Đồ án Quy trình tháo lắp, kiểm tra sửa chữa hệ thống phanh đĩa

133 trang yendo 9240

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Đồ án Quy trình tháo lắp, kiểm tra sửa chữa hệ thống phanh đĩa", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

do_an_quy_trinh_thao_lap_kiem_tra_sua_chua_he_thong_phanh_di.doc

Nội dung text: Đồ án Quy trình tháo lắp, kiểm tra sửa chữa hệ thống phanh đĩa

KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 LỜI NÓI ĐẦU Trong công cuộc đổi mới và xây dựng đất nước ta hiện nay, Khoa học kỹ thuật là then chốt để phát triển cà thúc đẩy phát triển nền kinh tế. Cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật của ngành kỹ thuật ô tô ngày càng phát triển nhanh và mạnh mẽ. Là một học sinh được đào tạo tại trường Trung cấp nghề số 15 – Binh đoàn 15, em được các thầy cô trang bị những kiến thức cơ bản về chuyên môn, đến nay để tổng kết đánh giá quá trình học tập và rèn luyện tại trường em được khoa Cơ Khí giao cho trách nhiệm hoàn thành đề tài : Quy trình tháo lắp, kiểm tra sửa chữa hệ thống phanh đĩa. Em rất mong sau khi hoàn thành sẽ đóng góp một phần nhỏ trong công tác giảng dạy trong nhà trường. Đồng thời có thể làm tài liệu tham khảo cho các bạn học sinh, sinh viên chuyên ngành ô tô và các bạn học sinh, sinh viên các chuyên ngành khác ham thích tìm hiểu về kỹ thuật ô tô. Do kiến thức và kinh nghiệm hạn chế, nên không thể thiếu sót trong quá trình thực hiện đề tài, em rất mong được sự giúp đỡ của các thầy cô trong khoa, đặc biệt là sự giúp đỡ của thầy giáo hướng dẫn Phan Duy Tuấn và bạn bè đồng nghiệp để em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn ! Gia Lai, ngày 24 tháng 08 năm 2013 Học sinh thực hiện Đỗ Văn Long ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 7
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài, được sự giúp đỡ quý báu của các Thầy Cô - Khoa Cơ khí Động lực và các bạn cùng khóa, cùng với sự nổ lực của bản thân cuối cùng Đề tài tốt nghiệp đã được hoàn thành vào đúng thời hạn được giao. Có được kết quả này em xin chân thành cảm ơn Thầy Phan Duy Tuấn đã nhiệt tình cung cấp tài liệu và hướng dẫn cho em trong quá trình thực hiện đề tài. Em xin gửi đến Thầy lòng biết ơn sâu sắc và em cũng xin chân thành cảm ơn quý Thầy, Cô Trường Trung cấp nghề số 15 nói chung và Khoa Cơ khí Động lực nói riêng đã hết lòng dạy dỗ, truyền đạt những kiến thức, kinh nghiệm quý báu cho chúng em trong suốt quá trình học tập và rèn luyện tại Trường. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn! Gia Lai, tháng 8 năm 2013 Học sinh thực hiện Đỗ Văn Long ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 8
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN Gia Lai, ngày 24 tháng 08 năm 2013 Giáo viên hướng dẫn ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 9
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN Gia Lai, ngày tháng năm 2013 Giáo viên phản biện ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 10
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 MỤC LỤC  Lời nói đầu . Trang 1 Lời cảm ơn Trang 2 Nhận xét của giáo viên hướng dẫn Trang 3 Nhận xét của giáo viên phản biện . Trang 4 Mục lục Trang 5 Giới thiệu về cơ sở thực tập Trang 6 Trang thiết bị trong xưởng Trang 7 Nội quy xưởng Trang 8 Các công việc đã làm Trang 9 Phần I :Báo cáo quá trình thực tập. Tuần I Trang 10 Tuần II Trang 12 Tuần III Trang 14 Tuần IV Trang 16 Tuần V .Trang 18 Tuần VI Trang 20 Phần II: TRỤC KHUỶU – BÁNH ĐÀ Quy trình tháo lắp . Trang 22 Kiểm tra sửa chữa Trang 23 Nhận xét và rút kinh nghiệm Trang 24 Kết Luận Và Kiến Nghị Trang 25 ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 11
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ GARAGE Garage dịch vụ sửa chữa ôtô Thanh Điệp được thành lập vào năm 2003, địa chỉ: 22A1 Chu Mạnh Chinh, Pleiku, Gia Lai, do anh Điệp làm chủ. Garage có thể sửa chữa hầu như mọi hệ thống trên xe như hệ thống động cơ, hệ thống gầm bệ, hệ thống điện, hệ thống điều hoà không khí cũng như sửa chữa đồng sơn. Mỗi hệ thống sẽ do môt tốp thợ phụ trách chuyên biệt, phụ trách mỗi tốp thợ sẽ có một thợ cả với nhiều năm kinh nghiệm trong nghề. Garage có thể tiến hành các công việc như bảo trì, bảo dưỡng, tiểu tu, trung tu, cũng như đại tu, phục hồi xe bị tai nạn từ nhẹ đến nặng. Garage nhận sửa chữa đa dạng các chủng loại xe, từ xe du lịch 4 chỗ đến xe du lịch 30 chỗ, cũng như các loại xe tải từ 500kg đến 4T5. Trong quá trình thực tập em đã được tham gia quan sát, sửa chữa nhiều hệ thống trên nhiều loại xe, đời xe từ những chiếc Toyota Camry 1988 đến Deawoo Lacetti 2006, ngoài ra còn có các xe Honda, Mitsubishi, BMW, Mercedes ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 12
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 THIẾT BỊ TRONG XƯỞNG THIẾT BỊ CƠ BẢN THIẾT BỊ CÔNG NGHỆ 1. Các thiết bị chung: 1 Thiết bị kiểm tra chẩn đoán. - Bàn nguội, bàn rà. - Thiết bị thử hệ thống phanh, hệ thống treo và độ trượt ngang - Máy ép, máy khoan, máy mài, máy nén khí. - Thiết bị kiểm tra công suất ô tô. - Bồn rửa dầu. - Thiết bị kiểm tra và cân chỉnh đèn. - Các thiết bị khác. - Máy kiểm tra và cân bằng động 2. Các thiết bị cố định: bánh xe. - Các thiết bị khác - Hệ thống điện chiếu sáng và phục vụ sửa chữa. 2 Thiết bị sửa chữa. - Hệ thống đường ống khí nén. - Máy thử áp lực kim phun dầu. - Hầm xe, cầu cạn. - Thiết bị kiểm tra và làm sạch vòi phun xăng. 3. Các thiết bị an toàn: - Máy nạp điện bình ắc quy. - Bình chữa cháy. - Máy ra vào lốp xe. - Các thiết bị chữa cháy khác. - Máy nạp ga hệ thống điều hòa. 4. Các thiết bị nâng hạ: - Máy hàn điện. - Giá đỡ xe, kích xe, pa lăng, cầu nâng hạ. - Các thiết bị sơn. - Các thiết bị khác. - Các thiết bị khác. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 13
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 NỘI QUI XƯỞNG THỰC HÀNH SỬA CHỮA ÔTÔ Gồm 10 điều: Điều 1: Học sinh đến xưởng lần đầu phải được nghe phổ biến các qui tắc về an toàn lao động và phòng cháy chữa cháy. Điều 2: Học sinh đi học đúng giờ, mặc trang phục bảo hộ theo qui định của nhà trường. Không mang giày hoặc dép có đế trơn, phải có tập vở ghi chép bài đầy đủ. Điều 3: Phải chấp hành nghiêm chỉnh kỹ luật lao động, các qui định về an toàn lao động và vệ sinh công nghiệp. Điều 4: Phải chấp hành theo sự hướng dẫn của giáo viên. Không được tự tiện sử dụng các máy móc, thiết bị và các hiện vật của xưởng thực tập. Đặc biệt là các máy công cụ, các thiết bị có khí nén và thiết bị có sử dụng điện năng. Điều 5: Học sinh phải làm đúng theo các vị trí thực hành trong xưởng đã được giáo viên phân công. Không được tự ý thay đổi công việc và vị trí nơi làm việc. Điều 6: Nghiêm cấm học sinh đùa giỡn trong xưởng hoặc có những hành động vô ý thức, gây hậu quả nghiêm trọng. Điều 7: Nơi làm việc của học sinh phải sạch sẽ và sắp xếp ngăn nắp. Không được vứt bừa bãi các chi tiết, dụng cụ và đồ nghề, Cấm để dầu, mỡ đổ hoặc dính trên nền xưởng làm trơn trợt gây nguy hiểm. Điều 8: Cấm hút thuốc và sử dụng lửa trong xưởng thực hành. Chấp hành nghiêm các qui định về phòng cháy và chữa cháy. Điều 9: Hết giờ thực tập phải vệ sinh sạch sẽ nơi làm việc, thiết bị và dụng cụ đồ nghề. Bàn giao các trang thiết bị và dụng cụ đồ nghề cho giáo viên hướng dẫn. Điều 10: Ngắt tất cả các thiết bị điện trước khi ra khỏi xưởng thực hành. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 14
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 CÁC CÔNG VIỆC ĐÃ LÀM I. Kiểm tra, sửa chữa động cơ, hệ thống li hợp, hệ thống phanh ở xe Toyata HIACE 1. Động cơ 2. Hệ thống li hợp 3. Hệ thống phanh II. Kiểm tra, sửa chữa hệ thống điện, hệ thống phanh ly hợp và hộp số, Hệ thống di chuyển và hệ thống treo ở xe Toyata HIACE, 1. Hệ thống điện 2. Hệ thống ly hợp và hộp số 3. Hệ thống di chuyển và hệ thống treo III. Kiểm tra, sửa chữa hệ thống truyền lực, khung xe, thùng xe và một số việc bổ sung ở xe HYUNDAI 1.5T 1. Hệ thống truyền lực 2. Khung xe, thùng xe 3. Các phần việc bổ sung - Bơm mỡ: - Vệ sinh và bơi trơn: IV. Kiểm tra, mức nhớt máy, thay nhớt máy và lọc nhớt ở xe DAEWOO 1. Kiểm tra mức nhớt máy 2. Thay nhớt máy và lọc nhớt V. Kiểm tra một số hệ thống khác ở xe DAEWOO 1. Kiểm tra cuaroa cam, kiểm tra bugi 2. Kiểm tra lọc gió, kiểm tra lọc xăng, kiểm tra hệ thống nhiên liệu 3. Kiểm tra hệ thống chân không VI. KiÓm tra, ®iÒu chØnh hµnh tr×nh tù do cña bµn ®¹p phanh. 1. Kiểm tra, điều chỉnh phanh tay. 2. Điều chỉnh phanh chân không cần tháo lốp xe. 3. Kiểm tra làm sạch má phanh và điều chỉnh toàn bộ phanh. 4. Tiêu chuẩn kỹ thuật kiểm tra và điều chỉnh hệ thống phanh PHẦN I: ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 15
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 BÁO CÁO QUÁ TRÌNH THỰC TẬP TUẦN I: Từ ngày 15/7 đến 20/7/2013 Kiểm tra, sửa chữa động cơ, hệ thống li hợp, hệ thống phanh ở xe Toyata HIACE I. Động cơ 1. Thay phin lọc và toàn bộ dầu bơi trơn động cơ. 2. Kiểm tra độ kín của hệ thống nhiên liệu, dầu bơi trơn động cơ, dung dịch làm mát và bổ sung dung dịch làm mát, kiểm tra van hằng nhiệt. 3. Vệ sinh các lưới lọc và thay phin lọc nhiên liệu, kiểm tra, làm kín và xả khí. 4. Điều chỉnh độ căng dây đai truyền động. 5. Vệ sinh bầu lọc gió, thay dầu và kiểm tra độ kín của hệ thống hút. 6. Xiết chặt các bu lông, đai ốc bắt giữ mặt quy lát. 7. Kiểm tra bảo dưỡng bơm cung cấp nhiên liệu. 8. Kiểm tra và vệ sinh thùng chứa nhiên liệu. 9. Kiểm tra bảo dưỡng bộ tăng áp. 10. Lắp ráp hoàn chỉnh và điều chỉnh đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật. 11. Khởi động động cơ và theo dõi sự làm việc của động cơ ở các chế độ tốc độ. II. Hệ thống li hợp 1. Kiểm tra, bảo dưỡng bơm và xi lanh trợ lực li hợp, hộp li hợp, các đăng, cột li hợp. 2. Bảo dưỡng, điều chỉnh các thanh giằng li hợp, bảo dưỡng các khớp cầu giằng li hợp, kiểm tra, điều chỉnh các khớp cầu của xi lanh trợ lực li hợp. 3. Bảo dưỡng trục khớp chuyển hướng. 4. Kiểm tra độ kín của hệ thống dầu trợ lực li hợp, vệ sinh phin lọc và thay dầu trợ lực li hợp. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 16
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 5. Lắp ráp hoàn chỉnh, điều chỉnh đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật và an toàn. 6. Kiểm tra và điều chỉnh sau khi lắp ráp. III. Hệ thống phanh 1. Kiểm tra tình trạng làm việc của máy nén khí và cơ cấu trợ lực phanh. 2. Kiểm tra độ kín của hệ thống khí nén. 3. Kiểm tra độ kín của hệ thống phanh dầu 4. Kiểm tra, bảo dưỡng các cơ cấu điều khiển, dẫn động phanh, điều chỉnh hành trình tự do và hành trình làm việc của bàn đạp phanh, phanh tay. 5. Thay má phanh, kiểm tra bảo dưỡng má phanh, tang phanh, trục cam phanh, cơ cấu điều chỉnh phanh. 6. Điều chỉnh khe hở giữa má phanh và trống phanh. 7. Lắp ráp hoàn chỉnh và điều chỉnh đảm bảo yêu cầu kỹ thuật và an toàn. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 17
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 TUẦN II: Từ ngày 22/7 đến 26/7/2013 Kiểm tra, sửa chữa hệ thống điện, hệ thống phanh ly hợp và hộp số, Hệ thống di chuyển và hệ thống treo ở xe Toyata HIACE I. Hệ thống điện 1. Máy phát điện • Thay ,vệ sinh, kiểm tra độ cách điện giữa các cuộn dây. • Bảo dưỡng, sửa chữa các hư hỏng. • Lắp ráp hoàn chỉnh, thiết bị chuyển dung kiểm tra dang điện nạp ban đầu. 2. Máy khởi động • Vệ sinh và kiểm tra các tiếp điểm bộ mạch điện chính. đảm bảo tỷ lệ tiếp xúc > 80% diện tích các tiếp điểm, kiểm tra các phanh tiếp điểm. • Bảo dưỡng, sửa chữa các hư hỏng. • Lắp ráp hoàn chỉnh. 3. Bình điện • Bảo dưỡng các điện cực. • Thực hiện sửa chữa, nạp bình điện theo quy trình. 4. Các thiết bị điện khác • Kiểm tra và sửa chữa hệ thống các công tắc, cầu chì, đồng hồ. • Kiểm tra sửa chữa toàn bộ đường dây điện. 5. Lắp ráp các thiết bị xe, điều chỉnh đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. II. Hệ thống ly hợp và hộp số Tháo hạ hộp số, kiểm tra bảo dưỡng, sửa chữa những hư hỏng của đĩa chủ động, đĩa trung gian. Kiểm tra sửa chữa các đĩa bị động. Kiểm tra bảo dưỡng các cơ cấu điều khiển, dẫn động ly hợp và khắc phục những hư hỏng. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 18
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 Kiểm tra bảo dưỡng cơ cấu dẫn động và điều khiển, các chi tiết của hộp số chính, hộp số phụ, sửa chữa khắc phục những hư hỏng. Lắp ráp, điều chỉnh toàn bộ hệ thống, thay dầu hộp số. III. Hệ thống di chuyển và hệ thống treo 1. Tháo toàn bộ lốp và các moay ơ, kiểm tra các chi tiết, vòng bi, đầu cầu, bảo dưỡng và thay toàn bộ mỡ. 2. Tháo kiểm tra bảo dưỡng các bộ nhíp, giảm xóc, thay thế các chi tết hỏng. 3. Tháo kiểm tra các giằng cầu vỡ cầu cân bằng. 4. Lắp ráp hoàn chỉnh, điều chỉnh đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 19
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 TUẦN III: Từ ngày 29/7 đến 03/8/2013 Kiểm tra, sửa chữa hệ thống truyền lực, khung xe, thùng xe và một số việc bổ sung ở xe HYUNDAI 1.5T I. Hệ thống truyền lực 1. Tháo kiểm tra độ lỏng then hoa của trục các đăng, kiểm tra bảo dưỡng các khớp chữ thập các đăng và sửa chữa những hư hỏng. 2. Tháo kiểm tra các cơ cấu truyền lực chính và vi sai các cầu chủ động, khắc phục những hư hỏng. 3. Lắp ráp và điều chỉnh đảm bảo các thông số kỹ thuật của toàn bộ hệ thống. II. Khung xe, thùng xe 1. Kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa toàn bộ các khung, xà, các giá đỡ, gối đỡ giảm chấn. 2. Kiểm tra tình trạng buồng li hợp, cánh cửa, khoá đóng mở cửa, các cơ cấu lật ca bin. 3. Kiểm tra xiết chặt các chi tiết giữ bệ với khung xe, kiểm tra tình trạng thùng xe, chắn bùn, sửa chữa những hư hỏng. 4. Kiểm tra sửa chữa ghế ngồi và cơ cấu điều chỉnh vị trí ngồi. III. Các phần việc bổ sung • Kiểm tra bảo dưỡng, điều chỉnh và khắc phục những hư hỏng của: bơm và cơ cấu thủy lực, hệ thống điều khiển, cơ cấu dẫn động lai bơm, xi lanh nâng thùng xe, khuỷu nâng thùng xe. • Vệ sinh, kiểm tra độ kín của hệ thống dầu và bổ sung dầu thuỷ lực. • Sau khi lắp ráp, xiết chặt lại toàn bộ mối ghép ren của xe. 1. Bơm mỡ: Bơm mỡ vào tất cả các vú mỡ. 2. Vệ sinh và bơi trơn: ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 20
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 + Vệ sinh lưới lọc dầu trợ lực. + Vệ sinh bầu lọc gió. + Thay mới lọc nhiên liệu. + Thay dầu và phin lọc của hệ thống bơi trơn động cơ. + Thay các loại dầu: các hộp số, các cầu chủ động, gối đỡ trung gian các đăng, xi lanh trợ lực, hộp li hợp. + Thay toàn bộ mỡ moay ơ. + Xả cặn các bình chứa khí nén. + Kiểm tra, thay dung dịch nước làm mát. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 21
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 TUẦN IV: Từ ngày 05/8 đến 10/8/2013 Kiểm tra, mức nhớt máy, thay nhớt máy và lọc nhớt ở xe DAEWOO I. Kiểm tra mức nhớt máy: Kiểm tra mức nhớt máy hoặc tình trạng nhớt để châm thêm hoặc thay nhớt mới nếu cần. Kiểm tra mức nhớt bên trong động cơ ở nhiệt độ hoạt động bình thường như sau: • Sau khi ngừng động cơ, chờ vài phút để ổn định mực nhớt trong cacte. • Sau khi kéo que thăm nhớt ra ngoài, kiểm tra mức nhớt. • Lau sạch que thăm nhớt rồi để que vào trở lại. • Sau đó rút que thăm nhớt ra và quan sát mực nhớt dính trên que. Chú ý: mực nhớt tốt nhất là ở giữa dấu MIN và MAX. • Nếu mức nhớt thấp dưới mức MIN thì châm thêm. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 22
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 Chú ý: nếu kiểm tra mức nhớt trong tình trạng động cơ nguội thì nhớt không hồi về trong cacte đầy đủ,vì thế mực nhớt chính xác cũng không thể hiện được. Vì vậy nên chờ đến khi động cơ đạt đến nhiệt độ làm việc thì mới tiến hành kiểm tra mức nhớt. II. Thay nhớt máy và lọc nhớt: Dụng cụ bắt buộc: cảo chuyên dùng thay lọc nhớt 09915–47341. Khi kiểm tra mức nhớt hoặc tình trạng nhớt,nếu cần có thể tiến hành thay lọc nhớt như sau: • Sau khi ngừng động cơ,chờ vài phút để nhớt ổn định trong cacte động cơ. • Tháo nắp đậy nhớt (b) động cơ ra ngoài. • Dùng khóa vòng (c) mở ốc xả nhớt ra ngoài. • Sau khi xả nhớt hoàn toàn,siết chặt lại ốc xả nhớt đến 30-40 Nm. • Thay thế lọc nhớt sử dụng cảo chuyên d̀ng 09915–47341. - Tháo cụm lọc gió, giảm ồn ra ngoài. - Tháo bulong, tháo tấm cách nhiệt ra ngoài - Nới lỏng vít giữ miếng che bơm trợ lực lái và đẩy ống trợ lực về phía trước. - Tháo lọc nhớt. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 23
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 TUẦN V: Từ ngày 12/8 đến 17/8/2013 Kiểm tra một số hệ thống khác ở xe DAEWOO I. Kiểm tra cuaroa cam: Kiểm tra dây cuaroa cam có lỏng, chùng, nứt, biến dạng và thay thế nếu cần thiết. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 24
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 Dây cuaroa cam chính là dây nối giữa puli W với puli X. Kiểm tra các dây cuaroa ngoài: Kiểm tra cuaroa máy phát (e), kiểm tra cuaroa trợ lực lái (f), cuaroa máy lạnh (g), cuaroa trợ lực lái (h) xem có bị lỏng, chùng, biến dạng không. Nếu cần thì thay thế. II. Kiểm tra bugi: ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 25
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 Kiểm tra tình trạng đóng muội than trên bugi, khe hở bugi, sự mòn các điện cực, sự hư hỏng lớp sứ cách điện. Nếu không tốt thì thay mới bugi. Tháo và kiểm tra bugi tiến hành như sau: • Kéo các đầu dây cao áp khỏi bugi. Chú ý tay nắm phải giữ ngay phần đầu dây cáp, giúp tránh làm đứt dây. • Tháo bugi ra khỏi động cơ bằng một tuýp chuyên dụng. • Đo khe hở bugi (k) bằng một thước cặp.Nếu giá trị đo được không nằm trong khoảng cho phép thì điều chỉnh lại điện cực. • Khi lắp bugi mới vào phải kiểm tra khe hở của nó có tốt không. III. Kiểm tra lọc gió: Nếu lọc gió bị bẩn,công suất động cơ cũng bị giảm. Nên kiểm tra lọc gió thường xuyên.Đặc biệt xe chạy trong điều kiện môi trường ô nhiễm nên thường xuyên kiểm tra và thay thế. IV. Kiểm tra lọc xăng: Nếu lọc xăng bị nghẹt thì công suất động cơ cũng bị giảm.Vì vậy nên thay lọc mới sau khoảng thời gian bảo dưỡng lọc (thường là 20000 km). VI. Kiểm tra hệ thống nhiên liệu: Kiểm tra các ống nhiên liệu và các co nối có bị hư hỏng hay bị rò rỉ không. Kiểm tra bên ngoài ống có bị trầy xước không. Kiểm tra nắp th̀ng nhiên liệu có lỏng không. VII. Kiểm tra hệ thống chân không: Kiểm tra ống chân không,ống PCV hoặc ống than hoạt tính có bị hư hỏng không. Kiểm tra bề mặt các ống chân không,ống có bị biến dạng hay nứt, gãy không. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 26
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 TUẦN VI: Từ ngày 19/8 đến 24/8/2013 KiÓm tra, ®iÒu chØnh hµnh tr×nh tù do cña bµn ®¹p phanh. - Nếu hành trình tự do quá tiêu chuẩn (814mm) thì nới đai ốc và vặn đai ốc cho cần đẩy tổng phanh dài ra và ngược lại . - Kiểm tra lại nếu đúng thì vặn chặt ốc hãm không được làm rách chụp cao su che bụi đầu trục. 1. Kiểm tra, điều chỉnh phanh tay. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 27
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 Khi kiểm tra phanh tay nên đẩy hết cần phanh tay về phía trước (ở vị trí không làm việc hoàn toàn). Vặn vít điều chỉnh vào hết sau đó nới ra (1/2- 1/3) vòng rồi hãm lại. Kéo phanh tay về phía sau sao cho cá ăn khớp tới 1/3 bánh răng rẻ quạt (kể từ phía sau) ăn khớp được 3. Đậy chụp cao su(vặn đai ốc điều chỉnh ) của dây cáp kéo sao cho má phanh sát vào tang trống (dùng tay quay tang trống khó khăn) văn bulông lại rồi đậy chụp cao su che bụi vào vị trí cũ. Nhả phanh tay từ phía trước hoàn toàn và quay tang trống nếu không có tiếng chạm là được. Cuối cùng kiểm tra phanh tay trên đường phải đạt yêu cầu không bị bó và kẹt nóng. 2. Điều chỉnh phanh chân không cần tháo lốp xe. Kích bánh xe lên (điều chỉnh bánh nào thì kích bánh đó lên ) quay bánh xe theo chiều xe chạy, vặn ốc điều chỉnh quả đào cho má phanh ép sát vào tang trống làm bánh xe dừng lại (vặn clê từ trên xuống ) để má phanh thu lại, đồng thời tiếp tục quay bánh cho tới khi bánh xe quay được nhe nhàng, không có tiếng cọ xát. Đạp phanh chân rồi nhả phanh để kiểm tra xem phanh có bị kẹt không. Kiểm tra lại trên đường với tốc độ 30km/h, vết phanh của bánh phải đều nhau trong phạm vi không quá 8m và kiểm tra xem tang trống có nóng không. 3. Kiểm tra làm sạch má phanh và điều chỉnh toàn bộ phanh. Kiểm tra toàn bộ má phanh và điều chỉnh hành trình tự do của bàn đạp phanh, xả bọt khí, đổ thêm dầu vào bình dầu phanh, kiểm tra, điều chỉnh lực xiết ổ bi côn đầu trục, để bánh xe khi quay không bị lắc, đảo. Cách làm như sau: Kích bánh xe lên, tháo ốc bánh xe và đưa bánh ra tháo các đường dầu đến xy lanh bánh xe. Tháo vít cố định tang trống phanh, tháo 2 ốc vít ra khỏi mặt tang trống, sau đó bắt hai bu lông vào các lỗ có ren trên vành tang trống để tháo tang trống ra. Tháo ốc ra rồi tháo lò xo hồi vị của phanh và lò xo cố định guốc phanh vào mâm phanh. Chú ý không làm pittông ở xylanh bánh xe trượt ra khỏi xylanh, kiểm ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 28
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 tra má phanh làm sạch tang trống, xylanh ở trục bánh xe, dùng xăng rửa và lau sạch má phanh, guốc phanh. Kiểm tra tình trạng của chúng như sau: Bề mặt tang trống phải nhẵn, không bị cào xước, nếu bị cào xước cần phải tiện láng lại. Cái dầu đinh tán má phanh thấp hơn bề mặt má phanh tối thiểu là 0.5mm, nếu không đạt yêu cầu thì phải thay má phanh khác Các lo xo kéo má phanh phải có độ đàn hồi luôn kéo được má phanh từ vị trí cụp vào (vị trí không làm việc). Kiểm tra bắt chặt xylanh con và guốc phanh lắp má phanh vào, bắt lò xo kéo má phanh lắp tang trống phanh sao cho tang trống và mặt kích đầu trục bánh xe thật ăn khớp với tang trống cần đều. Sau đó vặn chặt 3 vít cố định tang trống, rồi lắp bánh xe và siết chặt các mũ ốc. Điều chỉnh khoảng cách tang trống và má phanh nếu chưa được thì làm theo thứ tự sau: Nới mũ ốc của 2 ốc điều chỉnh trục lệch tâm đạp bàn đạp phanh với một lực vừa phải (12-15Kg) và giữ nguyên ở vị trí đó. Vặn các ốc điều chỉnh trục lệch tâm: ốc ở bên phải vặn theo chiều kim đồng hồ. ốc bên trái vặn ngược lại, cho đến khi má phanh tiếp xúc vào tang trống, không thể vặn được nữa thì dừng lại, và sau đó siết các mũ ốc hãm lại. Nhả bàn đạp, quay từ từ bánh xe, nếu thấy má phanh còn sát vào tang trống thì phải nới các ốc điều chỉnh trục lệch tâm ra một chút (vặn ngược lại đến khi không còn thấy cọ xát ) siết chặt các mũ ốc hãm của trục lệch tâm. Tiếp tục điều chỉnh đối với các bánh còn lại, lắp lại các bu lông bánh xe vào mặt bích đầu trục. Cuối cùng kiểm tra chạy trên đường, phải đạt yêu cầu : phanh ăn đều, không có hiện tượng bó phanh, tang trống không bị nóng. Trên đường nhựa khô với tốc độ 30km/h vết phanh của bánh xe không quá 8m. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 29
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 4. Tiêu chuẩn kỹ thuật kiểm tra và điều chỉnh hệ thống phanh ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 30
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 PHẦN II HỆ THỐNG PHANH ĐĨA I. PHƯƠNG PHÁP THÁO, LẮP, KIỂM TRA HỆ THỐNG PHANH ĐĨA ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 31
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 1.Tháo phốt chắn dầu piston Dùng tô vít, tháo phớt chắn dầu piston. 2. Kiểm tra: Độ dày tấm ma sát Dùng thước đo độ dày tấm ma sát Độ dày tiêu chuẩn: 10.0 mm Độ dày tối thiểu ^ : 1.0 mm Thay má phanh nếu chiều dày tấm ma sát của má phanh tối thiểu hay má phanh mòn không đều. 3. Đo độ dày đĩa phanh Dùng panme đo độ dày đĩa phanh Độ dày tiêu chuẩn: 25.0 mm Độ dày tối thiểu : 23.0 mm 4. Độ đảo của đĩa Dùng đồng hồ đo, đo độ đảo của đĩa ở vị trí cách mép ngồi cùng của đĩa là 10 mm Độ đảo lớn nhất: 0.07 mm Nếu vượt quá giá trị thay thế hoặc mài lại máy bằng máy tiện đĩa phanh trên xe Lưu Ý: Trước khi đo độ đảo, kiểm tra đô rơ của vòng bi moayơ trước có nằm trong tiêu chuẩn không. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 32
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 Thay thế đĩa phanh Tháo bulong và tấm truyền moment khỏi cam quay Tháo moayơ cầu trước Tháo đĩa phanh khỏi moayơ Lắp bulong mới và xiết bulong lại Lắp moayơ cầu xe và điều chỉnh tải trọng ban đầu vòng bi trước 290 kgf.cm (28 Nm) Lắp tấm truyền moment và xiết các bulong Kiểm tra piston: Kiểm tra hư hỏng chốt chặn, trầy xước của piston. ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 33
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 Độ mòn cho phép: 2.02 _ 0.04mm Nếu không như tiêu chuẩn thì thay mới ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 34
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC – TRƯỜNG TCN SỐ 15 – BINH ĐOÀN 15 1. Phương pháp kiêm tra xy lanh phanh chính: Xi lanh phanh chinh ♦ Gioâng Giẳc nốì cArvg báo mức dáu Vit bắt binh chứa Vòng Xì lanh Pittông só 2 và lò xo ^ Gioang Bulông hâm ptttôrvg A: Tháo cụm 1. Tháo giắc nối công tắc mức báo dầu 2. Hút dầu ra bằng xylanh: Không để dầu đọng lại trên các bề mặt sơn 3. Tháo kẹp cáp bướm ga 4. Tháo các ống dẫn dầu ĐỒ ÁN : HỆ THỐNG PHANH ĐĨA Trang: 35
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 5. Tháo xylanh chính B. Tháo rời chi tiết 1. Tháo bình chứa 2. Tháo 2 vòng đệm 3. Kẹp xylanh lên êtô 4. Tháo bulong hãm piston Dùng tuốc vít đẩy các piston vào đến tận cùng và tháo bulong hãm và đệm ra. Lưu Ý: Bọc đầu tuốc vít trước khi dùng. 5. Tháo 2 piston và các lò xo a. Đẩy piston bằng tuốc vít và tháo phe b. Tháo piston và lò xo ra bằng tay, kéo thẳng ra không được nghiêng Chú Ý: Nếu kéo ra và lắp vào nghiêng thì mặt trong của xylanh bị hỏng Khi ráp, cẩn thận không làm hỏng các chi tiết như cuppen ở các piston. c. Đặt giẻ vào hai miếng gỗ lên êtô, cầm xylanh đóng nhẹ xuống cho đến khi piston số 2 rời ra C. Kiêm tra: Lưu Ý: Thổi sạch các chi tiết tháo bằng khí nén 1. Kiểm tra mặt trong của xylanh xem có bị gỉ hay xướt không 2. Kiểm tra xylanh có bị mòn hay hỏng không D. Lắp: Lắp chi tiết ngược với quá trình tháo Chú Ý: Bôi dầu phanh lên các cuppen Sau khi lắp, đổ dầu phanh vào bình chứa, xả khí trong hệ thống IV_ Ráp: Lau sạch từng bộ phận trước khi ráp. Không để dính dầu mỡ vào các bộ phận. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 138
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 2 3 4 5 / i 6 »v s 9 7 8 Trong Đó: trong 5: Cao su 1: Má trong 6: Bạc trượt 7: Phớt dầu 2: Miếng bắt má phanh piston 8: Piston 3: Đệm chống ồn 4: 9: Vòng hãm chắn bụi Đệm chống ồn bên xylanh IV.4_ Thay thế má phanh: Bộ Môn Khung Gầm Trang: 139
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG Miếng uẩt rriã phanh Mỉ dtìítqíỊ ; Qệm ohững Sn ĐẼm Chtìna ổn ŨEE1- !fong o.i^ap cang piiaiin a. Xả ra một lượng dầu nhỏ từ bình chứa b. Aán lên piston bằng cán búa L ưu ý: Piston khó ấn vào, nới lỏng nút xả khí va ấn piston vào và để cho một ít dầu trào ra Bộ Môn Khung Gầm Trang: 140
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG ngồi c. Lắpcàng phanh. Lắp bulong bắt 9. Lắpbánh xe trước 10. Đạp bàn đạp phanh vài lần, kiêm tra mức d ầu ở vạch lớn nhất V_ Phương pháp tháo, ráp, kiểm tra, sửa chữa hệ thống thắng tam bua: Bộ Môn Khung Gầm Trang: 141
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG Bộ Môn Khung Gầm Trang: 142
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG C. TRÌNH BẦY NHIỆM VỤ, CẤU TẠO, HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC BỘ PHẬN VÀ CỦA CẢ HỆ THỐNG PHANH. 1. Nhiệm vụ, cấu tạo, hoạt động của các bộ phận chính phanh tang trống 1.1Trống phanh : - Nhiệm vụ: Trống phanh có nhiệm vụ tương đối đơn giản, là mặt quay để guốc phanh cọ xát vào. Khi làm nhiệm vụ này,trống phanh phải có bề mặt cứng (chịu được sự mài mòn) phải độ bền vật lý để không bị biến dạng và hoạt động như một bộ phận tiêu nhiệt. - Cấu tạo: Hầu hết các trống phanh chế tạo bằng gang xám đầu cứng chống mài mòn khá tốt, một phần là do hàm lượng carbon cao có trong gang xám Cho đến khi tính chống mài mòn và độ bền quan tâm thì gang là một vật liệu làm trống phanh lý tưởng. Tuy nhiên gang có một số nhược điểm, nó khá nặng và có thể nứt hay vỡ một cách dễ dàng. Vì vậy nhiều trống phanh được chế tạo từ những hợp phần : với phần ở giữa bằng thép dập, phần vành và bề mặt ma sát bằng gang. Gang sẽ cung cấp độ bền để chống sự biến dạng và sự loe miệng, đặc biệt là khi nó được tăng cường độ cứng thẳng vững bằng các gân hay các cánh . Bộ Môn Khung Gầm Trang: 143
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG Bộ phận tiêu nhiệt : là cùng diện tích có thể hấp thụ nhiệt lượng. Khi phanh được tác dụng nhiệt được tạo ra từ bề mặt cọ xát giữa guốc phanh. Lượng nhiệt sẽ làm tăng nhiệt độ của hai bề mặt này hoặc sẽ truyền nhiệt đến cùng diện tích nguội bằng sự dẫn nhiệt. Bất cứ nhiệt năng nào không được truyền dẫn đi sẽ làm tăng nhiệt độ. Gang có thể hấp thụ ở mức khoảng 10F trên BTU trên pound. Nói cách khá nhiệt độ tăng 100 F khi 1 pound gang hấp thụ nhiệt lượng 1BTU Khi phanh được tác dụng từ mặt ma sát bên trong của trống phanh thường mài mòn rất ít, nhưng các bụi bẩn hoặc mạ kim loại dính trên bề phanh, hoặc do sự tiếp xúc của .sẽ làm cho trống thắng mài mòn rất nhanh. Khi sử dụng trống phanh có ích thước quá lớn làm cho nhiệt độ cao hơn, vì sự tiêu nhiệt giảm. - Hoạt động: Trống phanh quay cùng bánh xe khi phanh được tác dụng thì bề mặt của guốc phanh sẽ tác dụng lên bề mặt trong của trống phanh làm cho trống phanh dừng quay, khi đó bánh xe được dừng lại . 1.2 Guốc phanh - Nhiệm vụ: Nhiệm vụ của guốc phanh tác dụng tỳ sát vào trống phanh làm giảm hoặc dừng sự quay của trống phanh nó có hai guốc, một guốc trước và một guốc sau - Cấu tạo: Bộ Môn Khung Gầm Trang: 144
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG Hầu hết các guốc phanh của ôtô được chế tạo từ hai miếng thép dập. Vành guốc được làm cong để phù hợp với độ cong của trống phanh và hẹp hơn chiều rộng bề mặt trong của trống phanh một chút, vành guốc tạo bề mặt để gắn bố phanh. Gân của guốc được hàn với vành guốc tăng độ cứng cho vành guốc và là nơi đặt chốt định vị, có cơ cấu tác dụng phanh, lò xo trả về và lò xo giữ guốc, cơ cấu phanh đậu xe và cơ cấu điều chỉnh, vành guốc phanh thường có một loạt mấu cong ở bên cạnh nơi guốc phanh tựa vào mâm phanh. Những mấu cong này nâng cao chất lượng tiếp xúc chịu lực của guốc phanh trượt ở mâm phanh trong khi tác động phanh vào đầu các guốc phanh. Các guốc phanh cũng được chế tạo từ khuôn đúc. Guốc phanh loại này có có trong lượng nhẹ hơn và tản nhiệt tốt hơn guốc bằng thép, chúng cũng có xu hướng yếu hơn, đặc biệt là khi nóng. Đầu tác dụng của guốc phanh, trong lúc đó đầu tựa và chốt định vị được gọi là gót của guốc phanh. Mũi và gót của gót của guốc phanh không tự động rất dễ xác định. Gót gân với chốt mũi tựa vào pittông xilanh bánh xe. - Hoạt động: Bộ Môn Khung Gầm Trang: 145
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG khi ta tác dụng một lực lên xylanh chính, xylanh chính ép dầu tới các xylanh bánh xe làm xylanh bánh xe làm việc đẩy piston sang hai bên và làm cho hai guốc phanh chuển động ép sát vào trống phanh, vì vậy dừng được xe. Khi không phanh thì có lò xo hồi guốc kéo ép hai guốc phanh lại và xylanh bánh xe bị đẩy vào trong. Nó bị đẩy vào đến điểm cần chạm vào piston. Nên ngăn cản việc gây ra tiếng ồn khác thường từ hệ thống phanh. 1.3 Mâm phanh - Nhiệm vụ: Mâm phanh được thiết kế, chế tạo để gắn cụm phanh - Cấu tạo: Mâm phanh được gắn bằng bulông vào trục sau hoặc khớp lái ở bánh trước nó thường lăp chốt định vị guốc và truyền mômem phanh từ chốt định vị đến trục bánh xe hay khớp lái. Hỗu hết các mâm phanh có gờ hoặc bề mặt phẳng để các mấu cong của guốc phanh tựa vào. Các gờ phẳng này đỡ guốc phanh nằm đúng vị trí vuông góc với bề mặt tang trống. Cùng với chốt định vị guốc phanh chung đảm bảo cho sự chính xác giữa guốc phanh và trống phanh. Trên mâm phanh cũng có các lỗ, vấu để gắn xilanh bánh xe lò xo giữ guốc và cáp thắng đậu xe. - Vật liệu chế tạo : Mâm phanh thường được chế tạo bằng thép 1.4 Xi lanh chính Xe LADA có xy lanh chính 2 buồng : 1.4.1 Nhiệm vụ: Xylanh chính là piston đầu vào đối với hệ thống phanh trên Ôtô, nó có nhiệm vụ sinh ra áp suất cần thiết và đảm bảo lượng dầu cung cấp cho toàn hệ thống . 1.4.2 Cấu tạo : Xy lanh chính 2 buồng có hai piston tiếp đối : một cái ở phía trước cái kia, hoạt động ở cùng một lòng xy lanh, piston sơ cấp hoạt động bằng cơ hoặc trực Bộ Môn Khung Gầm Trang: 146
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG tiếp từ thanh đẩy, còn piston thứ cấp hoạt động bằng thuỷ lực do áp suất thuỷ lực ở vùng sơ cấp. Thông thường sẽ có áp suất thuỷ lực như nhau ở hai phía, trước và sau của piston thứ cấp. Piston sơ cấp có hai đệm chèn cao su, 1 đệm sơ cấp và 1 đệm thứ cấp . Piston thứ cấp thường có 3 đệm chèn, 1 đệm sơ cấp và 2 đệm thứ cấp. Một số thiết kế sử dụng đệm vòng thứ cấp ở vị trí thích hợp của 1 trong những đệm chèn. Đệm sơ cấp của piston thứ cấp giống như các đệm sơ cấp khác là đệm dùng để bơm dầu phanh. C¸c thø cÊp ë piston thø cÊp cã kh¸c nhau mét chót. Mét c¸i dïng ®Ó ng¨n c¶n sù rß rØ cña dung dÞch tõ hÖ thèng thø cÊp sang hÖ thèng s¬ cÊp cßn c¸i kia ng¨n c¶n sù rß rØ cña dung dÞch ¸p lùc tõ cao, tõ hÖ thèng s¬ cÊp vµo b×nh chøa thø cÊp. C¹nh mÐp cña ®Öm sau cïng quay vÒ híng piston s¬ cÊp. Cßn toµn bé c¸c ®Öm kÝn kh¸c th× quay vÒ híng ngîc l¹i. Nßng xylanh chÝnh cã cæng bï vµ cæng n¹p riªng cho mçi piston. B×nh chøa ®îc chia thµnh hai phÇn, ®Ó khi h háng 1 phÇn cña hÖ thèng sÏ kh«ng lµm thÊt tho¸t dung dÞch cña phÇn kia. Xylanh chÝnh cña xe ë hai lo¹i phanh kÕt hîp nh xe LADA phanh ®Üa ë tríc vµ phanh trèng ë sau sÏ cã b×nh chøa phanh ®Üa l©u h¬n. 1.4.3 Ho¹t ®éng : Khi ¸p suÊt t¨ng lªn ë cïng s¬ cÊp sÏ ®Èy piston thø cÊp ®Ó nã di chuyÓn lµm t¨ng ¸p suÊt ë vïng thø cÊp lªn t¬ng tù. Piston thø cÊp tù ®éng t¨ng theo ¸p suÊt ë vïng s¬ vµ vïng thø cÊp. Khi nh¶ th¾ng ra piston s¬ cÊp trë vÒ ®Õn vßng chËu t¹i ®Çu ngoµi cña vßng xylanh. Piston ®îc ®Èy ®Õn ®ã nhê c¶ hai lß xo trë vÒ cña piston s¬ cÊp vµ thø Bộ Môn Khung Gầm Trang: 147
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG cÊp. VÞ trÝ nh¶ th¾ng cña piston thø cÊp ®îc x¸c ®Þnh b»ng chiÒu dµi vµ ®é réng cña c¸c lß xo trë vÒ s¬ cÊp vµ thø cÊp. C¸c trÞ sè cña hai lß xonµy ®îc ®iÒu chØnh trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o ®Ó ®¶m b¶o vÞ trÝ chÝnh x¸c cña piston thø cÊp . §Öm s¬ cÊp ph¶i ®îc tr¶ ®Õn vÞ trÝ võa qua khái cæng bï cña nã. Nõu cæng kh«ng ®îc më ra khi nh¶ th¾ng sÏ xÈy ra hiÖn tîng kÑt th¾ng v× dÇu th¾ng tõ calip vµ xylanh b¸nh xe sÏ kh«ng ch¶y ngîc trë vÒ ®îc. Nõu piston trë vÒ qu¸ xa qua khái cæng sÏ lµm bµn ®¹p th¾ng thÊp do bÞ mÊt hµnh tr×nh b¬m sÏ kh«ng b¾t ®Çu khi ®Öm s¬ cÊp dÞch chuyÓn ngang qua cæng bï. Tríc ®©y1 vÝt chËu ®îc vÆn ren vµo lßng xylanh ®Ó ®¶m b¶o vÞ trÝ chÝnh x¸c cña piston thø cÊp. Piston thø cÊp ®øng l¹i tùa vµo vÝt nµy khi nã trë vÒ. VÝt chÆt ®îc vÆn ren vµo nßng xylanh ë phÝa bªn c¹nh díi ®¸y hoÆc trªn ®Ønh. Trong trêng hîp bÞ háng hãc thñy lùc trong mét c¸i cña hÖ thèng cã hai ®Æc ®iÓm ®îc thiÕt lËp trong hai bé phËn nµy ®Ó ®¶m b¶o sù ho¹t ®éng cña nöa cßn l¹i. Piston s¬ cÊp cã mét thanh nèi ®ù¬c vÆn ren vµo phÝa tríc phÝa ®Öm s¬ cÊp. Trong trêng hîp ¸p lùc bÞ mÊt vïng s¬ cÊp, thanh nèi nµy sÏ ®îc ®Èy vµo vµ t¸c dông lªn piston thø cÊp b»ng c¬ khÝ . SÏ bÞ mÊt m¸t 1 Ýt hµnh tr×nh di chuyÓn cho ®Õn khi thanh nèi ch¹m vµo piston thø cÊp. 1.5 Bé trî lùc ch©n kh«ng §Ó gi¶m lùc t¸c dông cña ngêi l¸i lªn bµn ®¹p vµ ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ phanh trong chuyÓn ®éng phanh b»ng chÊt láng cã bé trî lùc phanh b»ng ch©n kh«ng - CÊu t¹o: Bộ Môn Khung Gầm Trang: 148
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 1- Buång 9- N¾p bé ch©n kh«ng 2- §Üa tú 10- §Õn buång kh«ng khÝ 3- Mµng ch¾n 11- lß xo 4- CÇn ®Èy 12- Vá 5- Lß xo 13- vÝt x¶ e 6- Van ch©n kh«ng 15- Xylanh piton phanh 7- Mµng ch¾n 16- Cupen 8- Van kh«ng khÝ 17- Van bi IV. Khoang ch©n kh«ng III. Khoang khÝ quyÓn Vá buång gåm hai phÇn ghÐp vµo nhau b»ng vßng ®ai. Trong buång cã mµng ch¾n vµ ®Üa ®Þnh vÞ, lß xo vµ cÇn ®Èy. CÇn ®Èy mét ®Çu nèi víi ®Üa ®Þnh vÞ, ®Çu thø hai nèi víi cÇn ®Èy pitton cña xylanh bé phËn cêng ho¸ thuû lùc. Trong pitton cã van bi do lß xo Ðp chÆt vµo ®Õ van.Mµng ch¾n cïng víi lß xo , van kh«ng khÝ vµ van ch©n kh«ng nèi víi nhau b»ng cÇn ®Èy phÝa trªn van kh«ng khÝ cã lß xo - Ho¹t ®éng: Khi bá ch©n phanh ra díi t¸c dông cña lß xo mµng ch¾n cña bé ch©n kh«ng bÞ ®Èy vÒ tËn cïng vÞ trÝ bªn tr¸i. Van kh«ng khÝ ®ãng, van ch©n kh«ng më. Do vËy khi ®éng c¬ lµm viÖc trong èng hót sinh ra ®ä ch©n kh«ng ë c¸c khoang trèng ®Çu nhän c¸c cÇn ®Èy van bi cña pitton ë vÞ trÝ më. Khi ®¹p bµn ®¹p phanh xuèng, dÇu tõ xylanh chÝnh qua van bi ë vÞ trÝ më cña piston bé cêng ho¸ thuû lùc ®i vµo c¸c xylanh b¸nh xe, lµm cho nc¸c phanh ho¹t ®éng. Piston vµ mµng ch¾n cña van ®iÒu chØnh dÞch ®i lªn phÝa trªn theo møc ®é t¸o dông cña lùc ®¹p lªn bµn ®¹p phanh. Van ch©n kh«ng ®ãng, vµ kh«ng trèng bÞ c¸ch ly. Nõu piston tiÕp tôc di chuyÓn, van kh«ng khÝ më vµ kh«ng khÝ vµo khoang trèng. Do sù chªnh lÖch vÒ ¸p suÊt ë hai bªn mµng nªn mµng ®Èy cÇn piston dÞch chuyÓn sang bªn ph¶i, van bi ®ãng ¸p suÊt cña dÇu phÝa tríc t¨ng lªn nhê ¸p suÊt t¹o bëi bé cêng ho¸ bæ sung ¸p suÊt kh«ng khÝ ë khoang trèng phô thuéc vµo t¸c dông lªn cÇn ®¹p. lùc ®¹p lªn bµn ®¹p cµng lín bao nhiªu th× ¸p suÊt kh«ng khÝ t¸c dông lªn mµng ch¾n bé cêng ho¸ ch©n kh«ng thuû lùc sÏ cµng lín bÊy nhiªu vµ ¸p suÊt dÇu ë c¸c xylanh b¸nh xe cµng t¨ng lªn. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 149
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG Khi bá bµn ®¹p phanh ra, ¸p suÊt dÇu t¸c dông lªn phanh ®iÒu khiÓn bÞ gi¶m van ch©n kh«ng më c¸c kho¶ng trèng ¨n th«ng víi nhau. Díi t¸c dông cña lß xo ®Èy mµng ch¾n buång ch©n kh«ng cÇn ®Èy vµo vÒ vÞ trÝ ban ®Çu. CÇn ®Èy van tú vµo vßng ®Öm vµ ®Çu nhän ®Èy van bi më, dÇu tõ c¸c xylanh b¸nh xe bÞ Ðp trë vÒ xylanh chÝnh vµ t¸c dông h·m ®èi víi c¸c b¸nh xe kh«ng cßn hiÖu lùc n÷a. 1.6 Bé ®iÒu hoµ lùc phanh: Vá bé ®iÒu hoµ lùc phanh cè ®Þnh víi khung nhê 2 bul«n, trong vá ®Æt piston 10. PÝston thêng xuyªn tú vµo thanh ®µn håi 1 vµ ®îc dÉn híng nhê phÇn díi cña vá 4. PhÇn trªn cña piston cã d¹ng t¸n nÊm,bÒ mÆt ®Ønh cã tiÕt diÖn trßn chÞu ¸p suÊt cña dÇu,bÒ mÆt díi cña t¸n nÊm cã tiÕt diÖn h×nh vµnh kh¨n chÞu ¸p suÊt cña dÇu,®ång thêi lµ mét phÇn cña van.Vßng cao su 7 lµ ®Ð van dÇu cã thÓ dÞch chuyÓn trong xy lanh cña vá van 4 nhê vßng kim lo¹i 3 vµ vßng tùa 8.Lß xo 9 lu«n ®Èy piston ®Ó më th«ng ®êng dÇu ë trang th¸i kh«ng phanh vµ t¹o lªn sù c©n b»ng lùc nh»m ®ãng (ng¾t) ®êng dÇu ra cÇu sau.Vßng bao kÝn 3 lµm nhiÖm vô ch¾n dÇu vµ bao kÝn phÇn th©n díi cña piston.N¾p 6 b¾t chÆt víi vá nhê ren vµ bao kÝn dÇu nhê ®Öm ®ång 5.T¸n nÊm cña pistn ng¨n c¸ch dÇu ra lµm 2 khoang A vµ B. Khoang A th«ng víi ®êng dÇu sau xy lanh chÝnh, khoang B th«ng víi ®êng dÇu ra cÇu sau Bộ Môn Khung Gầm Trang: 150
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 1.7 Xylanh b¸nh xe. - NhiÖm vô: Xylanh b¸nh xe cã nhiÖm vô ®Èy hai guèc phanh b¸m chÆt vµo trèng phanh - CÊu t¹o: Gåm cã : Th©n xylanh, hai piston, hai ®Öm h×nh chÐn, hai chôp che bôi, mét lß xo ë gi÷a, 1 vÝt x¶ giã. Th©n xylanh ®îc chÕ t¹o b»ng gang hoÆc nh«m. Lßng xylanh ph¶i th¼ng, nh½n vµ cã kÝch thíc chÝnh x¸c. Th©n xylanh thêng ®îc chÕ t¹o bëi bÖ g¸ cã 1 vïng chõa dµi ra g¾n xuyªn qua m©m phanh. Trong khi t¸c dông th¾ng cã rÊt nhiÒu lùc c¾t vµ lùc t¸c dông ngang gi÷a xylanh b¸nh xe vµ m©m phanh. Vïng chia ra ë bÖ g¸ b¶o ®¶m cho xylanhcè ®Þnh víi m©m phanh. CÊu t¹o: Bộ Môn Khung Gầm Trang: 151
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG HÇu hÕt c¸c xylanh phanh ®îc g¾n chÆt vµo m©m phanh nhê bul«ng hoÆc vÝt Piston cña xylanh b¸nh xe ®îc chÕ t¹o tõ nh«m ®óc ®îc oxide ho¸ anodi b»ng gang hoÆc nhùa vµ ®îc t¹o d¸ng vµ g¾n ®Çu nèi guèc phanh hoÆc phanh ®Èy guèc phanh hoÆc v¸n tùa cña guèc phanh. §Öm kÝn xylanh b¸nh xe, ¸p lùc bªn trong Ðp c¸c c¹nh mÐp cña ®Öm kÝn tùa vµo phanh xylanh b¶o ®¶m sù lµm kÝn. §Öm kÝn cña xylanh ¸nh xe u ®iÓm lµ Ýt mµi mßn h¬n lµ ®Öm cña xylanh chÝnh, ¸p lùc dÞch chuyÓn ®Öm vµ piston c¸ch xa c¹nh mÐp cña ®Öm kÝn vµ kh«ng vµ kh«ng híng vÒ c¹nh cña ®Öm. Khi ¸p suÊt phanh lùc trë nªn ®ñ lín ®Ó gh×m chÆt c¹nh mÐp cña ®Öm vµo nßng xylanh th× ®Öm kÝn kh«ng cÇn dÞch chuyÓn xa thªm. HÇu hÕt c¸c ®Öm kÝn cã c¹nh mÐp dÇy h¬n vïng bªn trong. Khi ¸p suÊt thuû lùc trë lªn rÊt cao, c¸c c¹nh mÐp dÇy h¬n cã thÓ d·n ra cho phÐp sù dÞch chuyÓn cña ®Öm nhiÒu h¬n mµ kh«ng khÝ cã sù trît cña c¹nh mÐp ®Öm kÝn. §Öm kÝn lo¹i mèi b»ng cao su nh©n t¹o cã thÓ dÏ dµng bÞ h háng nÕu c¹nh mÐp cña ®Öm bÞ c¾t ®øt hoÆc bÞ ®øt r¸ch do sai ph¹m trong khi l¾p r¸p hoÆc bÒ mÆt thµnh xylanh th« r¸p. Trong qua tr×nh phanh gÊp khe hë ë gi÷a piston vµ nßng xylanh trë nªn quan träng. Khe hë qu¸ møc sÏ t¹o ra mét kho¶ng trèng ®ñ lín ®Ó cho ¸p suÊt thuû lùc Ðp chÊt liÖu lµm kÝn vµo gi÷a piston vµ lßng xylanh. NÕu ®iÒu nµy xÈy ra phanh sÏ bÞ kÑt do piston kh«ng tr¶ vÒ gãt cña ®Öm bÞ mßn hoÆc bÞ trãc rç t×nh tr¹ng nµy gäi lµ “bÞ kÐo lª gãt ®Öm ” Lß xo thùc hiÖn mét c«ng viÖc ®¬n gi¶n ®Èy ®Öm ®i ra ®Ó c¸c chi tiÕt liªn quan gi÷a chóng lu«n tiÕp xóc víi guèc phanh. §a sè lß xo ®Òu cã mét cÆp vßng ®Öm kÝn duy tr× mét ¸p lùc nhá c¹nh mÐo cña ®Öm vµ lßng xylanh. §iÒu nµy gióp ng¨n c¶n kh«ng khÝ ®i Bộ Môn Khung Gầm Trang: 152
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG vµo hÖ thèng khi kh«ng cã ¸p suÊt thuû lùc t¸c dông vµo ®Öm, ë hai ®Çu cña vßng xylanh ®îc bao kÝn b»ng hai chôp che bôi, chôp che bôi nµy ng¨n c¶n chÊt bÈn ®i vµo lßng xylanh. T×nh tr¹ng nh vËy co thÓ lµm cho piston bÞ kÑt. §a sè c¸c che bôi ë bªn ngoµi chóng ®îc l¾p vµo r·nh c¾t ë ®Çu nßng xylanh vµ ®îc gi÷ chÆt b»ng vßng kim lo¹i bªn trong. VÝt x¶ giã ®îc l¾p vµo ®êng dÉn ë gi÷a ®Ønh cña lßng xylanh. Thùc ra nã lµ mét c¸i van, ®Çu cßn ®îc t«i cøng cña vÝt l¾p chÆt vµo bÖ cßn ®Ó ®ãng chÆt ®êng dÉn nßng. Khi vÝt ®îc níi láng ra kh«ng khÝ vµ dung dÞch cã thÓ ch¶y qua bÖ vµ xuyªn qua ®êng dÉn trong vÝt, cho phÐp kh«ng khÝ x¶ ra khái xylanh. VÝt x¶ giã thêng ®îc ®ãng chÆt ®Ó gi÷ dung dÞch dÇu trong xy lanh. NhiÒu vÝt cã chôp b»ng nhùa hay cao su ®Ó gi÷ bôi, níc hoÆc muèi kho¸ng kh«ng vµo ®êng dÉn cña vÝt x¶ giã lµm ngÑt vÝt -Ho¹t ®éng: Xy lanh b¸nh xe lµ nh÷ng piston ®Çu ra ®èi víi hÖ thèng thuû lùc. ¸p suÊt t¹o ra ë xylanh chÝnh sÏ ®Èy ®Öm h×nh chÐn trong xylanh b¸nh xe ®Ó sinh ra lùc F t¸c dông vµo guèc phanh. §é lín cña lùc ®îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch nh©n trÞ sè ¸p suÊt thuû lùc víi diÖn tÝch cña ®Öm kÝn hoÆc tiÕt diÖn piston b¸nh xe. §êng kÝnh cña nhiÒu xylanh b¸nh xe ®îc biÓu thÞ b»ng sè ghi trªn th©n xylanh ë mÆt trong cña ®Öm kÝn hoÆc tiÕt diÖn piston b¸nh xe. 2. NhiÖm vô, cÊu t¹o, nguyªn lý ho¹t ®éng c¸c bé phËn chÝnh trªn phanh ®Üa Trªn xe LADA hai b¸nh tríc ®îc l¾p phanh ®Üa. Phanh ®Üa cã ho¹t ®éng ®¬n gi¶n h¬n th¾ng trèng. Trong qu¸ tr×nh th¾ng ®Öm phanh sÏ Ðp vµo ®Üa hay rotor. §Ó nh¶ phanh chØ ®¬n thuÇn lµ gi¶m ¸p suÊt ®Æt lªn ®Öm phanh. 2.1 §Üa phanh: Còng gièng nh trèng phanh, ®Üa phanh hay cßn goi lµ ®Üa t¹o ra bÒ mÆt ma s¸t víi bè phanh vµ ®îc lµm b»ng thÐp ®óc. Mét sè trêng hîp ®Üa phanh ®óc liÒn víi may ¬ cña b¸nh xe nh mét chi tiÕt. Thêng th× chóng lµ hai bé phËn rêi nhau ®Ó khi cÇn thiÕt cã khÝ thay thÕ riªng tõng bé phËn. §«i khi ®Üa phanh ®îc chÕ t¹o gåm hai phÇn cã bÒ mÆt ma s¸t lµm b»ng thÐp ®óc vµ phÇn gi÷a lµm b»ng thÐp ®îc dËp máng h¬n . Cã hai lo¹i ®Üa phanh dïng trªn xe trë kh¸ch lo¹i ®Æc vµ lo¹i cã r·nh th«ng giã hay lµm m¸t n»m gi÷a hai bÒ mÆt ma sat cña ®Üa phanh nh÷ng c¸nh nµy sÏ thæi giã tõ bªn trong ra ngoµi th«ng qua ®Üa phanh. Nhê ®ã mµ ®Üa phanh lµm viÖc m¸t h¬n lo¹i ®Üa ®Æc. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 153
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG NÕu l¾p sai hiÖu qu¶ lµm m¸t gi¶m®¸ng kÓ vµ cã thÓ g©y qu¸ nhiÖt cho calÝp vµ m¸ phanh. Gièng nh ë phanh trèng c¸c ®Üa phanh cã ghi kÝch thíc lo¹i m¸ phanh trªn ®Üa phanh khi ®Üa phanh cã bÒ dµy nhá h¬n kÝch thíc nµy cÇn ph¶i thay thÕ. §Üa phanh qu¸ máng kh¶ n¨ng to¶ nhiÖt kÐm nªn nhiÖt ®é lµm viÖc sÏ t¨ng cao m¸ phanh lµm viÖc ë nhiÖt ®é cao sÏ mßn nhanh biÕn chÊt vµ nhiÖt ®é cao sÏ lµm s«i dÇu phanh . Ngoµi ra ®Üa phanh qu¸ mámg lµm cho ®Üa phanh bÞ ®¶o vµ ®é dµy thay ®æi. §Üa phanh bÞ ®¶o lµ t×nh tr¹ng c¸c bÒ mÆt ma s¸t cña ®Üa phanh l¾c ngang va ®Ëp vµo m¸ phanh lµ cho m¸ phanh bÞ déi ngîc. §é dµy cña ®Üa phanh thay ®æi lµ c¸c phÇn trªn bÒ mÆt ®Üa phanh bÞ mßn kh¸c nhau t¹o ra xung ®éng trªn bµn ®¹p phanh. Sù thay ®æi ®é dµy cña ®Üa phanh cã thÓ lµ hËu qu¶ cña viÖc xiÕt ®ai èc ®Þng vÞ b¸nh xe qu¸ chÆt hoÆc kh«ng ®Òu. 2.2 TÊm ma s¸t TÊm ma s¸t lµ d¹ng tÊm ph¼ng ®îc chÕ t¹o tõ thÐp l¸ dÇy tõ 2 ®Õn 3mm vµ tÊm m¸ phanh dÇy tõ 9 ®Õn 10mm. TÊm ma s¸t ®îc l¾p hai bªn ®Üa phanh nhê gi¸ cã r·nh híng t©m vµ ®Þnh vÞ b»ng chèt däc trôc hoÆc b»ng c¸c m¶nh h·m. C¸c tÊm ma s¸t ®¬c l¾p tõ ngoµi vµo t¹o ®iÒu kiÖn dÏ dµng tha thÕ khi m¸ phanh mßn ®Õn chiÒu dÇy tõ 1 ®Õn 4mm th× phaØ thay CÊu t¹o c¸c tÊm ma s¸t trong phanh ®Üa: Bộ Môn Khung Gầm Trang: 154
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 2.3 Xylanh c«ng t¸c. Côm xylanh c«ng t¸c bao gåm xylanh ®îc chÕ t¹o víi gi¸ ®ì hoÆc chÕ t¹o rêi, piston vßng cao su lµm kÝn, vßng ch¾n bôi. CÊu t¹o cô thÓ Brake: Đệm phanh Pistons Move Inward: Piston di chuyÓn Caliper Position Fixed : Calip cè ®Þnh Calip gåm c¸c ®Öm phanh vµ piston thuû lùc ®îc ®Æt trªn ®Üa phanh. CalÝp ph¶ ®ñ m¹nh ®Ó truyÒn lùc kÑp lín vµ truyÒn m«men phanh tõ ®Öm phanh tíi truc dÉn híng. Trªn xe b¸nh tríc dïng phanh ®Üa calip ®éng vµ dïng mét piston. Calip ®îc g¾n trªn mét gi¸ l¾p gäi lµ bé phËn t¬ng thÝch, gi¸ l¾p ®îc g¾n vµo truc dÉn híng mét c¸ch ch¾c ch¾n b»ng c¸c bul«ng. Gi¸ l¾p calip sÏ truyÒn lc phanh tõ ®Öm phanh bªn trong calip t¬I trôc dÉn híng, do calip ®îc l¾p vµo gi¸ calÝp nªn nã cã thÓ chuyÒn ®éng t¬ng ®èi theo chiÒu ngang so víi ®Üa phanh. Khi phanh piston t¸c ®éng vµo ®Öm phanh phÝa bªn trong cßn calip t¸c ®éng vµo bªn ngoµi. Chóng ta nhí mét ®Þnh luËt quan träng vÒ tr¹ng th¸i vËt lý :Trong mçi t¸c ®éng lùc t¸c ®éng vµ ph¶n lùc b»ng nhau. V× thÕ khi ¸p suÊt thuû lùc vµo piston bao nhiªu th× còng cã ph¶n lùc ®Èy vµo cuèi cña vïng piston bÊy nhiªu nhng theo chiÒu ngîc l¹i. KÕt qu¶ lµ ¸p suÊt trªn calip cã chiÒu híng ra ngoµi 2.4 u nhîc ®iÓm cña phanh ®Üa : Bộ Môn Khung Gầm Trang: 155
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG ¦u ®iÓm : - C¬ cÊu phanh cho phÐp momen phanh æn ®Þnh khi hÖ sè ma s¸t thay ®æi h¬n c¬ cÊu phanh tang trèng. §iÒu nµy gióp cho c¸c b¸nh xe bÞ phanh lµm viÖc æn ®Þnh nhÊt lµ ë tèc ®é cao. - CÊu t¹o ®¬n gi¶n dÔ l¾p ghÐp vµ b¶o dìng. - §iÒu kiÖn lµm m¸t tèt b¶o ®¶m m«men phanh khi xe tiÕn vµ lïi. - Kh«ng cÇn ®iÒu chØnh phanh: Khe hë phanh ®îc ®iÒu chØnh tù ®éng bëi phít pistton nªn kh«ng cÇn ®iÒu chØnh b»ng tay. - Khèi lîng c¸c chi tiÕt nhá, kÕt cÊu gän nªn tæng khèi lîng cña c¸ chi tiÕt kh«ng treo nhá, n©ng cao tÝn ªm dÞu vµ sù b¸m ®êng cña b¸nh xe. - Kh¶ n¨ng tho¸t níc tèt: níc b¸m vµo ®Üa phanh bÞ lo¹i bá rÊt nhanh bëi lùc li t©m nªn tÝnh n¨ng phanh ®îc phôc håi trong thêi gian rÊt ng¾n. - C«ng nghÖ chÕ t¹o gÆp Ýt khã kh¨n, cã nhiÒu kh¶ n¨ng gi¶m gi¸ thµnh trong s¶n xuÊt. Nhîc ®iÓm : - NhiÒu bôi bÈn vµ ®Êt c¸t v× ®Üa phanh kh«ng che ch¾n ®îc hoµn toµn, ¶nh hëng tíi qu¸ tr×nh phanh. 3. HÖ thèng phanh trªn xe 3.1 Phanh ch©n: Bộ Môn Khung Gầm Trang: 156
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 1- Phanh ch©n 2- Trî lùc phanh 3- Xylanh trî lùc 4- DÇu phanh 5- B¸nh xe 6- §iÒu hßa lùc phanh - NhiÖm vô: HÖ thèng phanh cã chøc n¨ng gi¶m tèc ®é chuyÓn ®éng cña xe víi vËn tèc chuyÓn ®éng nµo ®ã hoÆc dõng h¼n xe ë mét vÞ trÝ nhÊt ®Þnh. - Ho¹t ®éng: Khi ngíi l¸i ®¹p bµn ®¹p phanh th«ng qua c¬ cÊu ®iÒu khiÓn ®Èy cÇn ®Èy më van kh«ng khÝ cho kh«ng khÝ vµo phÝa sau cña mµng da qua ®êng èng nèi. Khoang phÝa tríc cña mµng da lu«n ®îc nèi víi ch©n kh«ng, ®« ch©n kh«ng lÊy ë èng gãp hót cña ®éng c¬. PhÝa sau nèi víi kh«ng khÝ phÝa tríc nèivíi ch©n kh«ng lµm mµng da nÐn lo xo ®Èy ty ®Èy dÞch chuyÓn nÐn piston thø cÊp ¸p lùc nµy piston s¬ cÊp dÞch chuyÓn ®Èy dÇu xilanh b¸nh xe sau thùc hiÖn qu¸ tr×nh phanh. Lùc ®Èy t¨ng lªn lµm dÇu trong piston trong xilanh th cÊp bÞ nÐn lai vµ ®Èy dÇu tíi c¸c xilanh b¸nh xe tríc thùc hiÖn qu¸ tr×nh phanh Khi th«i ®¹p phanh nhê c¸c lß xo håi vÞ trong c¬ cÊu phanh sÏ kÐo c¸c guèc phanh trë l¹i vÞ trÝ ban ®Çu, pitt«ng xilanh con còng trë l¹i vÞ trÝ ban ®Çu vµ nÐn dÇu trë l¹i xilanh chÝnh kÕt thóc qu¸ tr×nh phanh. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 157
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 3.2 Phanh tay: - NhiÖm vô: §Ó ®¶m an toµn khi chuyÓn ®éng trªn «t« ngoµi hÖ thèng phanh chÝnh(phanh ch©n) cßn cã hÖ thèng phanh tay ®Ó h·m «t« khi ®ç l¹i ,khi ®øng trªn dèc - CÊu t¹o: - Ho¹t ®éng: DÉn ®éng phanh tay lµ lo¹i cÇn kÐo, ®ßn,c¸p vµ c¸c c¬ cÊu ®iÒu khiÓn trong c¬ cÊu phanh.Toµn bé dÉn ®äng phanh tay gåm cã c¬ cÊu ®iÒu khiÓn ë d¹ng ®ßn kÐo. §Çu tú,lß xo tú vµ thanh h·m lµm nhiÖm vô gi÷ nguyªn tr¹ng th¸i phanh khi cÇn dõng xe. CÇn kÐo 2 truyÒn chuyÓn ®éng tõ ®ßn kÐo tíi d©y c¸p ë ®©y bè trÝ èc ®iÒu chØnh 9 ®Ó thu ng¾n hoÆc chØnh kho¶ng di chuyÓn cña c¸c ®Çu d©y c¸p b¾t víi c¬ cÊu phanh D. Ph©n tÝch u nhîc ®iÓm cña hÖ thèng phanh 1. ¦u ®iÓm : + Phanh ®ång thêi c¸c b¸nh xe theo sù ph©n bè lùc. Phanh gi÷a c¸c b¸nh xe vµ gi÷a c¸ m¸ phanh theo yªu cÇu. + HiÖu suÊt cao. + §é nh¹y tèt, kÕt cÊu ®¬n gi¶n Bộ Môn Khung Gầm Trang: 158
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG + Cã kh¶ n¨ng dïng trªn nhiÒu lo¹i ¤t« kh¸c nhau mµ chØ cÇn thay ®æi c¬ cÊu phanh. 2. Nhîc ®iÓm: + Kh«ng thÓ lµm tû sè truyÒn l©u ®îc v× thÕ phanh dÇu kh«ng cã cêng ho¸ chØ dïng cho «t« cã träng lîng toµn bé nhá, lùc t¸c dông lªn bµn ®¹p lín: + Khi cã chç nµo h háng th× c¶ hÖ thèng phanh ®Òu kh«ng lµm viÖc ®îc + HiÖu suÊt chuyÓn ®éng sÏ gi¶m ë nhiÖt ®é thÊp. e. C¸c biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ cña phanh trong sö dông vµ b¶o dìng söa ch÷a. 1. Nh÷ng h háng vµ biÕn xÊu t×nh tr¹ng kü thuËt. Trong qu¸ tr×nh sö dông h háng thêng gÆp cña hÖ thèng phanh rÊt ®a d¹ng nhng ngêi ta cã thÓ ph©n thµnh hai d¹ng h háng chÝnh - H háng do biÕn xÊu t×nh tr¹ng kü thuËt cña hÖ thèng phanh - H háng lµm mÊt t¸c dông cña hÖ thèng phanh 1.1 Nh÷ng h háng lµm biÕn xÊu t×nh tr¹ng kü thuËt cña hÖ thèng phanh - Mßn c¬ cÊu phanh : M¸ phanh vµ tang trèng(®Üa phanh) bÞ mßn vÒ mÆt m¸ phanh bÞ chai cøng, lµm gi¶m hÖ sè ma s¸t, gi¶m hiÖu qu¶ phanh. Do khe hë gi÷a m¸ phanh vµ tang trèng ngµy cµng t¨ng, hµnh tr×nh tù do cña bµn ®¹p lín lµm cho lùc phanh gi¶m, thêi gian phanh t¨ng, qu·ng ®õng phanh dµi. - Mßn vµ h háng c¸c chi tiÕt, c¸c bé phËn dÉn ®éng. - §èi víi phanh dÇu: cã thÓ mßn piston-xylanh chÝnh, phô, tr¬ng në cupen, kh«ng khÝ lät vµo hÖ thèng dÉn ®éng, bÑp c¸c ®êng èng 1.2 Nh÷ng h háng lµm cho hÖ thèng phanh mÊt t¸c dông(phanh kh«ng ¨n). - Víi dÉn ®éng c¬ khÝ, cã thÓ do ®øt, g·y c¸c chi tiÕt trong hÖ thèng dÉn ®éng, hoÆc láng c¸c mèi ghÐp trong hÖ thèng dÉn ®éng - Víi dÉn ®éng thuû lùc cã thÓ do: thñng ®êng èng dÉn khÝ, háng m¸y nÐn, háng van ph©n phèi. - Víi c¬ cÊu phanh cã thÓ do: dÇu mì lät vµo gi÷a khe hë cña m¸ phanh vµ tang trèng lµm cho hÖ sè ma s¸t hÇu nh kh«ng cßn. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 159
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 1.3 Kh«ng thÓ ®iÒu khiÓn ®îc qu¸ tr×nh phanh. - Bã phanh: tù phanh khi cha phanh hoÆc bã phanh xong kh«ng nh¶ ®îc phanhcã thÓ do: ®øt, tuét lß xo håi vÞ ö c¬ cÊu phanh, kÑt dÉn ®éng phanh ë vÞ trÝ lµm viÖc xÈy ra hiÖn tîng tù xiÕt - MÊt t¸c dông phanh côc bé ë mét sè b¸nh xe cã thÓ do h háng ë xylanh phô hoÆc bÇu phanh b¸nh xe, hoÆc khe hë gi÷a m¸ phanh vµ tang trèng qua lín nh÷ng h háng nµy lµm cho ¤t« kh«ng æn ®Þnh khi phanh 2. KiÓm tra chuÈn ®o¸n vµ b¶o dìng kü thuËt c¸c bé phËn 2.1 KiÓm tra, ®iÒu chØnh hµnh tr×nh tù do cña bµn ®¹p phanh Hµnh tr×nh tù do cña hÖ thèng phanh lµ hµnh tr×nh ®Ó triÖt tiªu c¸c khe hë, ®é d¬. trong c¶ hÖ thèng phanh kÓ tõ khi ®¹p vµo bµn ®¹p phanh ®Õn khi m¸phanh Ðp s¸t vµo tang trèng(®Üa phanh) ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh phanh - Hµnh tr×nh tù do nhá dÔ g©y bã phanh - Hµnh tr×nh tù do lín lµm gi¶m hiÖu qu¶ phanh, t¨ng thêi gian phanh. Trong qu¸ tr×nh lµm viÖc hµnh tr×nh lµm viÖc ngµy cµng t¨ng( 8 14mm). 2.2 KiÓm tra khe hë gi÷a m¸ phanh vµ tang trèng. Khe hë gi÷a m¸ phanh vµ tang trèng(®Üa phanh) cã ¶nh hëng ®Õn hµnh tr×nh tù do vµ hiÖu qu¶ phanh, kh¶ n¨ng æn, dÉn híng khi phanh. Khe hë gi÷a m¸ phanh vµ tang trèng ®îc ®o ë phÝa trªn vµ phÝa díi(c¸ch ®Çu mót kho¶ng 1520mm) cña m¸ phanh vµ tang trèng nhê c¨n l¸ 2.3 §èi víi dÉn ®éng phanh. 2.3.1 KiÓm tra møc dÇu vµ bæ sung dÇu trong tæng b¬m Bộ Môn Khung Gầm Trang: 160
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG Møc dÇu trong tæng b¬m nÕu cao qu¸ dÔ trµo g©y l·ng phÝ nÕu thÊp khi xe lªn dèc hoÆc xuèng dèc, ®i trªn ®êng xãc dÔ lµm lät khÝ vµo trong ®êng èng dÉn lµm phanh kh«ng ¨n. Møc dÇu ®o tõ mÆt tho¸ng ®Õn mÆt lç dÇu lµ(1520)mm ®o b»ng thíc nÕu thiÕu bæ sung dÇu phanh ®óng chñng lo¹i, m· hiÖu, sè lîng 2.3.2 §iÒu chØnh khe hë gi÷a m¸ phanh vµ tang trèng . - §iÒu chØnh khe hë phÝa trªn (xa t©m quay) nhê xoay cam lÖch t©m - §iÒu chØnh khe hë phÝa díi (gÇn t©m quay) nhê xoay chèt lÖch t©m - §èi víi c¸c lo¹i phanh dÇu, ®iÒu chØnh ®éc lËp tõng m¸ phanh cho nªn cã thÓ trong cïng mét b¸nh hai m¸ phanh cã chiÒu dÇy, máng kh¸c nhaucòng vÉn ®iÒu chØnh ®óng ®îc khe hë theo yªu cÇu.Víi mét sè c¬ cÊu phanh lo¹i ®Üa,trong hÖ thèng phanh lu«n duy tr× mét ¸p suÊt d c©n b»ng víi lß xo håi vÞ cña piston ®Èy ®Ó duy tr× khe hë hoÆc cã lo¹i ®iÒu chØnh khe hë b»ng vÝt ®iÒu chØnh. 2.3.3 X¶ khÝ trong xylanh phô(x¶ e) - Kh«ng khÝ lät vµo c¸c ®êng èng ®Õn c¸c xylanh phô ë c¸c b¸nh xe lµm cho khi phanh xe ph¶i ®¹p nhiÒu lÇn míi ¨n. Ta tiÕn hµnh x¶ khÝ lÉn trong dÇu theo tr×nh tù: - Mét ngêi ë phÝa díi èc x¶ e th¸o n¾p ®¹y nót x¶ kh«ng khÝ ë xylanh b¸nh xe. Dïng mét ®o¹n èng cao su mét ®Çu c¾m vµo nót x¶ nµy mét ®Çu c¾m vµo b×nh chøa dùng kho¶ng 0,3 lÝt dµu phanh tèt. - Mét ngêi ngåi trªn cabin ®¹p phanh, nh¶ phanh, ®¹p, nh¶ nhiÒu lÇn ®Õn khi ®¹p cøng ch©n phanh vµ gi÷ nguyªn. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 161
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG - Ngêi ngåi díi nèi èc x¶ khÝ 1/23/4 vßng sÏ thÊy dÇu vµ bät khÝ ch¶y ra ë b×nh chøa. §Ðn khi nh×n thÊy chØ cã dÇu ch¶y ra th× vÆn chÆt èc x¶ bgêi ngåi trªn nh¶ ch©n phanh. LÆp l¹i c¸c theo thao t¸c trªn ®Õn lóc kh«ng thÊy bät khÝ ra th× ta chuyÓn sang nh¶ khÝ ë xylanh phô kh¸c.hoÆc cã thÓ dïng thiÕt bÞ chØ cÇn mét ngêi x¶ e 2.4 KiÓm tra ®iÒu chØnh phanh tay. Trªn ¤t« ngêi ta bè trÝ phanh taylµm nhiÖm vô phanh khi xe ®ç hoÆc hç trî cho phanh ch©n trong trêng hîp khÈn cÊp. Khi ®iÒu chØnh phanh tay ph¶i ®¶m b¶o kÐo kh«ng qu¸ ba phÇn t hµnh tr×nh th× ph¶i cã hiÖu qu¶ theo yªu cÇu. Khi ®iÒu chØnh khe hë gi÷a m¸ phanh vµ tang trèng ë phanh b¸nh xe ta ®iÒu chØnh thªm phÇn dÉn ®éng b»ng c¸ch vÆn bul«ng ®iÒu chØnh ®Ó thay ®æi chiÒu dµi c¸p sÏ thay ®æi hµnh tr×nh lµm viÖc cña phanh tay. 3. Söa ch÷a phanh thuû lùc. Do phanh thuû lùc gåm cã hai bé phËn chÝnh lµ bé phËn dÉn ®éng vµ bé phËn h·m. Bé phËn truyÒn ®éng gåm cã bµn ®¹p, xylanh chÝnh, xylanh h·m b¸nh xe, èng dÉn dÇu vµ ®ßn ®Èy. Bé phËn h·m cã hai m¸ phanh, lß xo håi vÞ vµ tang trèng phanh. Khi ®¹p lªn bµn ®¹p, cÇn ®Èy di chuyÓn piston cña xylanh chÝnh sinh ra ¸p lùc t¸c ®«ng vµo dÇu theo èng dÉn vµo bé t¨ng ¸p, bé chia dÇu, råi theo c¸c èng nhá vÒ c¸c xylanh h·m ®Èy m¸ phanh ¸p vµo tang trèng phanh ®Ó h·m xe l¹i. Khi nh¶ bµn ®¹p th× piston trë vÒ vÞ trÝ ban ®Çu, lß xo kÐo m¸ phanh trë vÒ vÞ trÝ cò, Ðp dÇu ®i ngîc trë vÒ xylanh chÝnh vµ sù ho¹t ®éng cña xylanh chÊm døt. H háng cña phanh thuû lùc thêng lµ ö c¸ xylanh chnÝnh vµ xylanh h·m. C¸c h háng chñ yÕu lµ : Chên c¸c èc b¾t ®êng dÇu, bÒ mÆt xylanh bÞ cµo xíc. Xylanh bÞ mßn, mÐo, piston bÞ cµo xíc hoÆc mßn, mÐo, c¸c lß xo håi vÞ Þ g·y, mÊt ®µn håi, cupen van bÞ në h háng mÊt t¸c dông. C¸c yªu cÇu kiÓm tra, söa ch÷a nh sau: - C¸c ren trªn c¸c èng nèi b¾t nguån dÉn dÇu víi c¸c xylanh chÝnh vµ xylanh b¸nh xe kh«ng ®îc ch¸y hoÆc chên qu¸ hai ren, nÕu qu¸ th× thay míi Bộ Môn Khung Gầm Trang: 162
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG - Xylanh ph¶i nh½n bãng, kh«ng cã vÕt cµo rç, xíc s©u qu¸ 0,05mm - §êng kÝnh xylanh kh«ng ®îc mßn thµnh h×nh c«n hoÆc « van qu¸ 0,05mm so víi ®êng kÝnh tiªu chuÈn. - Piston ph¶i nh½n bãng, kh«ng cã vÕt cµo xíc s©u qu¸ 0,05mm - C¸c lß xo håi vÞ kh«ng ®îc cã vÕt rç trªn bÒ mÆt vµ ph¶i ®ñ c¸c tiªu chuÈn vÒ lùc ®µn håi. Khi xe söa ch÷a lín th× tÊt c¶ c¸c cupen ph¶i thay thÕ. Trêng hîp cÇn kiÓm tra kü thuËt ®Ó xem cupen cã sö dông ®îc kh«ng th× lµm nh sau. B»ng kinh nghiÖm sau khi ®· lau röa s¹ch xylanh b¸nh xe cho dÇu phanh b«i vµo mÆt xylanh ®a cupen vµo nÕu dïng ngãn tay trá ®Èy nhÑ mµ cupen chuyÓn ®éng trong xylanh ®îc th× cupen ®ã cã thÓ sö dông ®îc. NÕu ®Èy m¹nh mµ cupen kh«ng chuyÓn ®éng th× cupen ®· bÞ gi·n në, cÇn ph¶i thay míi. - Khe hë gi÷a xylanh vµ piston tèi ®a cho phÐp lµ (0,03- 0,25)mm. - §é c«n vµ « van cña xylanh h·m sau khi ra c«ng söa ch÷a cho phÐp tèi ®a lµ 0,5mm - Khi ra c«ng pison theo cèt xilanh khi söa ch÷a ph¶i chó ý ®Õn khe hë l¾p ghÐp gi÷a piston vµ xylanh, khe hë tiªu chuÈn lµ:(0,05 – 0,075)mm 3.1 Söa ch÷a c¬ cÊu h·m phanh ch©n. C¬ cÊu h·m phanh ch©n thêng ph¸t sinh h háng ë tang trèng vµ m¸ phanh. - Tang trèng . Tang trèng kh«ng ®îc cã nh÷ng vÕt cµo s©u qu¸ 1 mm, c¸c bul«ng b¾t b¸nh kh«ng ®îc xoay, r¨ng kh«ng ®îc ch¸y, ®æ, ghÎ vµ chê qu¸ hai vßng r¨ng c¸c r¨ng èc cÆp gi÷a b¸n trôc ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu kü thuËt. §é mßn c«n vµ « van cña tang trèng tèi ®a cho phÐp 0,3-0,5mm. Nõu qu¸ c¸c tiªu chuÈn trªn ph¶i söa ch÷a. Tang trèng l¾p hco tõng lo¹i cÇn ph¶i cïng mét cèt söa ch÷a, kh«ng ®îcl¾p cÇu tríc bªn ph¶i mét cèt söa ch÷a, bªn tr¸i l¹i l¾p cèt kh¸c, hoÆc cÇu sau bªn ph¶i l¹i l¾p mét cèt söa ch÷a nhng bªn tr¸i l¹i l¾p cèt kh¸c. §êng kÝnh trng sau khi ra c«ng söa ch÷a, ®é c«n vµ « van cho phÐp tiÕp 0,7mm. Cæ trôc b¸nh xe vµ tang trèng ph¶i ®ång trôc, cho phÐp sai lÖch kh«ng qu¸ 0,5 – 0,07mm, nÕu sau khi söa ch÷a tang trèng hÕt cèt th× hco phÐp ®ãng s¬ mi vµ gia c«ng trë l¹i kÝch thíc nguyªn thuû, tuyÖt ®èi kh«ng gia c«ng vît cèt - M¸ phanh. ChiÒu dÇy m¸ phanh lóc ban ®Çu tõ 5mm8mm Bộ Môn Khung Gầm Trang: 163
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG Víi c¸c m¸ phanh t¸u khi bé mßn ®Õn mÆt ®inh t¸u ph¶i thay , cßn c¸c m¸ phanh d¸n cho phÐp sö dông tíi 0,5mm míi bá. ViÖc sö dông keo d¸n cho phÐp tËn dông tèi ®a vËt liÖu ma s¸t. m¸ phanh ®îc chÕ t¹o tõ atbÐt oÆc atbÐt ®ång, cã hÖ sè ma s¸t æn ®Þnh tõ 0,250,3. §inh t¸n thêng b»ng hîp kim nh«m vµ ®ßng. 3.2 Söa ch÷a phanh tay. C¸c yªu cÇu kiÓm tra vµ söa ch÷a cña phanh tay nh sau: M¸ phanh kh«ng ®îc vªnh qu¸ 0,3mm, m¸ phanh mßn c¸ch ®Òu ®Çu ®inh t¸n 0,5mm th× míi thay Trªn mÆt ®Üa kh«ng ®îc røt n¹n hoÆc cã vÕt Khe hë gi÷a chèt m¸ phanh víi lç chèt m¸ phanh v× lç cÇn kÐo cèt m¸ phanh cho phÐp trong ph¹m vi 0,10-0,15mm. Khe hë gi÷a trôc c©n b»ng (tríc vµ sau) l¾p vµo lç cèt m¸ phanh vµ lç c©n b»ng cho phÐp trong ph¹m vi 0,03-8mm. B¸nh r¨ng h×nh qu¹t cÇn bÈy tay kh«ng ®îc cong qu¸ 0,25mm. H¹n ®é mßn cña r¨ng h×nh qu¹t thheo chiÒu cao cña r¨ng so víi b¸nh r¨ng míi kh«ng qu¸ 1mm. T¸n m¸ phanh vµo cèt s¾t ph¶i ch¾c ch¾n, khe hë gi÷a m¸ phanh vµ cèt s¾t tèi ®a cho phÐp lµ 0,15mm. Khe hë gi÷a m¸ phanh víi ®Üa s¾t lµ 0,8mm. Tay kÐo phanh tay khi xe ch¹y kh«ng ®îc rung, l¾c./. KÕt luËN  Trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh ®å ¸n víi ®Ò tµi : Ph©n tÝch kÕt cÊu hÖ thèng phanh trªn xe LA §A1200. Mµ em ®· tr×nh bµy theo c¸c yªu cÇu cô thÓ lµ - Giíi thiÖu chung vÒ xe vµ hÖ thèng phanh trªn xe - C¸c th«ng sè kü thuËt vµ ®iÒu chØnh hÖ thèng phanh - Tr×nh bµy nhiÖm vô, cÊu t¹o, ho¹t ®éng cña c¸c bé phËn vµ cña c¶ hÖ thèng phsanh - Ph©n tÝch u ®iÓm, nhîc ®iÓm cña hÖ thèng phanh xe - C¸c biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ phanh trong qu¸ tr×nh sö dông Bộ Môn Khung Gầm Trang: 164
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG Tuy tµi liÖu vÒ xe rÊt hiÕm nhng víi sù híng dÉn chØ b¶o cña thÇy gi¸o TrÇn V¨n Anh cïng víi sù gióp ®ì cña c¸cthÇy gi¸o vµc¸c b¹n bÌ, em ®· hoµn thµnh ®å ¸n theo ®óng thêi kú quy ®Þnh Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy trong bé m«m CK§L, cïng toµn thÓ c¸c b¹n ®· gióp ®ì em hoµn thiÖn ®å ¸n. Nam ®Þnh, ngµy th¸ng n¨m 2011 Sinh viªn: NguyÔn §øc H¹nh Tµi liÖu tham kh¶o  [1]. Hå TÊn ChuÈn, NguyÔn §øc Phó, TrÇn V¨n TÕ, NguyÔn TÊt TiÕn. KÕt cÊu vµ tÝnh to¸n ®éng c¬ ®èt trong tËp 1,2,3. NXB §¹i häc vµ trung häc chuyªn nghiÖp Hµ Néi.1971 [2]. NguyÔn TÊt TiÕn. Nguyªn lý ®éng c¬ ®èt trong. NXB gi¸o dôc Hµ Néi. 2000. [3]. NguyÔn N«ng , NguyÔn §¹i Thµnh , Hoµng Ngäc Vinh.S÷a ch÷a « t« m¸y kÐo .NXB gi¸o dôc vµ ®µo t¹o.1999 [4]. TrÇn Trung Phíc. CÊu t¹o « t«. NXB khoa häc vµ kÜ thuËt. 2000 Bộ Môn Khung Gầm Trang: 165
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG [5]. TrÇn ThÕ San - §ç Dòng. Thùc hµnh söa ch÷a vµ b¶o tr× ®éng c¬ x¨ng. NXB gi¸o dôc Hµ Néi, 2001 [6]. Gi¸o tr×nh söa ch÷a «t« - m¸y næ. NXB gi¸o dôc vµ ®µo t¹o. 2003 III. B¶o dìng dÉn ®éng phanh A. quy tr×nh b¶o dìng 1. ChuÈn bÞ dông cô vµ n¬i lµm viÖc -Bé dông cô tay th¸o l¾p dÉn ®éng phanh -Mì b«i tr¬n, dÇu phanh, b×nh chøa dÇu vµ dung dÞch röa 2. Th¸o rêi vµ lµm s¹ch c¸c chi tiÕt Thanh ®µn håi - Th¸o c¸c bé phËn cña dÉn ®éng phanh trªn «t« - Th¸o rêi xi lanh phanh, bé ®iÒu hoµ vµ bé trî lùc 3. KiÓm tra bªn chi tiÕt - KiÓm tra bªn ngoµi c¸c chi tiÕt : pitt«ng, cópben vµ xi lanh - KÝnh phãng ®¹i vµ m¾t thêng 4. L¾p vµ b«i tr¬n c¸c chi tiÕt -Tra mì b«i tr¬n chèt bµn ®¹p, ®ai èc ®iÒu chØnh §ai èc ®iÒu chØnh - L¾p c¸c chi tiÕt. 5. §iÒu chØnh dÉn ®éng phanh - §iÒu chØnh hµnh tr×nh bµn ®¹p - §iÒu chØnh bé ®iÒu hoµ (®é dµi A) vµ bé trî lùc 6. X¶ kh«ng khÝ - §æ ®ñ møc dÇu phanh H×nh 2-6. §iÒu chØnh bé ®iÒu hoµ - X¶ hÕt bät khÝ trong xi lanh vµ ®êng èng 7. KiÓm tra tæng hîp vµ vÖ sinh c«ng nghiÖp - VÖ sinh dông cô vµ n¬i b¶o dìng s¹ch sÏ, gän gµng C¸c chó ý - Kª kÝch vµ chÌn lèp xe an toµn - KiÓm tra vµ quan s¸t kü c¸c chi tiÕt bÞ nøt vµ chên háng ren. - Sö dông dông cô ®óng lo¹i vµ vÆn chÆt ®ñ lùc quy ®Þnh. - Thay thÕ c¸c chi tiÕt theo ®Þnh kú vµ bÞ h háng. - §iÒu chØnh hµnh tr×nh bµn ®¹p phanh vµ x¶ kh«ng khÝ ®óng yªu cÇu kü thuËt Bộ Môn Khung Gầm Trang: 166
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG B. §iÒu chØnh dÉn ®éng phanh 1. KiÓm tra ®iÒu chØnh hµnh tr×nh bµn ®¹p phanh a) KiÓm tra hµnh tr×nh tù do cña bµn ®¹p phanh (h×nh 2- 7) - Hµnh tr×nh tù do cña bµn ®¹p phanh = 8 -15 mm - KiÓm tra : Dïng thíc ®o chuyªn dïng ®o kho¶ng c¸ch tõ sµn xe lªn bµn ®¹p phanh, sau ®ã Ên bµn ®¹p phanh ®Õn vÞ trÝ c¶m thÊy nÆng (cã lùc c¶n) vµ dõng l¹i ®Ó ®äc kÕt qu¶, so s¸nh víi tiªu chuÈn cho phÐp vµ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh. b) §iÒu chØnh -Th¸o c¸c ®ai èc ®iÒu chØnh cña ty ®Èy ®Çu xi lanh chÝnh, tiÕn hµnh vÆn ra hoÆc vµo ®Ó ®¹t hµnh tr×nh tù do cña bµn ®¹p ®óng tiªu chuÈn quy ®Þnh sau ®ã h·m chÆt. Bµn ®¹p Thíc kiÓm tra §ai èc ®iÒu chØnh 8- 15 mm Ty ®Èy Sµn xe Bµn ®¹p a) b) H×nh 2-7. KiÓm tra hµnh tr×nh bµn ®¹p phanh a) KiÓm tra hµnh tr×nh tù do cña bµn ®¹p b) KiÓm tra hµnh tr×nh c«ng t¸c cña bµn ®¹p 2. X¶ kh«ng khÝ trong hÖ thèng phanh thuû lùc (h×nh 2-8) - KiÓm tra lµm s¹ch bªn ngoµi c¸c bé phËn dÉn ®éng phanh - §æ dÇu phanh ®Çy b×nh chøa - §¹p bµn ®¹p phanh nhiÒu lÇn sau ®ã gi÷ nguyªn vÞ trÝ ®¹p phanh - TiÕn hµnh níi láng vÝt x¶ ë xi lanh chÝnh vµ x¶ hÕt kh«ng khÝ sau ®ã vÆn chÆt - Thùc hiÖn ®¹p bµn ®¹p phanh vµ x¶ kh«ng khÝ trong xi lanh chÝnh nhiÒu lÇn cho ®Õn khi hÕt bät khÝ . - TiÕp tôc thùc hiÖn ®¹p bµn ®¹p phanh vµ x¶ kh«ng khÝ trong xi lanh b¸nh xe nhiÒu lÇn cho ®Õn khi hÕt bät khÝ . - KiÓm tra vµ ®æ dÇu phanh ®Çy b×nh chøa - KiÓm tra vµ thö hÖ thèng phanh a) b) c) H×nh 2 - 8. X¶ kh«ng khÝ trong hÖ thèng phanh thuû lùc a) §æ ®ñ dÇu phanh; b) §¹p phanh liªn tôc; c) Gi÷ bµn ®¹p phanh vµ x¶ kh«ng khÝ IV. söa ch÷a dÉn ®éng phanh 1. Bµn ®¹p phanh vµ ty ®Èy Bộ Môn Khung Gầm Trang: 167
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG a) H háng vµ kiÓm tra - H háng chÝnh cña bµn ®¹p phanh lµ : cong, nøt vµ mßn lç, chèt cña thanh ®Èy - KiÓm tra : Dïng thíc cÆp ®o ®é mßn cña lç, chèt so víi tiªu chuÈn kü thuËt. Dïng kÝnh phãng ®¹i ®Ó quan s¸t c¸c vÕt nøt bªn ngoµi bµn ®¹p phanh vµ thanh ®Èy. b) Söa ch÷a - Bµn ®¹p phanh bÞ mßn lç, chèt xoay cã thÓ hµn ®¾p gia c«ng l¹i lç, bÞ cong, vªnh tiÕn hµnh n¾n hÕt cong, lß xo g·y ph¶i thay thÕ. - Ty ®Èy mßn mßn lç, chèt xoay cã thÓ hµn ®¾p gia c«ng l¹i lç, bÞ cong, tiÕn hµnh n¾n hÕt cong. 2. Xi lanh chÝnh vµ xi lanh b¸nh xe a) H háng vµ kiÓm tra - H háng xi lanh chÝnh: nøt, mæn rç xi lanh, pitt«ng, cópen, vßng kÝn vµ van mét chiÒu. - KiÓm tra : Dïng thíc cÆp, ®ång hå so ®Ó ®o ®é mßn cña xi lanh, pitt«ng, dïng kÝnh phãng ®¹i ®Ó kiÓm tra c¸c vÕt nøt, rç vµ so víi tiªu chuÈn kü thuËt. b) Söa ch÷a - Xi lanh chÝnh bÞ mßn lç qu¸ tiªu chuÈn cho phÐp, cã thÓ hµn ®¾p gia c«ng l¹i hoÆc ®ãng èng lãt. - Pitt«ng mßn, rç qu¸ tiªu chuÈn cho phÐp, cã thÓ hµn ®¾p gia c«ng l¹i kÝch thíc ban ®Çu. - Cupen, lß xo, vßng ®Öm kÝn vµ n¾p ch¾n bôi bÞ mßn thay ®óng lo¹i 3. Bé ®iÒu hoµ lùc phanh a) H háng vµ kiÓm tra - H háng chÝnh cña bé ®iÒu hoµ lùc phanh lµ : nøt, mæn rç xi lanh, pitt«ng, cópen, vßng kÝn vµ g·y lß xo. Thanh ®µn håi cong, g·y. - KiÓm tra : Dïng thíc cÆp, ®ång hå so ®Ó ®o ®é mßn cña xi lanh, pitt«ng, ®é cong cña thanh ®µn håi vµ dïng kÝnh phãng ®¹i ®Ó kiÓm tra c¸c vÕt nøt, rç vµ so víi tiªu chuÈn kü thuËt. b) Söa ch÷a - Xi lanh, pitt«ng vµ c¸c vßng ®Öm kÝn bÞ mßn qu¸ tiªu chuÈn cho phÐp ph¶i thay thÕ - Thanh ®µn håi mßn cã thÓ hµn ®¾p söa nguéi vµ ®iÒu chØnh ®é dµi ®¹t ¸p suÊt quy ®Þnh. 4. C¸c èng dÉn dÇu phanh a) H háng vµ kiÓm tra - H háng c¸c èng dÉn dÇu: nøt, cong hoÆc g·y vµ chê háng c¸c ®Çu nèi ren. - KiÓm tra : Dïng kÝnh phãng ®¹i ®Ó kiÓm tra c¸c vÕt nøt, chên háng ren cña c¸c èng dÇu vµ víi tiªu chuÈn kü thuËt. b) Söa ch÷a - C¸c èng dÉn dÇu bÞ nøt, cong nhÑ cã thÓ hµn ®¾p vµ n¾n l¹i, ®Çu èng loe bÞ háng tiÕn hµnh c¾t bá vµ gia c«ng l¹i. - C¸c ®Çu nèi ren chên háng, cã thÓ hµn ®¾p gia c«ng l¹i kÝch thíc ban ®Çu. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 168
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG II. CÊu t¹o vµ ho¹t ®éng cña c¬ cÊu phanh thuû lùc A . C¥ CÊU PHANH TANG TRèNG 1. CÊu t¹o : (h×nh 3-1 ) a) Guèc phanh vµ m¸ phanh - Guèc phanh ®îc lµm b»ng thÐp cã mÆt c¾t ch÷ T vµ cã bÒ mÆt cung trßn theo cung trßn cña tang trèng, cã khoan nhiÒu lç ®Ó l¾p m¸ phanh, trªn mét ®Çu cã lç l¾p víi chèt lÖch t©m, cßn ®Çu kia tiÕp xóc víi pit t«ng cña xi lanh dÇu b¸nh xe. - M¸ phanh lµm b»ng vËt liÖu ma s¸t cao (ami¨ng), cã cung trßn theo guèc phanh vµ cã nhiÒu lç ®Ó l¾p víi guèc phanh b»ng c¸c ®inh t¸n. Lo¹i c¬ cÊu phanh cã mét xi lanh b¸nh xe, m¸ phanh quay cïng chiÒu tang trèng (m¸ tríc) lµm dµi h¬n so víi m¸ phanh quay ngîc chiÒu do phÇn chÞu lùc ma s¸t lín h¬n nªn mßn nhanh h¬n. - §inh t¸n lµm b»ng nh«m hoÆc ®ång. - Lß xo håi vÞ ®Ó lu«n gi÷ cho hai guèc phanh vµ m¸ phanh t¸ch khái tang trèng vµ Ðp hai pitt«ng gÇn l¹i nhau. Xi lanh Bul«ng x¶ khÝ Xi lanh M©m phanh Lß xo Tang trèng Cam lÖch t©m M¸ phanh M©m phanh Guèc phanh Chèt lÖch t©m Guèc phanh H×nh 3-1. S¬ ®å cÊu t¹o c¬ cÊu phanh tang trèng (lo¹i mét xi lanh) b) Chèt lÖch t©m vµ cam lÖch t©m - Chèt lÖch t©m dïng l¾p guèc phanh, cã phÇn lÖch t©m dïng ®Ó ®iÒu chØnh khe hë gi÷a m¸ phanh vµ tang trèng phanh. - Cam lÖch t©m l¾p trªn m©m phanh, dïng ®Ó ®iÒu chØnh khe hë phÝa trªn gi÷a m¸ phanh vµ tang trèng. .c) M©m phanh M©m phanh Xi lanh Lß xo - M©m phanh lµm b»ng thÐp, dïng ®Ó l¾p c¸c chi tiÕt cña c¬ cÊu phanh vµ ®îc l¾p chÆt víi trôc b¸nh xe. Tang trèng d) Tang trèng - Tang trèng lµm b»ng gang ®îc l¾p trªn moay¬ cña b¸nh xe, dïng ®Ó t¹o bÒ mÆt tiÕp xóc víi m¸ phanh khi phanh xe. Xi lanh Chèt ®iÒu chØnh Guèc phanh H×nh 3-2. S¬ ®å cÊu t¹o c¬ cÊu phanh tang trèng ( lo¹i hai xi lanh) Bộ Môn Khung Gầm Trang: 169
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 2. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng: - Khi ngêi l¸i ®¹p bµn ®¹p phanh th«ng qua c¸c bé phËn cña dÉn ®éng phanh lµm t¨ng ¸p suÊt dÇu trong c¸c ®êng èng dÇu vµ xi lanh cña b¸nh xe, ®Èy c¸c pÝt t«ng vµ guèc phanh, m¸ phanh ¸p s¸t vµo tang trèng t¹o nªn lùc ma s¸t, lµm cho tang trèng vµ moay¬ b¸nh xe gi¶m dÇn tèc ®é quay hoÆc dõng l¹i theo yªu cÇu cña ngêi l¸i. - Khi ngêi l¸i rêi ch©n khái bµn ®¹p phanh, ¸p suÊt trong hÖ thèng dÇu phanh gi¶m nhanh nhê lß xo håi vÞ, kÐo c¸c guèc phanh, m¸ phanh rêi khái tang trèng. Xi lanh Tang trèng Pitt«ng Xi lanh ChiÒu tang trèng F F Lß xo Guèc phanh vµ m¸ phanh Chèt lÖch t©m H×nh 3-3. Ho¹t ®éng cña c¬ cÊu phanh thuû lùc (lo¹i mét xi lanh - khi phanh) B. C¥ CÊU PHANH ®Üa Phanh ®Üa ®îc dïng phæ biÕn trªn «t« con cã vËn tèc cao, vµ thêng dïng ë cÇu tríc, nhê cã c¸c u ®iÓm sau : - Cã m«men ma s¸t æn ®Þnh khi hÖ sè ma s¸t thay ®æi, ë nhiÖt ®é cao vµ tho¸t nhiÖt tho¸t níc tèt (v× cã bÒ mÆt tiÕp xóc ë hai phÝa cña ®Üa phanh) - HiÖu qu¶ phanh cao, ho¹t ®éng ªm dÞu vµ æn ®Þnh ph¬ng híng khi phanh. - KÕt cÊu nhá gän, kiÓm tra, thay thÕ dÔ dµng vµ kh«ng cÇn ®iÒu chØnh. Nhîc ®iÓm c¬ cÊu phanh kh«ng ®îc che kÝn, nªn khã tr¸nh khái buÞ bÈn, ®Êt c¸t vµ rÐt rØ c¸c chi tiÕt. KÝch thíc m¸ phanh h¹n chÕ, dÔ g©y tiÕng kªu nªn cÇn cã ¸p suÊt dÇu lín vµ kh«ng cã t¸c dông tù t¨ng lùc phanh khi phanh, nªn chØ sö dông cho c¬ cÊu phanh c¸c b¸nh xe tríc cña «t« con. C¬ cÊu phanh tang trèng Xi lanh chÝnh C¬ cÊu phanh ®Üa ®êng èng dÇu phanh C¬ cÊu phanh ®Üa H×nh 3-4. S¬ ®å cÊu t¹o c¬ cÊu phanh kÕt hîp (tang trèng + phanh ®Üa) Bộ Môn Khung Gầm Trang: 170
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 1. CÊu t¹o : (h×nh 3-5 ) a) §Üa phanh - §Üa phanh lµm b»ng gang, d¹ng ®Üa ph¼ng vµ ®îc l¾p chÆt víi moay¬ b¸nh xe. b) TÊm ma s¸t vµ m¸ phanh - TÊm ma s¸t ®îc lµm b»ng thÐp l¸ dµy tõ 2-3 mm , m¸ phanh dµy tõ 9 - 10 mm, m¸ phanh ®îc t¸n víi tÊm ®ì b»ng c¸c ®inh t¸n. TÊm ®ì vµ m¸ phanh l¾p phÝa ngoµi pÝt t«ng vÒ mét bªn cña ®Üa phanh. c) Côm xi lanh c«ng t¸c - Côm xi lanh c«ng t¸c bao gåm : Hai xi lanh ®îc chÕ t¹o liÒn víi gÝa ®ì hoÆc rêi (xi lanh di ®éng), xi lanh cã khoan lç dÇu ®Õn vµ lç x¶ kh«ng khÝ, bªn trong l¾p mét pitt«ng cã vßng ®Öm kÝn dÇu vµ bªn ngoµi cã vßng h·m vµ vµnh ch¾n bÞu. Moay¬ Xi lanh §Üa phanh TÊm ®ì Chèt b¸o mßn §Üa phanh Pitt«ng M¸ phanh §Üa phanh H×nh 3-5. S¬ ®å cÊu t¹o c¬ cÊu phanh ®Üa 2. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng (h×nh. 3-6) - Khi ngêi l¸i ®¹p bµn ®¹p phanh th«ng qua c¸c bé phËn cña dÉn ®éng phanh lµm t¨ng ¸p suÊt dÇu trong c¸c ®êng èng dÇu vµ xi lanh cña b¸nh xe, ®Èy pÝt t«ng vµ tÊm m¸ phanh Ðp vµo ®Üa phanh t¹o nªn lùc ma s¸t, lµm cho ®Üa phanh vµ moay¬ b¸nh xe gi¶m dÇn tèc ®é quay hoÆc dõng l¹i theo yªu cÇu cña ngêi l¸i. - Khi ngêi l¸i rêi ch©n khái bµn ®¹p phanh, ¸p suÊt trong hÖ thèng dÇu phanh gi¶m nhanh, nhê sù biÕn d¹ng cña vßng ®Öm kÝn dÇu cña pitt«ng vµ khe hë cho phÐp cña c¸c æ bi b¸nh xe t¹o nªn rung l¾c ®Üa phanh lµm cho pit«ng vµ m¸ phanh rêi khái ®Üa phanh. - Khi mßn chiÒu dµy m¸ phanh cßn l¹i tõ 2- 3 mm (hoÆc cã tiÕng rÝt cña tÊm b¸o mßn m¸ phanh) th× ph¶i thay m¸ phanh míi. Côm phanh ®Üa Xi lanh Pitt«ng M¸ phanh §Üa phanh a) b) H×nh 3-6. S¬ ®å ho¹t ®éng c¬ cÊu phanh ®Üa a- Tr¹ng th¸I cha phanh b- Tr¹ng th¸i phanh Bộ Môn Khung Gầm Trang: 171 H×nh 2-3 S¬ ®å cÊu t¹o c¬ cÊu phanh ®Üa a- Xi lanh thuû lùc b- TÊm ma s¸t vµ m¸ phanh 1-Xi lanh; 2- Pitt«ng; 3- Vßng kÝn dÇu 1-§Üa phanh; 2-Chèt b¸o mßn 4-Vµnh ch¾n bÞu; 5- TÊm ma s¸t 3-M¸ phanh; 4- TÊm ®ì m¸ phanh
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG III. HiÖn tîng vµ nguyªn nh©n h háng cña c¬ cÊu phanh A. NH÷NG H¦ HáNG cña c¬ cÊu phanh 1. Khi phanh xe cã tiÕng kªu ån kh¸c thêng ë c¬ cÊu phanh a) HiÖn tîng Khi phanh xe cã tiÕng ån kh¸c thêng ë côm c¬ cÊu phanh, ®¹p phanh cµng m¹nh tiÕng ån cµng t¨ng. b) Nguyªn nh©n - C¬ cÊu phanh : m¸ phanh mßn nhiÒu ®Õn ®inh t¸n, bÒ mÆt m¸ phanh chai cøng hoÆc bÞ dÝnh níc, ®inh t¸n láng, chèt l¾p guèc phanh mßn vµ thiÕu dÇu b«i tr¬n hoÆc æ bi moay¬ mßn vì. - Bé h·m cøng b¸nh xe (ABS) bÞ kÑt háng. 2. Phanh kÐm hiÖu lùc, bµn ®¹p phanh ch¹m sµn xe (phanh kh«ng ¨n) a) HiÖn tîng . Khi phanh xe kh«ng dõng theo yªu cÇu cña ngêi l¸i vµ bµn ®Ëp phanh ch¹m sµn, phanh kh«ng cã hiÖu lùc. b) Nguyªn nh©n - C¬ cÊu phanh : m¸ phanh vµ tang trèng mßn nhiÒu, dÝnh dÇu mì hoÆc ®iÒu chØnh sai khe hë (qu¸ lín). 3. Khi phanh xe, ®u«i xe bÞ kÐo lÖch vÒ mét bªn a) HiÖn tîng - Khi phanh xe bÞ kÐo lÖch vÒ mét bªn hay bÞ lÖch ®u«i. b) Nguyªn nh©n - ¸p suÊt lèp vµ ®é mßn cña hai b¸nh xe ph¶i vµ tr¸i kh«ng gièng nhau. - M¸ phanh dÝnh dÇu, mì, hoÆc khe hë m¸ phanh vµ tang trèng cña hai b¸nh xe tr¸i vµ ph¶i kh¸c nhau. - PÝt t«ng, xi lanh b¸nh xe hay guèc phanh bÞ kÑt vÒ mét bªn cña xe. - Bé h·m cøng b¸nh xe (ABS) bÞ kÑt háng vÒ mét bªn. 4. Phanh bã cøng a) HiÖn tîng . Khi xe vËn hµnh kh«ng t¸c dông vµo bµn ®¹p phanh vµ cÇn phanh tay, nhng c¶m thÊy cã sù c¶n lín (sê tang trèng bÞ nãng lªn). b) Nguyªn nh©n - Lß xo håi vÞ guèc phanh g·y háng, lµm cho m¸ phanh lu«n tiÕp xóc víi tang trèng hoÆc ®iÒu chØnh sai khe hë m¸ phanh (khe hë qu¸ nhá). - Bé h·m cøng b¸nh xe (ABS) bÞ kÑt háng. 5. Bµn ®¹p phanh nÆng vµ xe rung giËt a) HiÖn tîng . Khi ®¹p phanh xe víi lùc lín nhng phanh kh«ng ¨n vµ lµm rung giËt xe. b) Nguyªn nh©n - C¸c chèt vµ lç guèc phanh mßn nhiÒu, xi lanh b¸nh xe bÞ láng. - Guèc phanh vµ tang trèng mßn nhiÒu vµ kh«ng ®Òu. - Bé trî lùc phanh háng. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 172
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG B. KiÓm tra c¬ cÊu phanh 1. KiÓm tra bªn ngoµi c¬ cÊu phanh - Dïng kÝnh phãng ®¹i ®Ó quan s¸t c¸c vÕt nøt, ch¶y rØ bªn ngoµi c¬ cÊu phanh b¸nh xe. - KiÓm tra t¸c dông cña bµn ®¹p phanh vµ cÇn kÐo phanh tay, nÕu kh«ng cã t¸c dông phanh cÇn tiÕn hµnh söa ch÷a kÞp thêi c¬ cÊu phanh. 2. KiÓm tra khi vËn hµnh - Khi vËn hµnh «t« thö ®¹p phanh vµ kÐo phanh vµ nghe tiÕng kªu ån kh¸c thêng cña hÖ thèng vµ c¬ cÊu phanh, nÕu cã tiÕng ån kh¸c thêng vµ phanh kh«ng cßn t¸c dông theo yªu cÇu cÇn phaØ kiÓm tra vµ söa ch÷a kÞp thêi. IV. NéI DUNG b¶o dìng c¬ cÊu phanh 1. Lµm s¹ch bªn ngoµi c¬ cÊu phanh 2. Th¸o rêi c¸c chi tiÕt, bé phËn vµ lµm s¹ch. 3. KiÓm tra h háng chi tiÕt 4. Thay thÕ chi tiÕt theo ®Þnh kú (jo¨ng, ®Öm, vßng ®Öm kÝn vµ m¸ phanh) 5. Tra mì vµ c¸c chi tiÕt vµ bé phËn (chèt, trôc) 6. L¾p c¸c chi tiÕt cña c¬ cÊu phanh 7. KiÓm tra, ®iÒu chØnh bµn ®¹p vµ khe hë m¸ phanh IV. C©u hái vµ bµi tËp 1. NhiÖm vô cña c¬ cÊu phanh ? 2. V× sao phanh kÐm hiÖu lùc, bµn ®¹p phanh ch¹m sµn xe mµ phanh kh«ng ¨n ? 3. Khi phanh, xe bÞ kÐo lÖch vÒ mét bªn ? 4. (Bµi tËp) Tr×nh bµy cÊu t¹o vµ nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña c¬ cÊu phanh tang trèng ? 5. (Bµi tËp) Tr×nh bµy cÊu t¹o nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña c¬ cÊu phanh ®Üa vµ c¸c hiÖn tîng vµ nguyªn nh©n h háng cña c¬ cÊu phanh ? Bộ Môn Khung Gầm Trang: 173
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG tHùC HµNH söa ch÷a vµ b¶o dìng c¬ cÊu phanh I. tæ chøc chuÈn bÞ n¬i lµm viÖc 1. Môc ®Ých: - RÌn luyÖn kü n¨ng th¸o l¾p c¬ cÊu phanh - NhËn d¹ng c¸c bé ph©n chÝnh cña c¬ cÊu phanh 2. Yªu cÇu: - Th¸o, l¾p thµnh th¹o, ®óng quy tr×nh vµ ®óng yªu cÇu kü thuËt. - NhËn d¹ng ®îc c¸c bé phËn c¬ cÊu phanh - Sö dông dông cô hîp lý, chÝnh x¸c. - §¶m b¶o an toµn trong qu¸ tr×nh th¸o, l¾p - Tæ chøc n¬i lµm viÖc khoa häc, ng¨n n¾p, gän gµng. 3. ChuÈn bÞ: a) Dông cô: - ThiÕt bÞ kiÓm tra ¸p lùc phanh. - Dông cô th¸o l¾p c¬ cÊu phanh - Khay ®ùng dông cô, chi tiÕt - Gi¸ n©ng cÇu xe, kÝch n©ng vµ gç chÌn kª lèp xe. - §ång hå so - Pan me, thíc cÆp, c¨n l¸ b) VËt t: - GiÎ s¹ch - GiÊy nh¸m - Nhiªn liÖu röa, dÇu mì b«i tr¬n vµ dÇu phanh - M¸ phanh, ®inh t¸n, cóp pen, lß xo c¸c jo¨ng ®Öm - Tµi liÖu ph¸t tay vÒ c¸c quy tr×nh vµ tra cøu c¸c yªu cÇu kü thuËt söa ch÷a c¬ cÊu phanh. - Bè trÝ n¬i lµm viÖc cho nhãm häc viªn ®ñ diÖn tÝch, ¸nh s¸ng vµ th«ng giã. II. th¸o l¾p c¬ cÊu phanh A. quy tr×nh Th¸o c¬ cÊu phanh trªn xe «t« (H×nh. 3-6) 1.ChuÈn bÞ dông cô vµ n¬i lµm viÖc - Bé dông cô tay nghÒ th¸o l¾p - KÝch n©ng, gi¸ kª chÌn lèp xe. 2. Lµm s¹ch bªn ngoµi côm c¬ cÊu phanh - Dïng b¬m níc ¸p suÊt cao vµ phun níc röa s¹ch c¸c cÆn bÈn bªn ngoµi gÇm «t«. - Dïng b¬m h¬i vµ thæi khÝ nÐn lµm s¹ch cÆn bÈn vµ níc b¸m bªn ngoµi côm c¬ cÊu phanh 3. Th¸o b¸nh xe vµ moay¬ - Th¸o c¸c ®ai èc h·m b¸nh xe B¸n trôc - Th¸o moay¬ Moay ¬ Tang trèng H×nh 3-7. Th¸o côm b¸nh xe vµ moay¬ Bộ Môn Khung Gầm Trang: 174
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 4. Th¸o guèc phanh - X¶ dÇu phanh - Th¸o lß xo vµ c¸c phanh h·m - Th¸o chèt vµ cam lÖch t©m - Th¸o guèc phanh Trôc b¸nh Chèt ®Þnh vÞ Guèc phanh xe Lß xo CÇn bÈy lß xo a) b) c) H×nh 3 -8. Th¸o c¬ cÊu phanh tõ xe «t« a) Th¸o trôc tay l¸i; b) Th¸o lß xo vµ chèt ®Þnh vÞ; c) Th¸o guèc phanh; 5.Th¸o m©m phanh - Th¸o èng dÇu phanh - Th¸o c¸c ®ai èc h·m - Th¸o m©m phanh 6. Th¸o c¬ cÊu ABS (nÕu cã) 7. Lµm s¹ch chi tiÕt vµ kiÓm tra - Lµm s¹ch chi tiÕt - KiÓm tra c¸c chi tiÕt b. Quy tr×nh l¾p  Ngîc l¹i quy tr×nh th¸o (sau khi söa ch÷a vµ thay thÕ c¸c chi tiÕt h háng)  C¸c chó ý - Kª kÝch vµ chÌn lèp xe an toµn khi lµm viÖc díi gÇm xe. - Thay dÇu phanh ®óng lo¹i vµ tra mì b«i tr¬n c¸c chi tiÕt : chèt lÖch t©m, chèt xoay ) - Thay thÕ c¸c chi tiÕt theo ®Þnh kú b¶o dìng (m¸ phanh, cupen, n¾p ch¾n bÞu ) - L¾p ®óng vÞ trÝ cña c¸c chi tiÕt cña c¬ cÊu phanh. - §iÒu chØnh c¬ cÊu phanh. III. B¶o dìng c¬ cÊu phanh A. quy tr×nh b¶o dìng 1. ChuÈn bÞ dông cô vµ n¬i lµm viÖc -Bé dông cô tay th¸o l¾p c¬ cÊu phanh vµ c¸c dông cô chuyªn dïng th¸o lß lo, chèt lÖch t©m -Mì b«i tr¬n, dÇu phanh vµ dung dÞch röa . Th¸o truyÒn ®éng c¸c ®¨ng 2. Th¸o rêi vµ lµm s¹ch c¸c H×nhchi tiÕt1-9 c¬ cÊu phanh - Th¸o c¬ cÊu phanh trªn «t« - Th¸o rêi c¬ cÊu phanh - Dïng dung dÞch röa, b¬m h¬i, giÎ s¹ch ®Ó lµm s¹ch, kh« bªn ngoµi c¸c chi tiÕt 3. KiÓm tra bªn chi tiÕt - KiÓm tra bªn ngoµi c¸c chi tiÕt : tang trèng, m¸ phanh, c¸c ®inh t¸n vµ xi lanh - KÝnh phãng ®¹i vµ m¾t thêng Bộ Môn Khung Gầm Trang: 175
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 4. L¾p vµ b«i tr¬n c¸c chi tiÕt (h×nh. 3-9b) -Tra mì b«i tr¬n chèt lÖch t©m, ®ai èc ®iÒu chØnh - L¾p c¸c chi tiÕt. 5. Xi lanh M©m phanh CÇu xe Chèt ®iÒu chØnh Pitt«ng vµ cupen a) b) c) H×nh 3 -9. B¶o dìng c¬ cÊu phanh a) Th¸o rêi xi lanh b¸nh xe; b) B«i tr¬n ®ai èc ®iÒu chØnh; c) §iÒu chØnh khe hë m¸ phanh; §iÒu chØnh c¬ cÊu phanh (h×nh. 3-9c) - §iÒu chØnh khe hë m¸ phanh 6. KiÓm tra tæng hîp vµ vÖ sinh c«ng nghiÖp - VÖ sinh dông cô vµ n¬i b¶o dìng s¹ch sÏ, gän gµng C¸c chó ý - Kª kÝch vµ chÌn lèp xe an toµn - KiÓm tra vµ quan s¸t kü c¸c chi tiÕt bÞ nøt vµ chên háng ren. - Sö dông dông cô ®óng lo¹i vµ vÆn chÆt ®ñ lùc quy ®Þnh. - Thay thÕ c¸c chi tiÕt theo ®Þnh kú vµ bÞ h háng. - §iÒu chØnh c¬ cÊu phanh ®óng yªu cÇu kü thuËt - C¹o rµ bÒ mÆt tiÕp xóc cña m¸ phanh víi tang trèng Bộ Môn Khung Gầm Trang: 176
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG B. §iÒu chØnh c¬ cÊu phanh 1. KiÓm tra khe hë m¸ phanh - Kª kÝch b¸nh xe - §o khe hë m¸ phanh qua lç trªn tang trèng vµ so víi tiªu chuÈn cho phÐp ( hoÆc quay b¸nh xe kh«ng nghe tiÕng ån nhÑ ) 2. §iÒu chØnh (h×nh 3- 10) . - Xoay chèt lÖch t©m vµ cam lÖch t©m cña guèc phanh cho ®Õn khi ®¹t khe hë phÝa díi vµ phÝa trªn gi÷a m¸ phanh vµ tang trèng ®óng yªu cÇu kü thuËt. - Xoay ®ai èc ®iÒu chØnh cho khe hë phÝa díi m¸ phanh vµ tang trèng ®¹t yªu cÇu. Chèt ®iÒu chØnh Chèt ®iÒu chØnh M©m phanh M¸ phanh Bul«ng ®iÒu chØnh a) b) c) H×nh 3 - 10. KiÓm tra vµ ®iÒu chØnh khe hë c¬ cÊu phanh a) Xoay chèt ®iÒu chØnh; b) Chèt ®iÒu chØnh c) §iÒu chØnh bu l«ng cam lÖch t©m IV. söa ch÷a c¬ cÊu phanh 1. Guèc phanh a) H háng vµ kiÓm tra - H háng chÝnh cña guèc phanh lµ :vªnh, nøt vµ mßn l¾p chèt lÖch t©m - KiÓm tra : Dïng thíc cÆp ®o ®é mßn cña lç so víi tiªu chuÈn kü thuËt. Dïng kÝnh phãng ®¹i ®Ó quan s¸t c¸c vÕt nøt bªn ngoµi guèc phanh. b) Söa ch÷a - Guèc phanh bÞ mßn lç l¾p chèt lÖch t©m vµ nøt cã thÓ hµn ®¾p gia c«ng l¹i. - Chèt vµ cam lÖch t©m mßn cã thÓ hµn ®¾p sau ®ã gia c«ng l¹i kich thíc ban ®Çu. - Lß xo g·y, yÕu ph¶i thay ®óng lo¹i 2. M¸ phanh a) H háng vµ kiÓm tra - H háng m¸ phanh : nøt, mßn bÒ mÆt tiÕp trèng phanh. - KiÓm tra : Dïng thíc cÆp ®o ®é mßn, cña m¸ phanh (®é mßn kh«ng nhá h¬n chiÒu cao ®inh t¸n 2 mm), dïng bét mµu b«i lªn tang trèng vµ rµ bÒ mÆt tiÕp xóc m¸ phanh víi tang trèng phanh, dïng kÝnh phãng ®¹i ®Ó kiÓm tra c¸c vÕt nøt. b) Söa ch÷a - M¸ phanh mßn, vªnh tiÕn hµnh tiÖn l¸ng hÕt vªnh, m¸ phanh bÞ nøt vµ mßn nhiÒu ph¶i thay míi - C¸c ®inh t¸n ®øt, láng ph¶i thay thÕ. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 177
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 3. Chèt lÖch t©m, cam lÖch t©m vµ lß xo a) H háng vµ kiÓm tra - H háng cña chèt lÖch t©m vµ cam lÖch t©m : mßn chèt vµ cam lÖch t©m, chên háng c¸c ren, g·y yÕu lß xo - KiÓm tra : Dïng thíc cÆp ®Ó ®o ®é mßn cña c¸c chèt, cam so vµ lß xo so víi tiªu chuÈn kü thuËt. Guèc phanh Tang tr«ng Chèt b¸o mßn m¸ phanh phanh M¸ phanh M¸ phanh M¸ phanh a) b) c) H×nh 3-11. KiÓm tra c¬ cÊu phanh a) KiÓm tra m¸ phanh mßn b) KiÓm tra diÖn tÝch tiªp xóc cña m¸ phanh c) KiÓm tra mßn m¸ phanh (phanh ®Üa) b) Söa ch÷a - Chèt lÖch t©m vµ cam lÖch t©m mßn, cã thÓ hµn ®¾p vµ gia c«ng ®óng kÝch thíc, h×nh d¹ng ban ®Çu. - Lß xo guèc phanh mßn, ph¶i thay thÕ ®óng lo¹i 4. M©m phanh vµ tang trèng a) H háng vµ kiÓm tra - H háng cña m©m phanh vµ tang trèng : mßn, nøt tang trèng vµ nøt vµ vªnh m©m phanh. - KiÓm tra : Dïng thíc cÆp vµ ®ång hå so ®Ó ®o ®é mßn, vªnh cña Thíc cÆp m©m phanh vµ tang trèng so víi tiªu chuÈn kü thuËt. b) Söa ch÷a - Tang trèng mßn, vªnh tiÕn hµnh tiÖn l¸ng hÕt vªnh, mßn nhiÒu vµ nøt ph¶i thay thÕ - M©m phanh nøt cã thÓ hµn ®¾p sau ®ã söa nguéi, bÞ vªnh tiÕn hµnh n¾n hÕt vªnh. Tang trèng H×nh 3-12. KiÓm tra tang trèng phanh Bộ Môn Khung Gầm Trang: 178
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG C¸c bµi tËp më réng vµ n©ng cao i. Tªn bµi tËp 1. C¬ cÊu phanh tang trèng? 2. C¬ cÊu phanh ®Üa? 3. LËp b¶ng kiÓm tra, ph©n lo¹i chi tiÕt B¶ng kiÓm tra ph©n lo¹i chi tiÕt Ngµy kiÓm tra : Ngµy th¸ng n¨m 2005 Nhãm ( ngêi) kiÓm tra : Tªn chi tiÕt, bé phËn : C¬ cÊu phanh Lo¹i «t« : TOYOTA T Tªn chi tiÕt § vÞ Sè §ñ, KÝch T×nh Thay Söa T tÝnh Lîng thiÕu thíc tr¹ng thÕ ch÷a mßn KT 1 Guèc phanh vµ chèt C¸i 02 ®ñ - Nøt x 2 M¸ phanh - 02 §ñ 0,3 - Mßn x 3 M©m phanh - 1 - 0,2 - Nøt x 4 Lß xo, cam lÖch t©m 3 - - Mßn x Phßng kü thuËt Ngêi kiÓm tra II. Yªu cÇu cÇn ®¹t 1. Tr×nh bµy ®îc cÊu t¹o vµ nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña c¬ cÊu phanh tang trèng 2. VÏ ®óng s¬ ®å cÊu t¹o vµ gi¶i thÝch nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña c¬ cÊu phanh ®Üa 3. LËp b¶ng kiÓm tra ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c III. Thêi gian - Sau 2 tuÇn nép ®ñ c¸c bµi tËp. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 179
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG Bµi 4 b¶o dìng hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe ( abs ) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh - M· bµi: HAR.01 32 04 Giíi thiÖu : HÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh lµ mét bé phËn cña hÖ thèng phanh «t«. Dïng ®Ó tù ®éng ®iÒu chØnh ¸p suÊt dÇu ®a vµo xi lanh b¸nh xe sao cho phï hîp víi chÕ ®é l¨n cña b¸nh xe nh»m lo¹i trõ hoµn toµn kh¶ n¨ng trît lÕt cña b¸nh xe (do bã cøng) khi phanh, n©ng cao tÝnh æn ®Þnh vµ an toµn cña «t« khi vËn hµnh trªn ®êng. Do yªu cÇu lµm viÖc cña hÖ thèng phanh liªn tôc, chÞu ¸p lùc lín vµ sù ¨n mßn cña dÇu phanh, nªn c¸c chi tiÕt dÔ bÞ h háng cÇn ®îc tiÕn hµnh kiÓm tra, ®iÒu chØnh thêng xuyªn vµ b¶o dìng, söa ch÷a kÞp thêi ®Ó ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu kü thuËt vµ an toµn tÝnh m¹ng con ngêi nh»m n©ng cao tÝnh æn ®Þnh vµ tuæi thä cña hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh. - HÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) gåm cã : Bé ®iÒu khiÓn trung t©m, ®Ìn b¸o (ABS), Van ®iÒu ¸p, c¶m biÕn tèc ®é vµ bé tr÷ n¨ng gi¶m ¸p - Bé ®iÒu hoµ lùc phanh bao gåm : pitt«ng van, van ®iÒu hoµ, lß xo hoÆc thanh ®µn håi Môc tiªu thùc hiÖn : 1. Ph¸t biÓu ®óng yªu cÇu, nhiÖm vô vµ ph©n lo¹i cña hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh. 2. Tr×nh bµy ®îc cÊu t¹o vµ nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh. 3. Gi¶i thÝch ®óng c¸c hiÖn tîng, nguyªn nh©n h háng cña hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh. 4. Tr×nh bµy ®îc c¸c ph¬ng ph¸p kiÓm tra b¶o dìng hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh. 5.Th¸o l¾p, kiÓm tra vµ b¶o dìng ®îc hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh ®óng yªu cÇu kü thuËt. Néi dung chÝnh : 1. NhiÖm vô, yªu cÇu vµ ph©n lo¹i hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh 2. CÊu t¹o vµ ho¹t ®éng cña hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh 3. HiÖn tîng, nguyªn nh©n h háng cña hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh 4. Ph¬ng ph¸p kiÓm tra b¶o dìng hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh 5. Th¸o l¾p, kiÓm tra vµ b¶o dìng hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 180
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG häc trªn líp I. Giíi thiÖu chung vÒ hÖ thèng phanh thuû lùc - ABS 1. S¬ ®å cÊu t¹o chung vÒ hÖ thèng phanh thuû lùc- ABS Bé tr÷ n¨ng gi¶m ¸p §Ìn b¸o ABS Bé ®iÒu khiÓn ECU.ABS C¶m biÕn t«c Xi lanh b¸nh xe ®é Van ®iÒu ¸p Xi lanh chÝnh B¸nh xe C¶m biÕn t«c ®é Bé trî lùc phanh H×nh 4-1 : S¬ ®å cÊu t¹o hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe-ABS 2. Giíi thiÖu vÒ hÖ thãng phanh thuû lùc - ABS HÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) lµ mét bé phËn cña hÖ thèng phanh «t«. Dïng ®Ó tù ®éng ®iÒu chØnh ¸p suÊt dÇu ®a vµo xi lanh b¸nh xe, sao cho phï hîp víi chÕ ®é l¨n cña b¸nh xe nh»m lo¹i trõ hoµn toµn kh¶ n¨ng trît lÕt cña b¸nh xe (do bã cøng) khi phanh, n©ng cao tÝnh æn ®Þnh vµ an toµn cña «t« khi vËn hµnh trªn ®êng. - HÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) gåm cã : Bé ®iÒu khiÓn trung t©m, ®Ìn b¸o (ABS), Van ®iÒu ¸p, c¶m biÕn tèc ®é vµ bé tr÷ n¨ng gi¶m ¸p Bộ Môn Khung Gầm Trang: 181
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG II. NhiÖm vô, yªu cÇu vµ ph©n lo¹i 1. NhiÖm vô HÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh dïng ®Ó tù ®éng ®iÒu chØnh ¸p suÊt dÇu ®a vµo xi lanh b¸nh xe sao cho phï hîp víi chÕ ®é l¨n cña b¸nh xe nh»m lo¹i trõ hoµn toµn kh¶ n¨ng trît lÕt cña b¸nh xe (do bã cøng) khi phanh, n©ng cao tÝnh æn ®Þnh vµ an toµn cña «t« khi vËn hµnh trªn ®êng. 2. Yªu cÇu - §¶m b¶o phanh dõng xe trong thêi gian nhanh vµ an toµn. - §¶m b¶o tr¸nh hiÖn tîng trît lÕt cña b¸nh xe khi phanh (ABS) - HiÖu qu¶ phanh cao vµ ªm dÞu - CÊu t¹o ®¬n gi¶n, ®iÒu chØnh dÔ dµng vµ cã ®é bÒn cao. 3. Ph©n lo¹i a) HÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) gåm cã: - Lo¹i ®éc l©p, c¸c c¶m biÕn dïng cho tõng b¸nh xe - Lo¹i hçn hîp, c¸c c¶m biÕn dïng cho tõng b¸nh xe vµ cÇu xe b) Bé ®iÒu hoµ lùc phanh gåm cã : - Lo¹i ®iÒu hoµ tÜnh - Lo¹i ®iÒu hoµ theo t¶i träng III. CÊu t¹o vµ ho¹t ®éng cña hÖ thèng abs vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh A. hÖ thèng cHèNG H·M CøNG B¸NH XE (ABS - ANTILOC BRAKE SYSTEM) - HÖ thèng phanh cã ABS (h×nh 4-2) bao gåm c¸c bé phËn gièng nh c¸c hÖ thèng phanh chung. Ngoµi ra cßn cã thªm : c¶m biÕn tèc ®é b¸nh xe, côm van ®iÖn tõ ®iÒu khiÓn, c¸c van ®iÒu chØnh ¸p suÊt bé ®iÒu khiÓn trung t©m ECU vµ bé tr÷ n¨ng gi¶m ¸p. Bé ECU.ABS Bé chÊp hµnh ABS Bé trî lùc phanh R¬ le ®iÒu khiÓn C¶m biÕn t«c ECU.ABS ®é H×nh 4-2 S¬ ®å hÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe-ABS trªn «t« 1. CÊu t¹o : a) Côm van ®iÒu chØnh ¸p suÊt Côm van ®iÒu chØnh ¸p suÊt ®îc ®Æt gi÷a xi lanh chÝnh vµ xi lanh b¸nh xe, ®Ó t¹o nªn sù ®ãng, më ®êng dÇu tõ xi lanh chÝnh ®Õn xi lanh b¸nh xe tuú thuéc vµo tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn cña bé ®iÒu khiÓn trung t©m ECU. §iÒu khiÓn van pÝt t«ng nhê c¸c van ®iÖn tõ . ngoµi ra cßn cã b×nh dù tr÷ dÇu ¸p suÊt thÊp, b¬m dÇu vµ c¸c van an toµn. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 182
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG b) C¶m biÕn tèc ®é b¸nh xe C¶m biÕn tèc ®é b¸nh xe ®îc l¾p ë ®Üa phanh, b¸n trôc hoÆc tang trèng phanh, hoÆc ë b¸nh r¨ng bÞ ®éng cña cÇu chñ ®éng, cã chøc n¨ng x¸c ®Þnh tèc ®é quay cña b¸nh xe, lµm viÖc nh mét bé ®Õm sè vßng quay, tÝn hiÖu c¶m biÕn tèc ®é ®îc ®a vÒ bé ®iÒu khiÓn trung t©m cña ABS. c) Bé ®iÒu khiÓn trung t©m ECU Bé ®iÒu khiÓn trung t©m lµ mét m¸y tÝnh cì nhá (ECU-ABS), lµm viÖc theo ch¬ng tr×nh ®Þnh s½n, tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn cña van ®iÖn tõ phô thuéc vµo c¸c tÝn hiÖu tõ c¸c c¶m biÕn tèc ®é. Bé ®iÒu khiÓn ECU Bé c¶m biÕn ®iÖn tõ Bé tr÷ n¨ng gi¶m ¸p Pitt«ng gi¶m ¸p C¶m biÕn tèc ®é B¸nh xe Bé tù ®éng ®iÒu tiÕt Xi lanh chÝnh Bµn ®¹p phanh ëb¸nh xe ¸p suÊt H×nh 4-3 S¬ ®å cÊu t¹o bé chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) 2. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña ABS - Khi b¾t ®Çu phanh, tèc ®é b¸nh xe gi¶m dÇn, nÕu tèc ®é ®¹t tíi gi¸ trÞ gÇn bã cøng tang trèng hoÆc ®Üa phanh, tÝn hiÖu cña c¶m biÕn tèc ®é chuyÓn vÒ bé ®iÒu khiÓn trung t©m. M¸y tÝnh sÏ lùa chän chÕ ®é, ®a ra tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn van ®iÒu chØnh ¸p suÊt dÇu c¾t ®êng dÇu tõ xi lanh chÝnh ®Õn xi lanh b¸nh xe. Do vËy lùc phanh ë c¬ cÊu phanh b¸nh xe kh«ng t¨ng ®îc n÷a, b¸nh xe cã xu híng l¨n víi tèc ®é cao lªn, tÝn hiÖu tõ bé c¶m biÕn l¹i ®a vÒ bé ®iÒu khiÓn trung t©m ®Ó ®iÒu khiÓn van ®iÒu chØnh ¸p suÊt më ®êng dÇu tõ b¬m dÇu vµ bé dù tr÷ lµm t¨ng thªm ¸p suÊt dÇu dÉn ra xi lanh b¸nh xe, thùc hiÖn t¨ng lùc phanh cho c¬ cÊu phanh b¸nh xe lµm gi¶m tèc ®é quay cña b¸nh xe tíi khi gÇn bã cøng. Qóa tr×nh x¶y ra ®îc lÆp l¹i theo chu kú liªn tôc víi tÇn sè 1/10 gi©y cho tíi khi b¸nh xe dõng h½n. Do vËy ABS lµm viÖc rÊt hiÖu qu¶ tr¸nh ®îc hiÖn tîng bã cøng b¸nh xe vµ trît ngang «t«. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 183
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG B. bé ®iÒu hoµ lùc phanh 1. Bé ®iÒu hoµ tÜnh (h×nh. 4-4b) a) CÊu t¹o Do qu¸ tr×nh phanh xe dÉn tíi hiÖn tîng t¨ng t¶i träng t¸c dông lªn cÇu tríc vµ gi¶m t¶i träng t¸c dông lªn cÇu sau, lµm gi¶m kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn vµ t¨ng mµi mßn lèp. Bé ®iÒu hoµ lùc phanh cã t¸c dông ph©n bæ lùc phanh cÇn thiÕt ®¶m b¶o mèi quan hÖ gi÷a lùc phanh ë c¸c c¬ cÊu phanh cña b¸nh xe tríc vµ sau hîp lý, gi¶m mµi mßn lèp, t¨ng hiÖu qu¶ phanh vµ kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn xe an toµn. - Bé ®iÒu hoµ tÜnh l¾p ë xi lanh chÝnh, trªn ®êng èng dÉn dÇu ra cÇu sau, gåm cã : ®Õ van h×nh c«n, pitt«ng van cã d¹ng h×nh c«n (mÆt ®Çu bªn ph¶i lín h¬n mÆt ®Çu bªn tr¸i) cã lç dÇu nhá th«ng qua, c¸c ®Öm kÝn vµ lß xo ®iÒu hoµ. B¸nh xe tríc B¸nh xe sau Van ®iÒu hoµ kÐp §Õ van Lß xo §Çu nèi èng dÇu Bµn ®¹p Xi lanh chÝnh Th©n van Pitt«ng van §Öm kÝn a) b) van H×nh 4-4 S¬ ®å cÊu t¹o bé ®iÒu hoµ tÜnh a) S¬ ®å hÖ thèng phanh cã bé ®iÒu hoµ tÜnh; b) CÊu t¹o bé ®iÒu hoµ tÜnh b) Nguyªn t¾c ho¹t ®éng - Khi phanh, ¸p lùc dÇu trªn ®êng èng t¨ng lªn cao ( 30 kG/cm2) lµm cho lùc t¸c dông lªn bÒ mÆt bªn ph¶i cña pitt«ng van lín, ®Èy pitt«ng van, nÐn lß xo lµm cho mÆt ®Çu cña piitt«ng van tiÕp xóc víi ®Õ van ®ãng kÝn lç th«ng nhá vµ c¾t ®êng dÇu cÊp cho c¬ cÊu phanh b¸nh xe sau lµm gi¶m ¸p suÊt dÇu. Khi t¨ng cao ¸p suÊt dÇu, lùc t¸c dông lªn m¹t ®Çu bªn ph¶i t¨ng lªn t¹o kh¶ n¨ng më van, ®Ó cÊp vµ t¨ng ¸p suÊt dÇu cho b¸nh xe sau. - Sù ®ãng vµ më van liªn tôc t¹o ra tr¹ng th¸i cÊp dÇu nhÊp nh¸y, nh»m gi÷ nguyªn tr¹ng th¸i ph©n bæ tØ lÖ lùc phanh cña b¸nh xe sau theo mét gi¸ trÞ nhÊt ®Þnh tuú thuéc diÖn tÝch mÆt ®Çu cña pitt«ng van. Kh¶ n¨ng h¹n chÕ ¸p lùc dÇu phanh cho b¸nh xe sau ®¶m b¶o ph©n bè gÇn ®óng lùc phanh tuú thuéc vµo cêng ®é phanh, do vËy gi¶m ®îc hiÖn tîng bã cøng b¸nh xe. Bé ®iÒu hoµ tÜnh cã cÊu t¹o ®¬n gi¶n, nhng kh«ng ®¶m b¶o hoµn toµn sù trît lÕt vµ bã cøng cña b¸nh xe sau, do chØ cã kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh ¸p lùc dÇu theo ¸p suÊt sau xi lanh chÝnh, phô thuéc diÖn tÝch mÆt ®Çu cña pitt«ng van vµ cêng ®é phanh cña ngêi l¸i xe. V× vËy khi t¶i träng trªn c¸c b¸nh xe sau thay ®æi lín th× ¸p suÊt dÇu kh«ng thay ®æi theo kÞp thêi, nªn bé ®iÒu hoµ tÜnh chØ sö dông trªn c¸c «t« con gi¸ thµnh thÊp. 2. Bé ®iÒu hoµ theo t¶i träng (h×nh. 4-5) a) CÊu t¹o Vá bé ®iÒu hoµ Van ®iÒu hoµ Bộ Môn Khung Gầm Trang: 184 DÇu ra DÇu vµo Lß xo Pitt«ng van Thanh ®µn håi
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG Bé ®iÒu hoµ theo t¶i träng l¾p trªn dÇm cÇu sau «t«, gåm cã : thanh ®µn håi l¾p nèi víi nhÝp xe (hoÆc dÇm cÇu), vá bé ®iÒu hoµ cã pitt«ng van d¹ng t¸n nÊm chÞu ¸p lùc dÇu, lß xo, c¸c vßng ®Öm kÝn vµ c¸c lç dÇu th«ng víi xi lanh chÝnh vµ xi lanh b¸nh xe. b) Nguyªn t¾c ho¹t ®éng - Khi kh«ng phanh, lß xo ®Èy pitt«ng van ®i lªn më th«ng ®êng dÇu ¸p suÊt nhá gi÷a khoang díi vµ khoang trªn. Khi phanh lµm t¨ng ¸p suÊt dÇu (15-25kG/cm2) ®Èy pitt«ng ®i xuèng, do cÊu t¹o cña diÖn tÝch pitt«ng cã nhiÒu bÒ mÆt diÖn tÝch chÞu ¸p suÊt kh¸c nhau, ®ãng ®êng dÇu ra b¸nh xe sau. NÕu tiÕp tôc t¨ng cêng ®é phanh, ¸p suÊt dÇu phÝa díi pitt«ng t¨ng lªn vµ më th«ng ®êng dÇu lªn b¸nh xe sau. Sù lµm viÖc cña pitt«ng cßn phô thuéc vµo lùc tú cña thanh ®µn håi, sÏ ®ãng ng¾t liªn tôc H×nh 4-5 S¬ ®å cÊu t¹o bé ®iÒu hoµ ®êng dÇu ra c¸c b¸nh xe sau theo sù theo t¶i träng thay ®æi cña t¶i träng t¸c dông lªn cÇu xe. - Bé ®iÒu hoµ theo t¶i träng lµm viÖc ®¶m b¶o gÇn ®óng chÕ ®é t¶i träng th¼ng ®øng lªn cÇu sau, gi¶m ®¸ng kÓ hiÖn tîng trît lÕt b¸nh xe khi phanh, t¨ng hiÖu qu¶ phanh vµ an toµn chuyÓn ®éng cña «t«. Nhng h¹n chÕ vÊn cßn hiÖn tîng trît lÕt ë trêng hîp xe phanh gÊp do vËy c¸c xe con hiÖn ®¹i ph¶i cã trang bÞ c¬ cÊu chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS). III. HiÖn tîng vµ nguyªn nh©n h háng cña hÖ thèng abs vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh A. NH÷NG H¦ HáNG cña abs vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh 1. Khi phanh, ®u«i xe bÞ kÐo lÖch vÒ mét bªn a) HiÖn tîng - Khi phanh xe bÞ kÐo lÖch vÒ mét bªn hay bÞ lÖch ®u«i. b) Nguyªn nh©n. - Bé ®iÒu hoµ háng vÒ mét bªn. - Bé h·m cøng b¸nh xe (ABS) bÞ kÑt háng vÒ mét bªn. 2. Phanh bã cøng a) HiÖn tîng . Khi xe vËn hµnh kh«ng t¸c dông vµo bµn ®¹p phanh vµ cÇn phanh tay, nhng c¶m thÊy cã sù c¶n lín (sê tang trèng bÞ nãng lªn). b) Nguyªn nh©n - Bé ®iÒu hoµ háng. - Bé h·m cøng b¸nh xe (ABS) bÞ kÑt háng. 3. Khi phanh xe kh«ng æn ®Þnh vµ bÞ rung giËt a) HiÖn tîng . Khi võa ®¹p phanh xe ®· t¹o lùc phanh lín lµm rung giËt xe. b) Nguyªn nh©n - Bé ®iÒu hoµ háng. - Bé h·m cøng b¸nh xe (ABS) kh«ng ho¹t ®éng. B. KiÓm tra phanh hÖ thèng ABS vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh 1. KiÓm tra bªn ngoµi hÖ thèng ABS vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh - Dïng kÝnh phãng ®¹i ®Ó quan s¸t c¸c vÕt nøt, ch¶y rØ bªn ngoµi c¸c bé phËn cña hÖ thèng ABS vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh. - KiÓm tra t¸c dông cña bµn ®¹p phanh vµ cÇn kÐo phanh tay, nÕu kh«ng cã t¸c dông phanh cÇn tiÕn hµnh söa ch÷a kÞp thêi c¬ cÊu phanh. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 185
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 2. KiÓm tra khi vËn hµnh - Khi vËn hµnh «t« thö ®¹p phanh ®Ó kiÓm tra ho¹t ®éng cña hÖ thèng ABS vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh vµ quan s¸t ®Ìn b¸o ABS, nÕu hÖ thèng phanh kh«ng cßn t¸c dông theo yªu cÇu cÇn phaØ kiÓm tra vµ söa ch÷a kÞp thêi. IV. NéI DUNG b¶o dìng hÖ thèng ABS vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh 1. Lµm s¹ch bªn ngoµi hÖ thèng ABS vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh 2. Th¸o rêi c¸c bé phËn vµ lµm s¹ch. 3. KiÓm tra h háng chi tiÕt 4. Thay thÕ chi tiÕt theo ®Þnh kú (c¸c van vµ c¶m biÕn) 5. Tra mì vµ c¸c chi tiÕt 6. L¾p c¸c bé phËn cña hÖ thèng ABS vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh 7. X¶ kh«ng khÝ trong xi lanh b¸nh xe 8. KiÓm tra, ®iÒu chØnh bµn ®¹p vµ khe hë m¸ phanh IV. C©u hái vµ bµi tËp 1. NhiÖm vô cña hÖ thèng chèng bã cøng b¸nh xe (ABS) ? 2. V× sao qu¸ tr×nh phanh thêng lµm cho xe mÊt æn ®Þnh hoÆc bã cøng b¸nh xe ? 3. Khi phanh, xe bÞ kÐo lÖch vÒ mét bªn ? 4. (Bµi tËp) Tr×nh bµy cÊu t¹o vµ nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña hÖ thèng ABS ? 5. (Bµi tËp) Tr×nh bµy cÊu t¹o nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña c¸c bé ®iÒu hoµ lùc phanh? Bộ Môn Khung Gầm Trang: 186
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG tHùC HµNH b¶o dìng hÖ thèng abs vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh I. tæ chøc chuÈn bÞ n¬i lµm viÖc 1. Môc ®Ých: - RÌn luyÖn kü n¨ng th¸o l¾p hÖ thèng ABS hoÆc c¸c bé ®iÒu hoµ lùc phanh - NhËn d¹ng c¸c bé ph©n chÝnh cña hÖ thèng ABS hoÆc c¸c bé ®iÒu hoµ lùc phanh. 2. Yªu cÇu: - Th¸o, l¾p thµnh th¹o, ®óng quy tr×nh vµ ®óng yªu cÇu kü thuËt. - NhËn d¹ng ®îc c¸c bé phËn hÖ thèng ABS hoÆc c¸c bé ®iÒu hoµ lùc phanh - Sö dông dông cô hîp lý, chÝnh x¸c. - §¶m b¶o an toµn trong qu¸ tr×nh th¸o, l¾p - Tæ chøc n¬i lµm viÖc khoa häc, ng¨n n¾p, gän gµng. 3. ChuÈn bÞ: a) Dông cô: - ThiÕt bÞ kiÓm tra ¸p lùc phanh. - Dông cô th¸o l¾p hÖ thèng ABS hoÆc c¸c bé ®iÒu hoµ lùc phanh - Khay ®ùng dông cô, chi tiÕt - Gi¸ n©ng cÇu xe, kÝch n©ng vµ gç chÌn kª lèp xe. - §ång hå so - Pan me, thíc cÆp, c¨n l¸ b) VËt t: - GiÎ s¹ch - GiÊy nh¸m - Nhiªn liÖu röa, dÇu mì b«i tr¬n vµ dÇu phanh - C¸c van, lß xo vµ c¸c jo¨ng ®Öm - Tµi liÖu ph¸t tay vÒ c¸c quy tr×nh vµ tra cøu c¸c yªu cÇu kü thuËt söa ch÷a hÖ thèng ABS hoÆc c¸c bé ®iÒu hoµ lùc phanh. - Bè trÝ n¬i lµm viÖc cho nhãm häc viªn ®ñ diÖn tÝch, ¸nh s¸ng vµ th«ng giã. II. th¸o l¾p hÖ thèng abs vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh A. quy tr×nh Th¸o hÖ thèng abs vµ bé ®iÒu hoµ trªn xe «t« 1.ChuÈn bÞ dông cô vµ n¬i lµm viÖc - Bé dông cô tay nghÒ th¸o l¾p vµ b×nh chøa dÇu phanh - KÝch n©ng, gi¸ kª chÌn lèp xe. 2. Lµm s¹ch bªn ngoµi côm hÖ thèng phanh - Dïng b¬m níc ¸p suÊt cao vµ phun níc röa s¹ch c¸c cÆn bÈn bªn ngoµi gÇm «t«. - Dïng b¬m h¬i vµ thæi khÝ nÐn lµm s¹ch cÆn bÈn vµ níc b¸m bªn ngoµi côm dÉn ®éng phanh C¬ cÊu phanh tríc Xi lanh chÝnh C¬ cÊu phanh sau Bé ®iÒu hoµ tÜnh ®êng èng dÇu phanh H×nh 4-6 S¬ ®å cÊu t¹o hÖ thèng phanh cã bé ®iÒu hoµ tÜnh Bộ Môn Khung Gầm Trang: 187
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG 3. Th¸o c¸c bé c¶m biÕn tèc ®é (hoÆc bé ®iÒu hoµ) - Th¸o b¸nh xe - Th¸o c¸c ®Çu d©y ®iÖn - Th¸o c¶m biÕn - Th¸o rêi c¶m biÕn tèc ®é (hoÆc bé ®iÒu hoµ) Gi¸ l¾p víi khung xe Bé ®iÒu hoµ Thanh ®µn håi Vá bé ®iÒu hoµ Van ®iÒu hoµ Thanh ®µn håi H×nh 4-7 S¬ ®å cÊu t¹o bé ®iÒu hoµ theo t¶I träng 4. Th¸o côm van ®iÒu ¸p vµ bé tr÷ n¨ng gi¶m ¸p - Th¸o c¸c ®Çu d©y ®iÖn - X¶ dÇu phanh vµ th¸o c¸c èng dÇu - Th¸o côm van ®iÒu ¸p - Th¸o H×nh 1-5 . S¬ ®å th¸o hép tay l¸i a) Th¸o ®ßn quay ®øng b) Th¸o n¾p bªn vµ trôc vµnh r¨ng 5. Th¸o bé ®iÒu khiÓn trung t©m ECU - Th¸o c¸c ®Çu nèi d©y - Th¸o bé ®iÒu khiÓn trung t©m 6. Lµm s¹ch vµ kiÓm tra c¸c bé phËn - Lµm s¹ch c¸c bé phËn - KiÓm tra c¸c bé phËn b. Quy tr×nh l¾p  Ngîc l¹i quy tr×nh th¸o (sau khi söa ch÷a vµ thay thÕ c¸c chi tiÕt h háng)  C¸c chó ý - Kª kÝch vµ chÌn lèp xe an toµn khi lµm viÖc díi gÇm xe. - Thay dÇu phanh ®óng lo¹i vµ tra mì b«i tr¬n c¸c chi tiÕt - Thay thÕ c¸c chi tiÕt theo ®Þnh kú b¶o dìng (c¸c van, lß xo vµ c¶m biÕn ) - L¾p ®óng vÞ trÝ c¸c bé phËn. - §iÒu chØnh bé ®iÒu hoµ. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 188
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG III. B¶o dìng hÖ thèng ABS vµ bé ®iÒu hoµ 1. ChuÈn bÞ dông cô vµ n¬i lµm viÖc -Bé dông cô tay th¸o l¾p hÖ thèng phanh -Mì b«i tr¬n, dÇu phanh, b×nh chøa dÇu vµ dung dÞch röa Thanh ®µn håi 2. Th¸o vµ lµm s¹ch c¸c bén phËn - Th¸o c¸c bé phËn ra khái «t« - Lµm s¹ch c¸c ®Çu nèi d©y vµ bªn ngoµi c¸c bé phËn 3. KiÓm tra bªn chi tiÕt - KiÓm tra bªn ngoµi c¸c chi tiÕt : - KÝnh phãng ®¹i vµ m¾t thêng 4. L¾p vµ b«i tr¬n c¸c chi tiÕt -Tra mì b«i tr¬n thanh ®µn håi vµ bé c¶m biÕn - L¾p c¸c chi tiÕt. 5. §iÒu chØnh bé ®iÒu hoµ - §iÒu chØnh bé ®iÒu hoµ (®é dµi A) 6. KiÓm tra tæng hîp vµ vÖ sinh c«ng nghiÖp §ai èc ®iÒu chØnh - VÖ sinh dông cô vµ n¬i b¶o dìng s¹ch sÏ, gän gµng H×nh 4-8. §iÒu chØnh bé ®iÒu hoµ C¸c chó ý - Kª kÝch vµ chÌn lèp xe an toµn - KiÓm tra vµ quan s¸t kü c¸c bé phËn bÞ nøt vµ chên háng ren. - Sö dông dông cô ®óng lo¹i vµ vÆn chÆt ®ñ lùc quy ®Þnh. - Thay thÕ c¸c bé phËn vµ chi tiÕt theo ®Þnh kú vµ bÞ h háng (c¶m biÕn, c¸c van ) - §iÒu chØnh bé ®iÒu hoµ (®é dµi A) ®óng yªu cÇu kü thuËt IV. söa ch÷a hÖ thèng abs vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh 1. Bé ®iÒu hoµ lùc phanh a) H háng vµ kiÓm tra - H háng chÝnh cña bé ®iÒu hoµ lùc phanh lµ : nøt, mæn rç xi lanh, pitt«ng, cópen, vßng kÝn vµ g·y lß xo. Thanh ®µn håi cong, g·y. - KiÓm tra : Dïng thíc cÆp, ®ång hå so ®Ó ®o ®é mßn cña xi lanh, pitt«ng, ®é cong cña thanh ®µn håi vµ dïng kÝnh phãng ®¹i ®Ó kiÓm tra c¸c vÕt nøt, rç vµ so víi tiªu chuÈn kü thuËt. b) Söa ch÷a - Xi lanh, pitt«ng vµ c¸c vßng ®Öm kÝn bÞ mßn qu¸ tiªu chuÈn cho phÐp ph¶i thay thÕ - Thanh ®µn håi mßn cã thÓ hµn ®¾p söa nguéi vµ ®iÒu chØnh ®é dµi ®¹t ¸p suÊt quy ®Þnh. 2. Bé chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) a) H háng vµ kiÓm tra - H háng cña chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS): mßn, nøt háng b¬m dÇu, bé ®iÒu khiÓn trung t©m, c¸c van ®iÒu khiÓn vµ c¸c bé c¶m biÕn. - KiÓm tra : Dïng thiÕt bÞ chuyªn dïng ®Ó kiÓm tra c¸c h háng cña b¬m dÇu, bé ®iÒu khiÓn trung t©m, c¸c van ®iÒu khiÓn vµ c¸c bé c¶m biÕn vµ so víi tiªu chuÈn kü thuËt. b) Söa ch÷a - H háng cña chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS): mßn, nøt háng b¬m dÇu, bé ®iÒu khiÓn trung t©m, c¸c van ®iÒu khiÓn vµ c¸c bé c¶m biÕn. - C¸c bé phËn : b¬m dÇu, bé ®iÒu khiÓn trung t©m, c¸c van ®iÒu khiÓn vµ c¸c bé c¶m biÕn h háng ®Òu ®îc thay thÕ ®óng lo¹i. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 189
Trường CĐCN4 HỆ THỐNG THẮNG C¸c bµi tËp më réng vµ n©ng cao i. Tªn bµi tËp 1. HÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe (ABS) ? 2. Bé ®iÒu hoµ lùc phanh ? 3. LËp b¶ng kiÓm tra, ph©n lo¹i B¶ng kiÓm tra c¸c bé phËn Ngµy kiÓm tra : Ngµy th¸ng n¨m 2005 Nhãm ( ngêi) kiÓm tra : Tªn bé phËn : HÖ thèng ABS vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh Lo¹i «t« : TOYOTA T Tªn chi tiÕt § vÞ Sè §ñ, KÝch T×nh Thay Söa T tÝnh Lîng thiÕu thíc tr¹ng thÕ ch÷a mßn KT 1 Bé c¶m biÕn Bé 04 Háng 2 Thay 2 Van ®iÒu chØnh - 01 §ñ -Nøt, x x 3 Bé ®iÒu hoµ lùc - 1 - 0,4 - mßn ® chØnh 4 Thanh ®µn håi 1 - - Cong X Phßng kü thuËt Ngêi kiÓm tra II. Yªu cÇu cÇn ®¹t 1. Tr×nh bµy ®îc cÊu t¹o vµ nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña hÖ thèng ABS. 2. VÏ ®óng s¬ ®å cÊu t¹o vµ gi¶i thÝch nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña c¸c bé ®iÒu hoµ lùc phanh. 3. LËp b¶ng kiÓm tra chi tiÕt cña HÖ thèng ABS vµ bé ®iÒu hoµ lùc phanh ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c. III. Thêi gian - Sau 2 tuÇn nép ®ñ c¸c bµi tËp. Bộ Môn Khung Gầm Trang: 190