›

Khóa luận Công tác phục vụ người dùng tin tại Trung tâm Thông tin - Thư viện Trường Đại học Lao động Xã hội với yêu cầu đào tạo theo phương thức tín chỉ

pdf 78 trang thiennha21 15/04/2022 3280
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Khóa luận Công tác phục vụ người dùng tin tại Trung tâm Thông tin - Thư viện Trường Đại học Lao động Xã hội với yêu cầu đào tạo theo phương thức tín chỉ", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfkhoa_luan_cong_tac_phuc_vu_nguoi_dung_tin_tai_trung_tam_thon.pdf

Nội dung text: Khóa luận Công tác phục vụ người dùng tin tại Trung tâm Thông tin - Thư viện Trường Đại học Lao động Xã hội với yêu cầu đào tạo theo phương thức tín chỉ

  1. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân LI NÓI U 1. Tính c p thi t c a tài Th vi n là m t thi t ch v n hoá, giáo d c và thông tin, m b o vi c thu th p, lu gi và t ch c s d ng v n tài li u trong xã h i. Nh m truy n bá ki n th c, cung cp thông tin ph c v yêu c u nghiên c u, công tác và h c t p, nâng cao dân trí, b i dng nhân l c, ào t o nhân tài, góp ph n thúc y s phát tri n kinh t - xã h i cho m i qu c gia, dân t c. th c hi n c ch c n ng xã h i ó thì công tác ph c v ng i dùng tin (NDT) có vai trò h t s c quan tr ng. ây là khâu quan tr ng nh t, là m c ích cao nh t, c a m i c ơ quan thông tin th vi n (TT-TV) nói chung và Trung tâm Thông tin – Th vi n Tr ng i h c Lao ng Xã h i (g i t t là Trung tâm) nói riêng. Công tác ph c v NDT gi vai trò là chi c c u n i gi a kho tài li u c a th vi n vi NDT, t o l p thói quen c sách báo tích c c, sâu r ng ông o m i t ng l p xã hi. Chính vì v y, công tác ph c v NDT luôn là m t trong nh ng ho t ng c quan tâm hàng u c a m i cơ quan thông tin - th vi n. Mt khác, hi u qu c a công tác ph c v NDT chính là th c o chính xác nh t ánh giá ch t l ng ho t ng c a m i cơ quan thông tin - th vi n nói chung và Trung tâm TT-TV Tr ng i h c Lao ng Xã h i ( H L XH) nói riêng. H L XH là tr ng u ngành thu c B Lao ng - Th ơ ng binh và Xã h i, c B Giáo d c và ào t o cho phép ào t o ngành Công tác xã h i, ngành Qu n lý lao ng, ngành B o hi m và m t s ngành khác. Trong công cu c i m i toàn di n ca t n c hi n nay, nhi m v t ra cho ngành h t s c nng n , bao g m nhi u l nh vc công tác tr ng y u có tác ng sâu s c n s n nh xã h i, phát tri n kinh t c a t n c, ó là: phát tri n ngu n nhân l c, lao ng vi c làm (ti n l ơ ng - ti n công; bo hi m - xã h i; b o h - lao ng ); các v n xã h i (an sinh - xã h i; công tác - xã Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 1 Lớp: K52-TT-TV
  2. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân hi; chính sách - xã h i ); các i t ng có công v i n c ( u ãi xã h i; ch nh hình ph c h i ch c n ng cho th ơ ng – b nh binh và ng i tàn t t ). Trung tâm TT-TV H L XH là m t th vi n chuyên ngành cung c p thông tin ca chuyên ngành Công tác xã h i, ngành Qu n lý lao ng, ngành B o hi m ph c v công tác nghiên c u, h c t p c a cán b , gi ng viên và sinh viên trong Tr ng. Vi c t ch c ph c v NDT sao cho có hi u qu t i Trung tâm là m t trong nh ng vn mà Ban lãnh o Nhà tr ng và các cán b trong h t s c quan tâm. Chính vì v y, áp ng c yêu c u c a Nhà tr ng trong quá trình nâng cao ch t l ng giáo d c i h c ph c v công cu c công nghi p hóa – hi n i hóa c a t nc. c bi t v i hình th c ào t o theo tín ch hi n nay, khi Tr ng H L XH ang có nh ng b c u chuy n i sang ào t o theo tín ch , thì vi c òi h i Trung tâm ph i nâng cao hi u qu công tác ph c v NDT áp ng yêu c u c a NDT và nhi m v c a Nhà tr ng tr nên quan tr ng và c p thi t. Vi mong mu n óng góp m t ph n nh ki n th c c a mình vào vi c ti p t c tìm hi u th c tr ng a ra nh ng gi i pháp tích c c nh m i m i, nâng cao ch t l ng công tác ph c v NDT Trung tâm, tác gi l a ch n “ Công tác ph ục v ụ ng ười dùng tin tại Trung tâm Thông tin – Th ư vi ện Tr ường Đạ i h ọc Lao độ ng Xã h ội v ới yêu cầu đào t ạo theo ph ươ ng th ức tín ch ỉ ” làm tài khóa lu n c a mình. 2. M c ích và nhi m v nghiên c u c a tài 2.1. Mục đích nghiên c ứu c ủa đề tài Kh o sát th c t công tác ph c v NDT t i Trung tâm TT-TV H L XH. Trên c ơ s ó, tài s phân tích, ánh giá nh ng m t c và ch a c trong công tác ph c v NDT, nghiên c u ánh giá nh ng thu n l i và khó kh n c a Trung tâm tr c khi Nhà tr ng chuy n sang ph ơ ng th c ào t o theo tín ch , t ó xu t mt s gi i pháp nh m hoàn thi n và nâng cao ch t l ng ph c v NDT t i Trung tâm, h ng t i ph c v NDT v i ph ơ ng th c ào t o theo tín ch . 2.2. Nhi ệm v ụ nghiên c ứu c ủa đề tài Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 2 Lớp: K52-TT-TV
  3. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân hoàn thành c m c tiêu nghiên c u. tài c n th c hin c m t s nhi m v sau: - Làm rõ nhi m v , vai trò, t m quan tr ng c a công tác ph c v NDT. - Nêu lên th c tr ng công tác ph c v NDT t i Trung tâm o Các hình th c t ch c ph c v NDT o Gi i thi u các phòng ph c v - ánh giá nh ng thu n l i và khó kh n c a Trung tâm khi chuy n sang hình th c ào t o theo tín ch - xu t m t s gi i pháp nâng cao ch t l ng ph c v NDT t i Trung tâm nh m áp ng ph c v NDT theo hình th c ào t o tín ch . 3. Tình hình nghiên c u theo h ưng tài Liên quan n tài này cho n nay ã có m t s tác gi quan tâm, nghiên c u v Th vi n H L XH v i nh ng tài t p trung ch y u vào vi c kh o sát b máy tra c u tin, công tác x lý tài li u, công tác phát tri n ngu n l c thông tin hay c ơ c u t ch c và ho t ng c a Trung tâm V tài công tác ph c v NDT t i Trung tâm TT-TV H L XH c ng ã có mt s tác gi nghiên c u, nh ng xét v i th i im hi n t i, v i nh ng i m i trong giáo d c i h c hi n nay, nh t là áp d ng v i yêu c u i m i theo ph ơ ng th c ào t o tín ch , v m t th i gian ã không còn phù h p n a. Vì v y, v n mà tác gi l a ch n nghiên c u v i hy v ng k th a nh ng thành qu nghiên c u c a các tác gi i tr c. ng th i v n d ng nh ng ki n th c ã h c trong Tr ng t ó làm rõ th c tr ng, tìm ra nh ng gi i pháp c n thi t i v i công tác ph c v NDT t i Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH trong giai on hi n nay. 4. i t ưng và ph m vi nghiên c u c a tài 4.1. Đối t ượng nghiên c ứu c ủa đề tài Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 3 Lớp: K52-TT-TV
  4. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân i t ng nghiên c u c a tài là công tác ph c v NDT c a Trung tâm TT- TV Tr ng H L XH. 4.2. Ph ạm vi nghiên c ứu theo h ướng đề tài - Ph m vi không gian: là công tác ph c v NDT t i Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH. - Ph m vi th i gian: là công tác ph c v NDT t i Trung tâm TT-TV Tr ng H LXH trong giai on hi n nay. 5. Ph ươ ng pháp nghiên cu c a tài 5.1. Ph ươ ng pháp lu ận hoàn thành c Khóa lu n này, tác gi ã s d ng ph ơ ng pháp lu n c a ch ngh a duy v t bi n ch ng và quán tri t quan im c a ng và Nhà n c v ho t ng th vi n. 5.2. Các ph ươ ng pháp nghiên c ứu c ụ th ể - Ph ơ ng pháp kh o sát th c t - Ph ơ ng pháp quan sát, ph ng v n - Ph ơ ng pháp iu tra b ng phi u h i - Ph ơ ng pháp nghiên c u tài li u - Ph ơ ng pháp phân tích s li u, t ng h p, th ng kê 6. Ý ngh a v m t lý lu n và th c ti n óng góp v m t lý lu n: tài kh ng nh nhi m v , vai trò và t m quan tr ng ca công tác ph c v NDT t i Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH. óng góp v m t th c ti n: Khóa lu n ph n ánh th c tr ng công tác ph c v NDT t i Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH trong giai on hi n nay. Phân tích nh ng m t t c c ng nh nh ng h n ch trong vi c ph c v NDT ti Trung tâm. T ó a ra m t s gi i pháp c n thi t nh m kh c ph c nh ng h n Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 4 Lớp: K52-TT-TV
  5. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân ch trong công tác ph c v NDT c a Trung tâm, Trung tâm ngày càng phát tri n và ph c v c l c cho công tác giáo d c và ào t o c a Nhà tr ng phù h p v i yêu cu ào t o theo tín ch . 7. B c c c a khóa lu n Ngoài ph n m c l c, l i m u, k t lu n, danh m c tài li u tham kh o và ph lc, ph n n i dung c a khóa lu n g m 3 ch ơ ng: Ch ươ ng 1: Trung tâm Thông tin – Th ư vi ện Tr ường Đạ i h ọc Lao động Xã hội tr ước nhi ệm v ụ đào t ạo theo ph ươ ng th ức tín ch ỉ. Ch ươ ng 2: Th ực tr ạng công tác t ổ ch ức và ph ục v ụ ng ười dùng tin t ại Trung tâm Thông tin – Th ư vi ện Tr ường Đạ i h ọc Lao độ ng Xã h ội. Ch ươ ng 3: Một s ố nh ận xét và giải pháp nâng cao hi ệu qu ả công tác ph ục v ụ ng ười dùng tin t ại Trung tâm Thông tin – Th ư vi ện Tr ường Đại h ọc Lao độ ng Xã hội v ới yêu c ầu đào t ạo theo tín ch ỉ. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 5 Lớp: K52-TT-TV
  6. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân CH Ơ NG 1: TRUNG TÂM THÔNG TIN – TH VI N TR NG I H C LAO NG XÃ H I TR C NHI M V ÀO T O THEO PH Ơ NG TH C TÍN CH 1.1. Tr ưng i h c Lao ng Xã H i tr ưc k ho ch ào t o theo ph ươ ng th c tín ch 1.1.1. Quá trình hình thành và phát tri ển của Tr ường Tr ng H L XH tin thân t tr ng Trung h c Lao ng Ti n l ơ ng thu c B Lao ng thành l p n m 1961 có nhi m v ào t o cán b lao ng ti n l ơ ng cho toàn mi n b c. Nm 1991, Trng h p nh t v i tr ng Qu n lý Cán b Th ơ ng binh Xã h i l y tên là Tr ng Cán b Lao ng Xã h i. Tháng 1/1997, Tr ng c nâng cp lên thành Tr ng Cao ng Lao ng Xã h i. Tháng 1/ 2005, Trng tr thành tr ng H L XH. N m 2007, Tr ng có b c phát tri n m i: sát nh p tr ng K ngh I thu c T ng c c D y ngh thành C ơ s S ơn Tây và tr ng Trung h c Lao ng – Xã h i TP. H Chí Minh thành C ơ s 2 thu c tr ng. Tr ng H L XH ch u s lãnh o và qu n lý tr c ti p c a B Lao ng - Th ơ ng binh và Xã h i; ch u s qu n lý nhà n c v giáo d c c a B Giáo d c - ào to; ch u s qu n lý hành chính theo lãnh th c a U ban nhân dân Thành ph Hà N i. Tr ng H LXH tr c thu c B Lao ng Th ơ ng binh và Xã h i ch u s qu n lý c a Nhà n c và B Giáo d c và ào t o. Hi n t i, Nhà tr ng v n ang ti n hành ào t o theo hình th c niên ch . Tuy nhiên, theo ch tr ơ ng m i c a B Giáo d c và ào t o thì d ki n n n m 2015 Tr ng H L XH s chính th c chuy n i sang ph ơ ng th c ào t o theo tín ch . th c hi n t t l trình chuy n i ào t o t niên ch sang tín ch , Tr ng ã tng b c ti n hành thay i thích ng v i ph ơ ng pháp ào t o theo tín ch ngay t bây gi , trong ó có l nh v c thông tin – th vi n. 1.1.2. Đặc điểm và yêu c ầu c ủa ph ươ ng th ức đào t ạo theo tín ch ỉ i m i giáo d c i h c là yêu c u c p thi t c a n n giáo d c Vi t Nam hi n nay, nh m ào t o ngu n nhân l c có ch t l ng, áp ng yêu c u h i nh p qu c t . Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 6 Lớp: K52-TT-TV
  7. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân Mt trong nh ng bi n pháp quan tr ng là i mi cách d y và h c trong tr ng i hc, theo h ng t o cho sinh viên ch ng h ơn trong ti p thu ki n th c, l y t h c, t nghiên c u làm ho t ng quan tr ng trong ho t ng h c; gi ng viên thay i cách d y, cách chu n b bài gi ng, Ph ơ ng pháp ào to theo tín ch ã áp ng c yêu c u trên và tr thành nhi m v tr ng tâm c a các tr ng i h c n c ta hi n nay. Tuy nhiên ào t o theo tín ch , m i ho t ng ca Tr ng i h c ph i có nh ng thay i nhi u m t, trong ó có ho t ng thông tin - th vi n. Trong khóa lu n này, tác gi c p n khía c nh phát tri n công tác ph c v NDT t i Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH khi chuy n sang c ơ ch ào t o theo ph ơ ng th c tín ch . Tín ch (Credit) là i l ng o kh i l ng lao ng h c t p trung bình c a ng i h c, t c là toàn b th i gian mà m t ng i h c bình th ng ph i s d ng hc 1 môn h c, bao g m: 1) th i gian h c t p trên l p; 2) th i gian h c t p trong phòng thí nghi m, th c t p ho c làm các ph n vi c khác ã c quy nh cơ ng môn h c; 3) th i gian dành cho vi c t h c ngoài l p nh đọc sách, nghiên cứu, gi i quy t v n ho c chu n b bài Tín ch ỉ còn c hi u là kh i l ng ki n th c và k n ng theo yêu c u c a môn h c mà ng i h c c n ph i tích lu c trong m t kho ng th i gian nh t nh. Gi tín ch (Credit hour) là m t trong các giá tr : (a) 1 gi h c trên l p và 2 gi chu n b bài / 1 tu n; (b) 2 gi th c hành và 1 gi chu n b bài / 1 tu n; (c) 3 gi t h c, t nghiên c u/ 1 tu n. t c b ng c nhân, n c ta, theo quy nh ca B Giáo d c và ào t o sinh viên ph i tích l y s tín ch t i thi u là 140. iu ki n ào t o theo tín ch , ngay trong Q s 31/2001 c a B Giáo dc và ào t o, ã nêu, ngoài nh ng iu ki n v ch ơ ng trình ào t o, i ng gi ng viên, các c ơ s ào t o ph i có iu ki n v h c li u: “có đủ sách tham kh ảo, tài li ệu h ọc t ập”. Các ơ n v ào t o có nhi m v c th hóa iu ki n v h c li u trong các h ng d n v ào t o theo tín ch c a ơn v mình. th c hi n t t cho vi c ào t o tín ch c n k t h p gi a Nhà tr ng, gi ng viên và ng i h c. S k t h p này c c th hóa nh sau: • i v i gi ng viên: Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 7 Lớp: K52-TT-TV
  8. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân - Xác nh các n i dung t h c và cách h c cho sinh viên, các v n , các câu h i, bài t p, các lo i tài li u ph i c, ph i tìm ki m b sung sinh viên chu n b lên l p. - Xây d ng, thu th p, phân lo i, h ng d n s d ng các h c li u/tài li u ph c v cho vi c t h c, t nghiên c u c a sinh viên. - La ch n và giao n i dung, các v n , yêu c u, tài li u tham kh o t ng nhóm ho c t ng sinh viên chu n b và trình bày. Ch rõ các a ch mà sinh viên có th tìm c và hoàn thành nhi m v c giao. - La ch n và giao n i dung, các v n , công vi c và các yêu c u liên quan cho các nhóm sinh viên th c hi n, ngu n tài li u tham kh o t i thi u - Ch o và chu n b các iu ki n c n thi t sinh viên th c hành. • i v i sinh viên: - Lp k ho ch chi ti t th c hi n các nhi m v i v i t ng gi h c mà gi ng viên giao: tìm, c, ghi chép nh ng tài li u liên quan - Nh n n i dung, v n nghiên c u, m r ng, i sâu vào b n ch t, v n d ng lý thuy t vào th c ti n, chu n b bài trình bày theo s phân công - Nhóm tr ng lên k ho ch phân công n t ng thành viên v i nhi m v , th i gian hoàn thành, ngu n tham kh o - Làm bài th c hành, th c t p; vi t báo cáo th c hành, th c t p - Nh n và xây d ng k ho ch chi ti t th c hi n nhi m v t h c, t nghiên cu mà gi ng viên giao. Nh v y, vi c áp ng công tác ph c v t t v nhu c u thông tin, tài li u cho NDT r t c n thi t cho ph ơ ng pháp ào t o theo tín ch . V n t ra là các trung tâm thông tin - th vi n i h c c n ph i làm gì áp ng nhu c u ph c v i v i NDT tr c yêu c u c a ph ơ ng pháp i m i ào t o i h c này. 1.2. Trung tâm Thông tin – Th ư vi n Tr ưng i h c Lao ng Xã h i trong vi c th c hi n nhi m v chính tr ca Nhà tr ưng 1.2.1. Quá trình hình thành và phát tri ển c ủa Trung tâm Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 8 Lớp: K52-TT-TV
  9. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân S hình thành và phát tri n c a Trung tâm g n li n v i s hình thành và phát tri n c a Nhà tr ng. T khi m i hình thành Trung tâm mang tên th vi n Trung h c Lao ng ti n l ơ ng (1961). V m t t ch c th vi n ch là m t b ph n tr c thu c Phòng ào t o. B ph n này ph c v r t ơn gi n và th công cho h c sinh, sinh viên các khóa t i c ơ s ào t o cán b Lao ng ti n l ơ ng toàn mi n B c. Th i gian này ho t ng c a th vi n còn nhi u khó kh n, c ơ s v t ch t còn nghèo nàn, thi u th n. Kho tài li u c a th vi n có r t ít sách, ch vài nghìn cu n giáo khoa và m t ít tài li u tham kh o. i ng cán b th vi n vào th i im ó có duy nh t 01 cán b , hình th c ph c v ch y u là cho NDT m n tài li u v nhà. n n m 1991, Tr ng ã h p nh t v i Tr ng Qu n lý cán b Th ơ ng binh Xã hi v i tên g i là Tr ng Cán b Lao ng Xã h i. Tuy nhiên, v m t t ch c th vi n vn ch là m t t thu c Phòng ào t o nên ho t ng v n còn h n h p. Tháng 1/1997, Tr ng ã c lên thành Tr ng Cao ng Lao ng Xã h i Hà N i nên th vi n ã c chú tr ng h ơn. Kho tài li u c quan tâm u t kho ng 850 cu n sách tham kh o và 1.000 cu n giáo trình do tr ng vi t. Th i gian này, Th vi n v n tr c thu c Phòng ào t o nh ng ho t ng c a th vi n b t u c m r ng h ơn, ã có 02 cán b làm công tác thông tin th li u, trong ó có 01 cán b có trình chuyên ngành th vi n. Hình th c ph c v ã ch ng h ơn tr c, bt u cho thuê, cho m n sách, báo c tài li u t i ch . T tháng 10/1999, t th vi n c tách kh i Phòng ào t o v i tên g i riêng là T th vi n - T li u tr c thu c Ban giám hi u và s cán b c biên ch là 02 ng i: 01 là t tr ng, 01 là nhân viên. n tháng 10/2004 s cán b c biên ch ã t ng lên 07 cán b , trong ó 04 cán b có trình nghi p v th vi n. u n m 2005, theo Quy nh s 26/2005/Q -TTg ngày 31/01/2005 c a Chính ph v thành l p H L XH, vào ngày 11/03/2005 theo Quy t nh s 57/Q - H LXH c a Hi u tr ng Nhà tr ng thành l p Trung tâm TT-TV H L XH. S ki n này ánh d u m c l ch s quan tr ng và chính th c thành l p nên Trung tâm TT-TV bây gi . Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 9 Lớp: K52-TT-TV
  10. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân T khi thành l p, Trung tâm ã c trang b nhi u v c ơ s v t ch t, v n tài li u ph c v NDT. Là m t th vi n chuyên ngành, m t ơn v c l p tr c thu c Ban giám hi u, Trung tâm TT-TV v i i ng cán b 11 ng i. 1.2.2. Ch ức n ăng và nhi ệm v ụ c ủa Trung tâm • Ch c n ng: Trung tâm Thông tin th vi n có ch c n ng qu n lý v công tác th vi n. T ch c th c hi n m b o vi c thu th p, l u tr và ph bi n, cung c p thông tin v các lnh v c khoa h c xã h i, c ng nh h tr khai thác hi u qu nh ng ngu n thông tin ph c v cho công tác gi ng d y h c t p và nghiên c u khoa h c c a cán b , gi ng viên, sinh viên trong Nhà tr ng. • Nhi m v : - T ch c th c hi n vi c xây d ng ngu n v n tài li u thông qua s u t m, tích l y phân lo i và h th ng hóa các ngu n tài li u, t li u v v n Lao ng - Xã h i trong nc và ngoài n c c ng nh các ngành khác có liên quan ph c v cho nhu c u nghiên c u khoa h c, gi ng d y, h c t p. T ó, t ch c xây d ng c ơ s d li u, h th ng tra c u tìm tin và truy nh p thông tin trong Trung tâm TT-TV. - Nghiên c u, xu t ph ơ ng h ng, ch tr ơ ng k ho ch phát tri n ngu n l c thông tin phù h p v i nhi m v ào t o và nghiên c u khoa h c c a Nhà tr ng, ng th i ch u trách nhi m b o qu n ngu n l c thông tin. - Thông báo k p th i nh ng tài li u m i c b sung b ng các hình th c nh : gi i thi u sách, báo - t p chí, c ơ s d li u biên so n b n thông tin tóm t t, gi i thi u thông tin th m c. - Th ng xuyên thu nh n nh ng n ph m do Trng xu t b n, c ng nh các khóa lu n t t nghi p i h c, lu n v n cao h c, lu n án ti n s c b o v ti Tr ng và các ơ n v có liên quan. - Có k ho ch hi n i hoá Trung tâm, t ng b c t ng c ng kh n ng t ch c, qu n lý và tìm ki m thông tin. - T ch c ào t o và b i d ng nh m nâng cao trình chuyên môn nghi p v cho i ng cán b - nhân viên Trung tâm. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 10 Lớp: K52-TT-TV
  11. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân - Trang b ki n th c v các d ch v cung c p tin, v ph ơ ng pháp tra c u, tìm ki m và s d ng Trung tâm cho cán b - gi ng viên và sinh viên Nhà tr ng. - Không ng ng m r ng quan h , h p tác chia s tài nguyên v i các Trung tâm trong và ngoài n c. c bi t v i các trung tâm thông tin - th vi n thu c các tr ng i h c có cùng chuyên ngành ào t o; v i Liên hi p trung tâm thông tin - th vi n các tr ng i h c, cao ng - T ch c và qu n lý i ng cán b , ngu n l c thông tin, c ơ s h t ng và các tài s n khác c a Trung tâm phù h p v i ch c n ng, nhi m v c giao theo quy nh c a Nhà tr ng. • Ph ươ ng h ưng phát tri n c a Trung tâm TT-TV Tr ưng H L XH: Nhi m v , m c tiêu ào t o c a H L XH trong giai on m i ã t ra nh ng yêu c u l n i v i Trung tâm TT-TV. Tr c h t, c n kh ng nh r ng h ng phát tri n c a Trung tâm luôn g n li n v i h ng phát tri n c a Nhà tr ng nói riêng và h th ng các tr ng i h c nói chung, g n li n v i xu th phát tri n c a h th ng thông tin - th vi n trong n c và trên th gi i. Tr ng H L XH ang trong l trình i m i ph ơ ng th c ào t o t niên ch sang tín ch , nâng cao ch t l ng ào t o, bên c nh chú tr ng công tác i m i ph ơ ng pháp gi ng d y, Tr ng H LXH còn chú tr ng i m i ph ơ ng pháp h c t p và nâng cao tính ch ng, sáng to cho ng i h c và ng i d y. Vi ph ơ ng th c ào t o m i này, Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH ang tích c c chu n b y v n tài li u, trang thi t b c ơ s v t ch t, c ơ s h t ng áp ng nhu c u thông tin, nâng cao hi u qu ho t ng ph c v ng i dùng tin theo ph ơ ng th c ào t o m i. 1.2.3. Cơ c ấu t ổ ch ức và đội ngũ cán b ộ c ủa Trung tâm • Cơ c u t ch c: Theo Quy t nh s 334/Q -HL -XH ngày 11/05/2007 c a Hi u tr ng Tr ng H L XH Hà N i v vi c thành l p t chuyên môn Trung tâm và b nhi m cán b . Toàn th Trung tâm hi n nay, t ng s có 14 ng i, trong ó: Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 11 Lớp: K52-TT-TV
  12. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân - Ban giám c: 01 giám c và 01 phó giám c. - Hi n ch a có các b ph n tr c thu c. - V c ơ c u: Nam có 04 cán b , n có 10 cán b . - tu i trung bình : 30 - V trình : 03 Th c s , 02 ang h c cao h c, i h c 05, cao ng 02 và trung c p 01. BAN GIÁM C T x lý nghi p v T ph c v NDT Phòng Phòng Phòng Phòng Nhà Phòng x lý thông c mn sách cho nghi p tin ln sách thuê v giáo trình Sơ : C ơ c u t ch c t i Trung tâm Thông tin - Th ư vi n Tr ưng H L XH Giám c: là ng i ph trách chung, ch u trách nhi m tr c Hi u tr ng v toàn b công tác TT-TV, tr c ti p lãnh o m t s công vi c c th . Xây d ng ch tr ơ ng, k ho ch công tác, t ch c th c hi n, phân công ki m tra, ánh giá cán b . Phó giám c: là ng i giúp vi c cho giám c, thay m t giám c khi c y quy n, c phân công m nhi m m t s công tác trong Trung tâm. Các cán b c b trí vào các phòng ban c a Trung tâm nh sau: - Phòng x lý nghi p v - thông tin - Phòng photo tài li u - Phòng c l n (03 cán b ) Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 12 Lớp: K52-TT-TV
  13. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân - Phòng m n (02 cán b ) - Nhà sách (02 cán b ) • i ng cán b th ư vi n Hu h t các cán b có trình tin h c c ơ b n, k n ng khai thác thông tin trên Internet, trình ngo i ng t tiêu chu n. Hi n nay Trung tâm có 03 cán b ang i h c: 02 cao h c và 01 liên thông Cao ng lên i h c. Trong 2 n m qua, ngu n cán b c a Trung tâm không c n nh, có t i 08 cán b c luân chuy n, chi m 2/3 quân s c a toàn Trung tâm. V chuyên môn nghi p v : 10 cán b t t nghi p chuyên môn v thông tin th vi n, 01 v công ngh thông tin, 01 v ngo i ng và 02 t t nghi p chuyên ngành ti Tr ng. Trung tâm có l c l ng cán b tr có tu i t 20 n 35 tu i. H là nh ng cán b tâm huy t, có ph m ch t, n ng l c chuyên môn, i u trong quá trình th c hi n nhi m v tin h c hoá, t ng hóa th vi n. Cán b trong th vi n u là nh ng cán b tr trung, n ng ng và có tâm huy t vi ngh . Có n 71% cán b trong th vi n có b ng thông tin th vi n và m t s ang c ào t o lên cao h ơn n a. ây là b c c ơ b n không th thi u phát tri n ngu n nhân l c c a Trung tâm TT-TV t nay v sau. 1.2.4. Cơ s ở v ật ch ất và ngu ồn l ực thông tin c ủa Trung tâm • Cơ s v t ch t Trung tâm có t ng di n tích là 1000m2 v trí t ng 6 trên tòa nhà 7 t ng. G m có các kho tài li u, các phòng c ph c v NDT m b o thông thoáng, h p v sinh, ánh sáng, qu t mát, iu hoà nhi t và h th ng iu hoà không khí, bàn gh , giá k khá hi n i và khang trang, s ch s . Ngoài ra, Trung tâm còn có phòng bán tài li u nm tách h n v i Trung tâm ngay t i c ng tr ng, r t thu n ti n cho vi c bán tài li u cho sinh viên v i di n tích kho ng 70m 2. H th ng giá s t v i s c ch a 10 v n b n sách, có thi t k phù h p v i nhi u kh c khác nhau, m b o cho vi c s p x p và di chuy n tài li u. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 13 Lớp: K52-TT-TV
  14. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân H th ng m ng n i b (LAN) và Internet, c xây d ng n m 2005 v i t ng s máy tính hi n có là 07 máy. Trong ó có 04 máy ph c v cho quá trình x lý thông tin t t i phòng x lý nghi p v và thông tin, 02 máy ph c v cho quá trình tra c u t t i phòng ph c v , và 01 máy ph c v tra c u tin t t i phòng c. H th ng máy tính c k t n i Internet, cho phép Trung tâm TT-TV có th s dng c nh ng ngu n tin phong phú t các CSDL tr c tuy n và các d ch v t Internet. Ngoài ra, Trung tâm còn c trang b thêm m t s thi t b khác nh : 01 máy in Laser, 01 máy photocopy v i màn hình c m ng khá hi n i. Tháng 04/2004, Nhà tr ng trang b cho Trung tâm ph n m m “H th ng qu n tr th vi n tích h p – Smilip” do công ty CMC cung c p. Smilip có các module sau: b sung, biên m c, tra c u, qu n lý l u thông xu t b n ph m, qu n lý thông tin v NDT và tình tr ng m n - tr ã giúp cho công tác tra tìm tài li u thông qua máy tính d dàng và hi u qu . Hi n nay, Trung tâm m i s d ng c các module sau: b sung, biên m c và tra c u. Nguyên nhân d n n ch a s d ng h t các tính n ng c a nó là do Trung tâm ch a c trang b y các thi t b nh máy tính, u c barcode, nên vi c mn – tr c a NDT ch a có u c barcode cho vi c x lý mã v ch và qu n lý NDT n m n – tr . • Ngu n thông tin Vi s phát tri n v t b c c a n n kinh t , chính tr , xã h i, công ngh thông tin và truy n thông, v n tài li u trong th vi n ang ngày m t a d ng và phong phú trên nhi u lo i hình và ch t li u. Ngoài các tài li u in trên gi y truy n th ng, ta còn có thêm nh ng tài li u in t , các ngu n tin in t c khai thác truy c p qua nh ng thi t b truy n tin hi n i ang ngày m t phát tri n. Tài li u truy n th ng: bao g m t t c các tài li u c xu t b n trên gi y theo ph ơ ng pháp in truy n th ng nh các lo i: sách, báo, t p chí, công c tra c u các tài li u truy n th ng ch y u là thông qua h th ng m c l c th công (mc l c phi u), các b n th m c Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 14 Lớp: K52-TT-TV
  15. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân Vn tài li u c a Trung tâm có n i dung bao g m tài li u v các ngành ào t o và nghiên c u khoa h c ca Tr ng. T ng s tên tài li u trong Trung tâm n nay ã trên 5.000 u sách và trên 100.000 b n, trong ó bao g m các d ng tài li u sau: S l ưng n ph m: DNG TÀI LI U S U S BN TÀI LI U Giáo trình 200 84.190 Bài gi ng 53 22.310 Sách tham kh o 5.120 26.225 Báo, t p chí 150 10.000 Bảng 1.1: C ơ c ấu tài li ệu theo lo ại hình tài li ệu Tài li u v các l nh v c chuyên môn theo ngành ào t o c a Nhà tr ng nh : Kinh t - k toán; Qu n tr nhân l c; Công tác xã h i chi m t l l n. Ngu n tài li u thu c các l nh v c khoa h c xã h i khác nh : tri t h c, kinh t chính tr , ch ngh a xã hi khoa h c chi m m t kh i l ng áng k . Các tài li u ph c v chuyên môn b ng ti ng n c ngoài hin có kho ng 400 cu n. Lnh v c chuyên môn (theo khoa) S l ưng (b n) T l % Kinh t - k toán 35.317 26,61 Qu n tr nhân l c 37.122 27,97 Công tác xã h i 31.521 23,75 Bo hi m 5.463 4,12 Các sách kinh in 12.339 9,30 Các l nh v c khác 10.963 8,26 Tng 132.725 100 Bảng1.2: Thành ph ần v ốn tài li ệu theo l ĩnh v ực đào t ạo Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 15 Lớp: K52-TT-TV
  16. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân S l ng b n sách ngày m t t ng, m b o áp ng y nhu c u v tài li u giáo trình, tài li u tham kh o cho quá trình ào t o và nghiên c u khoa h c c a Nhà tr ng. T n m 2005 n nay, ngu n b sung t các ngu n chính sau: ngu n mua; ngu n giáo trình – bài gi ng do Nhà tr ng biên so n và in; ngu n t ng bi u, tài tr . Trung tâm b sung các lo i sách giáo trình ( c Nhà tr ng cung c p) và t p trung vào vi c xây d ng kho ngu n l c thông tin ph c v tra c u nên ã b sung lng sách tham kh o, t p chí chuyên ngành và CD – Rom chuyên h t s c a dng và phong phú. Bng ngân sách Bng trao i t ng bi u Ngôn ng Sách Tp chí Sách Tp chí CD-ROM Ti ng 20.000 cu n 450 cu n 1500 cu n 150 cu n 30 a Vi t 9.500 tên 200 tên 800 tên 70 tên Ngo i Không có Không có Không có Không có 70 a ng Bảng 1.3: S ố l ượng ngu ồn v ốn tài li ệu b ổ sung t ừ 2005 – 2010 Ngu n kinh phí b sung h ng n m c a Trung tâm t kho ng 300.000.000 – 400.000.000 ng. Các ngu n ch y u c c p t kinh phí c a Nhà tr ng; ngu n tài tr sách, tài khoa h c c a các t ch c trong n c và qu c t . Kinh phí này dùng cho vi c mua giáo trình và tài li u tham kh o, không bao g m kinh phí in giáo trình - bài gi ng. Ngoài ra, Trung tâm còn có nh ng kho n thu khác c a các d ch v nh : bán giáo trình, thuê giáo trình, d ch v photocopy, d ch v tìm tin, bán phi u yêu c u. Nhìn chung v n tài li u c a Trung tâm ch y u là các tài li u, giáo trình, bài gi ng thu c chuyên ngành ào t o do tr ng biên so n. V i ch tr ơ ng c a Nhà tr ng là c g ng cung c p tài li u chuyên ngành ph c v cho giáo viên và sinh viên có y tài li u nghiên c u và h c t p. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 16 Lớp: K52-TT-TV
  17. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân Tài li u in t : Bên c nh ngu n tài li u truy n th ng Trung tâm ã chú tr ng xây d ng và phát tri n ngu n tài li u in t , bao g m các d ng c ơ b n sau: + CD-ROM v giáo trình các môn h c nh : tin h c, ngo i ng , các môn chuyên ngành c ơ b n + CSDL các v n b n pháp lu t: là t p h p các v n b n pháp lu t c a n c C ng hòa Xã h i Ch ngh a Vi t Nam t n m 1945 n nay. 1.3. c im ng ưi dùng tin và nhu c u tin t i Trung tâm 1.3.1. Đặc điểm ng ười dùng tin Cn c vào v trí, vai trò, nhi m v , trình h c v n c a NDT t i Trung tâm, có th phân chia NDT theo 3 nhóm sau: nhóm th nh t là cán b lãnh o, qu n lý; nhóm th hai là cán b gi ng d y, cán b nghiên c u và nhóm th ba là nghiên c u sinh, h c viên cao h c và sinh viên. Nhóm 1 : Nhóm ng ưi dùng tin là cán b lãnh o - qu n lý Nhóm NDT này tuy s l ng không l n nh ng c bi t quan tr ng. Do c im công vi c c a h , nên nhóm NDT này c n các lo i ngu n l c thông tin v : Chính sách giáo d c ào t o, khoa h c công ngh , kinh t - xã h i, v n hoá - xã h i, nh m n m b t c th yêu c u c a th c t xã h i t ó ra các quy nh úng n, k p th i cho s phát tri n c a công tác giáo d c và ào t o ca Tr ng H LXH. Trên th c t , cán b qu n lý còn tham gia gi ng d y, nghiên c u khoa h c, nên nhu c u v thông tin c a nhóm này r t phong phú, a d ng. M t khác do c ng lao ng c a nhóm này cao nên thông tin cung c p cho nhóm NDT này c n ph i cô ng, súc tích. Hình th c ph c v th ng là các thông tin chuyên , t ng quan, tng lu n, b n tin Vi c t ch c, khai thác các s n ph m, d ch v thông tin ph c v cho cán b lãnh o là m t vi c làm h t s c quan tr ng. Yêu c u áp ng thông tin ph i y , toàn di n giúp làm t ng hàm l ng khoa h c trong các quy t nh qu n lý, làm c ơ s xác nh chi n l c phát tri n công tác giáo d c và ào t o c t t h ơn. Nhóm 2 : Nhóm ng ưi dùng tin là cán b gi ng d y, nghiên c u ây là nhóm i t ng NDT ng nh t trong công tác ph c v thông tin c a Trung tâm. Nhu c u thông tin c a nhóm NDT này là thông tin chuyên ngành sâu, v i Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 17 Lớp: K52-TT-TV
  18. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân mi lo i hình nh sách, báo, t p chí, c ơ s d li u, thông tin trên Internet Ngoài ra, h còn s d ng các lo i ngu n l c thông tin mang tính ch t giáo khoa, giáo trình, các ngu n l c thông tin mang tính ch t h tr cho chuyên ngành mà h ph i gi ng d y. Hi n nay, ngu n l c thông tin n c ngoài v các chuyên ngành sâu là r t quý i v i vi c nghiên c u gi ng d y; tuy nhiên ngu n kinh phí còn h n ch , ngu n l c thông tin n c ngoài t nên vi c mua b sung ch c s l ng có h n, do v y ã h n ch nhi u trong vi c áp ng nhu c u c a nhóm i t ng này. Vi c thu hút nhóm i t ng này n s d ng các s n ph m, d ch v c a Trung tâm và nâng cao ch t lng ph c v ó là m t n i dung công tác quan tr ng mà Trung tâm ang h t s c quan tâm. Nhóm 3 : Nhóm ng ưi dùng tin là nghiên c u sinh, th c t p sinh, h c viên cao h c và sinh viên c im nhu c u thông tin c a nhóm i t ng này là NDT c n nhi u lo i hình ngu n l c thông tin, t các ngu n thông tin giáo khoa n các ngu n thông tin mang tính ch t tham kh o. Trong s NDT là h c viên cao h c, th c t p sinh, nghiên c u sinh nhi u ngi va gi ng d y, v a h c t p, cho nên ngoài ki n th c c a các chuyên gia, gi ng viên trên l p h còn c n n m b t nh ng thông tin m i trong ngành và ngoài xã h i. Nhu cu tin c a h r t a d ng, phong phú xu t phát t yêu c u và tính ch t chuyên ngành ào t o. Nhóm i t ng này n Trung tâm không ch c sách, báo, t p chí và các ngu n l c thông tin khác mà còn n Trung tâm t h c, nh ng do ph i h c tp trên l p, th i gian t nghiên c u h n ch nên h r t c n nh ng thông tin c th , chi ti t và y nh m hoàn thi n lu n v n, lu n án t t nghi p c a mình. Trung tâm cng ã ph c v c m t s l ng áng k nhu c u tin c a nhóm i t ng này. Thông qua vi c tra c u các c ơ s d li u, NDT ã có c nh h ng cho mình thông tin c n thi t. Trung tâm là chi c c u n i áp ng yêu c u, t ch c t t công tác ph c v t o môi tr ng phù h p giúp cho vi c h c t p nghiên c u c a h c viên, sinh viên t k t qu t t. 1.3.2. Đặc điểm nhu c ầu tin Nghiên c u c im NDT là m t công vi c r t quan tr ng c a b t k mt cơ quan thông tin - th vi n nào. NDT và nhu c u thông tin c a h là c ơ s thi t y u Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 18 Lớp: K52-TT-TV
  19. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân nh h ng cho toàn b ho t ng c a các cơ quan thông tin - th vi n nói chung và công tác phát tri n ngu n l c thông tin nói riêng. Tr ng H L XH là tr ng i hc ào t o a ngành, nên c im NDT khá a d ng, phong phú. Vi c tìm hi u c im NDT c a Trung tâm ã c nghiên c u bng ph ơ ng pháp iu tra b ng h i NDT. xác nh nhu c u tin, tác gi ã xây d ng m u phi u iu tra. iu tra v i t ng s phi u phát ra là 120 phi u, s phi u thu v là 120 phi u, tác gi ã thu c k t qu : - V m c s d ng tài li u c a NDT: Mc s d ng “ rt th ưng xuyên ” chi m 37,57%, “ th ưng xuyên ” chi m 51,7%, “ th nh tho ng ” chi m 10,8% và không có ng i tr l i là “ không bao gi” s dng tài li u. (B ng 1.4 và Bi u 1.4): STT Mc s d ng tài li u S l ưng T l % 1 Rt th ng xuyên 45 37,5% 2 Th ng xuyên 62 51,7% 3 Th nh tho ng 13 10,8% 4 Không bao gi 0 0% Tng 120 100% Bảng 1.4: M ức độ s ử d ụng tài li ệu c ủa NDT t ại Trung tâm Rt th ng xuyên 51,7% Th ng xuyên 10,8% Th nh tho ng 37,5% Không bao gi Bi ểu đồ 1.4: M ức độ s ử d ụng tài li ệu c ủa NDT t ại Trung tâm Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 19 Lớp: K52-TT-TV
  20. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân Qua s li u v m c c n thi t c a tài li u, ta th y chi m t l r t cao là s ng i “ rt th ưng xuyên ” và “ th ưng xuyên ” s d ng tài li u (89,2%). S l ng “th nh tho ng ” s d ng tài li u chi m ch 10,8%, và không có ng i nào là không s dng tài li u. K t qu này cho th y, nhu c u tin v tài li u c a Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH là r t l n, tài li u luôn c ông o ng i dùng tin quan tâm và s d ng. iu này t ra cho Trung tâm c n ph i có bi n pháp t ch c và ph c v ngu n tài li u cho NDT m t cách t t nh t áp ng yêu c u ào t o theo ph ơ ng th c tín ch . - V m c ích s d ng tài li u: Ng i dùng tin c a Trung tâm s d ng tài li u vào nhi u m c ích khác nhau, tuy nhiên, NDT ch y u s d ng tài li u vào m c ích h c t p (83,3%), nghiên c u khoa h c (11,7%) và t nâng cao trình (43,3%). ây chính là òi h i c a công tác ào t o theo tín ch trong quá trình h c t p và gi ng d y khi ph i th ng xuyên c và nghiên c u tài li u. NDT t i Trung tâm, h u h t u tham gia tr c ti p trong công tác ào t o i hc, sau i h c các tr ng thành viên trong kh i Tr ng H L XH, d i các hình th c gi ng bài, báo cáo chuyên , h ng d n vi t lu n v n, lu n án, tham gia thành viên h i ng xét t t nghi p ( i h c, Cao h c .): (Xem b ng 1.5 và bi u 1.5) STT Mc ích s d ng tài li u S l ưng T l % 1 Ph c v công tác qu n lý 2 1,6% 2 Hc t p hàng ngày 100 83,3% 3 Nghiên c u khoa h c 14 11,7% 4 Vi t lu n v n 3 2,5% 5 Ph c v gi ng d y 5 4,2% 6 T nâng cao trình 52 43,3% 7 Vi t lu n án 2 1,6% 8 Vi t khóa lu n 7 5,8% Bảng 1.5: M ục đích s ử d ụng tài li ệu c ủa NDT t ại Trung tâm Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 20 Lớp: K52-TT-TV
  21. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân 83.3% 90% Ph c v công tác qu n lý 80% Hc t p hàng ngày 70% Nghiên c u khoa h c 60% Vi t lu n v n 50% 43.3% 40% Ph c v gi ng d y 30% T nâng cao trình 20% 11.7% Vi t lu n án 4.2% 5.8% 10% 1.6% 2.5% Vi t khóa lu n 0% 1 1.60% Bi ểu đồ 1.5: M ục đích s ử d ụng tài li ệu c ủa NDT t ại Trung tâm Mc ích ph c v công tác qu n lý chi m t l ít nh t do s l ng NDT trong nhóm lãnh o, qu n lý n Trung tâm s d ng tài li u ch a nhi u, có r t ít th i gian n khai thác tài li u t i Trung tâm TT-TV do c ng ho t ng và làm vi c r t cao. - V n i dung thông tin: (Xem b ng 1.6 và bi u 1.6) STT Ni dung tri th c S l ưng T l 1 Chính tr - Xã h i 43 35,8% 2 Khoa h c t nhiên 38 31,7% 3 Khoa h c xã h i 71 59,2% 4 Khoa h c môi tr ng 12 10% 5 Khoa h c k thu t 12 10% 6 Ngo i ng 55 45,8% Bảng 1.6: N ội dung thông tin theo nhu cầu c ủa NDT t ại Trung tâm Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 21 Lớp: K52-TT-TV
  22. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân 60% 59.2% Chính tr - Xã h i 50% Khoa h c t nhiên 45.8% 40% Khoa h c xã h i 35.8% 30% 31.7% Khoa h c môi tr ng 20% Khoa h c k thu t 10% 10% 10% Ngo i ng 0% 1 Bi ểu đồ 1.6: N ội dung thông tin theo nhu c ầu c ủa NDT t ại Trung tâm Ng i dùng tin ch y u s d ng ngu n thông tin, tài li u liên quan tr c ti p t i vi c h c t p và công tác c a b n thân. Tr ng HL XH gi ng d y a ph n theo lnh v c khoa h c xã h i, vì v y s l ng thông tin NDT c n v l nh v c này chi m t l cao nh t là 59,2%. Bên c nh ó, ng i dùng tin c ng quan tâm l n n vi c h c ngo i ng (45,8%), ây là m t t t y u do c im xã h i hi n nay luôn c n n ngo i ng , ngo i ng c ng là môn h c c gi ng d y t i t t c các khoa, ngành trong Tr ng. Ngoài ra, còn m t s ít ng i dùng tin quan tâm n các l nh v c khác nh : kinh t , qu n lý, qu n tr nhân l c, ngành y, thông tin xã h i ây chính là nhu c u thông tin liên quan n ngành, chuyên môn, l nh v c c a NDT mà Nhà tr ng ang ào t o. - Lo i hình tài li u NDT th ưng s d ng: Qua iu tra b ng phi u h i v i 120 ng i dùng tin, ta thu c k t qu ánh giá chung v lo i hình tài li u NDT t i Trung tâm ang quan tâm và s d ng: (Xem b ng 1.7 và bi u 1.7) Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 22 Lớp: K52-TT-TV
  23. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân STT Lo i hình tài li u NDT s d ng S l ưng T l 1 Sách 107 89,2% 2 Tài li u Multimedia 4 3,3% 3 Báo cáo khoa h c 20 16,7% 4 Tài li u in 19 15,8% 5 Báo, t p chí 56 46,7% 6 Giáo trình 62 51,7% 7 Lu n v n, lu n án 18 15% 8 Tài li u s 25 20,8% Bảng 1.7: Lo ại hình tài li ệu NDT th ường s ử d ụng 90% Sách 89.2% 80% Tài li u M ultimedia 70% Báo cáo khoa h c 60% Tài li u in 50% 51.7% Báo, t p chí 40% 46.7% Giáo trình 30% Lu n v n, lu n án 20% 20.8% 16.7% 15% 10% 15.8% Tài li u s 3.3% 0% 1 Bi ểu đồ 1.7: Lo ại hình tài li ệu NDT th ường s ử d ụng NDT l a ch n lo i hình ngu n tin d a trên m c ích làm vi c, nhu c u và các yu t khách quan. Qua iu tra cho th y, i a s NDT t i Trung tâm u s d ng Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 23 Lớp: K52-TT-TV
  24. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân sách (89,2%) và giáo trình (51,7%), do nhu c u h c t p theo ch ơ ng trình chuyên ngành ang h c. Bên c nh ó, ph n nhi u NDT c ng tìm n nhu c u gi i trí sau nh ng gi h c c ng th ng (chi m 46,7%). Bên c nh ó, tìm tài li u qua m ng Inernet cng r t c NDT quan tâm (20,8%), m t s NDT ang làm nghiên c u s quan tâm n báo cáo khoa h c, lu n v n, lu n án Tuy nhiên, nh n th y NDT r t ít quan tâm n lo i hình b ng a, CD-ROM (3,3%), ây là do lo i tài li u này s d ng còn nhi u khó kh n và không phù h p v i ph ơ ng pháp h c, ngành h c c a Tr ng. 1.4. Vai trò c a công tác ph c v ng ưi dùng tin t i Trung tâm Công tác ph c v NDT là c u n i gi a kho tài li u v i NDT, t o l p cho NDT thói quen, nhu c u, h ng thú c sách báo. Th c ch t công tác ph c v NDT c a cơ quan thông tin - th vi n là tuyên truy n, h ng d n NDT s d ng kho sách báo phong phú, a d ng c a th vi n nh m áp ng nhu c u nghiên c u, h c t p, gi ng d y, gi i trí, lao ng s n xu t phù h p v i ngh nghi p, trình v n hóa, tâm sinh lý l a tu i. Tóm l i, Công tác ph c v NDT là ho t ng c a các cơ quan thông tin - th ư vi n nh m tuyên truy n và ư a ra ph c v các d ng tài li u ho c là b n sao c a chúng, giúp ng ưi t i th ư vi n trong vi c l a ch n và s d ng tài li u ó. Công tác này ưc xây d ng trên s k t h p các quá trình liên quan ch t ch v i nhau c a vi c ph c v th ư vi n, ph c v NDT. Chính vì v y, công tác ph c v NDT có ý ngh a r t to l n trong ho t ng c a th vi n: - Giúp cho NDT l a ch n nhanh chóng, chính xác và úng h ng nh ng tài li u, thông tin mà h c c n, phù h p v i nhu c u c a h thông qua v n tài li u mà Trung tâm ã xây d ng, cùng v i các công c tra c u hi n i và truy n th ng. - Tuyên truy n gi i thi u nh ng sách báo c n thi t, t t nh t cho t ng ng i, tng nhóm ng i ho c toàn th NDT khi h n s d ng th vi n. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 24 Lớp: K52-TT-TV
  25. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân - T ch c tr ng bày, tri n lãm tài li u, nói chuy n gi i thi u tài li u, m n àm, trao i ch , nhân nh ng s ki n l n - Gi i thi u các tài li u mang tính th i s , có giá tr thông tin cao; tài li u ph c v cho vi c gi i trí, nâng cao i s ng v n hóa, tinh th n cho NDT. - Hng d n c sách úng ph ơ ng pháp, úng i t ng, úng m c ích quan im c a ng, c có h th ng và hi u qu . Không c tài li u có n i dung sai l ch, không lành m nh. Trong ho t ng thông tin - th vi n, công tác ph c v NDT là khâu công tác cu i cùng, là m c ích cao c nh t a th vi n vào v n hành có m c ích và ý ngh a, nh m gi i quy t m i quan h gi a NDT và v n tài li u th vi n. Ph c v NDT là c ơ s ki m tra, ánh giá l i các khâu trong ho t ng thông tin - th vi n, ph c v NDT là b n i có tính ch t quy t nh s t n t i và phát tri n c a th vi n. Công tác NDT liên quan, chi ph i toàn b các khâu công tác khác c a th vi n. Vì thông qua công tác NDT, Th vi n áp ng th a mãn nhu c u v thông tin, tài li u cho NDT b ng vi c s d ng các công c tra c u nh : h th ng m c l c, các s n ph m thông tin truy n th ng, hi n i tìm ki m thông tin, tài li u cho mình. Trên c ơ s ó th vi n có th nh h ng úng i t ng NDT, góp ph n tích c c vào công tác h c t p, nghiên c u, nâng cao hi u bi t cho NDT. Công tác này c xem là t m g ơ ng ph n ánh y và rõ nét v hi u qu ho t ng c a m t cơ quan thông tin - th vi n. Vi s tin b c a khoa h c k thu t ã cho ra i các lo i hình tài li u, các ph ơ ng ti n tra c u, tìm ki m thông tin ngày càng phong phú, a d ng và hi n i, ã tác ng m nh m t i i s ng xã h i và nhu c u tin c a con ng i. Lúc này, nhi m v t lên vai c a ng i cán b th vi n h t s c n ng n , òi h i h ph i luôn quan tâm, nghiên c u i t ng chính c a th vi n, ó là sách báo, tài li u và NDT, h tr thành c u n i a thông tin n v i NDT m t cách nhanh chóng, thu n ti n nh t. Nh n th c c t m quan trng này, Trung tâm luôn quan tâm và ánh giá r t cao công tác ph c v NDT. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 25 Lớp: K52-TT-TV
  26. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân CH Ơ NG 2: TH C TR NG CÔNG TÁC T CH C PH C V NG I DÙNG TIN T I TRUNG TÂM THÔNG TIN – TH VI N TR NG I H C LAO NG XÃ H I 2.1. Yêu c u chung i v i ng ưi dùng tin t i Trung tâm 2.1.1. N ội quy th ư vi ện Trung tâm xây d ng n i quy s d ng th vi n v i nh ng n i dung sau: Quy nh chung v i t ưng s d ng th ư vi n: - Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH ph c v các i t ng là: cán b , giáo viên, HSSV các h . - Mi NDT n th vi n c c p m t s m n th v n. S d ng m n tr sách th vi n c ghi l i trên s m n. Sinh viên mang m t nh 3x4 và th sinh viên n th vi n làm s m n. • i v i NDT khi n th ư vi n: - Không mang v khí, các ch t gây cháy n ho c b t c ph ơ ng tiên v t d ng cng k nh vào th vi n. - Không hút thu c lá, không s d ng th c n u ng, không làm m t tr t t trong th vi n. - Không t ý iu ch nh, tháo d , thay i v trí v t d ng, trang thi t b t i th vi n. - Nghiêm c m m i hành vi gây thi t h i n tài s n và c ơ s v t ch t, k thu t ca th vi n. M i hành vi l y c p t li u, xé trang ghi chép, vi t v , t y lên sách báo – t p chí s b ph t theo quy nh. • Trách nhi m c a NDT: - Ch p hành t t n i quy, quy ch c a th vi n. - Tôn tr ng, l phép v i cán b . - Tham gia xây d ng và phát tri n th vi n. M i ý ki n óng góp thông qua hòm th góp ý ho c trao i tr c ti p v i ng i có trách nhi m c a Trung tâm. • Trách nhi m c a cán b th ư vi n: Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 26 Lớp: K52-TT-TV
  27. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân - Nhi t tình, t n t y v i công vi c. - Hng d n, gi i áp các th c m c cho NDT. - Ch p hành úng n i quy, quy ch c a Nhà tr ng. • X lý trách nhi m: Mi ng i n th vi n có trách nhi m ch p hành t t n i quy, n u vi ph m, có th áp d ng m t trong các bi n pháp sau: - Nh c nh , c nh cáo. - Tm ình quy n s d ng m n sách. - Ph t ti n b i th ng tài li u theo quy nh c a Pháp l nh v th vi n. - Tm ình ch ho c ình ch vi c h c ti Tr ng. - Truy t tr c pháp lu t. 2.1.2. Hệ th ống h ướng d ẫn ng ười dùng tin ph c v NDT có hi u qu , nhanh chóng, chính xác và y . Trung tâm TT-TV có h ng d n NDT s d ng h th ng tra c u và h ng d n m n c tài li u trong Trung tâm nh sau: HNG D N M N – C TÀI LI U HSSV mu n c ho c m n tài li u c n tra tìm tên sách t i t m c l c. Khi tìm c cu n sách c n c ho c m n v nhà c n ghi tên tài li u và ký hi u vào phi u yêu c u r i a cho th th c ph c v . Ký hi u trên phích c a m c l c có ý ngh a: - M là sách có kho c a phòng m n ( c m n v nhà); - là sách có kho c a phòng c (ph c v c t i ch ); - Các con s là ký hi u x p kho c a t ng cu n sách; - Th vi n nh n photocopy khi HSSV có yêu c u. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 27 Lớp: K52-TT-TV
  28. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân HNG D N B N C (S d ng các h th ng m c l c trong Trung tâm Thông tin – th ư vi n) 1. Mc l c ch Các phích c s p x p theo n i dung tài li u 3 khoa ca Tr ng: - Khoa Công tác xã h i. - Khoa K toán. - Khoa qu n tr nhân l c. 2. M c l c ch cái tên sách Các phích c s p x p trong tr t t ch cái theo tên các lo i tài li u: STT H p phi u Tên h p phi u 29 Ch cái tên sách t A – Z 30 Ch cái tên sách t L – Y 3. Mc l c phân lo i Các phích c s p x p theo các ngành tri th c, các môn khoa h c c chia theo các môn lo i t ơ ng ng v i các ký hi u c a b ng phân lo i Dewey do th vi n Qu c gia Vi t Nam biên so n. Th vi n treo b ng n i quy trong phòng báo – t p chí, nh m thông báo cho t t c NDT n v i th vi n v nh ng quy nh và n i quy tai phòng c. ây c ng là mt l i thông báo h ng d n NDT n s d ng th vi n sao cho úng cách và úng vi quy nh c a Trung tâm c ng nh c a Nhà tr ng. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 28 Lớp: K52-TT-TV
  29. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân NI QUY PHÒNG BÁO – T P CHÍ - Không mang t ư trang, dùng cá nhân vào phòng, n u có ph i g i úng n ơi quy nh. - Nghiêm c m làm h ng, c t, xé trang vi t, v ký ho c vi t l i bình hay chú thích vào tài li u. - Sau khi c xong ph i báo – t p chí theo úng v trí danh m c ã ghi trên giá. - Th c hi n n p s ng v n minh – l ch s n ơi công c ng, không làm m t tr t t , gi gìn v sinh chung. Giao ti p l phép, úng m c, tôn tr ng cán b th ư vi n. - Khi có yêu c u Photocopy các bài vi t trong báo – t p chí, b n c c n liên h qua th th ư ưc ph c v . - Mi vi ph m tùy theo mc n ng nh s ưc x lý theo các hình th c k lu t ã ưc Nhà tr ưng quy nh. - Bn c có nh ng th c m c hay ki n ngh c n g p tr c ti p ng ưi qu n lý ho c thông qua h p th ư góp ý c a Trung tâm TT-TV và h p th ư góp ý c a Nhà tr ưng. 2.2. C s t ch c phc v và th i gian ph c v ng ưi dùng tin c a Trung tâm 2.2.1. Cơ s ở t ổ ch ức ph ục v ụ • Cơ s v t ch t: Di n tích kho tài li u, các phòng c ph c v NDT m b o thông thoáng, hp v sinh, ánh sáng, qu t mát, iu hoà nhi t và h th ng iu hoà không khí. H th ng giá s t v i s c ch a 10 v n b n sách, có thi t k phù h p v i nhi u kh c khác nhau, m b o cho vi c s p x p và di chuy n tài li u. Di n tích th vi n: Di n tích xây d ng: 1.000m 2, din tích s d ng: 800m 2. Trong ó, Th vi n chia thành các phòng: 01 Phòng c có din tích: 400m 2 vi 250 Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 29 Lớp: K52-TT-TV
  30. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân ch ng i, ph c v trung bình 200 l t c mi ngày; 01 Phòng m n sách tham kh o và giáo trình v i din tích: 150m 2, có sc ch a trên 50.000 b n sách, ph c v trung bình 300 l t m n mi ngày; 01 Phòng x lý nghi p v v i din tích: 60m 2, gm 03 máy tính và bàn làm vi c, ph c v cho công on x lý tài li u, 01 máy in và 01 máy photocopy; và các phòng: tra c u, h i th o; phòng c phòng c in t , phòng cho thuê sách giáo trình. Ni m ng Internet : - S phòng máy: 01 (Ph c v cho x lý nghi p v ) - S máy: 02 - S l t ng i truy c p bình quân/ngày: 05 S l ng máy tính : H th ng m ng n i b (LAN), c xây d ng n m 2005 v i t ng s máy tính hi n có là 07 máy (Phòng x lý nghi p v : 03 máy, Phòng m n tài li u: 03 máy, Phòng c: 01 máy). Ph n m m qu n lý th vi n in t có các module sau: b sung, biên m c, tra c u, qu n lý l u thông xu t b n ph m, qu n lý thông tin v NDT và tình tr ng m n - tr ã giúp cho công tác tra tìm tài li u thông qua máy tính d dàng và hi u qu . H th ng máy tính c k t n i Internet, cho phép Trung tâm có th s d ng c nh ng ngu n tin phong phú t các CSDL tr c tuy n và các d ch v t Internet. Trung tâm luôn c g ng t o môi tr ng làm vi c t t cho cán b nghiên c u, áp ng c ph n l n nhu c u c a NDT trong Tr ng H L XH. i v i các cơ quan thông tin - th vi n nói chung và Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH nói riêng thì c ơ s v t ch t, trang thi t b th vi n có vai trò quan tr ng, ó là m t trong các y u t c u thành nên th vi n, giúp cho Trung tâm tri n khai các ho t ng khai thác và ph c v thông tin, t li u Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 30 Lớp: K52-TT-TV
  31. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân 2.2.2. Th ời gian ph ục v ụ ng ười dùng tin B ph n Gi m c a Gi m c a th i gian ôn thi, u k , cu i k ph c v th ưng nh t T th Hai - T th Hai Th B y Ch nh t th Sáu - th Sáu Mn 7h30-11h30 7h30-11h30; 7h30-11h30; 7h30-11h30; giáo trình 13h30-16h30 13h30-21h30 13h30-21h30 13h30-21h30 Thuê 7h30-11h30 7h30-11h30; giáo trình 13h30-16h30 13h00-16h30 c báo, 7h30-11h30 7h30-11h30 7h30-11h30; 7h30-11h30; tp chí 13h30-16h30 13h30-21h30 13h30-21h30 13h30-21h30 c t i 7h30– 11h30 7h30-11h30; 7h30-11h30; 7h30-11h30; ch 13h30-16h30 13h30-21h30 13h30-21h30 13h30-21h30 Bán giáo 7h30– 11h30 7h30 - 11h30 trình 13h30-16h30 13h30–16h30 2.3. H th ng các s n ph m thông tin – th ư vi n ph c v ng ưi dùng tin c a Trung tâm 2.3.1. H ệ th ống m ục l ục  B máy tra c u truy n th ng: Trung tâm s d ng m t h th ng m c l c chung cho c phòng m n và phòng c, h th ng m c l c này khá thu n ti n cho vi c tra c u c a NDT, bao gm m c lc ch cái và m c l c phân lo i. Vi c t ch c các phích mô t trong h th ng m c Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 31 Lớp: K52-TT-TV
  32. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân lc tuân theo quy t c mô t theo tiêu chu n qu c t ISBD áp d ng vào Vi t Nam. H th ng m c l c bao g m: m c l c phân lo i, m c l c ch cái và m c l c chuyên . • Mc lc ch cái: Mc l c ch cái Trung tâm c t ch c theo tên sách, bao g m: - Mc l c ch cái tên sách tham kh o. - Mc l c ch cái tên sách giáo trình. - Mc l c ch cái tên báo cáo chuyên . - Mc l c ch cái tên báo cáo t t nghi p. - Mc l c ch cái tên báo cáo khoa h c. - Mc l c ch cái tên tài nghiên c u khoa h c Mc l c ch cái c s p x p theo tr t t v n ch cái tên tài li u c ph n ánh, m c l c này s p x p theo v n ch cái t A-Z, theo quy t c chung v s p x p ngôn ng , giúp NDT tra tìm các tài li u. Ngoài ra, h p phi u m c l c c a Trung tâm còn có m t h p phích giáo trình bài gi ng, 02 h p phích chuyên tin h c và ngo i ng , 01 h p phích khoa k toán, 01 h p phích khoa công tác xã h i, 1 h p phích khoa qu n tr nhân l c. • Mc l c phân lo i: c sp x p các môn lo i khoa h c c a b ng phân lo i dùng cho các th vi n khoa h c t ng h p. M i ây, n m 2010 Trung tâm ã chuy n sang s d ng b ng phân lo i DDC do th vi n Qu c gia Vi t Nam biên so n. Khung phân lo i này ã có tính c p nh p cao, kh c ph c nh ng h n ch c a khung phân lo i 19 l p tr c ó, ni dung m r ng h ơn và b t nh p chung v i các th vi n trong n c và qu c t . Qua m c l c phân lo i, NDT có th n m rõ c m t cách chung nh t v n i dung v n tài li u c a Trung tâm, t ó d dàng tìm ra nh ng tài li u nào phù h p v i nhu c u, s quan tâm c a b n thân. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 32 Lớp: K52-TT-TV
  33. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân Cùng v i m c l c ch cái, m c l c phân lo i là m t trong nh ng công c tra cu tin thông d ng nh t trong Trung tâm vì hi n t i Trung tâm ch a ti n hành t ch c kho m . Mc l c phân lo i c a Trung tâm bao g m: - Mc l c phân lo i sách tham kh o. - Mc l c phân lo i sách giáo trình. - Mc l c phân lo i báo cáo chuyên . - Mc l c phân lo i báo cáo t t nghi p. - Mc l c phân lo i báo cáo khoa h c. - Mc l c phân lo i tài nghiên c u khoa h c. i v i t p chí, Trung tâm không ti n hành xây d ng m c l c phân lo i. • Mc l c chuyên : Mc l c ch c t p h p theo th t ch cái các ch . Bên trong ch thì phích sách c s p x p theo th t ch cái tên tác gi ho c tên sách. Trong m c lc ch c coi ngang nhau và s p x p theo ch cái t ng ch m t. Mc l c chuyên c s p x p thành 7 chuyên theo n i dung c a h th ng các ngành h c mà tr ng ào t o nh : lao ng – vi c làm; ti n l ơ ng – ti n công; bo hi m xã h i; công tác xã h i; kinh t - toán h c; tin h c, ngo i ng . Trong m i chuyên , các phi u mô t c phân lo i chi ti t theo t ng ch h p h ơn, các phi u mô t c s p x p theo v n ch cái tên sách. Tìm m t tài li u trong m c l c ch không c n bi t n b ng phân lo i, ch c n bi t ch quan tâm, NDT có th tìm ra ngay các tài li u v ch mình c n. Tìm tài li u theo ch chi ti t h ơn so v i vi c tìm tài li u theo b ng phân lo i. Vi các cách s p x p nh trên, h th ng m c l c truy n th ng là công c c lc giúp NDT ti p c n v i toàn b tài li u mà Trung tâm hi n có. Cho n nay, h th ng v n óng vai trò ch o trong ph c v NDT. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 33 Lớp: K52-TT-TV
  34. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân Vi c ng d ng công ngh thông tin ã c a vào trong nhi u công tác x lý thông tin, t o ra nhi u m c l c v i nhi u khuôn d ng và cách s p x p d li u khác nhau, thay th vi c ánh máy các phi u m c l c. iu này giúp cán b th vi n gi m khá nhi u công s c, th i gian làm vi c.  B máy tra c u hi n i: S phát tri n m nh m c a công ngh thông tin ã em l i nh ng thành t u to ln trong m i l nh v c c a i s ng xã h i. Công ngh thông tin có vai trò c c k quan tr ng trong ho t ng thông tin - th vi n nó góp ph n vào quá trình tin h c hóa các công tác t x lý k thu t tài li u n ph c v NDT, chia s thông tin gi a các cơ quan thông tin - th vi n. Vi c ng d ng công ngh tin h c s ti t ki m c th i gian công s c c a cán b th vi n, bên c nh ó còn giúp NDT nh n c y , chính xác và nhanh chóng các thông tin mình c n t các ngu n khác nhau, ti t ki m c th i gian công s c khi tìm ki m, khai thác các ngu n tin c s quan tâm c a lãnh o B Lao ng – Th ơ ng binh xã h i và ng y Ban giám hi u Tr ng H L XH, Trung tâm ã c u t trong l nh v c công ngh thông tin m t cách k p th i áp ng yêu c u i m i c a s nghi p th vi n và nhu c u c a ông o HSSV và NDT. Trong iu ki n hi n nay, Trung tâm ang tng b c ng d ng công ngh tin h c. Hi n nay phòng tra c u c a Trung tâm c trang b 02 máy tính ph c v cho công tác tra c u tìm tin. Tra c u hi n i (tra c u in t ) là tra c u trên máy theo các ch nh : tác gi , nhan , t khóa Hi n nay Trung tâm ang s d ng ph n m m Smilip c t vi t b i công ty CMC. Ph n m m th vi n Smilib c thi t k v i giao di n ti ng vi t thân thi n hng t i ng i s d ng, nó th a k và phát tri n nh ng y u t truy n th ng c thù ca th vi n v a và nh . Smilib cho phép các cán b th vi n x lý các thao tác nghi p v theo quy chu n c a th vi n Qu c gia Vi t Nam, ng th i vi c nh p d li u theo chu n MARRC và hi n th ng thi hai d ng ISBD và MARC 21 theo chu n qu c t mà t t c các th vi n Vi t Nam u ph i áp d ng. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 34 Lớp: K52-TT-TV
  35. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân Ph n m m này là công c tìm ki m và tra c u qua m ng LAN, WAN và Internet cho phép xem n i dung tài li u t xa, tích h p c m t s tính n ng c a th vi n, chy trên trình duy t Web v i cách th c tra c u thông tin d dàng, thu n ti n giúp NDT có th nhanh chóng tìm ki m tài li u theo nh ng yêu c u a ra. 2.3.2. C ơ s ở d ữ li ệu T n m 2004 n nay, Trung tâm ã ng d ng ph n m m Smilip và xây d ng c các CSDL nh : CSDL toàn v n, CSDL lu n án, lu n v n T ng s bi u ghi trong CSDL n nay là 10.000 bi u ghi, g m: sách tham kh o; báo, t p chí ti ng Vi t; giáo trình và lu n v n, lu n án, báo cáo khoa h c CSDL dùng tra c u qua ph n m m Smilip. Bao g m các d li u in t , thông tin v các tài li u có trong kho c a Trung tâm. Khi xây d ng c ơ s d li u, Trung tâm luôn coi tr ng vi c t ch c qu n lý các d li u, tính chính xác c a bi u ghi có th c xác nh b ng cách em so sánh, i chi u t ng bi u ghi v i chính bài báo, t p chí ó. Tính chính xác c a các b ng tra ca c ơ s d li u c ng có th c xem xét b ng cách quét theo tên tác gi ho c bng tra ch và phát hi n ra các l i nh n bi t. Vi các c ơ s d li u do Trung tâm xây d ng sau khi phân lo i, nh ch , làm t khoá và tóm t t m i ti n hành nh p d li u vào máy. Ng i nh p d li u trong quá trình nh p c ng luôn xem xét phát hi n ho c b sung k p th i nh ng thông tin v n i dung c a các bi u ghi khi ch a c c p t i. Sau khi nh p xong s có b ph n ti n hành các thao tác ki m tra, hi u ính t ng bi u ghi. Vi c hi u ính tng bi u ghi tuy có t n kém v th i gian, công s c nh ng ó là m t vi c làm c n thi t m b o ch t l ng c a các c ơ s d li u. Hi n nay, thông qua vi c h p tác và trao i Trung tâm m i ch có c m t s c ơ s d li u l u trên CD-ROM g c, t p h p m t s chuyên ngành ào t o ca Tr ng. H u h t các c ơ s d li u này u c t ch c x lý t t, c c p nh t và ki m tra th ng xuyên. Các c ơ s d li u th ng xuyên c Trung tâm ch ng bo qu n, in sao sang các a CD – ROM khác có th kéo dài th i gian s d ng, Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 35 Lớp: K52-TT-TV
  36. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân hng n m u c p nh t thông tin b sung k p th i, t o iu ki n thu n l i cho NDT luôn có nh ng thông tin m i, ph c v cho quá trình h c t p và nghiên c u. Trung tâm ã chú tr ng n vi c tin h c hoá trong ho t ng thông tin - th vi n và xây d ng ngu n l c thông tin in t . Nh n th c c vai trò quan tr ng c a thông tin in t d i d ng các c ơ s d li u trong giai on hi n nay, vì “hi n nay, cơ s d li u là thành ph n Trung tâm c a ngu n l c thông tin qu c gia”. Trung tâm ã b ưc u tri n khai xây d ng ưc m t s CSDL nh ư: - CSDL BOOK: các ngu n l c thông tin d ng sách có t i Trung tâm TT-TV c c p nh t liên t c t 2005 có kho ng 10.000 bi u ghi và c c p nh t lên m ng các ơn v thành viên trong Tr ng thu n l i khai thác tra c u và s d ng. - CSDL lu n v n, lu n án: các lo i ngu n l c thông tin lu n v n, lu n án, ca Tr ng , có kho ng 200 bi u ghi c c p nh t h ng n m. - CSDL nghiên c u khoa h c: t p h p các báo cáo nghiên c u khoa h c c a cán b gi ng viên, h c sinh – sinh viên toàn tr ng trong t ng n m, CSDL này c ng c c p nh t h ng n m v i kho ng 100 bi u ghi. 2.3.3. Th ư m ục d ạng in ấn T n m 2001 n nay, Trung tâm ã ti n hành biên son m t s n ph m c th , nh ng b n in gi i thi u tài li u m i d ng phích nh m gi i thi u n NDT nh ng tài li u m i c a v Trung tâm, c th là: - Th ư m c chuyên : Trung tâm ã t p h p các bài vi t ng trên các t p chí chuyên ngành Lao ng – Xã h i ho c t nh ng ngu n tin khác d i d ng toàn v n ca tài li u. Các ch c l a ch n là nh ng ch c NDT quan tâm, c bi t là nh ng thông tin v chính sách, lao ng – vi c làm, ti n l ơ ng – ti n công. Cho n nay vi c xu t b n n ph m ã ng ng xut b n vì lý do không nhân l c. - Th ư m c thông báo sách m i: Trung tâm ã xu t b n n ph m th m c b ng hình th c nh p vào Word, sau ó ch nh s a và in ra d i d ng m c l c quy n. Tr t t trình bày và s p x p ho c theo quy t c trình bày th m c ISBD. Ngoài ra, các d li u Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 36 Lớp: K52-TT-TV
  37. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân th m c còn ghi ký hi u kho và ký hi u x p giá c a tài li u. Nh ng b n th m c này c phát cho các khoa, phòng ban, b môn, các l p h c sinh, sinh viên và c gi i thi u các b ph n ph c v cho NDT s d ng. n ph m này xu t b n không nh k , nó ph thu c vào t ng giai on b sung sách nh p v Trung tâm. 2.3.4. Th ư m ục d ạng điện t ử S d ng máy tính trong công tác x lý tài li u cho phép Trung tâm xây d ng CSDL th m c. Th ư m c thông báo sách m i d ng in t c ph n m m Smilip ca th vi n t ng biên so n m i khi Trung tâm có thêm nh ng tài li u m i, sau khi nh p tài li u m i vào h th ng, h th ng s t ng a ra m t b n s ơ kh o v th m c m i này, sau khi ã c ch nh s a, Trung tâm s a ra gi i thi u t i ông o NDT thông qua vi c thông báo trên Websile chính ca Tr ng. 2.4. H th ng các d ch v thông tin – th ư vi n ph c v ng ưi dùng tin c a Trung tâm 2.4.1. Dịch v ụ cung c ấp tài li ệu Cho m n tài li u g c là m t d ch v c ơ b n c a các c ơ quan thông tin – th vi n nh m giúp NDT s d ng chính tài li u g c ph c v nhu c u tin c a mình. Nh m áp ng nhu c u c a ông o c a các nhà nghiên c u, sinh viên cao h c và i h c ca Tr ng H L XH trong vi c nghiên c u và h c t p qua các tài li u nghiên c u khoa h c và tài li u ng d ng trong th c t , c bi t các tài li u chuyên ngành v các l nh v c c h c trong Tr ng. Trung tâm TT-TV có 2 hình th c cho m n tài li u g c: - Dch v c t i ch : Là hình th c ph c v tài li u g c cho NDT, s d ng ngay t i Trung tâm. c t i ch là m t yêu c u không th thi u i v i NDT, vì v y ch ng i cho NDT là r t c n thi t. Hi n t i Trung tâm có g n 300 ch ng i phòng c l n cho NDT. Ph c v NDT tra c u, tìm ki m các thông tin ng n g n nh các d ki n, sô li u hay nh ng tài li u quý hi m Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 37 Lớp: K52-TT-TV
  38. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân - Dch v cho m ưn v nhà: D ch v này cho phép NDT mang tài li u v nhà s d ng trong th i gian cho phép c a Trung tâm. NDT c n ph i tuân th úng quy trình và n i quy m n – tr tài li u c a Trung tâm khi s d ng d ch v này. Các cán b th vi n s n sàng giúp NDT tìm ki m các sách tham kh o chuyên ngành cho các nghiên c u sinh, sinh viên th c s và c nhân nh m giúp các hc viên rút ng n th i gian tìm ki m tài li u tham kh o khi làm bài t p nghiên c u, lu n án và các d án nghiên c u c ng nh m c ích nâng cao trình , chuyên môn, nghi p v và c p nh t ki n th c m i trên th gi i. Th vi n v i ngu n tin r t phong phú, có trên 100.000 u sách, t p chí chuyên ngành và tài li u tham kh o các l nh v c b ng ti ng Anh và ti ng Vi t (Th vi n hi n ang c c p nh t vào h th ng) nh m áp ng t t nh t cho t t c các nhu c u ca vi c h c t p và nghiên c u. 2.4.2. Dịch v ụ tra c ứu tài li ệu Vi mong mu n ph c v t t nh t nhu c u s d ng tài li u c a NDT trong vi c làm các bài ti u lu n, bài t p nhóm, tài nghiên c u khoa h c, lun v n, lu n án Trung tâm cung c p d ch v “Tra c u theo yêu c u” d i hình th c: H tr tra cu. Th vi n s t v n và h tr tìm ki m tài li u trong th vi n mi n phí khi NDT có nhu c u. 2.4.3. Dịch v ụ h ỏi - đáp Nh m phát huy t i a hi u qu ph c v NDT, giúp NDT hi u v Trung tâm c ng nh quy trình ho t ng và cách th c s d ng th vi n, Trung tâm luôn có d ch v h i áp tr c ti p. Cán b t i m i phòng ph c v luôn luôn s n sàng và nhi t tình trc ti p tr l i các câu h i và h ng d n NDT n m n, c tài li u t i Trung tâm. Dch v này c di n ra h ng ngày, NDT th ng s d ng nh ng câu h i v cách tra c u tài li u, tìm tin, d ki n, thông tin d ki n cán b th vi n có th tr c ti p tr l i ho c qua in tho i. 2.4.4. Dịch v ụ photocopy – in ấn tài li ệu Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 38 Lớp: K52-TT-TV
  39. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân i v i tài li u không c m n v , Th vi n có d ch v sao ch p tài li u cho NDT có nhu c u. NDT c phép ng ký phô-tô t i a là 10% ho c m t (1) ch ơ ng sách ( i v i sách có t hai (2) ch ơ ng tr lên), ho c m t (1) bài t p chí cho m i s tp chí xu t b n. NDT có th ng ký phôtô t i phòng photocopy theo h ng d n c a cán b th vi n t i phòng ó. L phí sao ch p là 500 cho m i trang A4. 2.4.5. Ho ạt độ ng tuyên truy ền, gi ới thi ệu tài li ệu • Tuyên truy n mi ng: Tuyên truy n mi ng là m t hình th c c bi t c a tuyên truy n, c ti n hành thông qua s giao ti p tr c ti p gi a ng i tuyên truy n v i i t ng tuyên truy n, ch y u b ng l i nói tr c ti p. Tuyên truy n mi ng t i Trung tâm là s giao ti p tr c ti p c a cán b th vi n vi NDT, cung c p và trao i thông tin v th vi n, ph ơ ng th c ph c v và nh ng iu còn ch a bi t c a NDT v ho t ng ca Trung tâm. Tuyên truy n mi ng qua hình th c i tho i gi a ng i nói v i ng i nghe, là mt hình th c tuyên truy n dân ch nh t, th c hi n c ch c n ng thông tin c 2 chi u, không mang tính áp t. Tuyên truy n mi ng có th s d ng tri t nh t u th c a ngôn ng nói và phi ngôn ng . Tuyên truy n mi ng có iu ki n và nhi u kh n ng ti n hành m t cách th ng xuyên và r ng rãi nhi u n ơi, trong các iu ki n khác nhau. Các cán b th vi n có kh n ng thích nghi v i các iu ki n và hoàn c nh c th qu ng bá, gi i thi u v lo i hình, d ch v , s n ph m và các ho t ng ca Trung tâm. ây chính là m t hình th c tuyên truy n ph bi n c a t t c các cơ quan thông tin - th vi n. • Tuyên truy n tr c quan: Bên c nh ho t ng t ch c ph c v NDT t i các phòng ph c v trong th vi n. Ho t ng tuyên truy n, gi i thi u tài li u cho NDT c ng luôn c Trung tâm chú tr ng. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 39 Lớp: K52-TT-TV
  40. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân NDT có th ti p c n tài li u m t cách hi u qu thì trong nh ng n m qua Trung tâm ã s d ng hình th c thông báo sách m i t i NDT. Ho t ng thông báo sách m i th ng c trung tâm in ra gi y và dán lên b n tin ca Trung tâm. Nh m m c ích thông báo sách m i cho NDT h n m c nh ng tài li u mà trung tâm m i nh p v . Nh ng tài li u m i hi n có Phòng c hay Phòng m n. Ký hi u kho c a tài li u. NDT c n tài li u m i s d dàng tra c u tìm ki m tài li u m i cho mình. • Ví d ụ: THÔNG BÁO SÁCH M I 1. Bo tr xã h i cho nh ng nhóm thi t thòi Vi t Nam KH kho M 23124 – 23456 2. Nh ng nguyên lý c ơ b n c a ch ngh a Mác – Lênin KH kho M 23146 – 23346 D 08267 – 08295 3. Quà t ng cu c s ng KH kho M 22870 – 22890 2.5. Ho t ng ph c v ng ưi dùng tin t i Trung tâm Ho t ng ph c v NDT là m c ích h ng t i c a b t k cơ quan thông tin - th vi n nào, hi u qu ho t ng ph c v ánh giá toàn b ho t ng c a cơ quan thông tin - th vi n t ho t ng b sung, x lý, t ch c s p x p tài li u. Ho t ng ph c v là t m g ơ ng ph n ánh y và rõ r t nh t trình , n ng l c c a i ng cán b trong t ch c các ho t ng c a c ơ quan. Ho t ng ph c v NDT là ho t ng c a t ch c ph c v c Trung tâm quan tâm và ánh giá r t cao. Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH là m t Trung tâm m i, c u t nhi u v trang thi t b c ơ s v t ch t. Ph c v tài li u là hình th c ph c v c ơ b n nh t nh m to cho NDT ti p c n t i u n các tài li u có trong Trung tâm và giúp h s d ng Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 40 Lớp: K52-TT-TV
  41. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân c các tài li u phù h p v i nhu c u c a mình. Hi n nay, Trung tâm ph c v v i các hình th c sau: ph c v t i ch , cho m n v nhà, cung c p các b n sao. • Ph c v t i ch : Là hình th c ph c v ch y u, là b m t ng th i là th m nh c a Trung tâm. Ph c v t i ch chi m t i g n 70% trong các hình th c ph c v c a Trung tâm, ph c v t i ch thông qua h th ng các phòng ph c v sau: - Phòng c t ng h p - Phòng c báo, t p chí - Phòng tra c u Ti các phòng này NDT có th s d ng t i ch t t c các tài li u có trong Trung tâm. • Cho m ưn v nhà: Song song v i hình th c ph c v t i ch , hình th c cho m n tài li u v nhà là hình th c không th thi u c c a Trung tâm. Hình th c này giúp th a mãn nhu c u cho nh ng i t ng NDT không có iu ki n n th vi n c trong gi hành chính ho c không có th i gian c th vi n. Hình th c ph c v cho m n v nhà thông qua phòng m n giáo trình và tài li u tham kh o. NDT c m n sách v nhà, m t l n m n t i a 2 cu n, trong vòng 7 ngày. • Cung c p b n sao tài li u: Khi HSSV n c tài li u t i các phòng ph c v c a Trung tâm, n u có nhu cu photo tài li u, h ánh d u nh ng trang mình c n r i t photocopy qua cán b th vi n t i phòng ó. Cán b th vi n s mang tài li u sang phòng x lý nghi p v sao ch p ph c v NDT. V i hình th c ph c v này NDT s không m t nhi u th i gian c tài li u t i ch mà có ngay b n sao tài li u mà mình c n. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 41 Lớp: K52-TT-TV
  42. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH t ch c ph c v NDT qua m t h th ng các phòng ph c v sau: Phòng m ưn; Phòng c t ng h p; Phòng báo, t p chí; Phòng cho thuê giáo trình; Phòng bán sách giáo trình. 2.5.1. Phòng m ượn T ch c hình th c m n v nhà là hình th c không th thi u i v i b t k m t th vi n nào. NDT không ph i lúc nào c ng có th i gian r nh r i n th vi n c sách. Nhi u khi, h ch có th i gian vào các bu i t i c sách, báo ho c tài li u nghiên c u. V i m c ích áp ng c t i a nhu c u s d ng tài li u, Trung tâm ã t ch c riêng m t kho sách dành riêng cho phòng m n. Phòng m n tài li u là n ơi cho phép sinh viên c m n tài li u v nhà c vi nh ng tài li u có trong kho c, m i ký hi u ch cái M u tiên. Hình thc này c sinh viên, cán b gi ng viên s d ng khá ph bi n vì nó ti n d ng và giúp h có th i gian nghiên c u tài li u sâu h ơn. Th i gian ph c v c a Phòng m n c ti n hành theo gi hành chính, 5 ngày/tu n, 8h/ngày (tr ngày l , T t). Ngoài ra, phòng m n còn ph c v m n – tr thêm gi t 17h – 20h30’ i v i các l p t i ch c, liên thông h c bu i t i theo l ch mn sách. Phòng m n ch y u cho m n các lo i tài li u nh : sách chính tr - xã h i, các tài li u liên quan n chuyên ngành, sách tham kh o các môn h c i t ng ph c v c a Phòng m n là toàn b các cán b gi ng viên, cán b nghiên c u, công nhân viên và toàn b sinh viên các khoa t h trung c p n i hc c a Nhà tr ng. ph c v NDT t i phòng m n, cán b th vi n ph i ti n hành nh ng công vi c ch y u sau: S p x p phi u yêu c u, ph c v NDT, qu n lý vi c m n tr , x lý nh ng tr ng h p vi ph m Kho m n c a Trung tâm c t ch c theo hình th c kho óng. Do s l ng NDT n m n tài li u là r t ông, vì th Trung tâm ti n hành ph c v cho m n tài li u phân theo l p, m i l p c ph c v 2 l n/tu n. Ví d : Th 2: L p K toán 1,2,3 Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 42 Lớp: K52-TT-TV
  43. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân Th 3: L p B o hi m 1,2,3 Quy trình, th ủ t ục m ượn sách t ại Phòng m ượn: • S m ưn sách: Sinh viên mu n m n tài li u phòng c n ph i có s m n sách. Sinh viên mang theo 1 nh 3x4 lên th vi n làm s m n sách. Bên ngoài: nh 3x4, h và tên sinh viên, l p, s th t , khóa h c. Bên trong: Ngày m n sách, tên sách, s ng ký cá bi t, ký m n, h n tr , ghi chú. • Th t c cho m ưn sách: - Sinh viên tra sách c n m n h p phích m c l c và in tên sách, s ng ký cá bi t c a sách ó vào phi u yêu c u. - Sau khi ã có s m n sách, sinh viên a phi u yêu c u cho cán b mn sách. - Cán b in y thông tin sách, ki m tra tình tr ng sách, h n ngày tr và yêu c u sinh viên ký m n. - i v i nh ng cu n giáo trình v môn Chính tr , ch ngh a Mác-Lênin sinh viên c m n trong 1 k , khi tr sách s ghi ngày tr sách vào m c ghi chú. - Mi l n c m n 02 cu n/7 ngày. M i cu n s c gia h n m n thêm 1 l n (7 ngày ti p theo). • Lch m ưn sách : i v i m i l p s c th vi n s p x p l ch m n riêng và c nh, sinh viên khi lên m n ho c tr sách c n ph i c n c vào l ch mn theo úng n i quy c a th vi n. L ch m n c dán ngay trên c a phòng m n tài li u. • X lý vi ph m: - i v i sách b n, rách, h ng sinh viên s b x ph t hành chính tùy theo m c vi ph m. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 43 Lớp: K52-TT-TV
  44. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân - i v i sinh viên tr mu n, quá h n h n tr tài li u s b ph t 500 /ngày tr mu n. - i v i sinh viên làm m t tài li u s ph i n l i hoàn tr th vi n cu n sách ó ho c s ti n g p 2 l n giá tr tài li u ó. 2.5.2. Phòng đọc t ổng h ợp Phòng c có di n tích kho ng 400m2 v i 300-400 ch ng i dành cho NDT, ph c v trung bình m i ngày kho ng 200 l t/ngày. ây là b ph n ph c v cho vi c h c t p c a sinh viên b ng cách cho m n c t i ch , cho sinh viên n nghiên cu hay t h c nên c thi t k khá thoáng mát v i h th ng èn chi u sáng, qu t, iu hòa t ơ ng i ng b áp ng c t i a nhu c u c a NDT. Tài li u phòng c bao g m toàn b tài li u tham kh o hi n có t i Trung tâm, các báo cáo khoa h c, lu n v n t t nghi p và tài khoa h c. Ngoài ra, còn có thêm các ngu n h c li u tham kh o ph c v thi t th c cho nhu c u nghiên c u và h c tp c a cán b gi ng d y, sinh viên trong tr ng. Trung tâm ã a m t s sách tham kh o c l a ch n t phòng m n lên phòng c ph c v . Ph ươ ng th ức ph ục v ụ: - Yêu c u: Sinh viên vào ph i gi tr t t , không n u ng trong phòng, không gây nh h ng n m i ng i xung quanh; - Th t c m ưn sách phòng c: + Sinh viên in thông tin sách và thông tin cá nhân vào phi u yêu cu; + a phi u yêu c u và th sinh viên cho cán b th vi n khi mu n mn c tài li u; + Sinh viên c c p 1 s th t ch ng i; Cán b th vi n thu l i th sinh viên, phi u yêu c u và s th t ch ng i c a sinh viên ó; Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 44 Lớp: K52-TT-TV
  45. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân + M i sinh viên c m n c 2 cu n, theo hình th c m n c ht cu n này s tr l i và m n c cu n kia. 2.5.3. Phòng báo, t ạp chí Phòng c báo, t p chí ph c v theo ph ơ ng th c t ch n (kho m ) là m t hình th c khá ph bi n trong các th vi n hi n nay. T i Trung tâm TT-TV Tr ng H LXH, Phòng c báo, t p chí n m chung trong Phòng c l n nên có c không gian thoáng mát, khang trang, ch ng i, ánh sáng, qu t mát, không gian yên t nh m b o c iu ki n t i a cho NDT s d ng sách báo, t p chí. Hình th c ph c v t i ch v i các lo i hình là báo, t p chí hàng ngày, hàng tu n, hàng tháng các l nh v c khác nhau: v n hóa, xã h i, kinh t , chính tr i t ng NDT ch y u là HSSV hi n ang h c trong Tr ng. ây là phòng duy nh t c th vi n ti n hành ph c v NDT theo hình th c kho m , nên có n i quy rõ ràng, ch t ch . Nhu c u thông tin c a NDT ngày càng t ng, òi h i thông tin ph i luôn c p nh t, báo, t p chí c ng là lo i hình tài li u mà n i dung thông tin c c p nh t liên tc, th ng xuyên và có tính th i s cao, c xu t b n nh k . Do v y vi c t ch c phòng ph c v riêng là m t vi c làm c n thi t phát huy th m nh c a báo, t p chí làm cho nó th c s tr nên mang tính th i s v i NDT. S l ng báo, t p chí c a phòng r t a d ng và phong phú v i h ơn 100 lo i báo, tp chí th ng c t mua theo tu n, tháng, quý. Vì th mà NDT n c báo, t p chí chuyên ngành ngoài vi c ph c v cho nhu c u nghiên c u, gi ng d y và h c t p ca mình, h còn th ng tìm c các lo i báo, t p chí khác nh m m c ích gi i trí vi s l ng l n. Vì t ch c theo hình th c kho m nên NDT vào phòng ph i c t c p xách, túi xách vào úng n ơi quy nh. NDT c t ch n các lo i báo, t p chí mà mình a thích trong các h p phích ã c s p x p theo th t ch cái c a tên báo, tên t p chí. Sau khi c xong, NDT t c t báo, t p chí vào úng h p phích mà mình ã l y ra. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 45 Lớp: K52-TT-TV
  46. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân ây là hình th c ph c v tiên ti n, ang ph bi n các tr ng i h c, t o cho ng i c bi t cách l a ch n tài li u, t o tính t giác trong vi c gi gìn, l a ch n và sp x p tài li u vào úng v trí, c bi t là NDT c t l a ch n và tìm ki m tài li u phù h p v i yêu c u c a mình mà không ph i thông qua b t k m t khâu trung gian nào. Vi c t ch c Phòng báo, t p chí theo hình th c kho m ã phát huy c hi u qu kho t li u, giúp cán b th vi n v t v h ơn trong quá trình ph c v . 2.5.4. Phòng cho thuê giáo trình Ph v áp ng theo nhu c u và nguy n v ng c a sinh viên Tr ng H L XH, Trung tâm m thêm m t phòng m i là Phòng cho thuê giáo trình. M i i vào ho t ng t tháng 3 n m 2010, Phòng ph c v k p th i và áp ng nhanh nh t nhu c u mn, s d ng giáo trình cho sinh viên trong Tr ng. Tính n nay, ã có kho ng 1500 cu n giáo trình c cho thuê, v i giá tr kho ng 25 tri u ng. Phòng thuê giáo trình ph c v theo hình th c là: Mua các sách giáo khoa, giáo trình m i ca Tr ng (90% là tài li u c a các cán b giáo viên trong Tr ng biên so n) a ra cho các b n sinh viên thuê v i m t m c giá nht nh cho m i cu n sách (<20.000 /cu n), các b n sinh viên s c thuê s d ng trong m t k , n h t k ó ph i tr sách và sách ph i c b o qu n nguyên v n nh lúc ban u. Giá ti n c a m i cu n sách cho thuê c niêm y t trên c a phòng thuê giáo trình, sinh viên có th tham kh o rõ giá c a m i cu n giáo trình. Cách th ức ti ến hành cho thuê sách: - Sách cho thuê ph i c óng d u c a th vi n tr ng trang u tiên tên sách; - S cho thuê sách, bao g m: S th t , h và tên sinh viên, l p h c, mã s sinh viên, tên sách thuê, s l ng, giá ti n, ký nh n sách, ghi chú sau khi tr sách. Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 46 Lớp: K52-TT-TV
  47. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân - Mi sinh viên mu n thuê sách, cán b th vi n ph i in y thông tin vào s thuê sách. - Trên trang u tiên tên sách, cán b th vi n dùng bút chì ghi thêm S th t /ngày/tháng m n sách. - Khi sinh viên tr sách cán b th vi n s d a vào STT/ngày/tháng m n sách ghi trên sách tìm l i mã thuê và ghi chú ã tr cho sinh viên. i v i sách b n, sách rách, sách h ng, m t sách tùy theo m c sinh viên s b x ph t là ph i n l i cu n sách ó cho th vi n. Sinh viên quá th i h n tr sách s tùy theo m c x lý vi ph m. 2.5.5. Phòng bán sách giáo trình Phòng bán sách giáo trình là phòng v a gi i thi u tài li u, v a bán tài li u cho NDT ca Tr ng. Tài li u Phòng bán sách giáo trình bao g m toàn b giáo trình, bài gi ng, tài li u tham kh o liên quan n các chuyên ngành ào t o c a Nhà tr ng. Vi di n tích thu n ti n cho ng i mua ti p c n, nên vi c khai thác và ph c v sinh viên t ơ ng i hi u qu . Trung bình, bán kho ng 15 tri u ng/tháng. Phòng bán ch ph c v theo gi hành chính, theo l ch làm vi c c a Nhà tr ng, nên HSSV th ng tranh th mua tài li u trong gi ra ch ơi, s l ng HSSV r t ông dn n vi c ph c v r t khó kh n vào nh ng th i im ông sinh viên. Chính vì ch ph c v trong gi hành chính c ng làm gi m nhu c u mua tài li u c a HSSV h c h ngoài gi hành chính nh liên thông, t i ch c. Chính kh c ph c iu này Trung tâm ã t ch c thêm Phòng cho thuê giáo trình áp ng t i a hi u qu a giáo trình n v i t t c i t ng NDT c a Trung tâm. 2.6. ánh giá hi u qu công tác ph c v ng ưi dùng tin t i Trung tâm Vi c phân tích, ánh giá ho t ng công tác ph c v c a m t Trung tâm thông tin – th vi n là iu h t s c quan tr ng, b i t s ánh giá ó s phát hi n ra nh ng Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 47 Lớp: K52-TT-TV
  48. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân vn m i n y sinh, nh ng v n ch a c gi i quy t và tìm ra c nguyên nhân t ó có s iu ch nh nh m t m c ích, yêu c u ra. Vi vi c ánh giá v m c áp ng nhu c u tin, v thái ph c v c a cán b th vi n, ch t l ng ph c v c a s n ph m và d ch v t i Trung tâm c a NDT qua iu tra b ng phi u h i ta s ánh giá c hi u qu ho t ng ph c v th c t c a Trung tâm Thông tin – th vi n trong vi c ph c v NDT. T ch c t t ho t ng thông tin - th vi n t i i h c a ngành nh Tr ng H L XH là m t iu ang c quan tâm. iu này không ch là s t n t i và phát tri n c a b n thân công tác TT-TV mà còn là y u t tác ng m t cách m nh m , tích c c n ch t l ng ào t o và nghiên c u khoa h c ca Tr ng. Di ây s là nh ng ánh giá s ơ b v công tác ph c v ng i dùng tin t i Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH trên các ph ơ ng di n: - M c áp ng nhu c u tin - Ch t l ng ph c v ng i dùng tin ca Trung tâm - Ch t l ng c a các s n ph m và d ch v TT-TV 2.6.1. Về m ức độ đáp ứng nhu c ầu tin Trong ho t ng thông tin - th vi n, vi c ph c v ng i dùng tin có c hi u qu cao ph n ánh tr c ti p là m c áp ng nhu c u tin c a NDT khi n vi th vi n. Th hi n m c áp ng nhu c u tin y , nhanh, chính xác c a th vi n khi ph c v yêu c u mà NDT a ra. Qua k t qu iu tra b ng phi u h i tr c ti p v i NDT t i Trung tâm TT-TV Tr ng HL XH, ta có th ánh giá vi c áp ng nhu c u tin c a NDT t i Trung tâm khi h n m n tìm tài li u, nh ng khó kh n khi NDT g p ph i khi a ra yêu cu tìm ki m tài li u t i Trung tâm. M c áp ng nhu c u tin c ánh giá nh sau: Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 48 Lớp: K52-TT-TV
  49. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân - Khó kh n khi NDT m ưn, tìm tài li u: Tr l i v i câu h i “ Khi s d ng th ư vi n Trung tâm TT-TV Tr ưng H LXH, th y/cô, anh/ch có b t ch i ph c v không?” k t qu thu c là: (Xem bng 2.1): STT Mc t ch i ph c v S l ưng T l 1 Th ng xuyên 19 15,9% 2 Th nh tho ng 73 60,8% 3 Không 28 23,3% Tng 120 100% Bảng 2.1: M ức độ t ừ ch ối ph ục v ụ v ới NDT t ại Trung tâm 15.9% Th ng xuyên 23.3% Th nh tho ng 60.8% Không Bi ểu đồ 2.1: M ức độ t ừ ch ối ph ục v ụ v ới NDT t ại Trung tâm T k t qu trên cho th y, 84,1% s NDT c ph c v (bao g m 23,3% NDT “không” b t ch i ph c v và 60,8% “ th nh tho ng” b t ch i ph c v ). iu này ch ng t r ng ho t ng ph c v NDT t i Trung tâm là khá t t và áp ng c khá y nhu c u m n – tr tài li u c a NDT. Tuy nhiên, hi n t i Trung tâm v n g p nhi u khó kh n trong tình tr ng thi u tài li u. S l ng v n tài li u ít, v i khá nhi u tài li u là sách c , giáo trình ã l i th i a vào ph c v NDT, khi n nhi u NDT không s d ng c giáo trình trong Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 49 Lớp: K52-TT-TV
  50. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân kho m n. ây chính là m t h n ch Trung tâm có nh ng chính sách và chi n lc trong công tác phát tri n v n tài li u, a vào ph c v áp ng nhu c u c a NDT. Tìm hi u nguyên nhân trong tr ng h p b t ch i ph c v , k t qu thu c là: có 41 ng i tr l i do “ tài li u ang ưc ng ưi khác s d ng” chi m t l 34,2%, 79 ng i tr l i do “ tài li u không có trong kho ” chi m t l 65,8%, và không có “ nguyên nhân khác”. K t qu này, ta nh n th y l ng NDT m n tài li u Trung tâm t ơ ng i nhi u, nh ng v i s l ng tài li u h n ch ã không th áp ng t i a nhu c u tin c a NDT. Trong th i gian t i, Trung tâm ph i có chính sách xoay vòng tài li u h p lý, tích c c b sung tài li u, b o qu n t t v n tài li u ã có, ch ng thích nghi v i môi tr ng ào t o tín ch trong t ơ ng lai. - Th i gian ph c v tìm ki m tài li u cho NDT : (Xem b ng 2.2 và bi u 2.2) STT Th i gian ph c v tìm ki m tài li u S l ưng T l 1 Nhanh 21 17,5% 2 Ch p nh n c 82 68,3% 3 Ch m 17 14,2% Tng 120 100% Bảng 2.2: Đánh giá th ời gian ph ục v ụ tìm ki ếm tài li ệu cho NDT t ại Trung tâm 14.2% 17.5% Nhanh Ch p nh n c 68.3% Ch m Bi ểu đồ 2.2: Đánh giá th ời gian ph ục v ụ tìm ki ếm tài li ệu cho NDT t ại Trung tâm Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 50 Lớp: K52-TT-TV
  51. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân Qua iu tra trên phi u h i, th i gian Trung tâm tìm ki m tài li u cho NDT mc “ ch p nh n ưc” chi m t l cao nh t (68,3%), m c “nhanh” chi m t l (17,5%). K t qu trên ph n ánh vi c tìm ki m tài li u cho NDT di n ra t ơ ng i tt, k p th i, i a s NDT u ch p nh n c. Tuy nhiên, v n còn 14,2% ng i cho r ng hi u qu ph c v tìm ki m tài li u còn “ch m”. iu này th hi n vi c t ch c kho t i Trung tâm ch a th c s là khoa h c nh t. Ngoài vi c x p s p tài li u theo môn lo i khoa h c (Khung Phân lo i DDC), Trung tâm có th t ch c kho thành mt s kho b ph n nh : kho giáo trình, kho tài li u tham kh o, kho bài gi ng.v.v , ánh d u ho c u tiên nh ng tài li u có t n su t m n cao s p x p t i nh ng v trí thu n l i. Ngoài ra, Trung tâm cn s m u t thêm các thi t b nh máy tính, u c barcode, máy quét mã v ch, máy kh t tích h p v i các module tra c u, qu n lý l u thông xu t b n ph m, qu n lý thông tin v NDT và tình tr ng m n - tr ca ph n m m Smilip cán b th vi n d dàng và nhanh chóng tìm ki m tài li u và qu n lý l u thông. - V c ơ s v t ch t: qua iu tra b ng b ng h i i v i 120 ng i dùng tin, k t qu thu c nh sau (Xem b ng 2.3 và bi u 2.3) Mc áp ng yêu c u STT Các y u t Tt Tươ ng i Ch ưa áp ng SL % SL % SL % 1 Phòng, bàn, gh , giá k 110 91,7% 10 8,3% 0 0% 2 èn in, ánh sáng 98 81,7% 22 18,3% 0 0% 3 Các trang thi t b khác 35 29,2% 60 50% 25 20,8% Bảng 2.3: Đánh giá v ề c ơ s ở v ật ch ất c ủa Trung tâm Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 51 Lớp: K52-TT-TV
  52. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân 120% 100% 8.3% 18.3% 20.8% Ch a áp ng 80% 60% 50.0% Tơ ng i 91.7% 40% 81.7% Tt 20% 29.2% 0% Phòng, bàn, gh , èn in, ánh Các trang thi t b giá k sáng khác Bi ểu đồ 2.3: Đánh giá v ề c ơ s ở v ật ch ất c ủa Trung tâm Qua s li u ã iu tra cho th y, c ơ s v t ch t c a Trung tâm hi n nay v n còn r t t t, ph c v áp ng c nhu c u c a ng i dùng tin n s d ng. 91,7% ý ki n cho r ng phòng, bàn, gh , giá k áp ng t t c nhu c u h c t p, nghiên; 81,7% ý ki n ánh giá èn in, ánh sáng t i phòng c, phòng áp ng t t cho NDT n c và m n tài li u. Trang thi t b khác c nói n là máy tính, máy iu hòa, máy photocopy c ng ã áp ng c 79,2% nhu c u NDT, nh ng v s lng v n còn thi u nhi u nên ch a th a mãn nhu c u cho 20,8% NDT. Trung tâm cn có nh ng chính sách phát tri n, trang b thêm c ơ s v t ch t c bi t là v máy tính, NDT có th thu n ti n tra c u tìm tin. 2.6.2. Về ch ất l ượng ph ục v ụ ng ười dùng tin của Trung tâm - V thái ph c v c a cán b th ư vi n t i Trung tâm: Qua iu tra b ng phi u b ng h i trên 120 ng i dùng tin, s phi u thu v 120, ta thu c ánh giá c a ng i dùng tin v thái ph c v c a cán b th vi n ti Trung tâm, k t qu nh sau: (Xem b ng 2.4 và bi u 2.4) Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 52 Lớp: K52-TT-TV
  53. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân STT Thái ph c v c a cán b th ư vi n S l ưng T l 1 Rt t t 19 15,8% 2 Tt 87 72,5% 3 Ch a t t 14 11,7% Tng 120 100% Bảng 2.4: Đánh giá v ề thái độ ph ục v ụ c ủa cán b ộ th ư vi ện t ại Trung tâm 11.7% 15.8% Rt t t Tt 72.5% Ch a t t Bi ểu đồ 2.4: Đánh giá v ề thái độ ph ục v ụ c ủa cán b ộ th ư vi ện t ại Trung tâm T k t qu trên, ta nh n th y thái ph c v c a cán b th vi n trong Trung tâm là r t cao. a s là “ tt” và “ rt t t” chi m n 88,3%, iu này có c là do ch t l ng c a i ng cán b c a Trung tâm, a s h là ng i tr tu i, thân thi n và nhi t tình trong ph c v NDT. Tuy nhiên, v n còn m t s ít NDT ánh giá là ch a tt (11,7%), iu này tuy không nhi u, song có nh h ng không t t n hình nh ca Trung tâm. T p th cán b th vi n c n c g ng nhi u h ơn n a trong vi c xây dng hình nh thân thi n cho Trung tâm, Trung tâm th c s là gi ng ng th hai c a cán b , gi ng viên và sinh viên trong Tr ng. - Ch t l ưng ph c v c a Trung tâm: Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 53 Lớp: K52-TT-TV
  54. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân Qua kh o sát NDT n s d ng Trung tâm, tác gi có nh ng ánh giá v ch t lng ph c v c a Trung tâm nh sau: (Xem b ng 2.5 và bi u 2.5) STT Ch t l ưng ph c v S l ưng T l 1 Rt t t 16 13,3% 2 Tt 93 77,5% 3 Ch a t t 11 9,2% Tng 120 100% Bảng 2.5: Đánh giá ch ất l ượng ph ục v ụ NDT t ại Trung tâm 9.2% 13.3% Rt t t Tt 77.5% Ch a t t Bi ểu đồ 2.5: Đánh giá ch ất l ượng ph ục v ụ NDT t ại Trung tâm Theo k t qu iu tra trên, ta nh n th y rõ nét c r ng ch t lng ph c v ca Trung tâm i v i NDT là “ rt t t” và “t t” chi m t l i a s là 90,8%. S d có c iu này c ng nh vào s c g ng, n l c c a toàn Trung tâm. ây chính là mt môi tr ng thân thi n, v i ch t l ng ph c v t t n v i NDT và là iu mà mi c ơ quan thông tin - th vi n u luôn h ng t i. Tuy nhiên, bên c nh ó v n còn m t s ít t l NDT ánh giá ch t l ng ph c v còn ch a t t (9,2%). Có th nguyên nhân xu t phát t s h n ch v c ơ s v t Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 54 Lớp: K52-TT-TV
  55. KHÓA LU ẬN T ỐT NGHI ỆP GVHD: Ths. Tr n Th Thanh Vân ch t, trang thi t b , v n tài li u, nh ng cng có th là do chính thái ph c v c a cán b th vi n. Trung tâm c n quan tâm, tìm hi u nguyên nhân và a ra ph ơ ng án kh c ph c, t ó, hoàn thi n công tác ph c v NDT. 2.6.3 V ề ch ất l ượng s ản ph ẩm và d ịch v ụ c ủa Trung tâm Vi c t o ra các lo i hình s n ph m và d ch v thông tin h tr cho NDT tìm ki m thông tin m t cách nhanh chóng, tìm ki m c thông tin có giá tr , có ch t lng và kh n ng cung c p các d ch v thông tin theo yêu c u, kh n ng t o ra các sn ph m thông tin có giá tr t ng cao và c NDT ch p nh n ph n ánh ch t l ng ho t ng c a cơ quan thông tin - th vi n. Vi c khai thác ngu n l c thông tin thông qua các s n ph m và d ch v t i Trung tâm TT-TV Tr ng H L XH là công c c ơ b n tho mãn nhu c u tin c a NDT, áp ng t t công tác ph c v NDT. S n ph m và d ch v thông tin a d ng, phong phú, ch t l ng thông tin c ki m soát s giúp NDT nhanh chóng ti p c n thông tin, áp ng ph c v NDT có hi u qu là m t trong nh ng ph ơ ng h ng c ơ bn trong ho t ng thông tin t i Trung tâm. Kt qu t ng h p s li u iu tra trên 120 ng i, nh n xét v các hình th c và sn ph m d ch v t i Trung tâm, ta có c k t qu ánh giá c s l ng ng i s dng các s n ph m và d ch v , m c áp ng thông tin i v i NDT t i Trung tâm nh sau: (Xem b ng 2.6). Sinh viên: Nguy ễn Th ị H ươ ng Th ảo 55 Lớp: K52-TT-TV