Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh tại trường tiểu học Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội

Nội dung text: Tóm tắt Luận văn Quản lý hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh tại trường tiểu học Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội

1. 1 MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài: Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh là tổ chức của thiếu nhi Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phụ trách. Đội là tổ chức nòng cốt trong các phong trào thiếu nhi. Việc chăm sóc và giáo dục Thiếu niên, Nhi đồng là một nhiệm vụ hết sức quan trọng và cần thiết. Đó là một lực lượng vô cùng lớn mạnh, là một thế hệ trẻ tương lai kế tục sự nghiệp xây dựng và bảo về Tổ Quốc sau này. Vì vậy, trong nhà trường cần đẩy mạnh các hoạt động của Đội Thiếu niên - Nhi đồng. Thông qua tổ chức Đội nhằm giáo dục cho các em học sinh có ý thức và động cơ trong học tập, ý thức rèn luyện đạo đức nếp sống, giữ gìn kỉ luật, Trong thực tế ở trường Tiểu học, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh (TNTP HCM) có vai trò rất lớn, là chủ thể của đối tượng hoạt động trong nhà trường. Nhà trường muốn vững mạnh về mọi mặt, muốn giáo dục học sinh toàn diện thì không thể nào tách rời khỏi cáchoạt động của Đội. Học sinh đến trường không chỉ để học Toán, học Tiếng Việt tiếp thu kiến thức khoa học mà đến trường các em còn được tham gia các hoạt động của Đội. Hoạt động của Đội đã thực sự có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng văn hóa, góp phần quan trọng trong việc giáo dục, đào tạo và bồi dưỡng các em thành những con người phát triển toàn diện. Đội TNTP HCMvới mục đích tập hợp, giáo dục thiếu nhi trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt trở thành người công dân tốt trong tương lai. Vậy làm thế nào để các hoạt động của Đội thực sự thu hút được học sinh trong toàn trường và những hoạt động này thực sự có chất lượng, hiệu quả, học sinh tham gia một cách tự nguyện để trở thành những con người phát triển toàn diện. Điều đó rất cần đến một người tổng phụ trách Đội năng động, sáng tạo, nhiệt huyết với nghề, với công việc, với từng hoạt động cụ thể; cần đến các phụ trách Chi – những giáo viên chủ nhiệm lớp – nhiệt tình, phối hợp nhịp nhàng với tổng phụ trách với các bộ phận liên quan để đem đến cho học sinh những hoạt động, những trải nghiệm thực sự bổ ích. Bên cạnh đó, vai trò của việc quản lý hoạt động Đội cũng hết sức quan trọng. Quản lý hoạt động Đội góp phần chủ yếu quyết định vào hiệu quả công việc. Bởi mỗi khi tổ chức một hoạt động lớn của Đội cần sự phối hợp của rất nhiều bên, nhiều ban ngành. Mỗi một người đều có ý thức của mình trong nhiệm vụ được giao, tuy nhiên để lên kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra chất lượng, hiệu quả công việc thì rất cần đến vai trò của những nhà quản lý. Đó là người bao quát, nắm bắt được toàn bộ hoạt động trước, trong và sau khi diễn ra và thấy được rõ nhất kết quả của hoạt động. Cho nên, có thể thấy rằng vai trò của nhà quản lý đã đóng góp một phần quan trọng trong việc đem đến hiệu quả công tác Đội. Trên thực tế hiện nay tại các trường tiểu học, các nhà quản lý đã có quan tâm đến công tác Đội nhưng chưa sâu, chưa thực sự thấy hết được tầm quan
2. 2 trọng và ý nghĩa của các hoạt động này mà mới chỉ dừng lại ở mức độ là quản lý công tác Đội là làm thế nào để tổ chức này có diễn ra trong nhà trường và hoạt động theo đúng kế hoạch đã đề ra từ đầu năm học. Còn quản lý thế nào để thông qua từng hoạt động diễn ra hàng ngày đem đến hiệu quả có chất lượng, để các em học sinh thấy được rằng mình đã được rèn luyện, được phát huy năng lực và phẩm chất để trở thành những học sinh năng động, sángtạo, tự chủ, phát triển một cách toàn diện thì quả là vẫn thiếu. Là một nhà quản lý trực tiếp quản lý các hoạt động của công tác Đội, đồng thời cũng đã nhiều năm làm Tổng phụ trách Đội nên tôi hiểu hơn ai hết về tầm quan trọng các hoạt động của Đội và tôi cũng đã rất băn khoăn, trăn trở làm thế nào để các hoạt động trong công tác Đội diễn ra trong nhà trường đạt được hiệu quả caogiúp học sinh phát triển một cách toàn diện. Đó cũng chính là lý do mà tôi chọn viết đề tài: “Quản lý hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh tại trường tiểu học Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội”. 2. Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn quản lý công tác Đội TNTP HCM trong trường tiểu học Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý, từ đó nâng cao hiệu quả công tác Đội TNTP HCM nhằm phát triển toàn diện nhân cách học sinh. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu cơ sở lý luận của hoạt động Đội TNTP HCM và quản lý hoạt động ĐộiTNTP HCM ở trường tiểu học Vĩnh Tuy. - Khảo sát và đánh giá thực trạng hoạt động Đội TNTP HCM và quản lý hoạt động ĐộiTNTP HCM ở trường tiểu học Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. - Đề xuất và khảo nghiệm các biện pháp quản lý hoạt động Đội TNTP HCM cho học sinh ở trường tiểu học Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội trong giai đoạn hiện nay. 4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 4.1 Khách thể nghiên cứu Hoạt động Đội TNTP HCM trong trường tiểu học. 4.2 Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lý công tác Đội tại trường tiểu học Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. 5. Phạm vi nghiên cứu 5.1 Lĩnh vực nghiên cứu: Các hoạt động trong công tác ĐộiTNTP HCM. 5.2 Địa bàn nghiên cứu:Liên đội Tiểu học Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. 5.3 Thời gian nghiên cứu: năm học 2016 – 2017, 2017 - 2018. 6. Giả thuyết khoa học Hoạt động quản lý công tác Đội TNTP HCM ở trường tiểu học Vĩnh Tuy hiện nay đã giúp hoạt động Đội diễn ra đúng kế hoạch, tiến độ nhưng chưa phát
3. 3 huy hết khả năng và chưa thu hút được sự tham gia tích cực của học sinh, do vậy hiệu quả và chất lượng chưa cao. Nếu đề xuất được các biện pháp chỉ đạo công tác ĐộiTNTP HCM trong trường học một cách hợp lý thì sẽ nâng cao hiệu quả và chất lượng của hoạt động ĐộiTNTP HCM. 7. Phương pháp nghiên cứu: 7.1 Phương pháp nghiên cứu lí luận 7.2 Phương pháp nghiên cứu thực tiễn 8. Cấu trúc luận văn. Ngoài mở đầu, kết luận, mục lục và tài liệu tham khảo, nội dung luận văn được cấu trúc trong 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận quản lý hoạt động Đội TNTP HCM tại trường tiểu học Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Chương 2: Thực trạng của việc quản lý hoạt động Đội TNTP HCM trong trường tiểu học Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Chương 3: Một số giải pháp quản lý hoạt động Đội TNTP HCM trong trường tiểu học Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. NỘI DUNG Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG ĐỘI THIẾU NIÊN TIỀN PHONG HỒ CHÍ MINH 1.1 Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1 Trên thế giới 1.1.2 Ở Việt Nam 1.2. Các khái niệm cơ bản 1.2.1 Quản lý và quản lý nhà trường a. Quản lý Quản lý là sự tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý nhằm đạt được mục tiêu đề ra . b. Quản lý nhà trường - QL nhà trường là những tác động QL của các cơ quan QL giáo dục cấp trên nhằm hướng dẫn và tạo điều kiện cho hoạt động giảng dạy, học tập, giáo dục của nhà trường. 1.2.2. Công tác Đội trong trường tiểu học a. Tổ chức Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh là gì? Đội TNTP HCM là tổ chức của thiếu nhi Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phụ trách.
4. 4 Đội TNTP HCM là trường học giáo dục thiếu nhi Việt Nam trong và ngoài nhà trường, là đội dự bị của Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, là lực lượng nòng cốt trong các phong trào thiếu nhi. b. Công tác Đội Thiếu niên Tiền phong: Là khái niệm chỉ quá trình hai mặt của hoạt động đội bao gồm hoạt động của thiếu niên, nhi đồng do tổ chức Đội TNTP tổ chức và thực hiện và hoạt động của người lớn có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến tổ chức Đội TNTP và bản thân các em thông qua tổ chức Đội. c.Phong trào thiếu nhi: Là khái niệm chỉ những hoạt động có qui mô lớn với đông đảo thiếu nhi tham gia, dưới sự chỉ đạo của Đội TNTPHCM, nhằm góp phần vào phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. d. Tự quản của Đội: Là khái niệm thuộc phạm trù nguyên tắc hoạt động Đội, chỉ sự tự nguyện tự giác, chủ động tham gia các hoạt động của đội viên và tập thể Đội, có sự phụ trách của Đoàn Thanh niên Cộng sản và sự hướng dẫn sư phạm của người lớn, chỉ rõ tính chất chính trị quần chúng của tổ chức Đội. 1.2.3. Quản lý hoạt động Đội trong trường tiểu học QL hoạt động Đội trong nhà trường được hiểu như là một hệ thống những tác động sư phạm hợp lý và có hướng đích của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, học sinh, các lực lượng xã hội trong và ngoài trường nhằm huy động và phối hợp sức lực, trí tuệ của họ vào mọi mặt hoạt động Đội của nhà trường, hướng vào việc hoàn thành có chất lượng và hiệu quả mục tiêu giáo dục và rèn luyện cho học sinh phát triển đã đề ra. 1.3. Công tác Đội trong trường tiểu học 1.3.1. Lịch sử hình thành và các mốc son tiêu biểu của Đội Thiếu niên Tiền Phong Hồ Chí Minh 1.3.1.1. Lịch sử hình thành của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh 1.3.1.2. Các mốc son tiêu biểu của hoạt động Đoàn TNTP Hồ Chí Minh 1.3.2.Tính chất của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh 1.3.2.1. Tính quần chúng: 1.3.2.2. Tính chính trị (cách mạng): 1.3.2.3. Tính giáo dục 1.3.3. Chức năng của tổ chức Đội. 1.3.3.1. Chức năng tổ chức: 1.3.3.2. Chức năng giáo dục: 1.3.4. Nhiệm vụ của tổ chức Đội. 1.3.5. Nguyên tắc hoạt động của Đội. 1.3.5.1. Nguyên tắc theo Điều lệ Đội: 1.3.5.2. Theo các nguyên tắc giáo dục: 1.3.6. Các phương pháp công tác Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh
5. 5 1.3.6.1. Tổ chức các hoạt động tập thể mang tính xã hội, hữu ích: 1.3.6.2. Trò chơi, vui chơi là phương pháp giáo dục của Đội: 1.3.7. Các hoạt động giáo dục chủ yếu của Đội. 1.3.7.1 Giáo dục đạo đức, tác phong. 1.3.7.2. Giáo dục ý thức, trách nhiệm trong học tập 1.3.7.3 Giáo dục lao động hướng nghiệp 1.3.7.4 Giáo dục sức khỏe, vệ sinh, môi trường, phát triển thể chất 1.3.7.5 Giáo dục thẩm mỹ 1.3.7.6.Giáo dục tinh thần đoàn kết hữu nghị Quốc tế 1.4. Chức năng, nhiệm vụ của người Tổng phụ trách Đội trong công tác Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở trường Tiểu học 1.4.1. Chức năng 1.4.2. Nhiệm vụ 1.4.2.1. Quan hệ với Liên đội Thiếu niên Tiền phong trong nhà trường: 1.4.2.2. Quan hệ với tập thể phụ trách chi đội Thiếu niên Tiền phong 1.4.2.3. Quan hệ với Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trong nhà trường: 1.4.2.4. Quan hệ với Ban giám hiệu: Chức năng tham mưu Chức năng phối hợp 1.4.2.5. Quan hệ với Hội đồng sư phạm: 1.4.2.6. Quan hệ với các lực lượng giáo dục khác: 1.5. Nội dung quản lý công tác Đội trong trường tiểu học 1.5.1. Mục tiêu Mục tiêu về nhận thức Mục tiêu về thái độ Mục tiêu về hành vi 1.5.2. Nội dung 1.5.2.1. Lập kế hoạch hoạt động của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở trường tiểu học. 1.5.2.2. Công tác tổ chức thực hiện hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở trường tiểu học 1.5.2.3. Công tác chỉ đạo triển khai thực hiện hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở trường tiểu học 1.5.2.4. Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động của Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh ở 1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh trong trường tiểu học 1.6.1. Yếu tố chủ quan Nhận thức của CBQL, GV, HS và phụ huynh HS về vai trò, ý nghĩa của hoạt động Đội TNTP HCM đối với sự nghiệp giáo dục nhân cách toàn diện của HS.
6. 6 GV - TPT có vai trò, chức năng và nhiệm vụ vô cùng quan trọng trong hoạt động Đội, là người trực tiếp tổ chức, chỉ đạo các hoạt động Đội ở mỗi Liên đội. Chính vì thế năng lực nghiệp vụ của GV phụ trách Đội là một trong những yếu tố mang tính chất quyết định hiệu quả của hoạt động Đội trong nhà trường. Tính chủ động, tích cực và tự giác của HS tham gia vào các hoạt động của Đội TNTP Hồ Chí Minh ở trong và ngoài nhà trường. Để các tác động này được thực hiện một cách có hiệu quả, đảm bảo các mục tiêu về giáo dục và chính trị thì bản thân mỗi HS cần có sự tự giác và tích cực tham gia vào các hoạt động của Đội TNTP HCM trong và ngoài nhà trường. 1.6.2. Yếu tố khách quan Sự quan tâm và các chính sách của Đảng, Nhà nước, của các cấp lãnh đạo, các cấp Hội Đồng Đội về hoạt động Đội ở trường TH và chế độ đãi ngộ với các GV phụ trách Đội. Sự phát triển mạnh mẽ và tiến bộ không ngừng của đời sống xã hội và của công nghệ thông tin. Điều kiện cơ sở vật chất và quỹ tài chính . Sự quan tâm, dẫn dắt, theo dõi sát sao và đồng hành của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh với Đội TNTP HCM ở trường TH. Hiệu quả của công tác xã hội hóa giáo dục kéo theo sự quan tâm và gắn bó chặt chẽ giữa các lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, giữa nhà trường với phụ huynh học sinh và các tổ chức đoàn thể tại địa phương trong công tác giáo dục nhân cánh toàn diện cho HS nói chung và hoạt động Đội TNTP HCM nói riêng. Kết luận chương 1 Tổ chức Đội sẽ thực sự trở thành lực lượng giáo dục trong nhà trường trong các hoạt động giáo dục toàn diện cho học sinh. Đấy cũng chính là mong muốn để hoàn thiện và sự phấn đấu tiếp nối theo một hướng làm, có sức thuyết phục cả về mặt lý luận và thực tiễn. Trong những biến đổi cơ bản hiện nay của Ngành giáo dục về nội dung, chương trình, về cơ cấu tổ chức, quy mô và loại hình trường lớp song có những điều bất biến: đó là những hoạt động giáo dục và các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường – trong đó có tổ chức Đội vẫn còn là một lực lượng giáo dục cần thiết và phát huy được tác dụng của mình trong sự nghiêp giáo dục thế hệ trẻ trở thành những con người phát triển toàn diện. Quản lý hoạt động Đội TNTP HCM ở trường TH là quá trình tác động có mục đích, có định hướng, có tổ chức của chủ thể quản lý đối với các thành tố tham gia quá trình hoạt động của Đội TNTP HCM ở trường TH nhằm giúp cho hoạt động Đội TNTP HCM ở trường TH diễn ra một cách tích cực, thuận lợi và đạt hiệu quả cao, đáp ứng mục tiêu của hoạt động Đội. Nội dung quản lý hoạt động Đội TNTP HCM ở trường TH qua các khâu: lập kế hoạch; tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá.
7. 7 Quá trình quản lý hoạt động Đội TNTP HCM ở trường TH chịu sự ảnh hưởng của nhiều yếu tố khách quan và chủ quan với những tác động tích cực và tiêu cực. Từ đó đòi hỏi nhà quản lý và GV cần phải có sự tổ chức chỉ đạo, tác động kịp thời, hợp lý để phát huy những tác động tích cực và hạn chế tối đa những tác động tiêu cực, từ đó nâng cao chất lượng của hoạt động Đội TNTP HCM ở trường TH. Từ những cơ sở lý luận ở chương 1, sẽ là tiền đề để đề tài tiến hành khảo sát thực trạng quản lý hoạt động Đội TNTP HCM tại trường TH Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Chương 2 THỰC TRẠNG VIỆC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐỘI TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC VĨNH TUY, QUẬN HAI BÀ TRƯNG, HÀ NỘI 2.1. Vài nét về trường Tiểu học Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội * Tóm tắt thành tích năm học 2017 – 2018 - Tập thể lao động xuất sắc cấp TP. - Chi bộ trong sạch vững mạnh - Công đoàn vững mạnh xuất sắc cấp Quận - Giấy khen của Liên đoàn giáo dục Quận - Liên đội mạnh xuất sắc cấp TW. 2.2. Tổ chức khảo sát thực tiễn 2.2.1. Mục tiêu khảo sát thực tiễn Nhằm đánh giá đúng thực trạng của hoạt động quản lý hoạt động Đội TNTP HCM ở trường TH Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. 2.2.2. Nội dung khảo sát Thực trạng nhận thức của CBQL, GV, GV TPT Đội và HS ở trường TH Vĩnh Tuy về Đội TNTP HCM. Thực trạng hoạt động của Đội TNTP HCM ở trường TH Vĩnh Tuy. Thực trạng quản lý hoạt động của Đội TNTP HCM ở trường TH Vĩnh Tuy. 2.2.3. Lựa chọn đối tượng khảo sát - CBQL: 3 (01 Hiệu trưởng, 02 Phó Hiệu trưởng). - GV: 40 - TPT Đội và phó TPT: 06 - HS: 407 (là Đội Viên lớp 4,5 của trường TH Vĩnh Tuy)
8. 8 2.3. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, giáo viên Tổng phụ trách Đội và học sinh về Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở trường Tiểu học Vĩnh Tuy 2.3.1.Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, giáo viên Tổng phụ trách Đội và học sinh về vị trí, vai trò của hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở trường Tiểu học Vĩnh Tuy. Để khảo sát thực trạng nhận thức của của CBQL, GV, GV TPT, phó TPT Đội và HS ở trường TH Vĩnh Tuy về vị trí, vai trò của hoạt động Đội trong nhà trường, đề tài sử dụng câu hỏi 1 (phụ lục 1,2,3) và thu được kết quả như sau: Bảng 2.3 Thực trạng nhận thức của CBQL, GV, GV TPT Đội và HS ở trường TH Vĩnh Tuy về vị trí, vai trò của hoạt động Đội trong nhà trường. Bình Không Số Rất cần thiết Cần thiết Đối tượng thường cần thiết lượng SL % SL % SL % SL % CBQL 03 03 100 0 0 0 0 0 0 GV 40 36 80 9 20 0 0 0 0 TPT, phó TPT 06 06 100 0 0 0 0 0 0 HS 407 368 90,4 19 4,7 20 4,9 0 0 Tổng 456 408 89,5 28 6,1 20 4,4 0 0 89,5% tổng số đối tượng khảo sát cho rằng hoạt động Đội trong nhà trường là rất cần thiết. 6,1 % tổng số đối tượng khảo sát lựa chon mức độ cần thiết. Bên cạnh đó vẫn còn 4,4 % tổng số đối tượng khảo sát cho rằng hoạt động Đội trong nhà trường là bình thường. Cụ thể: 100% CBQL và 100% TPT, phó TPT đều cho rằng hoạt việc hoạt động Đội trong nhà trường có vai trò rất quan trọng. Với đối tượng khảo sát là GV có 80 % GV cho rằng hoạt động Đội TNTP HCM trong nhà trường là rất cần thiết; 20% GV lựa chọn mức độ cần thiết. 90,4% HS cho rằng hoạt động Đội TNTP HCM trong nhà trường là rất cần thiết, 4,7% HS lựa chọn mức độ cần thiết và vẫn có 4,9% HS lựa chọn mức bình thường. 2.3.2.Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, giáo viên Tổng phụ trách Đội và học sinh Đội về mục đích, chức năng, nhiệm vụ của hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở trường Tiểu học Vĩnh Tuy 2.3.2.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, tổng phụ trách, phó tổng phụ trách Đội về mục đích của hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở trường Tiểu học Vĩnh Tuy. Để khảo sát thực trạng nhận thức của CBQL, GV, TPT, phó TPT ở trường TH Vĩnh Tuy về mục đích của Đội TNTP HCM, đề tài sử dụng câu hỏi 2 (phụ lục 1,2) và thu được kết quả như sau:
9. 9 Bảng 2.4. Thực trạng nhận thức của CBQL, GV, TPT, phó TPT ở trường TH Vĩnh Tuy về mục đích của Đội TNTP HCM Đánh giá Mục đích hoạt động của Đội Đối Đồng ý Phân vân Không đồng ý TNTP HCM tượng SL % SL % SL % 1. Giáo dục và rèn luyện Đội CBQL 03 100 0 0 0 0 viên theo5 điều Bác Hồ dạy để GV 40 100 0 0 0 0 trở thành con ngoan, trò giỏi, TPT, phó 06 100 0 0 0 0 Đội viên tốt. TPT 2. Chỉ nhằm mục đích tổ chức CBQL 0 0 0 0 03 100 các hoạt động vui chơi, giải trí GV 2 5 4 10 34 85 cho học sinh. TPT, phó 0 0 0 0 06 100 TPT 3. Giáo dục Đội viên thực hiện CBQL 03 100 0 0 0 0 lý tưởng của Bác Hồ vĩ đại và GV 37 92,5 3 7,5 0 0 của Đảng CSVN, xây dựng và TPT, phó bảo vệ Tổ quốc Việt Nam 6 100 0 0 0 0 TPT XHCN 4. Chỉ nhằm mục đích tuyên CBQL 0 0 0 0 03 100 truyền chính trị và đường lối GV 0 0 0 0 40 100 của Đảng, Nhà nước cho HS. TPT, phó 0 0 0 0 06 100 TPT 100% CBQL và 100% GV TPT có nhận thức đúng đắn về mục đích trước mắt và mục đích lâu dài của hoạt động Đội TNTP HCM trong nhà trường. Mục đích trước mắt là: “Giáo dục và rèn luyện đội viên theo 5 điều Bác Hồ dạy để trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt”. Mục đích lâu dài của hoạt động Đội nhằm: “Giáo dục đội viên thực hiện lý tưởng của Bác Hồ vĩ đại và của Đảng Cộng sản Việt Nam, xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.” 2.3.2.2. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, tổng phụ trách, phó tổng phụ trách Đội về chức năng, nhiệm vụ của hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở trường tiểu học Vĩnh Tuy
10. 10 Bảng 2.5. Thực trạng nhận thức của CBQL, GV, TPT, phó TPT Đội về chức năng, nhiệm vụ của hoạt động Đội TNTP HCM ở trường tiểu học Vĩnh Tuy Đánh giá Đối Không Chức năng, nhiệm của Đội TNTP HCM Đồng ý Phân vân tượng đồng ý SL % SL % SL % Chức năng 1. Chức năng giáo dục: Đội là một lực lượng CBQL 03 100 0 0 0 0 giáo dục quan trọng của XH. Đội cùng với GV 40 100 0 0 0 0 nhà trường và các lực lượng XH, gia đình giáo dục thiếu nhi làm theo 5 điều Bác Hồ TPT, dạy. Đội giáo dục Đội viên theo những nguên 6 100 0 0 0 0 tắc, phương pháp riêng của mình phù hợp với phó TPT đặc điểm lứa tuổi và đặc điểm cá nhân 2. Chức năng tổ chức: Đội tập hợp,thu hút tất CBQL 0 0 0 0 03 100 cả thiếu niên, nhi đồng tham gia các hoạt GV 2 5 4 10 39 85 động do mình tổ chức. Đội tổ chức việc thực hiện điều lệ, nghi thức cho tất cả Đội viên, đấu tranh bảo vệ quyền lợi, nghĩa vụ cho thiếu TPT, nhi. Đội tổ chức cho thiếu nhi cả nước cùng 0 0 0 0 06 100 toàn XH đấu tranh cho sự nghiệp xây dựng và phó TPT bảo vệ Tổ quốc, đấu tranh vì hòa bình và tiến bộ XH. Nhiệm vụ 1. Các tập thể Đội, Đội viên phải phấn đấu và CBQL 03 100 0 0 0 0 rèn luyện theo 5 điều Bác Hồ dạy thiếu niên, GV 37 92,5 3 7,5 0 0 nhi đồng để trở thành con ngoan trò giỏi, bạn TPT, 6 100 0 0 0 0 tốt, công dân tốt của XH. phó TPT 2. Đội TNTP HCM phải có trách nhiệm giúp CBQL 0 0 0 0 03 100 đỡ Đội vên phát triển mọi khả năng học tập, GV 0 0 0 0 40 100 hoạt động vui chơi TPT, 0 0 0 0 06 100 phó TPT 3. Các tập thể Đội TNTP HCM và các Đội CBQL 03 100 0 0 0 0 viên phải thực hiện các quyền và bổn phận của trẻ em đã được nêu trong Công ước của GV Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em, Luật bảo vệ, 39 97,5 01 2,5 0 0 chăm sóc và giáo dục trẻ em. TPT, 06 100 0 0 0 0 phó TPT 100% CBQL và TPT, phó TPT đều nhận thức rõ ràng, chính xác về chức năng và nhiệm vụ của Đội TNTP. Đây là hai đối tượng khảo sát có số lượng ít hơn so với đối tượng khảo sát là GV đồng thời CBQL và GV TPT luôn tiếp cận thường xuyên, sớm nhất và nắm bắt rõ các văn bản chỉ đạo về hoạt động Đội trong nhà trường. Chính vì thế đội ngũ CBQL và TPT, phó TPT sẽ có nhận thức rõ ràng, chính xác về chức năng và nhiệm vụ của Đội TNTP HCM hơn so với đội ngũ GV.
11. 11 2.4. Thực trạng hoạt động của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở trường tiểu học Vĩnh Tuy 2.4.1. Thực trạng năng lực tổ chức hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh của tổng phụ trách, phó tổng phụ trách Đội tại trường tiểu học Vĩnh Tuy theo đánh giá của cán bộ quản lý và giáo viên nhà trường Bảng 2.6. Thực trạng năng lực tổ chức hoạt động Đội TNTP HCM của TPT, phó TPT Đội tại trường TH Vĩnh Tuy theo đánh giá của CBQL và GV nhà trường Mức độ Điểm Thứ Nội dung Trung Tốt Khá Yếu trung bậc bình (4 đ) (3 đ) (1 đ) bình (2 đ) 1. Năng lực định hướng chính trị 26 16 1 0 3,58 2 2. Năng lực thiết kế và tổ chức thực hiện kế 21 18 4 0 3,39 6 hoạch hoạt động thực tiễn 3. Biết tập hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường vào công tác chăm sóc, giáo dục 10 25 8 0 3,04 7 thiếu nhi. 4. Biết lối cuốn tất cả thiếu nhi vào hoạt động đội, thông qua hoạt động để giáo dục thiếu 25 16 2 0 3,52 4 nhi. 5. Hiểu biết sâu sắc về tổ chức Đội TNTP.HCM và lý luận phương pháp công 28 14 1 0 3,62 1 tác Đội. 6. Có năng lực chuyên môn ở các lĩnh vực KH tự nhiên, xã hội và nhân văn, tin học, 24 15 4 0 3,46 5 môi trường 7. Biết sử dụng nhiều trang thiết bị trong học tập và hoạt động Đội, các phương tiện nghe nhìn, biết khai thác thông tin trên mạng 26 14 3 0 3,53 3 Internet phục vụ cho công tác giáo dục thiếu nhi. Qua các số liệu thể hiện ở bảng 2.7, có thể thấy tất cả năng lực nghiệp vụ của TPT, phó TPT đều được CBQL và GV nhà trường đánh giá ở mức độ từ khá – tốt (điểm trung bình giao động từ 3,04 – 3,62). 2.4.2. Thực trạng về mức độ tích cực tham gia các hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh của học sinh tại trường tiểu học Vĩnh Tuy Để khảo sát thực trạng về mức độ tích cực tham gia các hoạt động Đội TNTP HCM của HS tại trường TH Vĩnh Tuy, đề tài sử dụng câu hỏi số 3 (phụ lục 3) dành cho HS và thu được kết quả như sau:
12. 12 Bảng 2.7. Thực trạng về mức độ tích cực tham gia các hoạt động Đội TNTP HCM của HS tại trường TH Vĩnh Tuy Không Đối Số Tích cực Bình thường Ít tham gia tham gia tượng lượng SL % SL % SL % SL % HS 407 308 75,7 94 23,1 5 1,2 0 0 Qua bảng số liệu trên có thể thấy 100% HS là Đội viên của nhà trường được khảo sát đã tham gia vào các hoạt động của Đội TNTP HCM. (0% HS không tham gia). Bên cạnh đó, mức độ tích cực tham gia các hoạt động Đội của HS chưa thực sự cao. 2.5. Thực trạng quản lý hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở trường tiểu học Vĩnh Tuy Trước khi đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt động Đội tại trường TH Vĩnh Tuy, tôi tiến hành khảo sát nhận thức của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên chủ nhiệm, giáo viên TPT, phó TPT về tầm quan trọng, sự cần thiết của công tác quản lý hoạt động Đội tại nhà trường, kết quả thu được như sau: Bảng 2.8. Mức độ nhận thức của CBQL, GV, TPT, phó TPT về tầm quan trọng của công tác quản lý hoạt động Đội Mức độ 3 2 1 0 CBQL, GV, TPT, phó TPT 12 18 10 9 (SL, tỷ lệ %) (24,5) (36,7) (20,4) (18,4) (Rất quan trọng: 3 điểm; Quan trọng: 2 điểm; Ít quan trọng: 1 điểm; Không quan trọng: 0 điểm) Qua khảo sát, tôi nhận thấy: 61,2% ý kiến được hỏi cho rằng việc quản lý hoạt động Đội hiện nay là quan trọng và rất quan trọng, đây là điều kiện cần thiết để góp phần cải thiện và nâng cao chất lượng hoạt động Đội trong nhà trường. 2.5.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch hoạt động của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh Bảng 2.9. Kết quả khảo sát việc xây dựng kế hoạch hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh Rất tốt Tốt Chưa tốt TT Nội dung đánh giá SL % SL % SL % 1 14 28,6 27 55,1 8 16,3 Xây dựng kế hoạch hoạt động theo chủ đề Xây dựng kế hoạch tổ chức các sự kiện 2 08 16,3 30 61,2 11 22,5 thường xuyên 3 Xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá 08 16,3 31 63,3 10 20,4 4 Xây dựng kế hoạch phối hợp. 06 12,2 28 57,1 15 30,7
13. 13 Công tác lập kế hoạch hoạt động Đội TNTP HCM của nhà trường thực hiện khá tốt, đảm bảo đầy đủ các yêu cầu của việc xây dựng kế hoạch. 2.5.2. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh Bảng 2.10. Kết quả khảo sát việc tổ chức thực hiện hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh Rất tốt Tốt Chưa tốt TT Nội dung đánh giá SL % SL % SL % 1 Phân công công việc 16 32,7 30 61,2 3 6,1 2 Tìm kiếm nguồn lực 11 22,4 30 61,2 8 16,4 3 Điều phối hoạt động 07 14,3 31 63,3 11 22,4 Qua tổng hợp kết quả khảo sát về thực trạng tổ chức hoạt động Đội TNTP HCM cho thấy: 93,9% ý kiến của các CBQL, GV,TPT, phó TPT được hỏi đều đánh giá cao về kết quả thực hiện nội dung phân công công việc (trong đó 32,7% đánh giá ở mức độ rất tốt; 61,2% đánh giá ở mức độ tốt), còn 6,1% ý kiến cho rằng công tác này chưa được thực hiện tốt. 2.5.3. Thực trạng Chỉ đạo các hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh Bảng 2.11. Kết quả khảo sát việc Chỉ đạo các hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh Rất tốt Tốt Chưa tốt TT Nội dung đánh giá SL % SL % SL % 1 Chỉ đạo chung 14 28,6 27 55,1 8 16,3 2 Chỉ đạo các sự kiện cụ thể 15 30,6 32 65,3 2 4,1 3 Điều chỉnh các hoạt động 09 18,4 28 57,1 12 24,5 Với thực trạng công tác chỉ đạo hoạt động như vậy, cán bộ quản lý của nhà trường cần quyết liệt hơn, sâu sát hơn nữa để hoạt động Đội không những là cần thiết hoạt động này phải trở thành yêu cầu, nhu cầu trong CBQL, GVCN và đặc biệt đối với TPT và phó TPT. 2.5.4. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh Bảng 2.12. Kết quả khảo sát việc kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh Rất tốt Tốt Chưa tốt TT Nội dung đánh giá SL % SL % SL % Xác định các tiêu chí kiểm tra, đánh 1 14 28,6 27 55,1 8 16,3 giá 2 Xác định mục tiêu kiểm tra, đánh giá 08 16,3 30 61,2 11 22,5 3 Thực hiện việc kiểm tra, đánh giá 4 8,2 25 50,1 20 40,7
14. 14 Qua khảo sát về thực trạng công tác quản lý việc kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động Đội cho thấy việc Xác định các tiêu chí kiểm tra, đánh giá cũng như việc Xác định mục tiêu kiểm tra, đánh giá được đánh giá cao, chỉ có việc Thực hiện việc kiểm tra, đánh giá còn chưa tốt. 2.6. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở trường tiểu học Vĩnh Tuy. Để tìm hiểu việc ảnh hưởng của những yếu tố tới hiệu quả quản lý hoạt động Đội TNTP HCM của nhà trường, chúng tôi đã tiến hành điều tra 49 CBQL và GV kết hợp với phỏng vấn và đánh giá khách quan của tác giả nghiên cứu, tổng hợp kết quả khảo sát cụ thể như sau: Bảng 2.13. Tổng hợp kết quả khảo sát về mức độ ảnh hưởng của một số yếu tố đến hiệu quả quản lý hoạt động Đội TNTP HCM MỨC ĐỘ ẢNH HƯỞNG Trung Xếp TT Các yếu tố ảnh hưởng 1 2 3 bình hạng ( %) (%) (%) 5 22 22 1 Đặc điểm kinh tế, xã hội của địa phương 1,65 7 (10,2) (44,9) (44,9) Nhưng chủ trương, chính sách của Đảng, 8 23 18 2 1,79 6 Nhà nước và của ngành về công tác Đội (16,3) (46,9) (36,8) 13 27 9 3 Nội dung công tác Đội TNTP HCM 2,08 4 (26,5) (55,1) (18,4) Nhận thức của CBQL, GV, TPT, phó TPT 19 17 13 4 2,12 3 về hoạt động Đội (34,7) (34,7) (30,6) 19 21 9 5 Năng lực của giáo viên TPT, phó TPT. 2,2 1 (38,8) (42,8) (16,5) 17 22 10 6 Vai trò của CBQL trong nhà trường. 2,14 2 (34,7) (44,9) (20,4) 15 23 11 7 Vai trò của Quận Đoàn, Thành Đoàn. 2,08 4 (32,6) (46,9) (20,4) (Mức độ 1: Nhiều - 3 điểm; Mức độ 2: Bình thường - 2 điểm; Mức độ 3: Ít - 1 điểm) - Bảy yếu tố đều được đánh giá có ảnh hưởng (ở những mức độ khác nhau) đối với hiệu quả công tác quản lý. - Nhóm các yếu tố được đánh giá có mức độ ảnh hưởng nhiều tới công tác quản lý bao gồm: + Yếu tố "Năng lực của giáo viên TPT, phó TPT": được đánh giá cao nhất với điểm trung bình là 2,2/3,0. Điều đó chứng tỏ rằng vấn đề năng lực của TPT, phó TPT có ảnh hưởng rất lớn đến quản lý hoạt động Đội. Để hoạt động Đội có hiệu quả, theo đó nhà quản lý cần để giáo viên TPT, phó TPT được tập huấn, bồi dưỡng để nâng trình độ năng lực. + Yếu tố "Vai trò của của CBQL trong nhà trường" mà cụ thể ở đây là Phó Hiệu trưởng – người trực tiếp phụ trách mảng hoạt động Đội và quản lý giáo viên TPT, phó TPT - được đánh giá ở mức độ có ảnh hưởng nhiều thứ 2,
15. 15 với điểm trung bình là 2,14 chứng tỏ vai trò, vị trí quan trọng của phó hiệu trưởng nhà trường , bên cạnh việc quản lý, chỉ đạo chuyên môn, các mảng công tác khác, phó hiệu trưởng còn có vai trò to lớn trong lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý hoạt động Đội của nhà trường. + Yếu tố "Nhận thức của CBQL, GV, TPT, phó TPT về hoạt động Đội" được đánh giá mức độ ảnh hưởng đứng thứ 3 với điểm trung bình là 2,12/3,0 chứng tỏ rằng kết quả hoạt động Đội cũng như công tác quản lý chịu ảnh hưởng rõ nét từ nhận thức của CBQL, GV TPT, phó TPT. Chỉ khi lực lượng này có nhận thức rõ, đầy đủ, chính xác thì hoạt động Đội mới có hiệu quả. Do đó, trong hoạt động Đội d và quản lý hoạt động Đội, vấn đề làm sao nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, TPT, phó TPT về công tác này luôn là một nội dung quan trọng, cấp bách - Hai yếu tố được đánh giá mức độ ảnh hưởng thấp nhất tới hiệu quả quản lý đánh giá chính là "Đặc điểm kinh tế, xã hội của địa phương" xếp vị trí thứ 7 với điểm trung bình là 1,65/3,0 và yếu tố "Nhưng chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và của ngành về công tác Đội" xếp vị trí thứ 6 với điểm trung bình là 1,79/3,0 chứng tỏ: tác động từ các yếu tố khách quan về phía ngoại cảnh là có tuy nhiên không lớn bằng các yếu tố từ chính các đối tượng trực tiếp tham gia vào hoạt động Đội. Tuy vậy, các yếu tố khách quan này cũng cần các nhà quản lý quan tâm, và hoạt động Đội cũng cần được gắn chặt, không tách rời với xu thế phát triển của xã hội hiện đại. - Hai yếu tố còn lại là yếu tố " Nội dung công tác Đội TNTP HCM " và yếu tố "Vai trò của Quận Đoàn, Thành Đoàn" cũng có những ảnh hướng, tác động nhất định đối với công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng, được đánh giá mức độ ảnh hưởng trên trung bình khá với giá trị trung bình là 2,08. Với những đánh giá như vậy, về ảnh hưởng của các yếu tố tuy không lớn, nhưng cũng không phải không ảnh hưởng, hai yếu tố này chính là những công cụ quản lý và là chủ thể quản lý quan trọng trong hoạt động Đội. 2.7. Đánh giá chung về thực trạng 2.6.1 Mặt mạnh: - Đa số CBQL, GV và TPT, phó TPT đã nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của hoạt động Đội trong trường TH. - Đa số TPT, Phó TPT đều được trang bị các năng lực, phẩm chất nghiệp vụ Đội. - Các nội dung hoạt động Đội đã được thực hiện thường xuyên trong nhà trường. - Các phương pháp hoạt động Đội được sử dụng khá phong phú và linh hoạt. - Nhà trường đã huy động được các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường tham gia vào hoạt động Đội trong nhà trường.
16. 16 2.6.2. Hạn chế - Một số GVCN (phụ trách Chi) và HS còn chưa nhận thức đầy đủ, chính xác về tầm quan trọng, vai trò của hoạt động Đội trong trường TH. - GV TPT đội còn hạn chế trong việc huy động các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường tham gia vào hoạt động Đội. - Công tác lập kế hoạch còn chưa cụ thể, chi tiết, chưa có kế hoạch “dài hơi” . - Các lực lượng tham gia hoạt động Đội trong nhà trường đôi khi còn thiếu sự đồng bộ trong phối hợp. - Công tác kiểm tra, đánh giá còn chưa thực hiện thường xuyên và chưa cụ thể. - Công tác thi đua, khen thưởng chưa thường xuyên, kịp thời. 2.6.3. Nguyên nhân - Hoạt động Đội TNTP HCM ở trường TH Vĩnh Tuy đã nhận được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường, Phòng GD&ĐT và Hội đồng đội các cấp. - GV TPT là chuyên trách nên năng lực, kĩ năng tổ chức các hoạt động Đội tương đối tốt. - Đối với phụ huynh hoc sinh mặc dù trong thời gian gần đây nhận thức về việc chăm lo, đầu tư cho con cái học hành đã dần được cải thiện. Nhưng việc quan tâm này chủ yếu là đầu tư cho con về điều kiện học tập, còn việc dành thời gian quan tâm để giáo dục nhân cách cho con em mình chưa nhiều, do cha mẹ còn bận mưu sinh cho cuộc sống. Kết luận chương 2. Qua khảo sát ý kiến của CBQL, GV, TPT, phó TPT và HS của trường TH Vĩnh Tuy có thể rút ra các kết luận về thực trạng công tác quản lý hoạt động Đội tại nhà trường: Đa số CBQL, GV, TPT, phó TPT và HS trong trường đã có nhận thức đúng đắn, rõ ràng, tích cực về vai trò, tầm quan trọng, chức năng, nhiệm vụ của hoạt động Đội TNTP HCM. Nhà trường đã thực hiện đầy đủ các nội dung hoạt động Đội trong khuôn khổ nhà trường với nhiều hình thức khác nhau nhưng mức độ thường xuyên chưa cao. Các lực lượng trong nhà trường đã tham gia vào hoạt động Đội với mức độ tích cực chưa đồng đều, sự phối hợp chưa chặt chẽ. Công tác quản lý hoạt động Đội trong nhà trường còn nhiều hạn chế về công tác lập kế hoạch và kiểm tra đánh giá hoạt động Đội. Để khắc phục tình trạng này đòi hỏi cán bộ làm công tác quản lý phải tìm tòi, nghiên cứu tìm ra những biện pháp nhằm năng cao chất lượng hoạt động Đội trong nhà trường. Tất cả thực trạng trên là cơ sở thực tiễn để tôi đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động Đội ở trường TH Vĩnh Tuy.
17. 17 Chương 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CÔNG TÁC ĐỘI CHO HỌC SINH TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC VĨNH TUY 3.1. Nguyên tắc xây dựng các biện pháp 3.1.1. Đảm bảo tính mục đích 3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn 3.1.3. Đảm bảo tính hệ thống 3.1.4. Đảm bảo tính khả thi 3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh trong trường tiểu học Vĩnh Tuy 3.2.1.Giáo dục nhận thức đúng đắn về chức năng, nhiệm vụ, vai trò của tổ chức Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh 3.2.1.1. Mục tiêu biện pháp Nhận thức là một trong ba mặt cơ bản của tâm lý con người (nhận thức, tình cảm và hành động). Nó có quan hệ chặt chẽ với hai mặt kia. Nếu có nhận thức đúng đắn thì sẽ có hành động đúng, có thái độ tích cực và ngược lại. Vì thế để nâng cao chất lượng của hoạt động Đội trong trường TH thì trước hết cần phải nâng cao nhận thức của đội ngũ CBQL, GVCN, TPT, phó TPT và HS trong nhà trường về tầm quan trọng của hoạt động Đội. Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong nhà trường như: Ban giám hiệu, Đoàn Thanh niên, GV chủ nhiệm, GV bộ môn, GV TPT, HS cần phải coi hoạt động Đội là vô cùng quan trọng, cần thiết và là trách nhiệm chung không thể thiếu của các thành viên trong nhà trường. Từ đó, tạo được sự thống nhất và đồng bộ trong hoạt động Đội tại nhà trường. 3.2.1.2. Nội dung và cách thức thực hiện Đối với Ban giám hiệu nhà trường: cần phải có nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của hoạt động Đội trong trường và cần phổ biến, quán triệt đến các lực lượng giáo dục trong nhà trường về ý thức trách nhiệm chung của mỗi cá nhân, tập thể đối với hoạt động Đội . Hoạt động Đội trong nhà trường là một nhiệm vụ mang tính lâu dài, tính chiến lược trong mục tiêu giáo dục nói chung của nhà trường vì thế cần có sự thống nhất trong nhận thức, tý tưởng của các lực lượng giáo dục trong nhà trường và đặc biệt là bộ phận lập kế hoạch, chỉ đạo, giám sát như ban giám hiệu nhà trường. Đội ngũ CBQL nhà trường cần nắm rõ các chủ trương, chính sách của Đảng, các vãn bản quy định của các cấp quản lý giáo dục và Hội Đồng Đội các cấp. Đối với Đoàn Thanh Niên Cộng Sản HCM trong nhà trường: Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phụ trách Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, hướng dẫn thiếu nhi làm theo 5 điều Bác Hồ dạy và phấn đấu trở thành đoàn viên Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, người công dân tốt của đất
18. 18 nước. Chính vì thế, Đoàn TNCS HCM phải là lực lượng có nhận thức đúng đắn, rõ nhét nhất về vai trò của Đội trong sự nghiệp giáo dục và chính trị. Đối với TPT, phó TPT công tác Đội: Trong nhà trường, TPT, phó TPT vừa là cán bộ, vừa là nhà giáo dục, vừa là người bạn thân thiết của các em. TPT,phó TPT có vai trò và nhiệm vụ vô cùng quan trọng trong hoạt động Đội, chính vì thế bản thân TPT, phó TPT phải là người có nhận thức chính xác và tích cực nhất về vai trò, chức năng, nhiệm và tầm quan trọng của hoạt động Đội trong nhà trường. Đối với GV chủ nhiệm: GV chủ nhiệm là người phụ trách trực tiếp một Chi đội, là người triển khai, phổ biến các nội dung giáo dục của hoạt động Đội đến từng Phân đội, từng Đội viên. Đó là một lực lượng nòng cốt cần phải phát huy hết trí tuệ, tài năng. Bởi đó là cầu nối giữa việc lập kế hoạch và triển khai kế hoạch. Vì thế, GVCN phải được nâng cao nhận thức về vai trò, chức năng, nhiệm vụ của hoạt động Đội trong nhà trường. Để mỗi GVCN thấy được rằng HS của mình không chỉ biết tính toán, viết văn mà chính nhờ các hoạt động Đội đó mà GVCN sẽ làm tốt hơn công tác chủ nhiệm lớp của mình, để mỗi HS có cơ hội hoàn thiện bản thân – phát triển nhân cách một cách toàn diện. Đối với GV bộ môn (GV Âm nhạc, GV Mĩ thuật, GV Thể dục, GV Tiếng anh): GV bộ môn không chỉ có nhiệm vụ dạy học mà trong mỗi nhà trường họ còn làm các hoạt động phong trào. Bởi vậy, trách nhiệm của GV bộ môn còn là việc giáo dục học sinh thông qua việc dạy tích hợp trong mỗi tiết dạy của mình; thông quacác hoạt động ngoài giờ lên lớp giúp HS hình thành và phát triển nhân cách một cách toàn diện. Chính vì thế cần nâng cao nhận thức, vai trò của mỗi GV bộ môn trong công tác hoạt động Đội tại nhà trường, để họ hiểu rằng đó là công việc, trách nhiệm của các thầy cô – chứ không phải của TPT hay phó TPT. Đối với Đội viên: Đội viên là đối tượng giáo dục của các hoạt động Đội trong nhà trường, Vì thế cần tuyên truyền, phổ biến đến Đội viên tầm quan trọng của việc rèn luyện đạo đức, lối sống lành mạnh, những phẩm chất, những tình cảm tốt đẹp thông qua các hoạt động Đội chứ không chỉ chú trọng mỗi việc học tập. 3.2.1.3. Điều kiện để thực hiện biện pháp - Đội ngũ CBQL, Ban giám hiệu nhà trường, Ban chỉ huy Liên Đội cần có nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của hoạt động Đội trong nhà trường. - Phải thường xuyên chỉ đạo và quyết tâm cao, cũng như sự kiên trì, nghiêm túc thực hiện từ Ban giám hiệu, các cấp quản lý và cán bộ giáo viên trong nhà trường. - Phải có quỹ thời gian phù hợp cho các hoạt động chính khóa và ngoại khóa. 3.2.2. Tổ chức bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ tổng phụ trách, phó tổng phụ trách 3.2.2.1. Mục tiêu biện pháp Đội ngũ GV TPT và phó TPT Đội là “linh hồn”, là lực lượng nòng cốt của hoạt động Đội trong nhà trường. Hoạt động Đội trong nhà trường mạnh hay
19. 19 yếu, tốt hay xấu một phần quan trọng phụ thuộc vào phẩm chất, năng lực của người GV TPT và phó TPT. Vì thế việc Đẩy mạnh công tác bồi dưỡng, nâng cao năng lực, kĩ năng nghiệp vụ tổ chức hoạt động Đội cho đội ngũ GV TPT, phó TPT là một việc làm rất cần thiết góp phần nâng cao chất lượng nhân lực của hoạt động Đội. 3.2.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện. Đây chính là xây dựng yếu tố con người: gồm người chỉ đạo và người thực hiện. Nếu cùng một người chỉ đạo: người thực hiện - các em đội viên hiểu nhanh, thực hiện tốt và hoàn thành chất lượng các nội dung thì phong trào Đội phát triển vững mạnh. Những người thực hiện chậm, hiệu quả thấp thì phong trào hoạt động Đội khó thành công, khó phát triển. Nếu cùng một người thực hiện tốt: mà người chỉ đạo không hiệu quả thì hoạt động Đội cũng không thể thành công. Cho nên, yếu tố con người là quan trọng, mang tính then chốt. Thường xuyên tổ chức các hội thi, các hoạt động trao đổi kinh nghiệm, sáng kiến, mô hình trong công tác phụ trách cũng như hoạt động Đội. Chú trọng đến việc bồi dưỡng, rèn luyện kỹ năng, nghiệp vụ công tác thiếu nhi cho đội ngũ cán bộ phụ trách Đội, đây chính là giải pháp quan trọng quyết định đến chất lượng hoạt động đội trong và ngoài nhà trường. 3.2.2.3. Điều kiện để thực hiện biện pháp - Cần sự quan tâm, tạo điều kiện của Ban giám hiệu nhà trường, Ban chấp hành Đoàn Trường, tạo điều kiện cắt cử để GV TPT, phó TPT có cơ hội tham gia các hoạt động bồi dưỡng năng lực nghiệp vụ. - Cần có sự phối hợp giữa Phòng giáo dục, Hội Đồng Đội thành phố, Hội đồng Đội quận để có các chương trình bồi dưỡng, thi đua cho GV TPT. - Mỗi một GV TPT cần có ý thức tích cực tham gia hoạt động bồi dưỡng và tự bồi dưỡng. 3.2.3. Đa dạng các nội dung và hình thức hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh trong nhà trường 3.2.3.1. Mục tiêu biện pháp Mục tiêu của hoạt động Đội trong nhà trường cũng nằm trong mục tiêu chung hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho HS; là một tổ chức gần gũi, phù hợp với trẻ em trong nhà trường nên hoạt động Đội trong nhà trường luôn được xác định là một lực lượng giáo dục quan trọng. 3.2.3.2. Nội dung và cách thức thực hiện Phát động mạnh mẽ các phong trào viết sáng kiến, kinh nghiệm hoạt động Đội trong trường học, trong các cán bộ Phụ trách Đội, đối với tất cả GVCN chứ không cứ chỉ với GV là TPT hay phó TPT bởi mỗi GVCN là một phụ trách Chi. Tập trung tổ chức các hoạt động tập thể mang tính xã hội hữu ích theo các hoạt động trọng điểm hàng năm. Ngoài việc thực hiện theo đúng kế hoạch xây dựng của Liên đội dựa trên kế hoạch của quận Đoàn và tình hình thực tế của Liên đội thì Liên đội cũng cần có những hoạt động sáng tạo, luôn làm mới mình
20. 20 để nhằm mục đích thu hút các em. Lấy các hoạt động vui chơi, lao động, thi đấu TDTT, hoạt động xã hội là phương pháp giáo dục của Đội. 3.2.3.3. Điều kiện để thực hiện biện pháp - GV TPT có năng lực, kĩ năng nghiệp vụ công tác Đội tốt, có khả năng tạo hứng thú, thu hút học sinh tham gia vào các hoạt động Đội trong nhà trường. - Các lực lượng giáo dục trong nhà trường tích cực tham gia vào các hoạt động Đội - Học sinh có ý thức tự giác, tích cực tham gia các hoạt động Đội trong nhà trường. 3.2.4. Nâng cao công tác phối hợp giữa các lực lượng giáo dục và Hội đồng Đội các cấp 3.2.4.1. Mục tiêu biện pháp Đẩy mạnh công tác phối hợp giữa các lực lượng giáo dục và Hội đồng Đội các cấp nhằm mục đích tạo sự thống nhất, đồng bộ trong công tác tham mưu và chỉ đạo hoạt động Đội để đạt hiệu quả cao. 3.2.4.2. Nội dung và cách thức thực hiện Nhiệm vụ này, người lãnh đạo có tầm quan trọng đặc biệt. Trong hoạt động Đội, không chỉ cần có người lãnh đạo ở vị trí cao nhất mà cần ở mọi cấp độ, để đưa kế hoạch, tầm nhìn vào thực tiễn hoạt động.Công tác quản lý, tổ chức tốt là một trong những nhân tố quan trọng để hoạt động Đội ngày càng thực hiện một cách tối ưu. Trước những thay đổi theo chiều hướng và áp lực của nền kinh tế hiện nay. Đổi mới phương thức hoạt động, Nhưng đổi mới từ đâu? Đổi mới như thế nào? Đổi mới phải từ thực tiễn, từ những vấn đề nảy sinh và búc xúc từ thực tiễn, từ cơ sở. Khi thực hiện phải phân công rõ trách nhiệm, triển khai quyết liệt, đi đôi với kiểm tra, động viên và giám sát. Cần có sự phối hợp thống nhất giữa cấp quản lý giáo dục (Phòng giáo dục, Sở giáo dục) và Hội đồng Đội cấp thành phố, Hội đồng Đội cấp Quận để có sự đồng thuận, thống nhất và hỗ trợ lẫn nhau trong công tác chỉ đạo, theo dõi và kiểm tra đánh giá hoạt động Đội tại nhà trường. 3.2.4.3. Điều kiện để thực hiện biện pháp - Các cấp quản lý giáo dục và Hội đồng Đội các cấp cần có sự quan tâm, theo dõi sát sao đến hoạt động Đội của các nhà trường trên địa bàn thành phố, địa bàn quận. - Ban giám hiệu nhà trường và GV TPT, phó TPT cần phản ánh kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động Đội tại trường. 3.2.5. Đổi mới kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm trong hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh 3.2.5.1. Mục tiêu biện pháp Việc thực hiện biện pháp nhằm mục tiêu xây dựng được các tiêu chí đánh giá thi đua khen thưởng - kỷ luật từ đầu năm học.
21. 21 3.2.5.2. Nội dung và cách thức tiến hành biện pháp Trước hết GV TPT cùng với Ban giám hiệu nhà trường cần xây dựng kế hoạch kiểm tra, hệ thống các tiêu chí, cách thức và hình thức kiểm tra, đánh giá. Hệ thống các tiêu chí cần bám sát vào nội dung hoạt động Đội, hình thức hoạt động Đội và ý thức tham gia hoạt động Đội của HS. Đồng thời đưa ra các mức đánh giá, các thang điểm phù hợp để thuận lợi cho công tác kiểm tra, đánh giá. 3.2.5.3. Điều kiện để thực hiện biện pháp Xây dựng được các tiêu chí đánh giá thi đua, khen thưởng, kỷ luật đối với những cá nhân và tập thể một cách cụ thể rõ ràng, đầy đủ để quản lý ngay từ đầu năm. Các tiêu chí đó được công khai, dân chủ, bàn bạc, thảo luận, đóng góp ý kiến. Kịp thời phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế và thực hiện hiệu quả vai trò tư vấn của kiểm tra, đánh giá qua từng đợt thi đua. 3.3. Mối liên hệ giữa các biện pháp Các biện pháp này chỉ đem lại hiệu quả cao khi chúng được tiến hành đồng bộ, thống nhất và thực hiện thường xuyên. 3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất 3.4.1. Các bước khảo nghiệm 3.4.2. Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp Qua việc thu thập và xử lý số liệu thu được từ phiếu khảo sát, tôi thu được kết quả như sau: Bảng 3.1: Mức độ cấp thiết của các biện pháp quản lý đã đề xuất Mức độ cấp thiết Điểm Rất Cần Không Thứ Biện pháp trung cần thiết thiết cần thiết bậc bình (3 đ) (2 đ) (1 đ) 1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ CBQL, TPT, phó TPT, GV (GV chủ nhiệm, GV bộ môn) và HS về tầm quan 39 10 0 2,79 1 trọng của hoạt động Đội TNTP HCM trong nhà trường 2. Tổ chức bồi dưỡng, nâng cao năng lực 34 15 0 2.69 2 cho đội ngũ GV TPT 3. Đa dạng các nội dung và hình thức hoạt 25 24 0 2,51 4 động Đội TNTP HCM trong nhà trường 4. Tăng cường phối hợp giữa các lực 30 19 0 2,61 3 lượng giáo dục và Hội đồng Đội các cấp 5. Đổi mới kiểm tra, đánh giá , rút kinh 22 27 0 2,44 5 nghiệm trong hoạt động Đội TNTP HCM tại Trường TH Trung bình chung 2,60
22. 22 Bảng 3.2: Mức độ khả thi của các biện pháp quản lý đã đề xuất Mức độ khả thi Điểm Rất Khả Không Thứ Biện pháp trung khả thi thi khả thi bậc bình (3 đ) (2 đ) (1 đ) 1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ CBQL, TPT, phó TPT, GV (GV chủ nhiệm, GV bộ môn) và HS về tầm quan 43 6 0 2,87 1 trọng của hoạt động Đội TNTP HCM trong nhà trường 2. Tổ chức bồi dưỡng, nâng cao năng lực 35 14 0 2,71 2 cho đội ngũ GV TPT, phó TPT 3. Đa dạng các nội dung và hình thức hoạt 31 16 2 2,59 3 động Đội TNTP HCM trong nhà trường 4. Tăng cường phối hợp giữa các lực 26 20 3 2,46 5 lượng giáo dục và Hội đồng Đội các cấp 5. Đổi mới kiểm tra, đánh giá , rút kinh 29 19 1 2,57 4 nghiệm trong hoạt động Đội TNTP HCM Trung bình chung 2,64 Nhận xét: Thông qua những số liệu thể hiện ở bảng 3.1 và 3.2 có thể thấy các biện pháp do chúng tôi đề xuất đều nhận được đánh giá về mức độ cần thiết và mức độ khả thi khá cao.Với điểm trung bình chung về mức độ cần thiết là 2,60 và điểm trung bình chung về mức độ khả thi là 2,64. Kết luận chương 3 Dựa trên bốn nguyên tắc là: Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa; Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn; Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ và Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi, chúng tôi đề xuất năm biện pháp quản lý hoạt động Đội TNTP HCM tại trường TH Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội, đó là: - Nâng cao nhận thức cho đội ngũ CBQL, TPT, phó TPT, GV (GV chủ nhiệm, GV bộ môn) và HS về tầm quan trọng của hoạt động Đội TNTP HCM trong nhà trường. - Tổ chức bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ GV TPT, phó TPT. - Đa dạng các nội dung và hình thức hoạt động Đội TNTP HCM trong nhà trường. - Tăng cường phối hợp giữa các lực lượng giáo dục và Hội đồng Đội các cấp.
23. 23 - Đổi mới kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm trong hoạt động Đội TNTP HCM . Ở mỗi biện pháp đều được xác định rõ mục tiêu, nội dung và cách tiến hành cũng như điều kiện thực hiện. Kết quả khảo nghiệm bước đầu đã cho thấy các biện pháp đều có tính cần thiết và khả thi khá cao. Trong đó biện pháp:“Nâng cao nhận thức cho đội ngũ CBQL, TPT, phó TPT, GV (GV chủ nhiệm, GV bộ môn) và HS về tầm quan trọng của hoạt động Đội TNTP HCM trong nhà trườnglà có tính cần thiết và khả thi cao nhất. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1. Kết luận Từ kết quả nghiên cứu đề tài đã được trình bày ở trên, cụ thể cúng tôi đã phân tích rõ những khái niệm cơ bản về công tác quản lý Đội TNTP HCM, chỉ ra vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, tính chất của hoạt động Đội TNTP HCM. Trên cơ sở nghiên cứu về lý luận, đề tài đã khảo sát và đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt động Đội TNTP HCM tại trường TH Vĩnh Tuy. Qua đó thấy được rằng CBQL và đội ngũ GV đều có nhận thức đúng đắn, tích cực về tầm quan trọng, mục tiêu, chức năng, nhiệm vụ của hoạt động Đội TNTP HCM. Xong bên cạnh đó vẫn còn một số giáo viên nhận thức chưa được rõ ràng, cụ thể và tích cực. Các nội dung hoạt động của Đội đã được tổ chức, triển khai nhưng chưa thường xuyên, liên tục dẫn đến hiệu quả chưa cao. Từ việc nghiên cứu lý luận và thực tiễn công tác quản lý hoạt động Đội tại nhà trường và để nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác quản lý hoạt động Đội TNTP HCM tại nhà trường, đề tài đã đề xuất 5 biện pháp quản lý. Bằng việc xin ý kiến của các chuyên gia, chúng tôi đã tiến hành khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp. Kết quả cho thấy: Các biện pháp quản lý đề xuất trên đều có tính cần thiết và khả thi cao. Để đạt được kết quả cao trong quản lý công tác Đội TNTP HCM ở trường Tiểu học thì người quản lý cần phải thực sự quan tâm đến công tác này. Bởi Đội TNTP HCM là một lực lượng giáo dục quan trọng, không thể thiếu trong nhà trường.Muốn phát huy hiệu quả đòi hỏi CBQL khi chỉ đạo thực hiện các biện pháp phải phối hợp thực hiện đồng bộ, thường xuyên, vận dụng một cách khéo léo, sáng tạo vào thực tế nhà trường, tạo thêm điều kiện, điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp, huy động được sức mạnh của tập thể CB, GV, NV trong trường. 2. Kiến nghị 2.1. Đối với Phòng giáo dục và quận Đoàn Phòng giáo dục và quận Đoàn nhất là Hội đồng Đội Quận cần phối hợp chặt chẽ với nhau. Thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho TPT, phó TPT Đội trong nhà trường vào các dịp nghỉ hè để không ảnh hưởng đến công việc trong năm học. Thường xuyên tổ chức các phong trào thi đua giữa các Liên đội.
24. 24 Thường xuyên tổ chức các hoạt động phong trào cho Đội viên, tạo sân chơi lành mạnh, tích cực cho Đội viên như “Sân chơi cuối tuần” là một điển hình (do Thành đoàn phát động) 2.2. Đối với Liên đội Tiểu học Vĩnh Tuy Ngay từ đầu năm học, nhà trường cần đưa mục tiêu, kế hoạch hoạt động Đội trong nhà trường vào mục tiêu, kế hoạch hoạt động chung của toàn trường và phổ biến rộng rãi đến các thành viên trong trường. - Nêu rõ vai trò, nhiệm vụ của từng thành viên trong nhà trường đối với công tác hoạt động Đội và yêu cầu các thành viên trong trường tích cực tham gia các hoạt động Đội. - Tạo điều kiện thuận lợi nhất để các GV TPT, phó TPT có thể tham gia các hoạt động bồi dưỡng và tự bồi dưỡng năng lực, kĩ năng nghiệp vụ công tác Đội. - Xây dựng quy chế khen thưởng, trách phạt cụ thể, rõ ràng đối với các thành viên trong trường khi tham gia hoạt động Đội./.