Tiểu luận Tìm hiểu thực trạng sử dụng giáo án điện tử ở trường Trung học Phổ thông

Nội dung text: Tiểu luận Tìm hiểu thực trạng sử dụng giáo án điện tử ở trường Trung học Phổ thông

1. Tiểu luận Tìm hiểu thực trạng sử dụng giáo án điện tử ở trường trung học phổ thông Trang 1
2. MỤC LỤC Mở Đầu 3 TỔNG QUAN 4 1.1. Địa điểm khảo sát 4 1.2. Mục đích nghiên cứu 4 1.3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 4 1.3.1. Khách thể nghiên cứu 4 1.3.2. Đối tượng nghiên cứu 4 1.4. Phương pháp nghiên cứu 4 1.5. Quá trình thực hiện 5 1.6. Kết quả thực nghiệm 5 1.6.1. Phía học sinh 5 1.6.2. Phía giáo viên 8 II. PHÂN TÍCH VÀ ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT 10 2.1. Phân tích nguyên nhân dẫn đến thực trạng sử dụng giáo án điện tử ở trường THPT chưa đạt hiệu quả cao 10 2.1.1. Nguyên nhân sử dụng giáo án điện tử trong việc đổi mới phương pháp dạy học 10 2.1.2. nguyên nhân dẫn đến thực trạng sử dụng giáo án điện tử ở trường THPT chưa đạt hiệu quả cao 11 2.2. Đề xuất những biện pháp nâng cao hiệu quả sử giáo án điện tử 13 III. TỔNG KẾT 15 Tài liệu tham khảo: Error! Bookmark not defined. Lời cảm ơn: Error! Bookmark not defined. Mẫu phiếu hỏi dành cho học sinh 16 Mẫu câu hỏi phỏng vấn 17 Trang 2
3. Mở Đầu Hiện nay, đổi mới phương pháp dạy học là nhu cầu trọng tâm của ngành giáo dục. Vì vậy, việc tập trung điều chỉnh và xây dựng phương pháp day và học sao cho phù hợp với tình hình mới đang là vấn đề thiết yếu ở các trường học. Chúng ta đang ở trong thời đại công nghệ thông tin, với những thành tựu mà công nghệ thông tin mang lại, chúng ta nên ứng dụng sự phát triển của công nghệ thông tin vào dạy học để góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy. Giải quyết được thử thách nâng cao tính trực quan sinh động đối với các môn học, đặt biệt là các môn học yêu cầu minh họa, trực quan nhiều hình vẽ, màu sắc , để hình thành khái niệm, kiến thức kỹ năng cho học sinh, sự hỗ trợ của máy tính và các phần mềm máy tính sẽ giúp chúng ta thực hiện tốt hơn. Bên cạnh đó để nâng cao chất lượng giáo dục người giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy học theo hướng sử dụng các phương pháp tích cực kết hợp với các thành tựu của công nghệ thông tin phấn đấu để trong một tiết dạy học sinh được hoạt động, thực hành nhiều hơn, thảo luận suy nghĩ nhiều hơn. Việc sử dụng giáo án điện tử trong dạy và học hiện nay góp phần to lớn trong việc giải quyết được tình hình thực tại, có tác dụng làm tăng hiệu quả sư phạm của nội dung và phương pháp dạy học lên rất nhiều. Nhưng việc thực hiện nó như thế nào để đạt được hiệu quả cao còn phụ thuộc vào cơ sở vật chất và trình độ về tin học của giáo viên. Đứng trước trực trạng trên, với sự hướng dẫn nhiệt tình của thầy Lê Viết Chung, nhóm đã thực hiện đề tài: “Tìm hiểu thực trạng sử dụng giáo án điện tử ở trường trung học phổ thông”. Đề tài bao gồm 3 phần: I. TỔNG QUAN II. PHÂN TÍCH VÀ ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT III. TỔNG KẾT Do thời gian, điều kiện có hạn. Trong phạm vi đề tài này chúng em chỉ nghiên cứu vấn đề sử dụng giáo án điện tử ở các trường THPT Hòa Vang và THPT Phạm Phú Thứ Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đề tài không tránh khỏi những mặt hạn chế, thiếu sót. Chúng em rất mong nhận được những nhận xét, đóng góp chân thành từ thầy để cho đề tài của chúng em thêm hoàn thiện hơn. Cuối lời chúng em xin chân thành cảm ơn thầy Lê Viết Chung đã truyền đạt cho chúng em những kiến thức quan trọng và tận tình hướng dẫn chúng em hoàn thành tốt đề tài này. Trang 3
4. I. TỔNG QUAN 1.1. Địa điểm khảo sát Trường THPT Hòa Vang và trường THPT Phạm Phú Thứ 1.2. Mục đích nghiên cứu Điều tra thực trạng sử dụng giáo án điện tử ở trường THPT. Tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến thực trạng sử dụng giáo án điện tử ở trường THPT chưa đạt hiệu quả cao. Đề xuất những biện pháp nâng cao hiệu quả sử giáo án điện tử trong công tác dạy và học góp phần đổi mới phương pháp giảng dạy, nâng cao chất lượng dạy học ở trường THPT. 1.3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 1.3.1. Khách thể nghiên cứu Giáo viên giảng dạy tại các trường THPT Hòa Vang và THPT Phạm Phú Thứ Học sinh đang theo học tại các trường THPT Hòa Vang và Phạm Phú Thứ 1.3.2. Đối tượng nghiên cứu Thực trạng sử dụng giáo án điện tử ở trường THPT Hòa Vang và THPT Phạm Phú Thứ Những giải pháp nâng cao hiệu quả cho việc sử dụng giáo án điện tử trong công tác dạy và học ở trường THPT Hòa Vang và THPT Phạm Phú Thứ 1.4. Phương pháp nghiên cứu Phỏng vấn: Nhằm thu thập thông tin qua việc trao đổi trực tiếp với 2 giáo viên đang giảng dạy tại 2 trường THPT Hòa Vang và THPT Phạm Phú Thứ để biết rõ hơn về các khó khăn, thuận lợi và các đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả của việc sử dụng giáo án điện tử. Trang 4
5. Sử dụng phiếu hỏi: Nhằm thu thập thông tin qua phiếu hỏi ý kiến cá nhân tất cả 170 học sinh của 2 trường THPT Hòa Vang và THPT Phạm Phú Thứ.Tỉ lệ phản hồi phiếu điều tra của tất cả các đối tượng đạt 100%. Tất cả các mẫu phỏng vấn và mẫu phiếu điều tra được mô tả ở phần cuối của đề tài. Sau khi thu thập các phiếu thăm dò ý kiến, dựa vào kết quả điều tra thống kê tính tổng số đối tượng chọn và tỉ lệ phần trăm các nội dung trong phiếu hỏi nhằm đánh giá thực trạng và định hướng để nâng cao hiệu quả sử dụng giáo án điện tử trong việc dạy và học ở các trường THPT. 1.5. Quá trình thực hiện Về 2 đơn vị trường THPT Hòa Vang và trường THPT Phạm Phú Thứ, xin phép ban lãnh đạo để gặp trực tiếp giáo viên và học sinh. Được sự đồng ý của ban lãnh đạo cô Trương Thị Mai Anh (phó hiệu trưởng trường THPT Hòa Vang) và thầy Phan Khôi (hiệu trưởng trường THPT Phạm Phú Thứ) nhóm chúng em đã vào 2 lớp (lớp 10/2 và lớp 11/8) trường THPT Hòa Vang , 2 lớp (lớp 11/2 và lớp 12/4) trường THPT Phạm Phú Thứ, phát 170 phiếu hỏi. Và gặp thầy Nhiệm (tổ toán – tin, trường Hòa Vang) và thầy Nguyễn Lam Viễn (tổ toán – tin, trường Phạm Phú Thứ) để trao đổi trực tiếp về những khó khăn, thuận lợi, những góp ý và đề xuất của các thầy nhằm giải quyết những bất cập gặp phải khi dạy và học với giáo án điện tử. 1.6. Kết quả thực nghiệm Qua đợt khảo sát thực tế tại 2 đơn vị trường THPT Hòa Vang và THPT Phạm Phú Thứ bằng phiếu trắc nghiệm và trao đổi trực tiếp có kết quả sau: 1.6.1. Phía học sinh Dựa vào kết quả thu về từ các phiếu điều tra nhóm chúng em đã thu được một số ý kiến rất khách quan từ phía các bạn học sinh khi được hỏi các vấn đề liên quan đến việc học bằng giáo án điện tử như: Trang 5
6. 1. Bạn đã được học với giáo án điện tử bao giờ chưa? A. Chưa bao giờ. (3/170 bạn, 1.76 %). B. Thỉnh thoảng. (137/170 bạn, 80.59 %) C. Thường xuyên. (30/170 bạn, 17.65 %) 2. Khi học tập với giáo án điện tử bạn cảm thấy như thế nào? A. Hứng thú (119/170 bạn, 70 %) B. Bình thường (48/170 bạn, 28.24 %) C. Chán (3/170 bạn, 1.76 %). 3. Bạn thấy thầy cô dạy học bằng giáo án điện tử như thế nào? A. Sinh động (128/170 bạn, 75.29 %) B. Nhàm chán, tốn thời gian (20/170 bạn, 11.77 %) C. Ý kiến khác. Cụ thể (22/170 bạn, 12.94 %, đa số ghi là: bình thường) 4. Bạn thường được học với giáo án điện tử trong các môn học nào? A. Các môn tự nhiên (48/170 bạn, 30.19 %) B. Các môn xã hội (93/170 bạn, 58.49 %) C. Ý kiến khác. Cụ thể (18/170 bạn, 11.32 %, đa số chọn cả 2 hoặc tất cả các môn trừ thể dục) 5. Bạn có nghĩ nên đưa giáo án điện tử phổ biến vào tất cả các môn học không? A. Có (126/170 bạn, 74.12 %) B. Không (22/170 bạn, 12.94 %) C. Chỉ một số môn. Cụ thể (22/170 bạn, 12.94 %) 6. Bạn cảm thấy thế nào khi học với giáo án điện tử? (chọn một hoặc nhiều phương án) A. Dễ tiếp thu và nhanh nắm bắt được bài học. (83/170 bạn, 42.78 %) B. Không nắm bắt được trọng tâm bài giảng (Phần nào cần ghi chép, phần nào không cần ghi chép) (17/170 bạn, 8.76 %) C. Thú vị vì có hình ảnh clip sôi động. (88/170 bạn, 45.36 %) D. Không thích vì giáo viên giảng bài như đang đọc lại các slide; kiến thức rời rạc, khô khan. (6/170 bạn, 3.1 %) Trang 6
7. 7. Bạn thích học theo phương pháp nào? A. Không sử dụng giáo án điện tử. (1/170 bạn, 0.59 %) B. Sử dụng giáo án điện tử. (20/170 bạn, 11.77 %) C. Kết hợp sử dụng giáo án điện tử và giảng dạy theo phương pháp thông thường (149/170 bạn, 87.64 %). Bảng thống kê thăm dò ý kiến của 170 học sinh tại 2 trường: Chọn A Chọn B Chọn C Chọn D Câu 1 3/170 137/170 30/170 - Câu 2 119/170 48/170 3/170 - Câu 3 128/170 20/170 22/170 - Câu 4 48/170 93/170 18/170 - Câu 5 126/170 22/170 22/170 - Câu 6 83/170 17/170 88/170 6/170 Câu 7 1/170 20/170 149/170 - Câu 1 1.76 % 80.59 % 17.56 % - Câu 2 70 % 28.24 % 1.76 % - Câu 3 75.29 % 11.77 % 12.94 % - Câu 4 30.19 % 58.59 % 11.32 % - Câu 5 74.12 % 12.94 % 12.94 % - Câu 6 42.78 % 8.76 % 45.36 % 3.1 % Câu 7 0.59 % 11.77 % 87.64 % - Dựa vào số liệu thống kê ở trên ta thấy hầu hết các bạn học sinh đã được học với giáo án điện tử nhưng chưa thường xuyên. Khi học với giáo án điện tử nhiều bạn cảm thấy hứng thú (70%), thầy cô dạy sinh động (75.29 %), thích thú vì có hình ảnh, clip sôi động (45.36 %), dễ tiếp thu và nhanh nắm bắt được bài học (42.78 %). Bên cạnh đó cũng có một số bạn cảm thấy bình thường hoặc chán khi học với giáo án điện tử (30 %), khó nắm bắt được trọng tâm bài học (8.76 %). Và hầu hết các bạn đều nghĩ nên đưa giáo án điện tử phổ biến vào tất cả các môn học (74.12 %) trừ môn thể dục. Phần lớn đều có thái độ tích cực khi học với giáo án điện tử nhưng vẫn thích học theo phương pháp kết hợp sử dụng giáo án điện tử và giảng dạy theo phương pháp thông thường hơn (87.64%). Trang 7
8. 1.6.2. Phía giáo viên Việc sử dụng giáo án điện tử trong những năm học qua chưa được chú trọng và chưa được thường xuyên, còn mang tính tự phát chưa thấy được nhiều thầy cô sử dụng giáo án điện tử trong các tiết học. Và hầu hết các thầy cô đều gặp những khó khăn và thuận lợi tương tự nhau. a. Khó khăn: - Hệ thống đèn chiếu rất đắt nên không phải phòng nào cũng có máy chiếu cả.(tại trường Hòa Vang có 8 máy projector, hỏng 2 máy, chưa có phòng cụ thể dành riêng cho các tiết dạy bằng GAĐT. Trường Phạm Phú Thứ có 4-5 máy projector và cũng chưa có phòng cố định để dạy bằng GAĐT). - Chuẩn bị các thiết bị dạy học bằng giáo án điện tử tốn nhiều thời gian, có khi đang chạy máy xảy ra trục trặc làm gián đoạn tiết học. - Khả năng tiếp cận công nghệ thông tin của giáo viên không phải ai cũng thực hiện tốt (đặc biệt là các giáo viên lớn tuổi). - Không phải bài nào cũng có thể dạy được bằng giáo án điện tử, đôi lúc gặp khó khăn khi soạn giáo án điện tử với những bài nhiều lý thuyết, khó minh họa bằng hình ảnh. - Khi dạy bằng giáo án điện tử đôi lúc học sinh xao nhãn, hoặc chép bài không kịp yêu cầu dừng lại để chép bài làm bài giảng ngắt quãng không được xuyên suốt, trôi chảy. b. Thuận lợi - Sữa chữa và thay đổi dễ dàng hơn so với giáo án thông thường - Giáo viên có thể lên mạng download giáo án điện tử về sữa lại theo ý mình. - Có thể dung các clip để mô tả thí nghiệm hoặc thí nghiệm ảo thay thế các thiết bị thực hành chưa được trang bị tại trường. - Bài giảng sinh động hơn nhất là khi có các hình ảnh hoặc video clip liên quan đến bài học - Ứng dụng nhiều hiệu ứng cũng như các hình ảnh đẹp làm cho học sinh hứng thú, kích thích quá trình học tập Trang 8
9. - Đỡ tốn thời gian vẽ các hình (môn toán hình) không gian tại lớp, có thể vẽ trước tại nhà. c. Đề xuất - Giáo án điện tử là một nhu cầu chính đáng của các giáo viên, tuy nhiên cơ sở vật chất khó khăn nên yêu cầu Bộ giáo dục nên đầu tư thêm. Cụ thể là lắp đặt các máy chiếu projector tại mỗi phòng học hoặc có phòng cố định lắp đặt sẵn các thiết bị hỗ trợ dạy bằng giáo án điện tử. - Soạn bài phải có tổ chức, các giáo viên cùng hợp tác soạn giáo án để có một bộ giáo án hoàn chỉnh. - Cấp quản lý nên có các buổi tập huấn về sử dụng giáo án điện tử để giáo viên có thể trao dồi thêm kĩ năng về công nghệ thông tin Trang 9
10. II. PHÂN TÍCH VÀ ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT 2.1. Phân tích nguyên nhân dẫn đến thực trạng sử dụng giáo án điện tử ở trường THPT chưa đạt hiệu quả cao Trước tiên ta xem xét vì sao giáo án điện tử lại được ứng dụng vào các trường THPT để đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng dạy học trong thời kỳ hội nhập với nền văn hóa quốc tế, và hiệu quả của nó mang lại rất lớn thế nhưng lại chưa được sử dụng rộng rãi và phát huy hết thế mạnh của nó. 2.1.1. Nguyên nhân sử dụng giáo án điện tử trong việc đổi mới phương pháp dạy học Công nghệ phần mềm phát triển mạnh, trong đó các phần mềm giáo dục cũng đạt được những thành tựu đáng kể như: bộ Office, Cabri, Crocodile, SketchPad/Geomaster SketchPad, Maple/Mathenatica, ChemWin, LessonEditor/VioLet, Elearning và các phần mền đóng gói, tiện ích khác. Do sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông mà mọi người đều có trong tay nhiều công cụ hỗ trợ cho quá trình dạy học nói chung và phần mềm dạy học nói riêng. Nhờ có sử dụng các phần mềm dạy học này mà học sinh trung bình, thậm chí học sinh trung bình yếu cũng có thể hoạt động tốt trong môi trường học tập. Nhờ có máy tính điện tử mà việc thiết kế giáo án và giảng dạy trên máy tính trở nên sinh động hơn, tiết kiệm được nhiều thời gian hơn so với cách dạy theo phương pháp truyền thống, chỉ cần “bấm chuột”, vài giây sau trên màn hình hiện ra ngay nội dung của bài giảng với những hình ảnh, âm thanh sống động thu hút được sự chú ý và tạo hứng thú nơi học sinh. Thông qua giáo án điện tử, giáo viên cũng có nhiều thời gian đặt các câu hỏi gợi mở tạo điều kiện cho học sinh hoạt động nhiều hơn trong giờ học. Những khả năng mới mẻ và ưu việt này của công nghệ thông tin và truyền thông đã nhanh chóng làm thay đổi cách sống, cách làm việc, cách học tập, cách tư duy và quan trọng hơn cả là cách ra quyết định của con người. Bên cạnh đó giáo án điện tử còn có các ưu điểm nổi bật khi dạy học so với phương pháp giảng dạy truyền thống là: Trang 10
11. - Môi trường đa phương tiện kết hợp những hình ảnh video, camere với âm thanh, văn bản, biểu đồ . Được trình bày qua máy tính theo kịch bản vạch sẵn nhằm đạt hiệu quả tối đa qua một quá trình học đa giác quan. - Kĩ thuật đồ hoạ nâng cao có thể mô phỏng nhiều quá trình, hiện tượng trong tự nhiên, xã hội trong con người mà không thể hoặc không nên để xảy ra trong điều kiện nhà trường - Những ngân hàng dữ liệu khổng lồ và đa dạng được kết nối với nhau và với người sử dụng qua những mạng máy tính kể cả Internet có thể được khai thác để tạo nên những điều kiện cực kì thuận lợi và nhiều khi không thể thiếu để học sinh học tập trong hoạt động và bằng hoạt động tự giác, tích cực và sáng tạo, được thực hiện độc lập hoặc trong giao lưu. - Những thí nghiệm, tài liệu được cung cấp bằng nhiều kênh: kênh hình, kênh chữ, âm thanh sống động làm cho học sinh dễ thấy, dễ tiếp thu và bằng suy luận có lý, học sinh có thể có những dự đoán về các tính chất, những quy luật mới. Đây là một công dụng lớn của công nghệ thông tin và truyền thông trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học. Có thể khẳng định rằng, môi trường công nghệ thông tin và truyền thông chắc chắn sẽ có tác động tích cực tới sự phát triển trí tuệ của học sinh và điều này làm nảy sinh những lý thuyết học tập mới. 2.1.2. nguyên nhân dẫn đến thực trạng sử dụng giáo án điện tử ở trường THPT chưa đạt hiệu quả cao Việc đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào lĩnh vực giáo dục và đào tạo nhìn chung đạt được những kết quả khả quan. Tuy nhiên, những gì đã đạt được vẫn còn hết sức khiêm tốn. Khó khăn, vướng mắc và những thách thức vẫn còn ở phía trước bởi những vấn đề nảy sinh từ thực tiễn. Chẳng hạn: - Tuy giáo án điện tử và máy tính điện tử mang lại rất nhiều thuận lợi cho việc dạy học nhưng trong một mức độ nào đó, thì công cụ hiện đại này cũng không thể hỗ trợ giáo viên hoàn toàn trong các bài giảng của họ. Nó chỉ thực sự hiệu quả đối với một số bài giảng chứ không phải toàn bộ chương trình do nhiều nguyên nhân, mà cụ thể là: với những bài học có nội dung ngắn, không nhiều kiến thức mới, thì việc dạy theo phương pháp truyền thống sẽ thuận lợi hơn cho Trang 11
12. học sinh, vì giáo viên sẽ ghi tất cả nội dung bài học đó đủ trên một mặt bảng và như vậy sẽ dễ dàng củng cố bài học từ đầu đến cuối mà không cần phải lật lại từng “slide” như khi dạy trên máy tính điện tử. Những mạch kiến thức “ vận dụng” đòi hỏi giáo viên phải kết hợp với phấn trắng bảng đen và các phương pháp dạy học truyền thống mới rèn luyện được kĩ năng cho học sinh. - Bên cạnh đó, kiến thức, kỹ năng về công nghệ thông tin ở một số giáo viên vẫn còn hạn chế, chưa đủ vượt ngưỡng để đam mê và sáng tạo, thậm chí còn né tránh. Mặc khác, phương pháp dạy học cũ vẫn còn như một lối mòn khó thay đổi, sự uy quyền, áp đặt vẫn chưa thể xoá được trong một thời gian tới. Việc dạy học tương tác giữa người - máy, dạy theo nhóm, dạy phương pháp tư duy sáng tạo cho học sinh, cũng như dạy học sinh cách biết, cách làm, cách chung sống và cách tự khẳng định mình vẫn còn mới mẻ đối với giáo viên và đòi hỏi giáo viên phải kết hợp hài hòa các phương pháp dạy học đồng thời phát huy ưu điểm của phương pháp dạy học này làm hạn chế những nhược điểm của phương pháp dạy học truyền thống. Điều đó làm cho việc sử dụng giáo án điện tử, dù đã được đưa vào quá trình dạy học, vẫn chưa thể phát huy tính trọn vẹn tích cực và tính hiệu quả của nó. - Cơ sở vật chất tại các trường THPT chưa đáp ứng được yêu cầu số lượng máy còn hạn chế không thể áp dụng hết cho các lớp học. - Đôi khi chúng ta không tìm được những hình ảnh, tiếng động minh họa phù hợp với nội dung bài học. - Tình trạng mất điện, sự cố máy móc,thiết bị trong lúc dạy và yêu cầu giáo viên phải nhuần nhuyễn theo từng hoạt động. - Việc sử dụng giáo án điện tử để đổi mới phương pháp dạy học chưa được nghiên cứu kỹ, dẫn đến việc ứng dụng nó không đúng chỗ, không đúng lúc, nhiều khi lạm dụng nó. - Việc kết nối và sử dụng Internet chưa được thực hiện triệt để và có chiều sâu; sử dụng không thường xuyên do thiếu kinh phí, do tốc độ đường truyền. Công tác đào tạo, Công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chỉ mới dừng lại ở việc xoá mù tin học nên giáo viên chưa đủ kiến thức, mất nhiều thời gian và công sức để tìm nguồn tài liệu bổ sung cho quá trình soạn giáo án điện tử một cách có hiệu quả. Trang 12
13. 2.2. Đề xuất những biện pháp nâng cao hiệu quả sử giáo án điện tử Trước tình hình khuyết điểm còn tồn đọng nhiều và nó là thách thức làm hạn chế việc phát huy các ưu điểm một cách tốt nhất nhóm chúng em xin đề ra một số biện pháp nhằm giải quyết vấn đề như sau: - Giáo viên cần mạnh dạng, không ngại khó, tự thiết kế và sử dụng bài giảng điện tử của mình sẽ giúp cho giáo viên rèn luyện được nhiều kỹ năng và phối hợp tốt các phương pháp dạy học tích cực khác - Khi thiết kế Bài giảng điện tử cần chuẩn bị trước kịch bản, tư liệu (Video, hình ảnh, bảng đồ, .), chọn giải pháp cho sử dụng công nghệ, sau đó mới bắt tay vào soạn giảng. Nếu sử dụng MS PowerPiont làm công cụ chính cần lưu ý về Font chữ, màu chữ nên sử dụng chữ màu sậm (đen, xanh đậm, đỏ đậm ) trên nền trắng hay nền màu sáng. Ngược lại, khi dùng màu nền sậm thì chỉ nên sử dụng chữ có màu sáng hay trắng.và hiệu ứng thích hợp (hiệu ứng đơn giản, nhẹ nhàn tránh gây mất tập trung vào nội dung bài giảng). - Không lạm dụng các hiệu ứng nếu chúng không tác động tích cực đến quá trình dạy học và sự phát triển của học sinh, công nghệ mô phỏng nếu không phản ánh đúng nội dung, giá trị nghệ thuật và thực tế thì không nên sử dụng, Chuẩn kiến thức ở mức độ vận dụng cần kết hợp bảng và sử dụng các phương pháp dạy học khác mới có hiệu quả. Giáo viên trong lúc dạy phải linh động sáng tạo không nên phụ thuộc quá nhiều vào giáo án điện tử, tránh tình trạng thay đổi từ đọc – chép, ghi –chép sang “chiếu -chép”. - Giáo viên cần học, tập huấn các lớp soạn, giảng bài giảng điện tử, thường xuyên truy vào các trang web và thành viên của diễn đàn: bachkim.vn, dayhocintel.org, giaovien.net, moet.edu.vn, mỗi trường cần có câu lạc bộ “Giáo án điện tử” để trao đổi và rút kinh nghiệm, tiếp thu những công nghệ mới trao đổi những cách làm hay. - Trang bị thêm các phòng đa năng và đầu tư đồng bộ như: máy chiếu, máy quay, máy chụp, nối mạng, và hướng dẫn sử dụng, (vị trí đặt máy chiếu, đèn chiếu, độ sáng cũng cần xem xét), dự phòng kinh phí cho sửa chữa nâng cấp phần cứng, Trang 13
14. phần mềm giáo dục, phân công bộ phận phụ trách kĩ thuật, có phụ cấp cho cán bộ phụ trách phòng này để khắc phục sự cố và bảo quản sử dụng lâu dài. - Sở giáo dục cần có văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các trường triển khai sử dụng giáo án điện tử trong dạy học (triển khai từ đâu và triển khai như thế nào?), Mỗi năm cần tổ chức hội thi “Giáo viên sử dụng công nghệ Giỏi” hay giải “ Bàn phím vàng”, để kích thích lòng đam mê sáng tạo phục vụ cho sự nghiệp giáo dục. Trang 14
15. III. TỔNG KẾT Đổi mới phương pháp dạy học hiện đang là vấn đề cốt lõi để nâng cao chất lượng dạy học. Đó là một trong những mục tiêu quan trọng nhất trong cải cách giáo dục ở nước ta hiện nay. Tuy nhiên, việc ứng dụng công nghệ thông tin sử dụng giáo án điện tử vào các trường THPT là một công việc lâu dài, khó khăn đòi hỏi rất nhiều điều kiện về cơ sở vật chất, tài chính và năng lực của đội ngũ giáo viên. Do đó, để đẩy mạnh việc sử dụng giáo án trong thời gian tới có hiệu quả, không có gì khác hơn, là nhà nước tăng dần mức đầu tư để không ngừng nâng cao, hoàn thiện và hiện đại hoá thiết bị, công nghệ dạy học; đồng thời hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông để mọi trường học đều có thể kết nối vào mạng Internet. Sử dụng giáo án điện tử đã và đang trở nên phổ biến. Nó được gắn dưới mục đích tốt đẹp là giảng dạy bằng phương pháp hiện đại - trực quan - sinh động. Nhưng không phải bài học nào cũng cần áp dụng giáo án điện tử. Đây chỉ là một trong nhiều phương pháp dạy học tiên tiến chứ không phải hiệu quả trong mọi trường hợp. Nếu lạm dụng, nhất là tình trạng sao chép giáo án của nhau, dù là giáo án điện tử hay không điện tử thì cũng mang tác dụng ngược bởi mỗi lớp học cần một giáo án khác nhau. Trang 15
16. Mẫu phiếu hỏi dành cho học sinh Họ và tên: .Lớp Các bạn vui lòng trả lời các câu hỏi sau đây. Chú thích: Giáo án điện tử là bài giảng được xây dựng dưới dạng trình chiếu (presentation) slide điện tử, có thể tạo từ Powerpoint của Microsoft Office, Impress của Open Office hay một phần mềm trình diễn tương tự. 1. Bạn đã được học với giáo án điện tử bao giờ chưa? A. Chưa bao giờ B. Thỉnh thoảng C. Thường xuyên 2. Khi học tập với giáo án điện tử bạn cảm thấy như thế nào? A. Hứng thú B. Bình thường C. Chán 3. Bạn thấy thầy cô dạy học bằng giáo án điện tử như thế nào? A. Sinh động B. Nhàm chán, tốn thời gian C. Ý kiến khác. Cụ thể là: 4. Bạn thường được học với giáo án điện tử trong các môn học nào? A. Các môn tự nhiên B. Các môn xã hội C. Ý kiến khác. Cụ thể là: 5. Bạn có nghĩ nên đưa giáo án điện tử phổ biến vào tất cả các môn học không? A. Có B. Không C. Chỉ một số môn 6. Bạn cảm thấy thế nào khi học giáo án điện tử? (Chọn một hoặc nhiều phương án) A. Dễ tiếp thu và nhanh nắm bắt được bài học B. Không nắm bắt được trọng tâm bài giảng (Phần nào cần ghi chép, phần nào không cần ghi chép) C. Thú vị vì có hình ảnh, clip sôi động D. Không thích vì giáo viên giảng bài như đang đọc lại các slide; kiến thức rời rạc, khô khan 7. Bạn thích học theo phương pháp nào? A. Không sử dụng giáo án điện tử B. Sử dụng giáo án điện tử C. Kết hợp sử dụng giáo án điện tử và giảng dạy theo phương pháp thông thường 8. Bạn có mong muốn hay đề xuất gì để giúp cho việc học bằng giáo án điện tử có hiệu quả hơn? - Đối với nhà trường: . - Đối với giáo viên: . . - Đối với học sinh: . Xin chân thành cám ơn sự đóng góp ý kiến nhiệt tình của các bạn!!! Trang 16
17. Mẫu câu hỏi phỏng vấn 1. Thầy (cô) có thường xuyên sử dụng giáo án điện tử trong giảng dạy không? 2. Và thầy (cô) sử dụng trong những tiết học nào? 3. Khi sử dụng giáo án điện tư, thầy (cô) gặp những thuận lợi và khó khăn gì? 4. Cơ sở vật chất hiện nay của nhà trường đã đáp ứng được nhu cầu giảng dạy bằng giáo án điện tử chưa? 5. Các phòng học đã được trang bị máy chiếu cố định hay có phòng chuyên môn giảng dạy giáo án điện tử chưa? Trang 17