Đề tài nghiên cứu khoa học Nghiên cứu xây dựng chương trình tự động hóa quản lý thiết bị trong thiết kế đường ống tàu thủy

pdf 41 trang thiennha21 12/04/2022 7060
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Đề tài nghiên cứu khoa học Nghiên cứu xây dựng chương trình tự động hóa quản lý thiết bị trong thiết kế đường ống tàu thủy", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfde_tai_nghien_cuu_khoa_hoc_nghien_cuu_xay_dung_chuong_trinh.pdf

Nội dung text: Đề tài nghiên cứu khoa học Nghiên cứu xây dựng chương trình tự động hóa quản lý thiết bị trong thiết kế đường ống tàu thủy

  1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀNG HẢI VIỆT NAM KHOA MÁY TÀU BIỂN THUYẾT MINH ĐỀ TÀI NCKH CẤP TRƯỜNG ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH TỰ ĐỘNG HÓA QUẢN LÝ THIẾT BỊ TRONG THIẾT KẾ ĐƯỜNG ỐNG TÀU THỦY Chủ nhiệm đề tài: ThS. PHAN TRUNG KIÊN Thành viên tham gia: ThS. TRƯƠNG TIẾN PHÁT Hải Phòng, tháng 6/2016
  2. [Type text] [Type text] [Type text] MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1 1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu 1 2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu thuộc lĩnh vực đề tài 1 3. Mục tiêu, đối tượng, phạm vi nghiên cứu 3 4. Phương pháp nghiên cứu, kết cấu của công trình nghiên cứu 4 5. Kết quả đạt được của đề tài 4 CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ THIẾT KẾ HỆ THỐNG ỐNG TÀU THỦY 5 1.1. Các hệ thống đường ống cơ bản trên tàu thủy 5 1.1.1. Các hệ thống ống trong buồng máy 5 1.1.2. Các trang thiết bị trên đường ống 14 1.2. Thiết kế hệ thống đường ống tàu thủy 14 1.2.1. Bản vẽ thiết kế hệ thống đường ống 14 1.2.2. Các tài liệu cần sưu tập trước khi thiết kế hệ thống 15 1.2.3. Các bước thực hiện 15 1.2.4. Các công việc liên quan sau khi thiết kế hệ thống đường ống 19 CHƯƠNG 2 TỔNG QUAN VỀ VBA 21 2.1. Giới thiệu về VBA trên Autocad 21 2.2. Giới thiệu về VBA trên Excel 21 2.3. Một số khái niệm và cú pháp lập trình 21 2.3.1. Cấu trúc chọn lựa IF : 21 2.3.2. Cấu trúc DO WHILE LOOP : 22 2.3.3. Cấu trúc FOR NEXT 22 2.3.4. Hàm Str (Number) 23 [Type text] [Type text] i
  3. [Type text] [Type text] [Type text] 2.3.5. Hàm Chr(CharCode) 23 2.3.6. Hàm Len (String) 23 2.3.7. Hàm Ltrim (String) 23 2.3.8. Hàm Rtrim (String) 23 2.3.9. Hàm Trim (String) 23 2.3.10. Hàm Left (String,n) 23 2.3.11. Hàm Right (String,n) 23 2.3.12. Hàm MID (String, Start, [Length]) 23 2.3.13. Hàm Space (Number) 24 2.3.14. Hàm String (Number, Character) 24 2.3.15. . Hàm InStr (Start, String1, String2, Compare)[/b] 24 2.3.16. Hàm Ucase (String) 24 2.3.17. Hàm Lcase (String) 24 CHƯƠNG 3 XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH HỆ THỐNG 25 3.1. Các dữ liệu đầu vào và bản vẽ demo 25 3.2. Chức năng của chương trình 26 3.3. Tiến hành lập trình và kết quả của chương trình 26 3.4. Sơ đồ thuật toán 28 3.5. Giải thích sơ đồ khối 28 3.6. Code lệnh 29 3.7. Hướng dẫn cài đặt ứng dụng, cách sử dụng, tính năng, phạm vi sử dụng 29 3.7.1. Hướng dẫn cài đặt ứng dụng 29 3.7.2. Hướng dẫn sử dụng ứng dụng 29 3.7.3. Phạm vi sử dụng 32 [Type text] [Type text] ii
  4. [Type text] [Type text] [Type text] KẾT LUẬN 33 TÀI LIỆU THAM KHẢO 34 PHỤ LỤC 35 [Type text] [Type text] iii
  5. [Type text] [Type text] [Type text] DANH SÁCH HÌNH ẢNH Hình 1: Bản vẽ sơ bộ hệ thống vận chuyển dầu đốt Hình 2: Bản vẽ chi tiết sơ đồ hệ thống vận chuyển dầu đốt Hình 3: Bảng thống kê tên van Hình 4: Quy viết cách tên van trên bảng tên Hình 5: Hệ thống làm mát nước ngọt Hình 6: Giao diện chương trình với tên các nút bấm Hình 7: Giao diện hướng dẫn Hình 8: Sơ đồ khối Hình 9: Form chính của phần mềm [Type text] [Type text] iv
  6. [Type text] [Type text] [Type text] DANH SÁCH THUẬT NGỮ, CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Trang CAD: Computer Aided Design 2 VBA: Visual Basic for Application 4 [Type text] [Type text] v
  7. [Type text] [Type text] [Type text] MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, công nghệ phần mềm, các kỹ sư thiết kế ngày nay đã được sự hỗ trợ của các phần mềm. Công việc thiết kế được tự động hóa hoàn toàn hoặc một phần. Trên thị trường xuất hiện rất nhiều phần mềm chuyên dụng hỗ trợ cho thiết kế cho ngành đóng tàu, được xây dựng trên nền tảng có sẵn hoặc phát triển độc lập với nhiều tính năng khác nhau, phục vụ cho việc thiết kế công nghệ với nhiều tính năng ưu việt, tính tự động hóa cao, hầu hết các công đoạn về thiết kế, quản lý vật tư vật liệu đều được tích hợp trong phần mềm. Hiện tại các nhà mày đóng tàu lớn trên thế giới đã áp dụng những công nghệ hiện đại và tiên tiến nhất vào quá trình thiết kế và đóng tàu, đặc biệt là đóng tàu. Ở Việt Nam các nhà máy đóng tàu cũng bắt đầu tiếp cận với các công nghệ này trong vòng ít năm trở lại đây. Để đáp ứng và bắt kịp sự phát triển của công nghệ đóng mới thì tự động hóa thiết kế cũng có những bước đột phá lớn. Trong các công đoạn của quá trình thiết kế công nghệ ống việc quản lý thiết bị đường ống trong quá trình thiết kế nguyên lý cũng như thiết kế công nghệ và quan trọng, tính chất công việc tỉ mỉ, chiếm nhiều thời gian đòi hỏi tính chính xác cao. Việc thực hiện công đoạn này một cách thủ công dễ xảy ra nhầm lẫn, dẫn đến sự lãng phí về tiền bạc cũng như thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án. Vì vậy việc: “Nghiên cứu xây dựng chương trình tự động hóa quản lý thiết bị trong thiết kế hệ thống ống tàu thủy” là vấn đề rất cần thiết. 2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu thuộc lĩnh vực đề tài Việc áp dụng tự động hóa trong thiết kế đóng tàu có thể chia làm 2 xu hướng 1. Mua, sử dụng các phần mềm chuyên dụng có sẵn trên thị trường. 2. Tự phát triển phần mềm, xây dựng chương trình ứng dụng trong thiết kế phù hợp với qui trình và cách thức hoạt động của cơ sở sản xuất.  Một số phần mềm tự động hóa chuyên dùng trong thiết kế tàu hiện có trên thị trường [Type text] [Type text] Trang 1
  8. [Type text] [Type text] [Type text] Trong ngành đóng tàu hiện nay có nhiều phần mềm chuyên ngành Một số phần mềm nổi tiếng trong ngành đóng tàu:  Aveva Marine (Aveva Marine là một tổ hợp phần mềm dạng CAD/CAE/CAM của AVEVA Group, Vương Quốc Anh. Tổ hợp phần mềm này hỗ trợ tất cả các khâu trong toàn bộ vòng đời của một con tàu, từ ý tưởng tới thiết kế, đóng, bảo dưỡng, sửa chữa, hoán cải, cho đến lúc tàu hết hạn sử dụng.  AVEVA MARINE được đánh giá là tổ hợp phần mềm mạnh nhất trong nhóm các phần mềm chuyên dùng cho thiết kế và đóng tàu.  Nupas Cadmatic (Nupas-Cadmatic là sản phẩm phần mềm dạng CAD/CAE/CAM của NCG, Hà Lan và Elomatic Group, Scandinavia.  Ship Constructor (ShipConstructor là sản phẩm phần mềm CAD/CAE/CAM của ShipConstructor Software Inc. Canada. Lấy phần mềm AutoCAD của hãng AutoDesk làm nền hoạt động, ShipConstructor hỗ trợ khá toàn diện việc thiết kế tàu.  Mastership (Mastership là sản phẩm phần mềm dạng CAD/CAM của MasterShip Software BV, Hà Lan. Là phần mềm hỗ trợ cho kiến trúc sư hàng hải và kỹ sư kết cấu tàu trong hai công đoạn là thiết kế vỏ và chế tạo chi tiết kết cấu (không hỗ trợ phần Máy tàu).Về thực chất cũng giống như ShipConstructor, MasterShip là một ứng dụng chạy trên nền là phần mềm AutoCAD của hãng Autodesk, do đó việc tương thích và linh hoạt trong trao đổi thông tin được kế thừa từ AutoCAD  Một số hạn chế khi áp dụng phần mềm tự động hóa chuyên dùng trong thiết kế tàu: Bên cạnh những khả năng xử lý và giải quyết khối lượng công việc lớn, khối lượng dữ liệu và thông tin cần trao đổi phong phú, mang lại những tiện ích thì phần mềm tự động hóa chuyên dùng trong thiết kế tàu có một số hạn chế sau: Giá thành phần mềm cao: đòi hỏi các công ty nhà máy muốn sở hữu các phần mềm này phải đầu tư một khoản tiền không nhỏ. Điều này rất khó thực hiện với đa số các nhà máy, công ty thiết kế. Nhân lực sử dụng phần mềm có kinh nghiệm và chuyên môn tốt: việc triển khai tận dụng hết các công dụng và tính năng của phần mềm cũng đòi hỏi một đội ngũ [Type text] [Type text] Trang 2
  9. [Type text] [Type text] [Type text] nhân lực có chuyên môn tốt, và đồng đều thì mới có thể kết hợp khai thác tốt được phần mềm. Tốn nhiều thời gian đào tạo và làm chủ phần mềm: Các phần mềm này thường có nhiều modul tích hợp và liên kết chặt với nhau, nên đòi hỏi người thiết kế trong các bộ phận phải có kiến thức cơ bản về tổng thể quá trình thiết kế (ví dụ thiết kế máy phải hiểu về kết cấu và thiết kế phần vỏ tàu) thì mới có thể phối hợp sử dụng chung phần mềm. Do đó cũng tốn nhiều một thời gian đào tạo đội ngũ nhân lực sử dụng phần mềm. Cách thức quản lý thiết kế chưa phù hợp: Tại các cơ sở thiết kế khác nhau, thì qui trình triển khai công nghệ cũng khác nhau do đó khi triển khai sử dụng ứng dụng phần mềm có thể sẽ phải thay đổi một phần hoặc toàn bộ cách tổ chức các bộ phận trong hệ thống, về nhân sự, về quản lý, điều này cũng là một phần gây trở ngại trong việc sử dụng và khai thác hiệu quả các phần mềm chuyên chuyên dụng. Do vậy xu hướng các công ty thiết kế tàu tự xây dựng và phát triển phần mềm hay các chương trình tự động hóa trong thiết kế sẽ phù hợp với qui trình làm việc của chính các công ty góp phần từng bước tiến hành tự động hóa thiết với chi phí nhỏ hơn rất nhiều so với việc mua phần mềm chuyên dụng sẵn có. Các cơ sở sản xuất hoàn toàn có thể chủ động về mức độ tự động hóa, quy mô tự động hóa một phần hay toàn bộ quá trình thiết kế tùy thuộc vào đặc trưng công việc cụ thể đảm bảo cho sản phẩm đầu ra của quá trình thiết kế. Tại các bộ phận khác nhau có thể triển khai và áp dụng các chương trình tự động hóa khác nhau phù hợp với công việc cụ thể, do đó đảm bảo tính linh hoạt. 3. Mục tiêu, đối tượng, phạm vi nghiên cứu ▪ Nghiên cứu quy thiết kế hệ thống đường ống trên tàu thủy. ▪ Trên cơ sở nghiên cứu lựa chọn, tiến hành xây dựng chương trình tự động hóa thống kê, quản lý thiết bị đường ống, phục vụ cho quá trình thiết kế và chuẩn bị thi công đường ống. Do thời gian và khả năng thực hiện có hạn; đề tài tập trung đề cập nghiên cứu các đối tượng sau: [Type text] [Type text] Trang 3
  10. [Type text] [Type text] [Type text] Nghiên cứu công nghệ VBA Automation để trao đổi dữ liệu giữa MS Excel và AutoCAD Xây dựng chương trình tự động hóa trên ứng dụng nền Autocad và MS Excel thống kê, kiểm soát các van, ống được trang bị trên đường ống trong thiết kế hệ thống ống tàu thủy. 4. Phương pháp nghiên cứu, kết cấu của công trình nghiên cứu Trong đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu đó là: ▪ Thống kê, phân tích số liệu. ▪ Phân tích, so sánh, phân loại. ▪ Xây dựng và thử nghiệm chương trình 5. Kết quả đạt được của đề tài . Ứng dụng Autocad và Excel trong tự động hóa thiết kế. . Định hướng khả năng mở rộng bổ xung các tính năng mới, các công cụ tiện ích cho Autocad và Excel bằng ngôn ngữ lập trình VBA . Chương trình hoàn thiện có thể áp dụng vào thực tế sản xuất tại các công ty thiết kế tàu thủy. [Type text] [Type text] Trang 4
  11. [Type text] [Type text] [Type text] CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ THIẾT KẾ HỆ THỐNG ỐNG TÀU THỦY 1.1. Các hệ thống đường ống cơ bản trên tàu thủy 1.1.1. Các hệ thống ống trong buồng máy 1.1.1.a. . Các hệ thống của nồi hơi: Bao gồm: - Hệ thống cung cấp hơi nước; - Hệ thống hơi hồi; - Hệ thống cấp nước và hệ thống tuần hoàn nước nồi. 1. Hệ thống cung cấp hơi nước: Hệ thống hơi nước lấy hơi từ nồi hơi phụ và nồi hơi khí xả: nồi hơi phụ cung cấp hơi khi tàu đỗ tại bến và ở các chế độ tải bé, còn nồi hơi khí xả cung cấp hơi ở chế độ khi Máy chính hoạt động từ 50% tải trở lên. Hệ thống hơi nước thông thường có các chức năng sau: - Hâm cho hệ thống nhiên liệu; - Hâm cho hệ thống lọc dầu nhờn và lọc dầu đốt; - Hâm cho hệ thống vệ sinh và hệ thống sinh hoạt; - Hâm cho cửa thông biển đối với các tàu hoạt động trong vùng biển lạnh 2. Hệ thống hơi hồi: Sau khi đã thực hiện xong việc hâm, các đường hơi hồi được dẫn về bầu làm mát nước ngưng để ngưng tụ, sau đó nước ngưng tụ được dẫn về két tầng (Cascade tank), trong két này người ta đặt các tấm lọc, sau đó nước được dẫn tới bơm nước cấp trở lại cho nồi hơi. 3. Hệ thống cấp nước và hệ thống tuần hoàn nước nồi: Nhiệm vụ của hệ thống cấp nước là hút nước từ Cascade tank cấp lên cho nồi hơi. Mực nước trong trống hơi dao động theo mức thay đổi của tải. Để duy trì mực [Type text] [Type text] Trang 5
  12. [Type text] [Type text] [Type text] nước dao động trong giới hạn nhỏ, hoạt động của bơm nước cấp được liên hệ với thiết bị kiểm soát nước nồi qua 02 cách: - Bơm hoạt động liên tục nhưng độ mở của van cấp được điều chỉnh. - Bơm hoạt động theo kiểu tự động bật - tắt (Auto start/stop) theo độ cao thấp của mực nước nồi. Nước cấp cho Cascade tank từ bình Hydropho nước ngọt qua van được điều chỉnh thông qua cảm biến dạng phao (float switch). Nhiệm vụ của hệ thống tuần hoàn nước nồi là hút nước trong bầu nồi đẩy qua bộ hâm tiết kiệm để tận dụng nhiệt sau đó đẩy quay trở lại bầu nồi. 1.1.1.b. Hệ thống không khí nén Hệ thống không khí nén bao gồm: - Hệ thống không khí khởi động; - Hệ thống không khí điều khiển; - Hệ thống không khí phục vụ nhu cầu chung. 1. Hệ thống không khí khởi động: Thông thường máy chính và máy đèn được khởi động bằng khí nén. Khí nén được máy nén khí nén vào 02 bình chứa chính dùng cho khởi động máy chính, và 01 bình chứa phụ dùng cho khởi động máy đèn. Hệ thống không khí khởi động của các động cơ diesel hiện đại thường sử dụng Hệ thống khởi động 2,45 MPa (25Kg/cm2) hoặc 2,94 MPa(30 Kg/cm2). Các máy nén thường trang bị bầu tách dầu, nước trên đường khí nén trước khi vào các bình chứa khí nén. Các bình chứa khí nén thường trang bị van xả nước trang bị cho đường gió khởi động; Trang bị thiết bị báo động khi áp lực trong bình khí nén thấp 2. Hệ thống không khí điều khiển: Không khí nén sau khi qua van giảm áp được lọc ẩm và tách các tạp chất để sử dụng cho các hệ thống điều khiển của tàu. Các Hệ thống điều khiển này bao gồm: [Type text] [Type text] Trang 6
  13. [Type text] [Type text] [Type text] - Hệ thống điều khiển của máy chính. - Hệ thống điều khiển của máy đèn. - Hệ thống điều khiển của các máy lọc. - Hệ thống điều khiển của nồi hơi. - Hệ thống điều khiển của các bầu làm mát dầu nhờn và nước ngọt Hệ thống này đòi hỏi độ tinh khiết của khí nén tránh làm hư hỏng các cơ cấu thừa hành trong các thiết bị điều khiển. Vì thế thường lắp bầu tách ẩm và thiết bị sấy khô khí nén (control air dryer). 3. Hệ thống không khí phục vụ các nhu cầu khác: Không khí nén sau khi qua van giảm áp được sử dụng cho các nhu cầu khác của tàu. Các nhu cầu khác bao gồm: - Đóng khẩn cấp các van của các két dầu đốt; - Mở van thông biển của bơm cứu hoả dự phòng; - Dùng cho còi hơi; - Vệ sinh van thông biển; - Vệ sinh chi tiết trong xưởng thợ; - Hâm cửa thông biển cho các tàu chạy ở vùng biển lạnh Đóng khẩn cấp các van của các két dầu đốt: Mở van thông biển của bơm cứu hoả dự phòng: Có thể trích 1 đường khí nén điều khiển riêng từ bình chứa khí của Hệ thống đóng khẩn cấp các van của các két dầu đốt, hoặc từ một bình khí nén riêng đặt ngoài BM dùng cho việc này, bình này thường đặt cùng chỗ với bơm cứu hoả dự phòng. 1.1.1.c. Hệ thống dầu đốt Hệ thống bao gồm: - Hệ thống vận chuyển dầu; - Hệ thống lọc dầu; [Type text] [Type text] Trang 7
  14. [Type text] [Type text] [Type text] - Hệ thống cấp dầu; - Hệ thống xả dầu (drain.system). 1. Hệ thống vận chuyển dầu: Dầu đốt được nhận từ bờ qua các mặt bích ở 02 bên mạn, được chuyển tới các két đáy đôi. Thông thường dầu đốt được bơm chuyển lên két lắng, sau đó qua các máy lọc dầu và chuyển lên các két trực nhật của máy chính, máy đèn và nồi hơi. Dầu DO có thể chuyển trực tiếp lên két trực nhật không qua lọc. Việc bố trí đường ống phải đảm bảo sao cho bất kỳ bơm nào cũng có thể chuyển dầu từ bất kỳ két nào. 2. Hệ thống lọc dầu: Các tàu hàng cỡ lớn thường dùng máy chính có thể chạy bằng dầu FO, thông thường trang bị 02 máy lọc. Các máy lọc thường trang bị bơm hút và bơm đẩy ngay bên trong máy. Dầu đốt được hút từ két lắng, qua bầu hâm vào máy lọc. Tại đây dầu đốt được phân ly: dầu sạch được bơm lên két trực nhật, còn cặn bẩn được đưa về két dầu cặn. 3. Hệ thống cấp dầu: Nhiệm vụ của Hệ thống cấp dầu là hút dầu từ các két trực nhật, đẩy qua các phin lọc cấp cho máy chính, máy đèn, nồi hơi và thiết bị đốt rác. 4. Hệ thống xả dầu: Phải có khay hứng dầu rò rỉ hoặc thành quây đủ chiều cao đặt dưới các thiết bị liên quan với FO như các động cơ diesel (trừ máy chính), các bơm, các bầu hâm, bầu lọc và các két FO đặt cao như két lắng hoặc két trực nhật. Phải có thiết bị tiêu thoát dẫn FO rò rỉ về két thải. Phải trang bị thiết bị xử lí dầu thải. 1.1.1.d. Hệ thống dầu bôi trơn Hệ thống bao gồm: - Hệ thống vận chuyển dầu; - Hệ thống lọc dầu; [Type text] [Type text] Trang 8
  15. [Type text] [Type text] [Type text] - Hệ thống cấp dầu; - Hệ thống dầu bôi trơn ống bao; - Hệ thống xả dầu. 1. Hệ thống vận chuyển dầu: Dầu nhờn (LO) qua các mặt bích nối bờ được tải đến các két dự trữ và két lắng thông thường theo nguyên tắc trọng lực. Dầu nhờn từ các két này được chuyển xuống các két tuần hoàn (sum.tank) cũng theo nguyên tắc này. Dầu nhờn từ các két sum.tank được chuyển lên két lắng và chuyển lên bờ theo bơm vận chuyển dầu. 2. Hệ thống lọc dầu: Nhiệm vụ của Hệ thống lọc dầu là đảm bảo chất lượng của LO trong quá trình bôi trơn máy. Việc lọc dầu bôi trơn có thể theo 02 cách : lọc toàn bộ hoặc lọc liên tục. 3. Hệ thống cấp dầu: LO từ sum.tank được bơm LO của máy chínhhút qua lưới lọc số1, đẩy qua bầu sinh hàn, qua lưới lọc số 2 và cấp vào máy. Thông thường ở các máy chínhcông suất lớn thì sử dụng hình thức các te khô, khi đó sum.tank được bố trí ở đáy đôi và là một phần của kết cấu thân tàu. Thường có 03 cách bôi trơn cho tua bin: - Hệ thống bôi trơn độc lập; - Hệ thống bôi trơn dùng chung với máy chính; - Hệ thống tự bôi trơn. Hệ thống bôi trơn độc lập: Trong Hệ thống này thì Hệ thống bôi trơn cho tua bin độc lập hoàn toàn với Hệ thống bôi trơn cho máy chính. Nghĩa là nó có sum.tank, bơm LO, bầu làm mát và phin lọc riêng. Hệ thống bôi trơn dùng chung với máy chính: Trên đường ra của LO sau bầu làm mát LO của máy chínhtrích một đường đi bôi trơn tua bin. Hệ thống tự bôi trơn: Trong Hệ thống này có trang bị bơm cấp dầu ở cả 2 phía tua bin và máy nén. [Type text] [Type text] Trang 9
  16. [Type text] [Type text] [Type text] Trong hai hệ thống đầu phải có két áp lực để bôi trơn cho tua bin để tránh hiện tượng mất dầu LO phá hỏng bạc của rô to tua bin trong trường hợp sự cố khi bơm LO bị dừng hoặc khi máy chínhdừng khẩn cấp mà rô to vẫn quay do quán tính. 4. Hệ thống dầu bôi trơn ống bao: Hiện nay các tàu hàng cỡ lớn thường sử dụng bạc trục chân vịt bằng white metal ngâm trong LO. Hệ thống dầu bôi trơn ống bao bao gồm đường dầu bôi trơn cho bạc ống bao và đường dầu cấp cho bộ làm kín phía trước và phía sau cho ống bao. 5. Hệ thống xả dầu: Phải có khay hứng dầu rò rỉ hoặc thành quây đủ chiều cao đặt dưới các thiết bị liên quan với LO như các bơm, các bầu làm mát, các bầu lọc và các két LO. Phải có thiết bị tiêu thoát dẫn LO rò rỉ về két thải. Phải trang bị thiết bị xử lí dầu thải. - Các bầu lọc dầu dùng trong Hệ thống bôi trơn cho máy chính, hệ trục chân vịt và hệ truyền động của chúng phải có khả năng làm vệ sinh được mà không phải ngừng cấp dầu bôi trơn đ• được lọc. - Phải đảm bảo khả năng báo động và tự động dừng động cơ khi áp lực LO thấp. 1.1.1.e. Hệ thống nước ngọt làm mát Hệ thống nước ngọt làm mát bao gồm: - Hệ thống nước ngọt làm mát máy chính; - Hệ thống nước ngọt làm mát máy đèn; - Hệ thống nước ngọt làm mát cho các nhu cầu khác. 1. Hệ thống nước ngọt làm mát máy chính: Thông thường Hệ thống được khép kín trong chu trình: máy chính- Bơm nước ngọt làm mát - Bầu làm mát nước ngọt - máy chính. Hệ thống làm mát máy chínhthông thường là hệ thống LM 2 vòng: Nước biển làm mát nước ngọt - Nước ngọt vào làm mát cho máy chính. [Type text] [Type text] Trang 10
  17. [Type text] [Type text] [Type text] Hiện nay một số máy chínhhiện đại sử dụng hệ thống LM 3 vòng: Nước biển làm mát nước ngọt nhiệt độ thấp - Nước ngọt nhiệt độ thấp vào làm mát cho nước ngọt nhiệt độ cao, làm mát khí tăng áp, làm mát LO - Nước ngọt nhiệt độ cao vào làm mát 2. Hệ thống nước ngọt làm mát máy đèn: Tương tự như Hệ thống của máy chính, cũng là chu trình khép kín: máy đèn - Bơm nước ngọt làm mát - Bầu làm mát nước ngọt – máy đèn. máy đèn phải có bơm làm mát chính và bơm dự phòng đủ sản lượng để làm mát cho máy đèn ở công suất liên tục lớn nhất. 3. Hệ thống nước ngọt làm mát cho các nhu cầu khác: Bao gồm việc làm mát cho máy nén và các thiết bị phụ khác. Các máy nén của các tàu đóng mới hiện nay thường làm mát bằng nước ngọt. 1.1.1.f. Hệ thống nước biển làm mát Hệ thống nước biển làm mát bao gồm: - Hệ thống nước biển làm mát máy chính; - Hệ thống nước biển làm mát máy đèn; - Hệ thống nước biển làm mát cho các nhu cầu khác. 1. Hệ thống nước biển làm mát máy chính: Thông thường thực hiện theo vòng tuần hoàn sau: Van thông biển - Bơm làm mát nước biển chính - Bầu làm mát LO - Bầu làm mát khí nạp - Bầu làm mát nước ngọt - Van hoà trộn - Van xả mạn. Tuy nhiên một số tàu có thể bố trí các thiết bị trên kiểu song song. Với mục đích tăng nhiệt độ nước biển vào làm mát người ta bố trí van hoà trộn trên đường xả mạn. 2. Hệ thống nước biển làm mát máy đèn: Có hai kiểu của hệ thống: [Type text] [Type text] Trang 11
  18. [Type text] [Type text] [Type text] - Trong quá trình hành hải lấy nước biển từ đường làm mát của máy chính, còn khi đỗ bến lấy trực tiếp từ van thông biển. - Trong suốt quá trình đều lấy trực tiếp từ van thông biển. 3. Hệ thống nước biển làm mát cho các nhu cầu khác: Bao gồm làm mát cho điều hoà không khí, làm mát máy lạnh, máy nén 1.1.1.g. Hệ thống nước ngọt phục vụ Nguồn nước ngọt cung cấp cho hệ thống là từ các két nước ngọt dự trữ, và từ máy chưng cất nước ngọt. Thường có 2 hệ thống riêng là đường nước ngọt phục vụ chung và đường nước uống. Đi kèm hai hệ thống này là các bơm nước uống và bơm nước ngọt; Bình hydropho nước uống và bình hydropho nước ngọt; Két nước uống và két nước ngọt. Bơm nước uống hút nước ngọt từ két nước uống bơm lên bình hydropho nước uống qua bộ xử lý và cấp lên cho các khu vực nhà bếp và các bình nước uống trong khu vực sinh hoạt, cửa BM và xưởng thợ. Bơm nước ngọt hút nước ngọt từ két nước ngọt bơm lên bình hydropho nước ngọt cấp lên cho các khu vực và thiết bị sau: Các bồn rửa mặt và nhà tắm trong khu vực sinh hoạt, nhà vệ sinh, các két gi•n nở, két nước cấp cho nồi hơi, các máy lọc Một số tàu sử dụng đường nước biển riêng phục vụ cho các nhà vệ sinh, đi kèm theo nó là bơm nước biển và bình hydropho nước biển. 1.1.1.h. Hệ thống hút khô Hệ thống hút khô có nhiệm vụ hút nước la canh từ các hố hút khô của hầm hàng và BM. Các phần tử cơ bản của hệ thống bao gồm: - Các bơm hút khô; - Các hố hút khô; - Các đường ống hút khô; - Thiết bị phân ly dầu nước; - Các chi tiết phụ khác 1.1.1.i. Hệ thống ba lát [Type text] [Type text] Trang 12
  19. [Type text] [Type text] [Type text] Nhiệm vụ của hệ thống ba lát là bơm nước vào và ra khỏi các két ba lát, két FPT và két APT phục vụ cho quá trình hành hải của tàu. Thường bố trí 01 bơm ba lát và các bơm cứu hoả cũng như bơm dùng chung cho hệ thống. 1.1.1.j. Hệ thống ống hơi dầu và ống khí xả Để đảm bảo an toàn phòng chống cháy, các ống thông hơi của các két dầu đốt và dầu nhờn, các két dầu nhờn tuần hoàn của máy chínhvà máy đèn trong BM được dẫn lên hộp hơi dầu. Hộp hơi dầu thường bố trí trên ống khói. Các ống thông hơi của các két dầu đáy đôi thường dẫn lên boong hở. Hệ thống khí xả có nhiệm vụ dẫn khí xả của máy chính, máy đèn, nồi hơi, thiết bị đốt rác thải ra khí quyển. Trên đường ống khí thải thường bố trí bầu tiêu âm và thiết bị dập tàn lửa. Về nguyên tắc các đường ống khí thải của các thiết bị được nối riêng rẽ. XI. Hệ thống chữa cháy bằng nước Nguyên lý của Hệ thống chữa cháy bằng nước là làm lạnh đám cháy. Các phần tử cơ bản của Hệ thống gồm: Bơm chữa cháy; Bơm chữa cháy sự cố; Đường ống cứu hoả chính; Các đường ống nhánh; Các họng cứu hoả; Các rồng cứu hoả. 1.1.1.k. Hệ thống chữa cháy cố định bằng CO2 Nguyên lý của Hệ thống chữa cháy cố định bằng CO2 là làm ngạt đám cháy. Hệ thống này áp dụng cho cả không gian của buồng máy và khoang hàng của tàu General cargo và Bulk carier. Các phần tử cơ bản của Hệ thống gồm: Các chai CO2 ; Van điều khiển; Các vòi phun CO2; Hệ thống đường ống. 1.1.1.l. Hệ thống thoát nước mặt boong Hệ thống thoát nước mặt boong phải thoả m•n (13.4 P5). 1.1.1.m. Hệ thống nước thải vệ sinh [Type text] [Type text] Trang 13
  20. [Type text] [Type text] [Type text] Hệ thống nước thải vệ sinh (sewage system) có chức năng chống ô nhiễm biển gây ra do nguồn nước thải từ tàu theo Công ước MARPOL. 1.1.2. Các trang thiết bị trên đường ống Ngoài các thiết bị chính, tùy thuộc vào tính năng và loại công chất trong hệ thống đường ống, các trang thiết bị trang bị cho đường ống rất đa dạng về chủng loại, tính năng tác dụng khác nhau tùy thuộc vào yêu cầu về chức năng của hệ thống, các yêu cầu của quy phạm, yêu cầu của chủ tàu. Ví dụ, các thiết bị đo mức, đo nhiệt độ, áp suất, bầu lọc, đồng hồ đo lưu lượng, thiết bị cảnh bảo nhiệt độ, áp suất sai khác, 1.2. Thiết kế hệ thống đường ống tàu thủy 1.2.1. Bản vẽ thiết kế hệ thống đường ống Bản vẽ hệ thống đường ống là một trong các tài liệu quan trọng trong thiết kế hệ động lực trên tàu thủy, bắt buộc phải được phê duyệt bởi cơ quan đăng kiểm, và được chủ tàu quan tâm xem xét trước khi triển khai công nghệ. Trên bản vẽ thiết kế hệ thống đường ống thể hiện các chi tiết sau đây: - Hướng đi của công chất. - Kích thước, quy cách của đường ống - Loại vật liệu của ống - Các thiết bị trong hệ thống ( bơm, két, máy lọc ) - Các thiết bị phụ tùng đường ống (van, bích nối ) - Các thiết bị chỉ báo, cảnh báo ( nhiệt độ, áp suất, lưu lượng ) - Các yêu cầu về thử thủy lực đường ống. Trên tàu các bản vẽ được tách ra theo từng hệ thống riêng theo chức năng và loại công chất chạy trong ống được đặt tên và đánh số hiệu theo quy ước của cơ quan thiết kế. Yêu cầu về biểu diễn trên bản vẽ: - Tên bản vẽ thể hiện tính năng chính của hệ thống - Đường nét thể hiện đường đi của ống rõ ràng - Ghi rõ hướng đi của công chất bẵng mũi tên - Đánh số thứ tự các ống kèm theo kích thước ống - Chỉ rõ kí hiệu ống bọc cách nhiệt (nếu có) [Type text] [Type text] Trang 14
  21. [Type text] [Type text] [Type text] - Thống kê các số hiệu đường ống và van được sử dụng - Đánh dấu vị trí các bích nối gần với thực tế triển khai công nghệ - Ghi rõ trạng thái làm việc của van nếu cần (thường đóng, thường mở ) - Ghi rõ tên và đánh số thứ tự các thiết bị chính trong hệ thống - Các đường ống kết nối tới hệ thống trên bản vẽ khác phải được ghi chú để tham chiếu khi cần. - Vị trí các đoạn ống, chiều dài các đoạn ống thông thường sẽ không được thể hiện trong bản vẽ này trừ một số yêu cầu đặc biệt. 1.2.2. Các tài liệu cần sưu tập trước khi thiết kế hệ thống Việc thiết kế sơ đồ hệ thống đường ống để đảm bảo độ chính xác, sát thực với quá trình triển khai công nghệ, tránh các sai sót lớn cần phải có các tài liệu tham khảo: - Thuyết minh toàn tàu (phần máy, vỏ, điện ), thông kê các thiết bị - Tài liệu từ hãng sản xuất về thiết bị, trang bị cho tàu - Bản vẽ sơ đồ đường ống của các chính - Bản vẽ sơ đồ đường ống của các phát điện - Bản vẽ sơ đồ đường ống của nồi hơi - Bản vẽ sơ đồ đường ống của máy phụ (máy lọc dầu, phân ly dầu nước, thiết bị trao đổi nhiệt ) - Bản vẽ sơ đồ đường ống của máy khác (nếu có) - Thông số kỹ thuật các két chứa - Bản thống kê vật liệu, tiêu chuẩn ống - Bản thống kê vật liệu, tiêu chuẩn van - Bản thống kê các loại bầu lọc được sử dụng - Bản thống kê các thiết bị đo kiểm, cảnh báo - Các văn bản tài liệu quy phạm liên quan - Các yêu cầu của chủ tàu - Bản vẽ tham khảo hệ thống đường ống của các tàu tương tự 1.2.3. Các bước thực hiện Căn cứ vào các tài liệu đã sưu tập và các yêu cầu về tính năng từng hệ thống trang bị trên tàu, ta tiến hành qua 2 giai đoạn: [Type text] [Type text] Trang 15
  22. [Type text] [Type text] [Type text] - Vẽ sơ đồ sơ lược sơ đồ hệ thống: Trên sơ đồ thể hiện các thiết bị chính trong hệ thống, các đường ống cơ bản , đường đi của công chất, không cần ghi ký hiệu, kích thước ống, không đánh số thứ tự đường ống và van, không có ký hiệu bích nối, không ghi các thiết bị phụ, như đo kiểm, cảnh báo, điều khiển. - Thiết kế chi tiết hệ thống. Căn cứ trên sơ đồ sơ lược, tiến hành triển khai thiết kế hệ thống đảm bảo các yêu cầu nêu trên. Thông thường thiết kế hệ thống đường ống được dựa trên tàu mẫu: Cải tiến từ các bản vẽ của tàu mẫu hoặc bản vẽ của tàu tương đương. Dựa trên các yêu cầu của tàu cần thiết kế, lập bảng so sánh các sai khác của từng thiết bị. Thực hiện chỉnh sửa và cập nhật các thay đổi tương ứng toàn hệ thống. Nguyên tắc chỉnh sửa như sau: - Xóa các thiết bị không được trang bị - Xóa các đường ống liên quan - Xóa các van và các thiết bị đường ống - Kiểm tra trên các bản vẽ có tham chiếu đến các đường ống này. - Bổ sung các thiết bị mới, thêm các đường ống - Bổ sung các van, và thiết bị đường ống liên quan - Ghi thông số đường ống. - Đánh số thứ tự đường ống, và số thứ tự van căn cứ vào số thứ tự chưa được sử dụng trong bản vẽ và số thứ tự lớn nhất nêu trong bản vẽ [Type text] [Type text] Trang 16
  23. [Type text] [Type text] [Type text] Hình 1: Bản vẽ sơ bộ hệ thống vận chuyển dầu đốt [Type text] [Type text] Trang 17
  24. [Type text] [Type text] [Type text] Hình 2: Bản vẽ chi tiết sơ đồ hệ thống vận chuyển dầu đốt [Type text] [Type text] Trang 18
  25. [Type text] [Type text] [Type text] 1.2.4. Các công việc liên quan sau khi thiết kế hệ thống đường ống Hầu hết các công việc thiết kế công nghệ đều liên quan đến bản vẽ thiết kế hệ thống đường ống được cơ quan đăng kiểm phê duyệt và có sự đồng ý của phía chủ tàu, các công việc thực hiện theo sau tùy vào công nghệ của mỗi nhà máy, điển hình là - Thiết kế bố trí ống 3D - Thiết kế gia công ống - Thiết kế giá đỡ ống - Phân đoạn và cắt ống theo từng block - Lập bảng đặt mua thiết bị đường ống - Lập bảng đặt mua van - Lập bảng và gia công tên van - Lập bảng kê các thiết bị đo cảnh báo. - Thiết kế gia công các két Như vậy trong quá trình thiết kế hệ thống đường ống và triển khai công nghệ ống việc kiểm soát số lượng và thống kê các thiết bị là việc làm cần thiết và quan trọng. Trong đó van là thiết bị được trang bị trong tất cả các hệ thống và chiếm số lượng nhiều nhất, việc đánh số thứ tự thường gây nhầm lẫn, đồng thời sau khi thiết kế, phải thống kê lại số lượng chủng loại van để tiến hành đặt mua, và đặt hàng gắn tem cho các van. Việc thống kê và kiểm tra có thể thực hiện theo 2 cách: - Cách thủ công: Người thiết kế sẽ thống kê lần lượt từng van trong từng hệ thống, đánh dấu thứ tự và vị trí các van, chỉnh sửa các sai sót nếu có. Việc này chiếm nhiều thời gian, dễ gây nhầm lẫn - Sử dụng phần mềm tự động hóa: Mỗi bản vẽ người dùng chỉ cần chạy phần mềm, toàn bộ thông tin về các van sử dụng trong bản vẽ sẽ được thông kê, các số thứ tự van chưa dùng sẽ được chỉ ra, người thiết kế có thể sử dụng để đánh số các van cần bổ sung. Đồng thời tự động đánh dấu vị trí các van có số trùng nhau, giúp người thiết kế có thể dễ dàng, nhanh chóng chỉnh sửa trên bản vẽ. [Type text] [Type text] Trang 19
  26. [Type text] [Type text] [Type text] Hình 3: Bảng thống kê tên van Hình 4: Quy viết cách tên van trên bảng tên [Type text] [Type text] Trang 20
  27. [Type text] [Type text] [Type text] CHƯƠNG 2 TỔNG QUAN VỀ VBA 2.1. Giới thiệu về VBA trên Autocad VBA viết tắt của Visual Basic Application. Cũng như Object Arx thì VBA cũng là một môi trường lập trình hướng đối tượng sử dụng ngôn ngữ VB. Ưu điểm của VBA là Sử dụng VB, một ngôn ngữ lập trình tương đối thông dụng và dễ học. Ưu điểm: VBA nằm trong CAD nên tốc độ chạy cũng tương đối nhanh. Dễ dàng trong việc tạo ra các giao diện (hộp thoại, menu). Tương tác với các ứng dụng khác và các cơ sở dữ liệu khác. Cho phép ta ghi Project ra file riêng hoặc tích hợp luôn vào bản vẽ. Tạo điều kiện để phát triển ứng dụng một cách mềm dẻo trong việc chia sẽ dữ liệu giữa các ứng dụng khác trong môi trường Window. Nhược điểm: Người dùng cần phải có kiển thức cơ bản về lập trình Visual Basic. Cú pháp chương trình thường dài dòng, chiếm nhiều thời gian soạn thảo. 2.2. Giới thiệu về VBA trên Excel Tương tự như Autocad, Microsoft đã hỗ trợ ngôn ngữ lập trình Visual Basic for Applications (gọi tắt là VBA) tích hợp trong Excel (cùng với các phần mềm khác trong gói Office). Là ngôn ngữ lập trình Visual Basic (VB) phát triển trong ứng dụng, VBA đã giúp Excel có khả năng tuỳ biến cao, vượt ra khỏi giới hạn bảng tính thông thường. Sử dụng VBA cùng với các công cụ sẵn có trong phần mềm Excel giúp chúng ta có thể giải quyết được nhiều bài toán phức tạp với khả năng tự động hóa cao, hiệu quả có thể tương đương với các phần mềm chuyên dụng. 2.3. Một số khái niệm và cú pháp lập trình 2.3.1. Cấu trúc chọn lựa IF : IF THEN ‘Khi điều kiện đúng [Type text] [Type text] Trang 21
  28. [Type text] [Type text] [Type text] ‘Nội dụng các câu lệnh cần thực hiện ELSE ‘Khi điều kiện sai ‘Nội dung các câu lệnh cần thực hiện END IF - Trong câu lệnh không nhất thiết phải sử dụng ELSE, có thể bỏ qua nó tùy vào mục đích 2.3.2. Cấu trúc DO WHILE LOOP : DO WHILE ‘Các câu lệnh muốn thực thi biểu thức điều kiện còn đúng LOOP ‘Quay về DO WHILE để kiểm tra biểu thức điều kiện - Khi VBA thực hiện vòng lặp này, đầu tiên sẽ kiểm tra biểu thức điều kiện. Nếu Sai, nó sẽ dừng lại vòng lặp ngay và thực hiện câu lệnh kế tiếp còn nếu đúng thì thực hiện các lệnh bên trong. Vậy cấu trúc DO WHILE LOOP thực hiện các câu lệnh bên trong nó khi điều kiện đúng. 2.3.3. Cấu trúc FOR NEXT FOR TO [STEP khoảng tăng] ‘ Phần các lệnh thực thi khi biến chưa đạt giá trị cuối NEXT Biến (Phần Step có thể có hoặc không, VBA ngầm hiểu là +1) Cấu trúc này lặp với số lần biết trước, lặp từ Giá trị đầu đến giá trị cuối (giá trị đầu có thể lớn hơn giá trị cuối nếu step <0)Hàm Val(String) Hàm này có tác dụng đổi 1 chuỗi thành 1 số, nếu chuỗi nãy có kí tự đầu là ký tự thì sẽ trả về 0 [Type text] [Type text] Trang 22
  29. [Type text] [Type text] [Type text] 2.3.4. Hàm Str (Number) Ngược lại Hàm Val. Hàm này có tác dụng đổi 1 số thành 1 chuỗi. 2.3.5. Hàm Chr(CharCode) Hàm trả về một kí tự tương ứng với một mã ASCII nào đó. ChrCode là mã ASCII của kí tự mà bạn cần biết 2.3.6. Hàm Len (String) Trả về dộ dài của chuỗi String, kể cả khoảng trắng 2.3.7. Hàm Ltrim (String) Hàm trả về chuỗi mới sau khi cắt bỏ các khoảng trắng bên trái chuỗi String 2.3.8. Hàm Rtrim (String) Hàm trả về chuỗi mới sau khi cắt bỏ các khoảng trắng bên phải chuỗi String 2.3.9. Hàm Trim (String) Hàm trả về chuỗi mới sau khi cắt bỏ các khoảng trắng bên trái và bên phải chuỗi String 2.3.10. Hàm Left (String,n) Trả về một chuỗi kí tự (kể cả khoảng trắng) được cắt từ bên trái của chuỗi String, số kí tự cắt lấy là n. 2.3.11. Hàm Right (String,n) Trả về một chuỗi kí tự (kể cả khoảng trắng) được cắt từ bên phải của chuỗi String, số kí tự cắt lấy là n. 2.3.12. Hàm MID (String, Start, [Length]) Trả về một chuỗi, chuỗi này được lấy từ chuỗi String và bắt đầu từ Start và lấy Length ký tự [Type text] [Type text] Trang 23
  30. [Type text] [Type text] [Type text] Nếu Length bỏ trông hoặc lớn hơn độ dài String thì coi như lấy từ vị trí Start cho đến hến. 2.3.13. Hàm Space (Number) Hàm trả về một chuỗi gồm Number khoảng trắng 2.3.14. Hàm String (Number, Character) Trả về một chuỗi gồm Number kí tự giống nhau và giống Character 2.3.15. . Hàm InStr (Start, String1, String2, Compare)[/b] Hàm này dùng để tìm một chuỗi con có nằm trong chuỗi mẹ hay không, nếu tìm thấy thì sẽ cho biết nằm ở vì trí thứ mấy của chuỗi mẹ. Start : Tìm bắt đầu từ vị trí Start trong chuỗi mẹ, nếu không ghi thì tìm ở vị trí đầu tiên String1: Chuỗi mẹ String2 : Chuỗi con Compare : có các giá trị 0, 1, 2 + 0 : so sánh chính xác từng kí tự, đây là giá trị mặc nhiên + 1 : So sánh không phân biệt chữ hoa và chữ thường + 2 : chỉ dùng trong khi lập trình cho MS Access * Khi dùng đến đối số Compare thì đối số Start không được bỏ trông 2.3.16. Hàm Ucase (String) Trả về một chuỗi kí tự viết hoa của chuỗi String 2.3.17. Hàm Lcase (String) Trả về một chuỗi kí tự viết thường của chuỗi String [Type text] [Type text] Trang 24
  31. [Type text] [Type text] [Type text] CHƯƠNG 3 XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH HỆ THỐNG 3.1. Các dữ liệu đầu vào và bản vẽ demo Dữ liệu thử nghiệm để chạy chương trình là bản vẽ hệ thống làm mát nước ngọt, được thể hiện trên bản vẽ Autocad: Hình 5: Hệ thống làm mát nước ngọt Nhận xét, trên bản vẽ thiết kế đường ống, ký hiệu van và đường ống được thể hiện như sau: Quy cách ghi van trên bản vẽ phải là “ xV” + x: là số thứ tự của van + V: là ký hiệu của van Quy cách ghi ống trên bản vẽ phải là “ x(y)” + x: là số thứ tự của ống [Type text] [Type text] Trang 25
  32. [Type text] [Type text] [Type text] + y: là đường kính ống (mm) 3.2. Chức năng của chương trình - Thống kê các van, ống trong bản vẽ theo số thứ tự đã đánh dấu - Kiểm tra các van, ống có tên bị lặp - Chỉ ra vị trí các van, ống đánh số thứ tự trùng lặp - Xuất dữ liệu ra excel thành bảng kê van, phục vụ cho việc đặt hàng bảng ghi tên van. 3.3. Tiến hành lập trình và kết quả của chương trình Mục tiêu của đề tài là bọc tách thống kê vật tư là van và ống trên 1 bản vẽ AutoCad cho trước. Vì vậy phải thiết kế 1 giao diện để cho người sử dụng có 1 cái nhìn trực quan số lượng cơ bản trên bản vẽ AutoCad đó để người sử dụng đánh giá được phần nào chất lượng bản vẽ cũng như số lượng vật tư cần thiết. Dưới đây là giao diện của phần mềm: [Type text] [Type text] Trang 26
  33. [Type text] [Type text] [Type text] Hình 6: Giao diện phần mềm Giao diện của phần mềm khá đơn giản, với các thông số cơ bản đưa cái nhìn trực quan cho người sử dụng: 1: Số lượng van có trên bản vẽ 2: Số lượng ống có trên bản vẽ 3: Chỉ rõ các van số bao nhiêu bị thiếu (nếu có) trên bản vẽ 4: Chỉ rõ các ống số bao nhiêu bị thiếu (nếu có) trên bản vẽ 5: Nút bắt đầu chạy phần mềm 6: Nút hướng dẫn người dùng cách sử dụng phần mềm Hình 7: Giao diện hướng dẫn [Type text] [Type text] Trang 27
  34. [Type text] [Type text] [Type text] 3.4. Sơ đồ thuật toán B¾t ®Çu Chän vïng d÷ liÖu T¸ch läc text §Õm vµ g¸n gi¸ trÞ vµo biÕn tx i = 1 p = 0 v = 0 i = i+1 - + Text lµ p = p+1 èng - + + i tx Text lµ v = v+1 van - In p,v KÕt thóc Hình 8: Sơ đồ khối 3.5. Giải thích sơ đồ khối Bước 1: Chọn vùng dữ liệu trên bản vẽ gồm các text và object Bước 2: Lọc các giá trị text và đếm số lượng text có trên bản vẽ [Type text] [Type text] Trang 28
  35. [Type text] [Type text] [Type text] Bước 3: Cho biến chạy tất cả các text đã lọc được, kiểm tra các giá trị text: - Nếu là van thì sẽ đếm và gán vào biến v - Nếu là ống thì sẽ đếm và gán vào biến p Bước 4: Xuất các giá trị v và p cho người 29ung thấy Bước 5: Kết thúc chương trình 3.6. Code lệnh Chương trình thực hiện các macro sau: 1- dem_van 5- cmd_start 2- dem_ong 6- cmd_help 3- dem_van_thieu 7- cmd_about 4- dem_ong_thieu 8 – cmd_exit 3.7. Hướng dẫn cài đặt ứng dụng, cách sử dụng, tính năng, phạm vi sử dụng 3.7.1. Hướng dẫn cài đặt ứng dụng Bước 1: Tải file thong_ke_van_ong.dvb về Bước 2: Mở AutoCad Bước 3: Load file thong_ke_van_ong.dvb bằng cách: Menu tools/Marco/Load Project tại cửa sổ hiện ra chọn vị trí lưu và mở file thong_ke_van_ong.dvb 3.7.2. Hướng dẫn sử dụng ứng dụng Bước 1: Cài đặt ứng dụng Bước 2: Mở Visual Basic Editor bằng cách: Menu Tools/Marco/Visual Basic Editor hoặc ấn (Alt+F11) Chọn main như hình bên dưới [Type text] [Type text] Trang 29
  36. [Type text] [Type text] [Type text] HÌnh 9: Form chính của phần mềm Bước 3: Ấn F5 để chạy chương trình Bước 4: Tại giao diện chính của chương trình chọn nút “Bắt đầu” Bước 5: Kéo chọn phần bản vẽ cần đếm số lượng van và ống=> Enter [Type text] [Type text] Trang 30
  37. [Type text] [Type text] [Type text] Bước 6: Ấn nút “Thoát” để thoát khỏi chương trình và xuất ra file excel các dữ liệu thu thập được. Ấn save để lưu lại [Type text] [Type text] Trang 31
  38. [Type text] [Type text] [Type text] 3.7.3. Phạm vi sử dụng 1- Các text trên bản vẽ phải định dạng là text, không áp dụng cho các bản vẽ có định dạng text là Mtext 2- Quy cách ghi van trên bản vẽ phải là “ xV” + x: là số thứ tự của van + V: là ký hiệu của van 3- Quy cách ghi ống trên bản vẽ phải là “ x(y)” + x: là số thứ tự của ống + y: là đường kính ống (mm) 4- Kiểm tra van, ống phải được lựa chọn cả bản vẽ, được đánh số thứ tự chuẩn từ 1 đến n [Type text] [Type text] Trang 32
  39. [Type text] [Type text] [Type text] KẾT LUẬN Sự quen thuộc với Autocad của người làm công tác thiết kế là hiển nhiên bởi khả năng hỗ trợ tạo bản vẽ kỹ thuật tuyệt vời cùng tính dễ dung của nó. Tuy vậy với đòi hỏi ngày càng cao của công việc, Autocad đang dần phát triển, từ một môi trường hỗ trợ tạo bản vẽ đã biến thành một môi trường tích hợp mà ở đó người dung có thể lấy Autocad làm nền để xây dựng cho mình những công cụ làm việc có khả năng tuỳ biến cao vượt ra khỏi giới hạn là tạo bản vẽ thông thường. Chúng ta thấy VBA là công cụ thực sự thích hợp để phát triển Autocad với những lý do sau: 1 - Nó được tích hợp sẵn trong Autocad và có thể khai thác mọi khả năng có sẵn trong Autocad 2 - Ngôn ngữ lập trình VB rất phổ biến bởi tính dễ sử dụng và nhiều tài liệu tham khảo, điều này rất hữu ích cho người lập trình bằng VBA. 3- Vấn đề liên kết (binding) và chuyển đổi số liệu giữa Excel và AutoCad là rất hay và tiện lợi. Công việc này rất phù hợp với những nghề nghiệp có sử dụng đến cả 2 phần mềm trên như các ngành kỹ thuật 4- VBA thực sự hữu ích với những công việc có quy mô không lớn lắm. Việc phát triển các ứng dụng và phần mềm dựa trên VBA của nền tảng AutoCad thực sự cần thiết và tiết kiệm thời gian cho người sử dụng. Từ các nhu cầu thực tế trong việc thiết kế, chúng ta có thể phát triền thêm nhiều ứng dụng và tiện ích phục vụ cho bản thân và doanh nghiệp cơ quan của mình. [Type text] [Type text] Trang 33
  40. [Type text] [Type text] [Type text] TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Bài giảng: Tự động hóa thiết kế; trường đại học Hàng Hải, 2008 [2] VB & VBA ngôn ngữ lập trình tự động hóa thiết kế trong môi trường AutoCAD, Bộ môn: Cơ sở Thiết kế máy & Robot – Khoa: Cơ khí Trường Đại học Bách khoa Hà Nội. [3] Design of Automatic Machinery, Stephen J. Derby, Rensselaer Polytechnic Institute Troy, New York, U.S.A. [4] Automating Manufacturing Systems with PLCs, Hugh Jack, CopyrigHệ thống (c) 1993-2008 Hugh Jack (jackh@gvsu.edu) [5] Integration and Automation of Manufacturing Systems, CopyrigHệ thống (c) 1993-2008 Hugh Jack (jackh@gvsu.edu) [6] Cad/cam theory and applycation, AIT Thailan [7] Engineering Optimization, SINGIRESU S. RAO, School of Mechanical Engineering, Purdue University,West Lafayette, Indiana. [8] Simulation of shipbuilding operations, National Institute of Standards and Technology (NIST). [9] Excel Programming, O'Reilly Media, Inc, USA, 2004 [10] The Power of Mind Mapping, Tony Buzan, London [Type text] [Type text] Trang 34
  41. [Type text] [Type text] [Type text] PHỤ LỤC [Type text] [Type text] Trang 35