›

Báo cáo Xây dựng phần mềm quản lý thư viện trường Cao đẳng Cơ Điện & Thủy Lợi

doc 137 trang yendo 5900
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Báo cáo Xây dựng phần mềm quản lý thư viện trường Cao đẳng Cơ Điện & Thủy Lợi", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • docbao_cao_xay_dung_phan_mem_quan_ly_thu_vien_truong_cao_dang_c.doc

Nội dung text: Báo cáo Xây dựng phần mềm quản lý thư viện trường Cao đẳng Cơ Điện & Thủy Lợi

  1. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện TRƯỜNG KHOA o0o Báo cáo tốt nghiệp Đề tài : Xây dựng phần mềm quản lý thư viện trường Cao đẳng Cơ Điện & Thủy Lợi 1
  2. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN Hưng Yên, ngày tháng . năm 2010 Giáo viên hướng dẫn Th.s Nguyễn Minh Quý 2
  3. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN 1 Hưng Yên, ngày tháng . năm 2010 Giáo viên phản biện 3
  4. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN 2 Hưng Yên, ngày tháng . năm 2010 Giáo viên phản biện 4
  5. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện MỤC LỤC Nội dung Trang MỤC LỤC 4 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ 12 LỜI CẢM ƠNPHẦN I. MỞ ĐẦU 13 PHẦN I. MỞ ĐẦU 14 1. Lý do chọn đề tài 14 2. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 14 3. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu 14 4. Mục đích nghiên cứu 14 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 14 6. Phương pháp nghiên cứu 15 7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài 15 PHẦN II. NỘI DUNG 15 CHƯƠNG I. QUY TRÌNH KHẢO SÁT THỰC TRẠNG 15 1.1. Quá trình khảo sát 15 1.1.1. Địa điểm khảo sát 15 Tất cả các quy trình nghiệp vụ, số liệu và quy định được khảo sát tại 15 1.1.2. Lịch trình khảo sát 15 1.2. Kết quả khảo sát thực trạng 15 1.2.1. Cơ cấu tổ chức tại cơ sở khảo sát 16 1.2.2. Cơ sở vật chất kỹ thuật 16 1.2.3. Thực trạng quản lý thư viện tại trường Cao đẳng Cơ Điện & Thủy Lợi và trường Trung cấp Kinh Tế Kỹ Thuật Tô Hiệu 16 1.2.4. Ưu và nhược điểm của hệ thống hiện tại 18 1.2.5. Yêu cầu của người dùng về hệ thống mới 18 1.2.6. Yêu cầu cần đạt được của hệ thống mới 19 CHƯƠNG II. PHÂN TÍCH QUY TRÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG 19 2.1. Quy trình nhập tài liệu 19 5
  6. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 2.2. Quy trình mượn tài liệu 20 2.3. Quy trình trả tài liệu 22 2.4. Xử lý độc giả vi phạm 23 2.5. Quy trình xử lý tài liệu 23 2.6. Quy trình tìm kiếm thông tin 24 2.7. Quy trình làm thẻ thư viện 25 2.8. Quy trình hủy thẻ thư viện 27 2.9. Thống kê, báo cáo và in ấn 28 CHƯƠNG III. PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG THEO UML 33 3.1. Các chức năng của hệ thống 33 3.1.1. Quản trị hệ thống 33 3.1.2. Quản lý tài liệu 33 3.1.3. Quản lý độc giả 33 3.1.4. Quản lý mượn, trả tài liệu 34 3.1.5. Tìm kiếm thông tin 34 3.1.6. Thống kê, báo cáo và in ấn 35 3.2. Biểu đồ Usecase 35 3.2.1. Danh sách Actor của hệ thống 35 3.2.2. Danh sách Use case của hệ thống 36 3.2.3. Vẽ biểu đồ Usecase 39 3.2.4. Đặc tả các Usecase 44 3.3. Biểu đồ lớp 68 3.3.1. Danh sách các lớp 68 3.3.2. Vẽ biểu đồ lớp 79 3.4. Biểu đồ tuần tự 82 3.4.1. Nhóm các chức năng Quản trị hệ thống 82 3.4.2. Nhóm chức năng Quản lý tài liệu 85 3.4.3. Nhóm chức năng Quản lý độc giả 86 3.4.4. Nhóm chức năng Quản lý mượn trả tài liệu 87 3.4.5. Chức năng Tìm kiếm thông tin 89 6
  7. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.4.6. Chức năng Thống kê, báo cáo 90 3.4.7. Chức năng In ấn 90 CHƯƠNG IV. PHÂN TÍCH THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU 91 4.1. Thiết kế cơ sở dữ liệu 91 4.1.1. Bảng “tblNguoidung” (Người dùng) 91 4.1.2. Bảng “tblChucnang” (Danh sách menu – chức năng) 91 4.1.3. Bảng “tblQuyenhan” (Danh sách quyền tương ứng với menu) 92 4.1.4. Bảng “tblQuyDinh” (Quy định thư viện) 92 4.1.5. Bảng “tblDKTaoThe” (Đăng ký tạo thẻ) 93 4.1.6. Bảng “tblDocGia” (Độc giả) 94 4.1.7. Bảng “tblLop” (Lớp) 94 4.1.8. Bảng “tblDonvi” (Đơn vị - ngành) 95 4.1.9. Bảng “tblTheloai” (Thể loại) 95 4.1.10. Bảng “tblTailieu” (Tài liệu) 95 4.1.11. Bảng “tblTLChiTiet” (Chi tiết tài liệu) 96 4.1.12. Bảng “tblTacGia” (Tác giả) 97 4.1.13. Bảng “tblNhaXB” (Nhà xuất bản) 97 4.1.14. Bảng “tblNhaCungcap” (Nhà cung cấp) 97 4.1.15. Bảng “tblNgonngu” (Ngôn ngữ) 98 4.1.16. Bảng “tblPhieunhap” (Phiếu nhập) 98 4.1.17. Bảng “tblMuontra” (Mượn trả) 98 4.1.18. Bảng “tblThanhlyTL” (Tài liệu thanh lý) 99 4.1.19. Bảng “tblXulyVP” (Xử lý độc giả vi phạm) 99 4.1.20. Bảng “tblViTriTL” (Vị trí lưu trữ tài liệu) 100 4.2. Biểu đồ quan hệ 100 CHƯƠNG V. PHÂN TÍCH, THIẾT KẾ GIAO DIỆN 101 5.1. Giao diện chính của phần mềm 101 5.2. Giao diện form “Đăng nhập” 103 5.3. Menu “Hệ thống” 103 5.3.1. Giao diện form “Hồ sơ người dùng” 104 7
  8. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 5.3.2. Giao diện form “Phân quyền” 106 5.3.4. Giao diện form “Thay đổi mật khẩu” 107 5.3.5. Giao diện form “Sao lưu/Phục hồi dữ liệu” 108 5.4. Menu “Hồ sơ tài liệu” 109 5.4.1. Giao diện form “Biên mục tài liệu” 110 5.4.2. Giao diện form “In mã vạch” 113 5.4.3. Giao diện form “Thông tin phiếu nhập” 114 5.5. Menu “Hồ sơ độc giả” 116 5.5.1. Giao diện form “Đăng ký làm thẻ thư viện” 117 5.5.2. Giao diện form “In thẻ thư viện” 120 5.6. Menu “Quản lý mượn trả” 121 5.6.1. Giao diện form “Mượn tài liệu” 121 5.6.2. Giao diện form “Trả tài liệu” 124 5.6.3. Giao diện form “Xử lý độc giả vi phạm” 125 5.6.4. Giao diện form “Độc giả mượn quá hạn” 126 5.7. Tìm kiếm thông tin 126 5.7.1. Giao diện form “Tìm kiếm tài liệu” 126 5.7.2. Giao diện form “Tìm kiếm độc giả” 129 5.7.3. Giao diện form “Tìm kiếm mượn trả” 129 5.8. Menu “Thống kê, báo cáo” 130 5.8.1. Giao diện form “Tài liệu đang được mượn” 131 5.8.2. Giao diện form “Tài liệu còn trong thư viện” 132 PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 133 3.1. Kết luận 133 3.1.1. Kết quả đạt được 133 3.1.2. Hạn chế 133 3.1.3. Hướng phát triển 133 3.2. Khuyến nghị 133 PHẦN IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO 134 PHỤ LỤC 135 8
  9. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 3.1: Danh sách Actor của hệ thống 34 Bảng 3.2: Danh sách Use case của hệ thống 37 Bảng 3.3: Danh sách các thuộc tính Lớp Người dùng 67 Bảng 3.4: Danh sách các phương thức Lớp Người dùng 67 Bảng 3.5: Danh sách các thuộc tính lớp Chức năng 68 Bảng 3.6: Danh sách các thuộc tính Lớp DSDK Tạo thẻ 68 Bảng 3.7: Danh sách các phương thức Lớp DSDK Tạo thẻ 69 Bảng 3.8: Danh sách các thuộc tính Lớp Độc giả 69 Bảng 3.9: Danh sách các phương thức Lớp Độc giả 69 Bảng 3.10: Danh sách các thuộc tính Lớp Xử lý vi phạm 70 Bảng 3.11: Danh sách các phương thức Lớp Xử lý vi phạm 70 Bảng 3.12: Danh sách các thuộc tính lớp “Lớp” 70 Bảng 3.13: Danh sách các phương thức lớp “Lớp” 71 Bảng 3.14: Danh sách các thuộc tính Lớp Đơn vị 71 Bảng 3.15: Danh sách các phương thức Lớp Đơn vị 71 Bảng 3.16: Danh sách các thuộc tính Lớp Thể Loại 72 Bảng 3.17: Danh sách các phương thức Lớp Thể Loại 72 Bảng 3.18: Danh sách các thuộc tính Lớp Tài liệu 73 Bảng 3.19: Danh sách các phương thức Lớp Tài liệu 73 Bảng 3.20: Danh sách các thuộc tính Lớp Tài liệu chi tiết 73 Bảng 3.21: Danh sách các phương thức Lớp Tài liệu 74 Bảng 3.22: Danh sách các thuộc tính Lớp Tác giả 74 Bảng 3.23: Danh sách các phương thức Lớp Tác giả 74 Bảng 3.24: Danh sách các thuộc tính Lớp Nhà xuất bản 74 Bảng 3.25: Danh sách các phương thức Lớp Nhà xuất bản 75 Bảng 3.26: Danh sách các thuộc tính Lớp Nhà cung cấp 75 Bảng 3.27: Danh sách các phương thức Lớp Nhà cung cấp 75 Bảng 3.28: Danh sách các thuộc tính Lớp Ngôn ngữ 76 9
  10. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Bảng 3.29: Danh sách các phương thức Lớp Ngôn ngữ 76 Bảng 3.30: Danh sách các thuộc tính Lớp Vị trí tài liệu 76 Bảng 3.31: Danh sách các phương thức Lớp Vị trí tài liệu 76 Bảng 3.32: Danh sách các thuộc tính Lớp Phiếu nhập 77 Bảng 3.33: Danh sách các phương thức Lớp Phiếu nhập 77 Bảng 3.34: Danh sách các thuộc tính Lớp Mượn trả 78 Bảng 3.35: Danh sách các phương thức Lớp Mượn trả 78 Bảng 4.1: Thông tin Người dùng 90 Bảng 4.2: Thông tin Chức năng 90 Bảng 4.3: Thông tin Quyền hạn 91 Bảng 4.4: Thông tin Quy định thư viện 91 Bảng 4.5: Thông tin Đăng ký tạo thẻ 93 Bảng 4.6: Thông tin Độc giả 93 Bảng 4.7: Thông tin Lớp 93 Bảng 4.8: Thông tin Đơn vị - Ngành 94 Bảng 4.9: Thông tin Thể loại 94 Bảng 4.10: Thông tin Tài liệu 95 Bảng 4.11: Thông tin Tài liệu chi tiết 96 Bảng 4.12: Thông tin Tác giả 96 Bảng 4.13: Thông tin Nhà xuất bản 96 Bảng 4.14: Thông tin Nhà xuất bản 96 Bảng 4.15: Thông tin Ngôn ngữ 97 Bảng 4.16: Thông tin Phiếu nhập 97 Bảng 4.17: Thông tin Mượn trả tài liệu 98 Bảng 4.18: Thông tin Tài liệu thanh lý 98 Bảng 4.19: Thông tin Xử lý độc giả vi phạm 99 Bảng 4.20: Thông tin Vị trí lưu trữ tài liệu 99 10
  11. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ Hình 2.1: Thống kê, báo cáo tài liệu nhập mới 29 Hình 2.2: Thống kê, báo cáo tình trạng mượn tài liệu 29 Hình 2.3: Thống kê, báo cáo tài liệu thanh lý 30 Hình 2.4: Thống kê, báo cáo độc giả đang mượn tài liệu 30 Hình 2.5: Thống kê, báo cáo độc giả vi phạm 31 Hình 2.6: Thống kê, báo cáo tài liệu thủ thư cho mượn 31 Hình 3.1: Biểu đồ Use case tổng quát 39 Hình 3.2: Biểu đồ Usecase “Quản trị hệ thống” 39 Hình 3.3: Biểu đồ Usecase “Quản lý tài liệu” 40 Hình 3.4: Biểu đồ Usecase “Quản lý độc giả” 40 Hình 3.5: Biểu đồ Usecase “Quản lý mượn, trả tài liệu” 41 Hình 3.6: Biểu đồ Usecase “Tìm kiếm tài liệu” 41 Hình 3.7: Biểu đồ Usecase “Tìm kiếm độc giả” 42 Hình 3.8: Biểu đồ Usecase “Tìm kiếm thông tin mượn trả” 42 Hình 3.9: Biểu đồ Usecase “Thống kê, báo cáo” 43 Hình 3.10: Biểu đồ Usecase “In ấn” 43 Hình 3.11: Biểu đồ Lớp Hệ thống 79 Hình 3.12: Biểu đồ Lớp Độc giả 80 Hình 3.13: Biểu đồ Lớp Mượn trả 80 Hình 3.14: Biểu đồ Lớp Tài liệu 81 Hình 3.15: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Đăng nhập 82 Hình 3.16: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Thêm người dùng 82 Hình 3.17: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Sửa thông tin người dùng 83 Hình 3.18: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Xóa người dùng 83 Hình 3.19: Biểu đồ tuần tự chức năng Thay đổi mật khẩu 84 Hình 3.21: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Thêm tài liệu 85 Hình 3.22: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Sửa thông tin tài liệu 85 Hình 3.23: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Xóa tài liệu 86 11
  12. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Hình 3.24: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Thêm độc giả 86 Hình 3.25: Biểu đồ tuần tự thực hiện chức năng Xóa độc giả 87 Hình 3.26: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Quản lý mượn tài liệu 87 Hình 3.27: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Quản lý trả tài liệu 88 Hình 3.28: Biểu đồ tuần tự thực hiện chức năng Xử lý vi phạm 89 Hình 3.29: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Tìm kiếm thông tin 89 Hình 3.30: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Thống kê, báo cáo 90 Hình 3.31: Biểu đồ tuần tự thực hiện chức năng In ấn 90 Hình 4.21: Biểu đồ quan hệ 100 Hình 5.1: Giao diện chính của hệ thống 101 Hình 5.2: Giao diện form “Hồ sơ người dùng” 105 Hình 5.3: Giao diện form “Phân quyền” 106 Hình 5.4: Giao diện form “Thay đổi mật khẩu” 107 Hình 5.5: Giao diện form “Sao lưu/Phục hồi dữ liệu” 108 Hình 5.6: Giao diện form “Biên mục tài liệu” 110 Hình 5.7: Giao diện form “In mã vạch” 113 Hình 5.8: Danh sách mã vạch tài liệu 114 Hình 5.9: Giao diện form “Thông tin phiếu nhập” 114 Hình 5.10: Giao diện form “Đăng ký làm thẻ thư viện” 117 Hình 5.11: Danh sách thẻ thư viện 120 Hình 5.12: Giao diện form “Mượn tài liệu” 121 Hình 5.13: Giao diện form “Trả tài liệu” 124 Hình 5.14: Giao diện form “Xử lý độc giả vi phạm” 125 Hình 5.15: Giao diện form “Độc giả mượn quá hạn” 126 Hình 5.16: Giao diện form “Tìm kiếm tài liệu – tìm đơn giản” 127 Hình 5.17: Giao diện form “Tìm kiếm tài liệu – tìm nâng cao” 128 Hình 5.18: Giao diện form “Tìm kiếm độc giả” 129 Hình 5.19: Giao diện form “Tìm kiếm mượn trả” 130 Hình 5.20: Giao diện form “BCTK tài liệu đang được mượn” 131 Hình 5.21: Giao diện form “Tài liệu còn trong thư viện” 132 12
  13. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện LỜI CẢM ƠN Sau một thời gian tìm hiểu và thực hiện đến nay đề tài “Xây dựng phần mềm quản lý thư viện” đã hoàn thành. Trong suốt quá trình thực hiện đề tài, chúng em đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ nhiệt tình. Chúng em xin chân thành cảm ơn các thầy các cô đã trang bị những kiến thức quý báu cho chúng em trong suốt quá trình học tập tại trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên. Đặc biệt là các thầy các cô trong khoa Công nghệ thông tin đã tận tình giảng dạy, chỉ bảo, trang bị cho chúng em những kiến thức cần thiết nhất trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại khoa, đã tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp chúng em thực hiện đề tài tốt nghiệp này. Chúng em xin cảm ơn Thạc sĩ Nguyễn Minh Quý và thầy Lê Quang Lợi đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo chúng em trong suốt thời gian thực hiện đồ án tốt nghiệp, giúp chúng em có thể hoàn thành đồ án tốt nghiệp. Chúng em xin chân thành cảm ơn các cô, các chị trong thư viện trường Cao đẳng Cơ Điện & Thủy Lợi và trường Trung cấp Kinh Tế Kỹ Thuật Tô Hiệu đã luôn nhiệt tình và tạo điều kiện giúp đỡ chúng em trong quá trình thực hiện đề tài. Chúng em xin gửi lời cảm ơn gia đình và bạn bè đã luôn luôn động viên, ủng hộ chúng em trong suốt quá trình thực hiện đồ án tốt nghiệp này. Mặc dù đã cố gắng nỗ lực thực hiện đề tài với quyết tâm cao nhưng chắc hẳn đề tài không thể tránh khỏi thiếu sót, kính mong sự đóng góp và hướng dẫn của các thầy cô. Chúng em xin chân thành cảm ơn! Hưng Yên, tháng 1 năm 2010 Nhóm sinh viên thực hiện Nguyễn Thị Hường Nguyễn Thị Lương Kiều Thị Thu Thủy 13
  14. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện PHẦN I. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Hiện nay, thư viện của các trường cao đẳng và trung cấp ở Hưng Yên (Cao đẳng Cơ Điện và Thuỷ Lợi, Trung cấp Kinh tế Kỹ Thuật Tô Hiệu) chưa có một hệ thống nào chuyên biệt để lưu thông tin sách và việc mượn trả. Với nhu cầu mở rộng và phát triển thư viện, cùng với nhu cầu đó là sự gia tăng số lượng sách và số lượng độc giả. Bên cạnh đó là sự phát triển của công nghệ thông tin, nhu cầu ứng dụng công nghệ vào trong quản lý ngày càng phát triển mạnh và đem lại rất nhiều lợi ích. Vì vậy, cần phải xây dựng một chương trình quản lý để đáp ứng nhu cầu quản lý và mượn trả sách được dễ dàng và thuận lợi. Từ những yêu cầu này, nhóm chúng em quyết định chọn đề tài tốt nghiệp là “Xây dựng phần mềm quản lý thư viện trường Cao đẳng Cơ Điện & Thủy Lợi”. 2. Khách thể và đối tượng nghiên cứu Khách thể: Hệ thống quản lý thư viện trường Cao đẳng Cơ Điện & Thủy Lợi. Đối tượng: Phần mềm quản lý thư viện sử dụng công nghệ mã vạch. 3. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu Trường Cao đẳng Cơ Điện & Thủy Lợi Trường Trung cấp Kinh Tế Kỹ Thuật Tô Hiệu 4. Mục đích nghiên cứu Xây dựng được phần mềm quản lý thư viện cho trường Cao đẳng Cơ Điện & Thủy Lợi. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu - Tìm hiểu nghiệp vụ quản lý thư viện (quản lý tài liệu, quản lý độc giả, quản lý quá trình mượn trả ). - Tìm hiểu các công cụ xây dựng chương trình (tìm hiểu mã vạch, tìm hiểu LINQ). 14
  15. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 6. Phương pháp nghiên cứu - Phỏng vấn - Quan sát 7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài - Giúp chúng em hiểu về nghiệp vụ quản lý thư viện. - Ứng dụng đề tài vào việc tối ưu hóa quá trình quản lý thư viện. PHẦN II. NỘI DUNG CHƯƠNG I. QUY TRÌNH KHẢO SÁT THỰC TRẠNG 1.1. Quá trình khảo sát 1.1.1. Địa điểm khảo sát Tất cả các quy trình nghiệp vụ, số liệu và quy định được khảo sát tại - Thư viện trường Cao Đẳng Cơ Điện và Thuỷ Lợi. - Thư viện trường Trung Cấp Kinh Tế Kỹ Thuật Tô Hiệu. 1.1.2. Lịch trình khảo sát - Tìm hiểu về cơ sở vật chất và quy trình nghiệp vụ của thư viện trường Cao đẳng nghề Cơ Điện và Thuỷ Lợi, trường trung cấp Kinh Tế Kỹ Thuật Tô Hiệu. - Thu thập thông tin về các đầu sách của trường Cơ Điện và Thuỷ Lợi, trường trung cấp Kinh Tế Kỹ Thuật Tô Hiệu. 1.2. Kết quả khảo sát thực trạng - Tại trường Cao đẳng nghề Cơ Điện và Thuỷ Lợi nhóm đã làm việc với: Cô Chung (phó Phòng Đào Tạo – cô đã từng tham gia quản lý thư viện) - ĐT: 0983048503. Chị Thủy là thủ thư của thư viện trường. 15
  16. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện - Tại trường Trung cấp Kinh Tế Kỹ Thuật Tô Hiệu nhóm đã làm việc với cô Hạnh và chị Hà. Qua quá trình khảo sát nhóm đã thu được kết quả như sau: 1.2.1. Cơ cấu tổ chức tại cơ sở khảo sát Trường Cao đẳng Cơ Điện và Thuỷ Lợi: có Chị Thuỷ là thủ thư. Trường Trung cấp Kinh Tế Kỹ Thuật Tô Hiệu có cô Hạnh và chị Hà là thủ thư. 1.2.2. Cơ sở vật chất kỹ thuật Các thư viện đều có sử dụng máy tính - hệ điều hành Windows và chưa có một phần mềm chuyên biệt nào để quản lý thư viện, chưa có máy đọc mã vạch. Các đầu sách được phân chia theo từng ngành (khoa) và được lưu trữ vào từng kho sách, giá sách tương ứng. 1.2.3. Thực trạng quản lý thư viện tại trường Cao đẳng Cơ Điện & Thủy Lợi và trường Trung cấp Kinh Tế Kỹ Thuật Tô Hiệu Tất cả các dữ liệu về sách và báo tạp chí đều được lưu trữ trên giấy tờ sổ sách. Tài liệu chủ yếu của thư viện là sách. 1.2.3.1. Quy trình nhập sách Sau khi nhập sách về, thủ thư phải nhập lại thông tin các đầu sách vào sổ và cất giữ hóa đơn và chứng từ liên quan. Thủ thư đánh mã cho từng cuốn sách theo từng ngành và sắp xếp chúng vào đúng vị trí lưu trữ. 1.2.3.2. Quy trình mượn sách Đối với học sinh, sinh viên Thư viện trường Cao đẳng Cơ Điện & Thuỷ Lợi và trường Trung cấp Kinh Tế Kỹ Thuật Tô Hiệu đều chưa cho học sinh, sinh viên mượn sách về mà chỉ cho sinh viên mượn sách để đọc tại thư viện. Ngoài ra học sinh, sinh viên chưa có thẻ thư viện mà 16
  17. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện dùng thẻ học sinh, sinh viên để mượn trả sách. Học sinh chỉ được mượn một đến hai cuốn sách mỗi lần. Học sinh, sinh viên muốn mượn sách để đọc thì phải đưa thẻ học sinh, sinh viên và thông báo tên sách cần mượn. Sau đó, thủ thư tìm đến các giá sách và nếu tìm thấy sách theo yêu cầu của học sinh, sinh viên thì thủ thư đưa sách cho sinh viên mượn và giữ lại thẻ sinh viên. Người thủ thư sẽ ghi lại tên học sinh, sinh viên và tên đầu sách vào phiếu ghi danh. Nếu không thấy sách đó thì thủ thư thông báo sách đã mượn hết hoặc không có trong thư viện. Đối với cán bộ, giáo viên Các giáo viên được mượn sách về và cũng được mượn sách để đọc tại thư viện. Khi mượn sách thì thủ thư sẽ ghi tên giáo viên và tên sách mượn vào trong sổ. 1.2.3.3. Quy trình trả sách Đối với học sinh, sinh viên Sau khi đọc xong, học sinh phải trả đúng sách đã mượn. Thủ thư sẽ tìm và trả lại thẻ cho sinh viên, đồng thời đánh dấu phiếu ghi danh là sách đã được trả. Đối với cán bộ, giáo viên Khi trả sách, thủ thư kiểm tra đúng sách đã mượn và họ đánh dấu là giáo viên đã trả sách. 1.2.3.4. Thống kê báo cáo, in ấn Cả hai thư viện này đều thực hiện thống kê theo định kỳ vào cuối năm. Họ thống kê sách theo từng ngành và theo các tiêu chí sau: Thống kê sách nhập mới. Thống kê sách đang được mượn. Thống kê sách còn trong thư viện. Thống kê sách thanh lý. 1.2.3.5. Xử lý sách thanh lý 17
  18. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Các loại sách được nhập về thông thường sau 5 năm sẽ được thanh lý 1 lần. Nhưng thường những sách bị hư hỏng quá nặng hoặc những cuốn sách không sử dụng đến thì mới tiến hành thanh lý. 1.2.4. Ưu và nhược điểm của hệ thống hiện tại Ưu điểm - Không tốn kém cho việc đầu tư cơ sở vật chất. - Nhân viên thư viện không cần phải hiểu biết về tin học nhiều cũng có thể làm được. Nhược điểm - Thông tin ghi trên sổ sách, giấy tờ dễ bị mất mát, không lưu trữ được lâu dài. - Quá trình tìm kiếm sách phục vụ cho việc mượn sách phải làm thủ công và mất nhiều thời gian. - Nhân viên phải tốn nhiều thời gian và công sức vào việc thống kê sách. Tất cả các công việc của nhân viên thư viện đều tiến hành một cách thủ công, không khoa học. 1.2.5. Yêu cầu của người dùng về hệ thống mới Từ những bất cập trong quá trình quản lý thư viện như hiện nay, nhóm đã đề xuất một phần mềm giúp cho việc quản lý dễ dàng hơn. Hầu hết các thủ thư đều mong muốn phần mềm cần phải đạt được yêu cầu sau: - Phần mềm có giao diện dễ sử dụng. - Cho phép lưu trữ được các thông tin về sách, báo, tạp chí của cả thư viện hiện tại và mở rộng lượng tài liệu về sau. - Quản lý việc mượn, trả tài liệu một cách dễ dàng, thuận tiện cho thủ thư. - Tìm kiếm thông tin tài liệu, độc giả một cách nhanh chóng và dễ dàng. - Cho phép thống kê, in ấn theo nhiều tiêu chí. 18
  19. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện - Không gây khó khăn cho việc quản lý của nhân viên thư viện. 1.2.6. Yêu cầu cần đạt được của hệ thống mới Qua quá trình khảo sát thực tế tại thư viện của trường Cao đẳng nghề Cơ Điện và Thủy Lợi, trường Trung cấp Kinh Tế Kỹ Thuật Tô Hiệu, trường ĐHSPKT Hưng Yên. Nhóm nhận thấy quá trình quản lý thư viện của các trường vẫn thực hiện rất thủ công, chưa khoa học, tốn nhiều thời gian và công sức của nhân viên thư viện. Do đó cần phải có một phần mềm quản lý nhằm khắc phục được các nhược điểm của quy trình quản lý hiện tại, đảm bảo được các yêu cầu mà người dùng mong muốn. Hệ thống mới cần phải đạt đựợc các chức năng sau: - Cập nhật thông tin: + Thông tin về sách báo, tạp chí, + Thông tin về độc giả (gồm học sinh, sinh viên và giáo viên). + Thông tin về người dùng (thủ thư, ) - Quản lý quá trình mượn trả tài liệu của độc giả. - Tìm kiếm tài liệu, độc giả theo nhiều tiêu chí khác nhau. - Thống kê và in ấn theo nhiều tiêu chí. - Phục hồi và sao lưu dữ liệu. CHƯƠNG II. PHÂN TÍCH QUY TRÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG 2.1. Quy trình nhập tài liệu  Thời gian: Thực hiện mỗi khi thư viện nhập tài liệu mới về. Tài liệu nhập về bao gồm: Sách, báo, tạp chí, tài liệu điện tử, luận văn, đồ án, giáo trình, đề cương, đĩa CD, DVD. Trong đó, sách là tài liệu chính.  Tác nhân tham gia vào quá trình nhập tài liệu 19
  20. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Ban kỹ thuật.  Vai trò của quá trình nhập tài liệu Tăng số lượng tài liệu đáp ứng được nhu cầu của độc giả Nguồn tài liệu phong phú  Các bước tiến hành Phân loại tài liệu. Ban kỹ thuật phân tài liệu thành các loại như: + Sách + Báo, tạp chí + Tài liệu tham khảo Trong đó, mỗi loại tài liệu được phân theo từng ngành/khoa (khoa học cơ bản, điện – điện tử, cơ khí, động lực, kinh tế, thủy lợi .). Đánh mã tài liệu: Ban kỹ thuật thực hiện đánh mã cho từng loại tài liệu bao gồm cả mã số và mã chữ. Mã được đánh theo quy định: Theo loại tài liệu, theo ngành sau đó là mã tài liệu. Loại tài liệu được đánh mã vạch gồm: Sách, báo, tạp chí, tài liệu tham khảo. Đối với loại tài liệu sử dụng mã vạch thì ban kỹ thuật sử dụng phần mềm sinh mã tự động cho từng tài liệu theo quy định đã đặt ra. Mã được sinh ra không bị trùng lặp. Sau khi đã sinh mã họ sẽ in mã và gán mã cho từng loại tài liệu. Sắp xếp tài liệu: Gán mã cho từng loại tài liệu xong, ban kỹ thuật sắp xếp tài liệu vào các tủ tài liệu tương ứng (tủ để sách, tủ để báo, tạp chí, tủ để tài liệu tham khảo ). Ban kỹ thuật phân tủ tài liệu ra thành các tầng, giá, kệ để sắp xếp tài liệu theo đúng từng ngành. 2.2. Quy trình mượn tài liệu  Thời gian: Xảy ra mỗi khi có độc giả đến mượn tài liệu (trong giờ hành chính). 20
  21. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Mượn tài liệu gồm có 2 loại: mượn về và mượn đọc tại chỗ. Số lượng tài liệu được mượn về và mượn đọc tại chỗ theo quy định của thư viện. Độc giả là học sinh, sinh viên: tài liệu mượn về gồm sách, giáo trình, luận văn, đề cương. Độc giả là cán bộ nhân viên trong trường thì tài liệu mượn về gồm: sách, giáo trình, luận văn, đề cương, đĩa CD, DVD. Tài liệu không được mượn về, chỉ mượn đọc tại chỗ là báo, tạp chí.  Tác nhân tham gia vào quá trình mượn tài liệu Ban thủ thư, độc giả (học sinh, sinh viên, cán bộ nhân viên trong trường).  Vai trò của quá trình mượn tài liệu Đáp ứng được nhu cầu của bạn đọc.  Các bước tiến hành: Độc giả yêu cầu tài liệu cần mượn. Ban thủ thư dựa vào thông tin tài liệu đó trong hệ thống. Trường hợp tài liệu đó còn trong thư viện, thủ thư yêu cầu độc giả đưa thẻ thư viện. Thủ thư sử dụng đầu đọc mã vạch để đọc mã vạch từ tài liệu => lấy thông tin về tài liệu đó, đọc mã vạch tù thẻ thư viện => lấy thông tin về độc giả. Sau đó thủ thư tạo phiếu mượn. Mẫu phiếu mượn tài liệu: THƯ VIỆN TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ ĐIỆN VÀ THỦY LỢI PHIẾU MƯỢN Họ và tên: Đơn vị (lớp): Tên sách: Số sách: Ngày mượn: ./ ./ Hạn trả: / ./ . Nếu độc giả mượn về thì phiếu mượn có ghi rõ ngày phải trả tài liệu. Đối với độc giả mượn đọc tại chỗ thì phiếu mượn không có hạn trả. Tạo xong phiếu mượn thì thủ thư đưa tài liệu và thẻ thư viện cho độc giả. 21
  22. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Trường hợp tài liệu đó không còn thì hệ thống sẽ thông báo và thủ thư thông báo cho độc giả “Tài liệu bạn yêu cầu không còn”. Trường hợp hệ thống thông báo không có tài liệu này. Thủ thư sẽ thông báo cho độc giả “Thư viện không có tài liệu bạn yêu cầu”. 2.3. Quy trình trả tài liệu  Thời gian: Xảy ra mỗi khi có độc giả trả tài liệu. Trả tài liệu mượn đọc tại chỗ, trả tài liệu mượn về.  Tác nhân tham gia vào quá trình trả tài liệu Ban thủ thư, độc giả.  Các bước tiến hành: Trường hợp độc giả trả tài liệu mượn đọc tại chỗ Độc giả đưa tài liệu đã mượn và thẻ thư viện cho thủ thư. Thủ thư nhận tài liệu và thẻ thư viện, sử dụng đầu đọc mã vạch để đọc thông tin tài liệu và độc giả, kiểm tra và so sánh thông tin với phiếu mượn. Thông tin đúng với phiếu mượn và không xảy ra vi phạm thì thủ thư đánh dấu phiếu mượn là đã được xử lý và trả thẻ thư viện cho độc giả. Trường hợp độc giả vi phạm quy định của thư viện như: Trả tài liệu bị rách nát, hư hỏng thì bị xử phạt. Trường hợp độc giả trả tài liệu mượn về Độc giả đưa tài liệu và thẻ thư viện cho thủ thư. Thủ thư kiểm tra tài liệu và sử dụng đầu đọc mã vạch để kiểm tra thông tin tài liệu và độc giả. Trường hợp độc giả trả tài liệu đúng thời hạn và thông tin tài liệu và độc giả giống phiếu mượn thì thủ thư đánh dấu đã xử lý vào phiếu mượn và trả thẻ thư viện cho độc giả. Trường hợp độc giả vi phạm quy định của thư viện như: trả tài liệu, tài liệu bị rách nát, hư hỏng thì sẽ bị xử phạt. 22
  23. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Sau khi nhận tài liệu độc giả trả, thủ thư phân loại và sắp xếp tài liệu vào đúng vị trí lưu trữ nó. 2.4. Xử lý độc giả vi phạm  Thời gian: Xảy ra khi có độc giả vi phạm mượn trả tài liệu.  Tác nhân tham gia vào quá trình xử lý vi phạm. Ban thủ thư, độc giả  Vai trò của việc xử lý vi phạm Giảm tỉ lệ vi phạm của độc giả. Nâng cao tính kỷ luật cho thư viện.  Các bước tiến hành: Độc giả trả tài liệu và bị vi phạm Thủ thư xử phạt độc giả theo quy định của thư viện + Trường hợp độc giả trả tài liệu không đúng thời hạn quy định. Đối với những độc giả trả tài liệu quá hạn thì sẽ bị khóa thẻ theo đúng quy định của thư. + Trường hợp độc giả đánh mất tài liệu bị phạt 100% giá bìa của tài liệu đã mượn. + Trường hợp độc giả đánh rách nát tài liệu, tùy vào tình trạng của tài liệu mà thủ thư phạt. + Trường hợp tiền phạt của độc giả vượt quá 90% giá bìa thì độc giả vửa phải nộp 90% giá bìa và bị khóa thẻ trong khoảng thời gian bằng thời hạn mượn tài liệu đó. 2.5. Quy trình xử lý tài liệu  Thời gian: Xảy ra khi mỗi khi nhập tài liệu về, tiến hành thanh lý vào mỗi năm. Tài liệu cần xử lý gồm cả tài liệu mới và cũ.  Tác nhân tham gia vào quá trình xử lý tài liệu Ban kỹ thuật  Vai trò của việc xử lý tài liệu 23
  24. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Đối với tài liệu mới: Giúp cho thủ thư dễ dàng quản lý và tìm kiếm tài liệu. Đối với tài liệu cũ: Giảm bớt tài liệu không còn sử dụng được cho thư viện.  Các bước tiến hành Đối với tài liệu mới: Thực hiện như quá trình nhập tài liệu Đối với tài liệu cũ: Hàng năm ban kỹ thuật chọn ra các cuốn tài liệu cũ, rách nát, lạc hậu, những cuốn không sử dụng được nữa. Những cuốn tài liệu này sẽ được bỏ vào kho hoặc thanh lý. Sau khi bỏ các cuốn tài liệu cũ, ban kỹ thuật phân loại và sắp xếp lại tài liệu vào mỗi tủ, mỗi giá sao cho thuận tiện cho quá trình tìm kiếm và mượn trả. 2.6. Quy trình tìm kiếm thông tin  Thời gian: Xảy ra vào bất cứ khi nào người dùng có nhu cầu.  Tác nhân tham gia vào quá trình tìm kiếm Admin, ban kỹ thuật, ban lập kế hoạch, ban thủ thư.  Vai trò của việc tìm kiếm Biết được đầy đủ thông tin về tiêu chí cần tìm Tìm kiếm nhanh, chính xác. Nâng cao hiệu quả làm việc  Các bước thực hiện: Người dùng lựa chọn các tiêu chí tìm kiếm: Tìm kiếm tài liệu: Người dùng lựa chọn tiêu chí tìm kiếm tài liệu. + Tìm theo dạng tài liệu: Sách, báo - tạp chí, tài liệu điện tử, tài liệu khác. Hệ thống sẽ hiển thị danh sách tài liệu theo từng dạng tài liệu mà người dùng lựa chọn. + Tìm tài liệu theo ngành: hệ thống hiển thị danh sách tài liệu theo từng ngành, theo từng chuyên ngành. 24
  25. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện + Người dùng tìm theo tên, tác giả, nhà xuất bản Hệ thống sẽ hiển thị cuốn tài liệu có những thông tin đó. Hệ thống sẽ thông báo “Không còn tài liệu này” nếu tài liệu đó đã được độc giả mượn hết. + Người dùng có thể kết hợp nhiều tiêu chí tìm kiếm: Tìm theo dạng tài liệu, theo ngành, theo tên Hệ thống sẽ trả ra kết quả nếu còn tại tài liệu đó trong thư viện. Quá trình tìm kiếm cho biết được đầy đủ thông tin của tài liệu đó như: Tên, mã, nhà xuất bản, năm xuất bản, ngành ngoài ra còn cho biết số lượng của tài liệu, số lượng còn và vị trí của tài liệu đó thuộc tầng mấy, tủ nào, giá nào. Tìm kiếm thông tin độc giả: Người dùng lựa chọn tiêu chí tìm kiếm độc giả. + Tìm kiếm độc giả theo khoa: hệ thống sẽ hiển thị danh sách độc giả thuộc khoa đó. + Tìm độc giả theo lớp. Hệ thống hiển thị danh sách độc giả thuộc lớp mà người dùng lựa chọn. + Người dùng tìm theo số thẻ, họ tên, ngày cấp .Hệ thống sẽ hiển thị danh sách độc giả có những thông tin như vậy. Ngược lại, hệ thống sẽ thông báo “Không tồn tại độc giả này”. + Người dùng có thể kết hợp nhiều tiêu chí tìm kiếm: Tìm theo khoa, theo lớp, tên, ngày cấp. Hệ thống sẽ hiển thị đầy đủ thông tin của độc giả theo tiêu chí tìm kiếm. Tìm kiếm mượn trả: Xảy ra khi độc giả mượn tài liệu, thủ thư phải tìm kiếm thông tin về độc giả để lập phiếu mượn cho độc giả đó. Mỗi khi độc giả trả tài liệu thì thủ thư cũng phải tìm kiếm thông tin về độc giả đó để đánh dấu rằng độc giả đó đã trả tài liệu cho thư viện. Sau quá trình tìm kiếm, thủ thư biết được độc giả có mượn tài liệu hay không. Tài liệu độc giả mượn là tài liệu nào, bao giờ thì đến hạn trả. 2.7. Quy trình làm thẻ thư viện 25
  26. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện  Thời gian: Công việc làm thẻ thường được tiến hành vào đầu các học kỳ với những đăng kí tập thể của từng đơn vị hoặc tiến hành làm thẻ khi có cá nhân đăng kí trực tiếp.  Mẫu thẻ thư viện  Tác nhân tham gia vào quá trình làm thẻ thư viện Đối tượng được làm thẻ thư viện là tất cả các học sinh, sinh viên, các giáo viên, giảng viên, các cán bộ nhân viên của trường. Nơi phát hành thẻ thư viện là ban kỹ thuật của thư viện trường. Các nhân viên của ban kỹ thuật đều có nhiệm vụ đăng kí, in và phát hành thẻ cho các đối tượng muốn làm thẻ thư viện.  Vai trò của công tác làm thẻ Tăng lượng độc giả, mở rộng quy mô của thư viện. Kiểm soát được số lượng độc giả, số sách và tài liệu khác cho mượn theo từng độc giả của thư viện (chỉ cho phép các đối tượng có thẻ thư viện mới được mượn sách, báo, tạp chí và các tài liệu khác trong thư viện)  Các bước tiến hành Các đối tượng muốn làm thẻ thư viện phải đăng kí làm thẻ với nhân viên ban kỹ thuật. Thông tin đăng kí bao gồm các thông tin cá nhân: Họ và tên, ngày sinh, chức danh(sinh viên, học sinh, giáo viên, giảng viên, nhân viên), đơn vị (lớp, khoa, phòng ban) và ảnh thẻ 3x4. 26
  27. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Nhân viên ban kỹ thuật kiểm tra thông tin đúng, người đăng kí chưa làm thẻ hoặc thẻ đã làm không còn được sử dụng thì ghi nhận thông tin và đưa vào danh sách đăng kí làm thẻ, nếu độc giả đã làm thẻ và thẻ vẫn còn hoạt động thì không cho độc giả đăng kí làm tiếp nữa. Người đăng kí làm thẻ đóng lệ phí, nhân viên ban kỹ thuật thông báo cho độc giả thời gian nhận thẻ. Nhân viên phòng kỹ thuật của thư viên quét ảnh độc giả và in thẻ thư viện cho các độc giả đã đăng kí. Phân loại thẻ thư viện theo các chức danh và đơn vị đăng kí của độc giả. Ban kỹ thuật phát hành thẻ cho các độc giả và đơn vị đã đăng kí. 2.8. Quy trình hủy thẻ thư viện  Các trường hợp hủy thẻ thư viện: Tại thời điểm hủy thẻ, độc giả không mượn sách của thư viện hoặc đã trả hết tất cả sách mượn của thư viện và thẻ thuộc một trong các trường hợp sau: Thẻ thư viện (đã hết hạn) của các đối tượng là học sinh, sinh viên ra trường, cán bộ giáo viên, giảng viên, nhân viên của trường chuyển cơ quan khác. Thẻ bị hư hỏng, rách nát không sử dụng được.  Tác nhân tham gia vào quá trình hủy thẻ Tất cả các độc giả thông báo mất thẻ, độc giả có thẻ rách nát, hư hỏng, độc giả có thẻ hết hạn sử dụng. Nơi tiến hành hủy thẻ của độc giả là ban kỹ thuật của thư viện. Tất cả các nhân viên của ban kỹ thuật đều có nhiệm vụ tiếp nhận các thẻ cần hủy và xử lý hủy thẻ cho các độc giả.  Vai trò của việc hủy thẻ Kiểm soát lượng độc giả của thư viện tại các thời điểm khác nhau. Đảm bảo phân phối sách mượn cho đúng các độc giả của thư viện.  Các bước tiến hành: Xác định thông tin một thẻ cần hủy và lý do hủy thẻ thư viện. 27
  28. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Hủy thẻ hết hạn: (thường được tiến hành vào cuối năm học) Nhân viên phòng kỹ thuật thống kê tất cả các thẻ thư viện đã hết hạn dùng. Nhân viên phòng kỹ thuật kiểm tra tình trạng của thẻ: Nếu độc giả có thẻ hết hạn hiện đang mượn tài liệu của thư viện thì thư viện đưa thông báo yêu cầu độc giả đó trả hết tài liệu đang mượn của thư viện. Độc giả trả tài liệu đã mượn của thư viện, ban kỹ thuật tiến hành hủy thẻ của độc giả. Hủy thẻ do thẻ bị hư hại, bị mất: (tiến hành bất kỳ thời điểm nào trong năm) Độc giả yêu cầu hủy thẻ với ban kỹ thuật của thư viện: Độc giả đưa ra thông tin cá nhân: Họ và tên, ngày sinh, chức danh, đơn vị. Nhân viên ban kỹ thuật tìm và xác định thẻ cần hủy dựa theo thông tin mà độc giả cung cấp. Nhân viên ban kỹ thuật kiểm tra tình trạng mượn sách của độc giả: Nếu độc giả đang mượn sách thì yêu cầu độc giả phải trả sách trước khi tiến hành hủy thẻ. Độc giả trả hết sách, tài liệu đã mượn của thư viện, nhân viên ban kỹ thuật tiến hành hủy thẻ của độc giả. 2.9. Thống kê, báo cáo và in ấn  Thời gian Thống kê theo định kỳ 1. Thống kê, báo cáo tài liệu nhập mới 28
  29. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Hình 2.1: Thống kê, báo cáo tài liệu nhập mới 2. Thống kê, báo cáo tình trạng mượn tài liệu Hình 2.2: Thống kê, báo cáo tình trạng mượn tài liệu 3. Thống kê, báo cáo tài liệu thanh lý 29
  30. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Hình 2.3: Thống kê, báo cáo tài liệu thanh lý 4. Thống kê, báo cáo độc giả đang mượn tài liệu Hình 2.4: Thống kê, báo cáo độc giả đang mượn tài liệu 5. Thống kê, báo cáo độc giả vi phạm 30
  31. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Hình 2.5: Thống kê, báo cáo độc giả vi phạm 6. Thống kê, báo cáo tài liệu thủ thư cho mượn Hình 2.6: Thống kê, báo cáo tài liệu thủ thư cho mượn 31
  32. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Thống kê, báo cáo đột xuất: 1. Thống kê, báo cáo tài liệu đang được mượn 2. Thống kê, báo cáo tài liệu còn trong thư viện. 3. thống kê, báo cáo độc giả đang mượn tài liệu  Tác nhân tham gia vào quá trình thống kê Admin, ban thủ thư, ban lập kế hoạch.  Vai trò của quá trình thống kê trong hoạt động quản lý thư viện Kiểm soát được tần xuất mượn trả tài liệu trong thư viện Kiểm soát số lượng tài liệu, độc giả trong thư viện Dựa trên kết quả thống kê tài liệu được yêu cầu, tài liệu được mựơn nhiều ban kế hoạch có thể lập kế hoạch bổ sung thêm những loại tài liệu cần thiết hoặc nhập ít hơn hoặc ngừng mua những tài liệu ít được sử dụng, tài liệu đã lạc hậu dựa trên thống kê tài liệu thanh lý và tài liệu mượn ít. Kiểm tra tình hình làm việc của các thủ thư thông qua tần xuất mượn trả mà thủ thư đó đảm nhiệm.  Các bước tiến hành Người dùng (nhân viên thư viện) lựa chọn các tiêu chí thống kê khác nhau. Với mỗi kiểu thống kê trên nhân viên thư viện đều có thể lựa chọn thống kê theo đơn vị là khoa khác nhau. Hệ thống hiển thị thông tin và các bảng thống kê, báo cáo cho người dùng. Người dùng có thể in bảng thống kê báo cáo vừa lựa chọn trên máy in. 32
  33. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện CHƯƠNG III. PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG THEO UML 3.1. Các chức năng của hệ thống 3.1.1. Quản trị hệ thống  Quản lý người dùng - Thêm người dùng - Sửa thông tin người dùng - Xóa người dùng - Phân quyền cho người dùng  Thay đổi mật khẩu  Đăng nhập  Sao lưu và phục hồi dữ liệu 3.1.2. Quản lý tài liệu  Sinh mã vạch - Tạo mã vạch - In mã vạch - Dán mã vào tài liệu  Thêm tài liệu  Sửa thông tin tài liệu  Xóa tài liệu 3.1.3. Quản lý độc giả  Đăng ký làm thẻ - Thêm người đăng ký làm thẻ TV - Sửa thông tin người đăng ký làm thẻ TV 33
  34. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện - Xóa người đăng ký làm thẻ TV  Thêm độc giả  Xóa độc giả 3.1.4. Quản lý mượn, trả tài liệu  Quản lý mượn tài liệu - Xử lý yêu cầu mượn - Lập phiếu mượn - Sửa phiếu mượn - Xóa phiếu mượn  Quản lý trả tài liệu - Xử lý yêu cầu trả - Cập nhật phiếu mượn trả.  Xử lý độc giả vi phạm - Xử lý độc giả trả muộn - Xử lý độc giả làm mất, hư hỏng tài liệu.  Thông báo độc giả mượn quá hạn 3.1.5. Tìm kiếm thông tin  Tìm kiếm tài liệu - Tìm kiếm đơn giản: theo mã tài liệu, tên tài liệu. - Tìm kiếm kết hợp: theo mã, tên tài liệu, ngành, nhà xuất bản, tác giả, số phát hành .  Tìm kiếm độc giả - Tìm kiếm đơn giản: theo số thẻ, họ tên độc giả. - Tìm kiếm kết hợp: theo số thẻ, họ tên, khoa, lớp, năm sinh, giới tính . 34
  35. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện  Tìm kiếm thông tin mượn trả - Tìm kiếm tài liệu đang được mượn. - Tìm kiếm độc giả đang mượn tài liệu. 3.1.6. Thống kê, báo cáo và in ấn  Thống kê, báo cáo tài liệu nhập mới  Thống kê, báo cáo tài liệu còn trong thư viện  Thống kê, báo cáo tình trạng mượn mượn  Thống kê, báo cáo tài liệu thanh lý  Thống kê, báo cáo tài liệu thủ thư cho mượn  Thống kê, báo cáo độc giả vi phạm  Thống kê, báo cáo độc giả đang mượn tài liệu 3.2. Biểu đồ Usecase 3.2.1. Danh sách Actor của hệ thống STT Tên Actor Ý nghĩa Admin có toàn quyền tương tác với hệ thống, có 1 Admin quyền điều khiển cũng như kiểm soát mọi hoạt động của hệ thống Ban kỹ thuật thực hiện các chức năng: quản lý độc 2 Ban kỹ thuật giả, quản lý tài liệu. Ban lập kế hoạch thực hiện chức năng: thống kê, Ban lập kế hoạch 3 lập kế hoạch mua tài liệu mới. Ban thủ thư thực hiện chức năng: quản lý mượn 4 Ban thủ thư trả, tìm kiếm thông tin, thống kê khi có nhu cầu. Bảng 3.1: Danh sách Actor của hệ thống 35
  36. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.2.2. Danh sách Use case của hệ thống STT Tên UseCase Ý nghĩa Cho phép người dùng đăng nhập vào hệ 1 Đăng nhập thống. Cho phép admin thêm, sửa, xóa và phân 2 Quản lý người dùng quyền cho người dùng 3 Thêm người dùng Admin thêm người dùng vào hệ thống 4 Sửa thông tin người dùng Admin sửa thông tin về người dùng 5 Xóa người dùng Admin xóa người dùng khỏi hệ thống 6 Phân quyền cho người dùng Admin phân quyền cho từng người dùng Thực hiện việc thay đổi mật khẩu của người 7 Thay đổi mật khẩu dùng Thực hiện việc sao lưu và phục hồi dữ liệu Sao lưu và phục hồi dữ 8 cho hệ thống. Dữ liệu được sao lưu bằng liệu. file. Sinh mã vạch (mã số và mã chữ) cho các 9 Sinh mã vạch loại tài liệu như: sách, báo tạp chí, luận văn, giáo án, đề cương. Tạo mã vạch theo đúng tiêu chuẩn quy 10 Tạo mã vạch định. Mã vạch được đánh theo ngành, theo chuyên ngành, mã tài liệu. 11 In mã vạch In mã vạch 12 Dán mã lên tài liệu Dán mã vào tài liệu tương ứng 13 Thêm tài liệu Ban kỹ thuật thêm tài liệu 14 Sửa thông tin tài liệu Ban kỹ thuật sửa thông tin tài liệu 36
  37. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 15 Xóa tài liệu Ban kỹ thuật xóa tài liệu 17 Thêm độc giả Ban kỹ thuật thêm độc giả 18 Xóa độc giả (hủy thẻ) Ban kỹ thuật xóa độc giả Bao gồm các chức năng: xử lý yêu cầu 20 Quản lý mượn tài liệu mượn tài liệu, lập phiếu mượn, sửa thông tin phiếu mượn, xóa phiếu mượn. 21 Xử lý yêu cầu mượn Thủ thư xử lý theo yêu cầu độc giả. 22 Lập phiếu mượn Thủ thư lập phiếu mượn 23 Sửa thông tin phiếu mượn Thủ thư sửa thông tin phiếu mượn 24 Xóa phiếu mượn Thủ thư xóa phiếu mượn Bao gồm các chức năng: xử lý yêu cầu trả, 25 Quản lý trả tài liệu cập nhật thông tin phiếu mượn. 26 Xử lý yêu cầu trả Thủ thư xử lý khi độc giả trả tài liệu Cập nhật thông tin phiếu Cập nhật lại thông tin cho phiếu mượn sau 27 mượn khi độc giả trả tài liệu. Thủ thư xử lý độc giả vi phạm quy đinh 28 Xử lý độc giả vi phạm mượn trả Thông báo hết độc giả Thủ thư thông báo tới độc giả mượn quá 29 mượn quá hạn hạn. Người dùng lựa chọn tiêu chí tìm kiếm: tìm 31 Tìm kiếm tài liệu kiếm tài liệu theo ngành, theo bộ môn; tìm theo NXB, tìm theo tác giả, . Người dùng lựa chọn tiêu chí tìm kiếm độc 32 Tìm kiếm độc giả giả: tìm theo họ tên độc giả, tìm theo quê quán; tìm theo ngành, lớp; tìm theo trình 37
  38. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện độ Người dùng lựa chọn tiêu chí tìm kiếm: tìm Tìm kiếm thông tin mượn 33 kiếm độc giả đang mượn tài liệu, tìm tài trả liệu đang được mượn Thủ thư lựa chọn hình thức thống kê, báo cáo: TKBC tài liệu nhập, TL đang được 34 Thống kê báo cáo mượn, TL còn trong thư viện, TKBC độc giả đang mượn tài liệu . Thủ thư lựa chọn in các thống kê báo cáo. 35 In ấn như: In TKBC tài liệu nhập, in TKBC tài liệu còn trong thư viện . Bảng 3.2: Danh sách Use case của hệ thống 38
  39. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.2.3. Vẽ biểu đồ Usecase 3.2.3.1. Biểu đồ Usecase tổng quát Hình 3.1: Biểu đồ Use case tổng quát 3.2.3.2. Biểu đồ Usecase “Quản trị hệ thống” Hình 3.2: Biểu đồ Usecase “Quản trị hệ thống” 39
  40. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.2.3.3. Biểu đồ Usecase “Quản lý tài liệu” Tác nhân “Người dùng” bao gồm Admin và Ban kỹ thuật. Hình 3.3: Biểu đồ Usecase “Quản lý tài liệu” 3.2.3.4. Biểu đồ Usecase “Quản lý độc giả” Tác nhân “Người dùng” bao gồm Admin và Ban kỹ thuật. Hình 3.4: Biểu đồ Usecase “Quản lý độc giả” 40
  41. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.2.3.5. Biều đồ Usecase “Quản lý mượn, trả tài liệu” Tác nhân “Người dùng” bao gồm Admin và Ban thủ thư. Hình 3.5: Biểu đồ Usecase “Quản lý mượn, trả tài liệu” 3.2.3.6. Biều đồ Usecase “Tìm kiếm thông tin” Các tác nhân tham gia vào tìm kiếm thông tin gồm: admin, ban thủ thư, ban kỹ thuật, ban lập kế hoạch. a. Biểu đồ Usecase “Tìm kiếm tài liệu” Hình 3.6: Biểu đồ Usecase “Tìm kiếm tài liệu” 41
  42. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện b. Biểu đồ Usecase “Tìm kiếm độc giả” Hình 3.7: Biểu đồ Usecase “Tìm kiếm độc giả” c. Biểu đồ Usecase “Tìm kiếm thông tin mượn trả” Hình 3.8: Biểu đồ Usecase “Tìm kiếm thông tin mượn trả” 42
  43. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.2.3.7. Biểu đồ Usecase “Thống kê, báo cáo” Tác nhân “Người dùng” bao gồm các tác nhân như: Admin, ban thủ thư, ban kỹ thuật, ban lập kế hoạch đều tham gia vào quá trình xem các thống kê báo cáo. Hình 3.9: Biểu đồ Usecase “Thống kê, báo cáo” 3.2.3.8. Biểu đồ Usecase “In ấn” Tác nhân “Người dùng” bao gồm các tác nhân như: Admin, ban thủ thư, ban kỹ thuật, ban lập kế hoạch đều tham gia vào quá trình in ấn các thống kê báo cáo. Hình 3.10: Biểu đồ Usecase “In ấn” 43
  44. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.2.4. Đặc tả các Usecase 3.2.4.1. Đặc tả Usecase “Quản trị hệ thống” 3.2.4.1.1. Đặc tả Usecase “Quản lý người dùng” a. Đặc tả Usecase “Thêm người dùng”  Tóm tắt Admin sử dụng Usecase này để thực hiện chức năng thêm người dùng mới, nhập các thông tin liên quan đến người dùng như: tên đăng nhập, họ tên, chức danh, giới tính, email, điện thoại.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Admin chọn chức năng thêm người dùng - Hệ thống hiển thị form thêm người dùng - Admin nhập các thông tin liên quan đến người dùng: tên đăng nhập, họ tên, chức danh, giới tính, email, điện thoại. - Admin chọn lưu thông tin - Hệ thống kiểm tra sự hợp lệ của thông tin và thêm người dùng vào hệ thống. - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Admin hủy bỏ việc thêm người dùng - Hệ thống bỏ qua form thêm người dùng và trở về form chính. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Thông tin admin nhập vào không hợp lệ. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase. 44
  45. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện  Các yêu cầu đặc biệt: Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Thêm người dùng” được thực hiện Admin phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Thêm người dùng” được thực hiện . Trường hợp thành công: thông tin về người dùng được thêm vào hệ thống. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi và không thêm được người dùng vào hệ thống.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.3.1. Giao diện form “Hồ sơ người dùng”) b. Đặc tả Usecase “Sửa thông tin người dùng”  Tóm tắt Admin sử dụng Usecase này để thực hiện chức năng sửa các thông tin liên quan đến người dùng như: họ tên, chức danh, giới tính, email, điện thoại.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Admin chọn bản ghi cần sửa và sửa lại thông tin người dùng cho đúng. - Hệ thống kiểm tra sự hợp lệ của thông tin đưa vào. - Admin chọn lưu thông tin - Hệ thống xác nhận và cập nhật thông tin người dùng. - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Admin hủy bỏ việc sửa người dùng. - Hệ thống bỏ qua form sửa người dùng và trở về giao diện chính. 45
  46. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Thông tin admin nhập vào không hợp lệ. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc usecase.  Các yêu cầu đặc biệt: Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi usecase “Sửa người dùng” được thực hiện Admin phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi usecase “Sửa người dùng” được thực hiện . Trường hợp thành công: thông tin về người dùng được cập nhật lại. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi và thông tin về người dùng không được thay đổi.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.3.1. Giao diện form “Hồ sơ người dùng”) c. Đặc tả Usecase “Xóa người dùng”  Tóm tắt Admin sử dụng usecase này để thực hiện chức năng xóa người dùng khỏi hệ thống.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Hệ thống hiển thị form chứa danh sách người dùng. - Admin chọn người dùng cần xóa và click vào nút “Xóa”. - Hệ thống thực hiện xóa người dùng đó. - Kết thúc usecase. . Dòng sự kiện phụ: 46
  47. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện (1). Dòng thứ nhất: - Admin hủy bỏ việc xóa người dùng. - Hệ thống không thực hiện chức năng xóa người dùng. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Hệ thống có lỗi xảy ra trong quá trình xử lý. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt: Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi usecase “Xóa người dùng” được thực hiện Admin phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi usecase “Xóa người dùng” được thực hiện . Trường hợp thành công: người dùng đó được xóa khỏi hệ thống. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi và người dùng đó không bị xóa khỏi hệ thống.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.3.1. Giao diện form “Hồ sơ người dùng”) d. Đặc tả Usecase “Phân quyền cho người dùng”  Tóm tắt Admin sử dụng Usecase này để phân quyền cho ban thủ thư, ban kỹ thuật, ban lập kế hoạch.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Admin chọn chức năng phân quyền. 47
  48. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện - Hệ thống hiển thị form phân quyền cho người dùng - Admin chọn người dùng và chọn quyền hạn cho người dùng đó. - Admin click vào nút “Xác nhận”. - Hệ thống xác nhận và lưu thông tin đó. - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Admin hủy bỏ việc phân quyền - Hệ thống không thực hiện phân quyền người dùng. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Thông tin admin đưa vào không hợp lệ - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt: Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Phân quyền người dùng” được thực hiện Admin phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Phân quyền người dùng” được thực hiện . Trường hợp thành công: thông tin về quyền hạn đối với người dùng đó được lưu vào hệ thống. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.3.2. Giao diện form “Phân quyền”) 48
  49. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện e. Đặc tả Usecase “Thay đổi mật khẩu”  Tóm tắt Admin, nhân viên thuộc các ban như ban kỹ thuật, ban thủ thư, ban lập kế hoạch sử dụng usecase này để thực hiện chức năng thay đổi mật khẩu.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Người dùng chọn chức năng thay đổi mật khẩu - Hệ thống hiển thị form cho phép người dùng thay đổi mật khẩu. - Người dùng nhập lại mật khẩu cũ và nhập mật khẩu mới vào textbox. - Hệ thống kiểm tra sự hợp lệ của thông tin đưa vào và lưu thông tin vào hệ thống. - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Người dùng hủy bỏ việc thay đổi mật khẩu. - Hệ thống không thực hiện chức năng thay đổi mật khẩu. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Thông tin người dùng nhập vào không hợp lệ. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt: Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Thay đổi mật khẩu” được thực hiện. Người dùng phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Thay đổi mật khẩu” được thực hiện . Trường hợp thành công: mật khẩu của người dùng được thay đổi. 49
  50. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện . Hệ thống hiển thị form “Đăng nhập” cho phép người dùng đăng nhập lại. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi và mật khẩu của người dùng không được thay đổi.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.3.3. Giao diện form “Thay đổi mật khẩu”) 3.2.4.1.2. Đặc tả Usecase “Đăng nhập”  Tóm tắt: Người dùng (Admin, ban kỹ thuật, ban thủ thư, ban lập kế hoạch) sử dụng Usecase này để thực hiện đăng nhập vào hệ thống.  Dòng sự kiện: . Dòng sự kiện chính - Hệ thống hiển thị giao diện đăng nhập - Người dùng nhập tài khoản bao gồm Tên đăng nhập và mật khẩu. - Hệ thống kiểm tra và xác nhận thông tin đăng nhập - Hiển thị giao diện chính của phần mềm - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ (1). Dòng thứ nhất: - Người dùng hủy yêu cầu đăng nhập - Hệ thống đóng lại - Kết thúc Usecase (2). Dòng thứ hai: - Người dùng nhập thông tin sai - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase  Các yêu cầu đặc biệt: 50
  51. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Đăng nhập” được thực hiện: Không đòi hỏi yêu cầu gì trước đó  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Đăng nhập” được thực hiện: . Nếu đăng nhập thành công thì hệ thống sẽ hiển thị giao diện chính. Người dùng có thể thực hiện các chức năng theo đúng quyền hạn của mình. . Nếu đăng nhập thất bại: Hệ thống sẽ đưa ra thông báo “Thông tin đăng nhập không hợp lệ” và yêu cầu đăng nhập lại.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.2. Giao diện form “Đăng nhập”) 3.2.4.1.3. Đặc tả Usecase “Sao lưu và phục hồi dữ liệu”  Tóm tắt Admin sử dụng usecase này để thực hiện chức năng sao lưu và phục hồi dữ liệu.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Admin chọn chức năng sao lưu và phục hồi dữ liệu - Hệ thống hiển thị form sao lưu và phục hồi dữ liệu - Admin lựa chọn hình thức sao lưu dữ liệu và phục hồi dữ liệu. - Hệ thống xác nhận và thực hiện sao lưu, phục hồi dữ liệu theo yêu cầu của admin. - Kết thúc usecase. . Dòng sự kiện phụ (1). Dòng thứ nhất: - Admin hủy bỏ việc sao lưu và phục hồi dữ liệu. - Hệ thống bỏ qua form sao lưu và phục hồi dữ liệu và trở về form chính. 51
  52. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Hệ thống xảy ra lỗi trong khi thực hiện việc sao lưu và phục hồi dữ liệu. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc usecase.  Các yêu cầu đặc biệt: Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi usecase “Sao lưu và phục hồi dữ liệu” được thực hiện Admin phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi usecase “Sao lưu và phục hồi dữ liệu” được thực hiện . Trường hợp thành công: dữ liệu được sao lưu lại trên đĩa cứng hay được khôi phục lại. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.3.5. Giao diện form “Sao lưu/Phục hồi dữ liệu”) 3.2.4.2. Đặc tả Usecase “Quản lý tài liệu” 3.2.4.2.1. Đặc tả Usecase “Thêm tài liệu”  Tóm tắt Ban kỹ thuật, Admin sử dụng usecase này để thực hiện chức năng thêm tài liệu.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Ban kỹ thuật chọn chức năng thêm tài liệu - Hệ thống hiển thị form thêm tài liệu. 52
  53. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện - Ban kỹ thuật nhập các thông tin: mã tài liệu, tên tài liệu, nhà xuất bản, tác giả, năm xuất bản, ngôn ngữ, số lần tái bản, chọn dạng tài liệu - Hệ thống kiểm tra sự hợp lệ của thông tin đưa vào - Ban kỹ thuật lựa chọn lưu thông tin - Hệ thống xác nhận và lưu thông tin vào hệ thống - Kết thúc usecase. . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Ban kỹ thuật hủy bỏ việc thêm tài liệu. - Hệ thống bỏ qua form thêm tài liệu và trở về form chính. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Thông tin ban kỹ thuật đưa vào không hợp lệ. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Thêm tài liệu” được thực hiện Ban kỹ thuật phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Thêm tài liệu” được thực hiện . Trường hợp thành công: thông tin về tài liệu được lưu vào hệ thống. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi và thông tin tài liệu không được lưu vào hệ thống.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.4.1. Giao diện form “Biên mục tài liệu”) 53
  54. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.2.4.2.2. Đặc tả Usecase “Sửa thông tin tài liệu”  Tóm tắt Ban kỹ thuật, Admin sử dụng Usecase này để thực hiện chức năng sửa thông tin tài liệu như: tên tài liệu, tên tác giả, năm xuất bản, nhà xuất bản, thể loại tài liệu, ngôn ngữ.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Ban kỹ thuật chọn chức năng sửa thông tin tài liệu. - Hệ thống hiển thị form chứa danh sách tài liệu. - Ban kỹ thuật chọn tài liệu cần sửa. - Hệ thống hiển thị các chi tiết thông tin về tài liệu để người dùng sửa. - Ban kỹ thuật nhập lại các thông tin cần sửa và lưu lại. - Hệ thống xác nhận và cập nhật lại thông tin vào hệ thống. - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Ban kỹ thuật hủy bỏ việc sửa thông tin tài liệu - Hệ thống bỏ qua form sửa tài liệu và trở về giao diện form chính. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Thông tin ban kỹ thuật nhập vào không hợp lệ - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt: Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Sửa thông tin tài liệu” được thực hiện 54
  55. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Ban kỹ thuật, Admin phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Sửa thông tin tài liệu” được thực hiện . Trường hợp thành công: thông tin về tài liệu được cập nhật lại. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi và thông tin về tài liệu không được thay đổi.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.4.1. Giao diện form “Biên mục tài liệu”) 3.2.4.2.3. Đặc tả Usecase “Xóa tài liệu”  Tóm tắt Ban kỹ thuật, Admin sử dụng Usecase này để xóa tài liệu khỏi hệ thống khi tài liệu đó không được sử dụng.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Ban kỹ thuật chọn chức năng xóa tài liệu - Hệ thống hiển thị form chứa danh sách tài liệu - Ban kỹ thuật chọn tài liệu cần xóa. - Hệ thống xác nhận và xóa tài liệu đó khỏi hệ thống - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Ban kỹ thuật hủy bỏ việc xóa tài liệu. - Hệ thống bỏ qua form xóa tài liệu và trở về form chính. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: 55
  56. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện - Hệ thống xảy ra lỗi trong quá trình xử lý dữ liệu - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt: Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Xóa tài liệu” được thực hiện Ban kỹ thuật phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng xóa tài liệu.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Xóa tài liệu” được thực hiện . Trường hợp thành công: tài liệu đó được xóa khỏi hệ thống . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi và tài liệu không xóa được.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.4.1. Giao diện form “Biên mục tài liệu”) 3.2.4.3. Đặc tả Usecase “Quản lý độc giả” 3.2.4.3.1. Đặc tả Usecase “Thêm độc giả”  Tóm tắt Ban kỹ thuật, Admin sử dụng Usecase này để thực hiện chức năng thêm độc giả vào hệ thống (tạo thẻ thư viện cho độc giả).  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Ban kỹ thuật chức năng thêm độc giả. - Hệ thống hiển thị form thêm độc giả - Ban kỹ thuật nhập thông tin của độc giả: mã thẻ, họ tên, năm sinh, giới tính, ngày cấp thẻ, ngày hết hạn, mã ngành, mã lớp (đối với độc giả là học sinh, sinh viên) và chọn lưu thông tin. 56
  57. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện - Hệ thống kiểm tra và xác nhận sự hợp lệ của thông tin đưa vào, lưu thông tin độc giả vào hệ thống. - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Ban kỹ thuật hủy bỏ việc thêm độc giả. - Hệ thống bỏ qua form thêm độc giả và trở về form chính. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Thông tin ban kỹ thuật nhập vào không hợp lệ. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Thêm độc giả” được thực hiện Ban kỹ thuật phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Thêm độc giả” được thực hiện . Trường hợp thành công: thông tin về độc giả được lưu vào hệ thống, đồng thời tạo được thẻ thư viện cho độc giả đó. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi và thông tin về độc giả không được lưu vào hệ thống.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.5.1. Giao diện form “Đăng ký làm thẻ thư viện”) 3.2.4.3.2. Đặc tả Usecase “Xóa độc giả”  Tóm tắt 57
  58. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Ban kỹ thuật, Admin sử dụng Usecase này để thực hiện chức năng xóa độc giả khỏi hệ thống (trường hợp hủy thẻ thư viện của độc giả nào thì xóa độc giả đó khỏi hệ thống).  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Ban kỹ thuật chọn chức năng xóa độc giả - Hệ thống hiển thị form chứa danh sách các độc giả. - Ban kỹ thuật chọn độc giả cần xóa. - Hệ thống xác nhận và xóa độc giả khỏi hệ thống. - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Ban kỹ thuật hủy bỏ việc xóa độc giả - Hệ thống trở về form chính. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Hệ thống có lỗi xảy ra trong quá trình xử lý. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Xóa độc giả” được thực hiện Ban kỹ thuật phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Xóa độc giả” được thực hiện . Trường hợp thành công: thông tin về độc giả được xóa khỏi hệ thống. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi và thông tin về độc giả không được xóa 58
  59. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.5.1. Giao diện form “Đăng ký làm thẻ thư viện”) 3.2.4.4. Đặc tả Usecase “Quản lý mượn, trả tài liệu” 3.2.4.4.1. Đặc tả Usecase “Quản lý mượn tài liệu”  Tóm tắt Ban thủ thư, Admin sử dụng chức năng này để thực hiện cho độc giả mượn tài liệu khi họ có nhu cầu.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Thủ thư chọn chức năng quản lý mượn tài liệu - Hệ thống hiển thị form cho mượn tài liệu - Thủ thư nhập thông tin tài liệu và thông tin độc giả - Hệ thống kiểm tra sự hợp lệ của thông tin đưa vào. - Thủ thư chọn lập phiếu mượn - Hệ thống thực hiện việc lập phiếu mượn và lưu thông tin độc giả và tài liệu mượn vào hệ thống - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Thủ thư hủy bỏ việc mượn tài liệu - Hệ thống bỏ qua form cho mượn tài liệu về form chính. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Thông tin thủ thư đưa vào không hợp lệ. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase. 59
  60. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện  Các yêu cầu đặc biệt Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Quản lý mượn tài liệu” được thực hiện Thủ thư phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Quản lý mượn tài liệu” được thực hiện . Trường hợp thành công: phiếu mượn được thiết lập, đồng thời thông tin về tài liệu và độc giả mượn tài liệu được lưu vào hệ thống. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi và không tạo được phiếu mượn.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.6.1. Giao diện form “Mượn tài liệu”) 3.2.4.4.2. Đặc tả Usecase “Quản lý trả tài liệu”  Tóm tắt Thủ thư sử dụng Usecase này để thực hiện chức năng trả tài liệu khi có độc giả trả tài liệu.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Thủ thư chọn chức năng quản lý trả tài liệu - Hệ thống hiển thị form trả tài liệu mượn. - Thủ thư nhập thông tin tài liệu và thông tin độc giả (đọc mã vạch) - Hệ thống kiểm tra thông tin tài liệu và thông tin về độc giả. - Hệ thống hiển thị thông tin phiếu mượn. - Thủ thư cập nhật lại phiếu mượn, phiếu mượn đã được xử lý. - Hệ thống cập nhật lại thông tin phiếu mượn - Kết thúc Use case 60
  61. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Thủ thư hủy bỏ việc quản lý trả tài liệu. - Hệ thống bỏ qua form quản lý trả tài liệu và trở về form chính. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Thông tin thủ thư đưa vào không hợp lệ. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Quản lý trả tài liệu” được thực hiện Thủ thư phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Quản lý trả tài liệu” được thực hiện . Trường hợp thành công: phiếu mượn được cập nhật và lưu vào hệ thống. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi và không thực hiện được việc trả tài liệu.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.6.2. Giao diện form “Trả tài liệu”) 3.2.4.4.3. Đặc tả Usecase “Xử lý độc giả vi phạm”  Tóm tắt Ban thủ thư, Admin sử dụng Usecase này để thực hiện chức năng xử lý độc giả vi phạm.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: 61
  62. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện - Ban thủ thư chọn chức năng xử lý độc giả vi phạm. - Hệ thống hiển thị form xử lý độc giả vi phạm. - Thủ thư kiểm tra phiếu mượn và nhập lý do vi phạm và hình thức xử phạt. - Hệ thống cập nhật lại thông tin độc giả vi phạm - Kết thúc Usecase . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Thủ thư hủy bỏ việc xử lý độc giả vi phạm. - Hệ thống bỏ qua form xử lý độc giả vi phạm và trở về form chính. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Thông tin thủ thư nhập vào không hợp lệ. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Xử lý độc vi phạm” được thực hiện Ban thủ thư phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Xử lý độc giả vi phạm” được thực hiện . Trường hợp thành công: lập được phiếu phạt. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.6.3. Giao diện form “Xử lý độc giả vi phạm”) 3.2.4.5. Đặc tả Usecase “Tìm kiếm thông tin” 3.2.4.5.1. Đặc tả Usecase “Tìm kiếm tài liệu” 62
  63. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Người dùng sử dụng Usecase này để tìm kiếm thông tin về tài liệu. Từ đó, người dùng biết được tài liệu hiện còn trong thư viện, các loại tài liệu trong thư viện, . Đặc tả Usecase “Tìm kiếm đơn giản”  Tóm tắt Người dùng: admin, ban thủ thư, ban lập kế hoạch, ban kỹ thuật, độc giả sử dụng Usecase này để thực hiện chức năng tìm kiếm tài liệu dựa vào tên tài liệu.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Người dùng chọn chức năng tìm tài liệu theo tên. - Hệ thống hiển thị form (trang web) cho phép người dùng nhập tên tài liệu cần tìm. - Người dùng nhập tên tài liệu. - Hệ thống kiểm tra nếu tồn tại tài liệu có tên như vậy thì sẽ hiển thị đầy đủ thông tin về tài liệu đó. - Hệ thống thông báo “Không tồn tại tài liệu như vậy” nếu không tìm thấy tài liệu có tên như người dùng nhập vào. - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Người dùng hủy bỏ việc tìm kiếm tài liệu theo tên - Hệ thống bỏ qua form (trang web) tìm kiếm tài liệu và trở về form chính (trang chủ). - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi nếu trong quá trình tìm kiếm xảy ra lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt 63
  64. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Tìm kiếm đơn giản theo mã và tên tài liệu” được thực hiện Người dùng phải đăng nhập vào hệ thống (nếu thao tác trên phần mềm) hoặc đang thăm website thư viện trường trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase này được thực hiện . Trường hợp thành công: thông tin về tài liệu được hiển thị. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.7.1. Giao diện form “Tìm kiếm tài liệu”) 3.2.4.5.2. Đặc tả Usecase “Tìm kiếm độc giả” Người dùng sử dụng Usecase này để tìm kiếm thông tin về độc giả như: độc giả có mượn sách không, độc giả thuộc ngành nào, họ tên gì . Đặc tả Usecase “Tìm kiếm đơn giản”  Tóm tắt Người dùng sử dụng Usecase này đề thực hiện chức năng tìm kiếm độc giả theo họ tên.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Người dùng chọn chức năng tìm kiếm độc giả theo họ tên. - Hệ thống hiển thị giao diện cho phép người dùng nhập họ tên độc giả cần tìm. - Người dùng nhập vào họ tên độc giả. - Hệ thống kiểm tra sự hợp lệ của thông tin đưa vào và hiển thị thông tin độc giả đó nếu tồn tại. - Kết thúc Use case 64
  65. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Người dùng hủy bỏ tìm kiếm độc giả theo tên. - Hệ thống bỏ qua giao diện tìm kiếm độc giả theo tên và trở về giao diện chính. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Thông tin nhập vào không tồn tại - Hệ thống hiển thị thông báo không tồn tại độc giả có tên như vậy. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “Tìm kiếm đơn giản” được thực hiện Người dùng phải đăng nhập vào hệ thống đối với phần mềm hoặc đang thăm website thư viện trường trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “Tìm kiếm đơn giản” được thực hiện . Trường hợp thành công: thông tin về độc giả được hiển thị. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo không tồn tại độc giả có tên đó.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.7.2. Giao diện form “Tìm kiếm độc giả”) 3.2.4.6. Đặc tả Usecase “Thống kê, báo cáo” Đặc tả Usecase “Thống kê báo cáo tài liệu còn trong thư viện”  Tóm tắt Ban lập kế hoạch, ban thủ thư, admin, ban kỹ thuật sử dụng Usecase này để thống kê tài liệu còn trong thư viện là bao nhiêu.  Dòng sự kiện 65
  66. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện . Dòng sự kiện chính: - Người dùng chọn chức năng thống kê tài liệu còn lại. - Hệ thống hiển thị form chứa các tài liệu còn lại và số lượng mỗi loại hiện có trong thư viện. - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Người dùng hủy bỏ thống kê tài liệu hiện tại - Hệ thống bỏ qua form thống kê tài liệu còn lại và trở về form chính. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Hệ thống xảy ra lỗi trong quá trình xử lý dữ liệu. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “TKBC tài liệu còn trong thư viện” được thực hiện Người dùng phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “TKBC tài liệu còn trong thư viện” được thực hiện . Trường hợp thành công: số lượng mỗi loại tài liệu hiện còn trong thư viện sẽ được hiển thị. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi.  Điểm mở rộng Không có.  Giao diện (5.8.2 Giao diện form “Tài liệu còn trong thư viện”) 66
  67. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.2.4.7. Đặc tả Usecase “In ấn” Đặc tả Usecase “In ấn TKBC tài liệu còn trong thư viện”  Tóm tắt Ban lập kế hoạch, ban thủ thư, admin, ban kỹ thuật sử dụng Usecase này để in bảng thống kê tài liệu hiện tại có trong thư viện.  Dòng sự kiện . Dòng sự kiện chính: - Người dùng chọn chức năng in tài liệu hiện tại - Hệ thống thực hiện in bảng thống kê tài liệu hiện có trong thư viện - Kết thúc Use case . Dòng sự kiện phụ: (1). Dòng thứ nhất: - Người dùng hủy bỏ in ấn - Hệ thống bỏ qua và trở về form chính. - Kết thúc Usecase. (2). Dòng thứ hai: - Hệ thống xảy ra lỗi trong quá trình xử lý. - Hệ thống hiển thị thông báo lỗi. - Kết thúc Usecase.  Các yêu cầu đặc biệt Không có yêu cầu đặc biệt  Trạng thái hệ thống trước khi Usecase “In TKBC tài liệu còn trong thư viện” được thực hiện Người dùng phải đăng nhập vào hệ thống trước khi thực hiện chức năng này.  Trạng thái hệ thống sau khi Usecase “In TKBC tài liệu còn trong thư viện” được thực hiện 67
  68. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện . Trường hợp thành công: có được bản thống kê tài liệu hiện tại. . Trường hợp thất bại: hệ thống thông báo lỗi.  Điểm mở rộng Không có. 3.3. Biểu đồ lớp 3.3.1. Danh sách các lớp 3.3.1.1. Lớp “NguoiDung” (Người dùng) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 Username Tên đăng nhập 2 Password Mật khẩu 3 HoTen Tên người dùng 4 NamSinh Năm sinh 5 GioiTinh Giới tính 6 ChucDanh Chức danh 7 Email Email 8 DienThoai Số điện thoại Bảng 3.3: Danh sách các thuộc tính Lớp Người dùng Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemNguoiDung Thêm người dùng 2 SuaNguoiDung Sửa thông tin người dùng 3 XoaNguoiDung Xóa người dùng 4 HienThiNguoiDung Hiển thị thông tin người dùng Bảng 3.4: Danh sách các phương thức Lớp Người dùng 68
  69. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.3.1.2. Lớp “Chucnang” (Chức năng) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 MaCN Mã chức năng 2 TenCN Tên chức năng Bảng 3.5: Danh sách các thuộc tính lớp Chức năng 3.3.1.3. Lớp “DSDKTaoThe” (Danh sách đăng ký tạo thẻ) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 MaDK Mã sinh viên, mã cán bộ giáo viên 2 HoTen Họ tên người đăng ký làm thẻ 3 NamSinh Năm sinh 4 GioiTinh Giới tính 5 ChucDanh Chức danh 6 MaDV Mã đơn vị - mã khoa 7 MaLop Mã lớp 8 KhoaHoc Khóa học (đối với sinh viên) 9 DienThoai Điện thoại 10 Email Email 11 AnhThe Ảnh thẻ 12 HinhThucDK Hình thức đăng ký (Online - Offline) 13 LoaiDK Loại đăng ký(ĐK làm lại – tạo mới) 14 NgayDK Ngày đăng ký 15 KTLePhi Kiểm tra đã đóng lệ phí làm thẻ chưa 16 XuLy Đánh dấu đã xử lý làm thẻ hay chưa. Bảng 3.6: Danh sách các thuộc tính Lớp DSDK Tạo thẻ 69
  70. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemDSTaoThe Thêm người đăng ký làm thẻ 2 SuaDSTaoThe Sửa thông tin người đăng ký làm thẻ 3 XoaDSTaoThe Xóa người đăng ký làm thẻ 4 HienThiDSTaoThe Hiển thị danh sách người làm thẻ Bảng 3.7: Danh sách các phương thức Lớp DSDK Tạo thẻ 3.3.1.4. Lớp “DocGia” (Độc giả) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 SoThe Số thẻ thư viện 2 MaDK Mã đăng ký 3 AnhBarcode Ảnh mã vạch của thẻ 4 NgayCap Ngày cấp thẻ 5 HanSD Hạn sử dụng thẻ 6 TinhTrang Tình trạng thẻ (hoạt động, khóa) 7 NguoiCN Ngưởi cập nhật tình trạng thẻ 8 NgayCN Ngày cập nhật Bảng 3.8: Danh sách các thuộc tính Lớp Độc giả Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemDocGia Thêm độc giả 2 CapNhatDocGia Sửa thông tin độc giả 3 HienThiDocGia Hiển thị thông tin độc giả Bảng 3.9: Danh sách các phương thức Lớp Độc giả 70
  71. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.3.1.5. Lớp “XulyVP” (Xử lý vi phạm) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 ID_Phat Mã số 2 SoThe Số thẻ 3 LyDoVP Lý do vi phạm 4 HTXuLy Hình thức xử lý 5 NgayXL Ngày xử lý 6 NguoiXL Người xử lý 7 NgayMoThe Ngày mở thẻ Bảng 3.10: Danh sách các thuộc tính Lớp Xử lý vi phạm Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemPhieuphat Thêm phiếu phạt 2 CapNhatPhieuphat Cập nhật phiếu phạt 3 XoaPhieuPhat Xóa phiếu phạt 4 HienThiPhieuphat Hiển thị thông tin phiếu phạt Bảng 3.11: Danh sách các phương thức Lớp Xử lý vi phạm 3.3.1.6. Lớp “Lop” (Lớp) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 MaLop Mã lớp 2 TenLop Tên lớp 3 MaDV Mã đơn vị Bảng 3.12: Danh sách các thuộc tính lớp “Lớp” 71
  72. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemLop Thêm lớp 2 SuaLop Sửa thông tin lớp 3 XoaLop Xóa lớp 4 HienThiLop Hiển thị thông tin lớp Bảng 3.13: Danh sách các phương thức lớp “Lớp” 3.3.1.7. Lớp “DonVi” (Đơn vị) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 MaDV Mã đơn vị (Mã khoa/ngành) 2 TenDV Tên khoa,ngành 3 GhiChu Ghi chú Bảng 3.14: Danh sách các thuộc tính Lớp Đơn vị Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemDonvi Thêm đơn vị, ngành 2 SuaDonvi Sửa thông tin đơn vị, ngành 3 XoaDonvi Xóa đơn vị, ngành 4 HienThiDonvi Hiển thị thông tin đơn vị, ngành Bảng 3.15: Danh sách các phương thức Lớp Đơn vị 72
  73. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.3.1.8. Lớp “Theloai” (Thể loại) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 MaTheLoai Mã thể loại 2 TenTheLoai Tên thể loại 3 GhiChu Ghi chú Bảng 3.16: Danh sách các thuộc tính Lớp Thể Loại Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemTheloai Thêm thể loại tài liệu 2 SuaTheloai Sửa thông tin thể loại 3 XoaTheloai Xóa thể loại tài liệu 4 HienThiTheloai Hiển thị thể loại tài liệu Bảng 3.17: Danh sách các phương thức Lớp Thể Loại 3.3.1.9. Lớp “Tailieu” (Tài liệu) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 MaTL Mã tài liệu 2 TenTL Tên tài liệu 3 MaTheLoai Mã thể loại 4 MaDV Mã đơn vị, mã ngành 5 MaTG Mã tác giả 6 MaNXB Mã nhà xuất bản 7 NamXB Năm xuất bản 8 MaNgonNgu Mã ngôn ngữ 9 NoiDung Nội dung tóm tắt 10 SoTrang Số trang 73
  74. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 11 KhoGiay Khổ giấy 12 LanTB Lần tái bản 13 GiaBia Giá bìa 14 SoPH Số phát hành 15 NgayPH Ngày phát hành 16 TongSo Tổng số 17 MaVT Mã vị trí lưu trữ tài liệu 18 NgayCN Ngày cập nhật Bảng 3.18: Danh sách các thuộc tính Lớp Tài liệu Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemTailieu Thêm tài liệu 2 SuaTailieu Sửa thông tin tài liệu 3 XoaTailieu Xóa tài liệu 4 HienThiTailieu Hiển thị thông tin tài liệu Bảng 3.19: Danh sách các phương thức Lớp Tài liệu 3.3.1.10. Lớp “TLChitiet” (Tài liệu chi tiết) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 MaCaBiet Mã cá biệt (mã mỗi cuốn tài liệu = mã vạch) 2 MaTL Mã tài liệu 3 AnhBarcode Ảnh mã vạch của từng cuốn tài liệu 4 NgayCN Ngày cập nhật thông tin tài liệu 5 NguoiCN Người cập nhật 6 TinhTrang Tình trạng tài liệu (mất, rách nát, mới, lạc hậu ) 7 XuLy Đánh dấu xử lý in mã vạch tài liệu Bảng 3.20: Danh sách các thuộc tính Lớp Tài liệu chi tiết 74
  75. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 HienThiTLChitiet Hiển thị thông tin tài liệu Bảng 3.21: Danh sách các phương thức Lớp Tài liệu 3.3.1.11. Lớp “TacGia” (Tác giả) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 MaTG Mã tác giả 2 TenTG Tên tác giả 3 GhiChu Ghi chú Bảng 3.22: Danh sách các thuộc tính Lớp Tác giả Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemTacGia Thêm tác giả 2 SuaTacGia Sửa thông tin tác giả 3 XoaTacGia Xóa tác giả 4 HienThiTacGia Hiển thị thông tin tác giả Bảng 3.23: Danh sách các phương thức Lớp Tác giả 3.3.1.12. Lớp “NhaXuatBan” (Nhà xuất bản) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 MaNXB Mã nhà xuất bản 2 TenNXB Tên nhà xuất bản 3 GhiChu Ghi chú Bảng 3.24: Danh sách các thuộc tính Lớp Nhà xuất bản 75
  76. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemNhaXB Thêm nhà xuất bản 2 SuaNhaXB Sửa thông tin nhà xuất bản 3 XoaNhaXB Xóa nhà xuất bản 4 HienThiNhaXB Hiển thị thông tin nhà xuất bản Bảng 3.25: Danh sách các phương thức Lớp Nhà xuất bản 3.3.1.13. Lớp “NhaCungCap” (Nhà cung cấp) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 MaNCC Mã nhà cung cấp 2 TenNCC Tên nhà cung cấp 3 DiaChi Điạ chỉ 4 DienThoai Số điện thoại Bảng 3.26: Danh sách các thuộc tính Lớp Nhà cung cấp Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemNhaCC Thêm nhà cung cấp 2 SuaNhaCC Sửa thông tin nhà cung cấp 3 XoaNhaCC Xóa nhà cung cấp 4 HienThiNhaCC Hiển thị thông tin nhà cung cấp Bảng 3.27: Danh sách các phương thức Lớp Nhà cung cấp 3.3.1.14. Lớp “NgonNgu” (Ngôn ngữ) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 MaNgonNgu Mã ngôn ngữ 76
  77. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 2 TenNgonNgu Tên ngôn ngữ 3 GhiChu Ghi chú Bảng 3.28: Danh sách các thuộc tính Lớp Ngôn ngữ Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemNgonNgu Thêm ngôn ngữ 2 SuaNgonNgu Sửa thông tin ngôn ngữ 3 XoaNgonNgu Xóa ngôn ngữ 4 HienThiNgonNgu Hiển thị thông tin ngôn ngữ Bảng 3.29: Danh sách các phương thức Lớp Ngôn ngữ 3.3.1.15. Lớp “VitriTL” (Vị trí lưu trữ tài liệu) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 MaVT Mã vị trí 2 TenVT Tên vị trí 3 MoTa Mô tả 4 ChaVT Vị trí cha Bảng 3.30: Danh sách các thuộc tính Lớp Vị trí tài liệu Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemVitri Thêm vị trí 2 SuaVitri Sửa vị trí lưu trữ 3 XoaVitri Xóa vị trí lưu trữ 4 HienThiVitri Hiển thị thông tin vị trí lưu trữ Bảng 3.31: Danh sách các phương thức Lớp Vị trí tài liệu 77
  78. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.3.1.16. Lớp “PhieuNhap” (Phiếu nhập) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 ID_Nhap Mã nhập 2 MaTL Mã tài liệu 3 MaNCC Mã nhà cung cấp 4 NguoiNhap Người nhập tài liệu 5 NgayNhap Ngày nhập 6 SoLuong Số lượng nhập Bảng 3.32: Danh sách các thuộc tính Lớp Phiếu nhập Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemTaiLieuNhap Thêm tài liệu mới nhập 2 SuaTaiLieuNhap Sửa tài liệu nhập 3 XoaTaiLieuNhap Xóa tài liệu nhập 4 HienThiTLNhap Hiển thị tài liệu nhập Bảng 3.33: Danh sách các phương thức Lớp Phiếu nhập 3.3.1.17. Lớp “MuonTra” (Mượn trả) Danh sách các thuộc tính STT Tên thuộc tính Ý nghĩa 1 ID_MuonTra Mã mượn trả 2 SoThe Số thẻ 3 MaCaBiet Mã cá biệt (mã tài liệu) 4 KieuMuon Kiểu mượn 5 NgayMuon Ngày mượn 6 NguoiChoMuon Người cho mượn 78
  79. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 7 HanTra Hạn trả tài liệu 8 Loai Loại mượn hay trả 9 NgayTra Ngày trả 10 NguoiNhan Người nhận tài liệu, người phạt Bảng 3.34: Danh sách các thuộc tính Lớp Mượn trả Danh sách các phương thức STT Tên phương thức Ý nghĩa 1 ThemPhieuMT Thêm phiếu mượn trả 2 SuaPhieuMT Sửa thông tin phiếu mượn trả 3 UpdatePhieuMT Cập nhật phiếu mượn trả 4 HienThiPhieuMT Hiển thị thông tin phiếu mượn trả Bảng 3.35: Danh sách các phương thức Lớp Mượn trả 3.3.2. Vẽ biểu đồ lớp 3.3.2.1. Biểu đồ các lớp hệ thống Hình 3.11: Biểu đồ Lớp Hệ thống 79
  80. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.3.2.2. Biểu đồ các lớp độc giả Hình 3.12: Biểu đồ Lớp Độc giả 3.3.2.3. Biểu đồ các lớp mượn trả Hình 3.13: Biểu đồ Lớp Mượn trả 80
  81. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.3.2.4. Biểu đồ các lớp tài liệu Hình 3.14: Biểu đồ Lớp Tài liệu 81
  82. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.4. Biểu đồ tuần tự 3.4.1. Nhóm các chức năng Quản trị hệ thống 3.4.1.1. Chức năng Đăng nhập Hình 3.15: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Đăng nhập 3.4.1.2. Chức năng Thêm người dùng Hình 3.16: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Thêm người dùng 82
  83. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.4.1.3. Chức năng Sửa thông tin người dùng Hình 3.17: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Sửa thông tin người dùng 3.4.1.4. Chức năng Xóa người dùng Hình 3.18: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Xóa người dùng 83
  84. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.4.1.5. Chức năng Thay đổi mật khẩu Hình 3.19: Biểu đồ tuần tự chức năng Thay đổi mật khẩu 3.4.1.6. Chức năng Sao lưu, phục hồi dữ liệu Hình 3.20: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Sao lưu, phục hồi dữ liệu 84
  85. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.4.2. Nhóm chức năng Quản lý tài liệu 3.4.2.1. Chức năng Thêm tài liệu Hình 3.21: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Thêm tài liệu 3.4.2.2. Chức năng Sửa tài liệu Hình 3.22: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Sửa thông tin tài liệu 85
  86. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.4.2.3. Chức năng Xóa tài liệu Hình 3.23: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Xóa tài liệu 3.4.3. Nhóm chức năng Quản lý độc giả 3.4.3.1. Chức năng Thêm độc giả Hình 3.24: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Thêm độc giả 86
  87. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.4.3.2. Chức năng Xóa độc giả Hình 3.25: Biểu đồ tuần tự thực hiện chức năng Xóa độc giả 3.4.4. Nhóm chức năng Quản lý mượn trả tài liệu 3.4.4.1. Chức năng Quản lý mượn tài liệu Hình 3.26: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Quản lý mượn tài liệu 87
  88. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.4.4.2. Chức năng Quản lý trả tài liệu Hình 3.27: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Quản lý trả tài liệu 88
  89. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.4.4.3. Chức năng Xử lý độc giả vi phạm Hình 3.28: Biểu đồ tuần tự thực hiện chức năng Xử lý vi phạm 3.4.5. Chức năng Tìm kiếm thông tin Hình 3.29: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Tìm kiếm thông tin 89
  90. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 3.4.6. Chức năng Thống kê, báo cáo Hình 3.30: Biểu đồ tuần tự cho chức năng Thống kê, báo cáo 3.4.7. Chức năng In ấn Hình 3.31: Biểu đồ tuần tự thực hiện chức năng In ấn 90
  91. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện CHƯƠNG IV. PHÂN TÍCH THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU 4.1. Thiết kế cơ sở dữ liệu 4.1.1. Bảng “tblNguoidung” (Người dùng) STT Tên thuộc Kiểu dữ Kích thước Ý nghĩa tính liệu 1 Username Varchar 30 Tên đăng nhập – khóa chính 2 Password Varchar 20 Mật khẩu 3 HoTen NVarchar 40 Tên người dùng 4 NamSinh Datetime 8 Năm sinh 5 GioiTinh Bit 1 Giới tính 6 ChucDanh Nvarchar 50 Chức danh 7 DienThoai Varchar 11 Số điện thoại 8 Email Varchar 100 Email Bảng 4.1: Thông tin Người dùng 4.1.2. Bảng “tblChucnang” (Danh sách menu – chức năng) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 MaCN Nvarchar 35 Mã chức năng – khóa chính 2 TenCN Nvarchar 100 Tên chức năng Bảng 4.2: Thông tin Chức năng 91
  92. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 4.1.3. Bảng “tblQuyenhan” (Danh sách quyền tương ứng với menu) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 ID Int 4 Mã quyền – khóa chính 2 Username Varchar 30 Username 3 MaCN Nvarchar 35 Mã chức năng Bảng 4.3: Thông tin Quyền hạn 4.1.4. Bảng “tblQuyDinh” (Quy định thư viện) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 MaQD Varchar 5 Mã quy định – khóa chính (Mã quy định cho giáo viên, mã học sinh, sinh viên) 2 SLMuonVe SmallInt 2 Số lượng tài liệu mượn về 4 SLMuonDoc SmallInt 2 Số lượng tài liệu mượn đọc tại chỗ 5 TGMuon SmallInt 2 Thời gian mượn tài liệu. 6 TGKhoaThe SmallInt 2 Thời gian khóa thẻ Bảng 4.4: Thông tin Quy định thư viện 92
  93. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 4.1.5. Bảng “tblDKTaoThe” (Đăng ký tạo thẻ) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 MaDK Varchar 20 Mã sinh viên, mã cán bộ viên chức – khóa chính 2 HoTen Nvarchar 40 Họ tên 3 NamSinh Datetime 8 Năm sinh 4 GioiTinh Bit 1 Giới tính 5 ChucDanh Nvarchar 40 Đối tượng (cán bộ viên chức – sinh viên) 6 MaDV Varchar 10 Mã đơn vị 7 MaLop Varchar 10 Mã lớp 8 KhoaHoc Varchar 11 Khóa học (đối với sinh viên) 9 DienThoai Varchar 11 Điện thoại 10 Email Nvarchar 100 Email 11 AnhThe Image Ảnh thẻ 12 HinhThucDK Bit 1 Hình thức đăng ký (True=Online– False=Offline) 13 LoaiDK Bit 1 Loại đăng ký(True=Tạo mới; False=Làm lại) 14 NgayDK Datetime 8 Ngày đăng ký 15 KTLePhi Bit 1 Kiểm tra lệ phí (True=Đã nộp; False=Chưa nộp) 93
  94. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 16 XuLy Bit 1 Đánh dấu đã xử lý in thẻ hay chưa (True=Đã xử lý in thẻ; False=Chưa in thẻ). Bảng 4.5: Thông tin Đăng ký tạo thẻ 4.1.6. Bảng “tblDocGia” (Độc giả) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 SoThe Varchar 20 Số thẻ thư viện – khóa chính 2 MaDK Varchar 20 Mã cá nhân (mã sv, mã cán bộ ) 3 AnhBarcode Image Ảnh mã vạch 4 NgayCap Datetime 8 Ngày cấp thẻ 5 HanSD Datetime 8 Hạn sử dụng thẻ 6 TinhTrang Nvarchar 100 Tình trạng thẻ (hủy, khóa, hoạt động) 7 NguoiCN Varchar 30 Người cập nhật 8 NgayCN Datetime 8 Ngày cập nhật Bảng 4.6: Thông tin Độc giả 4.1.7. Bảng “tblLop” (Lớp) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 MaLop Varchar 10 Mã lớp 2 TenLop NVarchar 30 Tên lớp 3 MaDV Varchar 10 Mã đơn vị - mã khoa Bảng 4.7: Thông tin Lớp 94
  95. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 4.1.8. Bảng “tblDonvi” (Đơn vị - ngành) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích Ý nghĩa thước 1 MaDV Varchar 10 Mã đơn vị - mã khoa (phòng ban) 2 TenDV NVarchar 50 Tên đơn vị 3 GhiChu NVarchar 100 Ghi chú Bảng 4.8: Thông tin Đơn vị - Ngành 4.1.9. Bảng “tblTheloai” (Thể loại) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích Ý nghĩa thước 1 MaTheLoai Varchar 10 Mã thể loại – khóa chính 2 TenTheLoai NVarchar 40 Tên thể loại 3 GhiChu NVarchar 100 Ghi chú Bảng 4.9: Thông tin Thể loại 4.1.10. Bảng “tblTailieu” (Tài liệu) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 MaTL Varchar 20 Mã tài liệu 2 TenTL Nvarchar 100 Tên tài liệu 3 MaTheLoai Varchar 10 Mã thể loại 4 MaDV Varchar 10 Mã đơn vị, mã ngành 5 MaTG Varchar 10 Mã tác giả 6 MaNXB Varchar 10 Mã nhà xuất bản 95
  96. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 7 NamXB Datetime 8 Năm xuất bản 8 MaNgonNgu Varchar 10 Mã ngôn ngữ 9 NoiDung Nvarchar 500 Nội dung tóm tắt 10 SoTrang Int 4 Số trang 11 KhoGiay Varchar 20 Khổ giấy 12 LanTB Nvarchar 50 Lần tái bản 13 GiaBia Nvarchar 20 Giá bìa 14 SoPH Nvarchar 30 Số phát hành 15 NgayPH Datetime 8 Ngày phát hành 16 TongSo Int 4 Tổng số 17 MaVT Varchar 10 Mã vị trí lưu trữ tài liệu 18 NgayCN Datetime 8 Ngày cập nhật Bảng 4.10: Thông tin Tài liệu 4.1.11. Bảng “tblTLChiTiet” (Chi tiết tài liệu) STT Tên thuộc Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa tính 1 MaCaBiet Varchar 20 Mã cá biệt (mã tài liệu = mã vạch) 2 MaTL Varchar 20 Mã tựa tài liệu (sách, báo, tạp chí, tài liệu khác ) 4 AnhBarcode Image Byte Ảnh mã vạch 5 NgayCN Datetime 8 Ngày cập nhật thông tin tài liệu 6 NguoiCN Varchar 30 Người cập nhật 7 TinhTrang NVarchar 50 Tình trạng tài liệu (mất, 96
  97. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện rách nát, mới, ) 8 XuLy Bit Đánh dấu xử lý (True=Đã in mã vạch, False=Chưa in mã vạch) Bảng 4.11: Thông tin Tài liệu chi tiết 4.1.12. Bảng “tblTacGia” (Tác giả) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 MaTG Varchar 10 Mã tác giả 2 TenTG NVarchar 100 Tên tác giả 3 GhiChu NVarchar 100 Ghi chú Bảng 4.12: Thông tin Tác giả 4.1.13. Bảng “tblNhaXB” (Nhà xuất bản) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 MaNXB Varchar 10 Mã nhà xuất bản – khóa chính 2 TenNXB NVarchar 100 Tên nhà xuất bản 3 GhiChu NVarchar 100 Ghi chú Bảng 4.13: Thông tin Nhà xuất bản 4.1.14. Bảng “tblNhaCungcap” (Nhà cung cấp) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 MaNCC Varchar 10 Mã nhà cung cấp – khóa chính 2 TenNCC NVarchar 100 Tên nhà cung cấp 3 DiaChi NVarchar 100 Điạ chỉ 4 DienThoai Varchar 11 Số điện thoại Bảng 4.14: Thông tin Nhà xuất bản 97
  98. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 4.1.15. Bảng “tblNgonngu” (Ngôn ngữ) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 MaNgonNgu Varchar 10 Mã ngôn ngữ 2 TenNgonNgu NVarchar 30 Tên ngôn ngữ 3 GhiChu NVarchar 100 Ghi chú Bảng 4.15: Thông tin Ngôn ngữ 4.1.16. Bảng “tblPhieunhap” (Phiếu nhập) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 ID_Nhap Int 4 Mã nhập – khóa chính 2 MaTL Varchar 20 Mã loại tài liệu 3 MaNCC Varchar 10 Mã nhà cung cấp 4 NguoiNhap VarVarchar 30 Người nhập tài liệu 5 NgayNhap Datetime 8 Ngày nhập 6 SoLuong Int 4 Số lượng nhập về Bảng 4.16: Thông tin Phiếu nhập 4.1.17. Bảng “tblMuontra” (Mượn trả) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích Ý nghĩa thước 1 ID_MuonTra Int 4 Mã mượn trả 2 SoThe Varchar 20 Mã thẻ (mã độc giả) 3 MaCaBiet Varchar 20 Mã cá biệt (mã tài liệu) 4 KieuMuon Bit 1 Kiểu mượn về - đọc tại chỗ 98
  99. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 5 NgayMuon Datetime 8 Ngày mượn 6 NguoiChoMuon VarVarchar 30 Mã người cho mượn 7 HanTra Datetime 8 Hạn trả tài liệu 8 Loai Bit 1 Loại mượn – trả 9 NgayTra Datetime 8 Ngày trả tài liệu là ngày phạt nếu xảy ra vi phạm 10 NguoiNhan Varchar 30 Người nhận tài liệu Bảng 4.17: Thông tin Mượn trả tài liệu 4.1.18. Bảng “tblThanhlyTL” (Tài liệu thanh lý) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 MaCaBiet Varchar 10 Mã cá biệt 2 LyDoTL NVarchar 100 Lý do thanh lý 3 NgayTL Datetime 8 Ngày thanh lý 4 NguoiTL Varchar 30 Người thanh lý Bảng 4.18: Thông tin Tài liệu thanh lý 4.1.19. Bảng “tblXulyVP” (Xử lý độc giả vi phạm) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 ID_Phat Int 4 Mã phiếu phạt 2 SoThe Varchar 20 Số thẻ 3 LyDoVP NVarchar 100 Lý do vi phạm 4 HTXuly Nvarchar 100 Hình thức xử lý 5 NgayXL Datetime 8 Ngày xử lý 6 NguoiXL Varchar 30 Người xử lý 99
  100. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 7 NgayMoThe Datetime 8 Ngày mở thẻ Bảng 4.19: Thông tin Xử lý độc giả vi phạm 4.1.20. Bảng “tblViTriTL” (Vị trí lưu trữ tài liệu) STT Tên thuộc tính Kiểu dữ liệu Kích thước Ý nghĩa 1 MaVT Varchar 10 Mã vị trí 2 TenVT NVarchar 50 Tên vị trí 3 MoTa NVarchar 100 Mô tả 4 ChaVT Varchar 10 Vị trí cha Bảng 4.20: Thông tin Vị trí lưu trữ tài liệu 4.2. Biểu đồ quan hệ Hình 4.21: Biểu đồ quan hệ 100
  101. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện CHƯƠNG V. PHÂN TÍCH, THIẾT KẾ GIAO DIỆN 5.1. Giao diện chính của phần mềm Hình 5.1: Giao diện chính của hệ thống Giao diện chính của hệ thống gồm có 4 phần:  Thanh thực đơn (Menubar) Thanh thực đơn thể hiện các chức năng của phần mềm Quản lý thư viện bao gồm: Hệ thống; Danh mục; Hồ sơ tài liệu; Hồ sơ độc giả; Quản lý mượn trả; Báo cáo/Thống kê; Trợ giúp.  Thanh công cụ (Toolbar) 101
  102. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Thanh công cụ chứa các biểu tượng giúp người dung truy cập nhanh vào những chức năng thường xuyên sử dụng và quan trọng của hệ thống bao gồm: Mượn tài liệu; Trả tài liệu; In mã vạch; Tìm tài liệu; Đăng ký làm thẻ thư viện; In thẻ thư viện; Tìm kiếm độc giả; Độc giả mượn quá hạn; Lựa chọn tìm kiếm nhanh.  Thanh menu trái: gồm các chức năng thường xuyên được sử dụng và quan trọng của hệ thống. Quản lý tài liệu bao gồm: Biên mục tài liệu, Thông tin phiếu nhập, In mã vạch. Quản lý độc giả bao gồm: Đăng ký làm thẻ, In thẻ thư viện, Thông tin độc giả. Quản lý mượn trả bao gồm: Mượn trả tài liệu, Trả tài liệu, Xử lý vi phạm, Độc giả mượn quá hạn. Tra cứu bao gồm: Tra cứu tài liệu, Tra cứu độc giả; Tra cứu tình hình mượn trả  Nội dung: là phần giao diện ở giữa, hiển thị các thông tin chi tiết của các chức năng. 102
  103. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 5.2. Giao diện form “Đăng nhập” Người dùng nhập thông tin đăng nhập gồm: Tên đăng nhập và mật khẩu vào textbox tương ứng. - Sau đó click chọn nút “Đăng nhập”, hệ thống sẽ kiểm tra thông tin đăng nhập. + Nếu thông tin đăng nhập hợp lệ thì sẽ hiển thị giao diện chính của hệ thống. + Nếu thông tin đăng nhập không hợp lệ sẽ thông báo lỗi: Người dùng click chọn nút “OK” thì sẽ cho phép nhập lại thông tin đăng nhập. Nếu click chọn nút “Thoát” thì sẽ đóng lại hệ thống. Yêu cầu đối với dữ liệu nhập: Tên đăng nhập: tối thiểu là 3 ký tự, tối đa là 30 ký tự. Mật khẩu: tối thiểu là 6 ký tự, tối đa là 20 ký tự. 5.3. Menu “Hệ thống” Menu Hệ thống gồm các chức năng: Quản trị hệ thống (Hồ sơ người dùng, Phân quyền, Sao lưu/Phục hồi dữ liệu); Đăng nhập lại; Thay đổi mật khẩu; Thoát 103
  104. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 5.3.1. Giao diện form “Hồ sơ người dùng” Yêu cầu đối với dữ liệu nhập: Thông tin bắt buộc nhập: Họ tên và tên đăng nhập. Thông tin bổ sung: Chức danh, giới tính, điện thoại, email. Họ tên: nhập từ 3 đến 40 ký tự. Tên đăng nhập: không sử dụng các ký tự có dấu, chỉ được nhập từ 3 đến 30 ký tự. Điện thoại: 11 ký tự số, không được nhập ký tự chữ và ký tự đặc biệt. Email: nhập đúng định dạng (lan@gmail.com). Chức năng thực hiện: a. Thêm người dùng Admin click vào , tất cả các textbox được xóa trắng và con nháy được đặt vào textbox “Họ tên”. Admin nhập các thông tin như: họ tên, tên đăng nhập, chức danh, năm sinh, giới tính, điện thoại, email vào các textbox tương ứng. 104
  105. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Hình 5.2: Giao diện form “Hồ sơ người dùng” Sau khi nhập dữ liệu, admin click vào , hệ thống kiểm tra dữ liệu. Nếu dữ liệu hợp lệ thì sẽ lưu thông tin vừa nhập vào cơ sở dữ liệu và hiển thị dữ liệu lên gridview. Nếu dữ liệu không hợp lệ thì hệ thống sẽ thông báo lỗi. b. Sửa thông tin người dùng Admin chọn bản ghi cần sửa và sửa lại. Sau đó admin click chuột phải lên gridview và chọn nút hệ thống cập nhật lại bản ghi vừa thay đổi vào cơ sở dữ liệu. c. Xóa người dùng Admin chọn một hoặc nhiều bản ghi và click vào , hệ thống sẽ hiện thông báo. 105
  106. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Nếu chắc chắn muốn xóa thì click nút “Yes”, ngược lại click nút “No”. 5.3.2. Giao diện form “Phân quyền” Hình 5.3: Giao diện form “Phân quyền” Yêu cầu: Admin chọn người dùng cần phân quyền trong combobox “Người dùng”. Sau đó, admin chọn chức năng trong Listbox “Danh sách chức năng”, click vào nút hệ thống sẽ thực hiện chuyển các chức năng được lựa chọn sang Listbox “Chức năng sử dụng”. Nếu click vào nút hệ thống sẽ 106
  107. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện chuyển các chức năng trong listbox “Chức năng sử dụng” sang listbox “Danh sách chức năng”. Admin click vào hệ thống sẽ cập nhật quyền hạn của người sử dụng này vào cơ sở dữ liệu. Thông tin về quyền hạn của người dùng hiển thị lên gridview “Danh sách quyền hạn người sử dụng”. Admin click vào thì quá trình phân quyền cho người dùng không được thực hiện. 5.3.4. Giao diện form “Thay đổi mật khẩu” Hình 5.4: Giao diện form “Thay đổi mật khẩu” Yêu cầu đối với dữ liệu nhập: Thông tin bắt buộc nhập: mật khẩu cũ, mật khẩu mới và xác nhận lại mật khẩu. Mật khẩu nhập vào yêu cầu tối thiểu là 6 ký tự, tối đa 20 ký tự. 107
  108. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Xác nhận lại mật khẩu phải nhập giống với mật khẩu mới. Các chức năng thực hiện: Người dùng nhập mật khẩu vào các textbox tương ứng và click vào hệ thống kiểm tra dữ liệu phù hợp thì sẽ cập nhật mật khẩu mới và hiển thị thông báo. Người dùng click vào nút “OK”, sẽ hiển thị form “Đăng nhập” cho người dùng đăng nhập lại với mật khẩu vừa thay đổi. 5.3.5. Giao diện form “Sao lưu/Phục hồi dữ liệu” Hình 5.5: Giao diện form “Sao lưu/Phục hồi dữ liệu” Sao lưu dữ liệu 108
  109. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Admin nhập tên cơ sở dữ liệu vào textbox “Tên cơ sở dữ liệu” và click vào để chọn đường dẫn tới thư mục chứa cơ sở dữ liệu sao khi sao lưu. Sau đó click vào hệ thống sẽ thực hiện sao lưu cơ sở dữ liệu nếu tồn tại cơ sở dữ liệu đó. Hệ thống hiển thị thông báo: Nếu không tồn tại cơ sở dữ liệu đó thì hệ thống sẽ thông báo lỗi: “Không tồn tại cơ sở dữ liệu này”. Phục hồi dữ liệu Admin click vào để chọn cơ sở dữ liệu cần phục hồi và nhập tên cơ sở dữ liệu vào textbox “Tên dữ liệu đích”. Sau đó click vào hệ thống sẽ phục hồi lại cơ sở dữ liệu. 5.4. Menu “Hồ sơ tài liệu” Menu “Hồ sơ tài liệu” gồm: Thể loại; Biên mục tài liệu (nhập tài liệu mới); In mã vạch; Thông tin phiếu nhập; Tình trạng tài liệu (hiển thị tình trạng tài liệu); Thanh lý tài liệu; Tìm kiếm tài liệu 109
  110. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 5.4.1. Giao diện form “Biên mục tài liệu” Hình 5.6: Giao diện form “Biên mục tài liệu” Yêu cầu đối với dữ liệu nhập: Thông tin bắt buộc nhập: mã tài liệu, tên tài liệu, thể loại, ngành. Thông tin bổ sung: tác giả, nhà xuất bản, năm xuất bản, lần tái bản, ngôn ngữ, số trang, khổ giấy, giá bìa, vị trí lưu trữ, nội dung, số phát hành, ngày phát hành. Mã tài liệu: có thể nhập chữ hoặc số và chỉ được nhập các ký tự không dấu, không được nhập các ký tự đặc biệt. Độ dài tối đa của mã tài liệu là 10 ký tự. Tên tài liệu: độ dài tối đa là 100 ký tự. Thể loại: thể loại tài liệu chọn ở combobox “Thể loại”. Ngành/khoa: chọn ở combobox “Ngành/khoa”. 110
  111. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Các thông tin bổ sung như: tác giả, nhà xuất bản, ngôn ngữ, vị trí lưu trữ tài liệu chọn ở các combobox tương ứng. Các thông tin như: năm xuất bản, ngày phát hành chọn ở các combobox tương ứng, nhưng ngày tháng không được lớn hơn ngày hiện tại. Số trang: nhập ký tự số, độ dài không quá 8 ký tự. Khổ giấy: nhập đúng định dạng (A4 hay 19x21). Chức năng thực hiện: a. Thêm tài liệu Để thêm tài liệu mới người dùng phải click vào , các textbox và combobox được xóa trắng và textbox “Mã tài liệu” được focus. Người dùng nhập dữ liệu vào các textbox và các combobox tương ứng. Nếu người dùng chưa nhập mã tài liệu hoặc tên tài liệu mà click vào thì sẽ xuất hiện thông báo lỗi: “Bạn chưa nhập mã tài liệu” hoặc “Bạn chưa nhập tên tài liệu”. Nếu người dùng nhập đầy đủ các thông tin và click vào thì hệ thống sẽ kiểm tra dữ liệu. Nếu mã tài liệu chưa tồn tại trong cơ sở dữ liệu thì sẽ lưu bản ghi đó vào cơ sở dữ liệu và hiển thị lên gridview “Danh sách tài liệu”. Nếu đã tồn tại mã tài liệu đó trong cơ sở dữ liệu thì sẽ xuất hiện thông báo: “Trùng mã tài liệu. Nhập lại”. b. Sửa thông tin tài liệu Người dùng chọn bản ghi cần sửa và click vào hệ thống sẽ cập nhật lại bản ghi vừa thay đổi. Nếu không click vào thì bản ghi đó không được thay đổi. 111
  112. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện c. Xóa tài liệu Người dùng chọn các bản ghi và click vào hệ thống sẽ hiển thị thông báo. Nếu chắc chắn muốn xóa thì click vào “Yes”, bản ghi đó sẽ được xóa khỏi cơ sở dữ liệu, ngược lại click vào “No”. Người dùng chọn tất cả các bản ghi và click vào hệ thống sẽ hiển thị thông báo. Nếu muốn xóa tất cả các bản ghi thì click vào “Yes”, ngược lại click vào nút “No”. 112
  113. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện 5.4.2. Giao diện form “In mã vạch” Hình 5.7: Giao diện form “In mã vạch” Form này hiển thị danh sách mã cá biệt của tài liệu vừa nhập chưa được xử lý in mã vạch. Người dùng click chọn và click chọn thì hệ thống sẽ hiển thị danh sách mã vạch tài liệu 113
  114. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Hình 5.8: Danh sách mã vạch tài liệu 5.4.3. Giao diện form “Thông tin phiếu nhập” Hình 5.9: Giao diện form “Thông tin phiếu nhập” 114
  115. Xây dựng phần mềm Quản lý thư viện Yêu cầu đối với dữ liệu nhập: Thông tin bắt buộc: Mã tài liệu, số lượng và mã nhà cung cấp. Mã tài liệu: được chọn từ combobox “Mã tài liệu” hoặc nhập vào combobox, độ dài tối đa 10 ký tự, không chứa ký tự có dấu. Mã tài liệu phải tồn tại trong cơ sở dữ liệu. Số lượng: chỉ được nhập ký tự số và độ dài tối đa 4 ký tự. Mã nhà cung cấp: chọn từ combobox “Mã NCC” (mã nhà cung cấp). Chức năng thực hiện: a. Thêm mới Để thêm phiếu nhập mới, người dùng click vào , các textbox và combobox được xóa trắng. Con nháy được đặt ở combobox “Mã tài liệu”, người dùng nhập mã tài liệu và số lượng và mã nhà cung cấp. Sau khi nhập đầy đủ các thông tin người dùng click vào hệ thống kiểm tra dữ liệu nhập vào nếu hợp lệ thì lưu vào cơ sở dữ liệu và hiển thị bản ghi lên gridview “Danh sách phiếu nhập”. Nếu thông tin không hợp lệ thì hệ thống sẽ thông báo lỗi. Nếu chưa nhập mã tài liệu, hay số lượng mà click vào thì hệ thống thông báo lỗi: “Bạn chưa nhập mã tài liệu” hay “Bạn chưa nhập số lượng”. Yêu cầu người dùng phải nhập lại. b. Sửa thông tin phiếu nhập Người dùng chọn và sửa thông tin trên bản ghi cần sửa. Sau đó click chọn thì hệ thống sẽ cập nhật lại thông tin vừa sửa. Nếu người dùng không click chọn thì bản ghi đó không bị thay đổi. 115