Tóm tắt Luận văn Quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục

Nội dung text: Tóm tắt Luận văn Quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục

1. 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Hiện nay cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0 phát triển ngày càng nhanh và mạnh mẽ trên toàn cầu; nền văn hóa xã hội và kinh tế tri thức có vai trò ngày càng quan trọng và nổi bật trong quá trình phát triển của một quốc gia. Trong bối cảnh như vậy, giáo dục trở thành nhân tố quyết định cho sự thành công và phát triển của một nền kinh tế- xã hội. Đảng và Nhà nước ta luôn đặt giáo dục ở vị trí cao trong các vấn đề ưu tiên cho sự nghiệp phát triển đất nước. Nội dung Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04 tháng 11 năm 2013 của Ban chấp hành Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản toàn diện, giáo dục và đào tạo đã chỉ rõ quan điểm của Đảng và Nhà nước ta đối với giáo dục và đào tạo: “Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội”. Muốn nâng cao chất lượng giáo dục thì đội ngũ cán bộ quản lý và đội ngũ giáo viên là những nhân tố cần được quan tâm, đầu tư vì hai nhân tố này quyết định đến chất lượng giáo dục của nhà trường. Đứng trước yêu cầu phát triển đất nước, phải có nguồn lực chất lượng cao, trong đó nguồn nhân lực quản lý giáo dục phải được đào tạo để có phẩm chất tốt và năng lực làm việc chuyên nghiệp. Học viện Quản lý giáo dục là một trong những cơ sở hàng đầu trong cả nước đào tạo và nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục. Ngay từ khi thành lập, Học viện đã được giao nhiệm vụ đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục trong toàn ngành, phục vụ đắc lực và hiệu quả công tác quản lý giáo dục, và nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục. Học viện đã được giao nhiệm vụ liên kết đào tạo thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục với các trường đại học theo nhu cầu của ngành và địa phương trong cả nước từ năm 1995. Bắt đầu từ năm 2009, Học viện được Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép mở chuyên ngành đào tạo thạc sĩ quản lý giáo dục. Mặc dù đã đạt được những kết quả nhất định, tổ chức đào tạo được hàng chục khoá với hàng nghìn học viên đã tốt nghiệp, đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng trong hệ thống giáo dục và các lĩnh vực khác; Nhưng quá trình đào tạo và quản lý đào tạo thạc sĩ QLGD ở Học viện QLGD vẫn còn một số vấn đề chưa thực sự hợp lý. Quy mô và cơ cấu đào tạo còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội; Để khắc phục được những yếu kém trên trước tiên cần quan tâm đến quản lý quá trình đào tạo. Nếu có các biện pháp quản lý phù hợp, tác động đến các khâu của quá trình đào tạo, sẽ góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo. Từ những lý do nêu trên, và với mong muốn được góp một phần nhỏ vào việc nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực quản lý giáo dục có trình độ
2. 2 thạc sĩ, tác giả đã lựa chọn thực hiện đề tài: “Quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục”. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD tại Học viện Quản lý giáo dục, đề xuất các biện pháp quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD nhằm góp phần nâng cao chất lượng đào tạo tại Học viện Quản lý giáo dục. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Quản lý đào tạo trinh độ thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục 3.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục. 4. Giả thuyết nghiên cứu Quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục trong những năm vừa qua đã đạt được những kết quả nhất định, tuy nhiên đứng trước yêu cầu phát triển đất nước cũng như nhu cầu của xã hội vẫn còn những bất cập trong tổ chức đào tạo và quản lý một số khâu của quá trình đào tạo. Nếu đề xuất được các biện pháp quản lý đồng bộ tác động đến tất cả các khâu của quá trình đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD sẽ góp phần nâng cao chất lượng đào tạo. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD ở các trường đại học. 5.2. Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD tại Học viện Quản lý giáo dục. 5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD tại Học viện Quản lý giáo dục nhằm nâng cao chất lượng đào tạo trình độ thạc sĩ tại Học viện Quản lý giáo dục. 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu đề xuất các biện pháp quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ của Học viện, với chủ thể chính là phòng Đào tạo Sau đại học trong mối quan hệ với lãnh đạo các khoa chuyên môn và các phòng chức năng khác trong Học viện Khách thể khảo sát gồm 120 người là CBQL, GV và Học viên một số khoá đào tạo. Các dữ liệu liên quan được lấy từ báo cáo tổng kết năm học 2017- 2018 đến năm học 2018-2019.
3. 3 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết 7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.3. Phương pháp thống kê toán học để xử lý số liệu 8. Cấu trúc của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn gồm 03 chương. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ ĐÀO TẠO TRÌNH ĐỘ THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ GIÁO DỤC Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới 1.1.2. Các nghiên cứu tại Việt Nam 1.2. Một số khái niệm cơ bản 1.2.1. Quản lý và chức năng quản lý 1.2.1.1. Quản lý - Quản lý là thuộc tính bất biến, nội tại của mọi quá trình hoạt động xã hội. Lao động quản lý là điều kiện quan trọng làm cho xã hội có thể tồn tại, vận hành liên tục và phát triển. - Quản lý được thực hiện với một tổ chức hay một nhóm trong xã hội - Quản lý là quá trình thu thập, trao đổi và xử lý thông tin - Quản lý là những tác động có tính định hướng, là những tác động phối hợp nỗ lực của các cá nhân nhằm đạt được mục tiêu của tổ chức. 1.2.1.2. Chức năng quản lý Có nhiều cách phân chia chức năng quản lý, song về cơ bản đều thống nhất có bốn chức năng: Lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra. 1.2.2. Đào tạo Đào tạo là quá trình tác động đến một con người nhằm làm cho người đó lĩnh hội và nắm vững những tri thức, kĩ năng, kĩ xảo một cách có hệ thống để chuẩn bị cho người đó thích nghi với cuộc sống và khả năng nhận một sự phân công lao động nhất định, góp phần của mình vào việc phát triển xã hội, duy trì và phát triển nền văn minh của loài người 1.2.3. Đào tạo trình độ thạc sĩ Đào tạo trình độ thạc sĩ là tổ chức quá trình đào tạo để người học được bổ sung và nâng cao những kiến thức đã học ở trình độ đại học; tăng cường kiến thức liên ngành; có đủ năng lực thực hiện công tác chuyên môn và nghiên cứu khoa học trong chuyên ngành của mình.
4. 4 1.2.4. Quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ Quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ là quá trình chủ thể quản lý thực hiện các chức năng quản lý để tác động có mục đích, có kế hoạch đến các thành tố của QTĐT: hoạt động tuyển sinh, phát triển chương trình đào tạo thạc sĩ; GV và hoạt động dạy của GV, học viên và hoạt động học của học viên; hình thức tổ chức đào tạo; kiểm tra đánh giá kết quả đào tạo; cơ sở vật chất phục vụ đào tạo; môi trường đào tạo nhằm đạt được các mục tiêu đào tạo. 1.3. Đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục 1.3.1. Mục tiêu đào tạo Mục tiêu đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD là trang bị cho người học phương pháp luận, phương pháp nghiên cứu và một số vấn đề hiện đại, cập nhật về Giáo dục và Quản lý giáo dục ở trong nước cũng như quốc tế. 1.3.2. Chương trình đào tạo Chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD được xây dựng theo hai hướng: định hướng nghiên cứu hay định hướng thực hành ứng dụng. Cấu trúc chương trình đao tạo theo tín chỉ, phải đảm bảo tỷ lệ các khối kiến thức theo qui định; Chương trình phải được xây dựng theo chuẩn đầu ra, qui định rõ về việc học bổ túc kiến thức, thi tuyển, phương thức tổ chức đào tạo, kiểm tra đánh giá kết quả học tập, 1.3.3. Tuyển sinh 1. Thi tuyển sinh đào tạo trình độ thạc sĩ được tổ chức từ 1 đến 2 lần/năm. 2. Các môn thi tuyển gồm: môn ngoại ngữ, môn cơ bản, môn cơ sở của ngành hoặc chuyên ngành đào tạo. 1.3.4. Hoạt động giảng dạy và học tập (i) Hoạt động giảng dạy: Trong đào tạo trình độ thạc sĩ, thực hiện giảng dạy theo hệ thống tín chỉ; (ii) Hoạt động học tập của học viên: Học viên phải thực hiện kế hoạch đào tạo chủ động, học tập tích cực, tham gia đầy đủ các buổi học trên lớp; thực hiện việc tự học theo đúng qui định của qui chế đào tạo. 1.3.5. Kiểm tra đánh giá kết quả đào tạo Kiểm tra, đánh giá kết quả đào tạo phải thực hiện theo đúng Thông tư quy định đào tạo trình độ thạc sĩ với các nội dung như: kiểm tra, đánh giá quá trình đào tạo theo các học phần và đánh giá luận văn cuối khoá. Quá trình kiểm tra, đánh giá đảm bảo tính khách quan, tính trung thực và phản ánh đúng thực chất kết quả đạt được của người học. 1.4. Nội dung quản lý đào tạo trình độ Thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục 1.4.1. Quản lý công tác tuyển sinh - Lập kế hoạch tuyển sinh - Thông báo tuyển sinh và thu nộp hồ sơ đăng ký của các thí sinh
5. 5 - Phối hợp với các khoa chuyên môn tổ chức hoạt động học chuyển đổi cho các thí sinh đăng ký thi tuyển tốt nghiệp cử nhân từ ngành gần, ngành khác theo qui định - Phối hợp với các khoa chuyên môn tổ chức hoạt động ôn tập theo qui định - Tham mưu cho thủ trưởng trường ĐH thành lập HĐ tuyển sinh. - Công bố kết quả trúng tuyển và gọi HV nhập học 1.4.2. Quản lý phát triển chương trình đào tạo - Tham mưu cho thủ trưởng đơn vị đào tạo thành lập Ban phát triển chương trình. - Xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động phát triển chương trình đào tạo - Tổ chức các hội thảo về chương trình - Tham mưu thành lập và tổ chức các hội đồng thẩm định chương trình theo qui định - Làm các thủ tục cần thiết để ban hành chương trình đào tạo được phát triển để đưa vào áp dụng vào thời điểm phù hợp - Tổ chức thực hiện chương trình đào tạo theo qui định 1.4.3. Quản lý quá trình đào tạo 1.4.3.1. Xây dựng và triển khai kế hoạch đào tạo 1.4.3.2. Quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên 1.4.3.3. Quản lý hoạt động học tập của học viên 1.4.3.4. Quản lý đánh giá kết quả học tập 1.4.4. Quản lý cơ sở vật chất và các điều kiện phục vụ quá trình đào tạo Nhằm thực hiện mục tiêu, yêu cầu đào tạo, người quản lý phải thực hiện quản lý các điều kiện đảm bảo cho hoạt động đào tạo ở các mặt như quản lý cơ sở vật chất đảm bảo cho hoạt động dạy học trên lớp, tự học, hoạt động nghiên cứu khoa học, thực hiện đề tài luận văn thạc sĩ. Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học là một yếu tố quan trọng phục vụ cho hoạt động giảng dạy và học tập của học viên. 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ quản lý giáo dục - Yếu tố chất lượng đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý, nhân viên phục vụ - Yếu tố về đặc điểm học viên tham gia đào tạo thạc sĩ quản lý giáo dục - Yếu tố cơ sở vật chất phục vụ quá trình đào tạo - Yếu tố công nghệ thông tin và truyền thông - Yếu tố thể chế, quy chế đào tạo và các quy định của pháp luật
6. 6 Tiểu kết chương 1 Đào tạo trình độ thạc sĩ là xu hướng chung của hệ thống giáo dục tiên tiến trên thế giới. Đào tao trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD là để cung cấp nguồn nhân lực quản lý giáo đục có trình độ cao, có năng lực phát hiện và giải quyết các vấn đề của giáo dục và quản lý giáo dục luôn thay đổi. Quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ quản lý giáo dục thực chất là quản lý các yếu tố: Quản lý mục tiêu đào tạo, công tác tổ chức tuyển sinh, quản lý phát triển chương trình đào tạo, quản lý hoạt động dạy và học, quản lý kiểm tra đánh giá kết quả đào tạo và quản lý các yếu tố điều kiện phục vụ đào tạo. Quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ QLGD chịu tác động của nhiều yếu tố ảnh hưởng như: Trình độ năng lực của CBQL, GV, viên chức hành chính; Đặc điểm học viên; Điều kiện CSVC tài chính, thể chế, qui định và khoa học công nghệ Trong quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ QLGD phải thường xuyên theo dõi, cập nhật thông tình, nắm bắt tình hình, xử lý các tình huống quản lý, kịp thời đưa ra các biện pháp điều chỉnh làm cho hoạt động đào tạo được diễn ra bình thường và đảm bảo chất lượng. Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO TRÌNH ĐỘ THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ GIÁO DỤC TẠI HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC 2.1. Khái quát về Học viện Quản lý Giáo dục 2.1.1. Học viện Quản lý giáo dục 2.1.1.1.Quá trình hình thành và phát triển của Học viện Quản lý Giáo dục 2.1.1.2. Vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Học viện Quản lý Giáo dục 2.1.1.3. Đội ngũ cán bộ giảng viên, cơ sở vật chất và phương tiện kỹ thuật phục vụ hoạt động đào tạo 2.1.2. Phòng Đào tạo Sau đại học Bảng 2.1. Cơ cấu phòng Đào tạo Sau đại học STT Chức danh Số lượng 1 Trưởng phòng 01 2 Phó trưởng phòng 01 3 Chuyên viên 05 Phòng Đào tạo Sau đại học có chức năng chính là tham mưu cho Ban Giám đốc Học viện trong việc quản lý, tổ chức thực hiện các hoạt động đào tạo sau đại học, với những nhiệm vụ chính được giao như sau : - Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch tuyển sinh sau đại học.
7. 7 - Chủ trì việc phối hợp với các đơn vị, tổ chức xây dựng chương trình, biên soạn giáo trình, tài liệu phục vụ hoạt động đào tạo sau đại học của Học viện. - Chủ trì, phối hợp với các đơn vị thực hiện kế hoạch đào tạo sau đại học và quản lý học viên sau đại học; - Thực hiện liên kết đào tạo sau đại học theo chỉ đạo của Giám đốc Học viện; - Trực tiếp quản lý và thực hiện cấp văn bằng tốt nghiệp sau đại học, các loại chứng nhận cho người học theo quy định; - Chủ trì xây dựng đề án mở mã ngành đào tạo sau đại học. - Tổng hợp báo cáo tình hình công tác đào tạo sau đại học hàng năm của Học viện theo quy định. 2.2. Tổ chức hoạt động khảo sát 2.2.1. Mục đích khảo sát 2.2.2. Đối tượng khảo sát Tác giả tiến hành phát 120 phiếu điều tra bằng bảng hỏi dành cho Cán bộ quản lý đào tạo; giảng viên tham gia giảng dạy (Bao gồm cả giảng viên thỉnh giảng); học viên chuyên ngành quản lý giáo dục đang theo học tại Học viện 2.2.3. Nội dung khảo sát 2.2.4. Phương pháp khảo sát Khảo sát bằng bảng hỏi dưới dạng phiếu hỏi, có nhiều phương án trả lời, bên cạnh đó cũng có những câu hỏi mở để tìm hiểu thêm thông tin nghiên cứu. Phỏng vấn sâu các nhà quản lý, các giảng viên để tìm hiểu thêm về vấn đề nghiên cứu. 2.2.5. Xử lý kết quả khảo sát Xử lí các phiếu hỏi và thống kê các số liệu thu thập được, lựa chọn các số liệu để phân tích, so sánh, đánh giá, xây dựng các bảng biểu phục vụ công tác nghiên cứu. 2.3. Thực trạng đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục Bảng 2.2. Thống kê quy mô đào tạo chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục (2016-2018) Số lượng học viên Số lượng học viên STT Năm tham gia đào tạo tốt nghiệp 1 2016 188 179 2 2017 160 157 3 2018 134 128 Từ bảng trên có thể thấy số lượng học viên tham gia đào tạo được duy trì ổn định trong những năm gần đây, số lượng học viên tốt nghiệp trình độ thạc sĩ đúng thời hạn cũng chiếm tỉ lệ cao.
8. 8 2.3.1. Thực trạng công tác tuyển sinh Bảng 2.3. Thống kê số lượng tuyển sinh thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục trong giai đoạn 2017 – 2019 Số lượng Môn thi Năm Chuyên ngành tuyển Cơ bản Chủ chốt Ngoại ngữ 2017 Quản lý giáo dục 280 Logic học Giáo dục học Tiếng Anh 2018 Quản lý giáo dục 200 Logic học Giáo dục học Tiếng Anh 2019 Quản lý giáo dục 250 Logic học Giáo dục học Tiếng Anh (Nguồn: Học viện Quản lý giáo dục) Với chuyên ngành quản lý giáo dục, Học viện Quản lý giáo dục đã tiến hành tuyển sinh trình độ thạc sĩ từ năm 2009, góp phần đào tạo ra nhiều cán bộ quản lý có trình độ cho ngành giáo dục. Từ bảng trên có thể nhận thấy chỉ tiêu tuyển sinh chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện được duy trì ở mức ổn định, không quá chênh lệch qua các năm. 2.3.2. Thực trạng chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục Bảng 2.4. Tóm tắt chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục - Khối kiến thức chung: 7 tín chỉ - Khối kiến thức cơ sở ngành 14 tín chỉ + Học phần bắt buộc 8 + Học phần tự chọn (6/12) 6 - Khối kiến thức chuyên ngành 26 tín chỉ + Học phần bắt buộc 20 + Học phần tự chọn (6/18) 6 Luận văn 15 tín chỉ Tổng số: 62 tín chỉ Chương trình đào tạo được Hội đồng khoa học của Học viện duyệt nghiệm thu chương trình và quyết định cho tổ chức đào tạo. Phòng Đào tạo Sau đại học căn cứ vào chương trình đào tạo đã được phê duyệt để làm kế hoạch đào tạo cho toàn khóa học. Nội dung của chương trình đào tạo cần phải được cập nhật liên tục cho phù hợp với thực tế và phải căn cứ vào ý kiến phản hồi từ các chuyên gia, giảng viên, học viên để bổ sung, hoàn thiện chương trình đào tạo thạc sĩ. 2.3.3. Thực trạng hoạt động giảng dạy của giảng viên Thực hiện khảo sát các nội dung liên quan đến công tác quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên, về nội dung đầu tiên: “Giảng viên có năng lực chuyên
9. 9 môn phù hợp để tiến hành giảng dạy” có tỉ lệ đồng ý cao khi có 16.3% ý kiến đánh giá tốt, 65.5% ý kiến đánh giá khá, 17.3% ý kiến đánh giá trung bình và 0.9% ý kiến đánh giá còn yếu. Về vấn đề này có thể thấy rằng với đội ngũ giảng viên có trình độ từ tiến sĩ trở lên, trong đó có nhiều chuyên gia sư phạm đầu ngành tham gia giảng dạy đã khẳng định năng lực giảng dạy của đội ngũ giảng viên đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục tuy nhiên vẫn còn có hạn chế. 2.3.4. Thực trạng hoạt động học tập của Học viên Thời gian học tập của học viên thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục có sự khác biệt so với thời gian về đào tạo đại học chính quy, thời gian học tập chủ yếu là vào các ngày thứ 7, chủ nhật hàng tuần hoặc ngoài giờ hành chính các ngày trong tuần. Vì vậy, quá trình quản lý hoạt động học tập của học viên thạc sĩ tập trung vào việc học tập trên lớp, tự học tập, nghiên cứu khoa học và làm tiểu luận. 2.4. Thực trạng quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý Giáo dục 2.4.1. Nhận thức về quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục Bảng 2.5. Thống kê mức độ nhận thức về quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục STT Mức độ nhận thức Số lượng Tỉ lệ 1 Không quan trọng 12 10.3% 2 Quan trọng 79 68.1% 3 Rất quan trọng 25 21.6% (Nguồn: Tổng hợp điều tra của tác giả) Có thể thấy rằng, phần đông ý kiến đều có ý kiến cho rằng việc tăng cường hơn nữa công tác quản lý đào tạo thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục là hết sức cần thiết. Hiện nay quy mô đào tạo thạc sĩ của Học viện đang ngày càng được nâng cao nhưng chưa được như mong đợi của những nhà quản lý và xã hội. 2.4.2. Quản lý công tác tuyển sinh Quản lý công tác tuyển sinh là nhiệm vụ đầu tiên nhằm đạt được kết quả tốt trong quá trình quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục. Làm tốt công tác tuyển sinh đầu vào mới có thể lựa chọn ra những người có khả năng học tập và nghiên cứu tốt nhất, hỗ trợ cho việc đạt được mục tiêu về chất lượng của quá trình đào tạo. Công tác tuyển sinh đầu vào chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục đang ở mức khá cao, trong đó các tiêu chí đều có mức đánh giá khá và tốt từ 60% trở lên.
10. 10 2.4.3. Quản lý tổ chức đào tạo 2.4.3.1. Quản lý nội dung, chương trình đào tạo Chart Title 120,00% 100,00% 3,50% 4,40% 3,60% 1,80% 9,50% 8% 8,60% 6% 80,00% 17,20% 19,80% 35,30% 60,00% 48,30% 50% 40,00% 52% 39,60% 20,00% 28,40% 19,00% 22,40% 0,00% 10,30% 13% Cấu trúc nội dung Thực hiện nghiêm Nội dung giảng dạy Kế hoạch đào tạo chương trình túc kế hoach, nội phù hợp với tình xây dựng khoa được cập nhật dung chương hình hiện tại học, hợp lý trình đào tạo Tốt Khá Trung bình Yếu Kém Biểu đồ 2.6. Đánh giá thực trạng quản lý nội dung chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục Thực hiện quản lý nội dung chương trình đào tạo là nhiệm vụ quan trọng, quyết định đến chất lượng đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục. Nhận thức rõ về tầm quan trọng trong công tác quản lý với mức độ ảnh hưởng đến thực tế, Học viên luôn quan tâm, chủ động xây dựng, điều chỉnh nội dung, chương trình, kế hoạch đào tạo cho phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Nội dung, chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viên hiện nay đang đáp ứng tốt với yêu cầu nâng cao trình độ chuyên môn, lý luận nghiệp vụ và những kỹ năng thực hành, đảm bảo tính cập nhật theo nội dung đổi mới toàn diện giáo dục của nước ta. 2.4.3.2 Quản lý đội ngũ giảng viên và hoạt động giảng dạy Tiến hành khảo sát qua một số tiêu chí về quản lý đội ngũ giảng viên của chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục, tác giả thu được kết quả như sau:
11. 11 Chart Title 120% 100% 4,40% 2,60% 3,50% 4,40% 7,70% 18,10% 14,60% 12,90% 80% 12,90% 60% 48,30% 46,50% 56,90% 50,90% 40% 20% 34,50% 31% 26,70% 24,10% 0% Thường xuyên cập Giảng viên tham gia Định kỳ tiến hành Xây dựng chính sách nhật danh sách đào tạo có công đánh giá chất lượng với giảng viên và giảng giảng viên tham gia trình chuyên sâu về giảng viên viên thỉnh giảng đào tạo chuyên ngành Tốt Khá Trung bình Yếu Kém Biểu đồ 2.7. Khảo sát về công tác quản lý giảng viên của học viên thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục Trong quá trình giảng dạy, việc thực hiện giờ giấc của một vài giảng viên chưa thật đảm bảo đúng giờ, phòng Đào tạo Sau đại học đã có nhắc nhở kịp thời, đảm bảo việc thực hiện lịch giảng dạy khá nghiêm túc. 2.4.3.3. Quản lý học viên và hoạt động học Chart Title 100% 0 1,80% 0,90% 1,80% 8,60% 6% 7,80% 3,30% 6% 90% 12,90% 80% 70% 46,60% 41,40% 47,40% 53% 60% 50% 50% 40% 30% 30,20% 28,40% 38,80% 28% 20%Biểu đồ 2.8. Thực trạng quản lý hoạt động26% học tập của học viên thạc sĩ 10% 17,20% chuyên13,80% ngành quản lý giáo11,20% dục của 7,80%Học viện Quản12% lý giáo dục 0% Quán triệt, phổ Theo dõi sát sao Khuyến khích Phối hợp giữa Tính chuyên biến nội quy quy quá trình học tập hoạt động NCKH GV và phòng ban nghiệp trong tổ chế đào tạo của học viên chức năng trong chức quản lý học tập Tốt Khá Trung bình Yếu Kém Biểu đồ 2.8. Thực trạng quản lý hoạt động học tập của học viên thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục
12. 12 Hiện nay việc tổ chức quản lý học tập của học viên được tiến hành thông qua các kế hoạch hoạt động chi tiết, bài bản từ phòng Đào tạo Sau đại học nên học viên cũng nhận được sự chủ động trong việc sắp xếp kế hoạch học tập của mình. Các chuyên viên phụ trách quản lý đào tạo cũng dành nhiều thời gian lên lớp để trao đổi về tình hình học tập của học viên và lấy các ý kiến đóng góp, nhưng thời điểm cuối của mỗi khóa học thì việc này chưa được tiến hành thường xuyên do cuối mỗi khóa học thì các chuyên viên phòng Đào tạo Sau đại học thường tập trung dành thời gian cho việc hoàn thiện các mục tiêu hoạt động khác trong chương trình đào tạo. 2.4.3.4. Thực trạng quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập a) Quản lý hoạt động đánh giá kết quả các học phần đối với học viên thạc sĩ chuyên ngành Quản lý Giáo dục 120,00% Chart Title 100,00% 5,20% 2,60% 5,20%0,90% 7,80% 8,60% 23,30% 18,10% 80,00% 19% 24,10% 60,00% 50% 49,10% 48,30% 44,80% 40,00% 20,00% 22,40% 24,10% 21,50% 25% 0,00% Lập kế hoạch đánh Phổ biến quy định Tổ chức đánh giá Thực hiện thanh tra, giá học tập của học về kiểm tra đánh giá một cách khách giám sát hoạt động viên kết quả học tập quan kiểm tra đánh giá Tốt Khá Trung bình Yếu Kém Biểu đồ 2.9. Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động đánh giá của học viên thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục Thực tế cho thấy rằng hiện nay công tác thanh tra, giám sát hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học viên đang được tiến hành một cách bài bản có kế hoạch, được thực hiện công khai minh bạch và rõ ràng. b) Quản lý hoạt động đánh giá luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý Giáo dục Công tác quản lý đánh giá chất lượng đề tài luận văn chuyên ngành quản lý giáo dục là một hoạt động đặc thù của bậc thạc sĩ, là một phần rất quan trọng trong công tác quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ của Học viện Quản lý giáo dục. Việc tổ chức Hội đồng đánh giá luận văn luôn được ban lãnh đạo Học viện quan tâm chỉ đạo sát sao từ khâu ra quyết định thành lập hội đồng đến toàn bộ quá trình thực hiện đánh giá luận văn thạc sĩ. Ngoài đội ngũ giảng viên tại
13. 13 Học viện là những nhà khoa học có trình độ chuyên môn cao, có nhiều kinh nghiệm đánh giá luận văn còn có sự tham gia của những nhà khoa học được mời cộng tác với Học viện Quản lý giáo dục với vai trò là phản biện và ủy viên, họ là những chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực quản lý giáo dục với vốn kiến thức và kinh nghiệm thực tế phong phú. Do đó,việc đánh giá luận văn thạc sĩ ngành quản lý giáo dục luôn được thực hiện một cách chính xác, khách quan, công bằng. 2.5. Quản lý các điều kiện phục vụ quá trình học tập Cơ sở vật chất cũng là một trong những yếu tố chính, quan trọng để nâng cao chất lượng đào tạo trình độ thạc sĩ. Nhận thức rõ được điều này, Học viện Quản lý giáo dục đã rất quan tâm đến việc đầu tư cơ sở vật chất, phục vụ công tác đào tạo trình độ thạc sĩ, đảm bảo điều kiện nghiên cứu và học tập của học viên thạc sĩ, đáp ứng phần nào các nhu cầu đặt ra trong quá trình học tập của học viên. 2.6. Đánh giá chung về thực trạng công tác quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Học viện Quản lý giáo dục 2.6.1. Những thành công đã đạt được Công tác biên soạn giáo trình, tài liệu tham khảo đang được đẩy mạnh. Đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục, giảng viên và học viên tại Học viện Quản lý giáo dục đều có sự nhận thức rõ ràng về vai trò, tầm quan trọng, ý nghĩa của công tác quản lý đào tạo thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục. Quản lý tuyển sinh đúng qui chế. Tổ chức hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học viên nghiêm túc, minh bạch, công bằng và đúng theo quy định. Đội ngũ giảng dạy có chất lượng chuyên môn cao, có sự thay đổi về phương pháp dạy học, tổ chức các hoạt động phát huy tích tích cực của học viên, thường xuyên kiểm tra, đánh giá năng lực của người học. Việc xây dựng các kế hoạch quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục được thực hiện tốt ở việc lập kế hoạch chung cho toàn khóa, làm nền tảng cho các hoạt động quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ được thực hiện một cách có hiệu quả và luôn đảm bảo thông suốt, đúng tiến độ đào tạo. Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện quan tâm và chỉ đạo sát sao quá trình quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Học viện Quản lý giáo dục và luôn coi đây là nhiệm vụ trọng tâm quan trọng hàng đầu. 2.6.2. Những hạn chế Trong quản lý tuyển sinh chưa điều chỉnh môn thi tuyển cho phù hợp hơn với yêu cầu đào tạo chuyên ngành QLGD Việc quản lý hoạt động học tập trên lớp thực hiện tương đối bài bản Hiện nay công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập chưa đa dạng về hình thức. Các hoạt động phong trào, khích lệ, hỗ trợ cho học viên học tập chưa được quan tâm.
14. 14 2.6.3. Nguyên nhân của những hạn chế Còn chịu ảnh hưởng của cơ chế quản lý tập trung, chưa thực sự năng động, linh hoạt trong việc cải tiến chất lượng đào tạo theo hướng cung sang cầu. Kinh phí đầu tư cho hoạt động đào tạo còn hạn hẹp, chưa tương xứng với quy mô đào tạo. Còn phụ thuộc nhiều vào những chính sách của cơ quan chủ quản Nhà nước, chưa chủ động quảng bả, tuyên truyền rộng rãi về cơ sở đào tạo Tiểu kết chương 2 Qua phân tích trong chương này tác giả khái quát về thực trạng công tác quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục, cho thấy đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD ở Học viện được thực hiện đúng qui chế đào tạo ở tất cả các khâu. Quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD của Học viện cũng được phòng ĐT sau đại học thực hiên đúng chức năng; có sự phối hợp khá tốt với khoa chuyên môn và các phòng chức năng trong quản lý tuyển sinh, quản lý quá trình đào tạo và quản lý CSVC, các điều kiện phục vụ đào tạo. Hiện nay, công tác kiểm tra đánh giá kết quả học tập và luận văn tốt nghiệp diễn ra đúng qui định. Việc quản lý kế hoạch đào tạo được cập nhật thường xuyên và thực hiện theo năm. Tuy nhiên, việc quản đổi mới tuyển sinh vẫn cần được cải thiện; chưa ứng dụng CNTT trong quản lý đào tạo, nhất là thực hiện số hoá luận văn và sử dụng phần mềm chống sao chép chưa thực hiện được tốt; về cơ sở vật chất và phương tiện phục vụ giảng dạy theo nội dung mới của chương trình ETEP hiện nay còn đang hoàn thiện dần nên còn gặp một số khó khăn và cần có sự quan tâm nhiều hơn nữa của Lãnh đạo Học viện để Học viện Quản lý giáo dục nâng cao chất lượng công tác đào tạo thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục. Chương 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ĐÀO TẠO TRÌNH ĐỘ THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ GIÁO DỤC TẠI HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu Các biện pháp quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục phải đảm bảo mục tiêu giáo dục của ngành giáo dục và trước hết phải hướng vào xây dựng hình mẫu con người mà nhiệm vụ giáo dục đã đề ra. Hướng tới mục tiêu đổi mới quan niệm, quy trình và phương pháp thi cử, kiểm tra đánh giá kết quả học tập, đánh giá luận văn, tạo bước chuyển biến cơ bản về chất lượng đào tạo, đáp ứng nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.
15. 15 3.1.2. Nguyên tác đảm bảo tính hệ thống Công tác quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ là quá trình thống nhất, đa dạng và phong phú. Bởi đây là hoạt động đào tạo ở trình độ bậc cao, đòi hỏi sự chủ động tham gia của cả học viên và cơ sở đào tạo, sắp xếp theo một hệ thống nhất định. 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa Tính kế thừa đòi hỏi đảm bảo liên tục, ăn khớp nhau trong cách sắp xếp, không mâu thuẫn cả về nội dung lẫn tư tưởng chỉ đạo giữa nội dung các hoạt động đang thực thi và các quyết định đang có hiệu lực với những phương hướng đổi mới. Yêu cầu cơ bản của nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa khi đề xuất các biện pháp là sự nối tiếp, thông suốt giữa các biện pháp, sự phối hợp giữa quan niệm về biện pháp với quá trình tổ chức thực hiện chúng. 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi Các biện pháp đề xuất phải có tính khả thi và đạt hiệu quả nhất định, thấy rõ sự thay đổi hiệu quả về chất lượng trong công tác quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ. 3.2. Biện pháp quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý Giáo dục 3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức về trách nhiệm quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục cho các bên liên quan ở Học viện Quản lý giáo dục + Mục tiêu của biện pháp: Các biện pháp đưa ra nhằm giúp học viên, giảng viên, cán bộ quản lý các cấp trong Học viện nhận thức một cách đầy đủ, toàn diện về mục đích, ý nghĩa của công tác quản lý đào tạo, vai trò ý nghĩa của việc quản lý đào tạo. + Nội dung, ý nghĩa của biện pháp Cần phải để toàn thể mọi đối tượng tham gia công tác đào tạo hiểu được rằng để nâng cao được chất lượng quản lý đào tạo thì cần phải tổ chức cho đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên và học viên thạc sĩ học tập, nghiên cứu để nắm rõ được quy chế, quy định về đào tạo trình độ thạc sĩ bao gồm từ khâu tuyển sinh đến khi bảo vệ luận văn. + Tổ chức thực hiện Phòng Đào tạo Sau đại học phối hợp với Khoa Quản lý tổ chức các buổi sinh hoạt nêu rõ mục tiêu, nhiệm vụ học tập, kế hoạch học tập cho học viên đầu khóa học. + Điều kiện thực hiện Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện Quản lý giáo dục cần có sự quan tâm đôn đốc chỉ đạo về vai trò của việc quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục bên cạnh đó là cần có sự ủng hộ của đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục, các giảng viên và học viên.
16. 16 3.2.2. Quản lý chặt chẽ quá trình tuyển sinh phù hợp với thực tế nhằm nâng cao chất lượng tuyển sinh đầu vào trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục + Mục tiêu của biện pháp Việc quản lý chặt chẽ công tác tuyển sinh nhằm bảo đảm tính nghiêm túc, chính xác, công khai, dân chủ, công bằng, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo ngoài ra còn đảm bảo đủ chỉ tiêu số lượng từ đó nâng cao uy tín và hình ảnh của Học viện Quản lý giáo dục. Vì vậy, các biện pháp quản lý phải có tính khả thi cao, phù hợp với điều kiện thực tế của Học viện. + Nội dung biện pháp Quản lý chặt công tác thi cử Quản lý chặt chẽ công tác tiếp nhận hồ sơ tuyển sinh + Tổ chức thực hiện - Phân tích nhu cầu đào tạo; Trong công tác tuyển sinh cần chú ý đảm bảo sự cân đối cơ cấu nguồn nhân lực phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội ở mỗi vùng miền. - Xây dựng chỉ tiêu tuyển sinh đáp ứng nhu cầu sử dụng của xã hội và khả năng đảm bảo chất lượng, đúng theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. + Điều kiện thực hiện Để thực hiện tốt các biện pháp trên đây, Học viện Quản lý giáo dục cần có đầy đủ ngân sách, phương tiện phục vụ công tác tuyển sinh. Đồng thời có chế độ khen thưởng, biểu dương kịp thời cho các cá nhân, tập thể làm tốt công tác này. 3.2.3. Quản lý phát triển chương trình đào tạo theo hướng gắn với nhu cầu thực tế của ngành giáo dục, hướng tới chuẩn hóa + Mục tiêu của biện pháp Tăng cường trách nhiệm các cấp trong quản lý mục tiêu, nội dung chương trình đào tạo là tạo ra một cơ sở pháp lý nhằm tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong quản lý, với mục tiêu là nâng cao hiệu quả các cấp quản lý để từ đó nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của xã hội. + Nội dung của biện pháp Hoàn thiện về mặt tổ chức và phát huy đầy đủ vai trò các cấp tham mưu trong đào tạo và nghiên cứu khoa học cấp Học viện, cấp Khoa. + Tổ chức thực hiện Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của phòng Đào tạo Sau đại học và yêu cầu đào tạo chuyên ngành quản lý giáo dục để tham mưu đề xuất phát triển nội dung, chương trình đào tạo phù hợp. + Điều kiện thực hiện
17. 17 Học viện cần tạo điều kiện cho các Khoa, tổ chuyên môn và cá nhân chủ động làm việc, sáng tạo, phát huy hết khả năng của mình trong quản lý, giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Học viện cần quan tâm xây dựng được hệ thống giáo trình, tài liệu tham khảo phục vụ quá trình đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng, đáp ứng yêu cầu học tập, nghiên cứu của học viên thạc sĩ. 3.2.4. Quản lý đánh giá kết quả học tập của học viên theo hướng chuẩn hóa + Mục tiêu của biện pháp Chuẩn hóa đánh giá kết quả học tập của học viên nhằm nâng cao tính chính xác, công bằng, khách quan phản ánh được chất lượng thực sự của học viên thông qua kết quả học tập. + Nội dung của biện pháp Xây dựng kế hoạch và quản lý việc thực hiện kế hoạch đánh giá kết quả hoạt động học tập của học viên thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục một cách chặt chẽ, khoa học. Cần có một kế hoạch tổng thể và chi tiết về các việc cần làm như kế hoạch tổ chức đánh giá kết quả học tập, kế hoạch chấm trả điểm, kế hoạch xử lý kết quả, kế hoạch kiểm tra giám sát, + Tổ chức thực hiện Để chuẩn hoá đánh giá kết quả học tập của học viên thạc sĩ ngành quản lý giáo dục cần phải thực hiện 3 giai đoạn: Giai đoạn chuẩn bị; Giai đoạn thực hiện; Giai đoạn kết thúc: Công bố kết quả, Ra quyết định mới. + Điều kiện thực hiện Điều kiện tiên quyết là phải có sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Ban giám đốc trong mọi khẩu của quá trình đào tạo. Giảng viên phải không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, phải có sự đầu tư thích đáng về thời gian và công sức để có thể soạn được những đề thi có giá trị đánh giá cao. 3.2.5. Phối hợp với phòng chức năng quản lý cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đào tạo + Mục tiêu của biện pháp Nhằm xây dựng và đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất và tinh thần cho hoạt động học tập của học viên, nâng cao chất lượng đào tạo của Học viện Quản lý giáo dục nói chung và chất lượng đào tạo sau đại học nói riêng. + Nội dung, ý nghĩa của biện pháp - Chuẩn hoá cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy và học tập - Phối hợp với phòng Quản trị Thiết bị, Trung tâm CNTT-TV xây dựng các văn bản về quy định, quy chế quản lý sử dụng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học. - Quản lý cơ sở vật chất, trang thiết bị nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng là một công việc cần phải được thể chế hoá bằng các văn bản để buộc mọi thành
18. 18 viên trong Học viện phải chấp hành các quy định đề ra đồng thời gắn trách nhiệm của mọi thành viên trong Học viện đối với công tác quản lý và sử dụng CSVC, kỹ thuật. + Tổ chức thực hiện Căn cứ vào mục tiêu, kế hoạch đào tạo và thực tế hiện có để đề xuất với phòng quản trị thiết bị trang bị CSVC theo chuẩn đảm bảo cho công tác đào tạo. Từ đó phải xây dựng một kế hoạch cụ thể, chi tiết về nhu cầu phòng học, phòng hội thảo, phòng máy tính, thư viện phục vụ chuyên môn. + Điều kiện thực hiện - Chủ động trong tham mưu đề xuất bổ sung CSVC, TBDH phục vụ đào tạo - Học viện có kế hoạch đầu tư, khai thác CSVC rõ ràng - Cơ chế phối hợp giữa các bộ phận chức năng hiệu quả 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp. Các biện pháp về quản lý đào tạo là sự tác động của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý nhằm đạt được mục tiêu quản lý. Nó là một hệ thống các biện pháp có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Mỗi biện pháp có ưu điểm có những ưu điểm nhất định phù hợp với một nhiệm vụ cụ thể của công tác quản lý. Các biện pháp tác động vào nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên và học viên có ý nghĩa lớn trong quản lý hoạt động đào tạo thạc sĩ. Biện pháp tác động vào nhận thức mang tính định hướng cơ bản, giúp các cá nhân xác định được vai trò, nhiệm vụ cụ thể của mình trong từng hoạt động liên quan. Khi phối hợp một cách linh hoạt với các biện pháp còn lại sẽ giúp cho hoạt động quản lý đào tạo đạt hiệu quả. Nhóm biện pháp quản lý đào tạo bao gồm các khâu từ tuyển sinh, quản lý quá trình học tập, quản lý bồi dưỡng giảng viên, quản lý công tác về cơ sở vật chất có sự phối hợp với nhau đều hướng đến một mục đích chung là nâng cao hiệu quả quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục. Tuy nhiên, phải căn cứ vào tình hình thực tiễn, điều kiện và thời gian cụ thể mà Ban Giám đốc xem xét, lựa chọn và tập trung ưu tiên thực hiện từng biện pháp cho phù hợp để đem lại hiệu quả cao nhất duy trì, thúc đẩy và tạo điều kiện cho các nhóm biện pháp còn lại phát huy tính hiệu quả.
19. 19 Biện pháp 1 Biện pháp 5 Biện pháp 3 Biện pháp 2 Biện pháp 4 Sơ đồ 3.1. Mối quan hệ giữa các biện pháp 3.4. Tổ chức khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp 3.4.1. Mục đích khảo nghiệm Dựa vào cơ sở lý luận ở Chương I và những phân tích đánh giá thực trạng hoạt động Quản lý đào tạo thạc sĩ của chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục. Tác giả đã đề xuất một số biện pháp, đồng thời tiến hành khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của những biện pháp này nhằm góp phần giải quyết một số hạn chế trong quản lý hoạt động đào tạo của chuyên ngành quản lý giáo dục. 3.4.2. Đối tượng khảo nghiệm Tác giả đã tiến hành phương pháp điều tra qua phiếu xin ý kiến chuyên gia là những nhà quản lý giáo dục, các chuyên viên các phòng ban chức năng và những giảng viên có trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao, có nhiều kinh nghiệm trong công tác quản lý và giảng dạy tại Học viện Quản lý giáo dục. Số lượng tham gia khảo sát: 30 người 3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm Tiến hành khảo sát qua hai nội dung về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp như sau: Biện pháp 1: Tổ chức nâng cao nhận thức về trách nhiệm quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục cho các bên liên quan ở Học viện Quản lý giáo dục Biện pháp 2: Cải tiến quá trình tuyển sinh phù hợp với thực tế nhằm nâng cao chất lượng tuyển sinh đầu vào trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục
20. 20 Biện pháp 3: Quản lý phát triển chương trình đào tạo theo hướng bám sát nhu cầu thực tế của ngành giáo dục, hướng tới chuẩn hóa Biện pháp 4: Quản lý quá trình đánh giá kết quả học tập của học viên theo hướng chuẩn hóa Biện pháp 5: Phối hợp với phòng chức năng quản lý cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đào tạo. Để đảm bảo tính thực tế cần thiết cho công tác quản lý đào tạo và khả năng thực hiện các biện pháp, tác giả tiến hành khảo sát tính cấp thiết và tính khả thi của nhóm biện pháp 1 như sau: - Bước 1: Xây dựng mẫu phiếu trưng cầu ý kiến (phụ lục) - Bước 2: Lựa chọn chuyên gia: - Bước 3: Lấy ý kiến chuyên gia và tổng hợp kết quả: - Bước 4: Tổng hợp ý kiến và nhận xét: 3.4.4. Kết quả khảo nghiệm 3.4.4.1. Kết quả khảo nghiệm mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện quản lý giáo dục Sau quá trình khảo sát, tác giả thu được kết quả như sau: Bảng 3.1. Khảo sát sự cần thiết đối với các biện pháp quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục Mức độ cần thiết Điểm Rất cần Bình Không Thứ TT Biện pháp quản lý Cần thiết trung thiết thường cần thiết bậc (3 điểm) bình (4 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Tổ chức nâng cao nhận thức về trách nhiệm quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ 1 14 13 2 1 3.3 5 chuyên ngành quản lý giáo dục cho các bên liên quan ở Học viện Quản lý giáo dục Cải tiến quá trình tuyển sinh phù hợp với thực tế nhằm nâng cao chất lượng tuyển 2 16 13 1 0 3.5 3 sinh đầu vào trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục Quản lý nội dung, chương trình đào tạo theo hướng gắn 3 với nhu cầu thực tế của 21 8 1 0 3.6 2 ngành giáo dục, hướng tới chuẩn hóa
21. 21 Quản lý quá trình đánh giá 4 kết quả học tập của học viên 13 17 0 0 3.4 4 theo hướng chuẩn hóa Phối hợp với phòng chức năng quản lý cơ sở vật chất, 5 trang thiết bị dạy và học, 23 5 2 0 3.70 1 ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đào tạo. Qua bảng 3.1 có thể thấy, các chuyên gia đều đánh giá cao về tính cần thiết của các biện pháp QLĐT trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục. Điểm trung bình của các biện pháp là 3,58; kết quả này đã khẳng định các biện pháp đề xuất là cần thiết trong công tác QLĐT trình độ thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục. 3.4.4.2. Kết quả khảo nghiệm mức độ khả thi của các biện pháp quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục của Học viện Quản lý giáo dục Sau quá trình khảo sát, tác giả thu được kết quả như sau: Bảng 3.2. Khảo sát sự khả thi đối với các biện pháp quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục Mức độ khả thi Điểm Rất khả Bình Không Thứ TT Biện pháp quản lý Khả thi trung thi thường khả thi bậc (3 điểm) bình (4 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Tổ chức nâng cao nhận thức về trách nhiệm quản lý hoạt động đào tạo trình độ thạc sĩ 1 19 9 2 0 3.56 1 chuyên ngành quản lý giáo dục cho các bên liên quan ở Học viện Quản lý giáo dục Cải tiến quá trình tuyển sinh phù hợp với thực tế nhằm nâng cao chất lượng tuyển 2 10 18 2 0 3.26 5 sinh đầu vào trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục Quản lý nội dung, chương trình đào tạo theo hướng gắn 3 18 10 2 0 3.53 2 với nhu cầu thực tế của ngành giáo dục, hướng tới chuẩn hóa
22. 22 Quản lý quá trình đánh giá kết 4 quả học tập của học viên theo 16 12 1 1 3.43 4 hướng chuẩn hóa Phối hợp với phòng chức năng quản lý cơ sở vật chất, trang 5 thiết bị dạy và học, ứng dụng 20 6 3 1 3.50 3 công nghệ thông tin trong quản lý đào tạo. Kết quả khảo nghiệm cho thấy, các biện pháp quản lý tác giả đề xuất trong luận văn đều được đánh giá là khả thi và rất khả thi, với điểm đánh giá TB từ 3,26 đến 3,56. Do đó nếu triển khai sẽ góp phần nâng cao chất lượng đào tạo thạc sĩ chuyên ngành QLGD tại Học viện Quản lý giáo dục đáp ứng yêu cầu xã hội. Tiểu kết chương 3 Đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục là loại hình đào tạo có nhiều đặc thù riêng. Nội dung chương 3 đã đề xuất được 05 biện pháp quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Học viện Quản lý giáo dục. Các biện pháp đã giải quyết những hạn chế trong quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ QLGD, bám sát nội dung, kế hoạch và bám sát thực trạng đào tạo trình độ thạc sĩ của Học viện Quản lý giáo dục. Trong đó, với chức năng của phòng Đào tạo Sau đại học phải phát huy vai trò tham mưu cho Giám đốc Học viện, phối hợp với các khoa chuyên môn và phòng chức năng trong đổi mới tuyển sinh và triển khai tốt hơn từng khâu của quá trình đào tạo; Trong đó việc tổ chức phát triển CTĐT, cập nhật các vấn đề mới của đổi mới GD, quản lý nền nếp học tập, giảng dạy của HV và GV trong đào tạo thạc sĩ chuyên ngành QLGD, bố trí các hội đồng đánh giá luận văn, ứng dụng CNTT trong quản lý đào tạo là những việc cần làm ngay để nâng cao chất lượng đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD ở Học viện Để hoạt động đào tạo thực hiện hiệu quả và đáp ứng tối đa nhu cầu của người học, các biện pháp quản lý đào tạo trên đây cần được thực hiện đồng bộ, thường xuyên, không thể coi trọng biện pháp nào hơn biện pháp nào, có như thế mới đảm bảo công tác quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ tại Học viện Quản lý giáo dục ngày được hoàn thiện và hiệu quả hơn.
23. 23 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận Đổi mới quản lý giáo dục nhằm nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực đang là một yêu cầu cấp thiết trong quá trình đổi mới giáo dục - đào tạo. Từ kết quả nghiên cứu của đề tài, tác gia có thể rút ra những kết luận chủ yếu: Đổi mới quản lý là khâu đột phá quyết định nâng cao chất lượng đào tạo, là vấn đề sống còn quyết định sự phát triển của Học viện. Vấn đề quản lý đào tạo luôn được quan tâm nghiên cứu và có sự kế thừa phát triển liên tục. Luận văn đã tiếp tục kế thửa, bổ sung các kết quả nghiên cứu đó nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới quản lý đào tạo, Thực tiễn quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục còn một số hạn chế nhất định. Trong bối cảnh phát triển không ngừng của khao học công nghệ, nhu cầu, đòi hỏi của người học ngày càng cao thì việc phải có những đổi mới liên quan đến nội dung tuyển sinh, chương trình đào tạo, cơ sở vật chất, kiểm tra, đánh giá để phù hợp với xu thế phát triển mới. Vì vậy, cần có những biện quản lý để khắc phục hạn chế. Các biện pháp quản lý mà luận văn đề xuất tập trung chủ yếu vào cách quản lý của phòng Đào tạo Sau đại học, trong thực hiện các chức năng của Phòng đề tác động đến các khâu của quá trình đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành QLGD trong sự phối hợp với các khoa và bộ phận chức năng khác của Học viện để đảm bảo nâng cao chất lượng đào tạo. Qua quá trình trưng cầu ý kiến của các cán bộ quản lý, giảng viên các biện pháp này đã được đánh giá cao về mức độ cần thiết và tính khả thi, có thể áp dụng vào thực tế. 2. Khuyến nghị 2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàn thiện hệ thống văn bản pháp quy, quy định, quy chế liên quan đến công tác quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ. Tạo điều kiện để mở rộng quy mô đào tạo trình độ thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Học viện Quản lý giáo dục nhằm góp phần tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Có sự chỉ đạo kịp thời, sát sao đối với các trường đại học trong công tác quản lý đào tạo trình độ thạc sĩ nhằm nâng cao chất lượng đào tạo. 2.2. Đối với Học viện Quản lý giáo dục Tăng cường hơn nữa sự quan tâm chỉ đạo của các lực lượng giáo dục, các tổ chức đoàn thể trong và ngoài Học viện đối với công tác quản lý hoạt động đào tạo thạc sĩ. Quy định cụ thể các nhiệm vụ quản lý hoạt động đào tạo cho các bộ phận tham gia quản lý phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của các phòng, khoa, ban được quy định trong điều lệ trường cao đẳng, đại học; trong quy chế quản lý
24. 24 đào tạo sau đại học trong các trường đại học theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo Tổ chức hệ thống quản lý đào tạo, quản lý hoạt động đào tạo chặt chẽ và có hiệu quả cao hơn bằng cách xây dựng các quy định về tổ chức và hoạt động của Học viện đầy đủ, rõ ràng, cụ thể, tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, đổi mới tư duy, nhận thức về quản lý đào tạo theo hướng tăng cường hỗ trợ, hướng dẫn học viên học tập và tạo điều kiện tốt nhất để học viên học tập hoàn thành đúng hạn. Học viện cần chú trọng đến việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên sau đại học, tạo điều kiện cho giảng viên học tập nâng cao trình độ chuyên môn để giảng dạy tốt, duy trì các mã ngành đang đào tạo và mở thêm các mã ngành mới. Học viện cần tăng cường trang bị các loại giáo trình, tài liệu tham khảo; tăng cường mua sắm, sửa chữa cơ sở vật chất kỹ thuật, trang thiết bị phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu của học viên. Xây dựng thư viện điện tử hiện đại, có nhiều tiện ích. Nâng cao các mức chi trả cho hoạt động đào tạo Sau đại học, có sự quan tâm,tạo điều kiện về kinh phí cho các hoạt động sinh hoạt chuyên môn của Phòng đào tạo,cho các hoạt động trao đổi học thuật nâng cao chất lượng đào tạo tại Học viện Đối với lĩnh vực giáo dục sau đại học, nơi đào tạo trực tiếp nguồn nhân lực trình độ cao cho cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 thì cần phải nhanh chóng đổi mới mô hình,chương trình và phương thức đào tạo, từ khâu tuyển sinh đến khâu đánh giá, kiểm định chất lượng, nhất là đánh giá học viên tốt nghiệp.