng hoạt động bồi dưỡng chuyên môn và quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng.
13. 2.2.3. Đối tượng khảo sát 3 Cán bộ quản lý; 80 giáo viên đang trực tiếp giảng dạy tại trường mầm non Hoa Hồng; 30 cán bộ quản lý các trường mầm non, chuyên viên phòng GD& ĐT quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. 2.2.4. Phương pháp Khảo sát Đề tài sử dụng phối hợp các phương pháp sau: Phương pháp điều tra bảng hỏi; phương pháp quan sát, phương pháp phỏng vấn sâu, phương pháp khảo nghiệm, phương pháp thống kê toán học. 2.2.5. Tiêu chí đánh giá và thang đánh giá Thang điểm đánh giá thực trạng về nội dung bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng Thang điểm đánh giá thực trạng về hình thức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng Thang điểm đánh giá thực trạng về phương pháp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng Thang điểm đánh giá thực trạng về Quản lý xây dựng kế hoạch; tổ chức thực hiện; chỉ đạo; kiểm tra, đánh giá; quản lý điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng. Thang điểm đánh giá thực trạng về các yếu tố ảnh hưởng đến Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng. 2.3. Kết quả khảo sát thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội Dựa trên các số liệu khảo sát thực tiễn về hoạt động bồi dưỡng chuyên môn, quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non, tác giả đã phân tích, đánh giá thực trạng và rút ra được những vấn đề cần giải quyết như sau:
14. 2.3.1. Điểm mạnh: Đa số cán bộ quản lý và giáo viên trường mầm non Hoa Hồng nhận thức được tầm quan trọng và sự cần thiết của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non cũng như công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non. CBQL và giáo viên của nhà trường xem đây là nhiệm vụ thường xuyên phải thực hiện để nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên đáp ứng yêu cầu đổi mới của bậc học mầm non hiện nay BGH nhà trường đã chú ý thực hiện công tác xây dựng kế hoạch, chương trình bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên hàng năm. Việc tổ chức, chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên của Hiệu trưởng tương đối tốt, đặc biệt là tổ chức thực hiện các chuyên đề bồi dưỡng thường xuyên ở trường. Việc kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên được BGH nhà trường triển khai thực hiện. Công tác quản lý cơ sở vật chất, trang thiết bị phụ vụ hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên được nhà trường chú trọng, quan tâm và đầu tư. 2.3.2. Hạn chế: Một bộ phận giáo viên trường mầm non Hoa Hồng nhận thức chưa đầy đủ về sự cần thiết của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non. Việc thiết lập mục tiêu, xây dựng kế hoạch, chương trình bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên vẫn còn mang tính 1 chiều từ Sở, phòng GD & ĐT mà chưa bám sát vào nhu cầu, nguyện vọng bồi dưỡng chuyên môn của đội ngũ giáo viên. Nội dung bồi dưỡng chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu, mong đợi của giáo viên. Một số nội dung bồi dưỡng còn chung
15. chung, chưa cụ thể và chưa phù hợp với từng nhóm đối tượng bồi dưỡng. Hình thức bồi dưỡng chuyên môn chưa thực sự phong phú so với nhu cầu bồi dưỡng của đội ngũ giáo viên. Các hình thức “bồi dưỡng đón đầu” và “ tự bồi dưỡng” chưa được chú trọng quan tâm. Các phương pháp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên chưa được sử dụng tốt, còn nặng về thuyết trình, chưa phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học viên. Việc tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên của nhà trường thực hiện chưa đồng đều và chưa được quan tâm đúng mức; các lớp bồi dưỡng còn mang tính đại trà. Đội ngũ chuyên gia, giảng viên, báo cáo viên có năng lực và trình độ chuyên môn cao tham gia bồi dưỡng chưa nhiều. Việc cử giáo viên cốt cán và tổ trưởng chuyên môn tham gia bồi dưỡng chưa mang lại hiệu quả cao do khi tiếp thu kiến thức từ khóa bồi dưỡng của Sở, phòng GD & ĐT về truyền đạt lại cho giáo viên thì lượng tri thức đã bị hao hụt. Việc xác định nhiệm vụ và hướng dẫn các tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch và thực hiện kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn của Hiệu trưởng chưa thực sự sát xao dẫn đến hiệu quả của hoạt động bồi dưỡng thường xuyên tại các tổ chuyên môn chưa cao. Công tác kiểm tra, đánh giá còn mang tính hình thức. Công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm sau các đợt bồi dưỡng chuyên môn còn qua loa, chưa được triển khai một cách cụ thể và chưa khoa học. 2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế BGH nhà trường chưa thực sự chú trọng đến việc nâng cao nhận thức cho giáo viên về tính cần thiết của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn. Một bộ phận giáo viên chưa ý thức đầy đủ về bồi dưỡng nâng cao trình độ, đặc biệt là tự bồi dưỡng chuyên môn, kỹ
16. năng nghề nghiệp. Một số giáo viên còn bảo thủ, ngại khó trong việc tiếp thu cái mới, họ bằng lòng với hiện tại, hạn chế về tầm nhìn, thiếu chủ động trong hoạt động bồi dưỡng và tự bồi dưỡng chuyên môn cho bản thân. BGH nhà trường chưa đặc biệt coi trọng đến công tác điều tra, tìm hiểu nhu cầu, nguyện vọng bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên dẫn đến việc thiết lập mục tiêu, xây dựng kế hoạch, chương trình, nội dung bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên chưa sát thực, chưa cụ thể, chưa phù hợp với từng đối tượng bồi dưỡng. Điều đó khiến cho hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên còn mang tính phong trào, chưa thực sự thiết thực. Việc quản lý đổi mới về hình thức, phương pháp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên của BGH nhà trường chưa được tốt dẫn đến việc sử dụng hình thức bồi dưỡng chưa phong phú, phương pháp bồi dưỡng chưa mang lại hiệu quả cao. Trong công tác tổ chức, chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên, BGH nhà trường chưa phát huy được hết chức năng nhiệm vụ và quyền hạn của tổ chuyên môn cũng như chưa thực sự tạo điều kiện để tổ chuyên môn thể hiện được vai trò của mình trong hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên, do đó hoạt động bồi dưỡng thường xuyên tại các tổ chuyên môn chưa được thực hiện thường xuyên và chưa mang lại hiệu quả. Công tác kiểm tra, đánh giá chưa được triển khai một cách triệt để. việc sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm sau các đợt bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non chưa thực hiện tốt. BGH còn nể nang khi đưa ra các hình thức xử lý đối với giáo viên không tham gia bồi dưỡng hoặc chưa đạt yêu cầu sau khi tham gia bồi dưỡng; cơ chế khen thưởng chưa được thực hiện, thiếu sự động viên của lãnh đạo nhà trường.
17. Kết luận chương 2 Trong chương 2, tác giả đã khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng trên các mặt: Nhận thức của CBQL, giáo viên về tính cần thiết của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn và Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên; nhận thức của CBQL, giáo viên về mục tiêu bồi dưỡng chuyên môn, đánh giá thực trạng về nội dung, hình thức, phương pháp, thời gian tổ chức hoạt động bồi dưỡng chuyên môn; đánh giá thực trạng việc xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện; chỉ đạo hoạt động, kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động bồi dưỡng chuyên môn; đánh giá thực trạng quản lý các điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động BDCM. Qua điều tra, khảo sát thực trạng công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng cho thấy: Công tác quản lý hoạt động BDCM của nhà trường đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, trình độ chuyên môn của giáo viên từng bước được nâng lên góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ của nhà trường. Tuy nhiên vẫn còn một số bất cập có tính cấp thiết cần giải quyết như đã phân tích ở trên. Qua khảo sát, tác giả đã rút ra những điểm mạnh, những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế, đồng thời tác giả cũng chỉ ra được một số yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng. Xét trên phương diện tổng thể, năng lực đội ngũ giáo viên của nhà trường hiện nay không đồng đều, chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ của nhiều giáo viên chưa tốt ảnh hưởng đến chất lượng chung của toàn trường và ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển toàn diện của
18. trẻ. Việc xây dựng đội đội ngũ có chuyên môn giỏi phải được coi là một trong những tiêu chí hàng đầu để nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ của nhà trường. Để khắc phụ những tồn tại nói trên và đáp ứng được những yêu cầu của đổi mới giáo dục hiện nay đòi hỏi phải có sự nhìn nhận, đánh giá toàn diện, sâu sát và đề ra những giải pháp quản lý cần thiết, có tính khả thi cao để tạo ra sự đồng bộ và toàn diện của đội ngũ. Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và khảo sát thực trạng, đề tài đã hệ thống hóa và đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm khắc phục được những hạn chế nêu trên góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non. Vấn đề này được tác giả trình bày ở chương 3 dưới đây. Chương 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN TRƯỜNG MẦM NON HOA HỒNG, QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp Nguyên tắc quản lý giáo dục là những luận điểm cơ bản, những tiêu chuẩn và quy tắc nền tảng yêu cầu chủ thể quản lý phải tuân theo khi tiến hành quản lý các hoạt động giáo dục nhằm đạt được các mục tiêu đề ra. Việc xây dựng và đề xuất các biện pháp quản lý không thể tùy tiện, tự phát hay dựa vào những kinh nghiệm sẵn có mà phải xây dựng dựa trên những luận điểm cơ bản về quản lý giáo dục. Các biện pháp đề xuất phải đảm bảo các nguyên tắc sau: Phải bám sát mục tiêu giáo dục mầm non; đảm bảo tính kế thừa; đảm bảo tính đồng bộ ; đảm bảo tính thực tiễn; đảm bảo tính khả thi
19. 3.2. Một số biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. Trên cơ sở nghiên cứu và đánh giá thực trạng về hoạt động bồi dưỡng chuyên môn và quản lý hoạt động bồ dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non, luận văn đã đề xuất một số biện pháp quản lý đưới đây: 3.2.1. Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về hoạt động bồi dưỡng chuyên môn và quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non 3.2.2. Đổi mới xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non 3.2.3. Đổi mới nội dung, hình thức và phương pháp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non 3.2.4. Phát huy vai trò của các tổ trưởng chuyên môn trong hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non. 3.2.5. Kiểm tra đánh giá thường xuyên kết quả hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non, kịp thời sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm 3.2.6. Đẩy mạnh công tác thi đua, khen thưởng trong hoạt động bồi dưỡng và tự bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non. 3.2.7. Mối quan hệ giữa các biện pháp Để quản lý tốt hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc - giáo dục trẻ đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non cần thực hiện phối hợp các biện pháp đã đề xuất. Mỗi biện pháp nêu trên có vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ và ý nghĩa khác nhau nhưng trên quan điểm của lý thuyết hệ thống các biện pháp có quan hệ biện chứng tạo thành một chỉnh thể tác động và hỗ trợ lẫn nhau. Trong từng điều kiện nhất định và trong từng thời
20. gian cụ thể, mỗi biện pháp có tầm quan trọng khác nhau, có khi biện pháp này mang tính cấp thiết còn biện pháp kia mang tính lâu dài hoặc biện pháp này mang tính cụ thể, biện pháp kia mang tính khái quát. Mỗi một biện pháp chỉ phát huy hiệu quả khi chúng nằm trong hệ thống, được sử dụng một cách đồng thời với những biện pháp khác. Vì vậy, trong quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non phải thực hiện một cách tổng hợp, đồng bộ các biện pháp trong một chỉnh thể thống nhất, không nên chia cắt và thực hiện đơn lẻ các biện pháp, có như vậy công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non mới có chất lượng và hiệu quả. 3.3. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất Kết quả khảo nghiệm về tính cần thiết của các biện pháp đề xuất Tính Tính khả thi Hệ số S Các biện pháp cần thiết thứ bậc TT ĐTB Thứ ĐTB Thứ (X - Y)2 bậc bậc (X) (X) 1 Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo 2.40 6 2.37 4 4 viên về công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non 2 Đổi mới xây dựng kế hoạch bồi dưỡng 2.93 1 2.87 1 0 chuyên môn cho giáo viên mầm non
21. 3 Đổi mới hình thức và phương pháp bồi 2.90 2 2.83 2 0 dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non 4 Tổ chức tốt bộ máy quản lý hoạt động bồi 2.57 5 2.27 6 1 dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non và tạo điều kiện cho bộ máy hoạt động. 5 Chú trọng khâu kiểm tra đánh giá thường 2.63 4 2.30 5 1 xuyên kết quả hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non, kịp thời sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm 6 Đẩy mạnh công tác thi đua, khen thưởng 2.83 3 2.77 3 0 nhằm khuyến khích, phát huy vai trò chủ động, tích cực của giáo viên trong học tập, bồi dưỡng và tự bồi dưỡng chuyên môn Tổng (∑D2 = 06)
22. - Xác định hệ số tương quan thứ bậc Spearman giữa tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất. Áp dụng công thức: 6(∑D2) r = 1 - N(N2 - 1) Trong đó: r Là hệ số tương quan D là hệ số thứ bậc N là số các biện pháp đề xuất Quy ước: Nếu r > 0 là tương quan thuận, chặt chẽ Nếu r < 0 là tương quan nghịch, lỏng lẻo Thay các giá trị vào công thức ta được: 6x 6 r = = 0.83 6 (62 – 1) (r càng gần 1 thì sự tương quan càng chặt chẽ) Với hệ số tương quan r = 0.83 cho phép kết luận mối tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi là tương quan thuận và chặt chẽ. Như vậy, các biện pháp đề xuất ở trên vừa có tính cần thiết, vừa có tính khả thi, có thể áp dụng vào thực tiễn góp phần thiết thực trong quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non hiện nay. Kết luận chương 3 Trên cơ sở luận giải những vấn đề lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non (chương 1); qua phân tích, đánh giá thực trạng về công tác bồi dưỡng chuyên môn, quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội (chương 2), tác giả đề
23. xuất 6 biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng. Việc đề xuất các biện pháp được dựa trên các nguyên tắc định hướng đảm bảo các yêu cầu về giáo dục, kết hợp lý luận và thực tiễn. Mỗi biện pháp đều có mục đích ý nghĩa riêng nhưng đều hướng tới mục tiêu là nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên mầm non đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp đổi mới giáo dục và yêu cầu hội nhập. Các biện pháp đã được tác giả tiến hành tổ chức khảo nghiệm về tính cần thiết và tính khả thi. Kết quả khảo nghiệm khẳng định: Các biện pháp đề xuất trong luận văn là có cơ sở khoa học, vừa có tính cần thiết, vừa có tính khả thi cao và áp dụng được vào thực tiễn công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận Luận văn đã nghiên cứu hệ thống lý luận liên quan đến vấn đề quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non. Việc nghiên cứu lý luận là cơ sở khoa học để tác giả nghiên cứu thực trạng hoạt động bồi dưỡng chuyên môn và quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. Luận văn đã đánh giá khá đầy đủ về thực trạng hoạt động bồi dưỡng chuyên môn và quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng thông qua việc việc thu thập dữ liệu, khảo sát, trưng cầu ý kiến. Kết quả khảo sát cũng đã phân tích, so sánh và lý giải được những vấn đề còn bất cập trong công tác bồi
24. dưỡng chuyên môn và quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn của nhà trường. Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, tác giả đã đề xuất 6 biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non Các biện pháp đề xuất trong luận văn được rút ra từ thực trạng hoạt động bồi dưỡng chuyên môn và quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non Hoa Hồng quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội và được tổng kết kinh nghiệm từ 30 cán bộ quản lý các trường mầm non thuộc quận Cầu Giấy. Các biện pháp đề xuất vừa có tính cần thiết, vừa có tính khả thi, đảm bảo cơ sở khoa học. Vì vậy, nếu áp dụng sáng tạo và linh hoạt các biện pháp nêu trên vào công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non sẽ đem lại hiệu quả cao đối với hoạt động này. 2. Khuyến nghị 2.1. Đối với phòng giáo dục và Đào tạo quận Cầu Giấy Có kế hoạch chỉ đạo, triển khai hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ quản lý, giáo viên mầm non một cách thường xuyên, liên tục. Tăng cường tổ chức sinh hoạt chuyên môn để có sự giao lưu, học hỏi giữa các trường trong quận và với các trường ở quận, huyện khác hoặc tỉnh/thành phố khác về chuyên môn nghiệp vụ. Hỗ trợ các trường mầm non về đội ngũ chuyên viên, giảng viên, báo cáo viên có trình độ chuyên môn và hiểu biết sâu sắc về nghiệp vụ tham gia bồi dưỡng và giải quyết những vấn đề thắc mắc của giáo viên trong thời gian bồi dưỡng, tập huấn. Tham mưu với cấp trên về chế độ đãi ngộ, chính sách tiền lương đề đảm bảo đời sống cho giáo viên mầm non giúp họ yên tâm công tác và tích cực, tự nguyện tham gia hoạt động bồi dưỡng CM.
25. 2.2. Đối với Hiệu trưởng trường mầm non Hoa Hồng Đẩy mạnh việc đổi mới quản lý theo hướng hiệu quả, quan tâm làm tốt công tác lập kế hoạch phát triển nhà trường và phát triển đội ngũ giáo viên. Nghiêm túc triển khai thực hiện chương trình bồi dưỡng thường xuyên một cách chủ động và hiệu quả Quan tâm, tạo điều kiện cho giáo viên nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, phát huy năng lực tự bồi dưỡng. Khuyến khích giáo viên tích cực nghiên cứu khoa học và sáng tạo, đặc biệt là việc đổi mới phương pháp giáo dục. Có chế độ khen thưởng, động viên kịp thời những giáo viên thực hiện tốt. 2.3. Đối với giáo viên mầm non Cần nghiên cứu các văn bản quy phạm pháp luật của ngành, chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non để có kế hoạch phấn đấu cá nhân. Căn cứ vào kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn của nhà trường, mỗi giáo viên cần tham gia đầy đủ, phù hợp với nội dung bồi dưỡng chuyên môn và trình độ. Đồng thời phải lập kế hoạch cá nhân để tự học và tự nghiên cứu để nâng cao năng lực của bản thân, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non hiện nay. CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KH (Ký và ghi rõ họ tên) GS.TS. Nguyễn Thị Mỹ Lộc